Voorstellen voor onderzoekspresentaties Mbo Onderzoeksdag Presenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015! Indienen van een voorstel kan tot en met 15 mei 2015 via e-mailadres: info@mboonderzoeksdag.nl Gebruik hiervoor onderstaand format. Naam indiener (contactpersoon): Richard Voss Naam mbo-instelling: ROC Friesland College Mailadres: r.voss@fcroc.nl Telefoonnummer: Naam/namen van de presentatoren: Richard Voss 1. Titel van de presentatie: Samen werken aan werkplekleerbegeleiding 2. De aanleiding voor het onderzoek en de onderzoeksvragen. Bijv: wat is het probleem en wat gaat op grond van dit onderzoek veranderen in de onderwijspraktijk? Welke vragen wil je met dit onderzoek beantwoorden? Deze Masterthese is geschreven in het kader van de opleiding Master Learning and Innovation (MLI) aan de Stenden Hogeschool met als onderwerp Werkplekleerbegeleiding (). Het betreft een onderzoek en innovatieplan in opdracht van de Academische Opleidingsschool Friesland College (FC) NHL Hogeschool binnen de FC School voor Commercie en Dienstverlening (SvC&D). wordt van essentieel belang geacht bij het werkplekleren (WPL) door toekomstige docenten als onderdeel van het Opleiden in de School (OidS) als gevolg van die FC-NHL Opleidingsschool. Nationaal en internationaal wordt werkplekleren (WPL) als een veelbelovende mogelijkheid gezien om toekomstige docenten beter voor te bereiden op een baan in het onderwijs. Het onderzoek in deze Masterthese dient ter ondersteuning van het innovatieplan. Het innovatieplan is gebaseerd op de vraag uit de eigen organisatie het OidS in de eigen context te positioneren, richten en verstevigen. De bedoeling van het onderzoek is daarbij dat duidelijk wordt welke kritische factoren bij het succes ervan bepalen, zodat tevens duidelijk wordt hoe deze factoren het beste kunnen worden toegepast. Het voorgaande samenvoegend leidt dat tot de volgende centrale onderzoeksvraag binnen de context van het werkplekleren door toekomstige docenten binnen de school voor Commercie en Dienstverlening van het Friesland College: In hoeverre ondersteunen kritische succesfactoren werkplekleerbegeleiding? a. Theoretische deelvragen: Wat zijn kritische succesfactoren? Wat is werkplekleerbegeleiding? Hoe werkt werkplekleerbegeleiding? Waartoe werkplekleerbegeleiding?
In theoretisch kader zijn de theoretische deelvragen verder onderzocht en hebben variabelen voor het praktijkonderzoek opgeleverd (zie figuur 1) en is een conceptueel model (figuur 2) geformuleerd: OidS als deel van school- en personeelsbeleid Faciliteiten commitment van de leiding tijd en middelen draagvlak team opgeleid en of gecertificeerd kritische succesfactoren bij Deskundigheid inzetbaarheid competentie Match koppeling klik Betrokkenheid congruent handelen vanuit betrokkenheid Figuur 1 variabelen en indicatoren in boomstructuur Het (ofwel: klaar voor de taak) waartoe? Wij (ofwel: betekenisvolle ontmoeting met de toekomstige leraar) Ik (ofwel deskundigheid tav ) Figuur 2 conceptueel model
b. Dit leidt tot de volgende praktijkvragen eveneens binnen de beschreven context: 1. Wat is de huidige situatie ten aanzien van: a) de faciliteiten van? b) de deskundigheid van? c) de Match bij? 2. Wat is de gewenste situatie ten aanzien van: a) de faciliteiten van? b) de deskundigheid van? c) de Match bij? 3. In hoeverre wordt er congruent gehandeld vanuit de betrokkenheid bij? 4. In hoeverre ervaren toekomstige leraren een betekenisvolle ontmoeting bij WLPB? 3. De methode(n) van onderzoek: welke methode is gebruikt om een antwoord te geven op de onderzoeksvragen? Het beschreven onderzoek is een vorm van exploratief onderzoek met als doel het zoeken naar verbanden. Naast literatuuronderzoek heeft er uitwisseling plaats gevonden met een deskundige. Binnen het praktijkdeel van het onderzoek is er gekozen voor kwalitatief onderzoek in de vorm van kwalitatieve interviews met een explorerende vraagstelling, zie figuur 3 voor de onderzoek aanpak. Deskresearch: literatuurstudie; construeren conceptueel model; formulering praktijkvragen; afstemming met deskundige; interviewontwerp. Praktijkonderzoek: interviews met begeleiders; interviews met toekomstige docenten; groepsinterview met management team. Afstemming bevindingen met de deskundige, verslaglegging en ontwerp innovaties. Figuur 3 Onderzoek ontwerp Om goed zicht te krijgen op de huidige en gewenste situatie rondom gaf bovenstaand onderzoeksontwerp aanleiding om met drie verschillende groepen participanten (zie ook conceptuele model en toelichting in paragraaf 2.6) in gesprek te gaan. Bij de samenstelling van de groep begeleiders hebben ter variatie de volgende overwegingen meegespeeld: de mate waarin er sprake is van een opleiding voor de taak; de werkplek of team binnen de school; de mate van georganiseerdheid van de begeleiding; onderling verband van toekomstige docent in
relatie tot begeleider; het totaal aantal recente begeleidingen. Er was aldus sprake van een doelgerichte selectie (Hart, Boeije, & Hox, 2009). participanten aantal teams opgeleid Georganiseerde begeleiding Onderlinge verbanden Recente begeleidingen WPL 7 4 2 14 meerdere 15 maximaal begeleiders Toekomstige 2 2 n.v.t. ja meerdere n.v.t. docenten Managementteam SvC&D 6 8 n.v.t. n.v.t. meerdere n.v.t. Tabel 1 Overzicht participanten De participanten worden persoonlijk, per E-mail of op advies (MT ScC&D) benaderd. Er wordt met de participanten afgesproken dat antwoorden zonder naam en toenaam gebruikt zullen worden. 4. De opbrengsten: wat heeft het onderzoek (tot nu toe) opgeleverd? Denk aan resultaten én conclusies. Zoals hierboven beschreven dient het onderzoek ter ondersteuning van het innovatieplan. De bedoeling van het onderzoek was daarbij dat duidelijk wordt welke kritische factoren bij het succes ervan bepalen, zodat tevens duidelijk wordt hoe deze factoren het beste kunnen worden toegepast. Met kritische succesfactoren als uitgangspunt voor een succes- of betekenisvolle toepassing bij werkplekleerbegeleiding kan worden gesteld dat de geïdentificeerde indicatoren in de huidige situatie op enkele van belang geachte onderdelen onvoldoende worden toegepast. Daar waar ze wel (voldoende) worden toegepast blijft onduidelijk met welk aandeel ze bijdragen aan een mogelijk succes. Daarbij lijken de uitkomsten van dit onderzoek behoorlijk overeen te komen met de eerdere bevindingen omtrent de gehele Opleidingsschool FC-NHL. Uitspraken van participanten omtrent de gewenste situatie geven voldoende richting aan de reeds ingezette innovatie en een verdere uitwerking daarvan. 5. De (mogelijke) benutting van de opbrengsten in de schoolpraktijk: hoe zullen de opbrengsten resultaten worden gebruikt? In je eigen school? ook in andere? De figuur 4 betreft een definitieve schematische uitwerking van verdere innovaties en voorstellen op basis van dit onderzoek. Grofweg zijn de volgende initiatieven en interventies in gang gezet als gevolg van deze thesis: het informeren en het voeren van een dialoog met het betreffende managementteam waarbij voorstellen in het managementcontract zullen worden overgenomen; het ontwerpen en uitvoeren een opleiding voor op basis van kenniscreatie waarbij naast op basis van het FC concept praktijkgestuurd leren. Het onderzoek van Kroeze (2014) en diens aanbevelingen zullen daarin meegenomen worden.
OidS als deel van school en personeelsbeleid mag wel indalen betere positionering opleidingsschool presentatie onderzoek en innovatie /dialoog mt Faciliteiten Commitment van het management Tijd en middelen erkening en waardering begerenswaardig compensatie tijd en digitale middelen samenwerking met opleidingsschool versterken integraal personneelsbeleid rond OidS Draagvlak team gezamenlijk op strepen staan bij leiding OidS als professionalisering Opgeleid en of gecertificeerd beide als vorm van waardering opleiding coaches en certificering pilot ontwerp opleiding coaches + lerarenregister kritische succesfactoren bij Deskundigheid Inzetbaarheid meer maatwerk en breder meer maatwerk en breder presentatie onderzoek en innovatie /dialoog mt Competentie verdere profesionalisering zie verdere aanbeveling * pilot ontwerp opleiding coaches + lerarenregister Koppeling beter aansluiting behoeften, leervraag, talenten zowel communicatief, organisatorisch e.d. brochure + website Match Klik meer sturing op maatwerk dialoog tijdens opleiding coaches over professionaliteit Betrokkenheid congruent handelen op basis van betrokkenheid benoemd als taak samenhangende gezamelijke principes dialoog over principes volgens MCC Figuur 4 6. Literatuurreferenties Kroeze, C. (2014). Georganiseerde begeleiding bij opleiden in de school. Nijmegen: Efficient. Richard Voss