Nederlandse Fruittelers Organisatie Datum: 22 oktober 2015 Betreft: Stand van zaken innovatieagenda In dit document een overzicht van de stand van zaken rond de innovatieagenda voor de Nederlandse Fruitteelt. Graag willen wij u erop wijzen dat een aantal projecten inmiddels concreet van start is gegaan maar dat veel van de hierna genoemde projecten alleen doorgang kunnen vinden als de subsidies ook daadwerkelijk toegekend worden. De NFO verwacht hierover in de loop van december uitsluitsel te hebben. 1. Project GreenCHAINge Peren van start! Vorige week heeft de NFO de consortiumovereenkomst voor het onderzoeksproject GreenCHAINge Groenten en Fruit getekend. Het project is gericht op kennisontwikkeling rondom optimale uitgangskwaliteit, verbetering uitstalleven en de ketenomstandigheden tijdens transport richting verre bestemmingen zoals China en Brazilië. Dit project is een deelproject van een groter project waarvan FrugiVenta de hoofdaanvrager is en waarin ook andere AGF-ketens participeren. Het project is mogelijk gemaakt met financiële steun vanuit de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. De co-financiering vanuit het bedrijfsleven wordt naast de NFO en FrugiVenta gerealiseerd door Agrofresh, Alviro Direct (Biofresh), Veiling Zuid-Limburg, The Greenery, Frupaks Vernooij, Jan Oskam, C.G. Timmermans en Vogelaar Vredehof. NFO is leidend in dit deelproject en werkt daarin nauw samen met de genoemde partners en met WUR-FBR (Food en Biobased Research). Dit project sluit aan bij het thema Kwaliteit en Markt dat onderdeel is van de binnen de NFO vastgestelde innovatieagenda.
2. Project FRUIT 4.0 De NFO heeft samen met FME, Fedecom en Tuinbouw Digitaal een aantal bijeenkomsten voor fruittelers en techniekbedrijven georganiseerd om te spreken over automatisering en digitalisering in fruitteelt. Kortom een Fruitteelt in de wereld van internet, robots, sensoren etc. Ook wel de 4 e industriële revolutie genoemd; FRUIT 4.0. Uit die bijeenkomsten zijn diverse aandachtsgebieden naar voren gekomen zoals de inzet van technologie (High Tech Sensing, Robotisering en ICT) ten behoeve van emissiebeperking, opbrengstverbetering en arbeidsbesparing in de boomgaard. Naar aanleiding van deze bijeenkomsten is binnen het Tuinbouw Digitaal project Connected kwekerij budget vrij gemaakt om een innovatie-plan te maken met een onderbouwd advies over wat de beste businesscases zijn voor de Nederlandse fruitteelt om met nieuwe, innovatieve ICT technologieën, te monitoren, controleren, optimaliseren en uiteindelijk zelf te sturen. Hierbij kijken we naar de mogelijkheden van robotisering, sensoring, vision, drones, etc. In het onderzoek werken LEI/WUR nauw samen met PPO in Randwijk en zullen ook telers en techniekbedrijven benaderd worden om hun input te leveren. Het project start in oktober en het rapport zal begin volgend jaar klaar zijn. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek gaat de NFO samen met de genoemde partners werken aan projecten die een bijdrage kunnen leveren aan verduurzaming van de fruitteelt in relatie tot het milieu en het rendement op de teeltbedrijven. N.B.: Tuinbouw Digitaal is de koepel-pps voor ICT innovatie van de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen.
3. Projecten in relatie tot vruchtrot veroorzakende schimmels Fundamenteel onderzoek: Op maandag 14 september heeft de NFO in nauwe samenwerking met PPO bij de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen diverse projecten ingediend. Het grootste project dat is ingediend heeft betrekking op vruchtrot veroorzakende schimmels in de boomgaard. In het project wordt onder andere gewerkt aan kennis over de levenscyclus en infectiebronnen van vruchtrot veroorzakende schimmels (waaronder Stemphylium) in de boomgaard. Deze kennis is nodig om te kunnen werken aan specifiekere en groenere afspuitschema s en naoogstbehandeling maar ook om meer inzicht te krijgen in wat in de boomgaard gedaan kan worden om de infectiedruk vroegtijdig te verlagen. De volgende partners hebben naast de NFO toegezegd een financiële bijdrage te willen leveren aan dit project: Bayer CropScience SA-NV, Fruitmasters, Vogelaar Vredehof BV, The Greenery BV, Centrale Adviesdienst Fruitteelt BV (CAF), Fruitconsult, Jan Oskam BV, Veiling Zaltbommel, Syngenta Crop Protection BV, R. van Wesemael BV, Adama Northern Europa en het GroentenFruit Huis. Vooruitlopend op de (hopelijke) goedkeuring van het project organiseert de NFO op 26 november voor de deelnemers aan het project een (besloten) oriënterende bijeenkomst waarin de projectaanpak nader toegelicht zal worden. Praktijkonderzoek: NFO heeft i.s.m. Kring Noord Holland een (EFRO) projectvoorstel ingediend via GreenPort Noord Holland Noord inzake schimmelbestrijding i.r.t. vruchtrot. Dit praktijkgerichte project zal worden gekoppeld aan het project dat is ingediend zijn bij de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen In de komende periode zal de NFO zich inzetten om gesteund vanuit de POP3 gelden aanvullende praktijknetwerken op te zetten die ook met dit thema aan de slag gaan. Door praktijkgerichte projecten en fundamenteel onderzoek aan elkaar te koppelen beoogt NFO een versnelling in een groenere aanpak van schimmels te bewerkstelligen.
4. Oorwormen: Fundamenteel onderzoek: Het tweede project dat de NFO heeft ingediend bij de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen heeft tot doel om van perenbladvlo een beheersbare plaag te maken door de aanwezigheid van oorwormen in de boomgaard te stimuleren. Dit project richt zich op ontbrekende kennis rondom de overwintering en voortplanting van oorwormen in de boomgaard. Binnen het project wordt o.a. gezocht naar een antwoord op de vraag wat oorwormen eten in de periode dat voedsel in de vormen van plagen niet beschikbaar is. De volgende partners hebben naast de NFO toegezegd een financiële bijdrage te willen leveren aan dit project: Bayer CropScience SA-NV, Fruitconsult BV, Syngenta Crop Protection BV en Centrale Adviesdienst Fruitteelt BV (CAF). Praktijkonderzoek: NFO heeft i.s.m. Kring Noord Holland een (EFRO) projectvoorstel ingediend via GreenPort Noord Holland Noord inzake de vergroening van de aanpak van perenbladvlo in de perenteelt. Ook in dit project zal ruimte zijn voor praktijkonderzoek in relatie tot de oorworm. In de komende periode zal de NFO zich ook rond dit thema inzetten om gesteund vanuit de POP3 gelden aanvullende praktijknetwerken op te zetten die ook met dit thema aan de slag gaan. 5. Vochtverlies tijdens bewaring: Op verzoek van PPO en een consortium van techniek en koelbedrijven heeft de NFO een project ingediend dat zich richt op het verminderen en beter voorspelbaar maken van vochtverlies en vochtgerelateerde kwaliteitsproblemen bij hardfruit. Het project is ingediend onder de naam Humistore. De NFO steunt dit project maar is geen financier. Ook dit project is ingediend bij de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. 6. Duurzame ontsmettingsmethoden: NFO levert een financiële bijdrage een project dat bij de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen is ingediend door GroentenFruithuis. Dit project richt zich op de ontwikkeling van effectieve en duurzame ontsmettingsmethoden technieken ten behoeve van plaagvrije tuinbouwproducten in internationale handelsketens met focus op het doden van quarantaine en export belemmerende organismen
7. Natuurlijke bestrijding van Bramengalmijt: Ook neemt de NFO deel aan een project dat bij de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen is ingediend is door LTO Glaskracht. Het doel van dit onderzoek is om een bijdrage te leveren aan het mogelijk maken van de biologische bestrijding van mijten in diverse gewassen door inzet van nieuwe beter aangepaste roofmijten en technieken om de vestiging van roofmijten op peil te houden. Binnen dit project wordt onder andere gezocht naar de meest geschikte (kleine) roofmijt voor de bestrijding van de bramengalmijt. Naast dit project hebben NFO en PPO samengewerkt aan een aanvraag voor een ERA project i.r.t. biologische bestrijding van de bramengalmijt. Dit geld wordt aanvullend ingezet op het bovengenoemde topsectorproject. 8. Activiteiten in de komende periode: POP3 projecten: In de komende maanden gaat de NFO aan de slag om gekoppeld aan het thema duurzame fruitteelt projecten vorm te geven gekoppeld aan het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. De NFO maakt zich sterk om POP3 gelden vrij te krijgen voor diverse projecten gericht op emissiebeperking en verbetering van de waterkwaliteit. NFO wil hiermee onder andere laten zien dat de sector alles in het werk stelt om zo snel mogelijk te voldoen aan de eisen vanuit de Europese Kaderrichtlijn water. Website: Tijdens de stakeholders bijeenkomsten werd duidelijk dat er behoefte is aan een website waar relevantie informatie is te vinden over innovatie. Inmiddels is een extra themapagina ondernemerschap en innovatie gekoppeld aan de NFO website waarbinnen informatie te vinden is over: 1. Subsidiemogelijkheden (vooral door het plaatsen van links gekoppeld aan een algemene uitleg) 2. Stand van zaken innovatieagenda 3. Inspiratie van binnen en buiten de sector 4. Contactpersonen Ook in de komende periode zal de website aangevuld worden met nieuwe informatie. Samenwerking met stichting Veldleeuwerik: NFO werkt samen met de stichting Veldleeuwerik aan een project om deze in de akkerbouw succesvolle systematiek toepasbaar te maken voor de Fruitteelt. De Veldleeuweriksystematiek biedt op het eerste gezicht ruim voldoende aanknopingspunten om duurzaam ondernemen binnen de fruitteeltsector blijvend te stimuleren. Centraal in de systematiek staat een bedrijf brede en integrale aanpak van duurzaamheid op het bedrijf. De tien indicatoren voor de akkerbouw zijn ook toepasbaar in fruitteelt, maar wel is de verwachting dat accentverschillen zullen moeten worden aangebracht.
Het voorlopige doel van dit project is om in twee pilots: de Veldleeuweriksystematiek 100% te laten aansluiten op de praktijk van het fruitteeltbedrijf in beeld te brengen welke voordelen de Veldleeuwerik systematiek de Nederlandse fruittelers op hun eigen bedrijf en in de keten kan leveren (= in beeld brengen van de drijfveren) te onderzoeken wat nodig is om ook in de fruitteelt adviseurs geaccrediteerd te krijgen voor de veldleeuwerik systematiek Financiering: De NFO merkt dat mogelijke co-financieringspartners en/of overheden alleen geld bij willen dragen als telers zelf ook een substantiële financiële bijdrage leveren aan projecten. Binnen de NFO is een notitie besproken over de wijze waarop op een meer structurele manier geld gegenereerd kan worden voor innovatie. Daarbij is o.a. gekeken worden naar het voorbeelden vanuit andere sectoren. In de komende maanden worden de ideeën verder uitgewerkt. De NFO hoopt u hiermede voldoende geïnformeerd te hebben over de stand van zaken Voor vragen over deze nieuwsbrief of over de innovatieagenda kunt u contact opnemen met Innovatiemakelaar Patricia Hoogervorst (via 06-27352224 of via phoogervorst@nfofruit.nl). N.B: Het werk van de innovatiemakelaar wordt mogelijk gemaakt door: