De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl
Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn goede redenen voor 2. Die energietransitie zal aan niemand voorbij gaan 3. De ontwikkelingen bieden kansen en bedreigingen: de kunst is daar goed op in te spelen
De energiehuishouding verandert
Effecten klimaatverandering worden zichtbaar 4
maar emissies van CO 2 stijgen nog steeds. IEA World Energy Outlook 2014
Er zijn nog veel fossiele reserves IEA World Energy Outlook 2014
maar ongelijk verdeeld in de wereld Olie; BP Energy Outlook 2035
Gas in Nederland (PJ) en ook ons aardgas is niet oneindig 3000,0 2500,0 en niet probleemloos! 2000,0 1500,0 1000,0 500,0-2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 Winning NL Verbruik NL
EU doelstellingen: Concreet en ambitieus Lange-termijnambities per sector: Nul-emissies in elektriciteit en nieuwbouw Sterke reducties in bestaande bouw en industrie Minder reducties in verkeer en non- CO 2 Nog wel onzekerheden voor 2030: Verdeling 27% HE over lidstaten? Ambities energiebesparing? Sectorale verdeling niet-ets, transport? GHG HE EE 2020-20%* 20%* 20% 2030-40% 27%? 2050-80%?? *: Inclusief vertaling naar lidstaten
Energietransitie zal aan niemand voorbijgaan
De NL energiehuishouding
Een gemiddeld Nederlands huishouden gebruikt jaarlijks: 47 GJ (1484 m3) gas 12 GJ (3312 kwh) elektriciteit 35 GJ (1000 liter) motorbrandstof
Nederland: Energieakkoord Doelstellingen voor: Hernieuwbare energie (14/16%) Energiebesparing (100 PJ extra) Werkgelegenheid (15.000 banen) En ambities voor: Verbeteren positie NL in cleantech Energie-efficiente industrie Realiseren nieuwe investeringen Verminderen kosten voor burgers en bedrijven Meer ruimte voor inititatieven van burgers
Hernieuwbare energie: verwachte groei 2 4 16 30
Energiebesparing Afspraak 100 PJ extra besparing in 2020 Hogere ambitie dan EU-afspraken Verdubbeling van energiebesparing door beleid Lokale banenmotor bij uitstek! Alle sectoren doen mee: Industrie Woningen, kantoren Transport Landbouw
Welke kansen biedt dat?
Geothermie (aardwarmte) Veel mogelijkheden in gebieden met vulkanen, b.v. IJsland Nederland: regio Noord-Holland redelijk geschikt Vooral geschikt voor grote, constante warmtevraag: Kassen Warmtenetten In NL (nog) niet voor elektriciteit Bron: www.installatiebedrijfvleeshouwers.nl
Omgevingswarmte (WP/WKO) Warmtepomp: Omgekeerde koelkast Warmte-koudeopslag: Ondergrond als buffer voor warmte en koude Vooral geschikt voor kantoren etc: Grote warmtevraag én grote koudevraag Bij nieuwbouw inmiddels standaard
Onderzoek, demo s Testpark Wieringermeer Demo groen gas uit afval
Energiebesparing: Winst voor lokale groene economie 100.000 inwoners (40.000 huishoudens) 5000 bedrijven 4 mld voor energie Actief energiebeleid bespaart 2 miljard aan energielasten met 1 miljard aan investeringen = een gezond klimaat én netto 1 miljard kostenbesparing 800 miljoen komt terecht bij lokale bedrijven! Casus: Venlo. Bron: Stef Strik, ministerie Î&M, obv berekeningen Ecofys
Stroomversnelling huurwoningen Deal: 111.000 huurwoningen naar een energienota van nul euro Systeembouw: nieuwe schil om woning Zuiniger én comfortabeler huis Woonlastengarantie
Energiebesparing kleine MKB en kantoren Eis: Investeringen die zichzelf in 5 jaar terugverdienen Handhaving was altijd lastig Standaardlijsten met maatregelen
Algemeen: Veel meer decentraal! Lokale duurzame energie Slim besparen Andere belasting lokale netten
Landelijke kaders voor lokale kansen Algemeen: de overheid biedt regelingen Subsidieregeling duurzame energie (SDE) Regeling zonnecooperaties Investeringsaftrek Onderzoeksstimulering En de kunst is om ze lokaal op te pakken
Dank voor uw aandacht! Marc Londo londo@ecn.nl 088-5158253 ECN Westerduinweg 3 P.O. Box 1 1755 LE Petten 1755 ZG Petten The Netherlands The Netherlands T +31 88 515 49 49 F +31 88 515 44 80 info@ecn.nl www.ecn.nl