Startnotitie Actualisatie Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen Versie: 1. Doc. nummer: Datum: Opdrachtgever: Gemeenteraad Voor akkoord: Opdrachtnemer: Portefeuillehouder: Afdeling: Projectleider: College F.J.A. Hommel ROVH C. Hornstra Datum: Aanleiding, achtergrond De beleidsperiode van het Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen 2013-2016 is ten einde. Het is dan ook tijd om dit plan te actualiseren. Het Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen is gebaseerd op het DNA van Tholen; het DNA boek is in 2012 opgeleverd. Op basis hiervan zijn de thema s per kern geformuleerd. Deze identiteit/thema s per kern blijven natuurlijk de basis. Het rapport is ook uitgegaan van cijfers en trends van Kenniscentrum Kusttoerisme 2010/2011. Naar aanleiding van deze twee onderzoeken en het opstellen van een SWOT-analyse zijn de doelstelling en de uitgangspunten van het plan geformuleerd. Na uitvoering van het Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen 2013-2016 zijn heel wat voorzieningen gerealiseerd. In 2017 moet nog een aantal projecten uit dit plan worden uitgevoerd. Het is dan tijd om het toeristisch product van Tholen nog beter voor het voetlicht te brengen. De actualisatie zal in gaan zetten op promotie en het verder verbeteren van de activiteiten waarvoor de meeste bezoekers naar Tholen komen, namelijk wandelen, fietsen en (onder)watersport. Hierbij zal mogelijk de link gelegd worden met thema s sport en gezondheid. Voor de evaluatie van het Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen 2013-2016 en de toekomstrichting vanaf 2018, verwijs ik u naar bijgevoegde startnotitie. Zowel de evaluatie als de toekomstrichting is tot stand gekomen in overleg met betrokken organisaties en partijen, zoals de Stichting Tholen Beter Bekend (horeca, campings, watersportvereniging, ondernemers), Routebureau Zeeland, Nederlandse Onderwatersportbond, lokale wandel- en fietsverenigingen etc. De afgelopen jaren is Tholen door de gedane investeringen op toeristisch gebied gegroeid naar een niveau dat we minimaal willen vasthouden, maar liever nog willen verstevigen. Om dit te kunnen bereiken zijn verdere investeringen op toeristisch gebied de komende jaren zeker nodig. Relatie met missie en visie Missie: versterken en verbinden vanuit traditie en ambitie Het aantrekken van dag- en verblijfsrecreanten gebeurt op basis van de unieke kwaliteiten van Tholen, het DNA. Nieuwe bezoekers geven een impuls aan de bestedingen, aan de groei van de werkgelegenheid en aan de instandhouding/uitbreiding van het voorzieningenniveau. Visie: ruimte aan de Thoolse samenleving We geven letterlijk ruimte aan de (Thoolse) samenleving door deze zodanig in te richten dat recreëren op Tholen aantrekkelijker wordt. Figuurlijk geven we ruimte aan de Thoolse samenleving door mee te denken en werken aan het ontwikkelen van toerisme/recreatie. Doel en Resultaat Het doel blijft hetzelfde als geformuleerd in het Toeristisch Ontwikkelingsplan 2013, namelijk: Het aantrekken van dag- en verblijfsrecreanten moet een impuls geven aan de bestedingen. Dit draagt bij aan de groei van de werkgelegenheid en aan de instandhouding of uitbreiding van het voorzieningenniveau. De kwaliteit en kwantiteit van het toeristisch product zorgen ervoor dat de bezoeker het zodanig naar zijn zin heeft, dat
hij terugkomt en/of Tholen bij anderen aanbeveelt. De groei van het toerisme moet in balans zijn met het behoud van de unieke Thoolse kenmerken (DNA) authenticiteit, weidsheid en ongereptheid. Resultaat: De laatste jaren zien we een toename in het aantal verblijfsaccommodaties, met name het aantal B&B s is gegroeid. Ook Waterrijk Oesterdam is er bijgekomen en groeit nog steeds. Ook is er een aantal voorzieningen bij gekomen in het kader van de thematisering van de kernen, zoals het Roosevelt Informatiecentrum, het Watersnoodhuis, de Oranjekamer en de streekproductenveiling. Deze nieuwe voorzieningen trekken bezoekers, met name de streekproductenveiling in Sint-Annaland is een succes, zie de cijfers hieronder. Aantallen bezoekers van de nieuwe voorzieningen per jaar: Voorziening 2013 2014 2015 2016 Streekproductenveiling 1307 1752 1978 3298 Oranjekamer 1356 1250 1150 1200 Roosevelt 831 informatiecentrum Watersnoodhuis 460 365 Nieuwe voorzieningen zoals het Roosevelt Informatiecentrum en de streekproductenveiling fungeren als vliegwiel voor het ontstaan van weer nieuwe (horeca)voorzieningen, zoals het Roosevelt Huys in Oud-Vossemeer. We zien dat ondernemers inhaken op de thematisering, zodat er een compleet aanbod ontstaat, zoals in Oud-Vossemeer rondom het thema Roosevelt. Ook het ommetje Roosevelt, dat is gerealiseerd in het kader van het wandelnetwerk is hier een onderdeel van. Als reactie op meer wandelaars en fietsers zien we de laatste 2 jaar ook nieuwe voorzieningen zoals theetuinen ontstaan. Deze ontwikkelingen passen bij het kleinschalige karakter van Tholen en dragen bij aan een stimulans voor de lokale economie en een betere leefbaarheid. We zien een stijging in opbrengst toeristenbelasting in 2016 ten opzichte van 2015 en 2014. De vergelijking van de opbrengst toeristenbelasting over 2016 ten opzichte van 2015 wordt vertroebeld door de tariefstijging vanaf 2016. Het is daarom moeilijk om aan te geven in hoeverre de hogere opbrengst veroorzaakt wordt door de tariefstijging of door een toename van het aantal overnachtingen. Waarschijnlijk zal de tariefstijging de grootste oorzaak zijn. Ook het feit dat campings gebruik maken van het forfait maakt het meten van aantal overnachtingen lastig. Om deze cijfers in de toekomst beter te kunnen analyseren, wordt momenteel het onderzoek economische impact van de verblijfsrecreatie uitgevoerd door het Kenniscentrum Kusttoerisme. Door deze gegevens hopen we concretere resultaten te kunnen meten aan het einde van de volgende beleidsperiode. Samenhang met en afbakening ten opzichte van andere maatregelen Bestuursopdracht acquisitie in bredere zin. Hierin is de doelstelling opgenomen om op een termijn van ca. 10 jaar 5% meer toeristen op Tholen te hebben, dit betekent een stijging van 1.400 overnachtingen per jaar. Stichting Tholen Beter Bekend; werkt aan een betere bekendheid van Tholen en heeft hiertoe ook een fonds opgericht, waar gemeente en ondernemers aan bijdragen. Gemeente draagt hier jaarlijks een bedrag van 28.545 bij. Taken Stichting Tholen Beter Bekend: investeren in promotie, investeren in evenementen en activiteiten, investeren in producten en diensten die de kwaliteit van eiland Tholen vergroten, investeren in leefbaarheid en veiligheid, het beheren van de gemeentelijke en andere bijdragen, het stimuleren en ondersteunen van initiatiefnemers bij het opstellen van projectaanvragen uit het fonds, trekken van toeristische projecten in samenwerking met ondernemers.
Taken gemeente Tholen: uitzetten beleidskaders, faciliteren basisvoorzieningen zoals aanleg infrastructuur voor wandelen, fietsen, duiken en faciliteren van ondernemers bij uitwerking van plannen (toetsing beleid, bestemmingsplannen, vergunningen etc). Rollen en verantwoordelijkheden -Vaststellen startnotitie door de raad. -Opstellen actualisatie Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen door college. -Vaststellen actualisatie Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen door de raad. Participatie/betrokken partijen Adviserend: -Stichting Tholen Beter Bekend/Platform Vitaal Tholen (horeca, campings, watersportvereniging, VVV, Stadlander, Impuls, ZLTO, Rabobank, makelaar) -Wandelverenigingen -Fietsverenigingen -Nederlandse Onderwatersport Bond -Stichting Landschapsbeheer Zeeland -Routebureau Zeeland Klankbord: -Natuurvereniging Tholen -Nationaal Park Oosterschelde -Staatsbosbeheer -Museum de Meestoof, Oranjekamer, Watersnoodhuis, Roosevelt Informatiecentrum -Heemkundekringen -Cultuurplein -Sportvisfederatie Zuid-West Nederland -Waterschap Scheldestromen -Rijkswaterstaat -Provincie Zeeland Intern: Afdelingen sport, financiën, openbare werken en communicatie Communicatie -Intern: afstemming met betrokken partijen is belangrijk gedurende de diverse stappen in het beleidsproces. -Extern: In afstemming met afdeling communicatie zal worden bepaald hoe de communicatie naar de pers zal verlopen. Aanpak / Processtappen 1) Organiseren bijeenkomsten op gebied van wandelen, fietsen en duiken om input te krijgen van gebruikers/deskundigen over wensen/behoeften qua voorzieningen, promotie, doelgroepen; afgerond. 2) Opstellen startnotitie; input Stichting Tholen Beter Bekend, Platform Vitaal Tholen, wandelaars, fietsers en duikers. -in college; 6 juni 2017 -in raad; 6 juli 2017 3) Evaluatie Toeristisch Ontwikkelingsplan Tholen 2013-2016 -input van Platform Vitaal Tholen/Stichting Tholen Beter Bekend; afgerond. 4) Voor zover mogelijk gebruik maken van actuele cijfers om te bepalen of de doelstelling, groei werkgelegenheid op gebied van toerisme, behaald is. En om nieuwe doelstellingen te kunnen bepalen. -gebruik maken van onderzoek Kenniscentrum Kusttoerisme, maatwerkrapportage per
gemeente (gedetailleerd inzicht in de omvang en economische impact van verblijfstoerisme en globaal inzicht in de omvang van de economische impact van dagtoerisme; wordt momenteel uitgevoerd, eind 2017 gereed. 5) Actualisatie Toeristisch plan 2017 e.v. in samenspraak met o.a. Platform Vitaal Tholen. (najaar 2017-voorjaar 2018) Planning/Doorlooptijd -Opstellen actualisatie Toeristisch ontwikkelingsplan: afhankelijk van capaciteit; extra inhuur mogelijk in 2017? -Uitvoering projecten uit actualisatie Toeristisch ontwikkelingsplan: 2018-2021 Middelen Zoals aangegeven zullen er in 2017 nog een aantal projecten worden uitgevoerd die voortkomen uit het Toeristisch Ontwikkelingsplan 2013-2016. Het gaat hierbij om de projecten: uitwerking thematisering voor de kernen Sint Philipsland en Scherpenisse, aanleg wandelnetwerk 2 e fase, informatie-/belevingspunten NPO en informatieborden plaatsen bij bezienswaardigheden op het eiland. Hiervoor is ook budget gereserveerd. Voor de uitvoering van de actualisatie van het Toeristisch Ontwikkelingsplan 2017 e.v. zal voor het eerste jaar een bedrag van 20.000,- worden opgenomen in de kadernota 2018. Een inschatting van de uit te voeren projecten zijn: -verzamelen cijfers over omvang en economische impact van verblijfs- en dagtoerisme; begrote kosten: 3.500 (helft dekking door Stichting Tholen Beter Bekend) -ontwikkelen extra voorzieningen op wandelgebied; meer inzetten op beleving (ontwikkelen parelroutes i.s.m. provincie Zeeland d.m.v. visual storytelling, basis zijn de ommetjes met thema per kern); begrote kosten ontwikkeling parelroute ongeveer 10.000 per route afhankelijk van hoeveelheid te ontwikkelen content) -ontwikkelen extra voorzieningen op fietsgebied; meer inzetten op beleving voor de recreatieve fietser en uitdaging voor de toerfietser. Bijvoorbeeld ontwikkeling van fietsservicepunten (deze punten bieden de nodige voorzieningen om een fietstocht te kunnen starten zoals digitale informatievoorziening, watertappunt, eventueel toiletvoorziening) in samenwerking met provincie Zeeland (verstrekt hiervoor subsidievouchers). Dergelijke punten kunnen geplaatst worden bij parkeerplaatsen, horeca ondernemers of op aanleglocaties van de pontjes. Begrote kosten ontwikkeling fietsservicepunt 10.000 tot 20.000 per punt, afhankelijk van schaal en aanwezigheid van voorzieningen. -ontwikkelen extra voorzieningen op duikgebied; betere sanitaire voorzieningen bij duiklocaties, meer verblijfsmogelijkheden specifiek gericht op de duiker. Begrote kosten ongeveer 10.000 tot 20.000 per duiklocatie voor sanitaire voorzieningen. -inzetten op extra promotie; gezamenlijk oppakken voor wandelaar, fietser en duiker, eventueel koppelen aan grootschalig evenement en aan thema gezondheid/sport. Ook zeker aandacht voor inwoner, lokale promotie ook belangrijk. Meer bekendheid creëren voor wandelnetwerk en fietsknooppuntensysteem. Promotie wordt opgepakt vanuit de Stichting Tholen Beter Bekend en het promotie- en acquisitieplan. Hier worden geen extra financiële middelen voor geraamd. Totale begrote kosten voor uitvoering genoemde projecten in de periode 2018-2021: -ontwikkeling 3 Parelroutes; 45.000,- -Ontwikkeling 3 fietsservicepunten: 45.000,- -ontwikkeling sanitaire voorzieningen duiklocatie Bergse Diepsluis: 45.000,- Totale begrote kosten: 135.000,- Voor het jaar 2018 is al een bedrag van 20.000,- opgenomen in de kadernota 2018. Ik stel voor om voor de jaren 2019-2021 jaarlijks een bedrag van 40.000,- beschikbaar te stellen voor de uitvoering van bovengenoemde projecten.
Randvoorwaarden Beschikbaarheid van de benodigde capaciteit in uren en voldoende financiële middelen voor de uitvoering van projecten. Haalbaarheid en risico s Om het doel te kunnen behalen, namelijk groei van toerisme door meer bekendheid te creëren is samenwerking met genoemde partijen cruciaal. Risico is dat door versnippering niet efficiënt wordt gewerkt en er geen krachtige promotiecampagne en kwalitatief goede voorzieningen ontstaan.