gio vallei meldpunt kwalificatieplicht & voortijdig schoolverlaten

Transcriptie

1 gio vallei meldpunt kwalificatieplicht & voortijdig schoolverlaten "Aanpak van verzuim en voortijdig schoolverlaten van jarigen in de RMC subregio Vallei" WAIO*-'-/*-*' - i. n - 'i a Ede N224, «Wagemngen J

2 Inhoudsopgave 1. Samenvatting 3 2. Inleiding 4 3. De uitvoering van Kwalificatieplicht en RMC in de regio Vallei De organisatiestructuur en formatieomvang van het RMC Inhoudelijke en financiële verantwoording 6 4. Aantal verzuimmeldingen 18- en 18+ en resultaten Inleiding Verzuimmeldingen van verzuim 18- (Kwalificatieplicht) Begeleiding van jongeren Resultaten begeleiding jongeren Processen-verbaal Verzuimmeldingen 18+ (RMC) Kenmerken en begeleiding van jongeren die verzuimen Aantal voortijdig schoolverlaters en resultaten Meldingen van voortijdig schoolverlaten Kenmerken van de gemelde voortijdig schoolverlaters De begeleiding vanuit het RMC De uitstroom Samenwerking in de regio Samenwerking met scholen en andere partners Samenwerking met zorgpartners Overdracht van jongeren van Leerplicht en Kwalificatieplicht naar RMC Meldingen in ViVAIlei VSV-Convenant en analyse van voortijdig schoolverlaters Speerpunten voor

3 1. Samenvatting In schooljaar zijn er zo'n 1000 meldingen van verzuim binnengekomen, ongeveer de helft bij Kwalificatieplicht en de helft bij het RMC. Bij Kwalificatieplicht ging het om 534 meldingen. In bijna 80% van de verzuimgevallen bleef betreffende jongere op school. In 20% van de gevallen ging het om doorboekers, overdracht naar de lokale leerplichtambtenaar of RMC consulent of is een vrijstelling afgegeven. In 11 gevallen werd een proces-verbaal opgemaakt. Bij het RMC is van 545 jongeren een verzuimmelding gedaan en 458 jongeren zijn als voortijdig schoolverlater gemeld. Van de verzuimers is het grootste deel (94%) op school gebleven. 6% is uiteindelijk voortijdig schoolverlater geworden. Van de 458 voortijdig schoolverlaters is bijna een kwart teruggeaan naar school of heeft gedurende het schooljaar alsnog een startkwalificatie behaald. Dit komt omdat het jaarverslag over later wordt opgeleverd dan het jaar ervoor. We hebben in oktober nog een check kunnen doen of jongeren toch nog met een opleiding waren begonnen op 1 oktober. Het aandeel werkende jongeren is om bovenstaande reden lager dan vorig jaar. 10% van de jongeren heeft een uitkering. Van 31 jongeren is bekend dat zij geen reguliere dagbesteding hebben. In het kader van de aanpak van de groep onzichtbare jongeren gaat deze groep opnieuw benaderd worden met de vraag of er behoefte is aan begeleiding richting school of werk. Belangrijk speerpunt voor is de stevige rol van het RMC binnen het nieuwe VSV- programma. De formatie binnen het RMC zal worden uitgebreid om de doelgroep oud-vsv te kunnen bedienen. Ander speerpunt is de versterking van de aansluiting van het RMC bij de Arbeidsmarktregio Food Valley. blz. 3

4 2. Inleiding Voor u ligt het geïntegreerde jaarverslag van Kwalificatieplicht en RMC over schooljaar Dit is de tweede keer dat we een dergelijk verslag opleveren. Het jaarverslag laat zien welke activiteiten het afgelopen jaar zijn uitgevoerd in de aanpak van verzuim en voortijdig schoolverlaten in de regio Vallei. We focussen ons op jongeren tussen de 16 en 23 jaar in het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) en 18 plussers in het voortgezet onderwijs (VO). De uitvoering van de Kwalificatieplicht (16-18 jaar) en de RMC (18-23 jaar) gebeurt regionaal. Dit betekent dat de leerplichtambtenaren Kwalificatieplicht en de RMC consulenten werken voor de 6 gemeenten in de RMC subregio Vallei. Zij begeleiden jongeren die verzuimen of dreigen uit te vallen met als doel deze jongeren op school te houden. Jongeren die al uitgevallen zijn begeleiden zij terug naar school, werk of als het nodig is, naar de gemeente of naar hulpverlening. Doel is dat jongeren een startkwalificatie behalen. De leerplichtfunctie (5 tot 18 jaar in het primair en voortgezet onderwijs) wordt lokaal uitgevoerd. Het werk van de leerplichtambtenaar Kwalificatieplicht en de RMC consulent ligt in het verlengde van elkaar. Er is afstemming over de werkwijze en er is sprake van overdracht van jongeren. Eén regionaal jaarverslag is een logisch gevolg. Volgens de Leerplichtwet moet het college van burgemeester en wethouders jaarlijks vóór 1 oktober verslag uitbrengen over het gevoerde leerplichtbeleid. Omdat de uitvoering van de Kwalificatieplicht valt onder de Leerplichtwet worden de verzuimgegevens van 16- en 17-jarigen in het MBO na afloop van het schooljaar doorgegeven aan de afzonderlijke gemeenten. Elke gemeente kan de verzuimgegevens vervolgens opnemen in het eigen jaarverslag Leerplicht zodat vaststelling kan plaats vinden in de gemeenteraad. Onderliggend jaarverslag wordt halverwege januari 2017 voorgelegd ter vaststelling in het RMC bestuursoverleg en daarna ter informatie aangeboden aan de zes gemeenteraden. blz. 4

5 3. De uitvoering van Kwalificatieplicht en RMC in de regio Vallei 3.1. De organisatiestructuur en formatieomvang van het RMC Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) RMC staat voor Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten. Er zijn in Nederland 39 RMC's. De regio Vallei is onderdeel van de RMC regio Eem en Vallei. Het RMC in de regio Vallei werkt voor de gemeenten Ede, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal en Wageningen. RMC regiobestuur Het RMC in de regio Vallei bestaat uit een bestuur van portefeuillehouders van de zes regiogemeenten. Het RMC regiobestuur is vanuit de eigen B&W's gemandateerd tot het vaststellen van jaarverslagen, beleidsplannen en begrotingen voor zover het regionale activiteiten betreft. Het betreft beslissingen die vallen binnen de RMCregeling en binnen het regionaal beschikbare RMC-budget. Sinds najaar 2008 valt ook de uitvoering van de Kwalificatieplicht onder regie van het RMC bestuur. Het bestuur komt doorgaans tweemaal per jaar bijeen. Beleidsmedewerkers RMC De zes regiogemeenten zijn vertegenwoordigd door beleidsmedewerkers RMC. Zij bereiden samen met de RMC regiocoördinator het bestuurlijke overleg met de portefeuillehouders voor. Er is een geïntegreerd regionaal overleg met Leerplichtambtenaren en RMC beleidsmedewerkers dat vier keer per jaar bijeen komt. RMC regiocoördinator De RMC regiocoördinator (0,4 fte) houdt zich naast de beleidsvoorbereiding en voorbereiding van de bestuurlijke overleggen vooral bezig met de voortgang van het ingezette beleid, vertaalt landelijke ontwikkelingen in regionaal beleid, heeft de aantallen voortijdig schoolverlaters van de regio in beeld, zorgt voor financiële verantwoording van de uitgaven en is aanspreekpunt voor derden. Leerplichtambtenaren Kwalificatieplicht Er werken voor de regio 2 leerplichtambtenaren Kwalificatieplicht (1,8 fte). De leerplichtwet is de leidraad voor hun werk. Zij houden zich bezig met het verzuim en dreigende uitval van jongeren van 16- en 17-jaar in het MBO. Wij noemen ze in het verslag voortaan Ipa-mbo. Het afgelopen schooljaar heeft er een personele wisseling plaats gevonden. Een van de Ipa's-mbo heeft de overstap gemaakt naar een andere gemeente en er is in de periode oktober-januari tijdelijk vervanging geweest voor drie dagen in de week. Vanaf januari 2015 is het team van Kwalificatieplicht weer volledig op sterkte met het aantrekken van een nieuwe collega. RMC consulenten Voor de regio werken twee RMC consulenten (1,8 fte). Zij benaderen de voortijdig schoolverlaters tussen de 18 en 23 jaar die bij het RMC gemeld worden en informeren, adviseren en begeleiden hen naar een opleiding, werk (in combinatie met een opleiding) of verwijzen naar een ander traject (bijv. gemeente of hulpverlening). Eerste doel daarbij is het behalen van een startkwalificatie. Tevens maken zij deel uit van diverse overlegvormen in de regio waarin jongeren worden besproken. In het schooljaar is voor 2 dagen in de week een BBL coach werkzaam. Administratieve ondersteuning Voor de verwerking van de meldingen en het aanschrijven van jongeren worden de Ipa's-mbo en de RMC consulenten ondersteund door een administratief medewerker voor respectievelijk 0,3 en 0,4 fte. Sinds 1 augustus 2015 werkt zij in het kader van de regionale Leerplicht- en RMC administratie in Veenendaal. blz. 5

6 3.2. Inhoudelijke en financiële verantwoording Tot op heden worden de jaarverslagen Kwalificatieplicht en RMC vastgesteld in het RMC bestuur, dat twee keer per jaar bijeen komt. Na vaststelling worden ze ter informatie aangeboden aan de gemeenteraden en vervolgens op de website van het RMC gezet, Huidig geïntegreerd verslag zal ook die route doorlopen. De uitvoering van de RMC en de Kwalificatieplicht wordt met de jaarlijks te ontvangen RMC rijksbijdrage gefinancierd. De jaarrekening over 2016 zal eind maart aan het RMC bestuur ter vaststelling worden voorgelegd en zal voor 1 april 2017 worden verstuurd naar Amersfoort. Daarnaast moet het RMC jaarlijks vóór 1 december een RMC effectrapportage bij het Ministerie van OCW indienen (volgens een vaststaand format). In de effectrapportage moet worden aangegeven hoeveel verzuimers en voortijdig schoolverlaters in beeld zijn geweest bij het RMC, welke begeleiding heeft plaatsgevonden en wat de resultaten van de begeleiding zijn geweest. blz. 6

7 4. Aantal verzuimmeldingen 18- en 18+ en resultaten 4.1. Inleiding Scholen moeten ongeoorloofd verzuim van jongeren van 16 uur of meer in 4 weken melden in het (digitale) DUO verzuimloket. DUO meldt vervolgens door naar de gemeente waar de jongere woonachtig is. Dit gebeurt dagelijks. Ook kunnen er preventief meldingen binnenkomen. Een preventieve melding is een melding van verzuim, minder dan de wettelijke termijn van 16 uur in 4 weken (sprokkelverzuim). Sinds 1 augustus 2015 komen verzuimmeldingen binnen bij de regionale Leerplicht en RMC administratie in Veenendaal, waar de meldingen worden ingelezen en verwerkt in het registratie- en volgsysteem Carel. De gemeente Wageningen die in nog niet was aangesloten gaat zelf met de meldingen van jongeren onder de 18 aan de slag en zet de meldingen van jongeren die ouder zijn dan 18 jaar door naar het RMC. Belangrijk vooraf is dat in de rapportage over de meldingen bij Kwalificatieplicht (18- verzuim) wordt uitgegaan van het aantal meldingen van verzuim. Bij het RMC (verzuim 18+) wordt uitgegaan van het aantal jongeren met verzuim. Dit verschil is ook in deze geïntegreerde rapportage nog te zien en heeft een historische oorsprong. Tot twee jaar geleden werden de rapportages van Kwalificatieplicht en RMC gescheiden opgeleverd en koos ieder voor een eigen grootheid om verslag over te doen. Om vergelijkingen te kunnen blijven maken met voorgaande jaren, hebben we dit gehandhaafd. Voor verslagjaar maken we de afweging: blijven we dit zo doen of gaan we uit van één meeteenheid (jongeren of meldingen) Verzuimmeldingen van verzuim 18- (Kwalificatieplicht) Betreft het een jongere tussen de 16 en 18 jaar die onderwijs volgt in het MBO, dan schrijft de administratief medewerker van het RMC de jongere aan. In de brief staat een uitnodiging voor een gesprek bij het gemeentehuis. Aan de jongere wordt dan Ipambo gekoppeld. Reageert een jongere niet, dan volgt een brief waarin wordt aangekondigd dat er een proces-verbaal wordt opgemaakt. In de praktijk reageert het overgrote deel van de ouders/jongere op een brief. De Ipa's-mbo hebben het afgelopen schooljaar 534 meldingen van verzuim gekregen uit het MBO. De meldingen kwamen binnen via het verzuimloket (349), via spreekuren op scholen (165) of via ouders, jongeren en ketenpartners (50). Dit aantal ligt in de lijn met voorgaande jaren. In tabel 1 is de verdeling van meldingen weergegeven per gemeente. Tabel 1: Aantal meldingen per gemeente Meldingen Meldingen in Woongemeente Meldingen Percentage Woongemeente Meldingen Percentage Ede % Ede % Renswoude 10 2% Renswoude 5 1% Rhenen 43 8% Rhenen 49 10% Scherpenzeel 36 7% Scherpenzeel 14 3% Veenendaal % Veenendaal % Wageningen 32 6% Wageningen 55 11% Overige Overige gemeenten - gemeenten 34 7% Totaal % Totaal % Het aantal meldingen van verzuim is licht toegenomen (5%). Daar is geen specifieke verklaring voor. Over de afgelopen jaren is sowieso jaarlijks een lichte stijging te zien. Scholen kunnen sinds een aantal jaren gemakkelijk melden via het verzuimloket en er is o.a. door de vsv-convenanten veel aandacht voor verzuim en vsv. blz. 7

8 Niet alle meldingen betreffen unieke jongeren. Van een aantal jongeren is een tweede of zijn meer melding(en) binnengekomen 1. In totaal ging het om 331 verschillende jongeren Begeleiding van jongeren 18- Met de komst van het nieuwe registratiesysteem is gekozen voor een andere indeling qua zwaarte van cases. Laag (bij maximaal 1 gesprek, op school of gemeentehuis) Middel (na eerste contact blijft verzuim meestal doorgaan en is hier hulpverlening bij betrokken of een Halt verwijzing heeft plaatsgevonden). Hoog (meerdere gesprekken, vaak gezinsproblemen en hulpverlening betrokken) Kritiek (gezinsproblemen, hulpverlening betrokken, justitiële contacten, procesverbaal) Van 294 casussen is de zwaarte ingevuld. In tabel 2 is een overzicht te zien van de aantallen en percentages. Tabel 2: Aantal casussen naar zwaarte Zwaarte van casus: Aantal % Laag % Middel 38 13% Hoog 60 20% Totaal % Een vergelijking met voorgaande jaren kunnen we niet maken. Enerzijds vanwege een andere indeling, anderzijds omdat in niet altijd de zwaarte bij de casus is ingevuld. Voor volgend schooljaar streven we daar wel naar. Voor nu kunnen we zeggen dat twee derde als 'laag' wordt ingeschaald en een derde als middel of hoog. Niet één casus is als 'kritiek' bestempeld Resultaten begeleiding jongeren 18- In deze paragraaf gaan we in op de resultaten van de begeleiding door de Ipa's-mbo. In tabel 3 is te zien hoe de verzuimmeldingen afgehandeld zijn en wordt met voorgaande 2 schooljaren vergeleken. 1 Scholen zijn verplicht om na een DUO melding, bij nieuw wettelijk verzuim weer via DUO te melden. blz. 8

9 Tabel 3: Overzicht van afhandeling van de verzuimmeldingen Wijze van afdoening in % in % in % Blijft op school Verwijzing naar Bureau Halt (=verkort PV) 1 1 Proces verbaal (PV) jongere Doorboeken Hulpverlening of overgedragen aan LPA van woongemeente Overgedragen aan RMC Vrijstelling Dossier niet ingevuld 3 Totaal N= Meer dan driekwart van de jongeren die in begeleiding zijn geweest zet de schoolcarrière voort. Voorgaande jaren zien we dit ook. Ook de andere percentages zijn vergelijkbaar met de schooljaren ervoor. 5% wordt overgedragen aan het RMC. Dit zijn jongeren die bijna 18 zijn of dat net zijn geworden. De vrijstellingen betreffen jongeren die gaan werken en daar verder leren, maar waarvoor regulier onderwijs niet meer de beste optie is. Doorboekers zijn verzuimgevallen die nog niet afgesloten kunnen worden en overgedragen worden naar het nieuwe schooljaar. Dit zijn bijvoorbeeld opgemaakte PV's die nog niet op zitting in de rechtszaal zijn geweest of jongeren die op de wachtlijst voor hulpverlening staan. Deze jongeren blijven in beeld. Van 3% is het dossier niet volledig ingevuld. Dit betreft vooral een administratieve kwestie. Er wordt sinds augustus 2015 met een nieuw administratief systeem gewerkt waaraan men moest wennen. Voor zullen we erop sturen dat bij alle dossiers de afhandeling wordt ingevuld Processen-verbaal De Ipa's-mbo hebben 11 (=2%) processen-verbaal (PV's) uitgeschreven. Dat is flink minder dan vorig jaar (18). Ze zijn allemaal afgehandeld. In de meeste gevallen betrof het signaalverzuim: gezinsproblemen of gedrag van de jongere dat uiteindelijke leidde tot een PV en hulpverlening kon worden afgedwongen. Tabel 4: Aantal processen-verbaal naar gemeente aantal Ede 7 Renswoude - Rhenen - Scherpenzeel - Veenendaal 2 Wageningen 2 Totaal 1 H blz. 9

10 4.6. Verzuimmeldingen 18+ (RMC) De verzuimmeldingen van jongeren boven de 18 jaar worden opgepakt door de RMC consulenten. Over schooljaar is van 545 jongeren een of meerdere verzuimmeldingen gedaan. Dit aantal is vergelijkbaar met vorig jaar. In tabel 5 is per gemeente het aantal meldingen opgenomen en een vergelijking met de totale aantallen van voorgaande jaren opgenomen. Tabel 5: Aantal verzuimmeldingen naar regiogemeenten over de afgelopen 3 schooljaren. Gemeente Aantal verzuimmeldingen in Aantal verzuimmeldingen in Aantal verzuimmeldingen in Ede Renswoude 10 Rhenen Scherpenzeel Veenendaal Wageningen Totaal Het aantal jongeren dat verzuimt in is nagenoeg gelijk aan die van het jaar ervoor. Soms kunnen jongeren wel vaker gemeld worden in een schooljaar. In de rapportage tellen ze maar 1 keer mee. Sinds een aantal jaar hebben scholen de verplichting om wettelijk verzuim van jongeren boven de 18 te melden bij het verzuimloket van DUO. Daarnaast stimuleren we scholen ook om preventief al te melden als er sprake is van licht verzuim of als er zorgen zijn om een leerling. We zijn ervan overtuigd dat investeren in de aanpak van verzuim loont: het aantal voortijdig schoolverlaters volgens DUO daalt de afgelopen jaren Kenmerken en begeleiding van jongeren die verzuimen Leeftijd, geslacht en soort opleiding Ongeveer 5% van de gemelde jongeren is 17 jaar. Dit zijn jongeren die een paar maanden voor hun 18 e verjaardag worden overgedragen naar het RMC zodat de beleiding alvast gestart kan worden. De helft van de jongeren die gemeld worden zijn 18 jaar. De leeftijdsgrens van de kwalificatieplicht speelt hier een grote rol. Tot 18 jaar komt de leerplichtambtenaar in actie en kunnen sancties volgen bij aanhoudend verzuim (een proces verbaal). Na de 18 e verjaardag is de verplichting om naar school te gaan er niet en verlaten een aantal jongeren het onderwijs. Daarnaast worden jongeren die als verzuimer in beeld zijn bij de Ipa-mbo op het moment dat ze bijna 18 jaar worden overgedragen aan het RMC. Dat verklaart ook de hausse bij 18 jaar. Zes op de tien verzuimgevallen zijn jongens. 10% van de verzuimmeldingen komen van jongeren die verzuimen binnen het voortgezet onderwijs. Verreweg de meeste gevallen zijn meldingen vanuit het MBO. Begeleiding van jongeren die verzuimen Jongeren die verzuimen en via het verzuimloket worden gemeld bij het RMC worden altijd benaderd, tenzij school aangeeft dat zij al er mee bezig is. Dan wordt een melding ter kennisgeving aangenomen. Dit is in 15% het geval. Van alle 545 jongeren waarvan we een verzuimmelding hebben ontvangen blijft het grootste deel op school, maar liefst: 94%. 32 jongeren zijn uiteindelijk voortijdig schoolverlater geworden. Vorig jaar was dat 7% en de jaren daarvoor rond de 10%. Er treedt dus een daling op. De verzuimgevallen die uiteindelijk leiden tot voortijdig schoolverlaters komen dus twee keer in de aantallen voor: één keer als verzuimer en een keer als voortijdig schoolverlater. blz. 10

11 5. Aantal voortijdig schoolverlaters en resultaten 5.1. Meldingen van voortijdig schoolverlaten Scholen melden een jongere die de school voortijdig gaat verlaten bij DUO. DUO meldt dit vervolgens door aan de gemeente waarin de jongeren woonachtig is en de gemeente meldt door aan de RMC administratie in Ede. Vanaf 1 augustus 2015 komen alle meldingen binnen bij de centrale administratie in Veenendaal. Over schooljaar zijn 458 meldingen van voortijdig schoolverlaten (vsv) binnengekomen. In onderstaande tabel is de verdeling naar gemeente weergegeven. Tabel 6: Aantal aangemelde voortijdig schoolverlaters naar regiogemeente Gemeente Aantal gemelde Aantal gemelde Aantal gemelde vsvvsv-ers in vsv-ers in ers In Ede Renswoude Rhenen Scherpenzeel Veenendaal Wageningen Totaal ' 467 Het aantal meldingen van vsv-ers kan over de schooljaren heen fluctueren. Deze tabel laat vooral zien hoeveel meldingen van vsv of dreigend vsv zijn binnengekomen. Meldingen waar de RMC consulenten vervolgens mee aan de slag gaan. Een deel van deze jongeren gaat gewoon weer naar school, maar is wel even in beeld geweest bij RMC of begeleid door een van de RMC consulenten. Voor het RMC zijn dit vsv-ers, maar voor DUO, die uiteindelijk na een schooljaar alle vsv-ers registreert, niet. Elk voorjaar wordt het voorlopige aantal nieuwe vsv-ers 3 per regio bekend gemaakt door DUO. Voor de subregio Vallei zien we over de afgelopen jaren juist een daling van het aantal vsv-ers (zie ook par. 6.5). Voor de aantallen op gemeentelijk niveau is de website: te raadplegen. Jongeren die worden gemeld als vsv-er krijgen een brief. Daarin wordt de vraag gesteld wat ze nu doen of gaan doen en wordt het aanbod gedaan voor begeleiding door het RMC. Als een jongere niet binnen 2 weken reageert, volgt vaak een huisbezoek door een RMC consulent. Wordt er niemand thuis aangetroffen, dan wordt een brief achter gelaten met onze contactgegevens en nogmaals het verzoek te reageren. Reageert de jongere wederom niet op de brief, dan wordt nagegaan of we op een andere manier informatie over deze jongere te weten kunnen komen. Dit wordt verwerkt in het registratiesysteem. De casus wordt dan afgesloten. Mocht een jongere zich later alsnog melden, dan is begeleiding altijd mogelijk Kenmerken van de gemelde voortijdig schoolverlaters Geslacht en leeftijd De afgelopen jaren laat de verdeling naar geslacht en leeftijd dezelfde aantallen zien; zes op de tien uitvallers is man. Vier procent van de uitvallers is 17 jaar op het moment van aanmelding. Zij zijn via leerplicht vlak voor hun achttiende verjaardag aangemeld bij het RMC. Het grootste Let op: een vergelijking van het totale aantal met voorgaande jaren is niet helemaal te maken. Door de overgang naar een nieuw systeem (juni 2015) is een deel van de gemelde voortijdig schoolverlaters in niet meer meegenomen in de tellingen. Zij worden meegeteld in het volgende jaarverslag ( ). 3 Een nieuwe voortijdig schoolverlater is een jongeren tussen de 12 en 22 jaar die op 1 oktober van een lopend schooljaar staat ingeschreven in het onderwijs, uitvalt in dat schooljaar en niet op 1 oktober van het jaar erop ingeschreven staat in een opleiding. blz. 11

12 deel van de groep is 18 jaar (49%). Een vijfde (20%) is 19 jaar en 14% is 20 jaar. De overige 13% is 21 jaar of ouder. Deze verdeling komt overeen met de jaren daarvoor. Soorf onderwijs en niveau Van de 458 gemelde voortijdig schoolverlaters is van alle jongeren bekend uit welk soort onderwijs ze zijn uitgestroomd. 84% kwam van een MBO opleiding en 16% viel uit vanuit het voortgezet onderwijs 4. Dit is in de lijn met voorgaande jaren. De inzet van de BBL coach (vanuit reservemiddelen RMC) loopt eind 2016 na 3 jaar af. De BBL coach is aangesteld om jongeren te helpen een BBL plek te vinden. Omdat zijn inzet als waardevol wordt ervaren, wordt de functie vanuit budget van de Arbeidsmarktregio Food Valley voortgezet in Redenen van uitval De redenen van uitval zijn heel divers. Verkeerde opleidingskeuze (leer- of motivatieproblemen), persoonlijke problemen/omstandigheden/psychiatrische problemen of de wil om te gaan werken / geld te verdienen zijn de belangrijkste redenen om voortijdig te stoppen met een opleiding. Steeds vaker is overigens sprake van complexe problematiek waarbij er van alles speelt bij een jongere (persoonlijke problemen, schulden, zwakke gezinssituatie). Bij 10% van de gemelde voortijdig schoolverlaters geldt dit De begeleiding vanuit het RMC Voorgaande jaren werd in het jaarverslag aangegeven welk soort begeleiding werd ingezet bij voortijdig schoolverlaters. Dit varieerde van eenmalig telefonisch contact tot intensieve begeleiding van meerdere gesprekken. Ook kwam het voor dat er helemaal geen direct contact met de jongere was. Met de komst van het nieuwe administratieve systeem is gekozen voor het registreren van de zwaarte van de begeleiding: licht, middel of zwaar. Bij de begeleiding vanuit Kwalificatieplicht wordt al langer gewerkt met de zwaarte van de ingezette begeleiding. In onderstaande tabel laten we zien hoe de verdeling is: Zwaarte begeleiding Aantal % van het totaal Licht % Middel % Zwaar 55 12% Niet ingevuld / geen contact geweest 31 7% Totaal % Vergelijking met voorgaande jaren is niet meer mogelijk. We maakten toen onderscheid in 7 categorieën: van pogingen tot contact niet gelukt tot zeer intensieve begeleiding. Wel kunnen we zeggen dat het de afgelopen jaren in 8 tot 12% van de casussen ging om intensieve tot zeer intensieve begeleidingstrajecten. Het percentage van 12% zware begeleidingstrajecten in zou je daarmee kunnen vergelijken. Dit kan zijn uit het praktijkonderwijs, vmbo, havo/vwo of vavo blz. 12

13 5.4. De uitstroom Wat zijn voortijdig schoolverlaters gaan doen? In onderstaande tabel is dat te zien over de afgelopen drie schooljaren. Tabel 8: De uitstroom van voortijdig schoolverlaters Uitstroom naar: Aantal in % in % in % In Erkende voltijdopleiding % 17% 28% Combinatietraject (werken en leren) 27 6% 2% 2% Werk zonder zicht op startkwalificatie % 44% 38% Uitkering 46 10% 10% 14% Geplaatst in een instelling 15 3% 1% 1% Verhuisd 15 3% 3% 2% Geen reguliere dagbesteding 31 7% 9% 9% Overig (volgt traject elders, reizen, ziekte, zorgtaken, nog in begeleiding) 45 10% 12% 6% Totaal % 100% (N=378) 100% (N=467) Bijna een kwart van de aangemelde vsv-ers gaat terug naar school of heeft gedurende het schooljaar alsnog een startkwalificatie behaald. Dit percentage is flink hoger dan het jaar ervoor. Dit komt omdat het jaarverslag over later wordt opgeleverd dan het jaar ervoor. We hebben in oktober nog een check kunnen doen of jongeren toch nog met een opleiding waren begonnen op 1 oktober. Dat bleek voor een deel van de jongeren het geval en dat geeft een realistisch beeld van wat jongeren na hun uitval zijn gaan doen. Om die reden zullen we het jaarverslag elk jaar na oktober gaan opmaken. Het aandeel jongeren met een uitkering ligt op 10%. Van 31 jongeren is bekend dat zij geen reguliere dagbesteding hebben. In het kader van de aanpak van de groep 'onzichtbare jongeren' gaan deze jongeren opnieuw benaderd worden met de vraag of er behoefte is aan begeleiding richting school of werk. Dit gebeurt o.a. via de jeugdbaanmakelaar die in de Arbeidsmarktregio Food Valley is aangesteld. blz. 13

14 6. Samenwerking in de regio 6.1. Samenwerking met scholen en andere partners De aanpak van verzuim ligt primair bij scholen. Bij de uitvoering van de Kwalificatieplicht en RMC hebben we vooral te maken met de ROC's in de regio. ROC's zijn zelf verantwoordelijk voor het uitvoeren, bewaken en monitoren van de verzuimaanpak. Het grootste ROC in de regio (ROC A12) heeft sinds een nieuw registratiesysteem van verzuim. Daarnaast zijn er met het ROC goede contacten met de verzuimcoördinator en het verzuimteam en wordt er indien nodig een preventief spreekuur gehouden voor leerlingen met beginnend verzuim. Het verzuimteam werd de afgelopen jaren voor een belangrijk deel gefinancierd vanuit VSV programmamiddelen van het rijk. Dit loopt in 2016 af. Het ROC zal voor de instandhouding van dat team eigen middelen moeten aanwenden. Voorgaande ontwikkelingen zal het RMC kritisch blijven volgen. Correcte en volledige meldingen van verzuim blijven belangrijk om erger te voorkomen. De Ipa-mbo en RMC consulent sluiten aan bij het Zorgadviesteam van de school en het zorgteam van de Entree opleiding (2-wekelijks overleg). Daarin worden jongeren besproken waarover zorgen zijn. Jongeren die een negatief studieadvies krijgen worden via het RMC gemeld bij de woongemeente van de jongere. De gemeente kan ondersteunen bij het vinden van werk. De contacten met andere MBO instellingen in de regio zijn ook goed, maar wel minder frequent. Ook met scholen buiten de regio zijn regelmatig contacten geweest over verzuimgevallen en voortijdig schoolverlaters. In gaan we kijken hoe we met de beschikbare formatie de samenwerking met die scholen kunnen versterken Samenwerking met zorgpartners Het netwerk van de Ipa's-mbo en RMC consulenten is groot. Er waren de afgelopen jaren naast de contacten met scholen, korte lijnen met veel instanties, zoals met de CJG's, zorgpartners, afdelingen Werk, Participatie & Inkomen en justitiële organisaties in o.a. het Veiligheidshuis. Ook zijn er contacten opgebouwd met lokale organisaties en overlegvormen in de regio zoals de Sociale Teams in Ede, Scherpenzeel en Rhenen, het Startpunt 5 in Wageningen, het Dorpsteam in Renswoude en het Interventieteam en wijkteams in Veenendaal als het ging om cases waarbij sprake was van multiproblematiek. Het RMC heeft de afgelopen jaren veel tijd en energie geïnvesteerd om de lokale zorgstructuren eigen te maken en de juiste samenwerkingsrelaties aan te gaan. Elke gemeente organiseert de zorg op de eigen manier, met lokale organisaties, eigen termen en doelgroepen Overdracht van jongeren van Leerplicht en Kwalificatieplicht naar RMC Jongeren die bijna 18 jaar zijn en in begeleiding zijn bij de leerplichtambtenaar uit een van de regiogemeenten of bij de Ipa-mbo, worden overgedragen aan de RMC consulent. Eerder noemden we al dat een klein deel van de verzuimgevallen en voortijdig schoolverlaters die in begeleiding zijn bij de RMC consulenten 17-jarigen zijn. Er is dus sprake van warme overdracht. De begeleiding gaat door, al is die op vrijwillige basis vanaf 18 jaar. Van belang is dat de contacten tussen Leerplicht met de afdelingen Werk, Participatie & Inkomen verstevigd worden. Jongeren die een vrijstelling voor onderwijs hebben gekregen of jongeren waarvoor een alternatief leerplichttraject beter is dan volledig naar school zouden overgedragen kunnen worden naar de gemeente. Op die manier kan al in een vroeg stadium begeleiding naar werk plaatsvinden. We hoeven dan niet te wachten tot de 18 e verjaardag. 5 Alle burgers van Wageningen kunnen hier terecht voor vragen en verzoek tot ondersteuning. Na een intake worden de contacten gelegd met de juiste zorgpartner(s)). blz. 14

15 6.4. Meldingen in ViVAIlei Vanuit het RMC zijn 47 meldingen gedaan in de Verwijsindex (ViVallei). Dit zijn er ruim 20 meer dan vorig jaar. Vooral de Ipa's-Mbo zijn meer gaan melden (van 14 vorig jaar naar 40 nu). Het RMC is minder gaan melden (van 12 vorig jaar naar 7 nu). Vanuit Kwalificatieplicht wordt er gemeld in ViVallei als er zorgen om een leerling die we graag willen delen met andere organisaties. Vanuit het RMC wordt er gemeld als een jongere geen schoolinschrijving heeft, geen werk en niet thuiswonend is en niet in beeld is geweest bij het Veiligheidshuis. Vaak zien we dat er al veel hulpverlening bij jongeren is betrokken, waardoor melden in ViVallei geen meerwaarde heeft VSV-Convenant en analyse van voortijdig schoolverlaters Om het aantal voortijdig schoolverlaters in Nederland verder terug te dringen is sinds 2008 gewerkt met VSV-convenanten tussen rijk, scholen voor vo en mbo en gemeenten. Doel: niet meer dan nieuwe voortijdig schoolverlaters per jaar. Scholen kregen een prestatiesubsidie als ze op of onder de norm percentages bleven. Daarnaast krijgen alle regio's financiële middelen om hieraan te werken via VSVprogramma's. In 2015 is het streefaantal behaald, maar het rijk heeft besloten door te gaan met de VSV programma's. Het maximale aantal nieuwe vsv-ers per jaar is verder aangescherpt: niet meer dan per jaar. Er komt structureel budget naar de regio's om de VSV-aanpak voort te zetten. Het programma voor de periode is in de stuurgroep VSV vastgesteld en ingediend bij DUO. Het RMC bestuur heeft hier in juni 2016 input voor geleverd. Elk jaar maakt DUO in maart bekend hoeveel nieuwe voortijdig schoolverlaters elke regio telt. Over schooljaar wordt dat in maart 2017 bekend gemaakt. Wel kunnen we iets zeggen over schooljaar in maart 2016 werd bekend dat het in de Vallei regio ging om 301 jongeren tussen de 12 en 23 jaar die in schooljaar van school gingen zonder startkwalificatie en niet vóór 1 oktober 2015 stonden ingeschreven bij een door DUO erkende opleiding. Dit is 1,5% van het totale aantal deelnemers in het onderwijs in dat schooljaar in de regio. Dit percentage is vergelijkbaar met het landelijk percentage. Van deze 301 kwamen er 60 jongeren uit het VO en 241 uit het MBO. Deze groep hebben wij geanalyseerd in het voorjaar van 2016: waar zijn deze jongeren gebleven en waren ze bekend bij Leerplicht/RMC? De resultaten van de analyse staan in tabel 9. Tabel 9: Analyse voorlopige lijst met voortijdig schoolverlaters (maart 2016) Wat is de 'status' van deze jongeren VSV VSV N = 301 N = 307 Volgt opleiding (veelal niet gekoppeld aan BRON of na 1 13% 15% oktober 2015 ingestroomd) Startkwalificatie 1% 3% Vrijstelling 1% 1% Werk in combinatie met een opleiding 4% 3% Werkt (evt. opleiding via werkgever, maar onbekend bij 43% 41% RMC) In begeleiding (geweest) bij Leerplicht / RMC 15% 13% In traject elders (incl. uitkering) 16% 16% Verhuisd of niet bekend in GBA b 7% 7% Totaal 100% Dit zijn bijvoorbeeld ook jongeren die geregistreerd staan in het AZC in Wageningen, maar buiten de regio wonen. blz. 15

16 blz. 16 Uit de analyse blijkt dat van de 301 voorlopige voortijdig schoolverlaters 18% toch nog een opleiding is gaan volgen of alsnog een startkwalificatie heeft behaald (13+1+4). Ruim 40% is aan het werk gegaan. Jongeren in een ander traject hebben vooral een Wajong of WWB uitkering. Net als vorig jaar was ruim 95% van voortijdig schoolverlaters in beeld bij Leerplicht en/of RMC. Streven is op termijn 100% in beeld te hebben. Met een gezamenlijke Leerplicht en RMC administratie moet dit haalbaar zijn. In november is het definitieve aantal vsv-ers in de regio's bekend gemaakt door DUO. Voor de subregio Vallei is deze iets naar beneden toe gecorrigeerd: 294 in plaats van 301.

17 7. Speerpunten voor Optimaliseren werkwijze van de centrale Leerplicht- en RMC administratie. Met de regionalisering van Leerplicht- en RMC administratie in augustus 2015 hopen we de komende jaren efficiënter te werken en goed bereikbaar te zijn. We zullen de werkwijze regelmatig met elkaar evalueren en eventueel bijsturen. Vanaf het najaar van 2016 sluit de gemeente Wageningen aan. In onderzoeken we of een gezamenlijk jaarverslag voor de doelgroep 5-23 haalbaar en wenselijk is. Voortzetten samenwerking met ROC's in de regio Aandachtspunt blijft dat we ROC's moeten blijven attenderen op volledige dossiervorming en op het melden van verzuim binnen de wettelijke termijnen. In de uitvoering wordt dat constant gedaan. Op managementniveau is er een paar keer per jaar overleg. Het eerstvolgende overleg met de directie van het grootste ROC in de regio staat voor februari gepland. Aanpak verzuim staat dan prominent op de agenda. Vooruitlopen op aanpassing RMC wet In de loop van 2016 zou de RMC wet worden aangepast 7. Dit is nog niet gebeurd, maar de verwachting is in Zoals het er nu uitziet wordt het RMC straks ook verantwoordelijk voor de monitoring van jongeren uit het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs die uitstromen. Op het moment de wet aangepast is, komt het RMC met een voorstel hoe hierop te acteren. VSV programma Het RMC krijgt een belangrijke rol in het nieuwe VSV-programma, bijvoorbeeld ten aanzien van kwetsbare jongeren en oude vsv-ers. Twee nieuwe doelgroepen die met het programma bediend moeten worden. Ten aanzien van de doelgroep oud-vsv-ers zal vanuit de VSV programmamiddelen de formatie bij het RMC uitgebreid worden. Met de inzet van RMC reservemiddelen in 2016 zijn we gestart met het benaderen en begeleiden van de 'onzichtbare jongeren': jongeren die uit beeld zijn geraakt. Daar gaan we in mee door. Daarnaast is het van belang de krachten te bundelen door voor goede voorzieningen voor jongeren te zorgen, waarin we doelen, activiteiten en middelen bij elkaar brengen en afstemmen op elkaar. RMC in relatie tot nieuwkomers Met de komst van vluchtelingen, statushouders en anderstaligen naar de regio is er ook een rol voor het RMC. Jongeren die 18 jaar worden en niet (kunnen) doorstromen naar regulier onderwijs, hebben begeleiding nodig om deel te kunnen nemen aan de Nederlandse maatschappij. Het RMC wordt gevraagd hierin mee te denken en zal deelnemen aan overleggen. Aansluiting bij de Arbeidsmarktregio Food Valley Met de aangekondigde aanpassing van de RMC wet en de focus op een brede groep kwetsbare jongeren in het VSV-convenant heeft het RMC meer aansluiting gezocht bij Arbeidsmarktregio Food Valley. Een afgevaardigde van het RMC bestuur neemt sinds najaar 2016 deel aan de opgerichte STAM tafel, de bestuurlijke tafel van de Arbeidsmarktregio. Het RMC besluit mee over projecten die de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt moeten versterken en kan daarnaast de doelgroepen van het RMC voor het voetlicht brengen. 7 Aankondiging in brief "Extra kansen voor jongeren in een kwetsbare positie" van Ministerie OCW van december blz. 17