Reuma, atherosclerose & anti-inflammatie. Prof.dr. Mike T. Nurmohamed, reumatoloog Reade & VU Medisch Centrum

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Reuma, atherosclerose & anti-inflammatie. Prof.dr. Mike T. Nurmohamed, reumatoloog Reade & VU Medisch Centrum"

Willem Wouters
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Reuma, atherosclerose & anti-inflammatie Prof.dr. Mike T. Nurmohamed, reumatoloog Reade & VU Medisch Centrum

2 Reumatoïde artritis & Atherosclerose

6 Mortaliteit en doodsoorzaken bij RA Mortaliteit Verhoogde totale mortaliteit Verkorte levensverwachting: 4-7 jaar Zowel bij mannen als vrouwen Meeste studies: geen afname in laatste decaden Doodsoorzaken Infecties Lymfoproliferatieve ziekten Gastro-intestinale oorzaken Cardiovasculaire ziekten Belangrijkste doodsoorzaak RA-patiënt: verdubbelde kans op cardiovasculaire sterfte

7 CARRÉ-onderzoek* Prospectief Prevalente & incidente HVZ, risicofactoren voor HVZ RA-patiënten 1987 ACR criteria Leeftijd: jaar Ziekteduur tot 12 jaar N = 353 Gestart in 2001 Follow-up: tenminste 18 jaar *van Halm et al, Ann Rheum Dis 2009

8 CARRÉ-resultaten Tabel: Vergelijking van RA met DM2 en controlegroep Hoorn studie Hoorn Studie CARRÉ studie Groepen Controle DM2 RA Aantallen Demografische variabelen Leeftijd, (jaren) 63 (7) 66 (7) 63 (7) Vrouw, (%) * Cardiovasculaire ziekten, N(%) 13 (5%) 24 (12%)* 38 (13%)* Cardiovasculaire risicofactoren Hypertensie (%) 38 76* 57* Antihypertensiva (%) BMI (kg/m 2 ) 26 (3) 29 (4)* 26 (5) Totaal cholesterol (mmol/l) 6,6 (1,2) 6,5 (1,3) 5,8 (1,1)* HDL cholesterol (mmol/l) 1,4 (0,4) 1,1 (0,3)* 1,5 (0,5)* LDL cholesterol (mmol/l) 4,6 (1,0) 4,3 (1,1)* 3,7 (1,0)* Triglyceriden (mmol/l) 1,5 (1,0-1,8) 2,0 (1,4-2,8)* 1,3 (1,0-1,8) Statines (%) * CRP (mg/l) 1 (1-3) 2 (1-4)* 6 (3-18)* Roken Nooit gerookt (%) * Ex-roker (%) * Roker (%) *

10 CARRÉ-studie - Incidentie RA 3,3 % per jaar (95% BI: 2,7 3,9) Algemene populatie 1,5 % per jaar (95% BI: 1,2 1,8) * Peters et al. Arthritis Care Res 2009 ; NTVG 2010

11 Carré-studie 15 jaars follow-up Agca et al Submitted for publication

12 Risico op hart- en vaatziekten bij RA Toegenomen bij RA CARRÉ-onderzoek*, ** Verdubbeld t.o.v. de algemene bevolking Vergelijkbaar met type 2 diabetes (suikerziekte) Maar deels verklaard door risicofactoren voor hart- en vaatziekten RA = onafhankelijke risicofactor voor HVZ * van Halm et al. Ann Rheum Dis 2009, **Peters et al. Arthritis Care Res 2009

13 CVD risk factors vs Disease activity characteristics ATTAC-RA study 5600 patients 13 cohorts from 10 countries 6 years follow-up 389 CVD events Both inflammation and inflammatory markers contributed PARs Crowson et al, Ann Rheum Dis 2018

14 CVD risk factors and inflammatory risk factors England et al, BMJ 2018

15 Cardiovasculair risicomanagement Cardiovasculair risicoprofiel Bloeddruk, lipidenprofiel, etc Bepaling van het 10-jaars risico op cardiovasculaire ziekten Framingham en SCORE risicofuncties

16 Cardiovasculair risicomanagement (CV-RM) - Risicotabel: 10-jaarsrisico op ziekte of sterfte door HVZ - <10% risico 10 tot 20% risico 20 % risico RA = + 15 jaar Peters et al. Ann Rheum Dis 2010

18 Anti-inflammatie & Atherosclerose

19 Methotrexate & CV-events Anatol J Cardiol 2016

20 Meta-analysis

21 Anti-TNF & cardiovascular disease I Nurmohamed M et al. RMD Open. 2015;1:e000080

22 Hazard ratio for TNF+MTX vs. MTX Anti-TNF & cardiovascular disease II RA Treatment Anti-TNF Hazard ratio per 6 months of Cumulative Anti-TNF exposure (95% CI], p-value 0.88 [0.81, 0.95], p=0.002 MTX Other non-biological DMARD s Corticosteroids RA Treatment All Patients (n=113,677) Age 50 years (n=71,538) MTX Naïve (n=41,484) Hazard ratio Hazard ratio 0.98 [0.94, 1.03], p= [0.96, 1.04], p= [1.03, 1.10], p<0.001 Hazard ratio per 6 months of Cumulative Anti-TNF exposure (95% CI], p-value 0.88 [0.81, 0.95], p= [0.80, 0.95], p= [0.78, 0.99], p=0.04 Figure 1 HRS for composite cardiovascular events. (A) RA treatments, (B) anti-tnf treatment in subpopulations. *Adjusted for baseline demographics, comorbidities, prior cardiovascular events, RA medications and cardiovascular-related medications (DMARD, disease-modifying antirheumatic drug; MTX, methotrexate; RA, rheumatoid arthritis; TNF, tumour necrosis factor) % reduction at 1 year Years of exposure Figure 2 Cardiovascular hazard reduction associated with longer anti-tnf exposure (MTX, methotrexate; TNF, tumour necrosis factor). 38% reduction at 2 years 51% reduction at 3 years Nurmohamed M et al. RMD Open. 2015;1:e000080

23 Ridker et al NEJM 10 nov 2018, online

24 Cardiovascular inflammation reduction trial (CIRT) RCT Patiënten Eerder MI of meervatslijden + DM of metabool syndroom MTX mg vs placebo Sample Size MTX 23% minder MACE 530 MACEs 7000 ptn 1 dd 1 mg foliumzuur Uitkomst Samengesteld eindpunt Niet fatal MI of stroke of cardiovasculaire dood Op 13 maart 2018 gestopt.

25 PM Ridker et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa Laboratory Findings.

26 Cumulative Incidence of the Final Primary End Point and the Original Primary End Point. PM Ridker et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa

27 Conclusies CIRT trial MTX geen effect : 201 MACEs bij MTX vs 207 MACEs bij placebo Verkeerde pathway? IL1/IL6 remming Wel reductie van HVZ (CANTOS*, canakinumab) Na MI, afname inflammatie en troponine release (tocilizumab*) Reden: MTX geen invloed op plaque stabiliteit? Ridker et al N Engl J Med 2017 Kleveland et al Eur Heart J 2016

28 Evaluation of coronary plaque 150 RA patients vs 150 controls 64 slice CT angiography Plaques Number & composition Lesions Noncalcified plaque (NCP), mixed (MP), and fully calcified plaque (CP) *Karpouzas et al, ARD 2014

30 Plaque-studie - Conclusies 60% van de RA ptn heeft asymptomatische coronaire plaques TNF-blokkers/MTX t.o.v. MTX alleen Significante afname van het aantal instabiele plaques atnf als secundaire preventie?

31 Conclusies & Take Home Messages I HVZ risico bij reumatoïde artritis : 1,7 2,0 x verhoogd Belangrijke oorzaak is de ontsteking versnelde atherosclerose Maar ook traditionele risico-factoren RA = nieuwe risicofactor voor hart- en vaatziekten Screening op risicofactoren voor hart- en vaatziekten/cvrm onontbeerlijk

32 Conclusies & Take Home Messages II Lipiden stijgen bij behandeling RA MTX geen CVD risico reductie in de at risk algemene populatie Andere pathways IL1/IL6 : duidelijk effect, maar kostbaar atnf kan veel belovend zijn Biosimilars Helaas nog geen trials!

Vergelijkbare documenten

Wat is de invloed van reuma op hart- en vaatziekten?

Continuing Nursing Education (CNE) Hartrevalidatie Wat is de invloed van reuma op hart- en vaatziekten? Vokko van Halm, AMC / Jan van Breemen Instituut / Reade Wie zijn dit? Anita Witzier Gordon Queen