Leerplicht in Houten Jaarverslag 2011/2012

Transcriptie

1 Leerplicht in Houten Jaarverslag 2011/2012 1

2 Inhoud Samenvatting Cijfers en feiten Basisonderwijs Voortgezet onderwijs MBO Conclusie Meldingen Relatief verzuim Luxe verzuim Absoluut verzuim Schorsing/ Verwijdering Conclusie Afhandeling van meldingen Waarschuwing Halt Proces verbaal Verwijsindex Zorgmelding Conclusie Vrijstellingen Gronden voor vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens gewichtige omstandigheden voor meer dan 10 schooldagen (Art 11g) Gronden van vrijstelling van inschrijving wegens lichamelijk/ psychische gronden (Art. 5, lid a) Gronden van vrijstelling van inschrijving wegens bedenkingen richting van het onderwijs (Art. 5, lid b) Gronden van vrijstelling van inschrijving wegens bezoek aan school in het buitenland (Art 5, lid c) Vrijstelling vervangende leerplicht (Art 3 a) Vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs (Art. 15) Conclusie Leerplichtadministratie Leerplichtadministratie RMC administratie Conclusie Voortijdig schoolverlaters Voortijdig schoolverlaters

3 6.2 Conclusie Schooljaar Kwalificatiemiddelen MBO Spreekuren op scholen Regionaliseren

4 Samenvatting Het jaarverslag dat voor u ligt betreft een verantwoording van het gevoerde leerplichtbeleid in het schooljaar van de gemeente Houten. Houten heeft een relatief laag aantal voortijdig schoolverlaters, vergeleken met de landelijke cijfers. Door een goede gezamenlijke inzet van de betrokken partijen is in het afgelopen 5 jaar is er een daling van 35,3% van de voortijdig schoolverlaters gerealiseerd. In het afgelopen schooljaar was het percentage voortijdig schoolverlaters 2,4%. De leerplichtambtenaren stoppen veel energie in het terugleiden van jongeren naar het onderwijs of een passend traject waar een jongere de begeleiding krijgt die hij of zij nodig heeft, naast het volgen van onderwijs. De gemeente Houten telde afgelopen schooljaar 9120 leerplichtige leerlingen. Hiervan zijn er 193 leerlingen in beeld gekomen bij de leerplichtambtenaar. In totaal zijn er 482 meldingen bij de leerplichtambtenaren binnen gekomen. Dit betreft niet alleen verzuimmeldingen maar ook onder andere aanvragen voor ontheffing van de leerplicht of jongeren die besproken worden tijdens een overleg op school of instelling maar ook via het veiligheidshuis. Vergeleken met het schooljaar is er een daling van 4% met het aantal meldingen van schooljaar Ook het aantal vrijstellingen en processen verbaal is licht gedaald. Dat er een lichte daling is in het aantal meldingen, is te verklaren door: - Een intensievere samenwerking met scholen, waardoor de leerplichtambtenaren beter kunnen overleggen en adviseren wat scholen in eerste instantie zelf nog kunnen doen voordat de leerling bij de leerplichtambtenaar wordt gemeld. Door de schoolarts en schoolmaatschappelijk werk erbij te betrekken, is ook beter inzichtelijk geworden wanneer een leerlingen aangemeld moet worden bij de leerplichtambtenaar, schoolarts of schoolmaatschappelijk werk. - Actieve deelname aan de Zorg Advies Team en andere zorg overleggen, waar de zorgen rondom een leerling wordt besproken. Hierdoor kan een leerling sneller in een passend traject worden geplaatst. - Scholen krijgen steeds meer trajecten binnenshuis, zoals (intensieve) oriëntatietrajecten waarbij de leerling wordt geholpen bij het maken van een passende studiekeuze door middel van testen of werkopdrachten. - Ook is het voor scholen steeds duidelijker aan het worden wanneer zij moeten melden in het verzuimloket. De leerplichtambtenaren besteden tijd aan uitleg geven over het verzuimloket en gaan gesprekken aan om duidelijk te maken wanneer leerlingen wel en niet gemeld moeten worden. Van de 1307 leerplichtige jongeren van 16 en 17 jaar, gaan er 352 jongeren naar het MBO. Het aantal jongeren van 16 en 17 jaar dat naar het MBO gaat ligt relatief laag in de Gemeente Houten. De meerderheid van de 16 en 17 jarigen volgen onderwijs op het voortgezet onderwijs of hebben een startkwalificatie (havo, vwo of mbo niveau 2 of hoger). Vanuit de leerplicht wordt er ook geregeld onderzoek gedaan vanuit het administratieve leerlingvolgsysteem naar absoluut verzuim. Hierdoor kan er snel actie worden ondernomen voor het terugleiden naar school of een traject waar onderwijs en begeleiding wordt gegeven. 4

5 Komend schooljaar staan een aantal projecten op de agenda waardoor er preventiever gewerkt kan gaan worden en waardoor de leerplichtambtenaren betere lijnen met de scholen creëren en de leerlingen nog beter in beeld krijgen. De leerplichtambtenaren hebben de volgende punten op de agenda staan: - MBO De leerplichtambtenaren willen zich meer inspannen om een intensievere samenwerking te creëren op de MBO scholen, om zo de leerlingen beter in beeld te krijgen. - Spreekuren op scholen De leerplichtambtenaren zullen frequent op het voortgezet onderwijs gesprekken voeren met leerlingen en ze aanspreken op hun verzuimgedrag. - Kwalificatiemiddelen Afgelopen schooljaar zijn de kwalificatiemiddelen, gelden voor extra hulpmiddelen in het bestrijden van voortijdig schoolverlaters, ingezet voor extra capaciteit voor bovenstaande projecten. Komende schooljaar zal het regionaliseren een punt van aandacht zijn. Afgelopen schooljaar hebben er onderzoeken plaatsgevonden vanuit het Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt. De conclusie naar aanleiding van het onderzoek is dat de leerplichtambtenaren op het gebied van primair onderwijs en het voorzet onderwijs het succesvolle lokale aanpak blijven voortzetten. Op het gebied van het MBO zal er een intensieve samenwerking worden gezocht met de overige 4 gemeentes (Nieuwegein, IJsselstein, Vianen en Lopik), van het RMC-subregio Utrecht Zuid. De Gemeente Houten vindt het belangrijk om te blijven investeren in het behalen van de startkwalificaties door jongeren. De daling van het aantal drop-outs is een knappe prestatie van de partijen waarmee samen wordt gewerkt. Maar er kan niet achterover worden geleund, want elke voortijdig schoolverlater die er is, is er één teveel. 5

6 1. Cijfers en feiten In het schooljaar telde de gemeente Houten 9120 leerplichtige leerlingen, die verschillende vormen van onderwijs genoten. Leerlingverdeling Basisonderwijs, voortgezet onderwijs en mbo Basisonderwijs Voortgezet onderwijs MBO Leeftijd Aantal Basisonderwijs Het totaal aantal basisschoolleerlingen bedroeg Hierbij zijn ook de vierjarigen meegeteld, die op school staan ingeschreven. De vierjarige leerlingen maken geen deel uit van het aantal leerplichtige leerlingen. Van de 5641 leerlingen gingen er 18 basisschoolleerlingen naar de Berg en Boschschool in Houten en 152 leerlingen naar speciaal basisonderwijs op De Wissel in Houten. Er gingen in totaal 152 leerlingen buiten Houten naar school, waarvan 86 naar het Speciaal onderwijs. De overige 66 gingen naar het regulier onderwijs buiten Houten. 1.2 Voortgezet onderwijs In schooljaar waren er 3127 leerlingen die onderwijs volgden op het voortgezet onderwijs leerlingen volgden onderwijs op het voortgezet onderwijs binnen Houten. In totaal 1341 leerlingen volgden onderwijs buiten Houten. Hierin zijn ook de leerlingen die naar het speciaal onderwijs gaan meegerekend. 1.3 MBO Van de 1307 jongeren die 16 en 17 jaar zijn, gingen er 352 naar het middelbaar beroepsonderwijs. Hiervan volgden er 20 leerlingen onderwijs op het Wellant college MBO in Houten. Vanuit Houten gaat er 27% van de 16 en 17 jarige jongeren naar het MBO. Landelijk gezien gaan er per gemeente tussen de 50 en 60% van de 16 en 17 jarigen naar het MBO. De overige 955 leerlingen van 16 en 17 jaar volgden onderwijs op het voortgezet onderwijs of hadden een startkwalificatie. 6

7 Leerlingen voortgezet onderwijs binnen en buiten Houten Volgt onderwijs binnen Houten Volgt onderwijs buiten Houten 1.4 Conclusie 1.4 Conclusie Er gaan steeds meer leerlingen binnen Houten naar het voortgezet onderwijs. Dit is vanwege de Er gaan steeds meer leerlingen binnen Houten naar het voortgezet onderwijs. Dit is vanwege de komst van het komst van het Houtens. Houtens. De leerlingen willen graag onderwijs volgen dichtbij huis en hun sociale netwerk. De leerlingen willen graag onderwijs volgen dichtbij huis en hun sociale netwerk. Het aantal jongeren van 16 en 17 jaar dat naar het MBO gaat ligt laag in de Gemeente Houten. De Het aantal jongeren van 16 en 17 jaar dat naar het MBO gaat ligt laag in de Gemeente Houten. De meerderheid van de 16 en 17 jarigen volgen onderwijs op het voortgezet onderwijs of hebben een meerderheid van de 16 en 17 jarigen volgen onderwijs op het voortgezet onderwijs of hebben een startkwalificatie. Een mogelijke verklaring is dat Houten een hoog opgeleide bevolking heeft. startkwalificatie. Een mogelijke verklaring is dat Houten een hoog opgeleide bevolking heeft. 7

8 2. Meldingen In het afgelopen jaar zijn er 482 meldingen van verzuim binnen gekomen bij de leerplichtambtenaren van de gemeente Houten. Deze meldingen betreffen 193 leerlingen. De meldingen hebben betrekking op diverse zaken zoals verzuim, ontheffingsverzoeken, zorg overleggen, adviesgesprekken, etc. De meeste meldingen komen van het MBO. Het MBO en de leerplichtambtenaren zoeken steeds meer de samenwerking om ervoor te zorgen dat de leerlingen geen voortijdig schoolverlaters worden en ondersteunen elkaar hierin voor overleg of advies Basisonderwijs Voortgezet onderwijs MBO Totaal / / Relatief verzuim Er is sprake van relatief verzuim wanneer een leerling die is ingeschreven op school zonder vrijstelling en zonder geldige redenen les- of praktijktijd verzuimt. Scholen zijn verplicht dit verzuim te melden na 16 uur in vier weken. In totaal zijn er 188 relatief verzuimmeldingen gedaan door de scholen. Vergeleken met vorig schooljaar is er een lichte stijging wat betreft relatief verzuim. Vorig schooljaar waren er 162 relatief verzuimmeldingen binnen gekomen. Het melden van verzuim in het verzuimloket wordt steeds beter gedaan door de scholen. Het verzuimloket is een meldapplicatie, waarmee ongeoorloofd verzuim kan worden gemeld door de scholen, aan de betreffende woongemeente of RMC. Door het verzuimloket kost het de scholen meerder moeite om de melding op de juiste plaats te krijgen. Mede hierdoor is er een lichte stijging te zien in het aantal relatief verzuimmeldingen. De leerplichtambtenaren zijn actief in de ZorgAdviesTeams (ZAT) op de scholen. Door een frequente samenkomst waarbij leerling, waarover zorgen zijn, worden besproken, komt een leerling al snel in beeld en kan er op een passende wijze hulp of begeleiding worden gegeven. 8

9 2.2 Luxe verzuim Luxe verzuim houdt in dat een leerplichtige leerling zonder toestemming van de schooldirecteur of leerplichtambtenaar buiten de schoolvakanties op vakantie gaat. De ouders worden doorgaans verantwoordelijk gesteld voor dit verzuim. Er zijn 25 meldingen gedaan van luxe verzuim waarbij een onderzoek vanuit leerplicht gewenst was. 2.3 Absoluut verzuim Als er sprake is van absoluut verzuim, dan staat een leerplichtige jongere niet inschreven op een school of onderwijsinstelling waardoor er geen onderwijs gevolgd wordt. De leerplichtambtenaren controleren op absoluut verzuim door frequent onderzoek te doen vanuit Key2Onderwijs. De leerplichtige jongeren en ouders waarvan de schoolinschrijving onbekend is, worden aangeschreven om alsnog de inschrijving door te geven. Als aan deze oproep geen gehoor wordt gegeven gaat de leerplichtambtenaar op huisbezoek. Als er sprake is van absoluut verzuim, wordt de ouder geverbaliseerd. Afgelopen schooljaar hebben er 7 onderzoeken naar absoluut verzuim plaats gevonden. De onderzoeken kwamen voort uit controle vanuit Key2Onderwijs en het niet reageren van ouders en jongeren. Uiteindelijk bleken 4 leerlingen wel ingeschreven te staan en onderwijs te volgen. Dit was niet goed doorgegeven vanuit de school of vanuit DUO. Uiteindelijk was er 1 absoluut verzuimer, zij is via een oriëntatietraject op het ROC doorgestroomd naar een passende opleiding. Er zijn 2 processen verbaal opgemaakt voor absoluut verzuim, omdat de leerlingen wel ingeschreven zijn in Houten maar in Italië verblijven. Er was geen schoolinschrijving bekend. 2.4 Schorsing/ Verwijdering De scholen zijn wettelijk niet verplicht om hun schorsing door te geven aan de leerplichtambtenaar. Al doen de meeste scholen dit wel. Jongeren die veelvuldig geschorst worden, behoren veelal tot de risicogroep van verzuimers en/ of voortijdig schoolverlaters. Als voor een jongere meerdere schorsingen gemeld worden, neemt de leerplichtambtenaar contact op met de school om te informeren of actie noodzakelijk is Schoring Verwijdering

10 2.5 Conclusie 2.5 Conclusie In het schooljaar zijn er 482 meldingen binnengekomen van 193 leerplichtige leerlingen. In het schooljaar zijn er 482 meldingen binnengekomen van 193 leerplichtige leerlingen. Deze aantallen liggen lager dan in het schooljaar Deze aantallen liggen lager dan in het schooljaar Het aantal meldingen dat in binnenkwamen waren 502 meldingen van 360 leerlingen. Het aantal meldingen dat in binnenkwamen waren 502 meldingen van 360 leerlingen. Dit betekent dat er een daling is, over het totaal aantal meldingen, van 4% Dit betekent dat er een daling is, over het totaal aantal meldingen, van 4% Deze daling komt voort uit het feit dat scholen strengere regels toepassen wat betreft het verzuim. Zij Deze daling komt voort uit het feit dat scholen strengere regels toepassen wat betreft het verzuim. Zij proberen meer de leerlingen binnen school te houden door alternatieve trajecten op het gebied van proberen meer de leerlingen binnen school te houden door alternatieve trajecten op het gebied van studie oriëntatie en stage mogelijkheden aan te bieden. studie oriëntatie en stage mogelijkheden aan te bieden. Daarnaast wordt er vanuit de wetgeving ook meer aandacht besteed aan verzuimers en het binnen Daarnaast wordt er vanuit de wetgeving ook meer aandacht besteed aan verzuimers en het binnen houden van de leerlingen. houden van de leerlingen. De leerplichtambtenaren van de gemeente Houten besteden ook veel tijd aan intensieve De leerplichtambtenaren van de gemeente Houten besteden ook veel tijd aan intensieve samenwerking samenwerking met de scholen en op die manier ook aan preventiever werken. Door al snel in te met de scholen en op die manier ook aan preventiever werken. Door al snel in te springen bij signalen, springen bij signalen, kunnen er leerlingen worden op een passende manier worden geholpen. kunnen er leerlingen worden op een passende manier worden geholpen. Scholen krijgen steeds meer Scholen krijgen steeds meer handvatten om de jongeren te begeleiden en binnen boord te houden. handvatten om de jongeren te begeleiden en binnen boord te houden. Tevens zijn de leerplichtambtenaren een onderdeel van de Zorg Advies Teams (Zat) op de scholen. Scholen gaan steeds meer en beter melden in het verzuimloket. Het Zat komt frequent bij elkaar om leerlingen waar zorgen over zijn te bespreken en tot een advies of Het verzuimloket is een meldapplicatie, waarmee ongeoorloofd verzuim kan worden gemeld door de plan te komen, waarbij de leerling passende hulp krijgt aangeboden binnen of buiten de school. Dit scholen, aan de betreffende woongemeente of RMC. kan bijvoorbeeld zijn bij de schoolarts of de schoolmaatschappelijk werkster maar er kan ook hulp Doordat scholen beter gaan melden, is er een lichte stijging te zien in het aantal relatief worden gezocht bij Bureau Jeugdzorg. verzuimmeldingen. Scholen kennen de wettelijke richtlijnen, als het gaat om het melden van verzuim en door het verzuimloket is het makkelijker gemaakt om te melden. Scholen gaan steeds meer en beter melden in het verzuimloket. Het gaat om een stijging van 16 meldingen vergeleken met het schooljaar Het verzuimloket is een meldapplicatie, waarmee ongeoorloofd verzuim kan worden gemeld door de scholen, aan de betreffende woongemeente of RMC. Tevens zijn de leerplichtambtenaren een onderdeel van de Zorg Advies Teams (Zat) op de scholen. Doordat scholen beter gaan melden, is er een lichte stijging te zien in het aantal relatief Het Zat komt frequent bij elkaar om leerlingen waar zorgen over zijn te bespreken en tot een advies of verzuimmeldingen. Scholen kennen de wettelijke richtlijnen, als het gaat om het melden van verzuim plan te komen, waarbij de leerling passende hulp krijgt aangeboden binnen of buiten de school. Dit kan en door het verzuimloket is het makkelijker gemaakt om te melden. bijvoorbeeld zijn bij de schoolarts of de schoolmaatschappelijk werkster maar er kan ook hulp worden Het gaat om een stijging van 16 meldingen vergeleken met het schooljaar gezocht bij Bureau Jeugdzorg. Het luxe verzuim is gelijk gebleven. Door de luxe verzuimcontroles op de scholen, vlak voor de vakanties, komen sneller de leerlingen in beeld die afwezig zijn of ziek gemeld zijn maar waar toch Het luxe verzuim is gelijk gebleven. Door de luxe verzuimcontroles op de scholen, vlak voor de een huisbezoek wordt gedaan. Met name in het primair onderwijs is het luxe verzuim een vakanties, komen sneller de leerlingen in beeld die afwezig zijn of ziek gemeld zijn maar waar toch een aandachtspunt. huisbezoek wordt gedaan. Met name in het primair onderwijs is het luxe verzuim een aandachtspunt. Het aantal absoluut verzuimers is ten opzichte van vorig jaar gedaald. Dit schooljaar hebben er Het aantal absoluut verzuimers is ten opzichte van vorig jaar gedaald. Dit schooljaar hebben er 8 onderzoeken plaats gevonden naar jongeren waarvan geen schoolinschrijving bekend was. Vorig jaar onderzoeken plaats gevonden naar jongeren waarvan geen schoolinschrijving bekend was. Vorig jaar waren dit er 15. waren dit er 15. Door meer tijd te investeren in frequentere controles, kan er sneller worden ingegrepen om jongeren Door meer tijd te investeren in frequentere controles, kan er sneller worden ingegrepen om jongeren naar een opleiding of school te leiden. naar een opleiding of school te leiden. 10

11 3. Afhandeling van meldingen Bij het overtreden van de leerplichtwet door leerplichtige jongeren, heeft de leerplichtambtenaar verschillende mogelijkheden om de jongeren weer naar school te krijgen of richting hulpverlening te bewegen. Ouders/ verzorgers zijn strafbaar wanneer ze er niet voor zorgen dat hun kind staat ingeschreven op een school of wanneer hun kind de school niet regelmatig bezoekt. Wie ouder is dan 12 jaar en zonder goede reden verzuimt van school is zelf ook strafbaar volgens de leerplichtwet. 3.1 Waarschuwing In eerste instantie wordt er bij de eerste overtreding een waarschuwing gegeven aan ouders/ verzorgers of de leerling die verzuimt. Hierbij geeft de leerplichtambtenaar de ouders en de leerling een kans om de situatie te verbeteren. Mochten de ouders/ verzorgers en de leerling de wet blijven overtreden en verzuimen, dan zal er over worden gegaan op een Halt- doorverwijzing of een proces verbaal. In totaal zijn er afgelopen schooljaar 87 waarschuwingen gegeven. Dit waren er meer dan in , toen zijn er 70 waarschuwingen afgegeven. Maatregelen Aantal processen verbaal relatief verzuim Aantal processen verbaal luxe verzuim Aantal processen verbaal absoluut verzuim Aantal Halt- verwijzingen Aantal meldingen verwijsindex Waarschuwingen Aantal zorgmeldingen 11

12 3.2 Halt Bij licht verzuim en weinig tot geen problematiek zal er een Halt- verbaal worden opgemaakt. Het voordeel van een Halt- verwijzing is dat er een snellere afdoening van de overtreding zal plaatsvinden waardoor er meer lik op stuk beleid gevoerd kan worden. De Halt- verwijzing heeft wel een aantal voorwaarden, het aantal dagen van het verzuim is maximaal 10 dagen en er mag geen complexe problematiek aanwezig zijn. Ouders en jongeren moeten instemmen met de Halt- afdoening. Afgelopen jaar zijn er 2 Halt- verbalen uitgeschreven. Dit is gelijk aan het aantal van schooljaar Proces verbaal Bij het aanhouden van het verzuim wordt er, bij jongeren ouder dan 12 jaar en zonder geldige reden van verzuim, een proces verbaal opgemaakt. De jongeren worden dan opgeroepen voor verhoor. Indien het ouders verwijtbaar is dat hun kind verzuimd of dat zij hun kind niet in beweging brengen om naar school te gaan, dan zal er tegen de ouders ook een proces verbaal worden opgemaakt. Zodra een jongere of ouder wordt opgeroepen voor het opmaken van een proces verbaal, zal er tijdens het gesprek een verhoor plaatsvinden, waarbij de verklaring van de jongere of ouder wordt opgenomen. Deze verklaring zal samen met een proces verbaal met bevindingen worden opgestuurd naar justitie. In het schooljaar zijn er 16 processen verbaal voor relatief verzuim opgemaakt, 2 processen verbaal voor luxe verzuim en 3 processen verbaal voor absoluut verzuim. 3.4 Verwijsindex De verwijsindex risicojongeren (VIR) is een digitaal systeem dat risicosignalen van hulpverleners over jongeren (tot 23 jaar) bij elkaar brengt. Door de meldingen in de verwijsindex weten hulpverleners sneller of een kind ook bekend is bij een collega, zodat zij kunnen overleggen over de beste aanpak. Dankzij de verwijsindex blijft iedere jongere in beeld en kunnen hulpverleners elkaar informeren en hun activiteiten op elkaar afstemmen Afgelopen schooljaar zijn er 10 jongeren gemeld vanuit leerplicht. Dit is gelijk gebleven met vorig schooljaar. 3.5 Zorgmelding Als er zorgen zijn rondom een jongere en hij of zij wordt in de ontwikkeling bedreigd wordt in de thuissituatie, schoolsituatie of op persoonlijk vlak, dan zal de leerplichtambtenaar aansturen op hulpverlening in vrijwillig kader. Als dit niet wordt opgepakt door ouders of de jongere dan kan de leerplichtambtenaar een zorgmelding doen bij Bureau Jeugdzorg of het AMK. Afgelopen schooljaar zijn er 2 zorgmeldingen gedaan. 12

13 3.6 Conclusie In vergelijking met het schooljaar zijn er meer waarschuwingen gegeven tijdens de gesprekken over het verzuim. In schooljaar waren dat er nog 70 en afgelopen schooljaar zijn er 87 waarschuwingen gegeven. Dit komt omdat er meer verzuimmeldingen binnen zijn gekomen, waar een waarschuwing op zijn plek was. Tevens wordt er ook gekeken naar andere mogelijkheden om het verzuim te verminderen, door bijvoorbeeld hulpverlening in te zetten of naar andere opties qua onderwijs te kijken. Dan wordt er wel gekeken naar een andere oplossing, maar dan wordt er ook wel een waarschuwing gegeven om de leerling in beweging te krijgen of te houden. Er zijn 16 processen verbaal minder opgemaakt dan in het schooljaar Dit kan een gevolg zijn van de voorzieningen die de scholen intern hebben gekregen, zoals een oriëntatietraject of betere begeleiding om een leerling binnen school te houden. De leerplichtambtenaren zijn ook preventiever bezig door scholen gericht advies en informatie te geven. Scholen kunnen deze informatie gebruiken tijdens de gesprekken met de leerlingen. Ook komen er steeds meer alternatieve trajecten in beeld, waar leerlingen onderwijs kunnen volgen en passende begeleiding krijgen om te werken aan zichzelf. Het aantal verwijsindexmeldingen, Halt- verbalen en zorgmeldingen zijn gelijk gebleven met het schooljaar

14 4. Vrijstellingen Er zijn een aantal mogelijkheden in de Leerplichtwet om vrijstelling te verlenen van geregeld schoolbezoek. 4.1 Gronden voor vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens gewichtige omstandigheden voor meer dan 10 schooldagen (Art 11g) Bij een aanvraag voor verlof wegens gewichtige omstandigheden voor meer dan 10 schooldagen beslist de leerplichtambtenaar, na overleg met de directeur en na het horen van de ouders. Hierbij geldt ook als voorwaarde dat de omstandigheden buiten de wil van het kind en de ouders gelegen zijn. Afgelopen schooljaar zijn er door de leerplichtambtenaren 3 vrijstellingen op basis van Art 11g verleend en er zijn 2 vrijstellingen niet verleend. 4.2 Gronden van vrijstelling van inschrijving wegens lichamelijk/ psychische gronden (Art. 5, lid a) Ouders moeten beroep doen op de vrijstelling bij de leerplichtambtenaar. Hierbij gaat het om een beroep op de psychisch of lichamelijke gesteldheid van een kind. De leerplichtambtenaar toetst de kennisgeving van beroep van de ouders. In het schooljaar zijn er 6 beroepen ingediend voor een vrijstelling op lichamelijk en/of psychische gronden waarbij de jongere op lichamelijke of psychische gronden niet geschikt is om tot een school onderscheidenlijk een instelling te worden toegelaten. 4.3 Gronden van vrijstelling van inschrijving wegens bedenkingen richting van het onderwijs (Art. 5, lid b) Ouders moeten beroep doen op de vrijstelling bij de leerplichtambtenaar. Hierin gaat het om een beroep van ouders waarin zij verklaren waarom zij overwegende bezwaren hebben tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning gelegen scholen of onderwijsinstelling. De verklaring moet betrekking hebben op de bedenkingen tegen de richting, de godsdienstige of levensbeschouwelijke grondslag. Bezwaren van pedagogische of didactische aard zijn niet van belang. Er zijn in het betreffende schooljaar 2 beroepen ingediend voor Art. 5, lid b. 4.4 Gronden van vrijstelling van inschrijving wegens bezoek aan school in het buitenland (Art 5, lid c) Er wordt een beroep gedaan bij de leerplichtambtenaar door ouders/ verzorgers omdat de leerling van een inrichting van onderwijs buiten Nederland staat ingeschreven en deze ook regelmatig bezoekt. Ouders/ verzorgers overleggen hierbij een bewijs van inschrijving van de desbetreffende school. Er zijn 4 beroepen op vrijstellingen Art. 5, lid c afgegeven 4.5 Vrijstelling vervangende leerplicht (Art 3 a) Indien het betreft een jongere die tenminste de leeftijd van 14 jaar heeft bereikt en waarvan naar oordeel is komen vast te staan dat hij niet geschikt is om volledig dagonderwijs aan een school te volgen, kan de leerplichtambtenaar in overeenstemming met de school een programma aanbieden dat praktijktijd bevat, dat bestaat uit arbeid van lichte aard, te verrichten naast en in samenhang met het onderwijs. Er zijn het afgelopen schooljaar 3 vrijstellingen Art. 3a afgegeven. 4.6 Vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs (Art. 15) De vrijstelling geldt voor kwalificatieplichtigen, die op een andere wijze voldoende onderwijs genieten. Art 15. is 7 keer verleend afgelopen schooljaar. 14

15 Art. 11g Art. 5 lid a Art. 5 lid b Art. 5 lid c Art. 3a Art Conclusie Kijkend naar Art. 15, dan is er een flinke daling met uitgegeven vrijstellingen vergeleken met schooljaar MBO scholen hebben zelf meer mogelijkheden in huis gekregen om leerlingen binnen de deur te houden. Er zijn studieloopbaancentra en oriëntatieklassen waar de leerlingen naar door worden verwezen. De leerlingen worden zo begeleid naar de opleiding die bij ze past en kunnen vaak ook goed doorstromen naar de betreffende opleiding. Ook krijgen de leerlingen meer mogelijkheden om stages te lopen als zij niet gemotiveerd zijn. Door op de werkvloer te zijn, kunnen de leerlingen goed zijn wat ze willen en kunnen ze echt aan de slag in plaats van in de schoolbanken te zitten. Dit resulteert dat leerlingen minder snel de huidige school verlaten zonder dat er uitzicht is op een andere opleiding of een passend traject. Door het aanbod op de scholen is het voor de leerplichtambtenaren ook gemakkelijker om een leerling door te sturen naar een studieloopbaancentrum van de school waar de leerling staat ingeschreven. Vrijstellingen op grond van Art. 11g is afgelopen schooljaar ook minder afgegeven. Door betere samenwerking met scholen en leerplicht wordt het steeds duidelijker dat vrijstellingen niet zomaar gegeven worden. Scholen overleggen meer met de leerplichtambtenaren over het verlenen van extra verlof en weten daardoor ook beter wanneer zij wel of geen verlof mogen geven. 15

16 5. Leerplichtadministratie 5.1 Leerplichtadministratie Scholen hebben een belangrijke taak in het melden van in- en uitschrijvingen. Volgens de leerplichtwet zijn scholen verplicht om binnen zeven dagen deze gegevens door te geven aan de gemeente. De in- en uitschrijvingen verlopen via DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs). Wekelijks wordt er vanuit DUO een digitaal bestand aangeleverd waarin de nieuwe in- en uitschrijvingen vermeld worden. Deze informatie wordt rechtstreeks in het leerling volgsysteem geladen. Dit betekent tijdwinst voor de leerplichtadministatie. Op grond van deze gegevens kunnen de leerplichtambtenaren vaststellen of alle leerplichtige jongeren op een school zijn ingeschreven. Als een leerplichtige jongere niet staat ingeschreven op een school, dan worden ouders/ verzorgers van de jongere aangeschreven, om door te geven waar de jongere onderwijs volgt. Als daar geen reactie uit voortkomt, worden de gegevens doorgegeven aan de leerplichtambtenaar. Deze zal een onderzoek starten. De leerplichtadministratie is de basis waarop de controle op de naleving van de Leerplichtwet uitgevoerd moet worden. In de leerplichtadministratie worden onder andere: - In- en uitschrijvingen van leerlingen verwerkt - Schoolgegevens van leerlingen die verhuizen buiten de gemeente verwerkt - Geregeld wordt ouders en leerlingen aangeschreven waarvan school of onderwijsinstelling niet bekend is. Ouders en leerlingen worden gevraagd om door te geven waar de leerling onderwijs volgt. 5.2 RMC administratie Het is een gemeentelijke taak om de schoolloopbaan van alle jongeren tot en met 22 jaar, woonachtig in Houten, te registeren. Alle scholen en onderwijsinstellingen moeten naast de leerplichtigen ook de in- en uitschrijvingen van leerlingen tot 23 jaar, die nog niet in het bezit zijn van een startkwalificatie, melden. Dit gebeurt via DUO of formulieren per post. Regelmatig wordt er vanuit Key2Onderwijs een lijst uitgedraaid waarop alle voortijdig schoolverlaters, jongeren tussen de 18 en 23 jaar zonder startkwalificatie en schoolinschrijving, worden weergegeven. Deze jongeren worden aangeschreven met de vraag of zij inschreven staan op een school of dat zij werken. De jongeren die geen startkwalificatie hebben en geen schoolinschrijving, worden doorgestuurd naar het RMC in Nieuwegein. Zij gaan aan de slag met de jongeren om ervoor te zorgen dat ze een opleiding gaan volgen of een baan vinden. 5.3 Conclusie Het is belangrijk dat de leerplichtadministratie kloppend is en alle in- en uitschrijvingen goed zijn verwerkt in Key2Onderwijs. Aan de hand daarvan kunnen er goede lijsten worden uitgedraaid en controles worden gedaan op absoluut verzuimers en voortijdig schoolverlaters. Afgelopen schooljaar is er veel tijd geïnvesteerd om Key2Onderwijs op te schonen en meer gebruik te maken van de mogelijkheden die het systeem biedt. Het beter leren kennen van het systeem zorgt ervoor dat de administratie steeds meer klopt, maar ook dat er beter geregistreerd kan worden door de leerplichtambtenaren. Het beter kunnen registreren is belangrijk voor de dossieropbouw. 16

17 6. Voortijdig schoolverlaters 6.1 Voortijdig schoolverlaters Een voortijdig schoolverlater is een jongere in de leeftijd van 12 tot 23 jaar die zonder startkwalificatie niet staat ingeschreven bij een school/ onderwijs instelling of die wel bij een school staat ingeschreven maar de lessen gedurende een aaneengesloten periode van ten minst een maand niet meer volgt en geen startkwalificatie heeft. Een startkwalificatie is een Havo, Vwo of MBO niveau 2 diploma. Het percentage voortijdig schoolverlaters in Houten was afgelopen schooljaar 2,4% van de 4359 jongeren tussen de 12 tot 23 jaar. In vergelijking met het schooljaar heeft er een daling plaats gevonden. In dat schooljaar waren er 156 voortijdig schoolverlaters en in het schooljaar waren dat er 101. Dit betekent een daling van 35,3%. De daling van voortijdig schoolverlaters heeft te maken met de bemoeienis van de leerplichtambtenaren en RMC- trajectbegeleiding. Door regelmatig controles vanuit Key2Onderwijs en het aanschrijven van jongeren waarvan er geen schoolinschrijving bekend is, kunnen er gerichte acties worden uitgevoerd. Gesprekken voeren met jongeren en motiveren om een opleiding te gaan doen of doorsturen naar het jongerenloket, behoren tot de opties. Maar ook scholen zijn intensief bezig om de leerlingen, die dreigen uit te vallen, binnen boord te houden. Dit doen zij door (intensieve) oriëntatieklassen, stage mogelijkheden te bieden en extra begeleiding bij de onderdelen waar zij moeite mee hebben. Onder de 18 jaar waren er 29 voortijdig schoolverlaters. Deze waren in beeld bij de leerplichtambtenaren. Zij zijn uiteindelijk terug geplaatst naar school, zijn gaan werken of zijn richting de hulpverlening verwezen. Of ze zijn gestart met een meer passend, alternatief traject. 72 jongeren boven de 18 jaar waren voortijdig schoolverlaters. Deze zijn bekend bij het RMC in Nieuwegein. Zij zijn benaderd voor een traject voor instroom naar onderwijs of naar werk. 6.2 Conclusie 6.2 Landelijk Conclusie gezien heeft Houten weinig voortijdig schoolverlaters. Dit komt omdat de Landelijk leerplichtambtenaren gezien heeft veel Houten energie weinig stoppen voortijdig in het schoolverlaters. terugleiden naar Dit komt een opleiding mede omdat of een de passende leerplichtambtenaren school. veel energie stoppen in het terugleiden naar een opleiding of een passende school. Door de frequente controles die gedaan worden, komen de voortijdig schoolverlaters in beeld en kan er snel actie er snel ondernomen actie ondernomen worden. worden. Ook scholen melden sneller, wanneer er een leerling dreigt uit te te vallen. Hierdoor kan er er al al actie ondernomen worden ondernomen door middel worden van door gesprekken. middel van gesprekken. 17

18 7. Schooljaar Voor schooljaar staan de volgende punten op de agenda; 7.1 Kwalificatiemiddelen In kalenderjaar 2012 worden de kwalificatiemiddelen ingezet t.b.v. de projecten; - MBO - Spreekuren op scholen. Door de kwalificatiemiddelen in te zetten voor extra leerplichturen en extra leerplichtformatie, komt er meer ruimte om te werken aan de projecten. Leerplicht Houten hoopt in kalenderjaar 2013 een vervolg te kunnen geven hieraan. 7.2 MBO Leerplicht Houten spant zich in om een intensievere samenwerking met het MBO te bereiken. Dit willen zij om zo de voortijdig schoolverlaters in beeld te houden en ook om deze binnen boord te houden, samen met het MBO, gemeente Utrecht, Gemeente Nieuwegein en het RMC. De leerplichtambtenaren zullen meer tijd steken in overleggen met het MBO en samen op te trekken in het vasthouden van jongeren of het doorstromen naar een andere passende opleiding. 7.3 Spreekuren op scholen In het nieuwe schooljaar zal er gestart worden met spreekuren op het voortgezet onderwijs in Houten, waardoor de leerplichtambtenaren preventiever gaan werken en meer aanwezig zijn op de scholen. De leerplichtambtenaren zullen leerlingen op school aanspreken op hun verzuimgedrag en er kunnen hierin duidelijke afspraken worden gemaakt met de leerlingen en met de school. Het gaat om de jongeren die licht verzuimen. Deze samenwerking is ook bedoeld om de lijnen naar de scholen te versterken. En natuurlijk met het uiteindelijke doel om het voortijdig schoolverlaten te voorkomen. 7.4 Regionaliseren Afgelopen schooljaar heeft er een onderzoek plaats gevonden vanuit het Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt (KBA) naar de haalbaarheid van regionalisering van de leerplicht en het RMC in sub regio Utrecht- Zuid. Er hebben gesprekken plaats gevonden met de leerplichtambtenaren, de beleidsambtenaar onderwijs, het afdelingshoofd en de wethouder. Daarnaast zijn er ook andere betrokkenen ondervraagd. De conclusie uit het onderzoek is dat de leerplichtambtenaren op het gebied van primair onderwijs en voortgezet onderwijs lokaal blijven werken. En op het gebied van het MBO zal Houten de intensieve samenwerking op gaan zoeken bij de overige gemeentes (Nieuwegein, Vianen, IJsselstein en Lopik) van de sub-regio Utrecht Zuid Er is een bewuste keuze gemaakt voor deze vorm van samenwerking. Het College van de gemeente Houten heeft besloten om de leerplichttaken niet onder te brengen in het te vormen regionaal Bureau Leerplicht, maar deze taak lokaal te blijven uitvoeren. Wat betreft de leerplichthandhaving op het MBO zal er intensief worden samengewerkt met het te vormen regionaal Bureau Leerplicht. 18

19 Het college van gemeente Houten is van mening dat het onderbrengen van de leerplichtfunctie in een regionaal Bureau Leerplicht onvoldoende meerwaarde heeft voor de Houtense jongeren. En wel om de volgende redenen; - Al jaren laat Houten een forse daling zien van het aantal voortijdig schoolverlaters. De meting over het schooljaar laat zien dat er een percentage van voortijdig schoolverlaters van 2,4% - Gemeente Houten wil de inzet van de leerplicht in de gemeente integraal inzetten met andere beleidsvelden, zoals het lokale jeugdbeleid. - De leerplichtambtenaren hebben een lokale aanpak waar zij intensief betrokken zijn in de zorgketen van Houten. Hierdoor staat de gemeente dichtbij de samenwerkingspartners in de zorgketen en de burgers. - De meeste Houtense PO- en VO-leerlingen gaan in Houten naar school en dat zal in de toekomst alleen maar toenemen met de uitbreiding van de VO-school Het Houtens. - Het leerplichtteam in Houten is formatief niet kwetsbaar. Door een succesvolle lokale aanpak zal de aansluiting bij het regionaal Bureau Leerplicht niet noodzakelijk zijn. 19