Ontwikkeling³ individu x organisatie x maatschappij

Ontwikkeling³ individu x organisatie x maatschappij

COLOFON 4 Proloog Ontwikkeling3 Develop is het onafhankelijke kwartaaltijdschrift voor Nederland en Vlaanderen over human resource development. Het tijdschrift is onderdeel van het HRD-fonds, een fonds met vakuitgaven van Performa Human Resources Information dat mede totstandkomt in samenwerking met NVO2 (Nederlandse Vereniging van HRD-professionals in Ontwikkelen en Opleiden),VOV (Vlaams Lerend Netwerk) en de FCE/Stichting Opleidingskunde. Frank Lambrechts, Styn Grieten en Luc Verheijen Voorafgaand aan de artikelen geven redacteur Luc Verheijen en gastredacteuren Frank Lambrechts en Styn Grieten een korte introductie van het thema Ontwikkeling³: individu x organisatie x maatschappij. HRD Fonds Postbus 28000, 3003 KA Rotterdam Tel. +31 10 265 19 99 - Fax +31 10 243 90 28, E-mail: info@performa.nl Redactie Marcel van der Klink, Rob Poell, Lidewey van der Sluis, Luc Verheijen, Olga Koppenhagen (eindred.) Redactieadres Overburgkade 10, 2275 XT Voorburg E-mail: t.en.t@wanadoo.nl Uitgever Hans Delissen 8 Business as an Agent of World Benefit Transformative Innovations for Mutual Benefit Ronald E. Fry Deze Engelstalige bijdrage beschrijft het project Business as Agent for World Benefit, de wereldwijde inquiry die auteur met zijn collega David Cooperrider heeft opgestart om voorbeelden te ontdekken hoe ondernemingen een katalysator kunnen zijn van bouwen aan een duurzame samenleving. Ontwerp en vormgeving Pino Design,Arnhem Druk PlantijnCasparie, Den Haag Advertenties Johan de Vassy,Tel. +31 10 265 19 99 E-mail: j.devassy@performa.nl Abonnementen Develop verschijnt eenmaal per kwartaal. De abonnementsprijs bedraagt C 199,00. Leden van de beroepsverenigingen NVP, NVO2,VOV en FCE kunnen op vertoon van hun lidmaatschapsnummer een gereduceerd tarief krijgen van C 159,20. Studenten kunnen op vertoon van een geldig inschrijfbewijs aan een universiteit of hogeschool gebruikmaken van een gereduceerd tarief van C 99,50 per jaar. Losse nummers C 55.Alle prijzen zijn inclusief verzendkosten, exclusief btw. Abonnementen kunnen elk moment ingaan, maar slechts worden beëindigd indien uiterlijk 2 maanden voor het einde van de abonnementsperiode schriftelijk is opgezegd. Zonder of bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd met een periode van een jaar. Inlichtingen: + 31 10 265 19 99. HRD Fonds ISSN 1574-8138 Niets uit deze uitgave mag, noch geheel, noch gedeeltelijk, worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en de oorspronkelijke auteur. Hoewel aan deze uitgave de uiterste zorg wordt besteed, stellen uitgever en redactie zich niet aansprakelijk voor eventuele fouten in of als gevolg van de gepubliceerde teksten. 22 MVO, mode in managementdenken of niet? Ingrid Molderez en Eric Lefebvre Auteurs gaan terug naar de roots van duurzaamheid. Duurzaam als duurbaar, als dierbaar. Men onderneemt dan op zo n manier waaruit blijkt dat de ander (mens, milieu, middelen) dierbaar is. Een beschrijving van MVO als een een win/win/win-operatie. 33 Maatschappelijk verantwoorde business schools Joseph Kessels Deze bijdrage geeft een aantal voorbeelden van hoe een business school een leidende rol kan nemen in het op de agenda plaatsen van duurzame ontwikkeling en MVO. 40 Workplace Development Program Tykes Organisatieontwikkeling als hefboom voor duurzame groei Frank Lambrechts en Felix Corthouts Met dit Finse overheidsinitiatief worden ondernemingen op nationaal niveau actief begeleid om (ver)nieuwe(nde) manieren van werken, organiseren en HRD te implementeren als hefboom voor kwalitatieve duurzame productiviteitsgroei. 2 DEVELOP NR 3-2008

46 Tuomo Alasoini: From the margins to the mainstream Frank Lambrechts Interview met de grondlegger van Tykes, over de kritische succesfactoren en de innovatieve inhoud van dit Finse Workplace Development Program. Het interview eindigt met een kernboodschap van Alasoini bestemd voor ieder die een Tykes-achtig programma wil ontwikkelen en implementeren. 50 Personeel & Organisatie: een intellectueel kapitaal - benadering Philip Vergauwen Dit artikel gaat in op de managementimplicaties van de immateriële activa van Organisaties, die aanleunend tegen de HR-tradities ook wel het intellectueel kapitaal van de organisatie genoemd worden. 57 Waardengedreven ondernemingszin: een praktijkverhaal Filip Monbaliu Beschrijving van de Vlaamse activiteitencoöperatie. In deze structuur wordt gewerkt met coaches die een aantal coachees ondersteunen die zichzelf willen tewerkstellen door een zaak op te starten. 66 Lessons from A Large-Scale Intervention Program Raf Sluismans, Friso Den Hertog, Tinne Lommelen en Nantawan Noi Kwantai Auteurs beschrijven het project Strategisch Innoveren, een grootschalig interventieprogramma om innovatie te stimuleren in 650 mkb-ondernemingen in de Euregio Maas-Rijn. 74 Cleantech: op weg naar duurzaamheid? Steven van Passel De ontwikkeling en toepassing van clean technologies of schone technologieën kan een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzamere omgeving. In dit artikel belicht auteur de samenwerkingsuitdagingen tussen de verschillende cleantech actoren. 83 Cradle to Cradle Bram Schalley, Rob Mannaerts en Liebrecht Krznaric De ervaringen van drie studenten aan de Universiteit Hasselt met het opzetten van een businessplan voor een cradle to cradle -consultancybureau. Zij gaan in op het concept, hun motivatie en de duurzaamheidsgedachte die erachter zit. 87 Managementinstrumenten voor MVO Marijke de Prins Kan MVO wel gemanaged worden? En wat is daar dan voor nodig? Auteur gaat in op een aantal managementsystemen en de bijdragen die zij kunnen leveren aan een goed MVO-beleid. 97 Verbinding als kern van een duurzame kennissamenleving Robert van Noort en Pieterjan van Wijngaarden Auteurs schrijven over de creatie van duurzame verbindingen tussen individu, organisatie en samenleving. Welke verbindingen kunnen een duurzame samenleving ontwikkelen? 19, 30, 63, 94 Praktijkverhalen Verspreid door dit themanummer zijn een aantal interviews met vier mensen die in een heel diverse context verantwoordelijk zijn voor een organisatie. Danny Tielens, Ludo Lathouwers, Rina Marzo en Roger Dejaeghere vertellen hun verhaal van de verbinding tussen organisatie en maatschappij, de impact ervan en hun persoonlijke drive. 105 Epiloog Ontwikkeling3 René Bouwen en Marc Craps In deze epiloog doen auteurs een poging om door de variëteit aan bijdragen een lijn te trekken, verbanden te zien, en vragen te formuleren voor vervolgonderzoek op dit terrein. Zij doen dit aan de hand van de stellingen die in de proloog al geformuleerd zijn. ONTWIKKELING 3 DEVELOP NR 3-2008 3

Proloog Ontwikkeling³: individu x organisatie x maatschappij De rol van innovatie en ondernemerschap voor een duurzame samenleving FRANK LAMBRECHTS, STYN GRIETEN EN LUC VERHEIJEN Het voelt wat vreemd, het schrijven van een proloog op dit bepaalde tijdstip, midden in de wereldwijde kredietcrisis, met elke dag berichten over banken en bedrijven in moeilijkheden en verwoede pogingen van overheden om grip te krijgen op de excessen van globalisering en doorgedreven liberalisme. Vooral vreemd omdat dit themanummer van Develop gewijd is aan de link tussen innovatie en ondernemerschap enerzijds duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord ondernemen anderzijds. Toen we negen maanden geleden voor het eerst met ons driemanschap beelden vormden over dit themanummer, hadden we niet kunnen vermoeden in welk tijdsgewricht deze Develop bij de lezer op de mat zou liggen. Je zou er cynisch van kunnen worden. Elke dag in deze periode lijkt een illustratie van het ontbreken van de link tussen ondernemerschap en duurzaamheid. Op die golf willen we echter niet surfen. We geloven graag in één van de basisprincipes van appreciative inquiry: het poëtisch principe. Dit principe zegt dat organisaties en we breiden graag even uit naar de samenleving een open boek zijn. Het verhaal wordt continu vormgegeven door meerdere auteurs, die mee episodes schrijven in het verhaal. In het vertellen van verhalen creëren we mede de organisatie en de samenleving: words create worlds. Op die manier is het boek open voor meerdere ontwikkelingen en conclusies. Daarom willen we graag ook een andere verhaallijn brengen, met voorbeelden waar mensen duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord ondernemen belangrijk maken. DUURZAME ONTWIKKELING EN MVO De thema s van duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) zijn vandaag nog moeilijk nieuw te noemen. Als je de evolutie van bijvoorbeeld de eerste bijeenkomst van de Club van Rome in 1968, over de Brundlandt-commissie in 1992, tot Al Gores An inconvenient truth bekijkt, kun je alleen maar vaststellen dat het thema s zijn die vandaag meer dan ooit op allerhande agenda s staan. Zo ook op de agenda van het Human Resources Development (HRD) vakgebied: NVO2 wijdde een jaarthema aan duurzaam ontwikkelen in 2003-2004, en opnieuw een nieuwjaarssymposium in januari 2008 over HRD en duurzame ontwikkeling. VOV startte zijn werkjaar in januari met een nieuwjaarspitstop over MVO. In 2006 organiseerde NVO2 in samenwerking met ASTD een internationale HRD-conferentie met als thema The learning society for sustainable development. 4 DEVELOP NR 3-2008

Een conclusie die je daaraan zou kunnen verbinden is dat HRD zich alleszins bewust is van deze evolutie en de onomkeerbaarheid ervan, en zoekend is hoe ze daaraan kan bijdragen. De titel van de HRD-conferentie geeft ook al een richting aan: we praten niet meer over de lerende organisatie, maar de lerende samenleving. HRD wordt met andere woorden uitgedaagd om het actieveld dat klassiek op de lijn individu-organisatie ligt, te verbreden naar de driehoek individu-organisatie-maatschappij (bijv. Van Noort, 2005, Learning Society Roadmap). KOPPELING TUSSEN DUURZAAMHEID/MVO EN INNOVATIE & ONDERNEMERSCHAP In dit themanummer maken we de expliciete koppeling tussen duurzaamheid/mvo en innovatie en ondernemerschap. We doen dit omdat we er sterk in geloven dat die organisaties succesvol (zullen) zijn die begrijpen dat het duurzaamheidsthema een krachtige motor voor innovatie kan zijn. Peter Drucker zei daarover: Every social and global issue of our time is a business opportunity in disguise. Dat betekent een fundamentele ontwikkeling in het denken over duurzame ontwikkeling: van moeten omwille van regelgeving, risicomanagement, of de vraag loont dat wel, naar de vraag hoe kunnen we maatschappelijke vraagstukken transformeren in opportuniteiten voor innovatie en succesvol ondernemen?. We denken dat waar deze omkering in denken plaatsvindt, er echt vernieuwende en spannende dingen gebeuren. Het maakt het verschil tussen organisaties die er echt in slagen iets te doen, terwijl anderen alleen roepen. David Cooperrider en Ron Fry, grondleggers van appreciative inquiry, hebben een aantal jaren geleden het Center for Business as an Agent of World Benefit opgericht. Hoe kunnen bedrijven zorgen voor een betere wereld is de centrale vraag achter dit initiatief. Cooperrider en Fry zijn duidelijk over wat voor hen een belangrijke voorwaarde is opdat bedrijven succesvol acties gaan ondernemen: ze handelen vanuit een welbegrepen en gezond eigenbelang. Businessinnovatie en ondernemerschap ontstaan als je de belangrijke milieu- en sociale vraagstukken van vandaag ziet als core value-creation opportunities. Bedrijven die begrepen hebben dat ze deze vraagstukken moeten aanpakken als businessopportuniteiten, verbinden de kracht van een economische marktwerking met de gigantische uitdaging om een duurzame wereld te realiseren. Het wordt samengevat in het motto doing well by doing good door tegelijk aandacht te geven aan twee aan elkaar verbonden aspecten: Sustainable Value transforming businesses to assure substantial benefit from addressing social and/or environmental issues, en Social Entrepreneurship solving social and/or environmental problems by applying new business models and tools. EN DAN TERUG NAAR HRD Juist omdat we de koppeling maakten tussen innovatie/ ondernemerschap enerzijds en duurzame ontwikkeling/ MVO anderzijds, waren we bij de start van dit themanummer erg benieuwd naar wat de rol van HRD dan precies kan inhouden. Niet in het minst omdat je voelt dat bovenstaande koppeling implicaties heeft voor bekwaamheden die je verwacht van leidinggevenden en medewerkers: slimmere manieren bedenken, kritisch en creatief denken, leren van de toekomst, systemisch denken en je organisatie als onderdeel van de wereld zien, zijn voorbeelden. Een aantal jaren geleden deden we een uitspraak op een congres voor HRD ers die op dat moment niet bij iedereen in goede aarde viel. Op de overigens al decennia oude vaststelling en verzuchting dat HRD meer strategisch partner wil zijn in de organisatie, zeiden we dat het feit dat deze wens nog steeds onvervuld blijkt te zijn, wellicht vooral te maken heeft met het onvermogen van HRD ers om echt contact te maken met beleidsmensen en met strategische vraagstukken vanuit een integrale visie. We hebben nu een wens voor HRD, namelijk dat ook zij, in navolging van de uitspraak van Drucker, sociale en milieuvraagstukken van vandaag en morgen gaan zien als ONTWIKKELING 3 DEVELOP NR 3-2008 5

een opportunity in disguise. Van bijdragen aan leren in organisaties naar lerende samenleving, en werken vanuit een integraal perspectief individu-organisatie-samenleving, lijkt zo n radicale verbreding en vernieuwing van het vakgebied, dat dit verder gaan onderzoeken een nieuwe horizon voor HRD opent. Het actiedomein wordt dat van multi-party samenwerkingsverbanden rond zeer complexe thema s (bijv. natuurbehoud, watermanagement, nieuwe biomedische technologieën, mobiliteit). Die samenwerkingsverbanden inrichten en ondersteunen als processen van sociaal leren, daarin lijkt een belangrijke en moeilijke rol te liggen voor HRD. DE BIJDRAGEN Om inhoud te geven aan deze verschillende invalshoeken, hebben we gekozen voor een heel divers scala aan bijdragen. Zo hebben we geprobeerd om de meerstemmigheid die je ontmoet in de praktijk van duurzame ontwikkeling & MVO een plek te geven in dit themanummer. In het nummer zijn verschillende interviews geweven. Griet Bouwen interviewde vier mensen die in een heel diverse context verantwoordelijk zijn voor een organisatie. Ze ging in elk van de gesprekken op zoek naar het verhaal van de verbinding tussen organisatie en maatschappij, de impact ervan en de persoonlijke drive van de verantwoordelijke en/of ondernemer. De overige bijdrages in vogelvlucht: Ron Fry beschrijft in zijn bijdrage het project Business as Agent for World Benefit, de wereldwijde inquiry die hij met zijn collega David Cooperrider heeft opgestart om voorbeelden te ontdekken hoe ondernemingen een katalysator kunnen zijn van bouwen aan een duurzame samenleving. Hij formuleert een expliciete uitnodiging aan HRD-practitioners om deelgenoot te worden van deze inquiry. In hun artikel schetsen Molderez en Lefebvre hoe maatschappelijk verantwoord ondernemen zich situeert in het managementdenken en stellen ze de vraag hoe het méér kan zijn dan een modeverschijnsel. Aan de hand van voorbeelden wordt het concept MVO onder de loep genomen en worden er drie obstakels besproken. De auteurs eindigen met hun eigen visie op de kern van MVO: duurzaamheid als dierbaar, zonder dat daar het bereiken van doelstellingen mee gepaard moet gaan. In zijn bijdrage pleit Joseph Kessels voor managementeducatie die ten dienste staat van duurzame ontwikkeling & MVO. Dit heeft niet alleen implicaties voor het curriculum, maar stelt ook eisen aan business schools om de eigen bedrijfsvoering maatschappelijk verantwoord en duurzaam te organiseren. Lambrechts en Corthouts beschrijven het innovatieve Finse Workplace Development Program Tykes. Via dit overheidsinitiatief worden ondernemingen op nationaal niveau actief begeleid om (ver)nieuwe(nde) manieren van werken, organiseren en HRD te implementeren als hefboom voor kwalitatieve duurzame productiviteitsgroei. Tykes laat zien dat het mogelijk is om tegelijkertijd de productiviteit én de kwaliteit van arbeid te verbeteren. Frank Lambrechts gaat in zijn interview met Tuomo Alasoini, directeur Workplace Innovation and Development, in het Finse Agentschap voor Technologie en Innovatie Tekes en programmamanager Tykes, op zoek naar de kritische succesfactoren en de innovatieve inhoud van het Finse Workplace Development Program Tykes. Onderliggende waarden en assumpties van Tykes worden blootgelegd. Het interview eindigt met een kernboodschap van Alasoini bestemd voor ieder die een Tykes-achtig programma wil ontwikkelen en implementeren. Vergauwen gaat in zijn bijdrage in op de waardedrijvers van innovatief en creatief ondernemen vanuit een intellectueelkapitaal-perspectief. HRM dient daadwerkelijk gezien te worden als bron van duurzame waardecreatie. Dit kan enkel maar als HRM een soft en hard discours integreert en sterk gekoppeld is aan de strategie van de ondermening. De rol van vertrouwen als waardecreator wordt als essentieel gezien. Vergauwen pleit voor een integratie van de verschillende benaderingen en disciplines: complementariteit zoeken in plaats van onproductieve discussies tussen scholen. 6 DEVELOP NR 3-2008

Monbaliu schetst een praktijkverhaal over de activiteitencoöperatie, een nieuwe structuur waarmee geëxperimenteerd wordt binnen de sociale economie in Vlaanderen en Wallonië. Het betreft een innovatieve werkvorm waarin werkzoekenden gecoacht worden met het oog op de uitbouw van een eigen zaak. Aan de hand van het verhaal van drie activiteitencoöperaties beklemtoont hij de belangrijke wisselwerking tussen structuur en proces, met een cruciale rol voor het samen in praktijk brengen van gemeenschappelijke waarden. Sluismans, den Hertog, Lommelen en Kwanjai bespreken het project Strategisch Innoveren, een grootschalig interventieprogramma om innovatie te stimuleren in 650 mkb-ondernemingen in de Euregio Maas-Rijn. Zij delen vijf belangrijke lessen over het ontwerp en de implementatie van een krachtig duurzaam regionaal innovatiebeleid. De auteurs suggereren dat duurzaamheid in mkb-bedrijven bereikt kan worden door middel van continue dialogen of conversaties tussen de diverse betrokkenen. Een gelijksoortige logica geldt voor het realiseren van duurzaamheid op regionaal niveau. Van Passel gaat in zijn bijdrage in op de ontwikkeling en toepassingen van zuivere technologieën of cleantech. Cleantech maakt het mogelijk om economische meerwaarde te creëren in combinatie met milieuvoordelen. Een grote uitdaging hierbij is de adoptie en algemene toepassing van deze nieuwe technologieën. Schalley, Mannaerts en Krznaric allen studenten Bedrijfseconomische Wetenschappen aan de Universiteit Hasselt doen hun verhaal over de studentenonderneming SuVision, een Cradle-to-Cradle consultancybureau, dat zij hebben opgezet onder begeleiding van Ghislain Houben. Zij gaan in op het concept Cradle-to-Cradle, de motivatie om rond dit concept te werken en de duurzaamheidgedachte die erachter zit. De Prins bespreekt het belang van managementsystemen voor de ontplooiing en opvolging van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ze plaatst verschillende MVOmanagementsysteemstandaarden naast elkaar en bespreekt hun sterktes en de lacunes. Haar bijdrage eindigt met een blik op de toekomst. In het laatste artikel pleiten Van Noort en Van Wijngaarden voor een integrale sturing en benadering van de basisaspecten van duurzaamheid, people, planet en profit. Dit vereist volgens deze auteurs het creëren van duurzame verbindingen tussen individu, organisatie en samenleving. Ren Bouwen en Marc Craps kijken in de epiloog terug op het volledige themanummer, formuleren een aantal eigenzinnige conclusies en doen een appel aan HRD- en HRDpractici. Frank Lambrechts is organisatiepsycholoog, doctor in de sociale wetenschappen en onderzoekscoördinator van de onderzoekslijn Organizational Processes, Change and Strategy binnen het Instituut voor Ondernemerschap en Innovatie (KIZOK) aan de faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen van de Universiteit Hasselt. Styn Grieten is eveneens organisatiepsycholoog en doctor in de sociale wetenschappen. Hij is docent aan de faculteit handelswetenschappen van de Hogeschool-Universiteit Brussel (HUB). Luc Verheijen (red.) is sociaal pedagoog, adviseur en partner bij Kessels & Smit, The Learning Company, en lid van de redactie van Develop (Lverheijen@kessels-smit.be) LITERATUUR Bouwen, B., and T. Taillieu (2004). Multiparty collaboration as social learning for interdependence: developing relational knowing for sustainable natural resource management. Journal of Community and Applied Social Psychology 14:137-153. Center for Business as an Agent of World Benefit: http://worldbenefit.case.edu. Van Noort, R. (2005). De Learning Society Roadmap, en de rol van HRD in een lerende kennissamenleving. Develop (1) 1, pp. 60-69. Verheijen, L. & L. Dewulf (2004). Werken aan duurzaamheid vereist sociaal leren. Een interview met Hilary Bradbury. In: O&O (17) 11, pp. 19-22. ONTWIKKELING 3 DEVELOP NR 3-2008 7

Every single social and global issue of our day is a business opportunity in disguise. Peter Drucker 1 Business as an Agent of World Benefit Transformative Innovations for Mutual Benefit RONALD E. FRY 2 More and more businesses are now discovering the truth of this statement from the renowned management scholar, Peter Drucker. Research consistently shows a dramatic increase in corporate leaders concern for linking business activities with social and environmental issues. For instance, in a recent survey of 1200 top-level U.S. business executives, 81% said that it was vitally important for business to address social and environmental issues and 84% said that this was linked to economic profitability (Center for Corporate Citizenship, 2005:5). Over 60% said that business has an obligation to act as a societal steward, 73% said that such activities are an expression of their traditions and values. Almost all large corporate organizations (98%) engage in activities intended to create societal or environmental benefit (Center for Corporate Citizenship, 2005; Economist, 2005a). Such data point to a fundamental shift in assumptions regarding the role of business in a global economy. Business organizations are increasingly focused on promoting innovation in their social and environmental policies (Smith, 2000). This trend has been characterized in terms such as corporate social responsibility, corporate citizenship, or sustainable value creation. Even critics of these traditions acknowledge that investing in the public good is good management (Economist, 2005b: 6,10). In this article we wish to make sense of an initial inquiry into how businesses are becoming agents of world benefit - how are they coming to be able to create mutual benefit to business and society. 3 We are most interested in innovations that are generative; that is, they not only pose breakthrough ideas, but they also evidence an engagement of stakeholders who exhibit the energy through their actions to sustain some initiative that creates benefit to the business and to society. We call these transformative innovations for mutual benefit. After looking into the nature of transformative innovations for the mutual benefit of business and society, we will raise implications and challenges for the Human Resource Development field in hopes of stimulating research and action to elevate and extend HRD to join as agents for world benefit. THE CALL FOR BUSINESS AS AGENT FOR WORLD BENEFIT On June 24, 2004, Case Western Reserve University announced the opening of its new Center for Business as an Agent for World Benefit (BAWB) with a fundamental mission to discover, amplify, and perpetuate innovations in organization practice and management education that create mutual benefit for business and society. One of the important voices that inspired this new venture was that of Willis Harman, a noted futurist and forecast analyst, and author of volumes 8 DEVELOP NR 3-2008

such as Global Mind Change and Creative Work: The Constructive Role of Business in Transforming Society. Harman predicted, albeit reluctantly, the epic shift we now see in the social consciousness of business. He was hugely concerned when examining the negative patterns visible in 1987 evermultiplying signs suggesting that the modern world was at the end of its tether of irreversible, manmade climate change; extinction at a horrific rate; deforestation and desertification; growing scarcity of fresh water; accumulations of toxic chemicals; chronic poverty and hunger in large portions of the planet; the seeming inevitability of growing terrorism; the instability of debt-ridden world economy; and the ever present threat of a nuclear accident or unimaginable war. His analysis of the future, 20 years ago, was uncanny. After systematic observation and analysis, as well as his intuitive reading of the signs, Harman came to a major and radical conclusion, one he and his colleagues had not expected. He said that we need to spread as widely as possible the image of business as one of the great creative forces on the planet. Rather than choosing a conservative skepticism with regard to the massive array of planetary challenges and a widely shared view of business as self-serving, greedy and not-to-be-mixedwith-social issues, Harman decide to explore the optimistic hypothesis that business could be a positive force. He posited that with the most adaptable organizational forms ever invented and with its agility, its innovative capacity, its potential for dignified and meaningful work, its reach and connective technologies, and its penchant for pragmatic entrepreneurship and continuous learning, business could contribute to the well-being of many. Harman s inspiring challenge was enacted in the first major project of the Center for BAWB which involved helping UN Secretary General Kofi Annan to launch a multi-stakeholder learning process with over 500 CEOs, civil society executives and citizens, and nation-state leaders. The Leader s Summit, as it was called, was the largest of its kind ever held at the UN and unprecedented (and controversial) in the inclusion of business leaders. The Secretary General s own words to open the summit words that have now catalyzed over 4000 corporations and institutions to sign on to the United Nations Global Compact and pledge to incorporate the UN s Millennium Development Goals into their corporate strategies and business models echoed Willis Harman s call: Let us choose to unite the strengths of markets with the power of universalideals. Let us choose to reconcile the creative forces of private entrepreneurship with the needs of the disadvantaged and the requirements of future generations. 4 The leader s Summit focused on a cross-cultural search for the best in the other in terms of breakthroughs, innovations, best practices, new solutions and higher visions of business as an agent of world benefit. Stories filled the room; architects designing green factories and buildings in ways that give back more clean energy to the world than they use; bottom of the pyramid strategies demonstrated how business can eradicate poverty through profitability; and powerful stories of business as a force for peace and reconciliation in high conflict zones. Discussion ensued on how to globally scaleup micro-enterprise innovations. As a example of a generative outcome of these discoveries, twenty of the world s largest financial houses, holders of pension funds, mutual funds, stock exchanges such as Goldman Sachs and Brazil s Bovespa came together after the summit to issue an impressive financial report documenting the importance of managing the triple bottom line, entitled Who Cares, Wins. The Leader s Summit, in part, was the beginning of a key BAWB initiative called the World Inquiry, a global search for the best transforming innovations that produce mutual benefit for both business and society. THE BAWB WORLD INQUIRY The World Inquiry is a story collecting and sense making initiative sponsored by the Center for Business as an Agent of world Benefit (BAWB) at Case Western Reserve University (http://worldbenefit.case.edu; www.worldinquiry.org). The project is a worldwide initiative that uses Appreciative Inquiry to inspire face-to-face dialogue about the role of business in society and to discover important business-in-society innovations taking place all over the world. ONTWIKKELING 3 DEVELOP NR 3-2008 9

The project is designed to gather stories through a network of volunteer interviewers who scout out stories of social innovation where business (or business practices) played a substantive role. Using an appreciative inquiry interview protocol designed by the BAWB World Inquiry, each volunteer writes and submits a brief article, highlighting a story of innovation. The stories are submitted to the World Inquiry via an electronic submission process. An editorial group of six individuals, headed by the author, reads and evaluates each submission to determine and assess the function in the story of business as an agent of benefit. Those deemed to exhibit transforming innovations for mutual benefit of both business and society are then profiled and housed in the Innovation Bank for public dissemination. Over the past four years, the team has screened over 1000 stories submitted and nearly 200 are now profiled on the BAWB website. Through an iterative process, we track the emerging evaluation criterion in use during the editorial team discussions. The results of this process suggest that business as an agent of mutual benefit is multidimensional and encompasses many possibilities. Common societal concerns serve as a target for innovative, novel business activity that may catalyze generative action. For instance, the following themes exemplify what we find in our coding schema: Business Builds Self-Sufficiency. The mechanism of business (in terms of methods or practices) is explicitly used as a force to create economic self-sufficiency or create societal change. For instance, the Sager Foundation (Center for BAWB, 2004) promotes peace-building in Rwanda through a micro-lending initiative in which Hutu and Tutsi women are required work together as business partners in order to receive micro-loans. Business Strengthens Disadvantaged Populations or Communities. Existing businesses may decide to pro-actively target an under-privileged population or community, or a new business is created specifically to reach the needs of these populations or communities. As an example, Chase Home Lending (Center for BAWB, 2005) opens access to home loans for lower income populations, who have previously been excluded from the home lending system, even though many were already credit worthy. The action opens up the opportunity for home ownership to millions of people, especially immigrant and minority populations. Business Fosters Exceptional Management. Existing businesses may reshape their internal policies in an intentional effort to benefit or create a meaningful shift in communities where they operate. Nissan in South Africa (Center for BAWB, 2005), for example, realized it had an aging labor force. The company presented the problem to the workforce, asked older workers to recommend new workers from among family members and then retired the elders with full benefits after they trained their replacements. The community impact is significant because continued benefits are extended to retirees, and younger workers find jobs in a depressed market. Younger workers also help to care for their elders. Business Promotes Exceptional Philanthropy. Philanthropy is a common practice, yet some forms are highly unusual in that the people in the company are intimately involved in the process of carrying out the social action, which produces a transformational effect on the organization (or business organizations that form unusual partnerships) that clearly have a transformational effect on society. A great example is of The Dave Thomas Foundation (Center for BAWB, 2005), sponsored by Wendy s, which promotes adoption. Instead of simply transferring monetary resources to a separate non-profit agency, Wendy s employees are an integral part of the process. In addition, the company has created partnerships to produce an annual televisions show. These efforts have fostered a 60% increase in the number of children adopted in the United States. In all of the above forms of activities, the mechanisms of business serve society when the participants act in harmony with a concern for society, environment, and profitability. Some approaches aim to alleviate poverty at the bottom-ofthe-pyramid, noting that those who live in deep poverty have a collective buying power that rivals that of the developed population in the world (Prahalad, 2004; Hart, 2005). 10 DEVELOP NR 3-2008