RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK BIJ SBO DE SATELLIET Plaats : Haarlem BRIN-nummer : 15AK-C1 Arrangementsnummer : 75249 Onderzoek uitgevoerd op : 1 april 2010 Rapport vastgesteld te Zoetermeer op 27 augustus 2010 HB 2811938/9 documentnummer: H2936136
Pagina 2 van 12
INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...7 2. BEVINDINGEN...9 3. TOEZICHTARRANGEMENT... 12 Pagina 3 van 12
Pagina 5 van 12
1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 1 april 2010 een onderzoek uitgevoerd op sbo de Satelliet naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 24 november 2008 zijn tekortkomingen vastgesteld in het onderwijsleerproces. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 5 februari 2009. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. Dit betekent dat met het bevoegd gezag afspraken zijn gemaakt over te behalen resultaten op verschillende momenten tijdens een tweejarig traject. Deze afspraken zijn vastgelegd in een toezichtplan. Een eerste evaluatie van die afspraken was op 29 oktober 2009. Toen bleek dat de meeste afspraken waren nagekomen en de school volgens plan werkte aan de afgesproken verbeteringen. In dit rapport beoordeelt de inspectie of de afspraken uit het toezichtplan zijn nagekomen en of daarmee weer voldoende vertrouwen is in het proces van kwaliteitsverbetering. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van enkele verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan, die in het kader van het programmatisch handhaven zijn gecontroleerd. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Deze documenten staan beschreven in het toezichtplan. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2/3, 4/5, 5/6/ 6/7 en 8. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met de directie en de intern begeleider. Op uw school is verder een gesprek gevoerd met leraren. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag. Tijdens het onderzoek zijn meerdere indicatoren beoordeeld van de volgende aspecten leerstofaanbod (indicator 2.3), afstemming (indicator 6.1, 6.2, 6.3), zorg en begeleiding (indicator 7.2, en 7.3), kwaliteitszorg (indicator 9.5) en voorwaarden voor kwaliteitszorg (indicator 10.1 en 10.3). Pagina 7 van 12
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader sbo 2010 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs 2010. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek over de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 8 van 12
2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader speciaal basisonderwijs (sbo) 2010. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Kwaliteitsaspect 2 De aangeboden leerinhouden bereiden de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. 2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. Kwaliteitsaspect 6 De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7a De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7b De school begeleidt de leerlingen zodat zij zich naar hun mogelijkheden ontwikkelen. 7.3*De school stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast. Zorg 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. Kwaliteitszorg 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. Voorwaarden voor kwaliteitszorg 10.1 De schoolleiding stuurt de kwaliteitszorg aan. 10.3 De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur. Pagina 9 van 12
Wet- en regelgeving N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 13). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 12). N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 19). N4 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WPO, art. 8). ja nee De normindicatoren zijn aangegeven met een asterisk*. Pagina 10 van 12
2.2 Beschouwing Algemeen beeld Op de Satelliet is het afgelopen jaar hard gewerkt aan verbetering van het onderwijs door het team en het nieuwe management. Met de komst van de interim-directeur is er meer structuur, duidelijkheid en een toekomstperspectief ontstaan op de school. Dat wordt zichtbaar in de verbeteringen die bij kwaliteitszorg, de afstemming en de zorg en begeleiding zijn gerealiseerd. Ondanks de hoge werkdruk is het team enthousiast en gemotiveerd over de ingeslagen weg en zij voeren zeer consequent de verbeteringactiviteiten volgens het plan van aanpak uit. Zoals uit het kwaliteitsprofiel van de school valt te lezen heeft de inspectie nagenoeg alle onderdelen die voor dit tussentijds kwaliteitsonderzoek gepland stonden voldoende beoordeeld. Alleen de afstemming in de instructie behoeft nog verdere ontwikkeling. Binnenkort zal een nieuwe directeur aan de school benoemd worden. Voor deze directeur ligt de opdracht om de verworven kwaliteit vast te houden en de ontwikkelingen die nu nog volop gaande zijn verder te implementeren. Toelichting Kwaliteitszorg Alle betrokkenen die de inspectie heeft gesproken (directie, interne begeleider en leraren) geven aan dat ze het afgelopen jaar belangrijke funderingen hebben gelegd om van daaruit nu verder te kunnen bouwen. Er is een focus op het professioneel handelen en de urgentie om gezamenlijk verantwoordelijkheid te dragen voor het verbetertraject. Er wordt gewerkt met duidelijke formats. Leraren weten daardoor welke verwachtingen de directie van hen heeft en welke verantwoordelijkheid zij hebben binnen het verbetertraject. Door middel van klassenbezoeken krijgen leraren veelvuldig feedback op hun handelen. Daarnaast wordt de kwaliteit ook geborgd door afspraken vast te leggen en regelmatig in een teamvergadering terug te laten komen. Dit alles zorgt voor duidelijkheid en houvast voor de leraren. Afstemming De school volgt scholing voor het traject 1-zorgroute. Binnen dit traject heeft de school het technisch lezen al geïmplementeerd. Voor dit onderdeel werken de leraren met een didactisch groepsplan. In dit plan staat concreet beschreven hoeveel instructie individuele leerlingen en (sub)groepen leerlingen krijgen, wanneer dit gebeurt en welke materialen daarvoor gebruikt worden. Voor de andere vakken is dit nog in ontwikkeling. Omdat voor de andere vakken dergelijke groepsplannen nog ontbreken vallen leraren terug op het geven van klassikaal instructie zonder dat zij rekening houden met verschillen tussen leerlingen. De leraren spreken nu vooral de middengroep aan waardoor zowel de zwakke als de sterke leerlingen binnen de niveaugroep mogelijk te weinig aan hun trekken komen. Leerlingenzorg en begeleiding Het afgelopen jaar heeft de interne begeleider de structuur van de zorg verder uitgewerkt en geïmplementeerd in de school. Het is haar ook gelukt om voor alle leerlingen die instromen een ontwikkelingsperspectief vast te stellen. Zij heeft dit ook met terugwerkende kracht gedaan voor leerlingen die al op school zaten. Samen met de leraren heeft ze er ook voor gezorgd dat er voor alle leerlingen die dat nodig hebben aantoonbare extra zorg is beschreven in een groepsplan of een individueel handelingsplan. De analyse van de leerbelemmeringen hebben aan diepgang gewonnen en getuigen nu veelal van een concrete probleemanalyse. Pagina 11 van 12
3. TOEZICHTARRANGEMENT Op 5 februari 2009 heeft de inspectie aan de Satelliet een aangepast arrangement toegekend. De kwaliteit van het onderwijs werd als zwak beoordeeld. De inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd en volgt de voortgang van het verbetertraject. Dit tussentijds kwaliteitsonderzoek maakt daar onderdeel van uit. Het eerder toegekende toezichtarrangement blijft gehandhaafd. Pagina 12 van 12