Geld verdienen met commissioning van Gebouw Automatisering Systemen. Maandag 28 september 2015 14.30 17.00 uur

Geld verdienen met commissioning van Gebouw Automatisering Systemen Maandag 28 september 2015 14.30 17.00 uur

Elke week een vastgoedramp à la Tianjin

Programma De Nederlandse Brancheorganisatie voor Gebouw Automatisering en Cx, commissioning Kees Groeneveld, directeur FHI, Branche Gebouw Automatisering Commissioning, wat is dat eigenlijk en waarom zouden we dat doen? Jan Bakker, Royal Haskoning DHV / bestuurslid branche Gebouw Automatisering / voorzitter WG Cx Commissoning als issue in de aanbestedingsfase Pieter Mensink, InstAct, commissioning autoriteit Pauze om 15.30 uur Commissioning in de farmaceutische industrie de praktijk in de utiliteit Hans Jurgen Kroon, IHCS Praktijkcase: Commissioning bij het Fluor-kantoor te Hoofddorp Ron Slop, Fluor Feedback uit het veld

65 200 200 200 150 60

Branche GA werkgroep Cx Jan Bakker Erwin Dutscher Hans Jurgen Kroon Wilfred van der Plas Antoine Brunink Frans Griffioen Pieter Mensink Ariën Peterse Wim Buijs Kees Groeneveld Emmar Sinnige RHDHV Strukton Worksphere IHCS DWA Regel Partners BRControls Inst Act / DWA Regel Partners Verkerk Groep branche management GA branche management GA

Werkgroep Cx wat willen we bereiken? Functionerende automatiseringssystemen in gebouwen die doen en blijven doen wat de gebruiker er van mag verwachten

Deelname DBCA Dutch Building Commissioning association. Samenwerking TVVL,ISSO,VCCN,FEDEC NVBV,VERAC,FME,DGBC,SBR en branche GA Doel: borging kwaliteit (bouw) processen, systemen, installaties, gebouwen Rol branche GA: borging realisatie automatiseringsystemen + geautomatiseerde monitoring tbv borging totale proces

Doel workshop Presentatie van het gedachtegoed / ervaringen van de werkgroep Toetsing van dit gedachtegoed aan een relvante groep mensen uit de waardeketen Voorbereiding bredere presentatie op de Nationale Conferentie Gebouw Automatisering

Workshop Commissioning www.gebouwautomatisering.org

Even kennismaken - Adviseur automatisering gebouwinstallaties en GBS - (Hydraulisch) ontwerp installaties en concepten - Bestekken - Directievoering en PM - Commissioning - Troubleshooting en klimaat klachten - Betrokken bij oprichting - Bestuurslid - Voorzitter werkgroep Cx - ISSO 95 - Docent MIT-W en MIT-E

wat is commissioning? Een voortschrijdend verificatie proces Intensief kwaliteitsborgingsproces Samenwerking Foutreductie Risicoreductie Geïntegreerd en multidisciplinair

wat is commissioning? Commissioning komt vanuit de scheepsbouw: Een Cx-ed schip is geschikt voor veilig gebruik en betrouwbaar tewaterlating schip

Cx proces Initiatief Definitie Ontwerp Voorber. Realisatie Exploitatie Initial Cx Initial Cx = Nieuwbouw Retro Cx = Bestaande bouw, nog geen Cx toegepast Re Cx = Bestaande bouw, her Cx agv verbouwing, wijziging, controle Cont Cx = Continue monitoring Retro Cx Re-Cx Continuous

waarom commissioning? Studie van 60 gebouwen in USA:

waarom commissioning? Onderzoek in NL in meer dan 80 gebouwen: Problemen: Gemiddeld energiegebruik 25% hoger dan verwacht 70% van de HVAC installaties werken niet volgens ontwerp 90% van de comfortklachten wordt toegeschreven aan niet goed werkende installaties

waarom commissioning? Onderzoek in NL in meer dan 80 gebouwen: Oorzaken: 15% ontwerpfouten 25% opleverfouten 60% fouten in gebruiksfase (B&O)

Waarom commissioning? Performance test koelmachine TAB koeling TAB verwarming Condens water Performance test ketels Geluidsmetingen Voorbeeld Luchtbehandelingskast Electromotor Elektrische (nood)voeding TAB luchtdistributie GBS BMS interface Regelinstallatie

Waarom commissioning? Focus op wensen eigenaar / gebruiker Aannemer en leveranciers contractuele verplichtingen worden nageleefd Minimaliseert risico s Verzekert dat systemen optimaal functioneren Vroegtijdige detectie problemen Commissioning voegt waarde toe Duidelijke en meetbare doelen voor alle partijen Systeemtesten, dynamisch en geïntegreerd worden uitgevoerd Verantwoordelijkheid en probleem-eigenaarschap Wie doet wat en controle

Waarom Commissioning? Specifieke / fabricaat eigen testen installatiefouten TAB Contractuele conflicten Pre-fab installatie en constructie Niet adequate planning Weinig Cx vaardigheden Ontwerpfouten GBS Cx

Waarom Commissioning profit financieel voordeel Besparen op kosten met Commissioning? Helaas geen garantie voor kostenbesparing Extra kosten (voor Cx) zijn voorspelbaar (je weet waar je het aan uitgeeft) De meeste besparingen treden op door vermeden kosten

Waarom Commissioning profit financieel voordeel Weinig informatie beschikbaar in Nederland mbt kosten/baten Cx In USA meer ervaring met Cx Baten vaak gerelateerd aan energiebesparing Ander soortige baten veel lucratiever, maar moeilijker kwantificeerbaar Split-incentive agv opsplitsing bouwproces

Waarom Commissioning profit financieel voordeel Ander soortige baten: Minder herstelwerkzaamheden na oplevering Minder storingen Verlenging levensduur installatie Minder klimaatklachten Hogere arbeidsproductiviteit agv beter klimaat en minder verzuim Minder symptoombestrijding Tevreden (ver)huurder en gebruikers

Waarom Commissioning profit financieel voordeel Ander soortige baten: Baten Initiele Cx, niet energie gerelateerd (nieuwbouw) Bron TVVL 2011/10

Waarom Commissioning profit financieel voordeel Besparing op energie gerelateerde kosten: 0,20 tot 2,30 / m2 Besparing op niet energie gerelateerde kosten: 2,75 tot 82,00 / m2

Waarom Commissioning profit Kosten Cx: Bestaande bouw ca $3/m 2 Nieuwbouw ca $ 10/m 2 Gerelateerd aan bouwkosten 0,25 tot 2% Kosten Cx gerelateerd aan totale bouwkosten Bron TVVL 2011/10

Waarom Commissioning profit Energie-baten Initial-Cx: Terugverdientijd 0,7 tot ca 5 jaar (mediaan), maximaal 20 jaar Grote spreiding terugverdientijd = projectspecifiek Terugverdientijd Cx van 33 nieuwbouwprojecten Bron TVVL 2011/10

Waarom Commissioning profit baten Retro-Cx: Terugverdientijd 1 maand tot ca 1 jaar Terugverdientijd Retro-Cx van 100 bestaande gebouwen Bron TVVL 2011/10

Waarom Commissioning profit financieel voordeel Besparen op initiële kosten Voorkomen is beter dan genezen Huidige faalkosten bedragen ca 11% Verbetering performance en betrouwbaarheid = toename tevreden gebruikers Betere kwaliteit van systeem = hogere marktwaarde

Waarom Commissioning profit Verhoogd thermisch comfort en verbetert milieu Verbeterde indoor luchtkwaliteit Soft-landing overdracht aannemergebruiker een goede start bij ingebruikname Geoptimaliseerde Energie Performance Leidt tot verduurzaming (LEED en BREEAM)

Waarom Commissioning profit Reduceert kosten voor constructie, realisatie en onderhoud Reduceert energieverbruik Reduceert RFC s en wijzigingskosten Reduceert kosten voor terugkomen aannemer en leveranciers

Commissioning kosten

Doelstellingen Cx Voldoen aan de verwachtingen Kwaliteitsborging installaties, constructies en proces Het verbeteren prestatie installaties Het verlagen van de operationele kosten Het waarborgen van adequate voorlichting en training personeel voor B&O en gebruikers Het verbeteren van de systeemdocumentatie

Doelstellingen Cx Cx is een continu verbeteringsproces Bron TVVL 2011/10

Aannemers 1 e reactie op Cx

Commissioning is niet:

Cx proces Initiatief Definitie Ontwerp Voorber. Realisatie Exploitatie Initial Cx Retro Cx Re-Cx Continuous

Cx Proces I - initiatiefase Programma Planning II - Ontwerpfase VO DO Cx = OPLEVEREN III - Uitwerkingsfase Bestek CX oude stijl IV - Uitvoeringsfase Realisatie Overdracht V Ingebruikname en beheerfase Nazorg Beheer en gebruik

Cx Proces I - initiatiefase Programma Planning II - Ontwerpfase VO DO III - Uitwerkingsfase Bestek IV - Uitvoeringsfase Realisatie Overdracht Cx nieuwe stijl V Ingebruikname en beheerfase Nazorg Beheer en gebruik

Cx proces Initiatief-fase Samenstellen Cx team Vaststellen gebruikers wensen, Concept scope en budgetten

Documenteren Duidelijk documenteren ontwerp- en operationele uitgangspunten, PvE Cx plan Issues log en risk management Communiceren Gedurende ontwerpfase communiceren van aanbevelingen om behulpzaam te zijn bij de ontwikkeling van het commissioning plan en wijzigingen gedurende de uitvoeringsfase te voorkomen Verzekeren Cx proces Ontwerp-fase Verzekeren dat commissioning uitvoeringsfase afdoend is weergegeven in de uitvoeringsdocumenten

Documenteren Cx proces Constructie-fase Controle van uitvoeringsdocumenteren ontwerp op PvE en gebruikers eisen. Cx plan en opzet voor TAB, functionele testen Trainingsplan voor gebruikers en personeel Juiste installatie Zorg dragen voor het op juiste wijze installeren en toepassen van systemen en materialen Inspectie en controle van componenten Pre-functionele en functionele testen

Documenteren Volledig Cx dossier Vastleggen juiste werking Vastleggen juiste werking van systemen en materialen gedurende de mogelijke bedrijfstoestanden zoals bedoeld in het ontwerp Bevestiging dat installaties zijn getest en functioneren conform ontwerp en uitgangspunten Onderhoud en bedrijf Verstrekken van complete onderhouds- en bedrijfsvoorschriften Gebruikersinstructie Cx proces Realisatie en exploitatie-fase Voldoende instrueren-opleiden (personeel) eigenaar/gebruiker

Invloed op kwaliteit, kosten en tijd

Commissioning waar moeten we naar toe Denken van losse componenten.naar denken in prestaties van Concepten en Systemen

Geen Commissioning!