Casestudy ten behoeve van BREEAM-certificering van nieuwbouw logistiek service centrum wehkamp.nl Casestudy wehkamp.nl logistiek service centrum Zwolle-Hessenpoort (LSC) Het nieuw te bouwen LSC zal het grootste geautomatiseerde distributiecentrum voor online Retail ter wereld worden. Het gebouw zal worden gerealiseerd in opdracht van investeerder WDP, waarbij architectenbureau DENC verantwoordelijk is voor het ontwerp van het gebouw. Het LSC zal in eerste instantie voor een periode van 15 jaar worden gehuurd door wehkamp.nl van WDP. KNAPP is in opdracht van wehkamp.nl verantwoordelijk voor realisatie van de logistieke systemen in het gebouw. wehkamp.nl logistiek service centrum Zwolle-Hessenpoort Over de partners wehkamp.nl wehkamp.nl, een van de onderliggende merken van RFS Holland Holding B.V., is met 1,7 miljoen vaste klanten, ruim 128 miljoen bezoekers per jaar en meer dan 7 miljoen zendingen per jaar het grootste online warenhuis van Nederland. Het assortiment bestaat uit zo'n 180.000 artikelen, verdeeld over 5 belevingswerelden. RFS Holland Holding B.V. (RFS), de houdstermaatschappij van wehkamp.nl, Create2fit, Fonq.nl en Lacent B.V., realiseerde met een omzet van 590 miljoen euro in het boekjaar 2012/2013, het beste resultaat in de geschiedenis van de onderneming. WDP WDP ontwikkelt en verhuurt logistiek en semi-industrieel vastgoed volgens de meest duurzame principes en heeft circa 2 miljoen m² panden in zijn portefeuille, verdeeld over ongeveer 100 plaatsen op logistieke knooppunten voor opslag in België, Nederland, Frankrijk, en Roemenië. Architectenbureau DENC DENC (Design Engineering Contracting) is een multidisciplinaire dienstverlener voor huisvesting en vastgoed en realiseert projecten voor werken, winkelen, wonen en welzijn. ENCON ENCON is als ingenieursbureau betrokken bij het opzetten van een totaaloplossing voor de energie en de projectbegeleiding voor de BREEAM-certificering. 1 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
KNAPP KNAPP verzorgt de engineering, bouwt het hoog geautomatiseerde picksysteem en verzorgt vervolgens de service en het onderhoud van de installatie. Eind 2013 is gestart met de bouw van s werelds grootste geautomatiseerde distributiecentrum voor een online warenhuis: het wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort. Het LSC zal worden gerealiseerd aan de rand van Zwolle, op bedrijventerrein Hessenpoort, aan de A28. Het LSC heeft een totaal oppervlakte van ca. 32.000 m² aan distributieruimte en zo n 2.200 m² aan kantoorruimtes en andere ondersteunende ruimtes. De totale oppervlakte van het terrein meet ca. 66.000 m². Medio 2015 zal wehkamp.nl het LSC in gebruik nemen. Met de verhuizing van haar distributie activiteiten in Dedemsvaart naar het LSC, krijgen deze activiteiten van wehkamp.nl een centrale ligging, zowel regionaal, als landelijk, als Euregionaal. Met een ruimtelijke, groene kwalitatief, hoogwaardige uitstraling direct aan de A28. Het huidige distributiecentrum in Dedemsvaart is verouderd en de producten zijn verdeeld over zeven gebouwen. Deze producten worden in Zwolle in één LSC ondergebracht, op een centrale en bereikbare plek. Het LSC in Maurik (witgoed e.d.) blijft bestaan. Dit is, naast het goed en efficiënt opvangen van de groei van de organisatie, een belangrijke reden waarom is gekozen voor de nieuwbouw van het LSC, centraler in Nederland, aan de A28 te Zwolle met een uitstekende bereikbaarheid. Duurzaamheid / Ambitie Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is voor wehkamp.nl erg belangrijk. De ambities reiken verder dan alleen werken aan een duurzaam online warenhuis. Zo kreeg wehkamp.nl bijvoorbeeld in 2012 als eerste online retailer de Lean & Green Award, zette ze in haar online warenhuis een Fair Fashion Platform op, kunnen kopers van matrassen hun gebruikte matras retour sturen voor recycling en is er voor medewerkers een Green Lease beleid. Dat doet wehkamp.nl aan de hand van een MVO-beleid waaraan op dit moment een grootschalige update wordt doorgevoerd. Vanuit het MVO beleid vertaalt wehkamp.nl dit ook in een duurzaam, nieuw distributiecentrum. Door het afsluiten van een huurcontract voor een langere periode heeft wehkamp.nl veel invloed op de duurzame ontwikkeling van het gebouw; enerzijds op de ontwikkeling van het casco, maar ook op het ontwerp van het inbouwpakket, de toe te passen (duurzame) technieken zoals warmte-koude opslag (wko), zonne-energie en de toe te passen materialen, verwerkingstechnieken en vrij indeelbare kantoorruimten. Anderzijds is er ook veel aandacht voor een kwalitatief goed werkplekklimaat en bedrijfsrestaurant. Verder wordt voorzien in specifieke bezoekersfaciliteiten en wordt gewerkt aan optimalisatie van de bereikbaarheid en sociale veiligheid van de locatie. De bouwplaats zal door de aannemer zo duurzaam mogelijk worden ingericht; tijdens het hele bouwproces staat duurzaamheid voorop. Dit betekent onder meer sturen op afvalmanagement, beperken van energie- en waterverbruik, maatregelen nemen ter voorkoming van schade als gevolg van fijnstof. 2 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
Ecologie Voorafgaand aan de bouw zal uitgebreid onderzoek worden gedaan naar de invloed van het bouwproces en het gebouw zelf, op de bestaande ecologie van het gebied Hessenpoort en het voormalig slagenlandschap ten noordoosten van Zwolle Bij het ontwerp van de groenvoorziening rondom het gebouw wordt rekening gehouden met ecologische aspecten. Zo dragen bloemrijke grasvelden en groendaken bij aan een hoge biodiversiteit, zijn er nestmogelijkheden voor vleermuizen en passend groen gerealiseerd. Het beheer van het gebied en het onderhoud van de groenvoorzieningen is gericht op het in stand houden en stimuleren van deze ecologie. Aan bovenstaande ligt een ecologisch/natuurrapportage onderzoek ten grondslag, welke tot stand is gekomen in samenwerking met EcoNatura, de gemeente Zwolle en de roofvogel- en uilenwerkgroep Zwolle. Proces en Organisatie Het LSC wordt door WDP, DENC, ENCON, wehkamp.nl en RFS gezamenlijk ontwikkeld. Bij de totstandkoming van het definitieve ontwerp heeft wehkamp.nl als huurder een actieve inbreng en een toetsende rol. Het LSC van wehkamp.nl wordt gebouwd door meerdere nevenaannemers waarbij Hercuton b.v. de realisatie van het betonnen casco voor haar rekening neemt. Om het inbouwpakket en de logistieke mechanisatie die wehkamp.nl zal realiseren naadloos aan te laten sluiten op het casco van het LSC en de ondersteunende ruimten (zoals kantoren, dataruimte, bedrijfsrestaurant, kleedruimte, gebedsruimte) worden er diverse huurdersvoorzieningen doorgevoerd. Tijdens de ontwikkeling van het LSC zijn er diverse, vaste overlegmomenten, met de genoemde bedrijven en wehkamp.nl zoals een maandelijks directieoverleg, wekelijks ontwerp/gebruiker (huurder) overleg en tijdens de realisatie tweewekelijks een projectoverleg, wekelijks een bouwoverleg en dagelijks tool box meetings. 3 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
Besparing op energiekosten De activiteiten van wehkamp.nl die zullen worden verplaatst naar het LSC in Zwolle, zijn vandaag de dag gehuisvest in zeven gebouwen op het industrieterrein De Rollepaal te Dedemsvaart. De gebouwen zijn sterk verouderd en matig tot slecht geïsoleerd. De bouwjaren variëren van 1960 tot 1980. Voor het nieuwe LSC is een voorgestelde BREEAM-totaalscore van 67.33% en een verbetering van 16% voor kantoren en 6% voor het voor het magazijn betreffende de energie-efficiëntie (ENE-1). Realisatie en onderhoud bij één partij Tijdens de gehele huurperiode van 15 jaar blijft WDP verantwoordelijk voor het onderhoud van het LSC. Hiervoor worden met de realisatieovereenkomsten ook onderhoudscontracten afgesloten. Dit houdt in dat de kwaliteit van het gebouw na 15 jaar meetbaar gewaarborgd is volgens de NEN2767- conditiesystematiek. Het voordeel is dat efficiënt uitgevoerd onderhoud, gericht op het in stand houden van de kwaliteit van het gebouw, op lange termijn leidt tot kostenbesparing. BREEAM-score Bij de oplevering van het LSC zal het gebouw gecertificeerd worden volgens de BREEAM-creditering voor nieuwbouw. wehkamp.nl heeft de ambitie om daarbij minimaal een certificaat van drie sterren (Very Good) te behalen. Hiervoor worden de volgende duurzaamheidmaatregelen genomen bij de ontwikkeling van het gebouw: energiezuinige verlichting met slimme schakelingen op basis van daglicht- en aanwezigheidsdetectie het toepassen van een gebouw beheersysteem - met domotica hoogwaardige, energiezuinige klimaatinstallaties met een hoog comfort voor gebruikers en een laag energieverbruik het toepassen van zonne-energie en warmte koude opslag grijswater/waterbesparende maatregelen op alle sanitaire voorzieningen energiezuinige liften diverse maatregelen om de CO2-uitstoot als gevolg van transport te beperken, zoals douche- en kleedfaciliteiten voor personeel oplaadpunten voor elektrische fietsen en auto s, ontwikkeling van een beleidsplan voor mobiliteit en het stimuleren van fietsgebruik door het samenvoegen van artikelen in de verzending wordt het aantal transportbewegingen verminderd (vermindering van CO2 uitstoot) bewust bouwen waarbij de aannemer stuurt op milieumaatregelen tijdens het bouwproces het toepassen van sortering bij het inzamelen van afval en waar mogelijk composteren van afval het toepassen van compenserende maatregelen ter bescherming van de leefomgeving van beschermde diersoorten op de bouwplaats (LE1-6) het infiltreren van hemelwater op eigen terrein daglichttoetreding door toepassing van isolerende beglazing en lichtstraten, een gezond binnenklimaat en goede akoestiek door een afgestemde vormgeving en door de keuze van de toe te passen materialen het toegepaste inbouwpakket C2C (HEALTH) 4 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
Cradle to Cradle inbouwpakket Voor de inrichting (wanden, vloeren, meubelen, systemen, stellingen) van het LSC wordt gekozen voor een optimaal duurzaam inbouwpakket. De wensen van wehkamp.nl worden volgens het Cradle to Cradle-principe opgesteld. Dit houdt in dat er gekozen wordt voor materialen die minder milieubelastend, volledig recyclebaar, maar niet kostenverhogend zijn. Zo zal gebruik worden gemaakt van materialen als aluminium en massief hout en zal het volledige ontwerp worden gerealiseerd met gezonde materialen en afwerkingen, bijvoorbeeld door het vermijden van gebruik van verlijmde producten. De inrichting van kantoorruimte en dergelijke is eenvoudig te demonteren om snel in te kunnen spelen op eventueel veranderende situaties binnen de organisatie. Tevens zijn ruimtes door het toepassen van wanden met taatsdeuren eenvoudig te vergroten en te verkleinen, afhankelijk van het gebruik en zodanig multifunctioneel. In het distributiecentrum zijn op plaatsen die kwetsbaar zijn beschermende voorziening aangebracht. Refit van meubelen In het LSC kiest wehkamp.nl bewust voor een mix van bestaande en nieuwe meubelen. We gebruiken zoveel mogelijk bestaande meubelen. Daarbij moet worden gedacht aan tafels, stoelen/krukken en kasten. wehkamp.nl laat de stoelen/krukken opnieuw voorzien van stoelhoezen en laat ze technisch controleren, waardoor deze weer jaren mee kunnen. Hiermee vullen we het interieurontwerp optimaal in, zowel praktisch als esthetisch. De werkstations in het distributiecentrum worden aanpast aan de gebruikers en duurzaam afgewerkt. Afvalscheiding De aanbestedingseisen aan de nieuwe leverancier voor afvalverwerking zullen gericht zijn op het leveren van een totaalconcept, met een focus op nog meer afvalscheiding en daarmee een sterk accent op duurzaamheid. Om het restafval terug te brengen en daarmee de CO2-uitstoot te verminderen gaat wehkamp.nl in het LSC nog een stap verder in het onderscheiden van afvalstromen (koffiebekertjes, papier, karton, enzovoort). Tevens zullen in het gebouw en op eigen terrein voorzieningen worden getroffen voor composteren. Daarnaast kijkt wehkamp.nl naar mogelijkheden om zo min mogelijk transportritten in te zetten om, naast de factor duurzaamheid, ook overlast voor de gebruikers van het LSC te beperken. Mobiliteit Het bedrijventerrein Hessenpoort (scharnierpunt tussen het westen en noorden) is perfect bereikbaar voor medewerkers, leveranciers, bezoekers en logistieke dienstverleners. Ook het openbaar vervoer is goed geregeld en sluit aan op diverse OV-knooppunten. Bedrijventerrein Hessenpoort ligt pal aan de A28, die direct aansluit op het hoofdverkeersnet van Nederland. Daarnaast zijn er goede verbindingen met Duitsland, Oost Europa en Scandinavië. Tevens is op bedrijventerrein Hessenpoort een LNG-vulpunt (Liquified Natural Gas) aanwezig. Met de verhuizing naar het LSC zal door wehkamp.nl een eigen pendelbusregeling worden opgezet met diverse opstapplaatsen, afgestemd op de woonlocaties van haar medewerkers en de shiftindelingen van het in te zetten personeel. Het gehele vervoersplan is gericht op het verminderen van het autogebruik. 5 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
Het mobiliteitsbeleid kent al een aantal duurzame regelingen voor medewerkers, zoals een volledige vergoeding van OV-kaart (aangevuld met de OV-fiets, OV-scooter of treintaxi voor zakelijke afspraken). Ook de mogelijkheid voor medewerkers om fiscaalvriendelijk een fiets aan te schaffen voor woon-werkverkeer behoort tot één van de duurzame mobiliteitsregelingen. Verder kunnen medewerkers gebruikmaken van poolauto s voor een extern bezoek. Bij het LSC zullen oplaadpunten voor elektrische auto s en fietsen komen, voor zowel medewerkers als bezoekers. Fitte medewerkers Wehkamp.nl biedt haar medewerkers faciliteiten om mee te doen aan sportprogramma s door een intensieve samenwerking met de personeelsvereniging. Zo zijn er door de organisatie budgetten beschikbaar gesteld voor groepen hardlopers, wielrenners en voetbal/volleybal/hockeycompetities. Eens per jaar wordt een zeskamp georganiseerd om met elkaar een sportieve prestatie neer te zetten. De omgeving van het LSC biedt medewerkers de mogelijkheid gezonde wandelingen te maken. Gebruikersinzage / Medezeggenschap De eerste vraag bij de nieuwbouw van het LSC is: hoe willen wij werken? Bij de beantwoording van deze vraag zijn de medewerkers van wehkamp.nl betrokken. Zij leveren een bijdrage aan de keuzes die worden gemaakt voor bijvoorbeeld de indeling van het LSC, het interieur en de faciliteiten. Belangrijke keuzes en besluiten worden voorgelegd aan de business owners en zijn met een sign-off geborgd. Daarnaast zal een ARBO-deskundige betrokken worden bij (het inrichten van) het toekomstige werkproces en de in te zetten bedrijfsmiddelen en -systemen. Dit ter voorkoming van mogelijke ergonomische klachten als gevolg van een onjuiste lichaamshouding of lichamelijke belasting. Er worden specifieke looproutes ingericht voor medewerkers en bezoekers en er worden beschermingen aangebracht op rijroutes en op laad- en losplaatsen. Tijdens het bouwproces zal een aantal excursies worden ingepland zodat toekomstige gebruikers een en ander kunnen volgen op locatie. 6 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
Om medewerkers op de hoogte te houden van de nieuwbouw maakt wehkamp.nl gebruik van: bedrijfsmeetings/intranet/narrowcasting en extern van wehkampreporter.nl. Daarnaast informeert de directie hen 4x per jaar via bedrijfsmeetings. Kosten-Baten Voor een groot aantal credits levert de investering ook een bate op, bijvoorbeeld in geld, veiligheid of comfort. Bij de keuze voor de Credits is de kosten-baten afweging meegenomen. 7 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
Bijlage 1 Overzicht van verwacht verbruik van energie, gas en water Overgangsdatum bouw naar wehkamp.nl Hoe en waar nu geregeld (na overdracht bouw) Daarna geregeld tot en met datum: Gas nader te bepalen Essent wehkamp.nl t/m opzegging Elektra nader te bepalen GDF/Suez wehkamp.nl t/m opzegging Water nader te bepalen Vitens wehkamp.nl t/m opzegging Verwacht verbruik per jaar: 112.601 m³ 8100 MWh. 1500 m³ 8 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
Bijlage 2 9 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
10 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort
11 Casestudy BREEAM-certificering wehkamp.nl logistiek service centrum Hessenpoort