thema IT & Business 9e jaargang #6 2013 Willem Eelman (Unilever) Richting realtime informatie Robert Webb (TBM Council) IT draaien als een business Jan Willem Duijzer (Gemeente Den Haag) Werken aan een open overheid Frans Woelders en jeroen tas (ABN AMRO en philips) Twee winnaars!
WE HEBBEN VEEL GOEDE PRODUCTEN DIE WE U NIET VERKOPEN Bij Enterprise Solutions geloven we niet dat u meer succes heeft als u meer van onze producten koopt. We zoeken samen met u de juiste balans tussen uw ambities, uw bestaande systemen en onze innovaties. Zo kunt u probleemloos blijven ondernemen. Ons glasvezel- en mobiele 4G-netwerk bieden u daarvoor bijzonder veel mogelijkheden. Mag ik u nog meer vertellen? fedor.hoevenaars@tele2.com ENTERPRISE SOLUTIONS
Business-software: het hart van uw onderneming Thinkwise Software ziet business-software als het kloppende hart van een succesvolle onderneming. Business-software moet zich continu kunnen aanpassen aan de veranderingen binnen de onderneming en anticiperen op nieuwe technologische ontwikkelingen. Een bedrijfshart met een onbeperkte levensduur was tot op heden onvoorstelbaar. Dankzij Thinkwise Software is dit nu realiteit. Maak het hart van uw onderneming onsterfelijk. Robert van der Linden, CEO Thinkwise Software
Thinkwise Software Factory: vernieuwend concept Robert van der Linden en Victor Klaren zijn ruim tien jaar geleden gestart met een vernieuwend concept: modelgedreven softwareontwikkeling met de Thinkwise Software Factory. Het resultaat: uw business-software past zich moeiteloos aan aan de eisen en wensen van uw bedrijf en veroudert technologisch niet meer. U hoeft nooit meer nieuwe software te kopen. Eerst zien dan geloven Thinkwise Software doet geen valse beloftes, het gaat tenslotte om het hart van uw onderneming. Daarom bieden wij u de kans om uw bestaande software binnen tien dagen kosteloos te moderniseren. Uw jarenlange investering is niet voor niets geweest, wij hergebruiken deze waardevolle informatie voor uw nieuwe business-software. Kortom: u kunt vooraf bekijken of de oplossing van Thinkwise Software echt werkt. U zet geheel vrijblijvend en zonder risico s de eerste stap naar nieuwe business-software. Kennismaken Wij bieden u de mogelijkheid om vrijblijvend kennis te maken met de concepten van de Thinkwise Software Factory. U bekijkt samen met één van onze businesscase-experts een online presentatie. Deze persoonlijke online presentatie duurt maximaal dertig minuten. Maak een afspraak: www.thinkwisesoftware.com/online-demo Veroudering van business-software behoort definitief tot het verleden. Victor Klaren, CTO Thinkwise Software Boogschutterstraat 7B 7324 AE Apeldoorn 055-312 8280 info@thinkwisesoftware.com www.thinkwisesoftware.com
inhoudsopgave IT & Business 20 CIO s of the Year 2013 Frans Woelders (ABN AMRO) en Jeroen Tas (Philips) zijn de winnaars van de CIO of the Year Award 2013. De zeskoppige jury koos daarmee voor een CIO die zijn functie stretcht en als digitale leider buiten de kaders beweegt, én een IT-bestuurder die al langere tijd aantoonbare prestaties neerzet. 50 De IT-strategie van Unilever De strategie voor Unilevers IT weerspiegelt die van de business, stelt CIO Willem Eelman. De organisatie bestond tien tot vijftien jaar geleden uit diverse kleine bedrijven in verschillende landen. Dit resulteerde in honderden IT-systemen met elk hun eigen dataset. Sinds 2010 werken de business en IT mondiaal als één. 108 Klimmen op de waardeketen Naast de fundamentele rol van IT in het kader van samenwerking, communicatie en bedrijfsprocessen in een multinationale organisatie, helpt informatietechnologie het bedrijf hogerop te komen in de waardeketen. DSM-CEO Feike Sijbesma vertelt over de wisselwerking tussen hem en CIO Aloys Kregting. 142 Jan Willem Duijzer (Den Haag) Bij een open en mondige maatschappij hoort een open overheid. Jan Willem Duijzer, CIO van de gemeente Den Haag, staat te trappelen om deze open overheid vanuit de digitale architectuur mede vorm te geven. Aan de beoogde openheid en verbondenheid kleven echter wel de nodige uitdagingen. 6 CIO MAGAZINE
28 34 42 44 56 66 74 76 90 94 100 116 118 132 138 Het business empowerment framework Verslag CIO Day 2013 Meer controle over IT-middelen Gartner: Ontwrichtende belofte Rondetafelbijeenkomsten 92 en 93 Interview: Leon He (Huawei) SEPA, de stand van zaken (8): Robin Horstkamp Interview: Robert Webb (TBM Council) Roadmapontwikkeling in de praktijk Forrester: Tijdperk van de klant Scrummen onder schooltijd Sturen op soft controls: effectieve IT-transities Verslag Dreamforce, San Francisco Interview: Corné Mulders (ABN AMRO) Reshoring en inbesteden, hype of zeepbel? Columns 49Peter Hagedoorn 81Daan quakernaat 115Robbert- Jan Stegeman 153Roel Wolbrink En verder. 9Redactioneel 11Bits & Bytes 14onze cio 40van de voorzitter 64opinie 71Research 82Gezien, geweest, gesproken 86cio in de zorg 98out of office 122Valkenoog 125Heb je even? 148DigIT Colofon hoofdredactie: Hotze Zijlstra E-mail: hotze@ictmedia.nl Website: www.cioday.nl Eindredacteur: Yvette Polman MEDEWERKERS: Gerko Baarslag, Guido Bayens, George F. Colony, Paul Cornelisse, Arnoud van Gemeren, Wim Griffioen, Peter Hagedoorn, Maarten Kleyn, Bart van der Linden, Bram van Mechelen, Teus Molenaar, Hyleco Nauta, Bernhard van Oranje, Paul Piebinga, Rube van Poelgeest, Richard Poolman, Guus Pijpers, Daan Quakernaat, Daan Rijsenbrij, Sytse van der Schaaf, René Steenvoorden, Jan Peter de Valk, Martijn Veldkamp, Roel Wolbrink UITGEVER: Rob Beijleveld (rob@ictmedia.nl) tel. 06-51531551 ICT Media BV Magistratenlaan 184 5223 MA s-hertogenbosch T 073-6140070 F 073-6129997 Sales & Marketing Events: Bart de Vaan bart@ictmedia.nl 073-6140070 Sales & Marketing Media: Jeffrey Ploeg Jeffrey@ictmedia.nl 073-6140070/ 06-31744858 Traffic Advertenties: Jeffrey Ploeg Jeffrey@ictmedia.nl (max 5mb) 073-6140070/ 06-31744858 ABONNEMENTEN: Een abonnement in Nederland kost 175 euro per jaar exclusief btw. Zie www.cioportal.nl Opgave en vragen over abonnementen: ICT Media BV Magistratenlaan 184 5223 MA s-hertogenbosch Tel. 073-6140070 Fax. 073-6129997 Site: www.cioportal.nl/2050/magazines voor abonneren of redactie@ictmedia.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. CIO Magazine is een vakblad Beëindigen abonnement: Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat het blad ontvangen wordt uit hoofde van beroep. Hierdoor wordt een abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk of via redactie@ ictmedia.nl) dienen 30 dagen voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden. FOTOGRAFIE: Mark van den Brink, Eric Fecken, Vincent Nabbe, Paul Piebinga, Roelof Pot, Marcel Willems Illustraties: Walter van Kalsbeek Vormgeving: Mathieu Westerveld Drukker: PRinterface Aanlevering van artikelen: Inzending van een artikel naar de redactie ter publicatie houdt in dat de auteur akkoord gaat met de volgende voorwaarden: de auteur heeft het volledige auteursrecht op het werk; het artikel is niet eerder, in welke taal dan ook, gepubliceerd; met publicatie wordt geen geheimhoudingsplicht geschonden; de auteur zal het artikel niet zonder schriftelijke toestemming van de uitgever elders publiceren. Artikelen herpubliceren? Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever is het niet toegestaan om artikelen uit dit blad integraal over te nemen in eigen of andere media (zoals tijdschriften, websites en intranet). Nota bene: geen toestemming is nodig om van een artikel de titel en de inleiding over te nemen (circa 50 woorden) onder de strikte voorwaarde dat er tevens een goed zichtbare en werkende link of verwijzing wordt geplaatst naar de website van dit blad. jaargang 9 Ó nummer 6 Ó 2013 ISSN 1570-5463 ICT Media BV, s-hertogenbosch 2013 7
Alle waarheden zijn makkelijk te begrijpen als ze eenmaal zijn ontdekt. Het gaat erom ze te ontdekken. Galileo Galilei (1564-1642) www.netrom.nl NetRom Software BV Hazeldonk 6006 4836 LA Breda T 076-542 07 40 soft@netrom.nl
redactioneel rubriek Belangrijkste trends Mensen stellen mij vaak de vraag: Wat staat er momenteel het hoogst op de CIO-agenda? Is het nog steeds de cloud? Big data? Mobility? Analytics? En hoe staat het met sensortechnologie en machine-to-machine? Het is opvallend hoe vaak de CIO-agenda vooral vanuit het perspectief van de leverancier wordt bekeken, met de bijbehorende nadruk op de technologische mogelijkheden. De diverse researchfirma s stappen in dezelfde valkuil. Het ene jaar staat serviceoriëntatie bovenaan, een jaar of wat later weer de cloud of analytics. Secundair Begrijp me niet verkeerd: CIO s zijn er zeker mee bezig, en als redactie hebben we altijd een open oog voor trendy technologieën. Deze zijn evenwel secundair aan de onderliggende doelstellingen en uitdagingen op bestuursniveau. Met andere woorden: de trends zijn onmiskenbaar, maar als het gaat om de CIO-agenda gaat het nog steeds om kostenbesparing, security, klantfocus, talentmanagement en sector- of bedrijfsspecifieke kwesties. Rondom deze zaken zoeken CIO s samen met hun businesses en medebestuurders naar innovatieve oplossingen. Daarbij gebeurt het zelden dat de ene specifieke uitdaging direct leidt tot de inzet van een andere specifieke oplossing. Dus niet: Ik wil mijn klant beter bedienen en daarvoor omarm ik big data. Klanten bedien je beter door de combinatie van bijvoorbeeld cloud CRM, mobility en analytics. Het leuke is dat de oplossing voor het één vaak ook de (deel)oplossing is voor het andere. Het beter bedienen van de klant gaat gepaard met lagere kosten door vervanging van on-premise backofficesystemen en een toenemende mate van flexibiliteit. Daarom zien we ook dat genoemde technologieën redelijk gelijke tred maken qua adoptie door CIO s. Samenhang Bij het adresseren van zaken op de CIO-agenda gaat het vooral om samenhang en adaptiviteit. Men wil een schaalbaar, wendbaar en kosteneffectief IT-landschap zonder vendor lock-in. De gekozen oplossingen voor de onderliggende uitdagingen moeten elkaar niet in de weg zitten, maar versterken. Dat verklaart de belangstelling voor masterdatamanagement, (enterprise)architectuur, business-processmanagement en ook de business- en technologieroadmaps van partners. Standaardisatie en centralisatie worden vaak meegenomen, maar zijn steeds minder een doel op zich. Hetzelfde geldt voor sourcing. Vanuit de bredere architectuur- en roadmapvisie wordt in het kader van de gewenste lagere kosten, flexibiliteit, klantfocus, en security & compliance gewerkt met cloud, big data, mobility, analytics, sensortechnologie en alle andere sexy zaken op de lijstjes van partijen die iets te verkopen hebben. Leveranciers zouden er goed aan doen hun focus te verleggen van hun producten en dienstenportfolio naar de vraag van de klant. Net zoals de CIO s momenteel zelf doen. Hotze Zijlstra, Hoofdredacteur CIO Magazine jaargang 9 Ó nummer 6 Ó 2013 9
Rubriek Bits & Bytes Door IT-Executive Holland Casino bereidt uitbesteding IT voor Gokbedrijf Holland Casino heeft een aanbesteding uitgeschreven voor het outsourcen van het werkplek- en infrastructuurbeheer en de helpdeskondersteuning. De uitbater van casino s wil een vijfjarig contract sluiten met één partij. De geraamde omvang van de opdracht bedraagt maximaal 27 miljoen euro. Het bedrijf dat de opdracht in de wacht sleept, moet 23 IT ers overnemen. In een later stadium wil Holland Casino ook met het uitbesteden van applicatiediensten aan de slag. De uitbesteding past bij een eind 2012 gestarte grote sanering bij Holland Casino, waarbij in twee jaar tijd honderden arbeidsplaatsen verdwijnen. In september liet het gokbedrijf weten dat het concern nog eens honderdvijftig banen extra schrapt op het hoofdkantoor en de arbeidsvoorwaarden van het personeel verder versobert. Holland Casino heeft veel last van de economische crisis, maar vooral van de opkomst van de onlinecasino s. In totaal wil het bedrijf structureel minimaal vijftig miljoen euro op de kosten bezuinigen onder andere door de IT uit te besteden. Regieorganisatie Begin dit jaar is Holland Casino begonnen met een reorganisatie op de IT-afdeling door een aansturende regieorganisatie te creëren met twee interne dienstverleners. De ene dienstverlener concentreert zich op IT-diensten die met de werkplekken, infrastructuur en de servicedesk te maken hebben. Die tak wordt nu uitbesteed. De tweede groep houdt zich bezig met producten en diensten rondom zakelijke oplossingen, inclusief applicatiemanagement. In een later stadium onderzoekt het bedrijf welke van deze diensten eveneens buiten de deur kunnen worden belegd. Ballmers visie op de CIO van de toekomst Tijdens het Gartner-symposium in het Amerikaanse Orlando, kreeg de vertrekkende CEO van Microsoft, Steve Ballmer, de vraag voorgelegd wat volgens hem een goede CIO is. Een uitstekende kennis van de technologie en vooral van innovatie is volgens Ballmer onontbeerlijk. Daarnaast moet de CIO als manager ook de cultuur van het bedrijf en de manier waarop het bedrijf succesvol is in de markt goed begrijpen. Dat laatste is cruciaal, omdat de inzet van nieuwe technologie allesbepalend is voor toekomstig succes van de organisatie. Delta verruilt papier voor tablet De tot nu toe veruit grootste implementatie van de Microsoft Surface-tablet vindt plaats bij de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Delta Airlines. De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij heeft eind september besloten de elfduizend piloten van een Surface-tablet te voorzien. De businesscase is simpel. Door de komst van de tablet in de cockpit hoeft de loodzware vluchtkoffer met alle belangrijke documentatie over het vliegtuig en de route niet meer mee. Daarmee bespaart Delta op jaarbasis maar liefst 1,2 miljoen liter aan brandstof. De vliegmaatschappij kondigde eerder aan grootschalig te investeren in het mobiele platform van Microsoft door negentienduizend stewards en stewardessen met Nokia Windows Phones uit te rusten. De luchtvaartsector is bij de introductie van nieuwe mobiele oplossingen niet bepaald een Microsoft-bastion te noemen. Zo kozen American Airlines en KLM er onlangs voor om hun vliegpersoneel grootschalig uit te rusten met de ipad. Nullen & enen 010001010101001101010101010101010010101010100101010101010100101101001010101010110010110010 Ó Na de introductie van de nieuwe fullscreen videochat in Hangouts, stelt Google speciaal voor Google Apps-klanten nieuwe features beschikbaar. Ó Tijdens de algemene ledenvergadering van de Vereniging voor Nederlandstalige SAP Gebruikers (VNSG) is Astrid Zwiers gekozen tot de nieuwe voorzitter van de gebruikersvereniging. Ó Het Social Career Network BeQuan is een netwerk voor werkzoekenden, werknemers die een stap verder willen in hun carrière, recruiters, ondernemers en organisaties. Ó Bij het waste-management & recyclingbedrijf Van Gansewinkel zal Cegeka dit najaar Microsoft Windows 8 en Office 2013 installeren op de pc s van 2.500 medewerkers. Ó Met de nieuwe Salesforce1 Sales Cloud kunnen ontwikkelaars op maat gemaakte sales-apps ontwikkelen en die overal en op elk device delen met alle salesgebruikers. Ó Unit4, Mediquest en Dichterbij hebben gezamenlijk een tool jaargang 9 Ó nummer 6 Ó 2013 11
Met Grip op uw dagelijks ICT-beheer kan uw ICT-afdeling zich concentreren op business oplossingen Uw business verandert steeds sneller en uw ICT-afdeling moet daarop inspelen. U vraagt oplossingen voor uw business. En dat gaat stukken beter als uw ICT-afdeling zich niet bezig hoeft te houden met het beheer van uw bestaande omgeving. Daarom introduceert KPN Grip. Vanuit de KPN appstore bieden wij Cloud-applicaties die eenvoudig zijn op en af te schalen voor de verschillende gebruikersgroepen binnen uw organisatie. Met één user-id hebben uw medewerkers toegang tot alle applicaties (cloud en non-cloud). Altijd en overal, ongeacht welk type device en besturingssysteem ze gebruiken. Grip biedt ook uw ICT-afdeling voordelen: zo kunnen bij in- of uitdiensttreding met één druk op de knop alle applicaties van een gebruiker geactiveerd of geblokkeerd worden. Voor alle aangeboden applicaties is KPN uw single point of contact. En dat is wel zo overzichtelijk. Vanaf nu hebt u één management dashboard, één contract, één supportdesk en één factuur. Bovendien hoeft u geen Capex-investering meer te doen, omdat alle applicaties uit de cloud komen. Uw kosten zijn dus variabel en u betaalt alleen voor de zaken die u gebruikt. Grip van KPN helpt u om het dagelijkse ICT-beheer los te laten. Maar wel met behoud van de juiste balans tussen controle en kosten. Zo hebt u de regie over de flexibiliteit van uw ICT-omgeving en grip op business enablement. Kijk voor meer informatie op kpn.com/grip
Rubriek Bits & Bytes Shared-serviceambitie overheid komt op stoom Het Ministerie van Financiën heeft zijn IT-dienstverlening ondergebracht bij de rijksbrede organisatie Shared Service Centrum-ICT (SSC-ICT). Het ict-centrum is onderdeel van het directoraatgeneraal Organisatie en bedrijfsvoering Rijk van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Bij het SSC-ICT werken zo n 250 mensen. In totaal beheert het servicecentrum nu zo n 27.000 werkplekken en daarmee is het een van de grootste werkplekbeheerders binnen de Rijksoverheid. Daar blijft het niet bij. Voor volgend jaar staat de migratie van vier nieuwe ministeries op de rol. De migratie van de ITdienstverlening van het Ministerie van Financiën betreft het beheer van zo n 2.100 werkplekken, duizend mobiele apparaten, inclusief de backofficeomgeving en het bijbehorende datanetwerk. Het centrum levert deze diensten aan de beleidskern van Financiën, die op drie locaties in Den Haag is gehuisvest. Zo n 30 IT ers van Financiën gaan mee in de verhuizing. De Haagse dienstverlener SSC-ICT regelt de werkplekdiensten van vijf ministeries. Nieuw datacenter De komende tijd staan de migraties van de Ministeries van Veiligheid & Justitie, Algemene Zaken, Buitenlandse Zaken en Economische Zaken op de planning. Die moeten in 2014 zijn afgerond. De totale besparing voor het Rijk bedraagt naar verwachting minimaal dertig miljoen euro per jaar. Deze besparing wordt bereikt door het bundelen en standaardiseren van IT-diensten, waardoor schaalvoordeel ontstaat in de uitvoering van het beheer. Om deze uitbreiding mogelijk te maken komt er in de Plaspoelpolder in Rijswijk bij Den Haag een nieuw groot datacenter. TU Delft bundelt onderzoek naar kwantumcomputer Onder leiding van de TU Delft gaat Nederland werken aan de bouw van een volgende generatie computer: de kwantumcomputer. Er komt speciaal voor dit doel een nieuw instituut: QuTech. Wetenschap, bedrijfsleven en overheid gaan samenwerken om dit nieuwe rekenwonder binnen vijftien jaar te realiseren. Dit maakte minister Kamp van Economische Zaken (EZ) onlangs bekend. QuTech is een voorbeeldig resultaat van samenwerking op het gebied van innovatie, aldus de minister. De beste onderzoekers werken samen met de meest innovatieve ondernemers en de overheid om een revolutionaire techniek door te ontwikkelen tot nieuwe producten en diensten. De belangrijkste onderzoeker is professor Leo Kouwenhoven die vorig jaar het bestaan van de zogenaamde Majorana-deeltjes aantoonde. Deze elementaire deeltjes vertoonden unieke eigenschappen dicht bij het absolute nulpunt en kunnen een sleutelrol gaan spelen in een computer die gebaseerd is op kwantummechanica. De verwachting is dat een computer die zijn rekenwerk verricht op basis van de kwantummechanische eigenschappen van elementaire deeltjes, veel krachtiger zal zijn. Deze kleine deeltjes kunnen een enorme rekencapaciteit leveren, waardoor nieuwe toepassingen mogelijk zijn. Zo is een kwantumcomputer in staat de werking van medicijnen per individu uit te rekenen. Ook wordt het makkelijker om de eigenschappen van bepaalde materialen en bodemlagen te berekenen en te voorspellen. Nullen & enen 010001010101001101010101010101010010101010100101010101010100101101001010101010110010110010 ontwikkeld voor het geautomatiseerd aanleveren van kwaliteitsgegevens van de gehandicaptenzorg aan het portaal van Mediquest. Ó Anaplan, leverancier van cloudgebaseerde, in-memory modeling- en planningsoplossingen voor sales, finance en operations, lanceert een diepere functionele integratie met Salesforce.com. Ó Atos en Blueriq, leverancier van software voor business-processmanagement, hebben een strategische alliantie gesloten met als doel uitvoeringsorganisaties in control te brengen bij de uitvoering van wet- en regelgeving. Ó Axis Communications, aanbieder netwerkvideo-oplossingen, heeft Erik Janssen aangesteld als ADP Engineer. Ó Palo Alto Networks en VMware hebben een samenwerking aangekondigd. Ó Wayfare is de eerste EMEAbrede servicedeliverypartner voor het nieuwe Progress Pacific-PaaS. Ó ZyLAB, leverancier van ediscovery en information-riskmanagementoplossingen, jaargang 9 Ó nummer 6 Ó 2013 13
onze CIO 14 CIO MAGAZINE
Rubriek Bits & Bytes CGI doet key-applicationservices voor Shell IT-dienstverlener CGI is door olieconcern Shell geselecteerd als wereldwijde leverancier voor key-applicationservices. De nieuwe overeenkomst ondersteunt Shell s Technical en Competitive IT-team (TaCIT). TaCIT is verantwoordelijk voor innovatieve, technische IT-oplossingen en -diensten. De organisatie ondersteunt de upstream- en downstreamprocessen, inclusief de IT voor Shells megaprojecten. CGI ondersteunt de bedrijfskritische en technische applicaties van het team in de komende vijf jaar. TaCIT valt onder Shells projecten- en technologieafdeling. CGI gaat de diensten leveren vanuit vier locaties: Nederland, Noord-Amerika, het Verenigd Koninkrijk en India. Als er nauwe technische samenwerking nodig is, dan komt er een colocatieoplossing. De twee bedrijven kennen elkaar overigens al lang. In 2011 selecteerde het olieconcern ook al de dienstverlener, toen nog Logica, om een nieuw tankkaartprogramma te realiseren. Overheid wil meer IT rijksbreed inkopen Het categoriemanagement binnen het Rijk wordt flink uitgebouwd in het kader van het Uitvoeringsprogramma Compacte Rijksdienst. Niet alleen doen steeds meer Rijksonderdelen mee, ook het aantal inkoopcategorieën wordt flink uitgebreid. Onlangs zijn 35 mogelijke nieuwe inkoopcategorieën aangewezen, waaronder de nodige IT-diensten. Mogelijke nieuwe IT-inkoopcategorieën zijn datacenterhardware, dataverbindingen, voorzieningen voor mobiele en vaste werkplekken, pakketsoftware, spraakverbindingen en licenties voor standaardsoftware waaronder applicaties van Microsoft, SAP en Oracle. Ook het beheren van toepassingen door outsourcing is als een mogelijke aparte inkoopcategorie aangewezen. Voordat deze inkoopcategorieën daadwerkelijk worden benoemd als rijksinkoopcategorie, wordt het potentieel ervan nader onderzocht door een centraal aangestelde ambtenaar. Nog dit jaar wordt hierover besloten. Vervolgens wordt er een categoriemanager op aangewezen die het categoriemanagement vorm en inhoud gaat geven, of wordt de inkoop voor deze categorie op een andere wijze georganiseerd. Toepassing Watson in medisch domein uitgebreid IBM heeft samen met docenten, artsen en studenten van de medische Case Western Reserve Universiteit in de VS twee nieuwe cognitieve technologieën ontwikkeld die artsen kunnen helpen bij het beter diagnosticeren van patiënten. In de nieuwe WatsonPaths- en Watson EMR Assistant-toepassingen helpt het kennissysteem van IBM artsen beter geïnformeerde en accurate beslissingen Nullen & enen 0100010101010011010101010101010100101010101001010101010101001011010010101010101100101100 publiceerde een nieuwe whitepaper over mailarchivering dat juridische en informatiemanagementprofessionals voorziet van best-practices en aanbevelingen voor e-mailarchivering. Ó Han Fennema (1964), voorzitter van de raad van bestuur van Enexis, wordt CEO en voorzitter van de raad van bestuur van Gasunie. Ó EclipseIT, specialist in business-intelligence en softwaretesten, heeft SAS Visual Analytics toegevoegd aan het portfolio. Ó Red Hat, leverancier van opensourceoplossingen, kondigt aan dat Stichting Basispoort, een samenwerking van acht belangrijke organisaties in het basisonderwijs, gebruikmaakt van Red Hat JBoss Enterprise Application Platform als onderdeel van een single-sign-on (SSO-)oplossing. Ó Efocus, fullservice internetbureau voor online-effect, ontwikkelde voor rechtsbijstandverzekeraar en juridisch dienstverlener ARAG de eerste juridische webshop van Nederland. Ó Bert den jaargang 9 Ó nummer 6 Ó 2013 15
data is de toekomst! ZERO DISTANCE THE NEW PROXIMITY TO CUSTOMERS. Weet vandaag wat klanten morgen willen: De analyse van real-time gegevens levert essentiële informatie op over het gedrag van uw klanten. Door middel van Big Data management, is een snelle analyse van data mogelijk, waardoor een onderneming snel kan reageren en meer kansen kan benutten. Dit betekent dat u gericht kunt werken aan de producten die uw klanten in de toekomst eisen. www.t-systems.nl/zero-distance
Rubriek Bits & Bytes te nemen op basis van de informatie uit elektronische medische dossiers. Met het WatsonPaths-project geeft Watson wetenschappers inzicht in de beslissingen van het medische domein, door te laten zien welke gestructureerde en ongestructureerde gegevensbronnen het systeem doorakkert op zoek naar relevante context voor het nemen van een beslissing. De Watson EMR Assistant ontsluit voor artsen cruciale informatie uit medische dossiers om de kwaliteit en efficiëntie van de zorg radicaal te verbeteren. Elopak kiest voor Atos De Noorse verpakkingenfabrikant Elopak heeft voor de komende drie jaar een outsourcingsovereenkomst gesloten met Atos. Het bedrijf neemt deze stap om te kunnen profiteren van het servicemodel van Atos. De uitbesteding moet kostenreductie opleveren, meer mogelijkheden voor innovatie bieden en uiteindelijk het marktaandeel vergroten. Het is de eerste deal van Atos in Noorwegen, een regio waar de internationale IT-dienstverlener graag wil groeien. Atos gaat bij Elopak het beheer van desktopservices, datacentermanagement, lokale servers en het applicatiebeheer voor zijn rekening nemen. Als onderdeel van het contract is Atos verantwoordelijk voor het leveren van outsourcingsservices en zet zij hiervoor haar kantoren in Scandinavië en Europa in. Atos zal de bestaande infrastructuur van Elopak consolideren en moderniseren om het niveau van dienstverlening te optimaliseren ten behoeve van ruim tweeduizend eindgebruikers, die werkzaam zijn in kantoren en fabrieken in alle delen van de wereld. Strategie Elopak zegt veel aandacht besteed te hebben aan de sourcingsstrategie. Ter voorbereiding op deze overeenkomst heeft Elopak haar bestaande IT-organisatie versterkt en uitvoering gegeven aan een systematisch sourcingsproces waarbij het vizier op de business was gericht, vertelt Rune Toalango Johannessen, CIO van Elopak. Steun CxO s cruciaal bij digitale transformatie Digitale transformaties om meer te doen met sociale media, mobile en analytics slagen alleen als het CxOniveau in de organisatie de hoogste prioriteit geeft aan deze projecten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Capgemini Consulting. Nieuwe technologieën zoals digitalisering, sociale media, mobile en analytics zijn in de afgelopen jaren uitgegroeid van een trend naar een strategische troef van organisaties. In veel gevallen kan de impact zo groot zijn dat ze een cruciale rol spelen in het businessmodel en de concurrentiepositie van het bedrijf. Ondanks de toenemende erkenning en het belang van digitale transformatie, worstelen veel bedrijven nog altijd met de transitie naar een digitale business. Ontsporen In het onderzoek vroeg Capgemini Consulting meer dan 1.500 bestuurders uit 106 landen naar de belangrijkste redenen voor het ontsporen van digitale transformaties. Niet verrassend scoren typische en welbekende factoren als onvoldoende budget (33 procent) en een slecht IT-systeem (30 procent) hoog in de lijst. Maar dat is niet het enige en voornaamste. Uit het onderzoek blijkt dat twee van de top 5-factoren direct gelinkt kunnen worden aan de betrokkenheid van het management. De meest genoemde organisatorische barrière voor een mislukte digitale transformatie is het gebrek aan een burning platform. Alleen als leiders een duidelijke en gedeelde visie definiëren en de transformatie toe-eigenen en ondersteunen, zal het eindresultaat succesvol en duurzaam zijn, aldus Capgemini Consulting. Bovendien moeten bestuurders een belangrijke rol spelen als ambassadeur tijdens de gehele transitie, van ontwerp tot postexecutie. Nullen & enen 0100010101010011010101010101010100101010101001010101010101001011010010101010101100101100 Ouden (1957) is per 1 november in dienst getreden bij Berenschot. Ó ConQuaestor en Software AG hebben hun samenwerking geformaliseerd door het benoemen van ConQuaestor als eerste servicepartner van Software AG in de Benelux. Ó FireEye, ontwikkelaar van een virtueel beveiligingsplatform dat organisaties realtime bescherming biedt tegen de nieuwste cyberaanvallen, presenteert een systeem dat de kerncomponenten van een datacenter tegen geavanceerde aanvallen beschermt. Ó Oracle breidt investeringen in wereldwijde cloudinfrastructuur uit en opent vier nieuwe clouddatacenters. Ó Orange Business Services tekent voor netwerkdiensten een contractverlenging van vijf jaar met Givaudan, wereldwijd marktleider in de geur- en smaakindustrie en voegt er cloudgebaseerde audio- en webconferencingdiensten aan toe. Ó Unisys stelt zijn IT-servicemanagement as a service voor klanten jaargang 9 Ó nummer 6 Ó 2013 17
Rubriek Bits & Bytes Min of meer informatie Door Guus Pijpers Informatie vermijden Het is soms moeilijk, zelfs onvermijdelijk, om informatie te vermijden. Vele verkeersborden heb ik ontelbare keren gelezen. De eerstvolgende keer lees ik ze weer, terwijl het voor mij allang geen nieuwe informatie meer is. Rijks-CIO Maarten Hillenaar stopt In een interview met ibestuur heeft Maarten Hillenaar laten weten dat hij begin volgend jaar zijn functie als directeur Informatiseringsbeleid en CIO Rijk neerlegt. Hij heeft er in januari 2014 vijf jaar opzitten en wil de tijd en ruimte nemen voor zijn eigen professionele ontwikkeling en meer tijd voor zichzelf. In het interview stelt Hillenaar dat hij bij zijn aantreden een periode van ongeveer drie jaar als Rijks-CIO voor ogen had. Dat zijn er uiteindelijk vijf geworden door de ambitieuze plannen met de I-strategie om de IT van de rijksoverheid verregaand te standaardiseren en consolideren. Hillenaar laat het vellen van een oordeel over deze I-strategie graag aan anderen. Wel zegt hij dat het een belangrijk fundament is onder de door het kabinet uitgesproken ambitie om in 2017 volledig digitaal te werken. Behoud van informatie De eerste wet van de thermodynamica, ook wel de Wet van behoud van energie genoemd, stelt dat energie niet verloren kan gaan of uit het niets kan ontstaan. Maar voor informatie geldt dat niet. Al vroeg realiseerde de mens zich dat informatie verloren ging als je die niet overdroeg of vastlegde. We kunnen een formule of uitspraak op papier of het bord schrijven. Vervolgens verbranden we het papier of vegen het bord uit. De informatie gaat echt verloren. Zo breken we ons nog steeds het hoofd over de vraag hoe die Egyptenaren de piramides hebben gebouwd. Informatie daarover zijn we echt kwijt. Pas sinds de opkomst van computers is die vastlegging gemakkelijker geworden. Wat niet automatisch inhoudt dat alle informatie ook echt bewaard blijft. Zware informatie Als een baksteen valt, komt dat door de zwaartekracht. Maar wat zwaartekracht precies is en waardoor dat aanwezig is, weet niemand. Met andere woorden, iets een naam geven (=informatie) betekent nog niet dat we het begrijpen. Toch is dat in onze maatschappij aan de orde van de dag. Zo heb ik ooit, vergeefs, een buitenlander proberen uit te leggen wat een voordeurdelersregeling is. Roddels zijn het nieuws van morgen Roddelen zien we meestal als iets negatiefs, maar het is een belangrijke communicatievorm. Waar heb je zelf voor het laatst over geroddeld? Roddels gaan vaak over essentiële zaken: relaties, familievetes, waardeoordelen. Roddels zijn bij veel mensen geliefd, juist omdat ze zo veel informatie bevatten. Roddelen is een spontane vorm van informatie uitwisselen, vaak in een prettige omgeving twee zaken waar mensen gevoelig voor zijn. Roddels geven vaak waardevolle informatie over iemands positie en laten tegelijkertijd zien wie zich niet aan groepsnormen houdt. Roddels zijn ook noodzakelijk wanneer de informatievoorziening van de top onvoldoende is. Vooral in crisissituaties is dat goed merkbaar. Roddels verminderen dan het angstgevoel en zijn alleen al daarom onontbeerlijk. GUUS PIJPERS geeft adviezen over de inzet en het gebruik van informatie (ask@guuspijpers.com). Nullen & enen 010001010101001101010101010101001010101010010101010101010010110 beschikbaar via Microsoft s Windows Azure-cloudplatform. Ó Ctac gaat zijn XV Retail Suite implementeren bij Maxeda DIY Group, de grootste doe-het-zelfretailer in de Benelux. Ó Ict-dienstverlener De Ictivity Groep, en F-Secure hebben een partnership gesloten voor het aanbieden van securityoplossingen. Ó Frank Hommers (37) is bij Bridgis in dienst getreden als manager ict. Ó Dell en KPN Consulting zijn een preferred partnership aangegaan voor Dell Boomi: een cloudoplossing die de mogelijkheid biedt om dynamische datastromen te integreren tussen alle eigen applicaties in de cloud en binnen de eigen infrastructuur. Ó 18 jaargang 9 Ó nummer 6 Ó 2013 CIO MAGAZINE
Global Presence with a Local Touch Architecture & Innovation IT Strategy Sourcing Advisory IT Governance IT Improvement Competence Development www.quintgroup.com
CIO s OF THE YEAR 2013 Jeroen TAS & Frans woelders! Jeroen Tas (Philips) en Frans Woelders (ABN AMRO) zijn de CIO s of the Year van 2013. De twee winnaars dankten hun uitverkiezing aan tot de verbeelding sprekende resultaten. Als CIO s zijn ze hun organisaties bovendien aan het klaarstomen voor de toekomst, zo oordeelde de jury. De verschillen tussen de kanshebbers waren ook dit jaar weer klein. De jury koos uiteindelijk voor een CIO die zijn functie stretcht en als digitale leider buiten de kaders beweegt, én voor een IT-bestuurder die al langere tijd aantoonbare prestaties neerzet. De Awards werden tijdens de CIO Day uitgereikt door waarnemend juryvoorzitter René Steenvoorden, CIO van Rabobank en voorzitter van het CIO Platform Nederland. In het kader van het CIO Day-thema Tech( )comony de wisselwerking tussen technologie en economie hebben we voor deze ene keer gekozen voor twee winnaars, aldus Steenvoorden. Hoewel de vijf genomineerden elkaar niet veel ontliepen, hadden zowel Tas als Woelders op basis van het kwalitatieve en kwantitatieve onderzoek door The Boston Consulting Group (BCG) en een uitgebreid leiderschapsassessment door Qhuba en Plan-B, al het beste uitzicht op de Award. Een finale discussieronde, waaraan de vijf in de voorselecties hoogst geëindigde genomineerden deelnamen, vormde de laatste wegingsfactor op basis waarvan de winnaars werden geselecteerd. In totaal zijn zo n honderd Nederlandse CIO s door de jury uitgenodigd om mee te dingen naar de titel. In de eerste beoordeling door BCG woog het begrip high-performanceorganisatie zwaar mee. Er waren drie CIO s die er echt uitsprongen: Jeroen Tas (Philips), Pieter Schoehuijs (AkzoNobel) en Frans Woelders (ABN AMRO). Henry van de Ven (Nutreco) en Martin Wuite (Wolters Kluwer) bleken CIO s die uitstekende prestaties leveren, maar in de benchmarks nog iets achterlopen. Dat heeft voor een deel te maken met het feit dat ze met hun van oudsher decentraal georganiseerde bedrijven nog in een andere fase zitten, verduidelijkte Hanno Ketterer van BCG. Laatste ronde Omdat alle genomineerden een kans maakten, hing ook dit jaar veel af van de finale in de Bossche Boardroom. René Steenvoorden dankte de aanwezigen allereerst voor de tijd en energie die ze in het uitgebreide proces hadden gestoken. Ik ben jullie bovendien erkentelijk voor de gegeven informatie en het nemen van het risico. Dat laatste zorgt er mogelijk voor dat het aantal deelnemende kandidaten iets slinkt, maar garandeert tegelijk 20 CIO MAGAZINE