HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN

Transcriptie

1 HET EFFECT VAN DE CVRM ZORGSTRAAT OP DE BLOEDDRUK EN HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN IN DE HUISARTSENPRAKTIJK Berdien Oosterveld Begeleiding: Job van der Palen Peter van der Lugt Mirella Nijmeijer Wetenschapsavond THOON

2 CIJFERS HART- EN VAATZIEKTEN HYPERCHOLESTEROLEMIE 23.2% In NL 2 e grootste oorzaak van sterfte Mannen 26,1% Vrouwen 27,3% Risicofactoren in NL Kosten 11.6 miljard euro 13.6% gezondheidszorg HYPERTENSIE 31.4% OVERGEWICHT >50% ROKEN Risicofactoren 90% van Population-Attributable Risk voor MI 25%

3 CARDIOVASCULAIR RISICOMANAGEMENT Van unifactoriële aanpak naar multifactoriële aanpak CVRM: Diagnostiek, behandeling en follow-up van risicofactoren voor HVZ bij patiënten met een verhoogd risico op een eerste of nieuwe manifestaties van HVZ SCORE (Systematic COronary Risk Evaluation) risicotabel 2006: 10 jaars-risico op sterfte door HVZ 2011: 10 jaars-risico op ziekte of sterfte door HVZ

4 STREEFWAARDES SBD 140 mmhg en een DBD 90 mmhg. 80 plussers: SBD <150 mmhg. LDL 2,5 mmol/l

5 MAAR Twijfels over effect van het CVRM Lage therapietrouw Studie onder huisartsen in % hypertensie en 43% hypercholesterolemie patiënten ontvingen onterecht geen medicamenteuze behandeling 2012, studie naar CVRM bij HVZ patiënten in Europa, in NL: 28,1% een SBD onder de streefwaarde 43,1% een LDL onder de streefwaarde

6 ONDERZOEKSVRAGEN Hoofdvraag 1. Wat is het effect van de CVRM zorgstraat op de SBD, DBD, het LDL-, HDL- en totaal cholesterol en de triglyceriden vanaf het moment van inclusie in de zorgstraat gedurende vijf jaar follow-up? Deelvraag 1. Wat is de invloed van verschillende baselinefactoren op de grootte van het verschil tussen de verschillende metingen? Hoofdvraag 2. Welke proportie van de patiënten in de CVRM zorgstraat behaalden per kalenderjaar een SBD en LDL-cholesterol waarde onder de streefwaarde? Wat gebeurt er met mijn bloeddruk en cholesterol als ik in de CVRM zorgstraat kom? Hebben de afgelopen jaren meer of minder patiënten de streefwaardes behaald? Maakt het dan ook uit of ik man of vrouw ben? Of jong of oud?

7 INCLUSIE Totale bloeddrukgroep (n=1244) Totale cholesterolgroep (n=1249) Hoofdbehandelaar CVRM specialist gedurende follow-up (n=48) Hoofdbehandelaar CVRM specialist gedurende follow-up (n= 48) Inclusie in DM zorgstraat gedurende follow-up (n=144) Inclusie in DM zorgstraat gedurende follow-up (n=144) Antihypertensivum gebruik voor (n=288) Statinegebruik voor (n=119) Geen waardes beschikbaar na 2006 (n=0) Geen waardes beschikbaar na 2006 (n=13) Geselecteerde bloeddrukgroep (n=794) Geselecteerde cholesterolgroep (n=955)

8 Bloeddruk Cholesterolgr groep (n(%)) oep(n(%)) Geslacht Man 449 (56,5) 479 (50,2) Vrouw 345 (43,5) 476 (49,8) Missing 0 (0) 0 (0) HVZ in Nee 429 (54,0) 563 (59,0) voorgeschiedenis Ja 52 (6,5) 65 (6,8) Onduidelijk 7 (0,9) 7 (0,7) Missing 306 (38,5) 320 (33,5) Familiaire Nee 249 (31,4) 344 (36,0) hypercholesterolemi Ja 160 (20,2) 171 (17,9) e in de familie Onduidelijk 232 (29,2) 276 (28,9) Missing 153 (19,3) 164 (17,2) Roken Nee 325 (40,9) 424 (44,4) Voorheen 265 (33,4) 293 (30,7) Ja 154 (19,4) 184 (19,3) Missing 50 (6,3) 54 (5,7) BASELINE VARIABELEN Variabele Waarde Variabele Bloeddrukgroep (gemiddelde (SD)) Cholesterolgroep (gemiddelde (SD)) Leeftijd (jaren) 56,5 (11,4) 56,3 (11,5) BMI (kg/m 2 ) 27,2 (4,5) 27,3 (4,6) Follow-up jaar Bloeddrukgroep (n(%)) Cholesterolgroep (n(%)) (100) 955 (100) (58,1) 471 (49,3) (53,8) 496 (51,9) (49,9) 470 (49,2) (49,1) 448 (46,9) (42,8) 409 (42,8) Alcoholgebruik (eenheden/dag) Gebruik van bloeddrukverhogen de middelen (22,9) 232 (24,3) (56,4) 542 (56,8) (7,8) 73 (7,6) >4 20 (2,5) 23 (2,4) Missing 82 (10,3) 85 (8,9) Nee 319 (40,2) 421 (44,1) Ja 63 (7,9) 97 (10,2) Missing 412 (51,9) 437 (45,8) Risicoscore Laag 373 (47) 464 (48,6) Gemiddeld 123 (15,5) 143 (15,0) Hoog 66 (8,3) 80 (8,4) Missing/ Onbekend/ Niet te berekenen 232 (29,2) 268 (28,1)

9 REPEATED MEASURES ANALYSE Followup jaar Gemiddelde SBD (SE) Gemiddelde verschil t.o.v. meting 0 (SE) P-waarde 0 145,5 (0,8) 1 140,2 (0,8) -5,3 (0,8) <0, ,5 (0,8) -6,9 (0,9) <0, ,7 (0,8) -5,7 (0,9) <0, ,3 (0,9) -6,2 (1,0) <0, ,8 (0,9) -7,6 (1,0) <0,001 Followup jaar Gemiddelde LDLcholesterol (SE) Gemiddelde verschil t.o.v. meting 0 (SE) P-waarde 0 3,41 (0,03) 1 3,28 (0,04) -0,14 (0,04) <0, ,32 (0,04) -0,10 (0,03) 0, ,25 (0,04) -0,17 (0,04) <0, ,24 (0,04) -0,17 (0,04) <0, ,21 (0,04) -0,20 (0,04) <0,001 Followup jaar Gemiddelde DBD (SE) Gemiddelde verschil t.o.v. meting 0 (SE) P-waarde 0 84,2 (0,4) 1 81,6 (0,4) -2,6 (0,5) <0, ,1 (0,4) -3,1 (0,5) <0, ,4 (0,5) -2,7 (0,5) <0, ,3 (0,5) -2,8 (0,5) <0, ,4 (0,5) -3,8 (0,6) <0,001 Wat gebeurt er met mijn bloeddruk en cholesterol als ik in de CVRM zorgstraat kom?

10 INVLOED VAN BASELINEFACTOREN Baselinefactor DBD SBD LDL-cholesterol HDL-cholesterol Totaal cholesterol Triglyceriden Geslacht 0,158 0,643 0,070 0,215 0,172 0,117 Leeftijd 0,334 0,842 0,008 0,505 0,044 0,428 HVZ in 0,834 0,992 0,111 0,652 0,262 <0,001 voorgeschiedenis FH in de familie 0,764 0,613 0,031 0,398 0,063 0,052 BMI 0,415 0,771 0,063 0,044 0,162 0,124 Roken 0,085 0,538 0,011 0,693 0,012 0,087 Alcoholgebruik 0,530 0,364 0,832 0,84 0,926 0,003 Maakt het dan ook uit of ik man of vrouw ben? Of jong of oud? Gebruik van 0,319 0,143 0,884 0,581 0,520 0,043 bloeddrukverhogende middelen Risicoscore 0,020 0,001 0,016 0,029 0,003 0,189 P-waardes van de Mixed Model Repeated Measures analyse, waarmee de invloed van baselinefactoren op de mate van verandering van follow-up variabelen werd getest. Significante waardes (p<0,05) zijn vetgedrukt.

11 Laag Gemiddeld Hoog SBD (mmhg) per follow-up jaar voor verschillende CVRM risicogroepen 90 2,0 1,8 1,6 1,4 1,2 1, HDL-cholesterol (mmol/l)per follow-up jaar voor verschillende CVRM risicogroepen Laag Gemiddeld Hoog 85 Laag 6, Gemiddeld Hoog 5,5 5,0 Laag Gemiddeld Hoog DBD (mmhg) per follow-up jaar voor verschillende CVRM risicogroepen 4, ,0 Totaal cholesterol (mmol/l)per follow-up jaar voor verschillende CVRM risicogroepen 3,5 3,0 Laag Gemiddeld Hoog 2, LDL-cholesterol (mmol/l)per follow-up jaar voor verschillende CVRM risicogroepen

12 STEEFWAARDES BEHAALD Hebben de afgelopen jaren meer of minder patiënten de streefwaardes behaald? Jaar Patiënten onder de streefwaarde (n/n-totaal (%)) SBD LDL-Cholesterol Eerste waarde Laatste waarde Eerste waarde Laatste waarde /33 (27) 13/33 (39) 22/177 (13) 27/177 (15) /106 (44) 56/106 (53) 44/289 (15) 49/289 (17) /136 (41) 75/136 (55) 40/310 (13) 45/310 (15) /226 (39) 116/226 (51) 45/360 (13) 52/360 (14) /258 (41) 137/258 (53) 50/365 (14) 51/365 (14) /291 (44) 143/291 (49) 65/409 (16) 67/409 (16) /323 (44) 175/325 (48) 81/388 (21) 85/388 (22) /420 (45) 222/421 (53) 119/523 (23) 131/523 (25) /464 (53) 264/464 (57) 97/544 (18) 121/544 (22) /553 (53) 331/553 (60) 164/651 (25) 227/651 (35) /567 (57) 362/567 (64) 230/647 (36) 262/647 (41) Jaar SBD < streefwaarde (n/n-totaal (%)) Laag Gemiddeld Hoog /14 (64) 1/6 (17) 0/2 (0) /57 (60) 8/19 (42) 3/7 (43) /75 (68) 12/25 (48) 4/9 (44) /116 (62) 16/39 (41) 8/13 (62) /125 (61) 26/45 (58) 7/19 (37) /139 (58) 22/53 (42) 8/19 (42) /158 (61) 19/51 (37) 8/22 (36) /201 (67) 30/73 (41) 10/38 (26) /229 (71) 38/84 (45) 14/39 (36) /262 (67) 57/97 (59) 25/48 (52) /263 (72) 64/100 (64) 22/51 (43) SBD <streefwaarde (%) laag gemiddeld hoog Jaar LDL < streefwaarde (n/n-totaal (%)) Laag Gemiddeld Hoog /74 (18) 1/20 (5) 3/13 (23) /130 (14) 5/38 (13) 5/21 (24) /135 (12) 9/54 (17) 3/22 (14) /159 (9) 14/54 (26) 2/21 (10) /159 (11) 11/54 (20) 3/27 (11) /180 (15) 9/60 (15) 4/25 (16) /175 (17) 14/58 (24) 7/24 (29) /228 (18) 13/64 (20) 12/37 (32) /239 (20) 20/80 (25) 9/34 (27) /262 (30) 36/81 (44) 16/36 (44) /236 (30) 40/79 (51) 20/35 (57) LDL < streefwaarde (%) laag gemiddeld hoog

13 CONCLUSIE HOOFDVRAAG 1: WAT IS HET EFFECT VAN DE CVRM ZORGSTRAAT OP DE BLOEDDRUK EN HET CHOLESTEROL VANAF HET MOMENT VAN INCLUSIE IN DE CVRM GEDURENDE 5 JAAR FOLLOW UP Significante daling van zowel bloeddruk als cholesterol LDL: Incidentie van een major vascular event daalt met 21% per mmol/l LDL daling (abs. 3.7%) SBD: Gehele onderzoekspopulatie: 0,23 mmol/l Hoog risico: 0,55 mmol/l daling Laag risico: 0,08 mmol/l daling Risico op major cardiovascular event daalt met 20% per 10 mmhg daling (abs. 1.4%) Gehele onderzoekspopulatie: 7,63 mmhg Hoog risico: 13 mmhg Laag risico: 5 mmhg

14 CONCLUSIE (2/2) DEELVRAAG 1. WAT IS DE INVLOED VAN VERSCHILLENDE BASELINEFACTOREN OP DE GROOTTE VAN HET VERSCHIL TUSSEN DE VERSCHILLENDE METINGEN? Er is een relatie tussen de risicoscore en de bloeddruk en cholesteroldaling Met name hoog risico patiënten effectief Agressievere behandeling Grotere motivatie tot therapietrouw? Nauwelijks effect bij laag risico patiënten En hoe zit het met de leefstijl? Bloeddrukgroep Cholesterolgroep BMI (kg/m 2 ) Alcoholgebruik (EH/dag)

15 CONCLUSIE HOOFDVRAAG 2. WELKE PROPORTIE VAN DE PATIËNTEN IN DE CVRM ZORGSTRAAT BEHAALDEN PER KALENDERJAAR EEN SBD EN LDL- CHOLESTEROL WAARDE ONDER DE STREEFWAARDE? Proportie patiënten met SBD en LDL waardes onder de streefwaarde stijgt Geen conclusies over oorzaak Beter effect van CVRM Inclusie van patiënten met gunstiger risicoprofiel

16 DISCUSSIE Vervolgen van laag risico patiënten lijkt niet zinvol voor het verlagen van de bloeddruk of het cholesterol Dataverzameling huisartseninformatiesysteem lastig Hoofdbehandelaars code Baselinefactoren Missing data risicoscore: Bloeddrukgroep: 232 (29,2%) en cholesterolgroep: 268 (28,1%) Geen thuismetingen meegenomen Welke aspecten van CVRM zorgen voor succes? Controlefrequentie? Behandelaar (huisarts/praktijkondersteuner)? Medicamenteuze behandeling, leefstijlinterventies? Geen uitspraak over invloed van CVRM op incidentie HVZ en mortaliteit

17 VRAGEN?