BELEIDSPLAN 2017 INLEIDING In 2014 is er vanuit SOGK in samenwerking met o.a. Stichting Grondbeheer (GB) gewerkt aan een toekomstplan voor Landgoed Kraaybeekerhof als totaal. In 2015 zijn de uitgangspunten gerealiseerd om te starten met de uitwerking van dit masterplan. In de zomer van 2016 is daadwerkelijk gestart met de verwezenlijking, door het masterplan uit te voeren onder regie van het organisatieplatform. Hierin komen de besturen van SOGK en Stichting Kraaybeekerhof (SSK) regelmatig samen met de bedrijfsleiding van tuinderij, horeca en academie om de voortgang af te stemmen. Er is in 2016 een start gemaakt met een stadslandbouwboerderij op Landgoed Kraaybeekerhof en met het werven van fondsen voor de benodigde investeringen. INTERN De RvB van SOGK bestond begin 2016 uit Denise Veldhuis en Severijn Velmans. In november 2016 is Severijn teruggetreden uit de RvB. Tegelijkertijd zijn toegetreden Monique van Hattem - de Tombe en Tom Waller. Hiermee bestaat de RvB uit drie bestuurders. Ook voor de RvT van SOGK zijn stappen gezet om de bezetting aan te vullen. Naast François van Heurn, die in 2015 is toegetreden tot de RvT, zijn inmiddels gesprekken gevoerd met twee beoogde leden van de RvT. Deze gesprekken zijn in de afrondende fase. Naar verwachting treden beiden in de loop van 2017 daadwerkelijk toe tot de RvT. Zoals eerder aangekondigd wordt serieus onderzocht of het mogelijk en wenselijk is om in een personele unie samen te werken met SSK, zowel voor wat betreft de RvB als voor de RvT. SOGK en SSK overwegen deze samenwerking omdat beide stichtingen tot doel hebben om Landgoed Kraaybeekerhof in stand te houden en te ontwikkelen als landgoed voor het ontplooien van activiteiten zoals scholing, landbouw en horeca die gericht zijn op 1
een duurzame relatie tussen mens en aarde met de antroposofie als inspiratiebron en landbouw volgens de biodynamische methode. Daarnaast hebben beide stichtingen tot doel: - Het bevorderen van scholing, met name in voeding en landbouw welke bijdragen aan een duurzame relatie tussen mens en aarde met de antroposofie als één van de inspiratiebronnen. - De ervaringsplek wordt gerealiseerd door scholing, opleiding, onderhoud en openstelling van het landgoed en exploiteren van de horeca in het licht van bovenstaande doelstelling. - Kraaybeekerhof heeft de ambitie zich te ontwikkelen tot kennis- en ervaringscentrum voor biologisch dynamische landbouw en (natuur)voeding in relatie tot persoonlijke groei en organisatieontwikkeling UITGANGSPUNTEN BELEIDSPLAN 2017 SOGK en SSK zijn ervan overtuigd dat Landgoed Kraaybeekerhof (KBH) met de huidige activiteiten veel toekomst heeft. Voor een verdere ontwikkeling en groei van de activiteiten van het landgoed is het belangrijk dat de kwaliteit gewaarborgd blijft en SOGK, SSK en GB constructief blijven samenwerken. SOGK en SSK zijn ervan overtuigd dat samenwerking noodzakelijk is voor de verdere ontwikkeling van KBH omdat de identiteit en kracht van KBH verankerd ligt in de activiteiten van SSK en het landgoed als geheel. Daar waar de identiteit van Kraaybeekerhof in het verleden vooral vorm kreeg als werkplaats voor biodynamische landbouw, ontwikkelt KBH zich steeds meer tot werk- en ervaringsplaats voor biodynamische voeding. De individuele keuze voor biologisch dynamische voeding heeft een directe relatie tot persoonlijke ontwikkeling en een visie op de toekomst voor mens en aarde. De besturen van Kraaybeekerhof streven ook in het beoogde organisatiemodel naar een moderne toekomstgerichte structuur. In het verlengde hiervan wil het bestuur van SOGK in 2017 onderzoeken of en hoeverre samenwerking met andere stichtingen wenselijk en mogelijk is, bijvoorbeeld in het bieden van Zorg. In dit kader wordt tevens onderzocht of bijvoorbeeld een coöperatief bedrijfsmodel wenselijk en haalbaar is. SOGK en SSK kiezen voor een exploitatiemodel waarbij het landgoed als geheel functioneert waarbij de onderliggende businessunits nauw verbonden zijn en profiteren van elkaars activiteiten. SOGK en SSK kiezen voor dit model omdat dit aansluit bij te identiteit 2
van het landgoed en omdat hiermee de beste bedrijfsmatige resultaten behaald kunnen worden. Deze verwachting is op onderstaande punten en ervaring gestoeld: Alle onderdelen werken beter samen en profiteren van elkaars toevoeging aan het geheel. Concreet heeft de academie voordeel van een goede verzorgd landgoed, een BD-tuin en een locatie waar gekookt kan worden. De tuin heeft het restaurant en de academie nodig voor afzet en verzorgt daarnaast het landgoed. Het restaurant heeft belang bij een goed verzorgd landgoed, goede BD-producten uit eigen tuin en afzet bij de academie door o.a. de lunches v/d cursisten te verzorgen. Een groot deel van het onderhoud van het landgoed kan door de tuinman (in dienst van KBH) en zijn (vrijwillige) medewerkers uitgevoerd worden. De Kraaybeekerhof creëert maatschappelijke waarden, door gelegenheid te bieden voor mensen met een (tijdelijke) afstand tot de arbeidsmarkt. Door inzet van vrijwilligers worden de kosten van het onderhoud van de tuinen en het landgoed verminderd, waardoor een win win situatie ontstaat. KBH in zijn geheel kan een onderhoudsmedewerker aannemen waardoor het meeste onderhoud intern en goedkoper uitgevoerd kan worden. De drie besturen dragen gezamenlijk de kosten van een onderhoudsmedewerker, die alle voorkomende onderhoudsklussen voor de horeca en landgoed kan uitvoeren. Tevens draagt hij zorg voor reparaties en onderhoud aan de gebouwen. Door nauwe samenwerking wordt het mogelijk de organisatie als geheel te vereenvoudigen en de governance-structuur helder en overzichtelijk te maken. Minder bestuurs-en organisatiekosten door het opheffen van overbodige stichtingen en Bv s en daardoor minder overleg en afstemmingsverlies. We sterven naar Lean and Green. De eenvoudige organisatiestructuur ondersteunt de visie op één Kraaybeekerhof. Financiering en herfinanciering worden eenvoudiger omdat de organisatie eenvoudiger is en de risico s daardoor beter inzichtelijk en kleiner zijn. De identiteit en de kracht van KBH wordt beter zichtbaar en inzetbaar. 3
TOEKOMSTPLAN KBH Analyses die reeds in 2014 gemaakt zijn, maken duidelijk dat de voorzieningen op de KBH in de huidige staat onvoldoende zijn om de continuïteit van de bedrijfsvoering langdurig te borgen. Daarnaast is het landgoed vanuit het verleden bezwaard met veel vreemd vermogen waardoor de vaste lasten niet marktconform zijn. In het toekomstplan dat in 2014 is opgesteld is opgenomen welke investeringen er nodig zijn om het achterstallige onderhoud weg te werken en de uitgangspunten te creëren voor een gezonde exploitatie van de businessunits (academie, BV met horeca en zalenverhuur, tuin en landgoed). Het toekomstplan is opgebouwd uit een meerjaren bedrijfsplan en een investeringsplan per businessunit. Deze bedrijfs-en investeringsplannen zijn samengevoegd tot een meerjarenplan en een investeringsplan voor de KBH als geheel. Dit masterplan is leidend in de ontwikkeling van de KBH en voor de werkzaamheden van SOGK in de komende jaren. Samengevat komt het erop neer dat er aanzienlijk geïnvesteerd moet worden in het vastgoed van KBH om het landgoed op de lange duur exploitabel te houden. Puntsgewijs zullen de onderstaande ontwikkelingen nodig zijn: Uitbouwen en/of vernieuwen koetshuis voor het restaurant Verbouwen en vernieuwen keuken restaurant Voorbereidingskeuken creëren (maak ook catering beter mogelijk) Werkruimte voor de bakker creëren Geschikte lunchruimte voor cursisten academie creëren Entree en sanitair vernieuwen Verbouwen huidige kapschuur tot 2 zalen, kookstudio, ontvangstruimte, koffie ruimte en opslag Omgeving kapschuur verbeteren inclusief terras Nieuwe kapschuur bouwen voor gereedschap en werkzaamheden tuin / park Kas bouwen om meer en langer groente te kunnen leveren aan het restaurant / marktlocatie Bestaande monumentale kas restaureren Wegwerken achterstallig onderhoud Koetshuis Deze werkzaamheden vragen, afhankelijk van het gekozen scenario, een investering tussen 1,3 en 2,4 miljoen. Omdat de KBH als geheel bezwaard is met veel vreemd ver- 4
mogen uit het verleden is het niet mogelijk om deze investering op een conventionele wijze te financieren. Om deze noodzakelijke investeringen mogelijk te maken zal SOGK veel schenkgeld aan moeten trekken of het bedrag renteloos financieren. FINANCIËN Liquiditeit In financiële zin is de situatie bij SOGK op dit moment stabiel maar er is relatief weinig ruimte voor onderhoud. Door de goede samenwerking tussen SOGK en SSK is er de afgelopen jaren op het gebied van onderhoud en beheer veel synergievoordeel behaald. Daarnaast is de bezoldiging van de RvB in 2013 naar beneden bijgesteld en in 2015 helemaal geschrapt, waardoor het saldo van SOGK in de komende jaren voorzichtig positief is. In 2017 verwacht SOGK 122,6K aan omzet te genereren. Daar staan 77,9K aan huisvestingskosten, 2,3K aan accountants en administratiekosten, 14,3K aan onderhoudskosten en 23,4K aan financierings-en aflossingskosten tegenover. Daarmee zal SOGK in 2017 een positief resultaat van 4,7K realiseren. Hypothecaire lasten SOGK heeft 640.000,- aan gefinancierd vermogen. Hiervan is 500.000 bij de Triodos Bank, 140.000 bij de Arend Horstman BV gefinancierd. Looptijd en voorwaarden: - 500.000 bij de Triodos, 3% rentevast tot 2025, lening loopt tot 1-9-2045-140.000 bij Arend Horstman BV, 2,5% rente tot 2020, lening loopt tot juni 1-10-2020 De herfinanciering die in 2015 heeft plaatsgevonden zorgt voor een aanzienlijke lastenverlichting voor SOGK en maakt het mogelijk om de hypotheek bij de Triodos Bank in de komende 30 jaar af te lossen. 5