Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Anna Timmermans 27 september 2007 www.ingim.com
Agenda Huidig Mandaat bij ING IM Performance, Beleid en Vooruitzichten 2
Huidig mandaat Ballast Nedam bij ING IM Beleggingsmandaat bij ING IM: Norm Min. Max. Aandelen 27,5% 22,5% 32,5% Vastrentende Waarden 65,0% 57,5% 72,5% Vastgoed 7,5% 2,5% 12,5% Tactisch asset allocatie beleid tussen aandelen en vastrentende waarden mogelijk In vastgoed wordt niet actief gehandeld. De duratie van de vastrentende portefeuille bedraagt circa 10,5 jaar. Periodiek zal duratie, afhankelijk van de rentestand, worden verlengd naar 14 jaar, gelijk aan de verplichtingen. 3
Huidige mandaat Ballast Nedam bij ING IM (2) vastrentende portefeuille 72% Fixed Income All Grade Fonds 28% Fixed Income All Grade Long Duration Fonds Kern van de portefeuille: Staatsobligaties en bedrijfsobligaties Tactische ruimte voor High Yield obligaties en obligaties van Opkomende landen 4
Huidig mandaat Ballast Nedam bij ING IM (3) Aandelen en Vastgoed portefeuille ING Multi Manager Fund Global Equity (per 1 april 2007) Belegt wereldwijd in aandelen Op dit moment een zevental managers in portefeuille, zowel core als satelite managers Zeer goede spreiding over verschillende vermogensbeheerders, regio s, sectoren en beleggingsstijlen Verantwoord risico/rendements profiel NN Vastgoed Aandelen Fonds Belegt wereldwijd in vastgoedaandelen Zeer goede spreiding over regio s, sectoren en individuele vastgoed fondsen Valuta risico is afgedekt naar Euro 5
Portefeuille Performance t/m augustus 2007 Performance 2006 2007 YTD Totaal Vastrentende portefeuille -0.8% -2.3% Discretionair 3.0% - ING Fixed Income AG Long Duration Fonds -5.5% -9.6% ING Fixed Income All Grade BasisFonds -0.7% 0.6% Samengestelde benchmark -1.4% -2.2% Aandelen portefeuille 9.2% 2.1% *) MSCI (DM) World (Net), 11.9% 3.5% *) Tot april 2007 MSCI (DM) Europe (Net), 50% Europa Vastgoed portefeuille 39.4% -2.2% GPR 250 Global Hedged (Net) Index. 36.0% -5.5% Totaal portefeuille 5.1% -0.9% Totaal index 6.5% -0.7% 6
Macro-economie: belangrijkste punten (1) 7
Macro-economie: belangrijkste punten (2) Groeimomentum VS verbeterd in tweede kwartaal. Korte termijn risico ligt in zorgen over sub-prime en credit markten. Zwakke huizenmarkt zal groei blijven drukken tot in 2008. Arbeidsmarkt VS blijft sterk dankzij aanhoudende expansie dienstensector; zorgt voor solide inkomensgroei Amerikaanse huishoudens. Groei Eurozone blijft bovengemiddeld, resulterend in steeds krappere capaciteitsbenutting. Sterke euro dankzij krachtige economie; vormt geen belemmering voor export. Veel indicatoren wijzen op gezonde economische groei Japan. Door tegenvallende loon- en prijsontwikkeling echter zorgen over reflatieproces. 8
Vastrentende waarden Markt en rente Rente in zowel Amerika, Europa als Japan het eerste halfjaar fors opgelopen a.g.v. wereldwijde economische groei In juli forse daling vanwege subprime ontwikkelingen en toenemende risico-aversie Per saldo stijgende rente i.c.m. met lange duratie vastrentende portefeuille zorgen voor negatieve absolute performance Verplichtingen zijn gedaald waardoor effect op dekkingsgraad kleiner is 9
Vastrentende waarden Credits, Emerging Market Debt en High Yield High Yield spreads Door onrust a.g.v. subprime ontwikkelingen zijn de koersen van risicovolle beleggingen als bedrijfsobligaties, emerging market debt en high yield obligaties in juli en augustus 2007 gedaald na lange periode van stijging Visie van ING Investment Management op emerging market debt en high yield blijft positief: Wereldwijde economische groei en aanhoudende vraag positief voor fundamentals EMD Fundamentals voor High Yield zijn positief, default rates historisch laag en waarderingen redelijk In beide beleggingscategorieen een overwogen positie 10
Aandelen: markt De verzwakkende Amerikaanse huizenmarkt heeft gezorgd voor problemen op de hypotheekmarkt (subprime). Door problemen bij hedgefondsen sloeg de onrust over naar bedrijfsobligaties en structured products (CDO s). Onduidelijkheid over waar de exposure precies zit, leidde tot terughoudendheid bij banken ten aanzien van kredietverlening. Het risico van een credit crunch deed de centrale banken ingrijpen. Subprime & credit onrust leidde eind juli en begin augustus tot correctie op aandelenmarkten. De volatiliteit en onzekerheid is hierdoor toegenomen. Opvallend was dat opkomende markten, in tegenstelling tot eerdere correcties, redelijk buiten schot bleven. De VS daalde het hardst. Winstcijfers over eerste halfjaar waren over het algemeen goed. 11
Aandelen: vooruitzichten Wij blijven positief over wereldwijde aandelen voor komende 12 maanden. Waarderingen zijn redelijk, winstgroei houdt aan en balansen zijn sterk. Aanhoudende negatieve berichtgeving over subprime- en creditmarkten kunnen sentiment op de korte termijn verzwakken. Fusies en overnames blijven een stimulans voor aandelenkoersen, evenals inkoop eigen aandelen door bedrijven. Voorkeur voor Japan (solide bedrijfswinsten, lage correlatie met rest van de wereld). Neutraal op opkomende markten (hoge economische groei) en VS (defensiever dan Europa). Negatief op Europa (duurdere euro, renteverhogingen ECB). Voorkeur voor kwalitatief sterke large caps en (defensieve) groei-aandelen. Overwogen sectoren: nutsbedrijven (fusies en overnames), (defensieve) industrials en niet-cyclische consumentengoederen (defensief). Onderwogen in cyclische sectoren als duurzame consumentengoederen (hoge waardering), financials (subprime zorgen). 12
Vastgoed Markt en vooruitzichten Verwachtingen voor 2007: Prijzen die voor vastgoed worden betaald zijn hoog in historisch perspectief. Meer partijen actief in de markt en meer gebruik van leverage. Toenemende volatiliteit, als gevolg van hoge gevoeligheid voor stijging rente, kan leiden tot grote koersschommelingen. Performance gedreven door verbetering van de fundamentals maar met name door "repricing. Overwogen: Azië (Hongkong/China, Singapore), onderwogen: Europa en Amerika. 21% 15% 37% Noord Amerika Azië Europa 27% Japan Regioverdeling 13
Disclaimer De informatie in dit document is uitsluitend opgesteld ter informatie en is geen aanbod noch een uitnodiging om effecten of een beleggingsinstrument te kopen of verkopen of om deel te nemen in een handelsstrategie. Deze publicatie is uitsluitend bedoeld voor professionele beleggers. Hoewel de inhoud van dit document met de meeste zorg is samengesteld en gebaseerd is op betrouwbare informatiebronnen, wordt ten aanzien van de volledigheid of juistheid ervan, uitdrukkelijk of stilzwijgend, geen enkele aansprakelijkheid aanvaard, garantie of verklaring gegeven. De informatie in deze brochure kan zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. ING Investment Management, noch enig andere vennootschap of onderdeel dat behoort tot ING Groep, noch een van haar functionarissen, haar directeuren of werknemers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid met betrekking tot de hierin opgenomen informatie of mogelijke aanbevelingen. Geen aansprakelijkheid zal worden aanvaard voor schade die door de lezers wordt geleden als het gevolg van het gebruik van of het zich baseren op deze publicatie. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing. De genoemde basisfondsen zijn niet vergunningplichtig ingevolge de Wet op het financieel toezicht. Op dit fonds wordt geen toezicht uitgeoefend door de Autoriteit Financiële Markten. Het ING Multimanager Fund Global Equity is een subfonds van het ING Multimanager Fund (SICAV), gevestigd te Luxemburg. ING Multimanager Fund (SICAV) beschikt over een vergunning van de Commission de Surveillance du Secteur Financier (CSSF) te Luxemburg en is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) te Amsterdam. Voor gedetailleerde informatie over dit product verwijzen wij u naar het prospectus en de bijbehorende addenda. Voor dit product is een financiële bijsluiter (vereenvoudigd prospectus) opgesteld met informatie over het product, de kosten en de risico's. Loop geen onnodig risico. Lees de financiële bijsluiter. De prospectussen, supplementen en de financiële bijsluiters zijn verkrijgbaar via www.ingim.com. 14
Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Anna Timmermans 27 september 2007 www.ingim.com