Energievisie Borne 22 september Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Energievisie Borne 22 september 2011. Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC. www.twence.nl"

Transcriptie

1 Energievisie Borne 22 september 2011 Michel Leermakers Linda Rutgers Twence Co Kuip HVC

2 Inhoud van vanochtend Gemeente Borne Visie Twence Werkwijze Energievisie Resultaten Huidige energieconsumptie Bronpotentieel DE Basisscenario s Intensieve scenario s

3 Visie Twence Twence onderneemt duurzaam Team duurzame energie geeft dit inhoud door: Samen duurzame energievisies te ontwikkelen Meerwaarde te bieden met het ontwikkelen van energie monitoring en duurzame energie initiatieven Bijdragen te leveren aan de ontwikkeling, realisatie en beheer van duurzame energie voorzieningen Partijen te verbinden

4 Energietransitie van gemeenten Besluitvorming Energiebeleid Besluitvorming Uitvoeringsprogramma Gemeentelijk speelveld Energievisie (ambitie, wat, Wanneer?) Routekaart (hoe, waar, wie?) Projectontwikkeling Realisatie Exploitatie Transitie Monitor Veranderingen Ontwikkelingen Transitie

5 INTEGRALE BENADERING VERDUURZAMING ENERGIEHUISHOUDING Duurzame energiebronnen (Bronpotentieel) Wind Zon Aardwarmte Waterkracht Biomassa EXPORT IMPORT ENERGIESYSTEEM IMPORT Transportbrandstoffen Energieproducten (Energiegebruik) Aardgas Warmte (uit Aardgas) Elektriciteit EXPORT Geografisch Gebied = De Gemeente

6 Energiegebruik ENERGIEGEBRUIK NL Gebruik NL (PJ/j) ± 3200 HOEVEEL IS PJ/jaar kwh/jaar Windmolens (2MW) 46 M 3 gasgebruik Corus 60 PJ

7 Energiegebruik Borne Energiegebruik naar gebruiker in PetaJoule per jaar. Totaal gemeente = 1,5 PJ/jaar Transportbrandstoffen LT warmte (aardgas) Aardgas (anders) elektriciteit - Huishoudens Zakelijk transport Landbouw, jacht en bosbouw Visserij Delfstoffenwinning Industrie Openbare voorzieningsbedrijven Bouwnijverheid Reparatie consumentenart; handel Logies-maaltijden en drankenverstrekking Vervoer, opslag en communicatie Financiële instellingen Verhuur; zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur; soc verzekering Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, recreatie; ov dienstverl energiegebruik (PJ/j)

8 Energiegebruik Borne Energiegebruik naar gebruiker in PetaJoule per jaar. Totaal gemeente = 1,5 PJ/jaar Transportbrandstoffen Aardgas (LT warmte) Aardgas (anders) elektriciteit GEBRUIKERS TOP 5 energiegebruik (PJ/j) Huishoudens Zakelijk transport Commerciële Dienstverl. Landbouw 72 % 10 % 8 % 5% 5 Niet Commerciële dvl 4% - Huishoudens(incl. verkeer) Zakelijk transport Industrie & Delfstofwinning Landbouw & Visserij Commericiële Dienstverlening Niet Commerciële Dienstverlening

9 Duurzame energiebronnen Borne Bronpotentieel DE productie: Wat is maximaal mogelijk? Biomassa Zon Wind Aardwarmte 1,6 1,4 Op basis van geothermie en warmtepomptoepassing Praktisch potentieel (PJ/jaar) 0, Omgevingsvisie Overijssel Op basis van beschikbaar dakoppervlak Op basis van Ruimtelijke Ordening, Areaalindeling en bedrijvigheid

10 Scenario s gemeente Borne Verwachte ontwikkelingen in energieconsumptie Transportontwikkelingen Toename elektrisch rijden & efficiencyverbetering brandstofmotoren Bestaande bouw woningen en bedrijven Besparing warmte door (autonome) renovatie. Energiezuiniger bouwen EPC-normen voor nieuwbouw en utiliteit volgens bouwbesluit. Elektrificatie Hoger elekriciteitsgebruik door toename elektrische apparaten.

11 Ambitie in scenario s Verwachte energieconsumptie( Basisscenario) 2,0 Warmte Elektriciteit Aardgas anders Transportbrandstoffen Virtuele energieconsumptie Basis scenario Energie (Pj) 1,8 1,6 1,4 Afname Brandstofgebruik door Transport ontwikkelingen Relatieve afname warmtegebruik vanwege energiezuiniger Toename bouwen E-gebruik Door ontwikkeling elektrisch transport en elekrificatie 0,

12 Scenario s gemeente Borne Verwachte ontwikkelingen in DE- produktie Zon Toename dakoppervlakte door groei Borne Groei door technologische ontwikkelingen Biomassa Toename biomassa (GFT, Afval, B-hout) door groei Borne Groei door technologische ontwikkelingen Warmte Toename individuele warmtesystemen (WKO)

13 Verwachte ontwikkeling Duurzame Energie productie Basis biomassa Basis zon Basis wind Basis WKO & Warmtepompen Basis scenario Basislijn DE productie 1,8 1,6 1,4 Energie (Pj) Startpunt ca. 500 TJ (0,05 PJ) Stortgas Elhorst-Vloedbelt Afval,GFT, B-Hout, 0,

14 Ambities op basis verwachte ontwikkelingen Basislijn DE productie Basislijn consumptie 1,8 1,6 1,4 Energie (Pj) In 2020 ca. 9 % 0,

15 Scenario s gemeente Borne Intensief consumptiescenario Intensief Mobiliteitsbeleid Borne (forensengemeente) heeft relatief hoog brandstofverbruik. Afname autoverkeer door: Stimuleren elektrisch rijden 4x oplaadpunten E-auto s Stimuleren fietsgebruik 10x oplaadpunten E-fietsen in centrum (dagtoerisme binden) Centrum auto-luw maken Het nieuwe rijden, autodelen Het nieuwe werken etc. Intensief EPC beleid Bornsche Maten is relatief groot nieuwbouwgebied (2700 woningen) Verscherping EPC normeringen: 10 % onder normering bouwbesluit Gemeente ondersteunt een goed voorbeeldproject

16 Intensief mobiliteitsscenario Borne Basislijn consumptie maatregelen terugdringen autogebruik 1,8 1,6 1,4 Energie (Pj) 0,

17 Intensief EPC beleid scenario Borne Basislijn consumptie EPC 10% lager dan bouwbesluit 1,8 1,6 1,4 Energie (Pj) 0,

18 Intensief consumptiescenario Borne Basislijn consumptie Intensief consumptie scenario 1,8 1,6 1,4 Energie (Pj) 0,

19 Scenario s gemeente Borne Intensief DE scenario Op eigen kracht Intensief voorlichtingsbeleid (energie loket, verder verbinden) Gemeente in een voorbeeld rol, zonnepanelen op het dak van het gemeentehuis Zonne-energie in Bornsche maten: 20 M 2 PV panelen en 4 M 2 zonnecollectors op elk dak. Zon PV panelen in bestaande bouw (50 % van alle daken), stimuleringsregeling opzetten Bornsche Maten aansluiten op collectieve duurzame warmtebron Mogelijkheid scheppen voor plaatsing drie windturbines Regionale samenwerking Mest uit regio in vergister, zoekgebied industrieterrein/elhorst Vloedbelt Aandeel zon PV panelen, zoekgebied Elhorst Vloedbeld/voormalige stortplaats t Rikkerink

20 Verwachte ontwikkeling Duurzame Energie productie Basis biomassa Basis zon Basis wind Basis WKO & Warmtepompen PV bestaande bouw (50 % daken) Basislijn DE productie Intensief consumptie scenario 1,8 1,6 1,4 Energie (Pj) 0,

21 Ambitie in scenario s DE Op eigen kracht 1,8 Windenergie Bornsche Maten (collectieve duurzame warmte) Basislijn DE productie Intensief consumptie scenario Zon Bornsche Maten (alle daken) PV bestaande bouw (50 % daken) Op eigen kracht 1,6 1,4 Energie (Pj) Startpunt Afval/hout/zon 0,

22 Ambitie in scenario s DE Regionale samenwerking Intensief DE scenario Intensief consumptie scenario 1,8 1,6 1,4 In % energieneutraal Energie (Pj) 0,

23 Energietransitie van gemeenten Besluitvorming Energiebeleid Besluitvorming Uitvoeringsprogramma Gemeentelijk speelveld Energievisie (ambitie, wat, Wanneer?) Routekaart (hoe, waar, wie?) Projectontwikkeling Realisatie Exploitatie Transitie Monitor Veranderingen Ontwikkelingen Transitie

Twence. Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf. Samen energiek. Veldtocht Pioneering 27 september 2011

Twence. Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf. Samen energiek. Veldtocht Pioneering 27 september 2011 Twence Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf Samen energiek Sprekers: Michel Leermakers Leendert Tamboer Veldtocht Pioneering 27 september 2011 1 Programma 14.30 Ontvangst met dvd

Nadere informatie

Nulmeting energiegebruik en duurzame energie

Nulmeting energiegebruik en duurzame energie Nulmeting energiegebruik en duurzame energie ten behoeve van gemeente Purmerend Juli 2012 2 Inhoudsopgave Pagina Inleiding 5 1 Energievraag en CO 2 -emissie 7 2 Duurzame energie 13 3 Opties ter versterking

Nadere informatie

Presentatie Duurzame Energie. Podiumbijeenkomst 17 maart

Presentatie Duurzame Energie. Podiumbijeenkomst 17 maart Presentatie Duurzame Energie Podiumbijeenkomst 17 maart Energie-opgave 2 Kader: Mondiaal Lokaal Klimaatakkoord Parijs (2015) Ministerie EZ/ NL Energie Neutraal 2050 Provinciaal uitvoeringsprogramma (2016)

Nadere informatie

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander Pieter van der Ploeg Strategie Alliander Inhoud 1. Wat is Alliander 2. Van ambitie naar concrete vraag 3. Van nu en hier naar daar en straks en hoe kom ik daar 4. Wie doen mee 5. Voorbeeld van belang van

Nadere informatie

Energievisie voor de gemeente Alblasserdam

Energievisie voor de gemeente Alblasserdam Energievisie voor de gemeente Alblasserdam Inventarisatie van het potentieel voor energiebesparing en duurzame energie HVC Kennis & Advies Maart 2012 2 INHOUDSOPGAVE Samenvatting... 5 1 Inleiding... 9

Nadere informatie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie 1 Alliander is van jou Wij staan voor een energievoorziening die iedereen onder gelijke condities toegang geeft

Nadere informatie

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Energie in de provincie Utrecht Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Doel van Onderzoek Dit onderzoek dient om: 1. Een nieuw overzicht samen te stellen van het energiegebruik

Nadere informatie

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Startbijeenkomst Energiestrategie Midden-Holland Woensdag 22 juni 2016 Workshopronde I sessie C Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) GR: samenwerking van

Nadere informatie

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.

Nadere informatie

Energievisie. gemeente Wormerland

Energievisie. gemeente Wormerland Energievisie gemeente Wormerland September 2013 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 5 2 Inleiding... 7 2.1 2.2 2.3 Aanpak, benadering en belangrijke uitgangspunten... 7 Opzet onderzoek... 8 Leeswijzer...

Nadere informatie

Gemeente Bergen. Ontwikkelingen energiegebruik en duurzame energieproductie tot Mark Valkering en Herman Verhagen 14 oktober 2016

Gemeente Bergen. Ontwikkelingen energiegebruik en duurzame energieproductie tot Mark Valkering en Herman Verhagen 14 oktober 2016 Gemeente Bergen Ontwikkelingen energiegebruik en duurzame energieproductie tot 2020 Mark Valkering en Herman Verhagen 14 oktober 2016 Energiegebruik 2010-2015 Energiegebruik Bergen (NH. (GWh) 2010 2011

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

Haarlemmermeers akkoord

Haarlemmermeers akkoord Haarlemmermeers akkoord of met regio? Pieter van der Ploeg Alliander 1 Alliander is van jou 2 Alliander is van jou 3 energietransitie 3 tenminste motieven 4 energietransitie onafhankelijk 5 energietransitie

Nadere informatie

Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas. Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015

Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas. Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015 Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015 1 Inhoud Duurzame energie in Weert POL en samenwerking Uitgangspunt

Nadere informatie

Zonnevelden: hoe zorg je voor een goede ruimtelijke inpassing. Rik Olde Loohuis (Rom3D) Tim de Weerd (Provincie Overijssel)

Zonnevelden: hoe zorg je voor een goede ruimtelijke inpassing. Rik Olde Loohuis (Rom3D) Tim de Weerd (Provincie Overijssel) Zonnevelden: hoe zorg je voor een goede ruimtelijke inpassing Rik Olde Loohuis (Rom3D) Tim de Weerd (Provincie Overijssel) 1 kort voorstelrondje en wat hoop je hier op te halen? ambities en getallen inpassen

Nadere informatie

Energievisie gemeente Hendrik-Ido-Ambacht

Energievisie gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Energievisie gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Het CQteam is een adviestak van HVC en verleent primair de aandeelhoudende gemeenten van HVC advies op het gebied van duurzame energie. September 2010 2 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Nije enerzjy foar Fryslân. september 2013

Nije enerzjy foar Fryslân. september 2013 Nije enerzjy foar Fryslân september 2013 Inleiding Nije enerzjy foar Fryslân - 1 Nije enerzjy foar Fryslân Nije enerzjy foar Fryslân geeft een beeld van feiten en cijfers op het gebied van duurzame energie.

Nadere informatie

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien? De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit

Nadere informatie

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Willemien Veele Cor Kamminga 08-04-16 www.rijksmonumenten.nl Achtergrond en aanleiding Ambitie om in 2020 16% van de energie duurzaam op te wekken in Fryslân

Nadere informatie

Gemeente Ede energieneutraal 2050

Gemeente Ede energieneutraal 2050 De gemeente Ede wil uiterlijk in 2050 energieneutraal zijn. Dit betekent dat we alle energie die in onze gemeente wordt gebruikt op een schone (hernieuwbare) manier willen opwekken. Dat doen we het liefst

Nadere informatie

Update Energievisie Gemeente Zederik

Update Energievisie Gemeente Zederik Update Energievisie 2011 Gemeente Zederik December 2015 INHOUDSOPGAVE Samenvatting... 5 1 Inleiding... 7 1.1 Update Energievisie 2011... 7 1.2 Lokaal Duurzaam, Energievisie en routekaart.... 7 1.3 Algemene

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân

Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân 28 november 2016 1 Context Procesgang Energiestrategie Fryslân Voorbereiding Proces ontwerpen Definiëren uitgangspunten Zoeken en committeren

Nadere informatie

OPGAVE KLIMAATNEUTRAAL BUNNIK

OPGAVE KLIMAATNEUTRAAL BUNNIK OPGAVE KLIMAATNEUTRAAL BUNNIK Rosan op den Kelder Remco Spoelstra Omgevingsdienst regio Utrecht Versie: 31 augustus 2018 (Definitief) Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Omgeving... 2 3. Beleidscontext...

Nadere informatie

Postbus ZG OPHEUSDEN. Uitgevoerd door Duitslandweg 4 Postbus AG BODEGRAVEN Telefoon adres

Postbus ZG OPHEUSDEN. Uitgevoerd door Duitslandweg 4 Postbus AG BODEGRAVEN Telefoon adres Onderzoek invulling CO 2 -neutraliteit Neder-Betuwe Verkenning ten behoeve van windvisie Datum 24 augustus 2016 Projectnummer 15784 Status Concept Opdrachtgever Gemeente Neder-Betuwe Postbus 20 4043 ZG

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale

Nadere informatie

Windenergie in Almere

Windenergie in Almere In dit boekje is te vinden: Ambitie: Almere energieneutraal in 2022 Waarom deze ambitie? Hoe bereiken we de ambitie? Energie Werkt! Vergelijking met ontwikkeling zonder beleid Ambitie: Almere energieneutraal

Nadere informatie

Energievisie voor de gemeente Leerdam

Energievisie voor de gemeente Leerdam Energievisie voor de gemeente Leerdam Het CQteam is het advies- en kenniscentrum van HVC December 2010 INHOUDSOPGAVE Afkortingen en begrippen..4 Samenvatting... 6 1 Inleiding... 8 1.1 Probleem en doelstelling...

Nadere informatie

Regio-overleg milieu. HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding. Ingelmunster 14 maart 2013. Dominiek Vandewiele

Regio-overleg milieu. HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding. Ingelmunster 14 maart 2013. Dominiek Vandewiele Regio-overleg milieu HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding Ingelmunster 14 maart 2013 Dominiek Vandewiele agenda 8:30 onthaal en inleiding 8:45 Inleiding: Europese, Vlaamse en lokale beleidsprioriteiten

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5

Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5 Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5 Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 2/5 Toelichting bij scenario-analyse energiebeleid Beesel Venlo Venray Deze toelichting beschrijft wat

Nadere informatie

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische

Nadere informatie

Energie en emissies Drenthe 2020, 2023 en 2030

Energie en emissies Drenthe 2020, 2023 en 2030 Juni 2015 ECN-N--15-013 Energie en emissies Drenthe 2020, 2023 en 2030 Gerdes, J. 2 Inhoud 1 Samenvattende inleiding dichter bij emissiedoel 2020 5 2 Geraamd energieverbruik en emissies Drenthe 2020 gedaald

Nadere informatie

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Energie-infrastructuur: overzicht en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Indeling De drie fasen van ordening en regulering infrastructuur Nederland doorvoerland Wat is de opgave? Investeringen

Nadere informatie

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten Stadsverwarming Windmolenbroek Agenda Strategie Cogas en speerpunten Stadsverwarming Windmolenbroek Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten 1 Cogas staat voor verduurzaming Strategie

Nadere informatie

Duorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie

Duorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie Duorsume enerzjy yn Fryslân Energiegebruik en productie van duurzame energie 1 15 11 oktober 1 Inhoud Management Essay...3 1 Management Essay De conclusies op één A4 De provincie Fryslân heeft hoge ambities

Nadere informatie

WORKSHOP ENERGIEVISIE

WORKSHOP ENERGIEVISIE WORKSHOP ENERGIEVISIE STELLING 1 Wij werken al vanuit een energievisie WAT ZIT ER IN EEN ENERGIEVISIE Hoe gaan we om met energie in bestaande bouw en in nieuwbouw, in zowel woningbouw als utiliteit en

Nadere informatie

ENERGIEMONITOR Uitgeest

ENERGIEMONITOR Uitgeest ENERGIEMONITOR 2018 Uitgeest Energiemonitor 2018 Uitgeest, pagina 2/25 Inhoud Inleiding 3 Beleidscontext 4 Energiegebruik 6 CO2-uitstoot 8 Duurzame energieproductie 10 Conclusies 14 Bijlagen A Overzicht

Nadere informatie

Monitor klimaatbeleid. Gemeente Hunsum (fictief)

Monitor klimaatbeleid. Gemeente Hunsum (fictief) Inleiding Behaalt uw gemeente de klimaatdoelstellingen? Wilt u weten hoeveel duurzame energie in uw gemeente wordt geproduceerd of energie wordt bespaard? Zoekt u inzicht in welke maatregelen succesvol

Nadere informatie

Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug

Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door Erwin Mikkers Duurzame energie per Kern in gemeente Utrechtse Heuvelrug

Nadere informatie

Energierapport Gemeente Noordoostpolder

Energierapport Gemeente Noordoostpolder Energierapport 2015 Gemeente Noordoostpolder December 2015 INHOUDSOPGAVE Samenvatting... 5 1 Inleiding... 7 1.1 Energierapport 2015... 7 1.2 Lokaal Duurzaam, Energievisie en routekaart... 7 1.3 Algemene

Nadere informatie

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2016, Vito, oktober 2017 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2016 bedraagt 6,4% Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

Nationale Energieverkenning 2014

Nationale Energieverkenning 2014 Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare

Nadere informatie

Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing

Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing Schakeldag 2015 25 juni 2015 Anita Baas, Michiel Bakker, Nelson Verheul Irma Thijssen Inhoud Rijksbrede aanpak & ambitie Rijksbrede programma

Nadere informatie

Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012

Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012 Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012 Sabine van Galen-Avegaart Agenda 1. De opgave Zutphen energieneutraal 2. Resultaat van ons beleid in cijfers 3. Wat hebben we in 2010-2011

Nadere informatie

ENERGIEMONITOR Heerhugowaard

ENERGIEMONITOR Heerhugowaard ENERGIEMONITOR 2018 Heerhugowaard Energiemonitor 2018 Heerhugowaard, pagina 2/24 Inhoud Inleiding 3 Beleidscontext 4 Energiegebruik 6 CO2-uitstoot 8 Duurzame energieproductie 10 Conclusies 13 Bijlagen

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst Coöperatie Waalre Energie Lokaal. Waalre, 28 november 2012

Voorlichtingsbijeenkomst Coöperatie Waalre Energie Lokaal. Waalre, 28 november 2012 Voorlichtingsbijeenkomst Coöperatie Waalre Energie Lokaal Waalre, 28 november 2012 Pieter Brouwers Voorzitter Agenda Doel van deze avond Hoe is de coöperatie geboren Wat kan er momenteel op het gebied

Nadere informatie

Energiemonitor 2016 Gemeente Dordrecht. HVC Lokale Energie

Energiemonitor 2016 Gemeente Dordrecht. HVC Lokale Energie Energiemonitor 2016 Gemeente Dordrecht HVC Lokale Energie Maart 2016 Energiemonitor 2016 Gemeente Dordrecht Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Samenvatting... 3 1. Inleiding... 7 1.1. Achtergrond... 7 1.2.

Nadere informatie

Energielandschappen Soest

Energielandschappen Soest Energielandschappen Soest Meedenkbijeenkomst 6 maart 2017 LET OP: Presentatie zonder plaatjes!!! Aanleiding Duurzaamheidsplan 2016-2020 Ambitie 2030: klimaat neutrale gemeente > duurzame energie voor (ten

Nadere informatie

Actieve informatievoorzieningc

Actieve informatievoorzieningc Actieve informatievoorzieningc INT18-37930 aan : de gemeenteraad kopie aan : van : college van burgemeester en wethouders beh. ambtenaar : F.J. Mol portefeuillehouder : P.L.P.S. Hofman datum : 25 september

Nadere informatie

26-11-2010. In balans met Smart Grids Willem Kooiman 29 november 2010. Team Smart Grids. Stelling! Inhoud. Wat is Smart Grid

26-11-2010. In balans met Smart Grids Willem Kooiman 29 november 2010. Team Smart Grids. Stelling! Inhoud. Wat is Smart Grid Team s John v.d. Ven, DLV GE Marco Polet Priva Sjoerd Leij Yacht Maarten Pennings NXP Marc Vlemmings NXP In balans met s Willem Kooiman 29 november 2010 Johan Hugh Egbert Irin Hans Euson Maaskant Bouwhuis

Nadere informatie

ECN-N Energiescenario s Drenthe 2030

ECN-N Energiescenario s Drenthe 2030 December 2016 ECN-N--16-031 Energiescenario s Drenthe 2030 Gerdes, J. Gewijzigd op: 16-12-2016 13:20 2 Inhoud 1 Context van de energiescenario s voor 2030 4 2 Uitgangspunten voor drie scenario s 5 3 Ontwikkelingen

Nadere informatie

Werkgelegenheid in Twente. Jaarbericht 2014

Werkgelegenheid in Twente. Jaarbericht 2014 Werkgelegenheid in Twente Jaarbericht 214 Inhoudsopgave 1. Ontwikkeling werkzame personen en vestigingen (groei / afname) Ontwikkeling naar sectoren 2. Ontwikkeling naar sectoren Ontwikkeling naar branches

Nadere informatie

Vergezicht Energieneutraal Heumen 2050, Hoe ziet dit er uit?

Vergezicht Energieneutraal Heumen 2050, Hoe ziet dit er uit? Notitie HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning Aan: Els Rademacher, Walter van Doesem van de gemeente Heumen Van: Edward Pfeiffer, Ralf Speek, Claudia Algra Datum: 12 februari 2017 Kopie: --

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE 1 PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE BIJEENKOMST 3 DECEMBER 2015 Programma Duurzaam Landgraaf TON ANCION WETHOUDER GEMEENTE LANDGRAAF RONALD BOUWERS PROJECTLEIDER DUURZAAMHEID WIE ZIJN WIJ? PROJECTTEAM

Nadere informatie

Windenergie in Wijk bij Duurstede

Windenergie in Wijk bij Duurstede Windenergie in Wijk bij Duurstede J.H. Fred Jansen Nationaal Kritisch Platform Windenergie (NKPW) www.nkpw.nl Bruto opbrengst windenergie in Nederland en Wijk bij Duurstede Netto opbrengst Geluid windturbines

Nadere informatie

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen Masterclass IV Energie op bedrijventerreinen Programma Tijd Onderwerp Wie 16.00 Welkom Aleida van den Akker / Margreet Verwaal (Provincie Zuid-Holland) 16.05 Context en urgentie Wiebe Brandsma (Provincie

Nadere informatie

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen Energievoorziening nieuwbouw Hans van Wolferen 24 november 2016 - Wageningen Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen

Nadere informatie

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft

Nadere informatie

Samen maken we Nederland aardgasvrij

Samen maken we Nederland aardgasvrij Samen maken we Nederland aardgasvrij Martien Visser, Lector Energietransitie & Netwerken Hanzehogeschool, Groningen Donderdag, 28 september, Bakkeveen Achtergrond Klimaatverdrag van Parijs: well below

Nadere informatie

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Startnotitie Energietransitie. November 2018 Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie

Nadere informatie

Energiemonitor 2016 Gemeente Zwijndrecht. HVC Lokale Energie

Energiemonitor 2016 Gemeente Zwijndrecht. HVC Lokale Energie Energiemonitor 2016 Gemeente Zwijndrecht HVC Lokale Energie Mei 2016 Energiemonitor 2016 Gemeente Zwijndrecht Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Samenvatting... 3 1. Inleiding... 7 1.1. Achtergrond... 7

Nadere informatie

Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente. 4 maart 2014

Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente. 4 maart 2014 Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente 4 Inleiding Het doel van de TDA is om focus aan te brengen in de kansrijke en verbindende initiatieven in Twente bij het realiseren van een duurzame

Nadere informatie

Oldenzaal Dinkelland Losser Tubbergen. Projectplan energietransitie NOT Van doel en draagvlak naar realisatie

Oldenzaal Dinkelland Losser Tubbergen. Projectplan energietransitie NOT Van doel en draagvlak naar realisatie Oldenzaal Dinkelland Losser Tubbergen Projectplan energietransitie NOT Van doel en draagvlak naar realisatie Samenvatting projectplan Energietransitie NOT Het projectplan energietransitie NOT bestaat uit

Nadere informatie

Energietransitie: Technische toelichting. André Meurink

Energietransitie: Technische toelichting. André Meurink Energietransitie: Technische toelichting André Meurink CBS Den Haag Henri Faasdreef 312 2492 JP Den Haag Postbus 24500 2490 HA Den Haag +31 70 337 38 00 www.cbs.nl projectnummer 180956 SLO 4 februari 2019

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 5-3-2013 Nummer voorstel: 2013/18

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 5-3-2013 Nummer voorstel: 2013/18 1 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 5-3-2013 Nummer voorstel: 2013/18 Voor raadsvergadering d.d.: 19-03-2013 Agendapunt: 06 Onderwerp:

Nadere informatie

Energietransitie in de gebouwde omgeving: duur of duurzaam? David Smeulders, Technische Universiteit Eindhoven

Energietransitie in de gebouwde omgeving: duur of duurzaam? David Smeulders, Technische Universiteit Eindhoven Energietransitie in de gebouwde omgeving: duur of duurzaam? David Smeulders, Technische Universiteit Eindhoven foto: KNMI 222 196 187 2015 2014 113 11 Bron: EBN infographic 2016 CO 2 emissies in Nederland

Nadere informatie

Welke hernieuwbare energie in 2020?

Welke hernieuwbare energie in 2020? Welke hernieuwbare energie in 2020? Waar staan we en wat is de verwachting? Het aandeel hernieuwbare energie van het totaal energetisch eindgebruik groeide van 2000 1,4% via 2,3% in 2005 tot 4,3% in 2011

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2013

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2013 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris duurzame energie in Vlaanderen 2013, Deel I: hernieuwbare energie, Vito, februari 2015 1 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2013 bedraagt 5,8 % Figuur 1 zon-elektriciteit

Nadere informatie

Onderverdeeld naar sector bedraagt het energieverbruik procentueel: 32% 18%

Onderverdeeld naar sector bedraagt het energieverbruik procentueel: 32% 18% Aan: gemeenteraad Van: B&W Datum: 9 november 2009 Betreft: Motie 134 "Meetbare stappen Duurzame Energie" In de raadsvergadering van 22 april 2009 is naar aanleiding van het onderwerp Duurzaamheidsplan

Nadere informatie

Regionaal Uitvoeringsprogramma Energievisie 2016-2020. Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard Uitvoeringsprogramma 2016-2020

Regionaal Uitvoeringsprogramma Energievisie 2016-2020. Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard Uitvoeringsprogramma 2016-2020 Regionaal Uitvoeringsprogramma Energievisie 2016-2020 Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard Uitvoeringsprogramma 2016-2020 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1 Inleidend 1.2 Energievisie Hoeksche Waard 2. Activiteiten

Nadere informatie

Werkatelier duurzame energieopwekking

Werkatelier duurzame energieopwekking Werkatelier duurzame energieopwekking Plaats Bodegraven Datum 12 maart 2018 Presentator Jody de Graaf Duurzame energie 12 maart 2018 Pagina 1 Welkom Wethouder Kees Oskam Duurzame energie 12 maart 2018

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2015, Vito, september 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2015 bedraagt 6,0 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

ROUTEKAART DUURZAAM OSS

ROUTEKAART DUURZAAM OSS ROUTEKAART DUURZAAM OSS 2025-2030 Duurzaam Oss Alle gemeentelijke gebouwen energieneutraal of energieleverend in 2025 Bestaande woningen en gebouwen energiezuiniger maken Verduurzamen verkeer en vervoer

Nadere informatie

Energiemonitor 2016 Gemeente Alblasserdam. HVC Lokale Energie

Energiemonitor 2016 Gemeente Alblasserdam. HVC Lokale Energie Energiemonitor 2016 Gemeente Alblasserdam HVC Lokale Energie Mei 2016 Energiemonitor 2016 Gemeente Alblasserdam Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Samenvatting... 3 1. Inleiding... 7 1.1. Achtergrond...

Nadere informatie

Groene Fabriek Lochem

Groene Fabriek Lochem Groene Fabriek Lochem CCS Energie, innovatief en integraal 12 adviseurs Onderwerpen Biomassa Mono-mestvergisting op de boerderij Biogasopwerking tot Groen gas Mestraffinage Houtstook / torrefactie Kennisoverdracht

Nadere informatie

Kan Heiloo op de zon en de wind draaien?

Kan Heiloo op de zon en de wind draaien? Kan Heiloo op de zon en de wind draaien? - 26 Januari 2017 Wilma Eerenstein en Peter Leenders 1 Hoe zit het nu in Nederland? 2 Energiegebruik in Nederland Totaal: 3000 PJ = 833 333 333 333 333 kwh Per

Nadere informatie

Energy Potential Mapping en andere ontwikkelingen richting duurzame energiesystemen

Energy Potential Mapping en andere ontwikkelingen richting duurzame energiesystemen Energy Potential Mapping en andere ontwikkelingen richting duurzame energiesystemen Eco2profit Gent, 29 September 2011 ir. Siebe Broersma TU Delft, Faculteit der Architectuur, afdeling Bouwtechnologie,

Nadere informatie

Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit

Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten Onderwerp Watt anders, Energieagenda 2016-2020-2050 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland, Gelet op: Artikel 105 van de Provinciewet;

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Gemeente Reusel-De Mierden. Stand van zaken Klimaatvisie

Gemeente Reusel-De Mierden. Stand van zaken Klimaatvisie Gemeente Reusel-De Mierden Stand van zaken Klimaatvisie 20 juni 2017 Inhoudsopgave 1. Opening door wethouder 2. Tot stand koming Klimaatvisie 3. Wat is er bereikt? 4. Wat is er nog nodig? 5. Wat is de

Nadere informatie

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen

Nadere informatie

FOCUS + Transitie Energieneutraal 2030

FOCUS + Transitie Energieneutraal 2030 FOCUS + Transitie Energieneutraal 2030 Samen onderweg naar een ENERGIENEUTRALE NOORDOOSTPOLDER Schone energie 1. Minder en slimmer energie gebruiken 2. Het goede voorbeeld geven 3. Een Lokaal Energie Akkoord

Nadere informatie

Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek:

Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek: Scenario s Jaap de Boer Energy Watch Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek: Twence Zon (particulier, bedrijven, zonneparken) Wind

Nadere informatie

Energiemonitor 2016 Gemeente Papendrecht. HVC Lokale Energie

Energiemonitor 2016 Gemeente Papendrecht. HVC Lokale Energie Energiemonitor 2016 Gemeente Papendrecht HVC Lokale Energie Mei 2016 Energiemonitor 2016 Gemeente Papendrecht Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Samenvatting... 3 1. Inleiding... 7 1.1. Achtergrond... 7

Nadere informatie

Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog

Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa Ir. Harry A. Droog Voorzitter Platform Duurzame Electriciteitsvoorziening Biomassa meestook symposium, 27 mei 2010, Amsterdam

Nadere informatie

CO2-uitstoot Regio Noord-Veluwe

CO2-uitstoot Regio Noord-Veluwe CO2-uitstoot Regio Noord-Veluwe 1 CO2-uitstoot hoofdsectoren 1.1 Inleiding In deze rapportage wordt de CO2-uitstoot van uw gemeente weergegeven, voorzover de daarvoor benodigde gegevens beschikbaar zijn.

Nadere informatie

Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal

Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal Raadsbijeenkomst Edward Pfeiffer, Claudia Algra 7 april 2016 Gemeente Berg en Dal Programma Tijd Onderwerp Verantwoordelijke 21:30 21:35 Opening Wethouder

Nadere informatie

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven.

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven. 1 Inhoud Inleiding... 3 A. Gemeentelijke gebouwen en maatschappelijk vastgoed... 3 B. Woningen... 4 C. Commerciële dienstverlening (MKB)... 4 D. Industrie en bedrijven... 5 E. Verkeer en Vervoer... 5 F.

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2014, Vito, januari 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2014 bedraagt 5,7 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

Utrecht. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Utrecht. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA 2040: 100% Ja. Het CDA wil windmolens bij voorkeur plaatsen op en bij grote industrieterreinen. Ook ondersteunen wij van harte (agrarische) initiatieven voor kleine windmolens met draagvlak in de omgeving.

Nadere informatie

Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid

Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid Van energiebeleid naar duurzaamheidsbeleid Duurzaamheidsbeleid van de Gemeente Goeree-Overflakkee 2016 Inhoud Introductie: Wat verstaan we onder duurzaamheid? 2 Aanleiding; Waarom een actualisatie van

Nadere informatie

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen Notitie HaskoningDHV Nederland B.V. Planning & Strategy Aan: Els Rademacher, Walter van Doesem van de gemeente Heumen Van: Edward Pfeiffer, Ralf Speek, Claudia Algra Datum: 19 november 2015 Kopie: -- Ons

Nadere informatie

Werk en inkomen. Sociale zekerheid. Sociale zekerheid. De wijk Schildersbuurt ligt in stadsdeel 5 Centrum en heeft 31.639 inwoners.

Werk en inkomen. Sociale zekerheid. Sociale zekerheid. De wijk Schildersbuurt ligt in stadsdeel 5 Centrum en heeft 31.639 inwoners. Sociale zekerheid Werk en inkomen De wijk Schildersbuurt ligt in stadsdeel 5 Centrum en heeft 31.639 inwoners. Sociale zekerheid De gegevens over de sociale zekerheid zijn alleen op gemeentelijk niveau

Nadere informatie

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner De eerste transitie naar aardgas Klimaattop dec 2018 en rapport IPCC oktober 2018 Zuid Korea Intergovernmental

Nadere informatie