Rabin S. Baldewsingh Wethouder van Sociale zaken, Werkgelegenheid, Wijkaanpak en Sport. De voorzitter van Commissie Samenleving BSW/2016.106 RIS 294385 14070 16 juni 2016 Voortgangsrapportage wijkbanenplan Schilderswijk/Transvaal In het najaar van 2015 bent u geïnformeerd over het wijkbanenplan (RIS 286870), dat zich richt op de wijken Schilderswijk, Transvaal, Laak en Den Haag Zuidwest. Kortweg is dit plan bedoeld om de werkloosheid onder jongeren op een wijkgerichte, pro-actieve manier aan te pakken en een verdere uitwerking van het Aanvalsplan Jeugdwerkloosheid (RIS 281392). De cijfers laten zien dat juist in deze vier wijken veel jongeren problemen ondervinden op dit gebied. In verband met de onrust in de Schilderswijk in juni 2015, zijn er gesprekken gevoerd met jongeren uit de wijk. Uit de gesprekken met deze jongeren kwam een dusdanige urgentie naar voren, dat besloten is om met het eerste wijkbanenplan te starten in de Schilderswijk en Transvaal. Inmiddels zijn we een half jaar verder en is de uitvoering van het wijkbanenplan goed op dreef. In deze voortgangsrapportage ga ik in op de ervaringen en resultaten tot nu toe en zal ik tot besluit aangeven welke vervolgstappen gezet gaan worden. 1. Wijkbanenplan Schilderswijk/Transvaal: de aanpak Voordat ik inhoudelijk inga op de voortgang tot nu toe, wil ik eerst kort een beeld schetsen van het doel van deze aanpak, voor wie het bedoeld is en welke instrumenten we inzetten om het doel te bereiken. Het wijkbanenplan richt zich op Haagse jongeren tot 27 jaar, die niet naar school gaan, geen werk hebben en die door de gemeente onvoldoende worden bereikt. Daarnaast richt het wijkbanenplan zich ook op jongeren met een bijstandsuitkering, die nog niet actief bemiddeld worden (kwetsbare jongeren) en op de groep die wellicht al in een traject zit, maar grotere kansen ziet bij de activiteiten die vanuit het wijkbanenplan geïnitieerd worden. Het doel is om deze jongeren in beeld te krijgen en beter te leren kennen, om ze van daaruit beter te kunnen begeleiden naar werk, leerwerktrajecten of terug naar school. Bij een groot deel van de jongeren is sprake van multiproblematiek, zoals schulden, armoede, het ontbreken van een (arbeidsmarktrelevante) opleiding en een gebrekkige taalbeheersing. Lennard Nijenhuis
BSW/2016.106 2 Tenslotte heeft het wijkbanenplan Schilderswijk/Transvaal als ambitie om met circa 850 jongeren in gesprek te komen en eind 2016 circa 500 van deze jongeren naar werk, een leerwerkplek of (terug naar) school te hebben begeleid. De aanpak behelst drie pijlers. Deze zijn gericht op respectievelijk jongeren, werkgevers en (nieuwe) voorzieningen. De jongeren bereiken we met behulp van de outreachende aanpak. Hierbij werken verschillende disciplines -gericht op onderwijs en werk- nauw met elkaar samen. Dit team voert gesprekken op locatie en trekt actief de wijk in. Als gevolg hiervan kan de gemeente beter maatwerk bieden, snel schakelen en met meer impact jongeren een stap verder helpen. Deze werkwijze wordt overigens gecombineerd met het aanbieden van flankerende voorzieningen, zoals schuldhulpverlening of het sociaal casemanagement bij meervoudige problematiek. Dit is eveneens een beproefd en succesvol instrument om instroom van jongeren in de bijstand te voorkomen. In de voortgangsrapportage Den Haag maakt werk! (BSW/2016.49/RIS293908) bent u geïnformeerd over de resultaten tot nu toe. Daarnaast worden de diensten van het Werkgeversservicepunt (WSP) nadrukkelijker in de wijk aangeboden met als doel vraag en aanbod beter te ontsluiten. Accountmanagers verkennen samen met werkgevers de mogelijkheden en zoeken pro-actief naar vacatures, zowel in, als buiten de wijk. Dit doet het WSP onder andere door het organiseren van evenementen en door het zoveel mogelijk betrekken van werkgevers bij het wijkbanenplan. Verder wordt er gebruik gemaakt van een sluitend aanbod van (leerwerk)voorzieningen, als verbindende schakel tussen werk en jongeren. Het uitgangspunt is dat er in de eerste plaats gebruik wordt gemaakt van bestaande voorzieningen en dat er samengewerkt wordt met partners in de wijk. Wanneer nodig wordt samen met deze partners een aanvullend aanbod ontwikkeld dat aansluit op de behoefte van de jongeren. 2. Voortgang In de aanloop naar het wijkbanenplan hebben in de zomer van 2015 diverse gesprekken met de jongeren in de Schilderswijk/Transvaal plaatsgevonden om te verkennen hoe zij geholpen willen worden. Deze gesprekken hebben geleid tot de aanpak die hierboven beschreven staat. Vervolgens is tijd geïnvesteerd in het tot stand brengen van een duurzame organisatie, de inrichting van het proces en het versteviging van de samenwerking tussen de partners in de wijken. Vanzelfsprekend zijn we tijdens de implementatiefase in de periode oktober 2015 mei 2016 doorgegaan met in contact treden met jongeren in de wijk om hen naar school of werk te begeleiden. Servicepunt Arbeid Zoals al eerder genoemd in de voortgangsrapportage Den Haag maakt werk! (BSW/2016.49/RIS293908) is op 13 november 2015 het Servicepunt Arbeid (SPA) geopend. Deze is gevestigd in het Haags Ondernemershuis aan de Vaillantlaan in de Schilderswijk. Vanuit het Servicepunt Arbeid verkennen accountmanagers van het WSP de mogelijkheden met -en bij- werkgevers. Bovendien zoeken deze proactief naar vacatures zowel in, als buiten de wijk om deze te ontsluiten voor de jongeren. De dienstverlening aan werkgevers wordt op deze manier laagdrempelig aangeboden. Daarnaast vormt het Servicepunt Arbeid de thuisbasis van het team die uitvoering geeft aan de werkwijze om jongeren op een toegankelijke manier te benaderen, waarover in het volgende hoofdstuk meer. Resultaten Na de eerste maanden kan al een aantal tussentijdse resultaten benoemd worden. De resultaten geven ons wel vertrouwen in de aanpak, we zijn er echter nog niet. Hieronder ga ik hier per pijler nader op in.
BSW/2016.106 3 Pijler 1: jongeren outreachende aanpak Over het algemeen valt op dat bij een groot aantal jongeren dat gesproken is sprake is van een behoorlijke afstand tot werk en dat veel jongeren niet direct bemiddeld kunnen worden naar werk. Voor hen geldt dat er eerst andere interventies nodig zijn. Tabel 1: kandidaten die actief zijn opgepakt Totaal aantal aanmeldingen 250 In bemiddeling naar betaald werk 89 - bemiddeld naar een betaalde baan - gestart op een project met baangarantie - in bemiddeling door WSP - nog in intakefase - in afweging wel of niet in traject 26 5 38 10 10 Terug naar school 32 - weer gestart met een opleiding - in bemiddeling VSV terug naar opleiding - nog in intakefase 6 19 7 Participatie 110 - gestart op vrijwilligerswerk - in bemiddeling bij Participatie 13 97 Begeleiding op multi-problematiek en schulden 19 Er zijn tot nu toe 250 jongeren gesproken en actief opgepakt. Een groot deel van deze jongeren is in bemiddeling naar werk: 26 jongeren hebben momenteel werk en er zijn 5 jongeren gestart op een project met baangarantie. Bij 32 jongeren is of wordt gekeken of terugkeer naar school mogelijk is. Hiervan zijn 6 jongeren inmiddels weer gestart met een opleiding: 26 jongeren worden momenteel verder begeleid in hun terugkeer naar school. Van de jongeren met momenteel een té grote afstand tot de arbeidsmarkt zijn 13 jongeren met vrijwilligerswerk begonnen. Van de jongeren blijkt dat circa 60 tot 70 procent schulden heeft. Daarom sluit ook de schuldhulpverlening aan op het Servicepunt Arbeid om in gesprek te gaan met jongeren op locatie in de wijk. Er wordt verkend wat de mogelijkheden zijn om de jongeren bij start van zijn/haar schuldhulpverleningstraject, intensief te begeleiden zodat ook de thuissituatie beter orde komt. Behalve het oplossen van de schulden, worden de jongeren gemotiveerd hun gedrag te wijzigen, waarmee nieuwe schulden zoveel mogelijk worden voorkomen. Pijler 2: werkgevers De werkgeversbenadering is in ontwikkeling en houdt in dat er een selectie is gemaakt van werkgevers in de wijk met meer dan 10 werknemers in dienst. In de Schilderswijk en Transvaal zijn 73 van dit soort bedrijven (46 in de Schilderswijk en 27 in Transvaal) gevestigd. Tot nu toe zijn 50 van deze werkgevers actief en persoonlijk benaderd. In het gesprek wordt de werkgever verteld over de dienstverlening van het Servicepunt Arbeid en gevraagd of deze een bijdrage wil leveren aan het wijkbanenplan. Dit kan door een concrete baan beschikbaar te stellen, maar ook stages of leerwerkplekken. Naar aanleiding van de 50 gesprekken die gevoerd zijn, zijn niet alleen verschillende stageplekken mogelijk gemaakt, maar hebben 15 werkgevers uit de wijken ook toegezegd een bijdrage te leveren aan de banenmarkt in de Mussen. Deze vond plaats op 9 april jl. in De Mussen. Meer dan 180 jongeren hebben deze banenmarkt bezocht, met circa 80 matches en vervolggesprekken tot gevolg.
BSW/2016.106 4 Overigens worden de werkgevers na de gesprekken blijvend op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in de wijk, evenementen die georganiseerd door het Servicepunt Arbeid en over de voortgang van het wijkbanenplan, onder andere aan de hand van nieuwsbrieven. Naast deze nieuwsbrieven blijft het uitgangspunt de persoonlijke benadering. Pijler 3: (nieuwe) voorzieningen De afgelopen periode is gebleken dat er weinig (nieuwe) initiatieven in de Schilderswijk/Transvaal zijn, die bijdragen aan meer werk, of leerwerkplekken. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Laak. Bij de Vaillant worden op dit moment 24 stagiaires van de Einder begeleid door een leerwerk-meester in de keuken. Ook zijn de groepen bij Calibris op 31 maart van start gegaan. Daarnaast worden in het komende kwartaal de activiteiten rond de wasservice uitgebreid. Hier worden ook kandidaten van het WSP geplaatst. Bij de zwembad Houtzagerij start een werkbegeleider, die 10 jongeren gaat begeleiden. Vanuit het wijkbanenplan hebben we 25.000,00 ingezet voor deze (nieuwe voorzieningen). Daarnaast is er financiering uit Wijkaanpak en vanuit het WSP. Bovenstaande betreffen voornamelijk voorschakeltrajecten, waarbij het doel is dat de jongeren worden voorbereid op een traject gericht op werk. Daarnaast worden jongeren, voor wie dat mogelijk is, ook direct toegeleid naar trajecten en vacatures van het WSP. Wat werkt goed? Wat de aanpak betreft, met de wijze waarop we een kwetsbare en moeilijk grijpbare groep jongeren weten te bereiken, zijn goede ervaringen opgedaan. Door de samenwerking met het jongerenwerk, partnerorganisaties en sleutelfiguren is de conclusie dat we beter in staat zijn jongeren te bereiken en in beeld te houden. Het werkt voor alle partijen prettig als de jongere tijdens het traject wordt begeleid door één regiehouder. Deze regiehouder bereidt de jongere voor op de gesprekken en de dienstverlening. Daarmee vormt deze een betrouwbare schakel tussen de verschillende afdelingen en disciplines van de gemeente, zodat voorkomen wordt dat de jongere uit beeld raakt of afhaakt. Het snel kunnen schakelen tussen de verschillende disciplines binnen het outreachende team werkt daarnaast versterkend: geen lange overdrachten, maar direct kunnen schakelen. Hierdoor blijven de lijnen kort en de afspraken zijn voor iedereen zo helder mogelijk. Ook de jongeren ervaren de outreachende aanpak als positief. Zij waarderen het vooral dat er concreet een stap in hun richting wordt gedaan. Het feit dat in sommige gevallen de welzijnswerker betrokken blijft, zorgt bovendien voor een goede relatie met de jongere. De vertrouwensband die de jongere namelijk al met de welzijnswerker heeft, blijft bestaan. Wat kan beter? Om ervoor te zorgen dat meer jongeren op eigen initiatief het Servicepunt Arbeid binnenlopen, is het noodzakelijk om de naamsbekendheid te vergroten. Om dit te bereiken, is er een communicatiestrategie ontwikkeld waarin aandacht is voor de inzet van social media en door gebruik te maken van belangrijke (voorbeeld-) personen en organisaties in de wijk. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking met de stichting 2gather. Jongeren die al bij hen bekend zijn, of zich bij hen melden, worden door 2gather toegeleid naar het Servicepunt Arbeid om vervolgens samen met de gemeente voor een intensievere begeleiding te zorgen. Ook is met het stadsdeel Centrum/dienst DPZ afgesproken dat met het jongerenwerk gezamenlijk wordt gestuurd op het begeleiden van 60 jongeren. Kansen liggen er nog door een nauwere samenwerking met welzijnsorganisaties, zodat meer jongeren die bij hen bekend zijn, worden doorverwezen. Met betrekking tot de voorzieningen, zullen we de komende periode gebruiken om vast te stellen of de huidige en de te ontwikkelen leerwerkplekken in voldoende mate aansluiten op de doelgroep. Daarnaast is het essentieel om met (potentiële) samenwerkingspartijen in de stad in gesprek te blijven over de mogelijkheden tot het ontwikkelen van leerwerkvoorzieningen.
BSW/2016.106 5 Het afwegingskader voor initiatieven, dat momenteel in samenspraak met ondernemers, leerwerkbedrijven en verschillende gemeentelijke onderdelen tot stand komt, kan hierbij richting geven. Tot slot zal de werkgeversbenadering zich de komende tijd gaan richten op meer vacatures in de wijk voor jongeren in de wijk. De vacatures (en leerwerkplekken) die in de wijken zelf beschikbaar zijn, zullen apart gepresenteerd worden. Hierdoor kunnen jongeren die het SPA binnenlopen direct zien welke mogelijkheden en kansen er in de wijken zelf beschikbaar zijn. Omdat een deel van de jongeren uit deze wijken bij sollicitaties nadeel ondervinden van hun postcode en naam, proberen we met werkgevers in de wijken af te spreken dat vooral deze jongeren, bij gebleken geschiktheid, aangenomen worden. Conclusie De start van het wijkbanenplan in de Schilderswijk/Transvaal heeft veel in gang gezet. In korte tijd zijn we zichtbaarder geworden in de wijk en is de onderlinge samenwerking en daarmee de verwezenlijking van een grotere slagvaardigheid- versterkt. Maar bovenal zijn jongeren tevreden over hoe ze benaderd, ondersteund en verder geholpen worden. Kijkend naar de resultaten liggen we op koers. Hoewel we er nog niet zijn en er verbeterpunten aan te wijzen zijn, start ik met vertrouwen aan de uitbreiding van het wijkbanenplan naar de volgende wijk: Laak. Over de wijze waarop we het wijkbanenplan Laak vorm zullen geven, informeer ik u in een separate brief. Eind 2016 worden de wijkbanenplannen geëvalueerd. Rabin Baldewsingh, wethouder