2.15 Herhaling basis/verdieping: oefeningen

2.15 Herhaling basis/verdieping: oefeningen Oefening 7.: Gegevens invoeren Open een nieuw document. Vul uw scherm in zoals hieronder weergegeven. Bewaar de map onder de naam Factuur. Oefening 8.: Kolombreedte instellen m.b.v. de kolomgrenzen Neem uw document Factuur uit voorgaande oefening of open het document Factuur-A-Kolombreedtes. Pas de breedte van de kolommen A t/m D aan de inhoud aan, door deze kolommen te selecteren en te dubbelklikken op een van de kolomgrenzen. Stel breedte van kolom-a in, zoals hieronder weergegeven, door de begrenzing tussen de kolommen A en B te verslepen. Klik daarvoor eerst op een enkele cel, om de selectie uit te schakelen. Selecteer de kolommen B t/m D. Plaats de muisaanwijzer tussen de kolomletters op de rechter kolomgrens van kolom-c en sleep deze tegen de linker kolomgrens aan. De drie kolommen zijn nu allemaal onzichtbaar geworden. De kolommen zijn echter nog wel geselecteerd. U ziet nu een dikke lijn, die de grens tussen kolom-a en kolom-e markeert. CTS/Advies 1-01-2015 Pag.nr.: 41/215

Schakel de selectie (van de onzichtbare kolommen) uit door op een willekeurige plaats in het werkblad te klikken. De dikke lijn verdwijnt. Plaats de muis op de hoogte van de kolomletters, iets rechts van de begrenzing tussen de kolommen A en E. Als u de muis goed heeft gepositioneerd, dan vertoont de muisaanwijzer een dubbele verticale streep. Trek nu de kolomgrens naar rechts. Kolom-D wordt weer zichtbaar. Maak op deze manier ook kolom-c en tot slot kolom-b weer zichtbaar. Klik in het vakje in de linker bovenhoek van het werkblad. Hierdoor wordt het hele werkblad, dus alle kolommen en alle rijen, geselecteerd. Sleep twee kolomgrenzen tegen elkaar en sleep vervolgens twee rijgrenzen tegen elkaar. Het hele werkblad is nu onzichtbaar geworden. Sleep de rechter kolomgrens van het vakje een kolombreedte naar rechts en sleep de onderste rand van het vakje één regel naar beneden. Het gehele werkblad wordt nu weer zichtbaar. Laat het hele werkblad geselecteerd staan en dubbelklik éénmaal op een kolomgrens en éénmaal op een rijrand. Alle kolommen krijgen hun best passende hoogte en alle rijen krijgen hun standaardhoogte terug. Schakel de selectie van het werkblad uit, door op een enkele cel te klikken. Versmal kolom-a zodat de tekst in de tekst nog net in zijn geheel te lezen is. Selecteer tot slot de kolommen B t/m D en maak deze beiden 8 tekens breed. De juiste breedte ziet u tijdens het verslepen van de kolomgrenzen, bij de muisaanwijzer, vermeld. Oefening 9.: Formules absoluut en relatief kopiëren Activeer uw document Factuur uit voorgaande oefening of open, indien u dit niet meer hebt, het document Factuur-B-formules. Plaats in cel E7 het woordje: Exclusief. Plaats in cel E8 een formule die het tarief in cel C8 en het aantal uren in cel D8 met elkaar vermenigvuldigt. U vindt het antwoord achter in deze handleiding. Plaats in cel F7 het woordje: BTW. Plaats in cel F8 een formule die het bedrag in E8 vermenigvuldigt met het BTWpercentage in cel B6. U brengt de verwijzingen naar cellen aan door, bij het intypen van de formule, deze cellen aan te klikken. Druk echter, na het aanklikken van cel B6 een paar maal CTS/Advies 01-01-15 42/215

op functietoets F4, zodat er een dollarteken voor het cijfer-6 komt te staan. Plaats in cel G7 het woordje: Inclusief. Plaats in cel G8 een formule die het bedrag in E8 optelt bij het bedrag in F8. U vindt het antwoord hier onder: Selecteer de cellen E8 t/m G8. Dubbelklik op het selectieknopje (het vierkantje dat u in de rechter onderhoek van het geselecteerde gebied ziet) U ziet dat de formules over de hoogte van de tabel, naar beneden gekopieerd worden. Dit is met name handig, als u een kolom met formules aan een hele lange tabel wilt toevoegen. Oefening 10.: Rijen en kolommen invoegen Factuur C-rijen invoegen. Selecteer het gebied A3 t/m G13. Plaats de muis op de onderrand van het geselecteerde gebied en sleep het gehele gebied één regel naar beneden. Selecteer de gehele rij 4 door op het rijnummer te klikken. Plaats de muisaanwijzer op het selectieknopje dat u nu geheel links op de onderste regel van de geselecteerde regel ziet. Versleep het selectieknopje met ingedrukte Shift-toets één regel naar beneden. Als u deze handeling correct uitvoert, dan wordt een lege regel ingevoegd. Selecteer regel 9 en druk de Control-toets en het plusteken tegelijkertijd in (als het plusteken aan de bovenzijde van een toets staat, dan moe u dus ook de Shift-toets indrukken). Voeg op de zelfde wijze in de tabel een lege regel in onder Detailtekening. Selecteer kolom-e en voeg een lege kolom in door tegelijk op de Control-toets en het plusteken te klikken. CTS/Advies 01-01-15 43/215

Het resultaat moet er uit zien als in onderstaand voorbeeld. Oefening 11.: De Som-knop Factuur D-Somfunctie. Selecteer cel D13 en klik op de knop Autosom [Auto sum] in het groepsvak Start Bewerken [Home Editing]. U ziet dat automatisch een somformule wordt ingevuld die te twee getallen er boven optelt. Klik nogmaals op dezelfde knop of druk op Enter om de formule in de cel in te voeren. Selecteer cel D18 en klik de knop Autosom [Auto Sum]. U ziet dat nu een somformule wordt ingevuld die de overige cijfers uit de kolom optelt. Druk op Enter om de formule in de cel in te voeren. Controleer de telling door met de muis de cellen D14 t/m D17 te selecteren. Het totaal van de getallen binnen de selectie verschijnt op de statusregel. Selecteer cel D19 en klik de knop Autosom [Auto Sum].. U ziet dat nu een somformule wordt ingevuld die de twee subtotalen bij elkaar optelt. CTS/Advies 01-01-15 44/215

Druk op Enter op de formule in te voeren in de cel. Oefening 12.: kopiëren met de Control-toets Factuur E-kopiëren. Plaats in cel A13 de tekst Subtotaal. Kopieer de inhoud van deze cel naar de cel A18, door deze er met de Control-toets ingedrukt, aan de rand van de selectie, naar toe te slepen. Type in cel A19 de tekst Totaal. Selecteer cel E11 t/m E19. Plaats in cel E11 het Euro-teken u kunt dit doen door de toetscombinatie Control+Alt+5 in te drukken of met de optie Invoegen Symbolen Symbool [Insert Symbols Symbol]. Druk de toetscombinatie Control+Enter in. U ziet dat het euroteken niet alleen in de cel wordt, ingevoerd maar tevens naar alle geselecteerde cellen gekopieerd wordt. Versmal kolom-e door te dubbelklikken op de celgrens tussen kolomkop-e en kolomkop-f. Selecteer kolom-c en versleep deze aan de rand met ingedrukte Shift-toets naar een positie tussen kolom-d en kolom-e. Selecteer de cel C13 met de somformule. Kopieer deze formule naar cellen F13 door deze aan de rand met ingedrukte Control-toets hiernaar toe te verslepen. Kopieer de formule in cel F13 naar de cellen G13 t/m H13 door het selectieknopje twee cellen naar rechts te slepen. Kopieer op de zelfde wijze de formules in de cellen C18 en C19 naar de cellen F18 t/m H19 Selecteer de rijen 4 en 5 door me de muis over de rijnummers te slepen. Versleep de selectie met ingedrukt Shift-toets naar een positie tussen regel 9 en 10. Beide regels worden op de nieuwe positie tussen gevoegd. Selecteer kolom-e. Sleep een kopie van kolom-e naar een positie tussen kolom-f en kolom-g door deze met ingedrukte Shift-toets en ingedrukte Control-toets hier naartoe te slepen. Sleep vervolgens normaals een kopie van deze kolom naar een positie tussen de kolom-h en kolom-i. CTS/Advies 01-01-15 45/215

Plaats op dezelfde manier een kopie voor de laatste kolom met getallen. Oefening 13.: Getalsopmaak met knoppen in het Lint [Ribbon] Factuur-F-Getalspmaak. In het navolgende gaan wij het euroteken in de kolom voor de getallen plaatsen. Daartoe gaan wij eerst weer de extra kolommen I, G en E verwijderen. Selecteer kolom-e, kolom-g en kolom-i. Dit is een meervoudige selectie, dus dat doet u door met de Control-toets ingedrukt op de kolomletters te klikken. Klik in het Lint [Ribbon] op Start-Cellen-Verwijderen [Home- Cells-Delete] of druk tegelijkertijd op de Control-toets en het minteken. Alle drie de kolommen worden tegelijkertijd verwijderd. Selecteer in het werkblad de cellen D11 t/m G19. Dit zijn de cellen in de tabel die bedragen bevatten. Klik onder de tab Start [Home] in de groep Getal [Number] op de knop Duizendtalnotatie [Comma Style]. De geselecteerde cellen worden met twee cijfers achter het decimaalteken weergegeven. Pas zo nodig de kolombreedte aan. Laat de cellen D11 t/m G19 geselecteerd staan. Verwijder de getallen achter het decimaalteken door tweemaal op de knop te klikken om het aantal decimalen te verlagen. Geeft het percentage in cel B6, met de zekfde knop in het Lint [Ribbon], een weergave met één cijfer achter de komma. Selecteer de cellen D11 t/m G19 en geeft de getallen nu de Financiële getalnotatie [Accounting Number Format]. Pas zonodig de breedte van de kolommen aan. Uw oefening ziet er nu als onderstaand uit. CTS/Advies 01-01-15 46/215

Oefening 14.: Getalsopmaak met het dialoogkader Factuur-G-Getalsopmaak-aangepast. Selecteer de cellen C11 t/m C19. Klik op het kleine zwarte diagonale pijltje dat u rechts onder in het groepsvak voor de getalsopmaak ziet. U krijgt nu het dialoogkader voor de getalsopmaak op het scherm. Klik op de groep Aangepast [Custom]. Type in het tekstvak onder het woordje Type, in de plaats van het woord Standaard dat u daar ziet staan, de getalsopmaak: 0 uur. Klik op OK. In het voorbeeld ziet u achter de getallen het woord uur verschijnen. Selecteer de cellen D11 t/m G19 en bekijk de getalsopmaak die is toegekend in het dialoogkader voor de getalsopmaak. Wijzig de opmaak zodat voor de getallen niet het euro-teken maar het woord Euro verschijnt. Bekijk het resultaat in het werkblad. Pas zonodig de kolombreedte weer aan. Bij negatieve getallen staat het minteken voor het getal en als de waarde 0 is, dan wordt een streepje in de cel weergegeven. Wijzig de opmaak zodat bij de negatieve getallen het minteken en bij de positieve getallen een spatie ter breedte van een minteken achter de getallen verschijnt. Bekijk het resultaat in het werkblad. Pas zonodig de kolombreedte weer aan. Wijzig de opmaak van de getallen nogmaals maar nu zo, dat als het getal 0 is, er helemaal niets in de cel verschijnt. CTS/Advies 01-01-15 47/215

Oefening 15.: Datumopmaak met het dialoogkader Factuur-H-Datumopmaak. Plaats in cel B4 de formule =NU() [=NOW()]. Geef met het dialoogkader voor de getalsopmaak de datum de opmaak: dddd d mmmm jjjj [dddd d mmmm yyyy]. Maak de cel zo nodig breder om het resultaat te kunnen bekijken. Geef met het dialoogvenster voor de getalsopmaak, de datum in cel B4 de opmaak : mm-dd-jj [mm-dd-yy] U krijgt nu eerst de maand en dan de dag te zien. Dit is de Amerikaanse manier om datums weer te geven. Kies weer de opmaak: dd-mm-jj [dd-mm-yy] Dubbelklik de kolomgrens tussen de letters B en C om de kolom passend te maken. Oefening 16.: Voorwaardelijke opmaak Selecteer de rijen 11 t/m 19. Gebruik de voorwaardelijke opmaak om een voorwaarde te maken die alle regels rood maakt waarvan de omschrijving in de eerste kolom het woord Subtotaal is. Oefening 17.: Tekenopmaak met de knoppen in het Lint. Factuur-I-Tekenopmaak. Maak met behulp van de knoppen in het Lint [Ribbon] de letters van de tekst in de cellen A1 en A2, Schuin [Italic], 14 punts en Vet [Bold]. Geef de tekst in cel A8 een dubbele onderstreping [Double underline]. CTS/Advies 01-01-15 48/215

Maak de inhoud van de cellen, C10 t/m G10 en A13 t/m G13 en A18 t/m G19 allemaal tegelijk (meervoudige selectie dus) Vet [Bold]. Oefening 18.: Uitlijning met de knoppen in het Lint. Factuur-J-Uitlijning. Centreer met behulp van de knoppen in het Lint [Ribbon] de tekst horizontaal in de cellen C10 t/m G10. Plaats de tekst in cel B5 rechts in de cel. Selecteer de cellen A1 t/m G1. Klik in het Lint [Ribbon] op de knop Samenvoegen en centreren [Merg & Center]. Plaats op de zelfde manier de inhoud van cel A2 in het midden van A2 en G2. Het samenvoegen van cellen verstoort de structuur van kolommen en rijen. Dit kan bij bepaalde functies van Excel problemen geven. Maak met dezelfde knop het samenvoegen van de cellen A1 t/m G1 en de cellen A2 t/m G2 weer ongedaan. Merk op dat Ongedaan maken u wel voor beide regels tegelijk kunt doen. Versleep de inhoud van de cellen A1 en A2 naar E1 en E2. Klik op de knop voor horizontaal Centreren [Center]. U hebt visueel nu hetzelfde effect bereikt, terwijl de kolommenstructuur gehandhaafd blijft. Oefening 19.: Randen rondom cellen met de knoppen in het Lint. Factuur-K-Randen. Maak een meervoudige selectie van de cellen: C10 t/m G10, C13 t/m G13, C18 t/m G18 en C19 t/m G19. Plaats met behulp van de knop in het Lint [Ribbon] een Dikke kaderrand rondom de cellen [Thick Box Border]. Oefening 20.: Randen rondom cellen met het dialoogkader. Factuur-L-Randen-dialoogkader. Selecteer de cellen C10 t/m G10 en C19 t/m G19. Klik ergens binnen de selectie op de rechter muisknop en kies de menuoptie Celeigenschappen [Format Cells] en kies vervolgens in het dialoogkader de tab Rand [Border]. Geef de cellen een blauwe dubbele omlijning, door eerst bij Kleur [Color] de blauwe kleur te selecteren, vervolgens bij Stijl CTS/Advies 01-01-15 49/215

[Style] een dubbel lijn te kiezen en tot slot bij Rand [Border] Omtrek [Outline] te selecteren en daarna op OK te klikken. Maak de selectie van de cellen eerst ongedaan, om het resultaat te kunnen bekijken. Oefening 21.: Cellen namen geven Factuur-M-Namen. Kies Beeld Weergeven [View Show]. Controleer of de optie Formulebalk [Formula Bar] aan staat. Selecteer in de Factuur de cellen met de ingevulde uren (dus niet de cellen met de subtotalen en het totaal aantal gewerkte uren meeselecteren). Klik gheel links in de formulebalk op de celreferentie C14 die u daar ziet. Type hier voor in de plaats de naam Uren en druk op Enter. Klik in een willekeurige cel in het werkblad, zodat de uren niet meer geselecteerd zijn. Klik in de formulebalk op het zwarte pijltje achter het vak met de celreferentie. Selecteer de naam Uren. U ziet dat de cellen met de uren weer geselecteerd worden. U kunt nu direct beginnen met andere aantallen uren in te typen. Selecteer cel C20 en type hier de formule: =SOM(uren) [=SUM( )] U ziet dat de formule correct wordt uitgerekend onder gebruikmaking van de celnaam. Oefening 22.: Sjabloon maken Factuur-N-Sjabloon. Klik geheel links in de formulebalk op het pijltje om het keuzelijstje te openen en selecteer de naam uren. U ziet dat nu alle cellen geselecteerd worden die tot de groep Uren behoren. Wis de inhoud van de cellen door op de Delete-toets te drukken. Kies de optie Bestand - Opslaan als [File - Save As]. Kies in de keuzelijst achter Opslaan als [Save as type] voor een Excel-sjabloon (*.xltx) [Excel Template (*.xltx)]. Merk op dat Excel een special map op schrijf selecteert, waar de sjablonen in worden opgeslagen. Sla het bestand op met de naam Factuur. CTS/Advies 01-01-15 50/215

Sluit het document met de optie Bestand-Sluiten [File-Close]. Als alle documenten gesloten zijn, blijft nu alleen nog een leeg programmavenster open. Klik op de optie Bestand - Nieuw [File - New]. Klik op Persoonlijk [My Templates]. Kies het sjabloon Factuur als basis voor uw nieuwe document. Het sjabloon wordt geopend en u kunt dit opnieuw voor een factuur gebruiken. Selecteer in het naamvak de cellen met de naam Uren en vul nieuwe waarden in. Klik in de werkbalk Snelle toegang [Quick Access Toolbar] de optie Bewaren [Save]. U ziet dat het sjabloon zich niet laat overschrijven en toch met het dialoogkader Bewaar als [Save As] komt. Wij gaan het document niet bewaren. Sluit het document zonder dit te bewaren met de optie Sluiten [Close] en daarna Niet opslaan [Don t save]. Extra oefening 23.: Formule met absolute en relatieve verwijzingen. Hierna ziet u een tabel met de tafels van 1 tot 10. Deze gaat u zelf maken. Neem uw document Oefening-gevorderd voor u (of maak een bestand met die naam als u deze nog niet heeft). Open een nieuw tabblad en geeft het de naam absoluut-relatief. Plaats in de cellen A2 en A3 de getallen 1 en 2. Selecteer de cellen A2 en A3 en trek vervolgens het selectieknopje 8 cellen naar beneden. U ziet de getallen 1 t/m 10 verschijnen. Selecteer de cellen A2 t/m A11. Kopieer de selectie. Selecteer cel B1. Klik met de rechter muisknop in cel B1 en kies in het snelmenu onder Plakopties [Paste options] de optie Transponeren [Transpose]. U ziet dat de gekopieerde kolom als rij wordt ingeplakt. Selecteer de cellen B2 t/m K11 Plaats nu in cel B2 een formule die het getal op de bovenst rij vermenigvuldigd met het getal in de eerste kolom. Om er voor de zorgen dat bij het kopiëren de verwijzingen naar de bovenste rij en de eerste kolom vast blijven, plaatst u dollartekens in de verwijzingen hiernaar door na het invoeren van de verwijzing op functietoets F4 te drukken. CTS/Advies 01-01-15 51/215

Druk op Control+Enter. Als u de absolute verwijzingen goed in de formule geplaatst hebt, dan verschijnen de tafels van 1 t/m 10. U vindt het antwoord hier naast. Bewaar uw document. Extra oefening 24.: Opmaak Maak uw document Factuur uit voorgaande oefening af, zoals onderstaand. Sluit het document en bewaar de wijzigingen op schijf. CTS/Advies 01-01-15 52/215