Beheersing van de suzuki-fruitvlieg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Beheersing van de suzuki-fruitvlieg"

Transcriptie

1 Beheersing van de suzuki-fruitvlieg Herman Helsen, Bart van der Sluis Aardbeiendag Beheersing van suzuki-fruitvlieg Kennis van de levenswijze om tot optimale strategie te komen Hoe snel ontwikkelt zich de plaag? (Waar) vindt vermeerdering in het vroege voorjaar plaats? De gereedschapskist Preventie Bestrijding 1

2 Levenscyclus suzuki-fruitvlieg Volwassen dieren overwinteren 2

3 5 Generatieduur suzuki-fruitvlieg (ei-ei), kersenboomgaard,randwijk Eerste eieren op kers ? 25 Waar zijn de vliegen in het voorjaar? 3

4 Waar leggen overwinterde wijfjes de eerste eieren? 2016, Aucuba japonica Zeer algemene tuinplant >90% van bemonsterde locaties eieren 1 ste monster van 21 April: 30% vruchten met eieren 2016, Skimmia japonica Algemene tuinplant 2 monsters in 2016, uit beide vliegen gekweekt. Eerste monster op 21 april Skimmia japonica 4

5 2016, Elaeagnus x ebbengei Tuinen, parken, hagen Uit monsters van 19 april en 3 mei vliegen Elaeagnus in hagen heeft vaak geen vruchten vanwege snoei. Hedra helix, klimop In NL bemonsterd in 2015 en Zeer algemeen, vruchten rijpen in het voorjaar. Geen eileg gevonden, geen vliegen uitgekweekt. Maar in Italië en Zwitserland wel. Onder gunstige omstandigheden (vocht, grote bessen?) wel voortplanting? Geen voortplanting op hulst, Gelderse roos, liguster, beperkt op maretak 5

6 Extra generatie op vroege waardplanten Merchant Kordia Regina Penny Vanaf augustus massaal aanwezig in het landschap, naast fruitgewassen meer dan 50 andere waardplantsoorten 12 6

7 Preventie: klimaat Suzuki-fruitvlieg houdt van vochtige omstandigheden en gematigde temperaturen In Spanje problemen in voor- en najaar In droge tunnels bij Nederlands warm weer: geen voortplanting Proeven Italië, Frankrijk: kort gemaaid gras onder bomen-> minder aantasting dan bij niet maaien (denk aan stellingteelt aardbei) Kasaardbei NL meer eileg bij najaar met vochtig donker weer Bij bessen eerste aantasting op plekken die s ochtends lang nat blijven (hagen, beschutting) -> zorg voor een open en droog gewas/perceel/kas 13 Preventie: hygiëne Italiaans onderzoek: hygiëne is cruciaal bij langere of opeenvolgende teelten Essentie: voorkomen van explosie Alle rijpe fruit plukken en afvoeren Geen fruit op de grond Vruchttrossen goed doorhalen Afgeoogste percelen onmiddelijk opruimen Afval hygienische afvoeren Koelen: beneden 7 C geen ontwikkeling, maar doodt niet Vermalen/bevriezen/gesloten zakken. Niet op composthoop 7

8 effect in he lab (% tegengehouden) Preventieve maatregelen: insectengaas 100% 80% 60% 40% 20% 0% netto grootte van de maasopening (mm 2 ) Insectengaas als onderdeel van bestrijdingsstrategie Volledig dicht: kersen op Proeftuin Randwijk Wanneer sluiten? Hoe voorkom je dat er al vliegen in de boomgaard zijn ten tijde van het aanbrengen van het gaas? Hoe voorkom je dat er vliegen binnenkomen na het aanbrengen van het gaas? (Welke) aanvullende bestrijdingsmaatregelen nodig? 16 8

9 vliegen per val per week Valvangsten binnen en buiten de kersenboomgaard, buiten binnen Tot begin augustus geen vangsten onder gaas (1 x Tracer). Buiten constant vangsten, sterke toename eind juni en in augustus Proefopstelling Roggel (Vlamings) Middentijds rijpende rassen schoon, pas eind juli in late rassen eerste lichte aantasting onder gaas Aardbeitunnels Frankrijk (foto A. Ginez) Bestrijding Fysische bestrijdingsmiddelen Biologische bestrijding Microorganismen, insectendodende schimmels Nematoden Parasitoiden (inheemse, Aziatische) Predatoren Massavangst Lure & infect, bait sprays Steriele mannetjestechniek Chemische bestrijding 9

10 Biologische bestrijding: insectendodende schimmels Toelating? Toediening? Werkzaamheid in het veld? Rob van Tol 2016, Wageningen Plant Research, DROPSA 19 Dank u voor uw aandacht Project gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken/Topsector T&U en vanuit het bedrijfsleven door NFO, Stichting Aardbeionderzoek, The Greenery, Fruitmasters, Veiling Zaltbommel, Sun Berry International, Berry Brothers, Driscoll s, Bakker Barendrecht en Veiling Zuid-Limburg. Internationaal wordt samengewerkt in het EU-project DROPSA. 10

03/03/2016. Beheersing van suzuki-fruitvlieg in steenfruit. Beheersing in steenfruit. Waar overwintert de volwassen vlieg?

03/03/2016. Beheersing van suzuki-fruitvlieg in steenfruit. Beheersing in steenfruit. Waar overwintert de volwassen vlieg? Beheersing van suzuki-fruitvlieg in steenfruit Herman Helsen Beheersing in steenfruit Preventie: Waar overwintering? (Waar) vindt vermeerdering in het vroege voorjaar plaats? Wanneer bestrijden? Hoe (snel)

Nadere informatie

Suzuki-fruitvlieg wijdverspreid in NL. En nu? Herman Helsen en Bart Heijne. Kennisdag Wijn

Suzuki-fruitvlieg wijdverspreid in NL. En nu? Herman Helsen en Bart Heijne. Kennisdag Wijn Suzuki-fruitvlieg wijdverspreid in NL En nu? Herman Helsen en Bart Heijne Kennisdag Wijn 14.12.2013 Suzuki-fruitvlieg in Nederland, 2013 Op meer dan de helft van de zachtfruitpercelensuzuki-fruitvlieg

Nadere informatie

09/01/2018. Beheersing van suzuki-fruitvlieg in aardbeien. Levenswijze bij de start van het seizoen. Aardbeiendag 10 januari 2018

09/01/2018. Beheersing van suzuki-fruitvlieg in aardbeien. Levenswijze bij de start van het seizoen. Aardbeiendag 10 januari 2018 Beheersing van suzuki-fruitvlieg in aardbeien Herman Helsen, Bart van der Sluis Aardbeiendag 10 januari 2018 Levenswijze bij de start van het seizoen Volwassen vliegen overwinteren, wintervorm Eileg vanaf

Nadere informatie

Optreden van suzuki-fruitvlieg in zachtfruit in 2014

Optreden van suzuki-fruitvlieg in zachtfruit in 2014 Optreden van suzuki-fruitvlieg in zachtfruit in 2014 Technische rapportage van de waarnemingen H.H.M. Helsen en B.J. van der Sluis Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR Business

Nadere informatie

Zoeken naar de zwakke plek van suzuki

Zoeken naar de zwakke plek van suzuki Zoeken naar de zwakke plek van suzuki GEWASBESCHERMING De suzuki-fruitvlieg, een Aziatische exoot, ontwikkelt zich razendsnel tot een bedreiging voor de Nederlandse fruitteelt. Bij Wageningen UR wordt

Nadere informatie

Suzuki- fruitvlieg in de wijnbouw

Suzuki- fruitvlieg in de wijnbouw Suzuki- fruitvlieg in de wijnbouw In de nazomer van 2014 werd de Nederlandse wijnbouw opgeschrikt door de Suzuki- fruitvlieg. Deze gaf flinke schade, in sommige wijngaarden was die zelfs massaal. Maar

Nadere informatie

WORKSHOP HERKENNING EN MONITORING Drosophila suzukii

WORKSHOP HERKENNING EN MONITORING Drosophila suzukii WORKSHOP HERKENNING EN MONITORING Drosophila suzukii Rechts : mannetje met vlekjes op de vleugels Links : vrouwtje - niet met blote oog te herkennen AZIATISCHE FRUITVLIEG : Drosophila suzukii Lijst met

Nadere informatie

Valse meeldauw in zonnebloemen. Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm

Valse meeldauw in zonnebloemen. Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm Valse meeldauw in zonnebloemen Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm Probleem in zonnebloemen Valse meeldauw (Plasmopara halstedii) > oomyceet In Nederland,

Nadere informatie

Plagen in prei Preihappening 15/02/2019

Plagen in prei Preihappening 15/02/2019 Plagen in prei Preihappening 15/02/2019 1.Trips Zeer hoge druk van trips in 2017 en 2018 Door hoge temperaturen volgen ontwikkelingsstadia van trips heel snel op elkaar Weinig effect van 8 of 9 bespuitingen

Nadere informatie

FruitmastersGroep. Agenda. Introductie Aanvoer cijfers kersenrassen Toekomst Rassen onderzoek Demotuin. Klantendag 2016 StoneFruitconsult 1

FruitmastersGroep. Agenda. Introductie Aanvoer cijfers kersenrassen Toekomst Rassen onderzoek Demotuin. Klantendag 2016 StoneFruitconsult 1 FruitmastersGroep en kersen, welke PAC: kant Kersen gaat het op. Geldermalsen, 11 april 2014 Agenda Introductie Aanvoer cijfers kersenrassen Toekomst Rassen onderzoek Demotuin Klantendag 2016 StoneFruitconsult

Nadere informatie

De Aziatische fruitvlieg Drosophila suzukii: na insleep, vestiging en de eerste schadesymptomen nu ook onderzoek naar beheersingsmogelijkheden

De Aziatische fruitvlieg Drosophila suzukii: na insleep, vestiging en de eerste schadesymptomen nu ook onderzoek naar beheersingsmogelijkheden De Aziatische fruitvlieg Drosophila suzukii: na insleep, vestiging en de eerste schadesymptomen nu ook onderzoek naar beheersingsmogelijkheden Hans Casteels, Johan Witters en Nick Berkvens Instituut voor

Nadere informatie

StonefruitConsult klantendag 29 februari 2016 Jan Peeters. 4 partners met sectorbelang. Klantendag StoneFruitconsult 1

StonefruitConsult klantendag 29 februari 2016 Jan Peeters. 4 partners met sectorbelang. Klantendag StoneFruitconsult 1 StonefruitConsult klantendag 29 februari 2016 Jan Peeters 4 partners met sectorbelang Klantendag 2016 - StoneFruitconsult 1 Samenwerking Financiën & Administratie Beperkt aantal Werkgroepen Stuurgroep

Nadere informatie

Fruit vliegen in Suriname

Fruit vliegen in Suriname In onderstaande tent kan fruit dat fruitvliegen en parasieten bevat, geplaatst worden; de fruitvliegen kunnen niet ontsnappen, de parasieten wel, doordat het gaas van de tent te fijn is voor de vlieg,

Nadere informatie

Fruit vliegen in Suriname

Fruit vliegen in Suriname Er wordt voor de Carambola fruit vlieg er aan gewerkt om een geschikte parasiet te kweken, zodat ook voor deze soort een milieuvriendelijke, natuurlijke bestrijding beschikbaar is. MINISTERIE VAN LANDBOUW,

Nadere informatie

pcfruit Participatief onderzoek rond ziekten en plagen in houtig kleinfruit 13/12/ de stuurgroep

pcfruit Participatief onderzoek rond ziekten en plagen in houtig kleinfruit 13/12/ de stuurgroep pcfruit PROEFCENTRUM FRUITTEELT VZW Participatief onderzoek rond ziekten en plagen in houtig kleinfruit 13/12/2013. 4 de stuurgroep Tim Beliën (pcfruit vzw, Afdeling Zoölogie) Eva Bangels (pcfruit vzw,

Nadere informatie

Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Pseudomonas. Bacterieziekten. Klein en steenfruit

Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Pseudomonas. Bacterieziekten. Klein en steenfruit Klein en steenfruit Diverse soorten in groot- en kleinfruit: Rob Derikx Boekel, 17 februari 2016 Xanthomonas (o.a. aardbeien, kersen, pruimen) Erwinia (o.a. peren, ook wel bacterievuur genoemd) (o.a. kersen,

Nadere informatie

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO oetermeer Presentatie Afsterven steenfruitbomen Klantendag Stonefruitconsult Echteld Donderdag 7 maart Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO Boomuitval Grotere verliezen aan bomen binnen steenfruit

Nadere informatie

Invasieve plagen in de fruitteelt

Invasieve plagen in de fruitteelt Invasieve plagen in de fruitteelt Workshop CCBT studiedag 04/12/2015 pcfruit vzw Proefcentrum Pamel 1 Inhoud Inleiding 13u45-13u55 3 case studies: (interactief) beheerschema opstellen - Boswantsen 13u55-14u20

Nadere informatie

Biologie en bestrijding van de frambozenschorsgalmug

Biologie en bestrijding van de frambozenschorsgalmug Biologie en bestrijding van de frambozenschorsgalmug Herman Helsen en Jan Willem Klaassen Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Bloembollen, boomkwekerij en fruit Rapportnr. Maart 2011 2011-07 2011 Wageningen,

Nadere informatie

Zachtfruit telen in de aanwezigheid van Drosophila suzukii

Zachtfruit telen in de aanwezigheid van Drosophila suzukii Coördinatiecentrum praktijkgericht onderzoek en voorlichting Biologische Teelt vzw Eindrapport Project 2015-2016 Zachtfruit telen in de aanwezigheid van Drosophila suzukii pcfruit vzw proeftuin aardbeien

Nadere informatie

Insectenbestrijding (trips) in zaaiuien. Bauke Lettinga

Insectenbestrijding (trips) in zaaiuien. Bauke Lettinga Insectenbestrijding (trips) in zaaiuien Bauke Lettinga 2 Groeiseizoen 2017 Nederland (gemiddeld) 56,7 ton/ha 0,088 cent/kg Flevoland Friesland/Groningen Zuid-Holland Zeeland 67,6 ton/ha 62,5 ton/ha 60,2

Nadere informatie

Drosophila suzukii. Probleem neemt toe, kennis schiet nog steeds te kort! Wilma Windhorst

Drosophila suzukii. Probleem neemt toe, kennis schiet nog steeds te kort! Wilma Windhorst Drosophila suzukii Probleem neemt toe, kennis schiet nog steeds te kort! Wilma Windhorst 10-01-2015 Suzuki-fruitvlieg Suzuki-fruitvlieg Afkomstig uit ZO-Azië, 1931 Import/export: verspreiding naar en in

Nadere informatie

Pestalotiopis, niet alleen een lastige naam.. Rob van den Oever, Vlamings

Pestalotiopis, niet alleen een lastige naam.. Rob van den Oever, Vlamings Pestalotiopis, niet alleen een lastige naam.. Rob van den Oever, Vlamings Programma lezing Terugblik vanaf 2012 Proef BASF en labtesten Verschil Pestalotiopsis - Phytophthora Foto s uit de praktijk Over

Nadere informatie

Preventie van bewaarziekten met. Nico Harteveld Manager Outdoor crops

Preventie van bewaarziekten met. Nico Harteveld Manager Outdoor crops Preventie van bewaarziekten met Nico Harteveld Manager Outdoor crops tegen bewaarziekten Het 1 e Biotechnologische fungicide tegen bewaarziekten in fruit 2012 registratie in appel Peer volgt in 2013 3

Nadere informatie

Kruip in de huid van trips: invloed van gewas en klimaat op gedrag en bestrijding

Kruip in de huid van trips: invloed van gewas en klimaat op gedrag en bestrijding Kruip in de huid van trips: invloed van gewas en klimaat op gedrag en bestrijding Gerben Messelink Wageningen University & Research, BU Glastuinbouw Gewasgezondheidsdag, 8 maart 2018 trips adulten eieren

Nadere informatie

Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn

Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten 2009 Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn Probleem in zonnebloemen Valse meeldauw (Plasmopara halstedii) > oömyceet In Nederland,

Nadere informatie

ENGERLINGEN LASTIGE GASTEN!

ENGERLINGEN LASTIGE GASTEN! ENGERLINGEN LASTIGE GASTEN! Wilma Windhorst, Biocontrole BV Copyright Biocontrole ENGERLINGEN Verzamelnaam voor larven van bladsprietkevers Verschillende soorten kevers met verschillende levenswijze en

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Oost-Aziatische boktor

Vragen en antwoorden Oost-Aziatische boktor Plantenziektenkundige Dienst Geertjesweg 15 6706 EA Wageningen Postbus 9102 6700 HC Wageningen www.minlnv.nl Vragen en antwoorden Oost-Aziatische boktor Contactpersoon LNV-loket T 0800-22 333 22 pd.info@minlnv.nl

Nadere informatie

Geachte deelnemer van en geïnteresseerde in Stichting Aardbei Onderzoek,

Geachte deelnemer van en geïnteresseerde in Stichting Aardbei Onderzoek, Geachte deelnemer van en geïnteresseerde in Stichting Aardbei Onderzoek, Via deze update geven we u graag inzicht in alle ontwikkelingen en voortgang van de vele onderzoeken die inmiddels lopen in de aardbeienteelt,

Nadere informatie

Aanleren van monitoringstechnieken, sleutel tot succes van biologische gewasbescherming in aardbei

Aanleren van monitoringstechnieken, sleutel tot succes van biologische gewasbescherming in aardbei Aanleren van monitoringstechnieken, sleutel tot succes van biologische gewasbescherming in aardbei Bladluizen, trips en kasspintmijt beheersen Aziatische fruitvlieg monitoren Van gangbare bestrijding naar

Nadere informatie

De suzuki-fruitvlieg Drosophila suzukii, een nieuwe plaag op fruit in Nederland

De suzuki-fruitvlieg Drosophila suzukii, een nieuwe plaag op fruit in Nederland De suzuki-fruitvlieg Drosophila suzukii, een nieuwe plaag op fruit in Nederland Herman Helsen 1, Jaco van Bruchem 2 & Roel Potting 3 1 Wageningen-UR, PPO-Bloembollen, Boomkwekerij en Fruit, herman.helsen@wur.nl

Nadere informatie

Geachte deelnemer van en geïnteresseerde in Stichting Aardbei Onderzoek,

Geachte deelnemer van en geïnteresseerde in Stichting Aardbei Onderzoek, Geachte deelnemer van en geïnteresseerde in Stichting Aardbei Onderzoek, Via deze update geven we u graag inzicht in alle ontwikkelingen en voortgang van de vele onderzoeken die inmiddels lopen in de aardbeienteelt,

Nadere informatie

Schadelijke nematoden in de boomkwekerij

Schadelijke nematoden in de boomkwekerij Schadelijke nematoden in de boomkwekerij Wim M. L. Wesemael Inleiding Nematoden Meestal draadvormige worm (aaltje; nema is Grieks voor draad) Meestal < 1mm (microscopisch klein) Veel soorten (>500000)

Nadere informatie

AZIATISCHE FRUITVLIEG : Lijst met waardplanten is groot, enkele voorbeelden: Fruit: Bessen (zwartebes, blauwe bes), framboos, aardbei, braam, kersen,

AZIATISCHE FRUITVLIEG : Lijst met waardplanten is groot, enkele voorbeelden: Fruit: Bessen (zwartebes, blauwe bes), framboos, aardbei, braam, kersen, MONITORING AZIATISCHE FRUITVLIEG Rechts : mannetje met vlekjes op de vleugels Links : vrouwtje - niet met blote oog te herkennen AZIATISCHE FRUITVLIEG : Fruitvlieg afkomstig uit Zuidoost Azië. In 1931

Nadere informatie

Landschappelijke inpassing ten behoeve van bestemmingsplanwijziging voor het bouwen van een woning aansluitend aan Maagdenweg 1 te Aardenburg

Landschappelijke inpassing ten behoeve van bestemmingsplanwijziging voor het bouwen van een woning aansluitend aan Maagdenweg 1 te Aardenburg Landschappelijke inpassing ten behoeve van bestemmingsplanwijziging voor het bouwen van een woning aansluitend aan Maagdenweg 1 te Aardenburg Gegevens erf Naam eigenaar: mevr. de Vreeze-Buysse Adres: Markt

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB biologie CSE KB. tijdvak 1

Bijlage VMBO-KB biologie CSE KB. tijdvak 1 Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 1 biologie CSE KB. KB-0191-a-12-1-b Glastuinbouw informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38 tot en met 46. Bij het beantwoorden van die vragen

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 18289 2 juli 2014 Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken 24 juni 2014 nr. 14099747, houdende tijdelijke

Nadere informatie

Resultaten Botrytis onderzoek Bart Heijne

Resultaten Botrytis onderzoek Bart Heijne Resultaten Botrytis onderzoek 2013 Bart Heijne Opzet van deze lezing vorig jaar begonnen resultaten 2013 weer bloei voor oogst vergelijk met 2012 conclusies: tijdstip effectiviteit Opzet proeven 2013 tijdstip

Nadere informatie

Suzuki Fruitvlieg Wijnbouw 23-27 /03/2015. Drosophila Suzukii. Suzuki Fruitvlieg Werkplan 2015 voor Wijnbouw

Suzuki Fruitvlieg Wijnbouw 23-27 /03/2015. Drosophila Suzukii. Suzuki Fruitvlieg Werkplan 2015 voor Wijnbouw 23-27 /03/2015 Drosophila Suzukii Suzuki Fruitvlieg Werkplan 2015 voor Wijnbouw Wine Institute for Northern Europe (WINE) Stan Beurskens - Simon Crone Update 25-03-2015 Agenda Agenda (Werkplan voor 2015

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 29887 10 juni 2016 Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken 1 juni 2016, nr. 16081658, houdende tijdelijke

Nadere informatie

Plagen in de wijndruiventeelt

Plagen in de wijndruiventeelt Plagen in de wijndruiventeelt Proefcentrum Fruitteelt vzw Unit Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek Afdeling Zoölogie Fruittuinweg 1, B-3800 Sint-Truiden 0032 (0)11 69 70 80 rik.clymans@pcfruit.be Overzicht

Nadere informatie

S les zaterdag 17/11/2012 Velt. S les, een Belgisch zaadbedrijf met de focus op oude variëteiten en biologische teelt

S les zaterdag 17/11/2012 Velt. S les, een Belgisch zaadbedrijf met de focus op oude variëteiten en biologische teelt Semailles zaterdag 17/11/2012 Velt Semailles, een Belgisch zaadbedrijf met de focus op oude variëteiten en biologische teelt De tuinen van Semailles De tuinen van Semailles te Faulx-les-Tombes De tuinen

Nadere informatie

25-2-2015. De heenreis. Doel stage. Personeelsorganisatie: Totaal: 320 ha

25-2-2015. De heenreis. Doel stage. Personeelsorganisatie: Totaal: 320 ha Naam: Maarten van de Velde Opleiding: Tuin & Akkerbouw (leerjaar3) Woonplaats: Dreischor Doel stage De heenreis Amsterdam > Dubai > Melbourne Combinatie stage (buitenland stage is een onderdeel van binnenland

Nadere informatie

Stand van zaken aangaande de nieuwe plaag Drosophila suzukii

Stand van zaken aangaande de nieuwe plaag Drosophila suzukii Stand van zaken aangaande de nieuwe plaag Drosophila suzukii 29/01/2015 pcfruit vzw Tim Belien, Jeroen Goffin Unit TWO Zoölogie Fruittuinweg 1 B-3800 St-Truiden tel.: (32)-11-69 70 80 tim.belien@pcfruit.be

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Bestrijding bladwespen bij rode bes in kassen en tunnels.

Bestrijding bladwespen bij rode bes in kassen en tunnels. Verslaglegging demoproject Bestrijding bladwespen bij rode bes in kassen en tunnels. Gefinancierd door Productschap Tuinbouw In opdracht van de Nederlandse Fruitteelt Organisatie In het kader van het project

Nadere informatie

Insecten die voorraden en materiaal aantasten

Insecten die voorraden en materiaal aantasten Insecten die voorraden en materiaal aantasten Motten Houtwormen Kakkerlakken Broodkevers In deze folder vindt u meer informatie over bovenstaande insecten. U leest hoe u ze herkent, wat voor overlast ze

Nadere informatie

Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5

Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5 Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5 Projectduur: 1 januari 2016 31 december 2017 Financiering: Verantwoordelijke: Partners: Praktijkgerichte oplossingen

Nadere informatie

Invloed van neerslag op residu na een Ethrel-A bespuiting in zure kers 2007

Invloed van neerslag op residu na een Ethrel-A bespuiting in zure kers 2007 Invloed van neerslag op residu na een Ethrel-A bespuiting in zure kers 2007 In opdracht van Productschap Tuinbouw december 2007 Ing. I.P.M.Commandeur Proeftuin Zwaagdijk Tolweg 13 1681 ND Zwaagdijk-Oost

Nadere informatie

Bestrijding Duizendknoop

Bestrijding Duizendknoop Bestrijding Duizendknoop (Japanse) duizendknoop: een invasieve soort Invasieve soorten zijn soorten die niet van nature in Nederland voorkomen en vormen een bedreiging voor de Nederlandse planten en dieren.

Nadere informatie

Taxuskever of gegroefde lapsnuitkever (Otiorynchus sulcatus)

Taxuskever of gegroefde lapsnuitkever (Otiorynchus sulcatus) Taxuskever of gegroefde lapsnuitkever (Otiorynchus sulcatus) Taxonomisch Coleoptera (orde van de kevers) 350 000 soorten wereldwijd dekschilden en bijtende monddelen larven met duidelijke kop en 3 paar

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 28367 24 mei 2018 Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 15 mei 2018, nr. 18054348, houdende

Nadere informatie

In dit document een overzicht van de stand van zaken rond de innovatieagenda voor de Nederlandse Fruitteelt.

In dit document een overzicht van de stand van zaken rond de innovatieagenda voor de Nederlandse Fruitteelt. Nederlandse Fruittelers Organisatie Datum: 22 oktober 2015 Betreft: Stand van zaken innovatieagenda In dit document een overzicht van de stand van zaken rond de innovatieagenda voor de Nederlandse Fruitteelt.

Nadere informatie

2013 Fruitoogst, Waarnemingen, Nieuws Geschreven door Erwin - 31/12/ :13

2013 Fruitoogst, Waarnemingen, Nieuws Geschreven door Erwin - 31/12/ :13 2013 Fruitoogst, Waarnemingen, Nieuws Geschreven door Erwin - 31/12/2012 09:13 Fruitoogst Kers Early Rivers: Geen oogst. Door het koude voorjaar en de daarop volgende droogte zijn de kersen te klein gebleven.

Nadere informatie

Schimmels. Schimmelziektes in sportvelden en gazons

Schimmels. Schimmelziektes in sportvelden en gazons Schimmelziektes in sportvelden en gazons Brown patch Brown Patch Symptomen: Donkere ringen van afstervend gras Droogte plekken Wit verkleuring van het aangetaste gras Brown Patch Infectie: Juni tot september

Nadere informatie

Invasieve exoten: Japanse duizendknoop. Rotterdam, 7 november 2017

Invasieve exoten: Japanse duizendknoop. Rotterdam, 7 november 2017 Invasieve exoten: Japanse duizendknoop Rotterdam, 7 november 2017 Inhoud presentatie Invasieve exoten, wat zijn dat? Voorbeeld: Japanse duizendknoop Regelgeving Hoe nu verder? Invasieve exoten dieren,

Nadere informatie

Biologische bestrijding in bloembolgewassen

Biologische bestrijding in bloembolgewassen Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Bollen, Bomen & Fruit Biologische bestrijding in bloembolgewassen Cor Conijn Onderzoeker insecten en aaltjes Bloembollen Biologische bestrijding in bloembolgewassen Detectie,

Nadere informatie

Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij

Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij Onderdirectoraat Landbouw Afdeling Algemene Agrarische Voorlichting 1 Samengesteld door: Ritesh Panchoe Inleiding Wat is een moestuin?? Een moestuin of een

Nadere informatie

Studiemiddag Kleinfruit Steenfruit Vlamings BV 1

Studiemiddag Kleinfruit Steenfruit Vlamings BV 1 11 februari 2015 Studiemiddag Klein en Steenfruit Vlamings B.V. Hans Konings Virusziekten in Blauwe Bes, ander houtig kleinfruit en Steenfruit. Inhoud Virussen algemeen Ziektenbeelden in blauwe bessen

Nadere informatie

KENNISBUNDEL. Biologische aardappelen. Mei 2013 ZIEKTEN EN PLAGEN / INSECTEN. www.dlvplant.nl TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN

KENNISBUNDEL. Biologische aardappelen. Mei 2013 ZIEKTEN EN PLAGEN / INSECTEN. www.dlvplant.nl TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN KENNISBUNDEL Biologische aardappelen Mei 2013 TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN ZIEKTEN EN PLAGEN / VIRUSZIEKTEN ZIEKTEN EN PLAGEN / PHYTOPHTHORA INFESTANS ZIEKTEN EN PLAGEN / RHIZOCTONIA SOLANI DE SMAAK

Nadere informatie

Klimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/

Nadere informatie

Groene tomaten rijp maken

Groene tomaten rijp maken Groene tomaten rijp maken Is het het einde van het seizoen en heb je nog wat onrijpe, groene tomaten aan je plant zitten? Hier zijn wat simpele suggesties om ze rijp te maken, waarbij je gebruik maakt

Nadere informatie

Bloeigedrag in courgette. Wat kunnen we doen om zoveel mogelijk vruchten te oogsten?

Bloeigedrag in courgette. Wat kunnen we doen om zoveel mogelijk vruchten te oogsten? Bloeigedrag in courgette Wat kunnen we doen om zoveel mogelijk vruchten te oogsten? Bloeigedrag courgette Hoe kunnen we zoveel mogelijk vrouwelijke bloemen laten uitgroeien tot een oogstbare vrucht? Wat

Nadere informatie

Komkommerbontvirus in komkommmer

Komkommerbontvirus in komkommmer Komkommerbontvirus in komkommmer Gewasbeschermingsdag voor adviseurs, 31 maart 2011 Ineke Stijger, Roel Hamelink, Daniel Ludeking, Wageningen UR Glastuinbouw Plantenvirussen algemeen Speciale en nauwe

Nadere informatie

Wormbestrijding stal het Vossenbroek

Wormbestrijding stal het Vossenbroek Wormbestrijding stal het Vossenbroek 1 Inhoud Wormen bij paarden. Resistentie van wormen. Wormmanagement Stal het Vossenbroek. 2 Waarom ontwormen? 3 Symptomen ernstige wormbesmetting Koliek (verstopping,

Nadere informatie

Schadelijke wantsen onder glas

Schadelijke wantsen onder glas E T O C A R E W A G E I G E Schadelijke wantsen onder glas Plantgezondheidsdag 4 december 2013 Maedeli Hennekam (m.hennekam@entocare.nl) ETOCARE Wageningen 1 Schadelijke wantsen; E T O C A R E W A G E

Nadere informatie

Verzorging. Pireco. Delumbri. Ter voorkoming van wormenoverlast. Delumbri. Dosering en toediening. Samenstelling en werking

Verzorging. Pireco. Delumbri. Ter voorkoming van wormenoverlast. Delumbri. Dosering en toediening. Samenstelling en werking Ter voorkoming van wormenoverlast Wormen kunnen grote overlast bezorgen wanneer deze in te groten getale voorkomen in de land- en tuinbouw, tuinen en plantsoenen. Ook op sportvelden is het van belang om

Nadere informatie

Biologie, Schade en Bestrijding van Weekhuidmijten in de teelt van trekheesters

Biologie, Schade en Bestrijding van Weekhuidmijten in de teelt van trekheesters Biologie, Schade en Bestrijding van Weekhuidmijten in de teelt van trekheesters Maedeli Hennekam & Jeroen van Schaik Entocare C.V. December 2010 ENTOCARE Haagsteeg 4 Postbus 162 6700 AD Wageningen Tel.

Nadere informatie

Nematodenproef bestrijding dennenprocessierups Thaumetopoea pityocampa

Nematodenproef bestrijding dennenprocessierups Thaumetopoea pityocampa Nematodenproef bestrijding dennenprocessierups Thaumetopoea pityocampa Spanje, Javea, Cap Sant Antoni december 2013 - februari 2014 Door: Silvia Hellingman-Biocontrole Onderzoek en Advies en Jan van Eijle

Nadere informatie

Vlindervriendelijk tuinieren. Jeroen Mentens 29/05/2011

Vlindervriendelijk tuinieren. Jeroen Mentens 29/05/2011 Vlindervriendelijk tuinieren Jeroen Mentens 29/05/2011 Misvattingen? Mijn tuin is te klein. Ik woon in de stad. Daar zitten geen vlinders. Een vlindervriendelijke tuin ziet er te verwilderd uit. Ik heb

Nadere informatie

Copyright Biocontrole. Partners in biologische plaagbestrijding.

Copyright Biocontrole. Partners in biologische plaagbestrijding. Copyright Biocontrole Partners in biologische plaagbestrijding. Ad van Bruggen, Accountmanager Biocontrole BV, Hazerswoude-Dorp. Woonplaats is Meppel Verantwoordelijk voor onderzoek, advies en plaagdierbestrijding,

Nadere informatie

Zwartvruchtrot slaat toe

Zwartvruchtrot slaat toe Zwartvruchtrot slaat toe Wendy van Hemelrijck, Proefcentrum Fruitteelt vzw Matty Polfliet, Henny Balkhoven Fruitconsult Inleiding 2013 zal herinnerd worden als een apart jaar voor de fruitteelt. Het seizoen

Nadere informatie

Bestuivingsinformatie

Bestuivingsinformatie Bestuivingsinformatie Aardbei Fragaria vesca Familie Ode: Rosales Familie: Rozenfamilie, Rosace. Geslacht: Frigaria Biotoop en bodem: De aardbei prefereert een zonnige standplaats op vochtige vruchtbare

Nadere informatie

Groene Detailhandel. Een- en tweejarigen antwoorden 1. Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden

Groene Detailhandel. Een- en tweejarigen antwoorden 1. Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden 1 Omschrijf met eigen woorden wat eenjarige planten zijn. Aan het einde van het seizoen vormen ze zaad en sterven af. Met andere woorden de meeste eenjarige kun

Nadere informatie

Bij-vriendelijk Beheer

Bij-vriendelijk Beheer Bij-vriendelijk Beheer Sabine van Rooij en Anjo de Jong, Wageningen Environmental Research 13 november 2018, Klantendag Benchmark Gemeentelijk Groen Waarom? Voor welke soorten? Bijen o 358 soorten in Nederland:

Nadere informatie

Hoe krijg je hoofdluis?

Hoe krijg je hoofdluis? Hoe krijg je hoofdluis? Iedereen kan hoofdluis krijgen Ze lopen van het ene hoofd naar het andere Lopen over via jassen, mutsen, hoofddoekjes, knuffelbeesten, autostoelen of borstels Voor de duidelijkheid

Nadere informatie

Beheersing suzuki-fruitvlieg 2015 Drosophila suzukii

Beheersing suzuki-fruitvlieg 2015 Drosophila suzukii Beheersing suzuki-fruitvlieg 2015 Drosophila suzukii Deze activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door het Europese project DROPSA. Vlamings BV is bij dit internationaal onderzoeksproject betrokken en

Nadere informatie

Overdracht van geelziek in Eucomis via zaad

Overdracht van geelziek in Eucomis via zaad Overdracht van geelziek in Eucomis via zaad Voortgezet diagnostisch onderzoek 2008/2009 Peter Vink, Paul van Leeuwen en Robert Dees Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR Business

Nadere informatie

De toekomst van het fruitcluster in Rivierenland

De toekomst van het fruitcluster in Rivierenland De toekomst van het fruitcluster in Rivierenland Geef fruit de ruimte & innovatie Frank Engelbart 30 september 2015 Werkbezoek Provinciale Staten Provincie Gelderland Over Fruitpact Agenda 2020 Sinds 2007

Nadere informatie

Beheersing suzuki-fruitvlieg 2015 Drosophila suzukii. Programma: Studiemiddag Klein- en Steenfruit. Ervaringen Ervaringen 2014 (2)

Beheersing suzuki-fruitvlieg 2015 Drosophila suzukii. Programma: Studiemiddag Klein- en Steenfruit. Ervaringen Ervaringen 2014 (2) Programma: 11-02-2015 Studiemiddag Klein- en Steenfruit Beheersing suzuki-fruitvlieg 2015 Drosophila suzukii 1) Geïntegreerde gewasbescherming 2) Strategie suzuki-fruitvlieg 2015 3) Pauze 4) Virussen in

Nadere informatie

Kersen telen nu ook voor de amateurtuinder!

Kersen telen nu ook voor de amateurtuinder! Kersen telen nu ook voor de amateurtuinder! Wie lust ze niet? Dat is maar een enkeling, die vinden de pitten erin maar niks. Het eten van de kersen gaat menigeen goed af, maar het telen van de kersen is

Nadere informatie

AMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE BOOMKIKKER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP

AMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE BOOMKIKKER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP AMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE BOOMKIKKER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP 1 2 BOOMKIKKER De Achterhoek is voor de boomkikker momenteel het belangrijkste gebied in Nederland. In de jaren 80 van de

Nadere informatie

Evaluatie, Leerpunten en Plannen Perfecte Roos Energiezuinig geteeld. 31-10-2014, Arie de Gelder

Evaluatie, Leerpunten en Plannen Perfecte Roos Energiezuinig geteeld. 31-10-2014, Arie de Gelder Evaluatie, Leerpunten en Plannen Perfecte Roos Energiezuinig geteeld 31-10-2014, Arie de Gelder Opmerkingen vooraf De genoemde punten staan open voor discussie Er is geen prioriteit in de volgorde Als

Nadere informatie

Weiteveen/Zwartemeer, 6/7 mei 2015 OPZET MONITORING MUGGEN EN DAZEN BIJ BUFFERZONES BARGERVEEN: ZWARTEMEER EN WEITEVEEN 2015

Weiteveen/Zwartemeer, 6/7 mei 2015 OPZET MONITORING MUGGEN EN DAZEN BIJ BUFFERZONES BARGERVEEN: ZWARTEMEER EN WEITEVEEN 2015 Weiteveen/Zwartemeer, 6/7 mei 2015 OPZET MONITORING MUGGEN EN DAZEN BIJ BUFFERZONES BARGERVEEN: ZWARTEMEER EN WEITEVEEN 2015 plankaart OPZET MONITORING MUGGEN EN DAZEN BIJ BUFFERZONES BARGERVEEN: ZWARTEMEER

Nadere informatie

INTERN VERSLAG Nr. 123/88 ( A)

INTERN VERSLAG Nr. 123/88 ( A) INTERN VERSLAG Nr. 123/88 Onderzoek naar bestrijding volwassen lapsnuitkever (Otiorhynchus sulcatus) met acefaat en BIO 1020. (4007-14A) V.C. Lans, B.H.M. Looman en ir. N.G.M. Dolmans PROEFSTATION VOOR

Nadere informatie

Bouwstenen voor een systeemaanpak voor tripsbestrijding

Bouwstenen voor een systeemaanpak voor tripsbestrijding Bouwstenen voor een systeemaanpak voor tripsbestrijding Anton van der Linden, Marieke van der Staaij, Amir Grosman, Chantal Bloemhard, Gerben Messelink, Informatiebijeenkomst 31 oktober 2013 PT project

Nadere informatie

Gebruik van natuurlijke vijanden bij aanplanting in openbaar groen. Lode Van Schaeren Crop protection specialist

Gebruik van natuurlijke vijanden bij aanplanting in openbaar groen. Lode Van Schaeren Crop protection specialist Gebruik van natuurlijke vijanden bij aanplanting in openbaar groen Lode Van Schaeren Crop protection specialist Inhoudstafel Waarom? Plagen & nuttigen Plan van aanpak Vragen 1/14/2013 Waarom nuttige insecten

Nadere informatie

bosplantsoen Dunnen van

bosplantsoen Dunnen van De gemeente Ede streeft naar een natuurlijk beheer van het openbaar groen. Deze manier van beheren is vooral geschikt voor de grotere groenobjecten, bijvoorbeeld bosplantsoen. Bij het juiste beheer kan

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2012 tijdvak 1 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie GT-0191-a-12-1-b Glastuinbouw informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 38 tot en

Nadere informatie

Gewasoptimalisatie, daar staan wij voor. Liesbet Bruyneel - Rudi Vandewiele - Luc De Reycke

Gewasoptimalisatie, daar staan wij voor. Liesbet Bruyneel - Rudi Vandewiele - Luc De Reycke Gewasoptimalisatie, daar staan wij voor Liesbet Bruyneel - Rudi Vandewiele - Luc De Reycke Start seizoen 2017 20 % areaal uitbreiding hoofdzakelijk door meer contract, deels verse markt Op tijd geplant

Nadere informatie

Small Hive Beetle (Aethina tumida) Kleine bijenkastkever. Jeroen Donders

Small Hive Beetle (Aethina tumida) Kleine bijenkastkever. Jeroen Donders Small Hive Beetle (Aethina tumida) Kleine bijenkastkever Jeroen Donders Kleine bijenkastkever / Small Hive Beetle Vaak afgekort tot KBK/SHB Oorsprong in Zuidelijk Afrika Wordt daar niet als plaag gezien

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 28358 24 mei 2018 Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 15 mei 2018, nr. 18054345, houdende

Nadere informatie

landbouw-breed CSPE KB 2011 minitoets bij opdracht 15

landbouw-breed CSPE KB 2011 minitoets bij opdracht 15 landbouw-breed CSPE KB 2011 minitoets bij opdracht 15 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld 2 of 3.

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 14898 5 juni 2015 Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken, van 28 mei 2015, nr.15073569, houdende tijdelijke

Nadere informatie

Trips in de aardbeienteelt. Rob van den Oever, Vlamings

Trips in de aardbeienteelt. Rob van den Oever, Vlamings Trips in de aardbeienteelt Rob van den Oever, Vlamings Programma lezing Toegelaten middelen Hoe groot is het probleem nu eigenlijk? Terugblik 2014 Onderzoeken 2014 Praktijkopdracht Advies 2015 Wat werkt

Nadere informatie

Zorgen om insecten. Insecten. Sinusbeheer Meanderend maaien voor insecten Alle kranten + tv kopten

Zorgen om insecten. Insecten. Sinusbeheer Meanderend maaien voor insecten Alle kranten + tv kopten Sinusbeheer Meanderend maaien voor insecten Alle kranten + tv kopten Zorgen om insecten Anthonie Stip anthonie.stip@vlinderstichting.nl Sinusbeheer meanderend Heeze maaien voor 31 insecten augustus Heeze

Nadere informatie

Bruxelles Environnement/ Leefmilieu Brussel Div. Espaces verts

Bruxelles Environnement/ Leefmilieu Brussel Div. Espaces verts Bruxelles Environnement/ Leefmilieu Brussel Div. Espaces verts Buxaceae Buxus Pachysandra Sarcococca Styloceras meer dan honderd wilde soorten over heel de wereld, behalve in US en Australië meeste soorten

Nadere informatie

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud Inhoud Voorwoord 5 1 Open je ogen voor het landschap 9 1.1 Natuur om de hoek 9 1.2 Zuinig op de natuur 14 1.3 Verschillende landschappen in Nederland 20 1.4 De natuur in beweging 24 1.5 Mensen veranderen

Nadere informatie

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR Toenemende vraag naar voedsel Beschikbaarheid ongelijk verdeeld Malnutrition

Nadere informatie