De Australische vastgoedmarkt
|
|
- Thijs Frans van de Brink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Australische vastgoedmarkt
2 Outlook Australische vastgoedmarkt Beleggingsmarkten lopen vooruit op economisch herstel Waardegroei Kantoren =/+ = = =/+ Winkels =/+ =/+ =/+ =/+ Logistiek =/+ = = =/+ Appartementen + + =/+ =/+ Huurgroei Kantoren = =/+ =/+ =/+ Winkels =/+ =/+ + =/+ Logistiek = = =/+ =/+ Appartementen =/+ =/+ =/+ =/+ Legenda + verwachte stijging =/+ stabiel tot lichte stijging = stabiel =/- stabiel tot lichte daling - verwachte daling Focus in beleggingsstrategie Algemeen Beleggingen via lokale fondsen met focus op grote steden. Winkels Centrumlocaties in de meest aantrekkelijke binnensteden. Boodschappencentra met voldoende - en bij voorkeur groeiend - draagvlak. Met minimaal twee trekkers in de vorm van supermarkten en/of aangevuld met een andere anchor tenant (grote/belangrijke huurder). Goede bereikbaarheid en parkeervoorzieningen. Logistiek vastgoed Hoogwaardige objecten gelegen op strategische locaties in de belangrijkste economische regio s. Langjarig verhuurd. 56/68
3 Investeringsklimaat Met een aandeel van 2% in het regionale transactievolume behoort Australië tot de belangrijkste vastgoedmarkten van Azië-Pacific. Voor internationale beleggers biedt Australië een laag risicoprofiel. Er is sprake van economische en politieke stabiliteit en hoogwaardige kwaliteit van de instituties. De vastgoedmarkt behoort bovendien tot de meest transparante ter wereld, terwijl de spreads zich medio 215 nog op een aantrekkelijk niveau bevinden. Een toenemend deel van de beleggingen is dan ook afkomstig uit landen als de Verenigde Staten, Canada, China en Singapore. Voor de komende jaren wordt gerekend op een aanhoudende vraag van internationale beleggers die op zoek zijn naar internationale diversificatie. Voor beleggers op zoek naar exposure in de regio Azië-Pacific vormt Australië een mogelijk alternatief voor China, maar qua risicoprofiel verschillen de beide markten aanzienlijk van elkaar. Mede door de instroom van buitenlands kapitaal nam het totale transactievolume in 214 voor het vijfde achtereenvolgende jaar toe tot een recordvolume van ruim AUD 3 miljard. Door de hoge beleggingsdruk is er vooral veel concurrentie in de (super) prime segmenten. Hoewel het overgrote deel van de nieuwe beleggingen bestaat uit kantoren, neemt ook de interesse in andere sectoren toe, zoals winkels, bedrijfsruimten en logistiek vastgoed. Door de hoge beleggingsdruk dalen de aanvangsrendementen voor (super) prime in vrijwel alle sectoren en regio s. Daarnaast is er in alle sectoren sprake van een aanzienlijke pijplijn aan nieuwbouwprojecten. Hoewel de aanvangsrendementen een aanzienlijke spread bieden boven de obligatierente, naderen de huidige aanvangsrendementen voor de meest belangrijke regio s en segmenten naar verwachting de bodem. Met de aantrekkende economie neemt bovendien de kans op volgende renteverlagingen een verdere daling van de aanvangsrendementen af. Door het beperkte aanbod aan geschikte beleggingen zullen beleggers zich de komende jaren dan ook meer richten op risicovollere sectoren en/of strategieën. Figuur 1 Investeringsklimaat Australië Bron: IPD, Oxford Economics, bewerking Syntrus Achmea Real Estate & Finance Risicopremie (r.a.) 1 jaars rente (l.a.) Totaal rendement All Property (l.a.) Totaal rendement All Property NL (l.a.) Netto aanvangsrendement All Property (l.a.) % In basispunten Beleggen in internationaal vastgoed 57/68
4 SWOT-analyse Australische vastgoedmarkt Strengths Door de hoge verstedelijkingsgraad concentreert de vraag naar vastgoed zich in een select aantal regio s. Zeer transparante beleggingsmarkt met hoge liquiditeit. Sterke groei van bevolking en economie stimuleert gebruikersvraag naar vastgoed op lange termijn. Opportunities Sterke ontwikkeling van steden door groei van diensten sector en toenemende investeringen. Vermogenswinsten en dalende spaarquote stimuleren consumptie. Toetreding internationale retailers zorgt voor extra vraag naar winkelruimte en stimuleert concurrentie in de detailhandel. Weaknesses Afnemende investeringen in mijnbouw zetten rem op economische groei. Hoge schuldenlast onder bedrijven en overheden. Relatief kleine beleggingsmarkt in economische omvang en voorraad van (potentiële) institutionele vastgoedbeleggingen. Threats Lastenverzwaringen remmen consumptiegroei. Fors nieuwbouwvolume zorgt de komende jaren in alle sectoren voor verruiming van het vastgoedaanbod. Op termijn negatieve waarde-effecten op vastgoedbeleggingen door renteverhogingen. Gebruikersmarkt Met de licht aantrekkende economie is het voorzichtige herstel op de gebruikersmarkten ingezet. Wel zijn er grote verschillen tussen de sectoren, segmenten en regio s. De gebruikersvraag naar kantoren profiteert sinds eind 214 van een herstel van de werkgelegenheid in kantoorgebonden sectoren. De opname beperkt zich echter vooral tot Melbourne en Sydney. Toch blijft de leegstand in deze steden naar verwachting stabiel en is er beperkte ruimte voor huurgroei, gezien de omvangrijke pijplijn aan nieuwbouw. In andere Australische steden wordt gerekend op een verdere toename van de leegstand als gevolg van vraaguitval. Gemiddeld genomen is er aanvankelijk beperkte ruimte voor huurgroei, maar profiteert de waardeontwikkeling van de daling van het aanvangs rendement Op termijn kantelt dit beeld en profiteert de waardeontwikkeling juist van de aantrekkende huurgroei, terwijl stijgende aanvangsrendementen voor een gematigde waardeontwikkeling zorgen. De gebruikersvraag naar winkels profiteerde in 214 van stijgende detailhandelsomzetten. Aangetrokken door de hoge inkomens en het toenemend aantal buitenlandse bezoekers opende een recordaantal internationale ketens in 214 hun eerste winkel in Australië. Daarbij hadden zij een sterke voorkeur voor binnenstedelijke winkelgebieden. De verwachting is dat het aantal internationale retailers de komende jaren toeneemt. Hoewel niet alle winkelgebieden hier in dezelfde mate van profiteren, zorgt de toetreding van nieuwe retailers wel voor meer dynamiek en concurrentie. Mede in relatie tot de opleving van de woningmarkt neemt ook de vraag naar winkelruimte voor grootschalige formules toe. Voor ondersteunende winkelcentra zoals (sub) regional shopping centres is het beeld gemengd: stijgende omzetten voor de foodgerelateerde winkels en achterblijvende omzetten voor (discount) department stores. Dit is deels het gevolg van de stijgende omzetten van e-commerce met 9% op jaarbasis in 214. Vooral department and variety 58/68
5 stores hadden daarin een groot aandeel. Hoewel het aandeel van e-commerce in de totale detailhandelsomzet met 2-4% nog relatief beperkt is 1, wordt voor de komende jaren een verdere groei voorzien. Door de aanhoudende stijging van de beleggingswaardes voor fysieke winkels neemt het aantal herontwikkelingen en uitbreidingen in alle winkelsegmenten toe. De toekomstige huurpotentie is daardoor gematigd. De beleggingswaardes profiteren op korte termijn van de daling van het aanvangsrendement gevolgd door stijgende huurprijzen. Desondanks blijft de waardeontwikkeling gematigd door een stijging van de aanvangsrendementen op de langere termijn. De woningmarkt stond de afgelopen jaren in het teken van prijsstijgingen in zowel de koop- als huursector. Hoewel er sprake was van afvlakking, stegen de prijzen in Sydney medio 215 gemiddeld nog altijd met 13% op jaarbasis 2. Oorzaken voor de prijsstijgingen zijn de dalende hypotheekrente en de instroom van buitenlands kapitaal. In reactie op de sterke woningvraag zijn de nieuwbouwvolumes aanzienlijk toegenomen. De komende jaren zorgt dit naar verwachting voor een verruiming van de woningmarkt en een gematigde huurgroei. Door de sterke koopvraag blijven de woningprijzen zich naar verwachting positief ontwikkelen. Op de gebruikersmarkt voor bedrijfsruimten en logistiek vastgoed lopen de regionale ontwikkelingen uiteen. In markten met een sterke economische focus op de mijnbouw neemt de vraag af, met een toenemend aanbod en dalende huurprijzen tot gevolg. In Melbourne en Sydney profiteert de gebruikersvraag van de aantrekkende economische groei. Een deel van de voorraad aan bedrijfsruimten en logistiek vastgoed verdwijnt door herbestemmingen uit de voorraad, maar daar staan omvangrijke nieuwbouwvolumes tegenover. In Sydney is er de komende jaren desondanks ruimte voor huurgroei, terwijl deze in Melbourne naar verwachting beperkt blijft als gevolg van het extra aanbod. Door de gemiddeld genomen gematigde huurgroei en uitbodeming van de aanvangsrendementen is de potentiële waardeontwikkeling naar verwachting gematigd. 1 M&G (215), Magnify, technology in global retail challenges and opportunities for real estate 2 Australian Bureau of Statistics (215) Figuur 2 Gebruikersmarkt, gemiddelde huurprijsontwikkeling belangrijkste kantorenmarkten (jaar op jaar) Bron: JLL, bewerking Syntrus Achmea Real Estate & Finance New South Wales Sydney CBD Victoria Melbourne CBD Queensland Brisbane CBD 2 1 % Beleggen in internationaal vastgoed 59/68
6 Trends Trend 1 Sterke groei van steden Australië kent een relatief sterke groei van de stedelijke bevolking met gemiddeld 2% per jaar als gevolg van zowel een geboorte- als migratieoverschot. Trend 2 Aanhoudende economische groei Ook de Australische economie groeit relatief sterk ten opzichte van andere westerse landen, maar aangekondigde bezuinigingen en lastenverzwaringen om het overheidstekort weg te werken, matigen het economisch herstel. Trend 3 Opkomst van dienstverlenende sectoren Door aflopende investeringen in de mijnbouw is de Australische economie komende jaren afhankelijk van andere sectoren die zich concentreren in de grotere steden, zoals zakelijke dienstverlening, onderwijs en toerisme. Trend 4 Transformatie van binnensteden naar hoog stedelijke woonmilieus Mede onder invloed van de stijgende woningprijzen en toenemende behoefte aan stedelijke woon - milieus neemt het aantal appartementen in de meest aantrekkelijke binnensteden versneld toe. Trend 5 Chinese investeringen nemen toe Door de sterke groei van het aantal Chinese migranten en de uit China afkomstige private en institutionele beleggingen neemt het aantal vastgoedontwikkelingen door Chinese ontwikkelaars in met name Sydney en Melbourne versneld toe 3. 3 KPMG & University of Sydney (215), Demystifying Chinese investment in Australia 6/68
7 Advies Bruto Aanvangsrendement (BAR) k.k. bij acquisities Ondergrens Bovengrens Bedrijfsruimte & logistiek 6,25% 7,% Kantoren 5,5% 6,5% Winkels 5,% 6,25% Woningen 3,25% 4,75% Toelichting Door de hoge beleggingsdruk is er vooral veel concurrentie in de (super) prime segmenten. Hoewel het overgrote deel van de nieuwe beleggingen bestaat uit kantoren, neemt ook de interesse in andere sectoren toe, zoals winkels, bedrijfsruimten en logistiek vastgoed. Door de hoge beleggingsdruk dalen de aanvangsrendementen voor (super) prime in vrijwel alle sectoren en regio s. Daarnaast is er in alle sectoren sprake van een aanzienlijke pijplijn aan nieuwbouwprojecten. Hoewel de aanvangsrendementen een aanzienlijke spread bieden boven de obligatierente, naderen de huidige aanvangsrendementen voor de meest belangrijke regio s en segmenten naar verwachting de bodem. Met de aantrekkende economie neemt bovendien de kans op volgende renteverlagingen en een verdere daling van de aanvangsrendementen af. Door het beperkte aanbod aan geschikte beleggingen zullen beleggers zich de komende jaren dan ook meer richten op risicovollere sectoren en/of strategieën. Figuur 3 Economie Bron: Oxford Economics, bewerking Syntrus Achmea Real Estate & Finance BBP (reeël) (l.a.) Export (reeël) (r.a.) Inflatie (r.a.) Industriële productie (r.a.) Private consumptie (reeël) (r.a.) Investeringen (reeël) (r.a.) % 1 % prognose 216 prognose 217 prognose 218 prognose -5 Toelichting De groei van de Australische economie nam in 214 voor het tweede achtereenvolgende jaar toe tot 2,7%. Voor de komende jaren wordt gerekend op een groei van circa 3% op jaarbasis. De aanhoudende krimp van de aflopende investeringen in de mijnbouw zet nog altijd een rem op de economische groei. Daar staat tegenover dat de export aanzienlijk toeneemt. Dit ondanks de lage grondstofprijzen en de stagnerende Chinese economie. De export profiteert van de koersdaling van de Australische dollar ten opzichte van de Amerikaanse dollar met circa 25% tussen medio 214 en medio 215. Deze koersdaling wordt mede veroorzaakt door het ruime monetaire beleid en de verlaging van de beleidsrente door de Australische centrale bank in februari en mei 215 tot een historisch laag niveau van 2%. Hierdoor krijgen ook de woningmarkt en particuliere consumptie een nieuwe impuls. De rentedaling en de lagere brandstofprijzen hebben een positief effect op de koopkracht. Ook worden vermogenswinsten op de eigen woning en aandelenportefeuilles in de afgelopen kwartalen minder opgepot, waardoor de spaarquote daalt. Daar staat tegenover dat de besteedbare inkomens nauwelijks toenemen; de reële loongroei is beperkt. Ook bezuinigingen en lastenverzwaringen zorgen voor negatieve koopkrachteffecten. Per saldo nemen de bestedingen de komende jaren verder toe met circa 3% op jaarbasis. Beleggen in internationaal vastgoed 61/68
8 Advies beleggingsstrategie Gezien de relatief sterke groei van zowel de economie als de bevolking biedt de Australische vastgoedmarkt op lange termijn een aantrekkelijk beleggingsperspectief. Door de hoge mate van transparantie en goed ontwikkelde beleggingsmarkten is het land bovendien zeer toegankelijk voor buitenlandse beleggers. De grote vraag naar vastgoedbeleggingen in combinatie met een beperkt aanbod zorgt echter voor sterke concurrentie en oplopende prijzen. Beleggers anticiperen daarbij ook op het verwachte herstel van de economie en gebruikersmarkten. Mede door de grote instroom van buitenlands kapitaal bevinden de aanvangsrendementen voor (super) prime zich op een laag niveau. Hoewel de perspectieven voor woningbeleggingen positief zijn, ontbreekt evenwel het aanbod van institutionele fondsen. Ook voor grootschalige winkelcentra is het aanbod van niet-beursgenoteerde beleggingen beperkt. Deze objecten zijn geconcentreerd in de portefeuilles van beursgenoteerde fondsen. Een alternatief vormen beleggingen in wijk- en buurtcentra die in de dagelijkse winkelbehoefte voorzien. Daarnaast worden beleggingskansen voorzien in bedrijfsruimten en logistiek vastgoed en nichemarkten. Door de aanhoudende daling van de lange rente bieden Australische beleggingen desondanks nog aantrekkelijke spreads, al is het aanbod van geschikte beleggingen schaarser geworden. Een deel van de beleggers verplaatst daarom de focus naar meer risicovolle sectoren, segmenten en/of strategieën. Een forse toename van de pijplijn met deels speculatieve nieuwbouw zorgt in de komende jaren voor een verruiming van het aanbod in alle sectoren. In specifieke sectoren en regio s nemen de risico s op een lokaal over - aanbod dan ook toe. Het advies is daarom om terughoudend te zijn met secundair vastgoed en meer risicovolle strategieën. In het algemeen geldt voor alle vastgoedbeleggingen dat waardestijgingen door een daling van het aanvangsrendement onwaarschijnlijk zijn. Dit op grond van de eerdere verlagingen van de beleidsrente in de eerste helft van 215, het lage niveau van de huidige lange rente en de aan - trekkende economie. Vanaf eind 216 of in de loop van 217 dienen beleggers juist rekening te houden met een stijging van de aanvangsrendementen. Naar verwachting bieden de historisch bovengemiddelde spreads ruimte voor enige compressie op korte termijn. Bovendien gaat dit waarschijnlijk gepaard met een aantrekkende gebruikersvraag, zodat de negatieve waardeeffecten van een stijging van het aanvangsrendement worden gecompenseerd door een hogere huurgroei. Vanwege het belang van lokale aanwezigheid en marktkennis, voldoende portefeuillespreiding en een slagvaardige managementorganisatie ligt het voor de hand om op indirecte wijze exposure te zoeken. Dat kan bijvoorbeeld via het brede aanbod van Australische vastgoedfondsen. 62/68
9 Beleggen in internationaal vastgoed 63/68
De Amerikaanse vastgoedmarkt
De Amerikaanse vastgoedmarkt Outlook Amerikaanse vastgoedmarkt Groei van economie en vastgoedvraag stuwt huurprijzen 15 16 17 18 Waardegroei Kantoren + + =/+ =/- Winkels =/- =/+ =/- - Logistiek + + + =/+
Nadere informatieDe Australische vastgoedmarkt
De Australische vastgoedmarkt Gezien de relatief hoge groei van de economie en de bevolking biedt de Australische vastgoedmarkt op lange termijn een aantrekkelijk beleggingsperspectief. Door de hoge mate
Nadere informatieDe Chinese vastgoedmarkt
De Chinese vastgoedmarkt Outlook Chinese vastgoedmarkt Toenemende risico s door afzwakkende economische groei 15 16 17 18 Waardegroei Kantoren =/- - =/- = Winkels =/+ = =/- = Logistiek =/+ = = =/+ Appartementen
Nadere informatieDe Duitse woningmarkt
De Duitse woningmarkt Outlook Duitse woningmarkt De urbanisatie zorgt voor een druk op de markt in de grote steden 15 16 17 18 Waardegroei Woningen top 5 steden + + + + Overige grote steden =/+ =/+ =/+
Nadere informatieDe Duitse winkelmarkt
De Duitse winkelmarkt Outlook Duitse winkelmarkt Uitstekende vooruitzichten winkelmarkt in de grootste steden 15 16 17 18 Waardegroei High street retail + + + + Dominante winkelcentra + + + + Boodschappencentra
Nadere informatieDe Franse winkelmarkt
De Franse winkelmarkt Outlook Franse winkelmarkt Essentiële markt voor (internationale) retailers, Parijs met afstand meest gewilde stad 15 16 17 18 Waardegroei Binnenstad Parijs + + + + Overige top 6
Nadere informatieDe Franse winkelmarkt
De Franse winkelmarkt Hoewel de economie in Europees perspectief nog altijd achterblijft, bieden de belangrijkste Franse winkelsteden een interessant perspectief. Er is sprake van een omvangrijke consumptiemarkt
Nadere informatieDe Nederlandse kantorenmarkt
De Nederlandse kantorenmarkt Outlook Nederlandse kantorenmarkt Meer dynamiek op minder locaties 15 16 17 18 Waardegroei Topsegment + + + + Stationslocaties sterkste steden + + =/+ =/+ Overige stationslocaties
Nadere informatieDe Chinese vastgoedmarkt
De Chinese vastgoedmarkt Voor de groei van de economie, inkomens en consumptie is China afhankelijk van verdere urbanisatie. Hiermee zal de gebruikersvraag naar vastgoed sterk toenemen, al beperkt de markt
Nadere informatieDe Amerikaanse vastgoedmarkt
De Amerikaanse vastgoedmarkt De Amerikaanse vastgoedmarkt profiteert sterk van aantrekkende gebruikersmarkten en een aanhoudende belangstelling vanuit beleggers. Aanvangsrendementen blijven daardoor al
Nadere informatieVastgoedrapport Groningen Assen 2011
Vastgoedrapport Groningen Assen 2011 9 Beleggersmarkt 2011 9.1 Veranderend investeringsgedrag: vastgoed met weinig risico Klik hier direct door naar regionale ontwikkelingen > Veranderend investeringsgedrag:
Nadere informatieDe Duitse winkel- en woningmarkt
De Duitse winkel- en woningmarkt De Duitse winkel- en woningmarkt bevinden zich voorlopig nog in de expansiefase. De bovengemiddelde inkomensgroei zorgt op de middellange termijn voor structureel hogere
Nadere informatieHalfjaarverslag Woningen Winkels Bedrijfsruimten
Halfjaarverslag 2017 Woningen Winkels Bedrijfsruimten Institutioneel beleggen in Nederlands vastgoed Altera Vastgoed is een Nederlands niet-beursgenoteerd vastgoedfonds voor institutionele beleggers, dat
Nadere informatieOutlook Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 27 oktober 2015
Outlook 2015 2018 Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance Profiel > 15 miljard beheerd vermogen Grootste beheerder van vastgoed en hypotheken in Nederland op de markt van
Nadere informatieDe Nederlandse winkelmarkt
De Nederlandse winkelmarkt Outlook Nederlandse winkelmarkt Nieuwe kansen voor retail. Wijkcentra op een kantelpunt. 15 16 17 18 Waardegroei G4-binnensteden winkels + + + + G5-15 binnensteden =/+ =/+ =/+
Nadere informatieINVESTMENT SNAPSHOT. Nederland Januari 2012. Cushman & Wakefield Research Publicatie
INVESTMENT SNAPSHOT Nederland Januari 2012 DE BELEGGINGSMARKT IN 2011 ALGEMEEN Het jaar 2011 begon met een positieve stemming op zowel de gebruikers als de beleggingsmarkt. Ondanks dat de beleggingsniveaus
Nadere informatieDe Nederlandse woningmarkt
De Nederlandse woningmarkt Outlook Nederlandse woningmarkt Afnemende beschikbaarheid in het core segment, toch volop kansen 15 16 17 18 Waardegroei Grote steden Noordvleugel + + + + Overig Noordvleugel
Nadere informatieDe Nederlandse markt voor beleggen in zakelijke hypotheken
De Nederlandse markt voor beleggen in zakelijke hypotheken Met het herstel van de economie nemen de beleggingsactiviteiten en daarmee de vraag naar vreemd vermogen weer toe. En waar traditionele grote
Nadere informatiePresentatie. Nederlandse Vereniging Bouw Kostendeskundigen. Zeist. 26 mei 2011
Presentatie Nederlandse Vereniging Bouw Kostendeskundigen Zeist 26 mei 2011 1930 1970 Veilingen, taxaties & schaderegeling 1990 1997 Specialisatie & Focus 1970 1980 Expansie 1997-2007 Diversificatie 1980
Nadere informatieOutlook 2015-2018. Beleggen in internationaal vastgoed
Outlook 2015-2018 Beleggen in internationaal vastgoed Inhoudsopgave Inleiding 05 De Duitse winkelmarkt 09 De Duitse woningmarkt 19 De Franse winkelmarkt 29 De Amerikaanse vastgoedmarkt 39 De Chinese vastgoedmarkt
Nadere informatieVastgoedrapport Groningen Assen 2011
Vastgoedrapport Groningen Assen 2011 Managementsamenvatting 2011 Het Vastgoedrapport Groningen-Assen 2011 stelt zich ten doel om een belangrijke informatiebron te zijn voor de hele regionale vastgoedsector.
Nadere informatieDe opmars van zorgvastgoed
De opmars van zorgvastgoed september 2014 www.dtz.nl Duidelijk. DTZ Zadelhoff De opmars van zorgvastgoed Met een gemiddeld aandeel van 56% van het totale investeringsvolume, lag de nadruk op de beleggingsmarkt
Nadere informatieHalfjaarverslag 2016
Halfjaarverslag 2016 Institutioneel beleggen in Nederlands vastgoed Altera Vastgoed is een Nederlands niet-beursgenoteerd vastgoedfonds voor institutionele beleggers, dat opereert onder een AIFM vergunning.
Nadere informatieDe Nederlandse markt voor beleggen in woninghypotheken
De Nederlandse markt voor beleggen in woninghypotheken De Nederlandse hypotheekmarkt is structureel aan het veranderen. De traditionele aanbieders hebben in de afgelopen tijd stap voor stap plaats gemaakt
Nadere informatieSECTORRAPPORT BEDRIJFSRUIMTE EN LOGISTIEKE MARKT
SECTORRAPPORT BEDRIJFSRUIMTE EN LOGISTIEKE MARKT UPDATE NOVEMBER 2017 www.colliers.nl 16 BEDRIJFSRUIMTEMARKT VRAAG Gebruikers van bedrijfsruimten stellen hogere eisen aan het vastgoed: gebruikers besteden
Nadere informatiePresentatie door: Jeroen Lokerse CUSHMAN & WAKEFIELD KANSEN EN BEDREIGINGEN IN DE NEDERLANDSE WINKELMARKT
Presentatie door: Jeroen Lokerse CUSHMAN & WAKEFIELD KANSEN EN BEDREIGINGEN IN DE NEDERLANDSE WINKELMARKT Inhoud Introductie spreker: drs. Jeroen M. Lokerse MSRE MRICS Korte introductie Cushman & Wakefield
Nadere informatieWoningmarkt landelijk 2018 (KW3)
In het derde kwartaal van 218 werden volgens het CBS/Kadaster 56.921 woningen verkocht. Dat is 7,3% minder dan in het derde kwartaal van 217 en 7,5% meer dan in het tweede kwartaal van 218. De verkoop
Nadere informatieZuidwest-Nederland REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT. Marktstructuur. Vraag. Aanbod
REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT Zuidwest-Nederland Marktstructuur Voorraad kantoorruimte in Zuidwest-Nederland (*1. m²) 35.536 13.629 459 Overig Nederland In Zuidwest-Nederland ligt circa 29%
Nadere informatieHalfjaar verslag.
Halfjaar verslag 2018 www.alteravastgoed.nl Inhoudsopgave Inhoudsopgave Institutioneel beleggen in Nederlands vastgoed 3 Resultaten eerste halfjaar 2018 4 Woningen 5 Portefeuille ontwikkelingen 6 Resultaten
Nadere informatieVertrouwen vastgoedbeleggers verder toegenomen
Vooruitzicht Commercieel Vastgoed Vertrouwen vastgoedbeleggers verder toegenomen Beleggingssvolume vastgoed naar nieuw record Lichte groei van opname kantoren record 27 3. 2. 1. 214 215 213 214 215 ING
Nadere informatieOost-Nederland REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT. Marktstructuur. Vraag. Aanbod
REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT Oost-Nederland Marktstructuur Voorraad kantoorruimte in Oost-Nederland (*1. m²) 43.8 4.136 2.481 Overig Nederland In de oostelijke provincies is ruim 13% van
Nadere informatieCushman & Wakefield. Jan-Willem Bastijn, Managing Partner. Vastgoedmarkt Trends Congres. Santpoort, 20 april 2010
Cushman & Wakefield Jan-Willem Bastijn, Managing Partner Vastgoedmarkt Trends Congres Santpoort, 20 april 2010 INHOUD 1. State of the world 2. State of Europe 3. State of the nation 4. Veranderende fundamenten
Nadere informatieDOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN
DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN DECEMBER 2014 1. Economie VS blijg anker Het IMF verwacht een wereldwijde economische groei van 3,8% in 2015 Met een verwachte economische
Nadere informatieWoningmarkt NL 2018 kwartaal 2
Woningmarkt NL 218 kwartaal 2 In het tweede kwartaal van 218 werden volgens het CBS/Kadaster 52.93 woningen verkocht. Dat is 9,3% minder dan in het tweede kwartaal van 217 en 1,6% meer dan in het eerste
Nadere informatieigg bouweconomie marktanalyse
igg bouweconomie marktanalyse indices en prognoses kwartaalbericht, - Het herstel van de bouwmarkt krijgt steeds duidelijker vormen. Na een periode van circa zeven jaar waarin de prijzen eigenlijk continu
Nadere informatieWoningmarkt na de crisis. Henk Jagersma, Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance
Woningmarkt na de crisis Henk Jagersma, Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 1 Waar staan we met Nederland na de crisis? Nederlandse economie is er heel voorzichtig weer bovenop aan
Nadere informatieRegio Amsterdam. Kantorenvisie. Januari 2010. Amstelveen. 40% minder opname kantoorruimte. Grootste transacties. 40% minder opname kantoorruimte
Research Kantorenvisie Regio Amsterdam Januari 2010 40% minder opname kantoorruimte De negatieve economische ontwikkelingen in Nederland in 2009 hebben bijgedragen aan een terugval in de opname van kantoorruimte
Nadere informatieAmerikaanse huurwoningmarkt 1 e kwartaal 2014 en trends en vooruitzichten 2014
Amerikaanse huurwoningmarkt 1 e kwartaal 2014 en trends en vooruitzichten 2014 Amerikaanse huurwoningmarkt 1 e kwartaal 2014 en trends en vooruitzichten 2014 2 Amerikaanse huurwoningmarkt 1 e kwartaal
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2017-1 oktober 2017 t/m 31 december 2017 Samenvatting: De (12 maands)beleidsdekkingsgraad is gestegen van 112,7% eind september 2017 naar 115,3%
Nadere informatieHoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model
Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model 1. Opbouw van de AV-lijn A. Relatie tussen reële bbp en rente Fragment: Belgische glansprestatie (Tijd, 31/12/2004) Bestedingen De consumptie van de gezinnen groeide
Nadere informatieKantorenmarkt Nederland 4e kwartaal 2018
Opname De opname in het vierde kwartaal van 218 bedroeg circa 44. m², dit is vrijwel gelijk aan het derde kwartaal (49. m²). Ten opzichte van het vierde kwartaal in 217 lag de opname zo n 19% lager. Gemeten
Nadere informatieNoordwest-Nederland REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT. Marktstructuur. Vraag. Aanbod
REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT Noordwest- Marktstructuur Voorraad kantoorruimte in Noordwest- (*1. m²) 38.116 11.59 Overig In Noordwest- ligt circa 23% van de landelijke kantorenvoorraad.
Nadere informatieEindexamen economie vwo II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een
Nadere informatieDe toekomstbestendigheid van de vastgoedallocatie in de portefeuille IVBN / VBA / IPD vastgoedcongres, 1 oktober 2013, Nyenrode
De toekomstbestendigheid van de vastgoedallocatie in de portefeuille IVBN / VBA / IPD vastgoedcongres, 1 oktober 2013, Nyenrode Drs. ing. Norbert Bol Drs. Tjeerd Tromp Agenda 2 Introductie onderzoek Norbert
Nadere informatieBIJLAGE. Samenvatting trends kantorenmarkt 2012
BIJLAGE Samenvatting trends kantorenmarkt 2012 Opname en aanbod redelijk stabiel De opname van kantoren in 2011 is redelijk vergelijkbaar met de twee jaren daarvoor. In totaal werd 1,25 miljoen m² opgenomen;
Nadere informatieDen Haag. Opnamevolume m 2 12% TOENAME T.O.V. VORIG JAAR. Aanbodvolume % DALING T.O.V. DE PIEK BEGIN 2016
Den Haag 1 Nieuw Centrum 2 Oud Centrum 12 3 Den Haag West 4 Den Haag Oost 5 Den Haag Zuid 6 Nieuw Geannexeerd 5 3 2 1 4 7 3 6 8 9 10 7 Rijswijk 8 Voorburg 11 9 Leidschendam 10 Zoetermeer 11 Delft 12 Wassenaar
Nadere informatieKantorenmarkt Zuid-Nederland (9M 2018)
De regio Zuid-Nederland telt circa 4.3.5 inwoners en heeft 1.953.88 arbeidsplaatsen, verdeeld over 349.85 vestigingen (Bronnen: CBS en Lisa). De regio bestaat uit de provincies Limburg, Noord- Brabant
Nadere informatiePOLEN BELGIË LUXEMBURG FRANKRIJK GRENZEN VERLEGGEN
BELGIË POLEN FRANKRIJK LUXEMBURG GRENZEN VERLEGGEN JAARVERSLAG 2017 I. KANTOORMARKT IN BELGIË A. BRUSSEL MARKTANALYSE : BELGIË 2017 was een boeiend en cruciaal jaar voor de Brusselse kantoormarkt. Als
Nadere informatieInvesteren in winkelvastgoed en studentenvastgoed
Investeren in winkelvastgoed en studentenvastgoed Beleggen FINANCE AVENUE 2012 Herman Du Bois Wie zijn wij? Naam: Quality in Real Estate Services Dienstverlening in vastgoed 4 afdelingen WONEN Residential
Nadere informatieNEDERLANDSE MARKT VOOR BEDRIJFSRUIMTE
Maart 214 Inhoud 1. Opname van 2. Aanbod van STAND VAN ZAKEN NEDERLANDSE MARKT VOOR BEDRIJFSRUIMTE 3. Prijzen van 4. Beleggingen in Colofon Samenstelling Drs. G.A. Raven Bron gegevens NVM Data & Research,
Nadere informatieNederlandse markt voor Bedrijfsruimte
Maart 213 Inhoud 1. Opname van 2. Aanbod van Stand van zaken Nederlandse markt voor Bedrijfsruimte 3. Prijzen van 4. Beleggingen in Colofon Samenstelling Drs. G. Raven Bron gegevens NVM Data & Research,
Nadere informatieSectorrapport Winkelmarkt VOORJAARS UPDATE 2017
Sectorrapport Winkelmarkt VOORJAARS UPDATE 2017 32 SPF Nederlandse Sectorrapport Slagersbedrijven Vastgoedmarkt Winkelmarkt 2017 Voorjaarsupdate Stand van zaken GEBRUIKERSMARKT Consumenten besteden meer,
Nadere informatieGemengde verwachtingen institutionele beleggers over vastgoed
Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Macro-economische Statistieken en Publicaties 3 november 24 Gemengde verwachtingen institutionele beleggers over vastgoed Drs. J.L. Gebraad De Stichting Leerstoel
Nadere informatieSectorrapport Woningmarkt VOORJAARS UPDATE 2017
Sectorrapport Woningmarkt VOORJAARS UPDATE 2017 40 SPF Nederlandse Sectorrapport Slagersbedrijven Vastgoedmarkt Kantorenmarkt 2017 Voorjaarsupdate Stand van zaken GEBRUIKERSMARKT Stijging transacties en
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal juli 2017 t/m 30 september Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 113,6% naar 116,5%; De beleidsdekkingsgraad
Nadere informatieConjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland
Conjunctuur enquête Technologische Industrie Nederland Gunstig beeld met internationale onzekerheden Het CBS kopt donderdag 16 februari dat het ondernemersvertrouwen in Nederland nog nooit op zo n hoog
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind september 2017 is 117,8% en is gestegen ten opzichte
Nadere informatieDe Nederlandse huurwoningmarkt
De Nederlandse huurwoningmarkt De perspectieven voor de Nederlandse huurwoningmarkt zijn in een ongekend tempo verbeterd. Tegelijkertijd is sprake van toenemende concurrentie voor institutionele investeerders.
Nadere informatieInteresse in vastgoed vertaalt zich in transacties
Vooruitzicht Commercieel Vastgoed Interesse in vastgoed vertaalt zich in transacties Opname kantorenmarkt stabiel 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 Logistiek vastgoed in trek Activiteit winkelmarkt
Nadere informatieDrenthe, Friesland en Groningen. Landelijke marktontwikkelingen
Landelijke marktontwikkelingen Na een korte opleving in 2011 viel de opname van bedrijfsruimte in 2012 opnieuw terug. Tegen de verwachting in bleef het aanbod echter redelijk stabiel. Wel wordt een steeds
Nadere informatieBeleggingsvolumes commercieel vastgoed nemen toe Opname gebruikersmarkten blijft nog achter
Kwartaalbericht Vastgoed ING Economisch Bureau Beleggingsvolumes commercieel vastgoed nemen toe Opname gebruikersmarkten blijft nog achter In de eerste drie kwartalen van 2013 steeg het beleggingsvolume
Nadere informatieMidden-Nederland REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT. Marktstructuur. Vraag. Aanbod
REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT Midden-Nederland Marktstructuur Voorraad kantoorruimte in Midden-Nederland (*1. m²) 42.674 95 6.46 Overig Nederland In de regio Midden-Nederland ligt circa 14%
Nadere informatieDe Nederlandse markt voor beleggen in woninghypotheken
De Nederlandse markt voor beleggen in woninghypotheken Outlook Nederlandse markt voor beleggen in woninghypotheken Beleggen in woninghypotheken is booming 15 16 17 18 Basisrente =/+ + + + Marge woninghypotheken
Nadere informatieSECTORRAPPORT WONINGMARKT
SECTORRAPPORT WONINGMARKT UPDATE NOVEMBER 2017 www.colliers.nl 28 VRAAG Het aantal woningtransacties is in het derde kwartaal nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van vorig jaar. Dit komt vooral doordat
Nadere informatieBedrijfsruimtemarkt zuid-nederland Limburg en Noord-Brabant
Landelijke marktontwikkelingen Na een korte opleving in 2011 viel de opname van bedrijfsruimte in 2012 opnieuw terug. Tegen de verwachting in bleef het aanbod echter redelijk stabiel. Wel wordt een steeds
Nadere informatieHalfjaarverslag Woningen Winkels Kantoren Bedrijfsruimten
Halfjaarverslag 2012 Woningen Winkels Kantoren Bedrijfsruimten Van en voor pensioenfondsen Altera Vastgoed is een gewild beleggingsproduct voor pensioenfondsen die een belang wensen in Nederlands niet-beursgenoteerd
Nadere informatieSECTORRAPPORT BEDRIJFSRUIMTE EN LOGISTIEKE MARKT
SECTORRAPPORT BEDRIJFSRUIMTE EN LOGISTIEKE MARKT UPDATE AUGUSTUS 2017 www.colliers.nl 16 BEDRIJFSRUIMTEMARKT VRAAG De opname van bedrijfsruimten toont verder herstel: De economische groei zorgt voor meer
Nadere informatieRenpart Klassiek Vastgoed IV N.V.
Halfjaarverslag 2007 Voor úw rendement VERSLAG VAN DE DIRECTIE Geachte aandeelhouder, Hierbij bieden wij u het verslag aan over het eerste halfjaar van 2007. In dit geconsolideerde verslag zijn de activa,
Nadere informatieWoningportefeuille Altera bereikt 2 miljard in 2019
Woningportefeuille Altera bereikt 2 miljard in 2019 Beleggingen Premium Wessels en Jaap van der Bijl Erwin Ruim 2 jaar is Jaap van der Bijl (58) ceo van Altera, het niet beursgenoteerde vastgoedfonds voor
Nadere informatieEindexamen economie vwo I
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Uit het antwoord moet
Nadere informatieOutlook 2014-2015. De Nederlandse kantorenmarkt maart 2014. Focus in beleggingsstrategie
Outlook 2014-2015 De Nederlandse kantorenmarkt maart 2014 Van een generiek herstel op de kantorenmarkt is nog geen sprake. Toch zien we het aantal beleggingstransacties toenemen, zowel aan de onderkant,
Nadere informatieVOGON. Rob Vester, Ontwikkelingsbedrijf
VOGON Rob Vester, Ontwikkelingsbedrijf Samenwerking: het perspectief van de belegger Syntrus Achmea Vastgoed Ca. 14,0 miljard belegd vermogen; Ca. 1,0 miljard in het buitenland Ca. 4,0 miljard financiering
Nadere informatieFlevoland, Noord-Holland en Utrecht. Landelijke marktontwikkelingen
Landelijke marktontwikkelingen Mede dankzij enkele grote transacties in diverse steden bereikte de opname van kantoorruimte de eerste maanden van 2012 een (onverwacht) hoog niveau. Deze goede start zette
Nadere informatieOutlook 2015-2016 Beleggen in internationaal vastgoed
Outlook 2015-2016 Beleggen in internationaal vastgoed Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 1 Outlook internationaal: Economie en vastgoed 5 2 Trends in vastgoedbeleggingen 11 2.1 De Duitse winkel- en woningmarkt
Nadere informatieVastgoed. Sectorcommentaar. ING Investment Office. Publicatiedatum: 5 juni. Door Jan Kleipool, analist van het ING Investment Office
ING Investment Office Publicatiedatum: 5 juni Sectorcommentaar Vastgoed Door Jan Kleipool, analist van het ING Investment Office De vooruitzichten voor beursgenoteerd vastgoed zijn volgens ons voor zowel
Nadere informatieDe woning(beleggings)markt in beeld 2016
Research A Capital Value production De woning(beleggings)markt in beeld 2016 Samenvatting Ondanks de grote vraag krimpt de voorraad huurwoningen als er geen verdere maatregelen worden genomen. Er wordt
Nadere informatieVastgoed wankelt. Kwartaalbericht Vastgoed ING Economisch Bureau. _ Bedrijfsruimten _ Kantoren _ Winkels. Winkels
Kwartaalbericht Vastgoed ING Economisch Bureau Vastgoed wankelt De ingezette trend van dalende beleggingsvolumes zet zich in 2009 voort. Gebruikersmarkten krijgen door de recessie te maken met een afnemende
Nadere informatieResidential Agency Property & Facility Management Quares Real Estate Investment Management. Finance Avenue 23/10/2010
New Deal in Vastgoedbeleggingen Quares Finance Avenue 23/10/2010 Quares Group Residential Agency Quares Group Quality in Real Estate Services Opgericht in 2006, uit 2 reeds bestaande bedrijven 3 divisies
Nadere informatieBouwprognoses Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops
Bouwprognoses 2017-2022 Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops Bouwprognoses 2017-2022 Internationale conjunctuur; positief sentiment Het sentiment is gedraaid Wereldeconomie
Nadere informatieFlevoland, Noord-Holland en Utrecht. Landelijke marktontwikkelingen
Landelijke marktontwikkelingen Na een korte opleving in 211 viel de opname van bedrijfsruimte in 212 opnieuw terug. Tegen de verwachting in bleef het aanbod echter redelijk stabiel. Wel wordt een steeds
Nadere informatieDe internationale vastgoedmarkt
De internationale vastgoedmarkt Auteur(s): Eichholtz, P.M.A. (auteur) Graaf, N. de (auteur) De auteurs zijn werkzaam bij Global Property Research te Maastricht. Eichholtz is daarnaast verbonden aan de
Nadere informatieInternationale varkensvleesmarkt 2012-2013
Internationale varkensvleesmarkt 212-213 In december 212 vond de jaarlijkse conferentie van de GIRA Meat Club plaats. GIRA is een marktonderzoeksbureau, dat aan het einde van elk jaar een inschatting maakt
Nadere informatieLeegstand detailhandel: oorzaken en wat doen we ermee? Peter ter Hark Lectoraat Fontys Hogescholen Vastgoed en Makelaardij 22 april 2015
Leegstand detailhandel: oorzaken en wat doen we ermee? Peter ter Hark Lectoraat Fontys Hogescholen Vastgoed en Makelaardij 22 april 2015 Onderwerpen: Wat is er gebeurd de afgelopen jaren? Wat gaat er gebeuren
Nadere informatieZuid-Nederland REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT. Marktstructuur. Vraag. Aanbod
REGIONALE MARKTONTWIKKELINGEN KANTORENMARKT Zuid-Nederland Marktstructuur Voorraad kantoorruimte in Zuid-Nederland (*1. m²) 42.2 2.15 5.518 Overig Nederland Het totale oppervlak aan kantoormeters in en
Nadere informatieVertrouwen binnenlandse belegger neemt toe
ING kwartaalbericht vastgoed ING Economisch Bureau & ING Real Estate Finance Vertrouwen binnenlandse belegger neemt toe Over de eerste drie kwartalen van 2014 steeg het totale beleggingsvolume ten opzichte
Nadere informatiePerspectief voor vastgoed
Perspectief voor vastgoed Van visie naar mogelijkheden Presentatie voor leden van Vastgoed Belang afdeling Zuid Geert Dirkse Rabo Real Estate Finance 30-10-2017 Rabobank Vastgoed kernsector in Bankieren
Nadere informatieKenmerken van een vastgoedfinanciering 13-6-2014 AGENDA. De herontwikkelingsopgave vanuit financieringsoptiek
AGENDA I. Kenmerken van een vastgoedfinanciering II. De vastgoedfinancieringsmarkt in Nederland III. Herontwikkelingsopgave De herontwikkelingsopgave vanuit financieringsoptiek IV. Financiering bij transformatie
Nadere informatieBron: Kees Hummel in opdracht van Kroonenberg Groep. Special huurprijzen winkelmarkt 2016
Bron: Kees Hummel in opdracht van Kroonenberg Groep Special huurprijzen winkelmarkt 2016 Normalisatie van winkelhuren biedt retailers perspectief De winkelhuurprijzen zijn in tweederde van de door JLL
Nadere informatieDerde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Gelderland
Derde kwartaal 212 Conjunctuurenquête Nederland Conjunctuurenquête Nederland I rapport derde kwartaal 212 Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen
Nadere informatieHoe beschermt u uw vermogen?
Hoe beschermt u uw vermogen? Vastgoedinvesteringen 22 oktober 2011 Niet-beursgenoteerde investeringsopportuniteiten in vastgoed Beperkte risico s Aantrekkelijk rendement Inflatiegebonden rendement Historisch
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2006-II
4 Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juiste berekening
Nadere informatieTrends op de woningmarkt: de mismatch tussen vraag en aanbod
Trends op de woningmarkt: de mismatch tussen vraag en aanbod Peter Boelhouwer 11-10-2016 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Gaat het herstel op de koopwoningmarkt (te) snel? Toekomstige
Nadere informatieBedrijfsruimtemarkt oost-nederland Overijssel en Gelderland
Landelijke marktontwikkelingen Na een korte opleving in 2011 viel de opname van bedrijfsruimte in 2012 opnieuw terug. Tegen de verwachting in bleef het aanbod echter redelijk stabiel. Wel wordt een steeds
Nadere informatieMARKTANALYSE: BELGIË
2016 MARKTANALYSE: BELGIË I. KANTOORMARKT IN BELGIË A. BRUSSEL Met de sterkste vraag in 4 jaar tijd bleek 2016 een voortreffelijk jaar voor de Brusselse kantoormarkt. Daarbij waren er twee verhalen die
Nadere informatieWinkelruimtemarkt Nederland 4e kwartaal 2018
De omzet (ongecorrigeerd) van de detailhandel is in het vierde kwartaal met 3,4% gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar. De volumes stegen met 2,5%. De omzet van de food winkels steeg met 3,3%.
Nadere informatie