EDUCATIE, WELZIJN EN ZORG. Behoort bij V.R. 2010/84. Jaarverslag Leerplicht Schooljaar

Transcriptie

1 EDUCATIE, WELZIJN EN ZORG Behoort bij V.R. 2010/84 Jaarverslag Leerplicht Schooljaar

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Uitvoering van de Leerplichtwet Rol van de gemeente De personele bezetting Nieuw Leerplichtadministratiesysteem andere registratie Cijfermatig overzicht Totale aantallen Typen verzuim Absoluut verzuim Relatief verzuim Preventieve meldingen Totaal verzuim en trends Vervangende leerplicht en vrijstellingen Processen-verbaal en Haltverwijzingen Resultaat Overige activiteiten in Nieuw leerplichtadministratiesysteem Overlegvormen en samenwerking met partners Conclusies en terug- en vooruitblik Conclusies Terugblik en vooruitblik Bijlage 1 Artikelen leerplichtwet Bijlage 2 Verslag kwalificatieplicht

3 1. Inleiding Onderwijs is belangrijk om in de maatschappij goed mee te komen. Met een goede opleiding en een diploma op zak sta je sterker. Daarom is onderwijs een grondrecht van alle inwoners van Nederland. Kinderen hebben recht op een goede school en goed onderwijs. Zo kunnen ze zich ontwikkelen tot mondige, zelfstandige volwassenen en zijn ze voldoende toegerust om een baan te vinden. Aan het recht op onderwijs zijn ook plichten verbonden. De leerplicht, waaronder ook de kwalificatieplicht valt, is vastgelegd in de wet. De leerplichtambtenaar ziet er, namens Burgemeester en Wethouders, op toe dat de leerplichtige jongeren ook daadwerkelijk onderwijs volgen. In dit verslag leest u hoe in het schooljaar de uitvoering van de leerplicht heeft plaatsgevonden in de gemeente Ede. Als bijlage is het Jaarverslag Kwalificatieplicht opgenomen. De kwalificatieplicht wordt uitgevoerd voor zes gemeenten, vandaar dat er een apart jaarverslag is gemaakt. 5

4 2. Uitvoering van de Leerplichtwet Het volgen van onderwijs is een recht, maar ook een plicht. De leerplichtambtenaar, ziet er namens Burgemeester en Wethouders, op toe dat de leerplichtige jongeren ook daadwerkelijk onderwijs volgen. In de Leerplichtwet zijn artikelen opgenomen die de wettelijke taken van gemeenten weergeven. De werkwijze van de leerplichtambtenaar wordt hierdoor bepaald. Hieronder lichten we een aantal begrippen uit de leerplichtwet kort toe. Volledige leerplicht De volledige leerplicht begint op de eerste schooldag van de maand volgend op de maand waarin het kind vijf jaar is geworden. De volledige leerplicht eindigt aan het einde van het schooljaar waarin de jongere 16 jaar is geworden of wanneer 12 volledige schooljaren zijn doorlopen 1. Ouders/verzorgers 2 zijn, tot hun kind 18 jaar is, verantwoordelijk voor aanmelding van hun zoon of dochter bij een school. Kwalificatieplicht Direct na de volledige leerplicht begint de kwalificatieplicht. Hier zit geen dag tussen. De dag nadat de jongere de volledig leerplichtige periode heeft afgerond is de jongere kwalificatieplichtig. De kwalificatieplicht eindigt pas als een jongere een startkwalificatie heeft behaald of 18 jaar is geworden. Een startkwalificatie is een havo-, vwo- of minimaal een mbo niveau 2 diploma. Een jongere kan tijdens de kwalificatieplicht volledig onderwijs volgen maar een combinatie van werken en leren mag ook. Leren en werken moet dan wel in totaal vijf dagen per week zijn en gericht zijn op het behalen van een diploma. Wie vóór zijn 18 e verjaardag een startkwalificatie gehaald heeft, hoeft niet meer (verplicht) naar school. Doorleren mag natuurlijk wel! Het afgelopen schooljaar zijn er twee speciale leerplichtambtenaren voor het MBO werkzaam geweest voor de regio, waaronder Ede. Deze ambtenaren hebben zich specifiek gericht op kwalificatieplichtige jongeren die op ROC s ingeschreven staan. De regiogemeenten waar de leerplichtambtenaren MBO voor werken zijn: Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal, Wageningen en Ede. Achter in dit verslag is een speciaal jaarverslag van de leerplichtambtenaren MBO te vinden over Waar in het vervolg wordt gesproken over de leerplicht wordt, mits anders vermeld, ook de kwalificatieplicht bedoeld. Het doel en de aanpak zijn immers hetzelfde. Absoluut schoolverzuim Van absoluut schoolverzuim is sprake wanneer een leerplichtige jongere niet staat ingeschreven bij een erkende onderwijsinstelling. De gemeente Ede werkt met een geautomatiseerde leerplichtadministratie. Dit systeem is gekoppeld aan de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA), waardoor absoluut verzuim snel kan worden opgespoord. De aanpak van absoluut verzuim is één van de taken van de leerplichtambtenaar. Blijkt na gesprekken met ouders/verzorgers dat zij weigeren hun kind (of kinderen) op een school te laten inschrijven, dan kan de leerplichtambtenaar een proces-verbaal opmaken. Relatief schoolverzuim en verantwoordelijkheid ouders en leerling Van relatief schoolverzuim is sprake als de leerplichtige jongere incidenteel (ongeoorloofd) van school verzuimt, al dan niet met medeweten van de ouders. Ouders zijn verantwoordelijk voor het schoolbezoek van hun kind(eren) en tevens voor het absent melden van hun kind(eren). Een jongere vanaf 12 jaar wordt ook zelf verantwoordelijk gehouden voor geregeld schoolbezoek. De eerste verantwoordelijkheid blijft bij de ouders liggen, maar de jongere zelf kan ook strafrechtelijk aansprakelijk gesteld worden voor ongeoorloofd schoolverzuim. Voor relatief schoolverzuim kan een proces-verbaal opgemaakt worden als ouders en jongere niet meewerken aan een oplossing om het verzuim te stoppen. Verantwoordelijkheid schooldirecties Scholen zijn verplicht binnen zeven dagen een kennisgeving van in- en uitschrijving van de leerplichtige jongere te zenden naar de leerlingenadministratie van de woongemeente. Scholen krijgen bovendien steeds meer eigen verantwoordelijkheid in het terugdringen van verzuim. Er wordt van ze verwacht dat ze zelf maatregelen treffen om het korte verzuim te voorkomen. Intensivering van de samenwerking tussen de school en interne contactpersonen, ouders, de leerplichtambtenaar en eventuele hulpverleners, versterkt de maatregelen. De Leerplichtwet is in 2009 aangepast. Scholen zijn verplicht verzuim te melden wanneer een leerling in een periode van vier opeenvolgende lesweken in totaal zestien uren les- of praktijktijd heeft verzuimd zonder geldige reden. Bij minder, maar wel zorgwekkend verzuim, kan in overleg met de leerplichtambtenaar altijd gekeken worden of maatregelen nodig zijn. Het verlenen van vakantieverlof, maximaal 10 dagen, is een bevoegdheid van de schooldirecteur. De mogelijkheden hiervoor zijn beperkt, er zijn duidelijke criteria voor het verlenen van verlof. 1 Een schooljaar loopt van 1 augustus tot en met 31 juli. 2 Voortaan wordt enkel ouders genoemd, terwijl bedoeld wordt ouder(s)/verzorger(s). 6

5 2.1. Rol van de gemeente De gemeente is belast met het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet. Jaarlijks moeten burgemeester en wethouders verslag uitbrengen aan de Gemeenteraad over het in het afgelopen schooljaar gevoerde leerplichtbeleid. Over de omvang en afhandeling van het verzuim moet het gemeentebestuur vervolgens rapporteren aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. De leerplichtambtenaren voeren het leerplichtbeleid daadwerkelijk uit. Rol van de leerplichtambtenaar Een leerplichtambtenaar wordt voor het uitoefenen van zijn functie beëdigd door de burgemeester. Een leerplichtambtenaar die de bevoegdheid tot Buitengewoon Opsporings Ambtenaar (BOA) heeft behaald, wordt daarnaast ook door de korpschef van politie beëdigd. Na een melding van ongeoorloofd schoolverzuim door (in de meeste gevallen) de school, onderzoekt de leerplichtambtenaar de aard en de reden van dit verzuim. In gesprekken met ouders en de jongere, wordt de reden van dit verzuim vaak duidelijk. Inzet van de leerplichtambtenaar is het zoeken naar een oplossing, zodat de jongere weer naar school gaat. Mocht na gesprekken met school en hulpverlening blijken dat er niet tot een oplossing gekomen kan worden, dan kan de leerplichtambtenaar proces-verbaal opmaken. Een proces-verbaal kan gebruikt worden om verplichte hulpverlening in te zetten De personele bezetting Het cluster Leerplicht is een onderdeel van de afdeling Onderwijs, Jeugd, Kunst en Cultuur van de hoofdafdeling Onderwijs, Cultuur en Sport. De gemeente Ede heeft in het schooljaar voor de uitvoering van de Leerplichtwet vier leerplichtambtenaren, twee leerplichtambtenaren MBO en twee administratieve krachten ingezet. In totaal staat dit gelijk aan 3,6 formatieplaatsen leerplicht, 0,6 formatieplaats administratie en 1,8 formatieplaats kwalificatieplicht (bekostiging voor de leerplichtambtenaren MBO komt vanuit RMC). Met de verwachting dat toenemende automatische koppeling van systemen en de aanschaf van het nieuwe leerplichtadministratiesysteem tot minder handmatig werk leiden, is dit jaar de formatie op de leerplichtadministratie teruggebracht naar 0,6 fte. Voor de kwalificatieplicht is het afgelopen jaar structurele uitbreiding gekomen. Er zijn nu twee leerplichtambtenaren MBO (samen 1,8 fte) werkzaam voor de regio. Zie de bijlage voor het jaarverslag kwalificatieplicht Nieuw Leerplichtadministratiesysteem andere registratie Bij het terugdringen van verzuim en voorkomen van dreigend schoolverlaten is een goede administratieve basis essentieel. Een goed registratiesysteem is daarvoor belangrijk. Het registratiesysteem is onder andere gekoppeld aan de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) en bevat gegevens van alle leerplichtige jongeren in de gemeente Ede. Het afgelopen jaar is er een nieuw registratiesysteem voor leerplicht aangeschaft. Dit omdat het vorige systeem niet geheel naar tevredenheid werkte en de gebruikstermijn van het vorige administratiesysteem was afgelopen. In verband met het aflopen van die gebruikstermijn van het vorige systeem waren we genoodzaakt midden in het schooljaar (per 1 januari 2010) over te stappen naar het nieuwe registratiesysteem. Dit heeft dit jaar, voor het maken van het jaarverslag, voor veel handmatig werk gezorgd in verband met de conversie. Dit heeft er daarnaast voor gezorgd dat er vanaf nu deels op een andere manier geregistreerd en geteld gaat worden, wat dit jaar en volgend jaar voor verschillen met data van vorig jaar kan zorgen. 7

6 3. Cijfermatig overzicht 3.1. Totale aantallen Het cluster Leerplicht neemt jaarlijks jongeren in behandeling die gemeld zijn in het geval van vermoedelijk ongeoorloofd verzuim. In bepaalde gevallen was niet direct sprake van verzuim, maar heeft om verschillende redenen wel bemiddeling van een leerplichtambtenaar plaatsgevonden. Ook deze jongeren zijn meegenomen in de tabellen. In tabel zijn de totale aantallen weergegeven. Tabel Totaal aantal in 2009/2010 in behandeling genomen jongeren ten opzichte van totale aantallen jongeren per leeftijdscategorie in de gemeente Ede (plus vergelijking met cijfers van vorig jaar tussen haakjes) Leeftijdscategorie Totaal aantal jongeren per leeftijdscategorie in Ede op Aantal in behandeling genomen jongeren door het cluster Leerplicht (leeftijd op leidend voor categorieën bepaling) Percentage van het totale aantal jongeren in die leeftijdscategorie (2008/2009 tussen haakjes) < 5 jaar 10 (55) 5 t/m 12 jr (358) 2,4% (3,1%) 13 t/m 15 jr (383) 6,1% (8,6%) 16 t/m 17 jr * (284) 12,9 (9,6%) Niet meer leerplichtig 60 (23) Totaal (19.114) 998 (1103) 4,9% (5,4%)** * dit is inclusief het aantal jongeren dat bij de kwalificatieplicht in behandeling is geweest (totaal 140 Edese jongeren) ** op het totale aantal jongeren worden de kinderen van 4 jaar en de jongeren ouder dan 18 jaar niet meegeteld omdat zij niet (meer) leerplichtig zijn. Er komen echter wel meldingen binnen over deze jongeren. Voor het totale percentage, rechtsonder in deze tabel, wordt alleen uitgegaan van de groep in de leerplichtige leeftijd (5 t/m 17 jarigen). Zoals in de voetnoot onder tabel al is aangegeven is het totale aantal 16- en 17-jarigen inclusief de jongeren die bij de leerplichtambtenaren MBO in begeleiding zijn geweest. Veel van deze jongeren zijn eerst bij de leerplichtambtenaren in begeleiding geweest en zijn gaandeweg het jaar overgenomen door de leerplichtambtenaar MBO. Ze zijn hier echter maar één keer meegeteld om vertekening van de gegevens te voorkomen. Grafiek laat zien van welk schooltype de aangemelde jongeren afkomstig zijn. grafiek aantal in behandeling genomen meldingen naar schooltype in het schooljaar RMC (2) Geen onderwijs (15) Anders (30) 1 Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) (188) Voortgezet onderwijs (VO) (429) Voortgezet speciaal onderwijs (VSO) (46) Speciaal Basisonderwijs (SO) (18) Basisonderwijs (BO) (262) nog niet leerplichtig op (8) De nog niet-leerplichtige jongeren waren op 1 augustus 2009 (de teldatum voor de aantallen, zie tabel 3.1.1) nog geen 5 jaar. De meeste kinderen gaan met 4 jaar weliswaar al naar school maar ze zijn dan nog niet officieel leerplichtig. Deze nog-niet-leerplichtige jongeren zijn deels in het afgelopen jaar 5 jaar en dus 8

7 wel leerplichtig geworden. Een deel van de meldingen valt daarom onder het basisonderwijs in de telling voor het jaarverslag (teldatum , zie grafiek 3.1.1). Twee jongeren zijn onder RMC vermeld. Dit betreft jongeren die gaandeweg het schooljaar 18 jaar zijn geworden en die eerst bij de leerplichtambtenaar/leerplichtambtenaar MBO in begeleiding zijn geweest en daarna zijn overgedragen naar het RMC (Regionaal Meld- en Coördinatiepunt Voortijdig Schoolverlaters). In de categorie anders vallen jongeren die bijvoorbeeld in het buitenland naar school gaan of die in een hulpverleningstraject of in detentie zitten. Wat opvalt in deze cijfers ten opzichte van vorig schooljaar is dat er binnen een aantal categorieën een daling is opgetreden. Een deel hiervan kan verklaard worden door de andere manier van tellen in verband met de overgang naar het nieuwe administratiesysteem. Dit kan bijvoorbeeld de daling in het aantal nog niet leerplichtigen van 27 vorig jaar naar 8 dit jaar verklaren. In het nieuwe systeem zijn de 4-jarigen niet automatisch opgenomen, zij moeten handmatig ingevoerd worden. De daling in het aantal in behandeling genomen leerlingen vanuit het Speciaal Onderwijs heeft daar waarschijnlijk echter niet mee te maken. Er zijn simpelweg minder meldingen binnengekomen uit het Speciaal Onderwijs. Grafiek laat het percentage in behandeling genomen jongeren zien over de afgelopen 17 jaar. (LET OP! REPRO: JAARTALLEN ERVAN MAKEN 1 = = ) Grafiek Percentage in behandeling genomen jongeren over de afgelopen 17 jaar 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% Vanaf het schooljaar is over het algemeen een stijging van het aantal meldingen bij Leerplicht te zien. Een van de verklaringen hiervoor kan zijn dat de formatie Leerplicht de afgelopen jaren is uitgebreid. Door een stijging van het aantal leerplichtambtenaren kan intensiever samengewerkt worden met de scholen. Een resultaat daarvan kan zijn dat scholen meer gaan melden. Zij herkennen zelf meer signalen en zijn zich bewuster van hun plicht om te melden bij Leerplicht. Dit schooljaar is het aantal meldingen lager dan vorig schooljaar. Dit kan te maken hebben met de andere manier van registreren in het nieuwe leerplichtadministratiesysteem. Ook kan het zijn dat er minder meldingen zijn binnengekomen Typen verzuim Het totale aantal meldingen van verzuim kan onderverdeeld worden in verschillende typen verzuim: absoluut verzuim en relatief verzuim. In deze paragraaf wordt een toelichting op de verzuimcijfers van in beide categorieën gegeven ABSOLUUT VERZUIM 9

8 Absoluut verzuim wil zeggen dat leerplichtige jongeren niet zijn ingeschreven bij een onderwijsinstelling. Dit kan verschillende oorzaken hebben. In het schooljaar zijn er 15 absoluut verzuimers in behandeling genomen. In de meeste gevallen betreft het hier jongeren uit een bepaalde doelgroep RELATIEF VERZUIM Van relatief schoolverzuim is sprake als de leerplichtige leerling (ongeoorloofd) van school verzuimt, al dan niet met medeweten van ouders. De redenen van verzuim kunnen divers zijn en vaak is er sprake van een combinatie van factoren. Relatief verzuim is onder te verdelen in luxe- en signaalverzuim. Luxe verzuim Bij luxeverzuim gaat het om ongeoorloofd schoolverzuim buiten de reguliere schoolvakantie om, vaak vlak voor of na de schoolvakantie. Bij verlofaanvragen tot 10 dagen, beslist de directeur van de school. Uiteraard binnen de regels van de Leerplichtwet. Bij verlofaanvragen boven de 10 dagen, beslist de leerplichtambtenaar. De werkwijze van Leerplicht Ede is dat ouders bij een eerste keer luxe-verzuim tot en met 2 dagen soms een waarschuwingsbrief krijgen. Is er een verdachte situatie, ouders hebben bijvoorbeeld verlof gevraagd maar hebben het niet gekregen en zijn toch gegaan, dan worden ouders meestal bij de gemeente uitgenodigd voor een gesprek. Tijdens dat gesprek wordt bepaald of het een waarschuwing wordt of dat er direct proces-verbaal wordt opgemaakt. Is het de tweede keer (of vaker) dat er luxe-verzuim wordt geconstateerd of betreft het meer dan 2 dagen, dan wordt er in principe een proces-verbaal opgemaakt nadat er een gesprek met ouders is geweest. Om luxe-verzuim tegen te gaan wordt er voor de schoolvakanties door Leerplicht gecontroleerd op de scholen. Er wordt gesproken met de directeur over eventuele verlofaanvragen, de verzuimregistratie wordt bekeken en soms wordt er in de klassen geteld om te kijken of iedereen er is. De directeuren geven vaak aan zich, door deze controles, gesterkt te voelen in hun verzuimbeleid richting ouders. Er zijn dit schooljaar 12 processen-verbaal voor luxe verzuim opgemaakt. Signaal verzuim Signaalverzuim kan te maken hebben met bijvoorbeeld een verkeerde schoolkeuze (zowel qua schooltype als qua niveau), problemen in de thuissituatie, een verkeerde vriendenkring, psychische problemen, gebrek aan motivatie of een verstoord contact tussen ouders en school. De leerplichtambtenaar onderzoekt de reden van dit verzuim en bedenkt samen met de jongere, de ouders en de school een oplossing. Dit kan zijn doorverwijzing naar hulpverlenende instanties, een andere opleiding of het uitvoeren van een uitgebreid onderzoek door bijvoorbeeld het Diagnostiek en Observatie onderdeel van het OnderwijsZorgCentrum (voorheen Pactum). Bij het tellen van het relatief verzuim komen ook weer de problemen rondom de andere manier van registreren in het nieuwe systeem naar voren. In het oude leerplichtadministratiesyteem werd het relatief verzuim geteld door uit te gaan van het totaal aantal meldingen min het absoluut verzuim en de preventieve meldingen. Aangezien deze preventieve meldingen nu op een andere manier verwerkt worden in het nieuwe administratiesysteem is daar eigenlijk niet meer op te tellen nu. Voor het schooljaar worden er opnieuw afspraken gemaakt over hoe er in het nieuwe systeem geregistreerd moet worden om deze problemen volgend jaar niet opnieuw tegen te komen. Tabel Totaal aantal jongeren in geval van relatief verzuim naar schooltype. horen te zitten op: Totaal aantal gemelde jongeren Nog niet leerplichtig 7 Basisonderwijs (BO) 213 Speciaal Onderwijs (SO) 17 Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) 41 Voortgezet onderwijs (VO) 386 Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) 167* Anders 24 10

9 RMC 1 Totaal 856 * inclusief 140 jongeren in behandeling genomen door de leerplichtambtenaren MBO 3.3. Preventieve meldingen Het aantal zogenaamde preventieve meldingen ligt in het schooljaar veel lager dan in het schooljaar ervoor. Ook dit heeft weer te maken met de andere manier van registreren in beide administratiesystemen. Tot de overgang naar het nieuwe administratiesysteem op 1 januari 2010 werden onder preventieve meldingen bijvoorbeeld de jongeren vermeld waarbij de leerplichtambtenaar bemiddeld had tussen school en de ouders of de jongere. Dit betrof geen directe verzuimmeldingen maar wanneer er niet op gereageerd zou worden, zou dit wel tot verzuim kunnen leiden. Bijvoorbeeld bij schoolwisselingen, schorsingen, verwijzingen naar speciaal onderwijs, gedragsproblemen tijdens vervoer etc. Afgesproken is dat dit soort meldingen in het nieuwe systeem anders geregistreerd worden. Over volgend schooljaar moet dus makkelijker het onderscheid gemaakt kunnen worden tussen meldingen die daadwerkelijk verzuim betreffen of meldingen die gaan over andere zaken dan direct verzuim. Over het schooljaar zijn er 127 preventieve meldingen geregistreerd, zoals te zien is in tabel Totaal verzuim en trends Tabel laat de verdeling van het totale aantal meldingen over de verschillende typen verzuim zien. Tabel totaal aantal meldingen naar typen verzuim Type verzuim Aantallen Percentage Absoluut verzuim 15 1,5% Relatief verzuim ,6% Preventieve meldingen ,7% Totaal % 3.5. Vervangende leerplicht en vrijstellingen In het schooljaar is er voor vijf jongeren officieel vrijstelling aangevraagd. In drie van de vijf gevallen betrof het artikel 15, dat wil zeggen dat een kwalificatieplichtige jongere vrijstelling krijgt voor het volgen van ander onderwijs. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat vrijstelling wordt verleend aan een kwalificatieplichtige jongere die qua niveau en werkhouding beter op zijn plaats is door te werken. Er moet dan wel aan voorwaarden worden voldaan, bijvoorbeeld het volgen van cursussen of opleidingen door de jongere. Eenmaal werd vrijstelling verleend op basis van artikel 5a, dat wil zeggen dat een jongere op lichamelijke of psychische gronden geen onderwijs kan volgen. Tot slot werd eenmaal vrijstelling verleend op grond van artikel 5b, dat wil zeggen dat ouders, in verband met hun levensbeschouwelijke overtuiging, bezwaar hebben tegen alle richtingen van het onderwijs. Bijlage 1 laat een overzicht zien van de verschillende wetsartikelen die betrekking hebben op vervangende leerplicht en vrijstellingen Processen-verbaal en Haltverwijzingen De leerplichtambtenaren hebben de bevoegdheid een proces-verbaal uit te schrijven als jongeren en/of ouders niet meewerken aan een oplossing om het verzuim te stoppen. Jongeren ouder dan 12 jaar hebben zelf een verantwoordelijkheid in hun schoolbezoek en kunnen ook een proces-verbaal krijgen zonder dat er tegen ouders een proces-verbaal wordt opgemaakt. Dit kan bijvoorbeeld wanneer ouders er alles aan hebben gedaan om hun kind naar school te krijgen, maar het niet heeft geholpen. Ouders valt dan niets te verwijten. Het cluster Leerplicht heeft nauw contact met de Officier van Justitie. Er zijn afspraken over wanneer een proces-verbaal wordt uitgeschreven. Als een proces-verbaal wordt opgemaakt voor signaalverzuim dan 11

10 wordt door de Raad voor de Kinderbescherming altijd een onderzoek gedaan naar de gezinssituatie van de jongere. De kantonrechter baseert zich bij de uitspraak onder andere op dit onderzoek en op de bevindingen van de leerplichtambtenaar. De rechter bepaalt of er een bijvoorbeeld een Jeugdreclasseringtraject wordt opgestart of een voogd wordt benoemd. Het cluster Leerplicht heeft, via het Veiligheidshuis, ook contact met de (jeugdcoördinator van de) politie Gelderland-Midden. Tijdens deze contacten worden gegevens uitgewisseld en werkzaamheden op elkaar afgestemd. De leerplichtambtenaren kunnen ook verwijzingen naar Bureau Halt geven. Dit gebeurt wanneer een jongere na bijvoorbeeld een preventief gesprek niet ophoudt te verzuimen maar het verzuim ook niet zoveel is dat er een regulier proces-verbaal opgemaakt wordt. Voor een verwijzing naar Bureau Halt mogen er geen justitiële contacten zijn geweest en er mag geen sprake zijn van achterliggende problematiek. Tabel Totaal aantal processen-verbaal naar type verzuim Type verzuim Aantal processen-verbaal Absoluut verzuim 9 Luxeverzuim 12 Signaalverzuim 33 Halt ( verkort 5 proces-verbaal ) Totaal 59 Tabel Aantal uitgeschreven processen-verbaal (incl. Haltverwijzingen) over de afgelopen schooljaren. Schooljaar Aantal uitgeschreven processen-verbaal (incl. Halt) Tabel en laten zien dat er over het schooljaar processen-verbaal zijn opgemaakt. Er zijn 5 jongeren doorverwezen naar Bureau Halt. Het totaal is een kleine stijging ten opzichte van het schooljaar ervoor. Er zit met name een stijging in het aantal processen-verbaal voor absoluut verzuim (van 12

11 2 vorig jaar naar 9 dit jaar). Een verklaring hiervoor kan zijn dat er, met name door de invoering van de kwalificatieplicht, minder gedoogd wordt waar het gaat om jongeren die niet meer naar school willen na het behalen van een vmbo diploma Resultaat In totaal zijn er 998 jongeren in behandeling geweest bij leerplicht in het schooljaar Voor 834 (83,6%) van deze jongeren is dit schooljaar een passende oplossing gevonden. Er zijn dit jaar 164 zogenaamde doorboekers. Dit zijn jongeren waarbij de leerplichtambtenaar hoopt zo snel mogelijk in het nieuwe schooljaar een oplossing te hebben gevonden. Het kan ook gaan om de behandeling van een proces-verbaal na de zomer. Er zijn echter ook meldingen waarbij de behandeling niet kan worden afgerond. Deze jongeren blijven bijvoorbeeld bij leerplicht in beeld door bepaalde afspraken die er zijn gemaakt. 13

12 4. Overige activiteiten in In het schooljaar is een nieuw leerplichtadministratiesysteem aangeschaft (zie paragraaf 3.1). Verder zijn in het schooljaar de overlegvormen, zoals die er waren, voortgezet. Hierover meer in paragraaf Nieuw leerplichtadministratiesysteem In hoofdstuk 2 is al aangegeven dat er dit jaar een nieuw leerplichtadministratiesysteem is aangeschaft. Het uitzoeken van het juiste systeem heeft uiteraard een tijdsinvestering gevergd, maar met name ook het wennen aan en werken in een nieuw systeem heeft dit jaar tijd gekost. Zoals ook al eerder aangegeven wordt er op een andere manier geregistreerd dan in het vorige systeem. Het kost tijd om hieraan te wennen en hierover afspraken te maken. Komend schooljaar kunnen we, met duidelijke afspraken, het systeem hopelijk zo gebruiken dat registratie eenduidiger is en het eenvoudiger wordt om de juiste gegevens eruit te halen Overlegvormen en samenwerking met partners Zorgadviesteams Bij alle Edese scholen voor voortgezet onderwijs zit de leerplichtambtenaar in het zorgadviesteam (ZAT). Daarin worden, met toestemming van de ouders, jongeren besproken die door de mentoren of zorgcoördinatoren worden ingebracht. Vaak is er sprake van meervoudige problematiek. Overigens is niet alle verzuim reden om besproken te worden in het ZAT. Het is per school verschillend hoe vaak het ZAT bij elkaar komt, maar doorgaans is dat een keer per vier á zes weken. Veiligheidshuis In het Veiligheidshuis, wat een regionale functie heeft, werken gemeenten, openbaar ministerie (OM), politie, reclassering, Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) en zorgpartners samen. Doel is de aanpak rond veiligheid effectiever en efficiënter op te zetten en maatschappelijke probleemgedrag terug te dringen. De aanpak verbindt zorg en straf met elkaar. Het Veiligheidshuis is ook een informatieknooppunt. Twee leerplichtambtenaren nemen deel aan de verschillende overleggen van het Veiligheidshuis aangezien Leerplicht een belangrijke signaalfunctie kan hebben en omdat jongeren onder de 18 zonder startkwalificatie allemaal op school horen te zitten. Regio-overleg leerplichtambtenaren-rmc Aan dit overleg nemen de leerplichtambtenaren, leerplichtambtenaren MBO en de RMC medewerkers uit de regio Vallei deel. Samen wordt bekeken of afstemming mogelijk is als het gaat om de toepassing van de Leerplichtwet. Verder worden actuele ontwikkelingen besproken en casussen ingebracht waarbij men elkaar adviseert. Het regio-overleg wordt eens in de zes weken gehouden in combinatie met het RMC overleg. Overleg officier van justitie Twee à drie keer per jaar hebben de leerplichtambtenaren in het kanton Wageningen overleg met de officier van justitie. Men spreekt over de wijze van afhandeling van zaken en het opstellen van processenverbaal. Verder komen actuele ontwikkelingen aan de orde en worden casussen ingebracht. Door de deelname aan overleggen in het Veiligheidshuis worden de lijnen richting het openbaar ministerie steeds korter. 14

13 5. Conclusies en terug- en vooruitblik 5.1. Conclusies Het aantal meldingen is gedaald ten opzichte van vorig jaar. Dit kan te maken hebben met de andere manier van registreren in het nieuwe leerplichtadministratiesysteem. Ook kan het zijn dat er minder meldingen zijn binnengekomen. Bij de meldingen van het relatief verzuim valt op dat er met name meer meldingen vanuit het voortgezet onderwijs zijn gekomen. Dit kan te maken hebben met een verdere invoering van het aantal zogenaamde preventieve gesprekken op scholen. Op steeds meer scholen voor voortgezet onderwijs worden deze gesprekken nu gevoerd. De leerplichtambtenaar spreekt dan op school met meerdere, door school aangemelde, jongeren die (licht) verzuimen. Soms worden deze gesprekken gevoerd in het bijzijn van de zorgcoördinator van school en/of de ouders, maar meestal spreekt de leerplichtambtenaar de jongeren alleen. Doel is om jongeren er vroegtijdig op te wijzen wat de gevolgen en consequenties van schoolverzuim zijn. Wat verder opvalt bij de meldingen van het relatief verzuim is dat het aantal meldingen in de categorie anders en RMC veel minder is. Bij de meldingen in de categorie RMC kan dit te maken hebben met een andere manier van registreren en tellen in het nieuwe administratiesysteem Terugblik en vooruitblik integratie overleg leerplicht, kwalificatieplicht en RMC Het afgelopen schooljaar is besloten de regionale overleggen leerplicht, kwalificatieplicht en RMC te integreren. Op deze manier weet men van elkaars activiteiten en kan er waar nodig beter afgestemd worden. De gemeenten Renkum en Barneveld sluiten daarbij op eigen verzoek aan. instructie leerplicht De leerplichtambtenaren uit de regio hebben gezamenlijk in juni 2010 een concept ambtsinstructie aan de leerplichtambtenaar (artikel 16, lid 4 van de Leerplichtwet 1969) opgesteld. Komend schooljaar wordt deze ambtsinstructie aan de Colleges van B&W in de regio aangeboden. werkplan en afspraken leerplicht(administratie) Afgelopen schooljaar is het werkplan leerplichtadministratie verder aangepast en uitgewerkt. In verband met de aanschaf van het nieuwe leerplichtadministratiesyteem, zijn en worden nieuwe werkafspraken gemaakt rondom de registratie in het systeem. Het blijkt dat de administratieve processen doorlopend aandacht behoeven, mede vanwege het feit dat de manier van gegevensverwerking door het rijk aan verandering onderhevig is. melden via DUO en automatische koppeling Op 1 januari 2010 zijn het CFI (Centrale Financiën Instellingen) en de IBG (Informatie Beheer Groep) samengegaan tot DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs). Scholen voor voortgezet onderwijs melden verzuim via DUO aan de woongemeente van de jongere. De bedoeling is dat de schoolgegevens van jongeren straks automatisch ingelezen kunnen worden in het nieuwe registratiesysteem van Leerplicht. Dit scheelt veel handmatig werk bij invoeren van de juiste schoolgegevens van jongeren. preventieve gesprekken op scholen Zoals bij paragraaf 4.1 al aangegeven neemt het aantal scholen waar preventieve gesprekken wordt gevoerd toe. De verwachting is dat deze gesprekken ertoe leiden dat ernstiger verzuim voorkomen kan worden. Scholen ervaren de rechtstreekse benadering en de korte lijnen daarnaast als zeer prettig. Bovendien is het effect van de gesprekken ook merkbaar op de scholen, leerlingen praten er onderling over en weten dat verzuim gezien wordt en dat het consequenties heeft. overstapproject vmbo-mbo Ook het afgelopen jaar heeft er tijdens de zomer een project gelopen waarbij jongeren gevolgd worden die overstappen van het vmbo naar het mbo. Dit jaar is daarbij ook SOVEE ingeschakeld. Zij hebben jongeren benaderd die bijvoorbeeld nog geen keuze hebben gemaakt voor een opleiding. SOVEE heeft deze jongeren alsnog begeleid naar een passende opleiding. De jongeren waarbij dit niet is gelukt, worden teruggemeld naar Leerplicht, zodat Leerplicht dit verder op kan pakken. onderzoek effectiviteit processen verbaal en Haltverwijzingen 15

14 De bedoeling is om komend schooljaar vanuit de beleidsafdeling onderzoek te doen naar de effectiviteit van de uitgeschreven processen-verbaal en de Haltverwijzingen. Leiden deze instrumenten tot minder verzuim in de toekomst en zouden ze dus vaker en eerder ingezet kunnen worden of is de effectiviteit beperkt en moet dit ingezet blijven worden als uiterste middelen? regionale brochure leerplicht Tijdens een van de regionale bijeenkomsten is gesproken over het gezamenlijk ontwikkelen van een brochure Leerplicht. De meeste gemeenten hebben wel een brochure Leerplicht, maar het signaal zou sterker zijn als er regionaal voor eenzelfde brochure wordt gekozen. Hier wordt op dit moment door een aantal collega s uit de regio aan gewerkt. en verder. Als het goed is, wordt het vanaf komend schooljaar mogelijk bij de Inspectie te melden als scholen hun verzuimregistratie niet goed op orde hebben. De leerplichtambtenaren blijven de scholen controleren op bijvoorbeeld luxe-verzuim, maar kunnen de aanpak van eventuele misstanden dan overlaten aan de Inspectie. Dit voorkomt dat de leerplichtambtenaar in een lastige situatie komt ten opzichte van zijn of haar school. Verder komen er steeds meer mogelijkheden om de Sociale Verzekeringsbank in te schakelen bij leerlingen die niet meer naar school willen. De leerplichtambtenaar heeft dan de mogelijkheid om de kinderbijslag (tijdelijk) stop te zetten. Dit met als doel ouders er toe te bewegen hun kinderen toch in te schrijven op een school. Dit soort maatregelen met verstrekkende gevolgen, moeten uiteraard zorgvuldig toegepast worden. 16

15 Bijlagen Bijlage 1 Artikelen leerplichtwet 1969 soorten vrijstelling vrijstelling tot inschrijving redenen lichamelijke of psychische gronden (art. 5 onder a) toelichting Als een kind ongeschikt is om naar school te gaan door lichamelijke of psychische oorzaken, dan hoeven ouders hun kind niet altijd te laten inschrijven. De leerplichtambtenaar beoordeelt of er redenen zijn om vrijstelling te verlenen. Bij ongeschiktheid wordt een arts of psycholoog ingeschakeld om het kind te onderzoeken. bezwaar tegen de richting van het onderwijs (art. 5 onder b) Als ouders bezwaar hebben tegen de levensbeschouwelijke richting van een school. En er is geen passende school binnen redelijke afstand dan kunnen zij vrijstelling tot inschrijving krijgen. Dit kan echter alleen als het kind nog niet eerder ingeschreven is geweest op een school. school buitenland (art. 5 onder c) Wanneer leerlingen in het buitenland onderwijs volgen, moeten ouders zorgen voor een verklaring van de directeur van de desbetreffende buitenlandse school of instelling. Dit moet een vertaalde verklaring zijn. trekkend bestaan (art. 5a) Onder trekkend bestaan wordt verstaan, ouders die het beroep van schipper uitoefenen terwijl de minderjarige bij hen aan boord woont. En ouders die gedurende de maanden maart tot en met oktober als kermisexploitant of als circusmedewerker een trekkend bestaan leiden en waarbij de minderjarigen meereizen. volgen van ander onderwijs (art. 15) Artikel 15 gaat in op jongeren die kwalificatieplichtig zijn. Als jongeren op een andere wijze dan via een school of onderwijsinstelling genoemd in de leerplichtwet, onderwijs volgen, kan een vrijstelling worden verleend. vrijstelling van geregeld schoolbezoek Art. 11 Artikel 11 a t/m c wordt hier niet uitgelegd omdat deze artikelen heel weinig voorkomen. Artikel d wordt uitgelegd door artikel 12, artikel e door artikel 13, artikel f door artikel 13a en g door artikel

16 ziekte (art. 12) Wanneer een kind ziek is, moet het kind meteen dezelfde dag of in ieder geval binnen twee dagen ziek gemeld worden op school. De school moet weten dat het kind niet aanwezig is. De meeste scholen hebben aanvullende regels voor ziekmelden. religieuze feestdagen (art. 13) Ouders moeten bij de schooldirecteur melden wanneer hun kind vanwege hun geloofsovertuiging of levensovertuiging niet op school kan zijn, bijvoorbeeld voor een religieuze feestdag. Dit melden ouders uiterlijk twee dagen voor de afwezigheid. andere gewichtige omstandigheden (art. 14) Een kind kan een vrijstelling krijgen voor gewichtige omstandigheden zoals een huwelijk of begrafenis van bloedverwanten of aanverwanten, of een verhuizing van het gezin. De schooldirecteur moet hiervoor toestemming geven. buiten de schoolvakanties op vakantie (art. 13a) Als ouders door de aard van hun (seizoensgebonden) beroep geen mogelijkheid hebben om per jaar twee weken met elkaar op gezinsvakantie te gaan, kunnen zij een vrijstelling aanvragen om buiten de schoolvakantie weg te gaan. De vrijstelling kan maximaal 10 schooldagen worden verleend en kan niet worden gegeven voor de eerste twee weken van het schooljaar. vrijstelling tot 6 jaar (art. 11a) Een kind is leerplichtig als het 5 jaar is. Vanaf dat moment moet het kind de basisschool dagelijks bezoeken. Maar als het nog geen 6 jaar is, mogen ouders hun kind vijf uur per week thuishouden. Dit moet wel aan de schooldirecteur gemeld worden. Deze vrijstelling kan uitgebreid worden naar maximaal tien uur. Voor deze extra vijf uur is toestemming van de directeur nodig. Deze mogelijkheid voor vrijstelling is uitsluitend bedoeld om overbelasting van het kind te voorkomen. 18

17 Bijlage 2 Verslag kwalificatieplicht Jaarverslag kwalificatieplicht RMC subregio Vallei 19

18 Inhoudsopgave 1. Uitvoering kwalificatieplicht in de RMC regio Vallei Algemeen Formatie Werkwijze Meldingen van schoolverzuim Financiële verantwoording Aantallen en resultaten Aantallen Begeleiding van jongeren en resultaten Processen-verbaal Samenwerking in de regio Samenwerking met scholen en instellingen Overleggen Knelpunten Conclusies en speerpunten Bijlage Uitleg afdoening

19 6. Uitvoering kwalificatieplicht in de RMC regio Vallei 6.1. Algemeen Schooljaar is het tweede schooljaar dat we in de RMC regio Vallei de handhaving van de kwalificatieplicht 3 uitvoeren door de inzet van leerplichtambtenaren kwalificatieplicht in het MBO (voortaan lpa-mbo). Er is veel werk verzet en het aantal meldingen is toegenomen. De contacten met de ROC s zijn geïntensiveerd en uitgebreid. Naast de verzuimmeldingen die via DUO 4 (voorheen IBgroep) binnenkomen, is persoonlijk contact met de scholen van belang in het kader van preventie. Met de collega leerplichtambtenaren kwalificatieplicht in de regio zijn samenwerkingsafspraken gemaakt. In de leerplichtwet (art. 16) staat dat burgemeester en wethouders een werkinstructie vaststellen voor de leerplichtambtenaar. Omdat regionaal werken steeds belangrijker wordt, hebben we in onze regio in het voorjaar van 2010 een conceptinstructie opgesteld. Ons streven is de conceptinstructie in het najaar van 2010 bij de diverse colleges van burgemeester en wethouders in de regio Vallei ter vaststelling aan te bieden Formatie In het bestuursoverleg van maart 2009 is besloten om voor de regio Vallei een tweede lpa-mbo aan te stellen. Vanaf september 2009 is in totaal 1,8 fte ingezet op de uitvoering van de kwalificatieplicht in het MBO, bestaande uit twee leerplichtambtenaren. Vanaf januari 2010 is voor de administratieve ondersteuning voor de uitvoering van de kwalificatieplicht en RMC een medewerker aangesteld voor 0,7 fte (12 uur voor kwalificatieplicht en 16 uur voor RMC) Werkwijze Beide lpa s-mbo houden zich bezig met de aanpak van verzuim in het MBO van jongeren tussen de 16 en 18 jaar. Er is tussen beide medewerkers een werkverdeling gemaakt. Een van hen heeft de jongeren uit de gemeente Ede in begeleiding en ROC A12 als contact school (voor 0,8 fte). De andere lpa-mbo (1 fte) heeft jongeren uit de gemeentes Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal, Wageningen in begeleiding en onderhoudt de contacten met de overige ROC s. De lpa s-mbo hebben gedurende het schooljaar op verschillende niveaus binnen twee ROC s in de regio voorlichting gegeven over de kwalificatieplicht. Zij spraken met directeuren, mentoren, docenten, zorgcoördinatoren en administratief medewerkers. Met ROC A12 locaties Ede en Veenendaal en Vakschool Wageningen (onderdeel van Rijn-IJssel College, Arnhem) zijn werkafspraken gemaakt over hoe te handelen bij het eerste verzuim. De verantwoordelijkheid ligt zoveel mogelijk bij de school, zie hiervoor de meldwijzer in de bijlage. Bij de genoemde locaties van ROC A12 houdt de lpa-mbo in het kader van preventie wekelijks of tweewekelijks een spreekuur om jongeren die verzuimen aan te spreken op hun gedrag. De jongeren worden voor dit spreekuur aangemeld door de verzuimcoördinator. De frequente aanwezigheid op school heeft een preventief effect. Evt. problematiek kan vroeg achterhaald worden, erger verzuim kan worden voorkomen en vaak stopt het verzuim. Het maakt indruk dat de leerplichtambtenaar rondloopt op school. Voor Vakschool Wageningen gaat het spreekuur volgend schooljaar van start. 3 Direct na de leerplicht begint de kwalificatieplicht. De kwalificatieplicht eindigt pas als een jongere een startkwalificatie heeft behaald of 18 jaar is geworden. Een startkwalificatie is een havo-, vwo- of minimaal een mbo niveau 2 diploma. 4 DUO staat voor Dienst Uitvoering Onderwijs, een onderdeel van het Ministerie van OCW 21

20 6.4. Meldingen van schoolverzuim Om de kwalificatieplicht goed te kunnen uitvoeren is het noodzakelijk dat scholen hun verzuim op de juiste wijze melden. Per 1 september 2009 zijn scholen wettelijk verplicht om via het verzuimloket van DUO het schoolverzuim te melden. DUO zorgt vervolgens dat de verzuimmelding bij de afdeling leerplicht van de woongemeente van de jongere terecht komt. De woongemeente heeft, ten behoeve van het jaarverslag leerplicht, de verantwoordelijkheid het eigen leerlingenadministratiesysteem up-to-date te houden. Daarom wordt de verzuimmelding eerst verwerkt in het eigen administratiesysteem. Indien het gaat om een jongere van 16 tot 18 die een MBO opleiding volgt, wordt de melding direct, liefst dezelfde dag, doorgestuurd naar de lpa-mbo. De lpa s-mbo hebben het afgelopen schooljaar goede ervaringen gehad met deze manier van werken. De gemeenten in de regio Vallei hielden zich aan de gemaakte afspraken Financiële verantwoording De uitvoering van de Kwalificatieplicht wordt samen met de uitvoering van de RMC functie met de jaarlijks te ontvangen RMC rijksbijdrage gefinancierd. De uitgaven over 2009 zijn vóór 1 april 2010 verantwoord bij de gemeente Amersfoort, contactgemeente van de RMC regio Eem en Vallei. De uitgaven over 2010 dienen uiterlijk 1 april 2011 te worden verantwoord. 22

21 7. Aantallen en resultaten 7.1. Aantallen De lpa s-mbo hebben in jongeren in begeleiding gehad. De meldingen kwamen binnen via het verzuimloket of via het spreekuur op sommige scholen. Daarnaast is over 17 jongeren in de regio Vallei en 7 jongeren buiten de regio Vallei advies gegeven aan scholen, hulpverlening en ouders. Vorig schooljaar waren deze jongeren nog opgenomen in de totaaltelling. Omdat bij deze jongeren geen sprake is van schoolverzuim, is er voor gekozen deze jongeren buiten de officiële telling te houden. Het aantal jongeren dat het afgelopen schooljaar begeleid is, is wat groter dan vorig schooljaar; toen waren er 316 jongeren in begeleiding. In tabel 2.1. is weergegeven hoe de verdeling per gemeente is. Tabel 2.1. Aantal meldingen per gemeente Schooljaar Schooljaar Totaal Aantal Percentage Totaal aantal Percentage Ede % Ede % Renswoude 10 3% Renswoude 5 2% Rhenen 11 3% Rhenen 16 5% Scherpenzeel 9 3% Scherpenzeel 5 2% Veenendaal % Veenendaal 97 31% Wageningen 24 7% Wageningen 21 7% Overige gemeenten 49 14% Overige gemeenten 18 6% Totaal % Totaal % Iets minder dan de helft van de meldingen komt uit Ede. Gezien de populatie klopt dit ook. Bijna de helft (48%) van alle jongeren tussen de 16 en 18 jaar in de regio woont in de gemeente Ede. Wat opvalt is het relatief grote percentage jongeren dat buiten de regio woont. Met lpa s-mbo uit andere RMC regio s is afgesproken dat, indien mogelijk, elkaars jongeren worden overgenomen. Dit is alleen het geval bij het spreekuur op ROC s. Jongeren uit Arnhem, die hier op een ROC zitten, hoeven dan niet op gesprek bij de lpa-mbo in de regio Arnhem, maar kunnen hier worden aangesproken op hun verzuimgedrag. De lpa s-mbo houden zelf in de gaten dat het begeleiden van jongeren uit andere regio s niet teveel beslag legt op hun tijd. Tabel 2.2. Aantal meldingen per school ROC ROC A12 ROC Rijn IJssel ROC ASA ROC Midden Nederland Hoornbeeck College Overige ROC's Totaal Ede Renswoude Rhenen Scherpenzeel Veenendaal Wageningen Overige gemeenten Totaal Net als vorig jaar komen de meeste meldingen van ROC A12. Dit is dan ook de school waar de meeste jongeren uit de regio naar toe gaan en waar intensieve contacten mee zijn. Toch bestaat de indruk dat van de andere scholen minder meldingen komen dan je gezien het aantal leerlingen dat er heen gaat zou verwachten. Speerpunt voor volgend schooljaar is dan ook om meer samenwerking te zoeken met de andere ROC s Begeleiding van jongeren en resultaten 23

22 We hebben geprobeerd om inzicht te geven in de zwaarte van de cases. De volgende onderverdeling is gemaakt 5 : Licht, een preventief gesprek Middel, na eerste contact blijft verzuim meestal doorgaan en is hier hulpverlening bij betrokken Intensief, meerdere gesprekken, vaak gezinsproblemen en hulpverlening betrokken Zwaar, gezinsproblemen, hulpverlening betrokken, justitiële contacten, proces-verbaal. Tabel 2.3. Aantallen per begeleidingsfase Licht Middel Intensief Zwaar Totaal Ede Renswoude Rhenen Scherpenzeel Veenendaal Wageningen Overige gemeenten Totaal Percentage 46% 34% 12% 7% 100% Van alle cases valt bijna de helft in de lichte categorie. Het betreft meestal jongeren die op het spreekuur van een ROC komen, waarbij sprake is van sprokkelverzuim. In dat geval wordt er ongeoorloofd verzuimd binnen de wettelijke termijn van 16 uur in vier weken. Het zijn jongeren die regelmatig een uurtje verzuimen of veelvuldig te laat komen. Na een gesprek stopt het verzuim meestal. 19% van de cases worden als intensief en zwaar bestempeld. In schooljaar was het aantal lichte cases hoger (62%) en het aantal intensieve of zware cases wat lager (13%). Hoogstwaarschijnlijk komt dit door de inzet van extra structurele formatie vanaf september Er is meer tijd om dieper op de cases in te gaan; problematiek blijkt dan soms toch complexer dan het in eerste instantie leek. 5 Belangenvereniging Ingrado hanteert deze verdeling ter bepaling van de formatie leerplicht per gemeente 24

23 Tabel 2.4. Overzicht van afdoening Licht Middel Intensief Zwaar Totaal Percentage Blijft op school, begeleiding is beëindigd % Schoolwisseling % Blijft in begeleiding % Controle inschrijving % Niet instaat om naar school te gaan % Overgedragen aan lpa woongemeente % Overgedragen aan RMC consulent % Proces verbaal (PV) jongere/ouders % Startkwalificatie behaald 1 1 0% Verhuizing % Tijdelijke vrijstelling i.v.m. studiewisseling % Waarschuwing % Totaal % 59% van de jongeren die in begeleiding zijn geweest zet de schoolcarrière voort. Zij blijven op dezelfde school (24%), wisselen van school (12%) of krijgen een waarschuwing (23%), maar blijven wel op school. Dit percentage is iets hoger dan vorig jaar (totaal 54%). Negen procent van de jongeren blijft in begeleiding. Reden hiervoor kan zijn dat ze op de wachtlijst staan voor hulpverlening of wachten op aanname op een nieuwe school. In de bijlage treft u een overzicht met de beschrijving van de redenen van afdoening. Tabel 2.5. Resultaat Gemeente Blijft in begeleiding Zaken die zijn afgerond Totaal aantal Positief resultaat Ede % Renswoude % Rhenen % Scherpenzeel % Veenendaal % Wageningen % Overige gemeenten Totaal % 89% van de cases zijn met een positief resultaat afgesloten. De zaken zijn zodanig afgerond dat er voor de lpa-mbo geen acties meer nodig of mogelijk zijn. In schooljaar lag dat percentage op 84. In tabel 2.4. staat dat 31 jongeren nog in begeleiding zijn. In bovenstaande tabel zijn dat er 37. Het verschil zit hem in het feit dat vier processen-verbaal zijn aangehouden en van twee processenverbaal nog geen datum van de zitting bekend is. Totaal 6 jongeren die een proces-verbaal hebben gehad blijven ook in begeleiding. 25

24 7.3. Processen-verbaal We hebben 23 processen-verbaal uitgeschreven. In alle gevallen betrof het signaalverzuim: gezinsproblemen, gedrag van de jongere enzovoort. 17 processen-verbaal zijn afgehandeld en daarbij heeft de rechter de jongere een straf opgelegd. De andere 6 lopen nog. Gemeente Totaal Ede 13 Renswoude 1 Rhenen Scherpenzeel Veenendaal 8 Wageningen 1 Totaal 23 26