D O N D E R D A G 8 F E B R U A R I S E N A A T V A N B E L G I Ë, B R U S S E L

Transcriptie

1 INTERCOMMUNATAIR COLLOQUIUM OVER CLIL D O N D E R D A G 8 F E B R U A R I S E N A A T V A N B E L G I Ë, B R U S S E L

2 Waarom een intercommunautair colloquium over CLIL? Het hoofddoel van dit colloquium is de kans te bieden aan al wie betrokken is bij CLIL om, in het unieke kader van de Senaat, kennis te maken met CLIL-collega s uit de verschillende gemeenschappen van dit land. Na een korte schets van de verschillen en overeenkomsten tussen de CLIL en immersie onderwijsmethodes voor elk van de drie gemeenschappen van ons land, zullen onderzoekers en academici recente onderzoeksresultaten over de effecten van CLIL voorstellen. Leerlingen en oud-leerlingen komen vervolgens hun ervaringen in het CLIL-onderwijs delen met ons. Daarna worden de deelnemers uitgenodigd om in verschillende panels ideeën en good practices uit te wisselen, om mogelijkheden tot uitwisseling en samenwerking te verkennen, maar ook om vragen, pijnpunten, en noden te formuleren. Samen met jullie suggesties voor het verdere CLIL-beleid in elk van de gemeenschappen zullen deze bekommernissen aan de pers en de bevoegde politieke instanties worden overgemaakt. Tot wie richt dit initiatief zich? Het Intercommunautair Colloquium richt zich tot alle actoren van het CLIL onderwijs en wil iedereen die betrokken is bij CLIL uit de Vlaamse (CLIL), Franse (enseignement immersif) en Duitstalige gemeenschap (Bilingualer Unterricht) samenbrengen: Al wie reeds gestart is met CLIL/immersie-onderwijs/tweetalig onderwijs, maar ook al wie eventueel plannen heeft in die richting, Leerkrachten en docenten van alle onderwijsniveaus (van het basisonderwijs over het secundair tot het hoger onderwijs), Directies, Lesgevers, coördinatoren en (pedagogische) begeleiders betrokken bij (na)vorming en ondersteuning van leerkrachten(teams) en directies, Onderwijsinspectie, Beleidsverantwoordelijken en beleidsmakers, Onderzoekers, Woordvoerders van organisaties en projecten die meertaligheid, uitwisseling en samenwerking tussen de verschillende gemeenschappen beogen. Om een vlotte uitwisseling tussen alle deelnemers te garanderen kunnen we voor het simultaan tolken beroep doen op studenten van verschillende hogescholen. Deelnemers krijgen aan het onthaal een attest van deelname.

3 Programma 09u : Onthaal. 09u30 : Verwelkoming door Mevr. Christine Defraigne, Voorzitster van de Senaat, en Dhr. Jean-Luc Crucke, Waals Minister van Begroting, Financiën, Energie, Klimaat en Luchthavens. Inleiding door Jenny Baltus-Möres, Philippe Bracaval en Laurent Henquet, parlementsleden bij het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap. 09u45 : CLIL / immersie-onderwijs / Bilingualer Unterricht: een vergelijkend historisch, geografisch en terminologisch perspectief, door Prof. dr. Piet Van de Craen (VUB), Dr. Alain Braun (UMons) en Jenny Baltus-Möres (parlementslid bij het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap) 10u35 : Getuigenissen van CLIL leerlingen en oud-leerlingen. 11u : Pauze. 11u10 : Immersieonderwijs en de effecten op cognitie. Longitudinale studies naar verbale en non-verbale ontwikkeling. Door Prof. dr. Wouter Duyck (UGent), Prof. dr. Philippe Hiligsmann (UCL), Prof. dr. Laurence Mettewie (UNamur), Prof. dr. Arnaud Szmalec (UCL) en Dr. Evy Woumans (UGent). 12u10 : Lunch en mogelijkheid tot een geleid bezoek van de Senaat in het Nederlands of in het Frans. 13u30 : Panels (eerste ronde): - Panel 1: Welke noden ondervinden CLIL/immersieleerkrachten en hoe kunnen we hen helpen? - Panel 2: Het profiel van de immersie/clil-leerkracht. - Panel 3: Hoe maken we van CLIL een katalysator voor het verwerven van (inter)culturele competenties? 14u30 : Pauze. 15u : Panels (tweede ronde, zie hierboven). 16u : Plenaire terugkoppeling van de verschillende panels. 16u30 : Slotwoord. 16u40 : Receptie en gelegenheid tot netwerking.

4 Beschrijving van de voormiddag CLIL / immersie-onderwijs / Bilingualer Unterricht: een vergelijkend historisch, geografisch en terminologisch perspectief. door Prof. dr. Piet Van de Craen (VUB), Dr. Alain Braun (UMons) en Jenny Baltus- Möres (parlementslid bij het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap). Getuigenissen van leerlingen van het Instituut van Gent (IVG, Gent), het Collège de la Lys (CDL, Komen) en oud-leerlingen van het Institut secondaire des Ursulines La Madeleine (ULM, Tournai) over hun ervaring in het CLIL onderwijs of enseignement en immersion. Immersieonderwijs en de effecten op cognitie. Longitudinale studies naar verbale en non-verbale ontwikkeling. Sprekers: Prof. dr. Wouter Duyck (UGent), Prof. dr. Laurence Mettewie (UNamur), Prof. dr. Arnaud Szmalec (UCL) en Dr. Evy Woumans (UGent).. De Universiteit Gent en de Université Catholique de Louvain presenteren twee longitudinale studies uitgevoerd bij kinderen in kleuter-, basis- en secundair onderwijs. Deze kinderen volgden ofwel een traditioneel eentalig schoolprogramma ofwel een tweetalig immersieprogramma. Ze werden op regelmatige basis opgevolgd aan de hand van zowel verbale als non-verbale testen. De resultaten van deze studies geven de relatie weer tussen het aanleren van een tweede taal in immersiecontext en de gevolgen voor talige en cognitieve ontwikkeling. De onderzoekers voor de UGent-studie : Evy Woumans (UGent), Jill Surmont (VUB), Esli Struys (VUB) en Wouter Duyck (UGent). De onderzoekers voor de UCL-studie : Philippe Hiligsmann (UCL), Benoît Galand (UCL), Laurence Mettewie (UNamur), Fanny Meunier (UCL), Arnaud Szmalec (UCL), Kristel Van Goethem (UCL), Luk Van Mensel (UNamur), Amélie Bulon (UCL), Audrey De Smet (UCL) Isa Hendrikx (UCL), Morgane Simonis (UCL).

5 Beschrijving van de panels Panel 1 : Welke noden ondervinden immersie/clil-leerkrachten en hoe kunnen we hen helpen? Panel 1 richt zich voornamelijk tot CLIL- en immersieleerkrachten (uit het kleuter-, lager en secundair onderwijs). Het doel van dit panel is hun voornaamste noden en vragen in kaart te brengen en samen op zoek te gaan naar concrete oplossingen, onder meer via samenwerkingsvormen en uitwisseling van didactisch materiaal. Dit panel wil ook een forum bieden om van elkaar te leren en elkaar te inspireren, onder andere door good practices met betrekking tot werkvormen, teamwerking, leermaterialen en evaluatie met elkaar te delen. Voorzitters: Annemie Demol (HoGent & UGent) en Virginie Bossu (immersieleerkracht) Dr. Annemie Demol is lerarenopleider aan de Hogeschool Gent. Ze doceert er o.a. Frans en de thematische uitdiepingsmodule CLIL in de opleiding professionele bachelor in het secundair onderwijs. Daarnaast is ze ook onderwijsbegeleider voor Franse taalvaardigheid aan de Universiteit Gent. Virginie Bossu heeft een Master in Germaanse filologie en een lange ervaring als leerkracht Nederlands en actualiteit in het immersie-onderwijs in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs. Vanuit die expertise geeft zij ook CLIL-workshops en heeft ze pedagogische toneelactiviteiten en CLIL- bezoeken ontwikkeld (met betrekking tot de CLIL vakken in Wallonië nl. taal, geschiedenis, aardrijkskunde, wetenschappen, sport, actualiteit, ). Panel 2 : Het profiel van de immersie/clil-leerkracht Panel 2 richt zich in de eerste plaats tot directies, beleidsmakers, pedagogische begeleiders, lerarenopleiders en nascholers, maar ook leerkrachten zijn heel erg welkom. De deelnemers buigen zich over het huidige en gewenste profiel van de CLILleerkracht/immersieleerkracht. Welke verschillen bestaan er tussen de drie gemeenschappen? Hoe moeilijk is het om geschikte leerkrachten te vinden? Hoe kan de lerarenopleiding hierop inspelen en welke impact heeft de structuur van de lerarenopleiding (bachelor/master) op de uitstroom van potentiële immersie/clil-leerkrachten? Welke (na)vormingsnoden dringen zich op? Voorzitters: Dr. Alain Braun (UMons) en Liesbet Martens (UCLL) Alain Braun is Doctor in de Onderwijswetenschap Metrologie en Taalwetenschap aan de Universiteit van Mons. Hij is deeltijds docent aan de Universiteit van

6 Mons en wordt geraadpleegd door het ministerie van Onderwijs van de Franse Gemeenschap o.a. inzake CLIL/EMILE. Hij kent de actoren op het terrein zeer goed. Hij maakt deel uit van de ploeg docenten verantwoordelijk voor het Certificat d'université de Spécialisation en méthodologie de l'immersion linguistique (in samenwerking met o.a. Piet van de Craen). De talrijke publicaties van Alain Braun houden verband met immersie, openheid voor het anders zijn, meertaligheid, veeltaligheid, Hij ligt aan de basis van het immersieonderwijs in België. Liesbeth Martens is lector en nascholer Frans, vreemdetalen- en CLIL-didactiek aan de lerarenopleiding van hogeschool UCLL te Leuven. Zij is daar tevens coördinator van het postgraduaat CLIL en van de nieuwe bachelor-na-bacheloropleiding Meertalig Onderwijs. Zij doet eveneens praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van CLIL. Samen met een ploeg enthousiaste collega s publiceerde ze onlangs het CLIL-handboek Klaar voor CLIL (Acco, 2017). Panel 3 : Hoe maken we van CLIL een katalysator voor het verwerven van (inter)culturele competenties? Panel 3 richt zich tot leerkrachten en directies, organisaties en projecten die intercommunautaire en internationale samenwerking en uitwisselingen beogen, beleidsmakers, maar ook tot alle andere geïnteresseerden. De deelnemers bespreken hoe CLIL bijdraagt tot de ontwikkeling van (inter)culturele competenties en welke rol is weggelegd voor intercommunautaire en internationale uitwisselingen en leerkrachtenmobiliteit. Gespecialiseerde instanties informeren over de mogelijkheden. Tot slot brengen de deelnemers eventuele obstakels in kaart en bespreken zij mogelijke oplossingen. Voorzitters : Isabelle Polain (OLC) et Dilys Vyncke (GO!) Isabelle Polain is beleidsmedewerkster aan het directoraat-generaal Onderwijs (Brussel) in de Opvoeding in Interculturaliteit. Dilys Vyncke is pedagogisch begeleider en regio-adviseur voor het secundair onderwijs bij de Pedagogische begeleidingsdienst van het GO!. Zij is er onder andere als voorzitter van de vakgroep talen verantwoordelijk voor de begeleiding van de CLIL-scholen en van het lerend netwerk CLIL binnen het GO!. Bovendien is zij ook trekker van de werkgroep Burgerschap in het GO!. Aanwezige organisaties: OLC (Ouverture aux Langues et aux Cultures), YFU en AFS (in het kader van EXPEDIS), EUR.friends, AEF-EUROPE (erasmusplus-fr), het project Naar een tweetalige lerarenopleiding van de Erasmus hogeschool Brussel en de Haute École Francisco Ferrer, Epos vzw (Erasmus +, Erasmus Belgica, intercommunautaire uitwisselingen, etwinning etc.)

7 Adres en bereikbaarheid Het Colloquium vindt plaats in de Senaat van België, Leuvenseweg 21 in 1000 Brussel. Alle deelnemers moeten een geldig identiteitsdocument kunnen voorleggen bij de check-in. De Senaat is vlot bereikbaar te voet vanuit het centraal Station (op 10 minuten wandelafstand, zie plattegrond hieronder). Betalend parkeren is mogelijk in de omgeving van de Senaat. Inschrijving Vul het online-formulier in via de volgende link door "hier" te klikken. U wordt doorverwezen naar een externe website. U krijgt een bevestiging via mail binnen de 7 dagen. Contact colloquium @hotmail.com