Regiobijeenkomst SPV-en Friesland 27 november 2014 Positioneren van de SPV Gerard Lohuis
Historie van SPV Eind jaren 60 vorige eeuw - Opnamebekorten - Opname voorkomen - Professional die in de thuissituatie behandelt Anno 2014 Vele professionals die thuis komen Kliniek is tussenstation Heeft de SPV zijn werk te goed gedaan en zichzelf overbodig gemaakt?
Grondslagen voor de sociale psychiatrie Sociaal culturele context in maatschappelijk perspectief - wat is ziek en hoe behandelen we. Participatie? Contextgerichte benadering - behandelen of eigen netwerk/ steunsysteem Voorkomen marginalisering en bevorderen autonomie - agressie en huiselijk geweld/ institutionaliseren Curatie, preventie, casemanagement, public health, crisis - betekenisgericht werken en persoonlijke diagnostiek
Waar gaat het om in de sociale psychiatrie Het gaat om de invloed van maatschappelijke structuren en sociale interacties in het voorkomen, veroorzaken en in stand houden, draaglijk maken of verhelpen van psychisch decompenseren. (Querido) Het gaat om circulaire causaliteit tussen sociale problemen en ggzproblematiek. Er is een voortdurende wisselwerking tussen individu en omgeving die ziekmakend dan wel gezondheidsbevorderend werkt
sociale psychiatrie 1. Cliëntperspectief: ervaring en herstel: iedere hulp is narratief 2. Krachtgericht werken en positieve psychologie 3. Werken met het steunsysteem
sociale psychiatrie 4. Flexibiliteit van aanbod: langdurige hulp met wisselende intensiteit, crisisinterventie, rehabilitatie, kortdurende gestructureerde behandelingen 5. Aandacht voor praktische problemen en vragen van cliënt(systeem) 6 Aandacht voor epidemiologische context waarin psychische problematiek zich ontwikkelt
De stand van zaken Er is onrust is het veld over de positie van de spv Vraag: waar komt het sociaal psychiatrisch werk en denken terug in het werk van alledag Hoe staat het met onderzoek
Kwaliteiten 1 Naast evidence based, kan de spv praktijkkennis genereren de spv kan vanuit de context werken en daarbinnen voor een oplossend model kiezen de spv kan stepped care werken op een laag niveau met grote toegankelijkheid de spv kan de eerste lijn ondersteunen met haar kennis De spv kan public health/ preventie toepassen/ samenwerken in maatschappelijke zorg kan maatschappelijke behoefte aan zorg omzetten in concrete praktijkvoering
Kwaliteiten 2 Kan als bruggenbouwer fungeren tussen maatschappij en specialisatie. Kan intermediair zijn tussen cliënt, familie en omgeving en van daaruit nieuwe behandelvormen uitvoeren (triade, narratieve zorg, betekenisvolle hulpverlening etc.) rol spelen bij ontmedicalisering van gewone problemen en uitvoeren stepped care zorg ontwikkelen reflectieve professionaliteit : verleiden van de cliënt tot probleemeigenaar (beleving van de cliënt bieden aanknopingspunten voor interventies)
Spannende tijd voor de SPV en sociale psychiatrie 1. Positie van SPV t.o.v. POH en Verpleegkundig Specialist 2. Medisch denken t.o.v. Wijkgerichtheid 3. Participatie t.o.v. Behandelen
Benadering in de GGZ Kwantitatieve benadering Kwalitatieve benadering DSM diagnose persoonlijke crisis evidence based richtlijnen constructie eigen verhaal Patiënt wordt behandeld/ therapietrouw adaptatie en zelfmanagement
Categoriale en/of dimensionale diagnosen - Welke criteria zijn er om aan een bepaalde diagnose te voldoen (categoriaal) - Criteria van de diagnose kunnen in ernst toe- en afnemen en niet alle criteria zijn van toepassing (dimensionaal) Criteria bij dimensionaal denken: - Psychose - motivationele beperking en cognitieve symptomen - Depressie - manie -angst - mentaliseren - zelfbeeld Transdiagnostische factoren * De helft van de patiënten met een psychiatrische stoornis, heeft meer dan 1 stoornis (parallele comorbiditeit) * Ook uiten verschillende stoornisssen zich na elkaar (sequentiële comorbiditeit). * Clusters van symptomen uit de DSM/ICD correleren slecht met psychologische constructen zoals cognitieve en affectieve mechanismen, genetische en neurobiologische bevindingen en behandelresultaten.
Elementen van een diagnose in de vragende wijs 1. Wat is er met je gebeurd? Doel: klachten plaatsen in context van verhaal van levensgeschiedenis. Instrument: belangstelling, geen preconcepten in hoofd 2. Wat is je kwetsbaarheid en je weerbaarheid? Doel: symptomen analyseren als indicatoren van ketsbaarheid en weerbaarheid. Instrument digitale zelfkwantificatie 3.Waar wil je naar toe? Doel: vertaling maken naar fasegebonden proces van adapatie en eigenaarschap. Instrument begrip van herstel 4. Wat heb je nodig? Doel: vertaling maken naar zorgbehoeften. Instrument CAN (camberwell assessment of need)
Persoonlijke component bij psychopathologie 1. Dimensionale: ernst van de klachten 2. Reactieve: werking van de symptomen op de omgeving en in het dagelijks leven (ecologische diagnose). De mate waarin kwetsbaarheid en weerbaarheid responsief zijn op de omgeving 3. Relationele: impact van de symptomen op elkaar/ wisselwerking tussen de symptomen en weerbaarheid 4. Functionele: symptomen interfereren met psychische functies als aandacht,geheugen, mentale snelheid en alertheid