SAAM wijzer Professioneel statuut De Fonkeling

Transcriptie

1 1 SAAM wijzer Professioneel Statuut 1.1 Aanleiding Vanaf 1 augustus 2017 is de wet Beroep leraar en lerarenregister (WBL) van kracht. Met deze wet wordt beoogd dat de positie van de leraar versterkt wordt, door vast te leggen dat leraren voldoende professionele ruimte hebben om te doen waar ze goed in zijn: kwalitatief goed onderwijs verzorgen. De WBL bestaat in feite uit vier onderdelen: 1) Het beroep van leraar wordt bij wet omschreven. De wet omschrijft wat er onder het beroep leraar wordt verstaan en geeft daarmee een inhoudelijke basis aan het beroep. In die omschrijving staat dat de leraar verantwoordelijkheid draagt voor het vakinhoudelijke, vakdidactische en pedagogische proces in de school, waaronder het beoordelen van de onderwijsprestaties van leerlingen. Dit alles binnen de kaders van het onderwijskundige beleid van de school. 2) De beroepsgroep krijgt een eigen professionele standaard. De professionele standaard is een leidraad voor professioneel handelen. Er staan algemeen aanvaarde normen over het beroep van leraar in. Daarmee maken leraren duidelijk wat er wel (en dus ook niet) van hen gevraagd mag worden. 3) Elke school krijgt een professioneel statuut (vanaf augustus 2018) Elke school moet beschikken over een professioneel statuut. Het is een uitkomst van overleg tussen leraren en schoolleiding. In het professionele statuut worden afspraken over de professionele ruimte van de leraar vastgelegd. 4) Registratie van leraren in het lerarenregister (vanaf augustus 2018). Leraren zullen zich vanaf augustus 2018 moeten registreren in een lerarenregister. In het lerarenregister laat je zien dat je bevoegd bent om voor de klas te staan en dat je je bekwaamheid onderhoudt. 1.2 Standpunten SAAM* In onze sturingsfilosofie ondersteunen wij de professionele ruimte van collega's. Wij nemen onze verantwoordelijkheid voor het leren van leerlingen en leraren, dus zorgen wij vanzelfsprekend voor een rijke leeromgeving, professionalisering en goed onderwijs Lerarenregister We zien dat de huidige ontwikkeling van het lerarenregister en professioneel statuut deze filosofie onvoldoende ondersteunen, daarom ondertekenden wij een manifest tegen de huidige vorm van het lerarenregister samen met vele andere besturen. Bekwaamheidseisen van de beroepsgroep zelf zijn prima. Maar een systeem vanuit de overheid ontmoedigt en het bijhouden ervan kost tijd. Externe verantwoording voor het vak vindt voortdurend plaats: professionals voeren dagelijks gesprekken over hun vak met collega s, (onderwijs)deskundigen, ouders en leidinggevenden. Bovendien focust een register eenzijdig op formele leersituaties, terwijl er nauwelijks plaats is voor informeel leren, voor werkend leren, voor levende leergemeenschappen. Groei en professionaliteit zijn behalve meetbaar vooral merkbaar en zichtbaar Het professioneel statuut SAAM* onderschrijft het gedachtegoed van het professioneel statuut en ziet dit in een breder perspectief dan dat van de leraar. Door in te zetten op het versterken van professionele ruimte en samenwerking binnen de teams wil SAAM* de beroepskwaliteit van alle betrokken professionals een belangrijke impuls geven en niet specifiek alleen voor leraren. Met het professioneel statuut nemen schoolteams verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de beroepsuitoefening van alle professionals in de school. 1

2 Het begrip professionele ruimte vraagt van professionals dat zij hun ruimte ook zien en kunnen benutten om zo hun kennis en vaardigheden te blijven ontwikkelen. De schoolleiding speelt een belangrijke (faciliterende) rol bij het benutten van de bedoelde professionele ruimte. De WBL legt in feite exact datgene in wetgeving vast, wat in de visie en sturingsfilosofie van SAAM* reeds verankerd is in wat we de basis van SAAM noemen. Het basisschema (figuur 1) en de sturingsfilosofie van SAAM* (figuur 2) geven duidelijk weer hoe de positie van de leraar bij SAAM* verankerd is. De basis van SAAM biedt scholen een helder richtinggevend kader om het professioneel statuut voor de eigen locatie vorm te geven. Figuur 1:SAAM basisschema: bron: 2

3 Figuur 2: SAAM sturingsfilosofie, bron: Alle professionals hebben bovendien vanuit het SAAM uitgangspunt Wie het weet moet het zeggen valzelfsprekend zeggenschap op vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch gebied. Door hen mede-eigenaar te laten zijn van de strategische uitgangspunten van SAAM*, de bijbehorende jaarlijkse managementcontracten en de halfjaarlijkse managementrapportages bieden we hen alle kans om hun eigen professionele ruimte te benutten. Samenwerking 3

4 In het versterken van de samenwerking binnen en buiten de schoolteams liggen belangrijke kansen om het handelingsvermogen van professionals te vergroten. Door samen te werken krijgen professionals zicht op elkaars kennis, ervaring en vaardigheden en kunnen ze hiermee hun eigen competenties verder ontwikkelen. Door de inzet van duurzame inzetbaarheidsmogelijkheden als peer-review, observaties en actieve participatie in diverse formele, informele en formeel-informele netwerken, wordt de samenwerking tussen professionals met verschillende functies in de dagelijkse praktijk versterkt. Professionals hebben hierbij een actieve rol en nemen zelf initiatieven. Door professionals in teamverband afspraken en regels mede te laten bepalen, sturen en reguleren ze zelf hun werk. Op de scholen worden hierover al afspraken gemaakt en deze kunnen worden opgenomen in het professioneel statuut. Het format (bijlage 1) biedt mogelijkheden om de gemaakte afspraken op te nemen en om, daar waar nodig, in het teamoverleg afspraken te maken en/of bij te stellen. Bronvermelding: cidau1ewzf.pdf 4

5 Bijlage 1: Professioneel Statuut SAAM*-scholen Professioneel Statuut 5

6 Professioneel Statuut We werken op basis van vertrouwen in elkaar en leggen verantwoordelijkheden laag in de organisatie. Onze sturing geeft ondersteuning en ruimte aan collega s. We dagen collega s uit om met de ontwikkeling van zichzelf en de school bezig te zijn. Iedere collega is eigenaar van de eigen professie. We zetten in op collectief en informeel leren (leren van en met elkaar). We maken gebruik van elkaars talenten. Zeggenschap We nemen besluiten samen, vanuit het principe wie het weet moet het zeggen. Besluitvorming over de uitvoering van het onderwijs gebeurt in samenspraak in het team. Leraren zijn verantwoordelijk voor het onderwijsproces en bepalen de vakinhoudelijke, vakdidactische en pedagogische aanpak. Natuurlijk binnen de wet en kaders van de school. Collega s zijn mede-eigenaar van de schoolplannen, de bijbehorende jaarlijkse managementcontracten en individuele resultaatafspraken. Door collega s in teamverband afspraken en regels mede te laten bepalen, sturen en reguleren ze zelf hun werk. Professionele ruimte bij SAAM* Onze school is onderdeel van SAAM*scholen. SAAM* zet in op het versterken van professionele ruimte en samenwerking binnen de teams. Daarmee geeft SAAM* de beroepskwaliteit van alle betrokken professionals een belangrijke impuls. Met dit professioneel statuut nemen schoolteams verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de beroepsuitoefening van alle professionals in de school. Dit vraagt van professionals dat zij hun ruimte zien en kunnen benutten om zo hun kennis en vaardigheden te blijven ontwikkelen. De schoolleiding speelt een belangrijke (faciliterende) rol bij het benutten van de bedoelde professionele ruimte. Samenwerking We leren en werken in betekenisvolle verbinding met elkaar. Door middel van duurzame inzetbaarheidsmogelijkheden zoals peer-review, observaties en actieve participatie in diverse formele en informele netwerken, wordt de samenwerking tussen collega s met verschillende functies in de dagelijkse praktijk versterkt. Onze collega s hebben hierbij een actieve rol en nemen zelf initiatieven. School afspraken A) De afspraken over onze pedagogisch/didactische aanpak (zoals bij leerlingbegeleiding en oudercontacten) hebben wij vastgelegd in onze schoolgids. B) Daar staat ook beschreven hoe wij ons lesaanbod vormgeven en aanbieden en welke middelen wij daarbij gebruiken. C) Wij zorgen op de volgende manier dat wij bekwaam blijven: Jaarlijks vindt er een contracterings gesprek plaats met de leerkracht/ leidinggevende en overig onderwijspersoneel. Daarin is tijd en ruimte om nascholings mogelijkheden te bespreken en vakpromotie verder uit te diepen. Er worden studiedagen georganiseerd, iedereen heeft een actieve bijdrage in diverse vakgroepen, en we organiseren en sluiten aan bij netwerkbijeenkomsten D) Wij hebben de professionele dialoog met betrekking tot punt A, B en C als volgt ingeregeld: In de schoolgids verantwoorden wij naar ouders/verzorgers hoe ons (lees: De Fonkeling) pedagogisch/didactisch handelen is en naar het personeel onderbouwen wij dit nog in de 6

7 Hoezomap. Verder is het Handboek ondersteuning en begeleiding de bijbel voor de ondersteuning. Procedure Dit Professioneel Statuut is opgesteld door het volledige team. De looptijd is gelijk aan de looptijd van het Schoolplan. Dat betekent dat het Professioneel Statuut niet jaarlijks vastgesteld hoeft te worden. Het Professioneel Statuut wordt ter informatie met de MR gedeeld. Er is geen sprake van instemmingsrecht. Een afschrift wordt geplaatst op Oogopslag. 7