Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren

Transcriptie

1 Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

2 Inhoudsopgave Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren Inleiding en werkwijze 1 Opbouw NWO-bijdrage 1 Component 1: PPS-activiteiten 2 Component 2: Privaat-publieke programmering (PPP) 2 2a en b. Thematische programma s en NWO-instituten 3 2c en 2d. Onderzoeksfaciliteiten en praktijkgericht onderzoek 3 2e. Europese programma s (cofinanciering) 3 Component 3: Vrij onderzoek gericht op de topsectoren 3

3 Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren Toelichting bij inhoudelijke plannen per topsector en overzicht financiële bijdrage Inleiding en werkwijze NWO levert sinds 2012 een krachtige bijdrage aan de wetenschappelijke basis onder de topsectoren en zorgt daarbij voor goede aansluiting tussen de strategische roadmaps van de topsectoren en de sterktes in het wetenschappelijk onderzoek. Naast het verstrekken van financiering draagt NWO onder andere bij door het bevorderen van gezamenlijk programmeren van onderzoek door wetenschappers en partijen uit het bedrijfsleven en de overheid en door deze waar nodig met elkaar in contact te brengen. De bijdrage van NWO aan wetenschappelijk onderzoek voor de topsectoren maakt deel uit van het Nederlandse Kennis- & Innovatiecontract voor de jaren dat op 5 oktober 2015 is ondertekend door de bewindspersonen van de betrokken ministeries, de topteams van de topsectoren en de voorzitters van de publieke kennisorganisaties. In aanloop naar het innovatiecontract is er in nauw overleg met de topsectoren, in het bijzonder met de topteams en de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI s), samengewerkt aan de totstandkoming van de NWO-bijdrage voor de jaren Bij sommige topsectoren is een ronde gemaakt langs de TKI s om de belangrijkste onderwerpen voor de komende jaren te identificeren. Bij andere topsectoren is intensief contact geweest met het topteam om te komen tot een breed gedragen NWO-bijdrage aan de betreffende topsector. Dit proces heeft geresulteerd in inhoudelijke ambities en plannen per topsector. Deze zijn als bijlage bijgevoegd. In deze toelichting wordt ingegaan op de totale NWO-bijdrage aan de topsectoren. Opbouw NWO-bijdrage Voor de jaren zal NWO een bijdrage te leveren met een totale omvang van 550 miljoen aan eigen middelen ( 275 miljoen in miljoen in 2015). Als onderdeel van de afspraken die hierover in 2013 gemaakt zijn tussen de overheid, de topsectoren en de kennisorganisaties ( spelregels ) levert NWO haar bijdrage over de volle breedte van het beleid. De NWO-bijdrage is daarom opgebouwd uit verschillende componenten. In Tabel 1 (volgende pagina) zijn de verschillende componenten gespecificeerd. In lijn met de nieuwe NWO-strategie en in het perspectief van de ontwikkeling van de Nationale Wetenschapsagenda wordt in deze bijdrage nog sterker dan voorheen de verbinding gelegd met maatschappelijke uitdagingen op nationaal en internationaal niveau. Zo is het aandeel van doorsnijdende en verbindende initiatieven binnen de publiek-private samenwerking gegroeid naar ruim een derde (ca. 75 miljoen van de in totaal 200 miljoen PPS variant 2 en 3). Een overzicht van de cross-sectorale PPS-en wordt gegeven in Tabel 2. In het totaalpakket is eveneens invulling gegeven aan de breed gedragen wens vanuit zowel de topsectoren als onderzoeksinstellingen om meer aandacht te besteden aan langeretermijnsamenwerking. Een deel van de 200 miljoen in PPS krijgt daarom de vorm van samenwerkingsverbanden van langere duur. Voorbeelden hiervan zijn: (i) de eerder dit jaar (in samenwerking met de topsector Water) getekende intentie met Wetsus voor de start van een langdurig PPS-partnerschap om het bestaande hoogstaande wetenschappelijk onderzoek naar watertechnologie verder te versterken, (ii) de voortzetting van het Advanced Research Center for Nanolithography (ARCNL) voor fundamenteel onderzoek naar technologie voor computerchips en processoren, (iii) de voortzetting van de ondersteuning voor het ARC voor Quantum Technologie (Qutech), (iv) de voorgenomen samenwerking in het nieuw op te richten ARC-CBBC (Chemical Building Blocks Consortium) voor onderzoek naar chemische bouwstenen op het gebied van procestechnologie, katalyse en synthese, en (v) de samenwerking met OncoXL op het gebied van kankeronderzoek. Topsectoren 1

4 Tabel 1 NWO-bijdrage aan de topsectoren per component (M ) Componenten NWO-bijdrage 1. PPS activiteiten Afspraken i.h.k.v. de spelregels jaarlijks vanaf 2015 Totaal voorvloeiend uit de spelregels (M ) NWO-bijdrage voor inclusief 37 M bijdragen van EZ en 15 M van BUZA (M ) a. PPS-programma s variant 2 en ,2 b. PPS-programma s variant Privaat-publieke programmering (PPP) a. Themaprogramma s ,8 b. Bijdragen NWO-instituten 10 tot ,8 c. Praktijkgericht onderzoek d. Onderzoeksfaciliteiten & ICT e. Europese programma s (cofinanciering) ,5 3. Vrij onderzoek gericht op de topsectoren a. Projecten in bèta/life disciplines (o.a. TOPsubsidies) b. Overig vrij onderzoek relevant voor topsectoren (o.a. wetenschapsbrede talentprogramma s) , Uitvoeringskosten Totaal Zoals te zien is in Tabel 1 geeft NWO voor een aantal componenten nog niet de specifieke financiële bijdrage aan. De programma s behorende bij deze componenten zijn wetenschapsbreed, waardoor de bijdrage wordt bepaald door de honorering van concrete voorstellen in de bij deze programma s horende competities. Meer informatie over de specifieke activiteiten die NWO per topsector ontwikkelt, is te vinden in de bijlagen. Op hoofdlijnen worden hieronder de belangrijkste aspecten toegelicht. Component 1: PPS-activiteiten Voor alle topsectoren zijn in samenspraak plannen ontwikkeld voor PPS-activiteiten. Volgens de spelregels wordt er onderscheid gemaakt m.b.t. de intensiteit van de samenwerking tussen publieke en private partijen. Bij PPSconstructies variant 2 en 3 is sprake van topsectorspecifieke programma s met cofinanciering door private partners die kan oplopen tot 40-50%. PPS variant 1 voorziet in brede, topsector-overstijgende calls met beperkte private bijdragen op projectniveau. Voor bijna alle topsectoren bestaan de plannen voor uit zowel PPSprogramma s variant 2 als variant 3. In totaal verwacht NWO in ca. 200 miljoen te besteden aan PPSprogramma s variant 2 en 3. Voor de specifieke details wordt verwezen naar de inhoudelijke plannen per topsector. In totaal verwacht NWO in tussen de 30 en 40 miljoen te besteden aan PPS-programma s variant 1. Deze bijdrage bestaat vooral uit projecten die worden toegekend in het Open Technologieprogramma (OTP). In het OTP worden in samenwerking tussen onderzoekers en private partijen plannen opgesteld en gefinancierd. In de inhoudelijke plannen per topsector wordt een indicatie gegeven van de voor de betreffende topsector relevante bijdrage uit het OTP. Component 2: Privaat-publieke programmering (PPP) Kenmerkend voor deze activiteiten is dat ex ante wordt bepaald dat projecten binnen de topsectoragenda s passen en net als de PPS-activiteiten voortkomen uit de gezamenlijke programmering in TKI-verband of afgestemd zijn met het topteam. 2 NWO-bijdrage

5 2a en b. Thematische programma s en NWO-instituten Thematische programma s zijn gericht op publiek onderzoek met een inhoudelijke focus, vaak met multidisciplinair karakter, die voortkomen uit de gezamenlijke programmering. Een voorbeeld van zo n thematische programma is het initiatief rond Ontwerp voor adaptieve technologie dat zich richt op ontwerp, beleving en acceptatie van technisch-wetenschappelijk onderzoek op het terrein van people-planet-profit. Bij de NWO-instituten gaat het om onderdelen van het werkprogramma en/of inzet van nationale onderzoeksfaciliteiten, die aansluiten op de gezamenlijke programmering. In totaal verwacht NWO in ca. 16,8 miljoen te besteden aan thematische programma s en ca. 60,8 miljoen via PPP-activiteiten van de NWO-instituten. Voor de specifieke details wordt verwezen naar de inhoudelijke plannen per topsector in de bijlagen. 2c en 2d. Onderzoeksfaciliteiten en praktijkgericht onderzoek Een deel van de NWO-bijdrage zal komen uit investeringen in onderzoeksfaciliteiten waarvan de topsector heeft aangegeven dat deze relevant zijn, c.q. waarbij aanvragen direct voortkomen uit de gezamenlijke programmering. Voorbeelden hiervan zijn de investeringen in het kader van de nationale roadmap voor grootschalige onderzoeksfaciliteiten en de structurele investeringen van NWO i.s.m. SURF in de Nederlandse ICT-infrastructuur voor wetenschappelijk onderzoek. 1 2e. Europese programma s (cofinanciering) Hier gaat het om cofinanciering van specifieke Europese samenwerkingsprogramma s aansluitend op de onderzoeksagenda s van de topsectoren. In totaal verwacht NWO in hieraan ca. 20,5 miljoen te besteden. Voorbeelden van zulke programma s zijn Europese samenwerkingsverbanden rond Sustainable Crop Production, of rond Security and Privacy in the Internet of Things. Component 3: Vrij onderzoek gericht op de topsectoren Een deel van de bijdrage zal komen uit brede calls voor ongebonden, nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek. Belangrijke instrumenten zijn bv. de vrije programma s in de NWO-gebieden, de TOP-subsidies en nationale talentprogramma s zoals de Vernieuwingsimpuls. NWO zal de inhoudelijke aansluiting van deze projecten bij de topsectoren stimuleren. NWO zal de aandelen en inhoudelijke aansluiting op de strategische agenda s actief monitoren en hierover op reguliere basis contact onderhouden met de topsectoren en TKI s en tevens de resultaten van de projecten actief onder de aandacht van bedrijven brengen, met het oog op snelle doorstroom van kennis en kunde en potentiele nieuwe PPS. 1 SURF is de ICT-samenwerkingsorganisatie van het Nederlandse hoger onderwijs en onderzoek. Topsectoren 3

6 Tabel 2 Overzicht van PPS-en die een relatie hebben met meerdere topsectoren. Onderwerp Maatschappelijk verantwoord innoveren Bouwstenen van Leven Circulaire economie Greep op Complexiteit COMMIT2DATA Veerkrachtige samenleving Hoge kwaliteit van leven Lectorenposities Enabling technologies Smart industry Materialen Cyber security Groen II Interdisciplinaire samenwerking voor duurzame logistiek e-health Sloshing van LNG Betrokken topsectoren A&F; Chemie; CI; Energie; HTSM; Logistiek; T&U; Water; SIA Chemie, HTSM; LSH; A&F; T&U Logistiek; A&F; Water; BBE; T&U Logistiek; ICT; A&F; LSH; HTSM; Chemie Logistiek; ICT; CI; HTSM; Energie CI; SIA; ICT HTSM; LSH; SIA ICT; Energie; HTSM; Water LSH; A&F; T&U HTSM; ICT; CI Chemie; Energie; HTSM HTSM; ICT; SIA A&F;BBE; T&U Logistiek; ICT LSH; CI Energie; Water Bijlagen Inhoudelijke plannen per topsector/doorsnijdend thema. 4 NWO-bijdrage