Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)"

Transcriptie

1 Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Startbijeenkomst Energiestrategie Midden-Holland Woensdag 22 juni 2016 Workshopronde I sessie C

2

3 Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) GR: samenwerking van 8 gemeenten, o.a. thema energie Van onderzoek wat ruimtelijk kan (1.0), naar 8 potentiestudies (2.0) en een regionaal uitvoeringsprogramma (3.0) Ambitie: in zes stappen naar een energieneutrale regio in 2040 Samen met stakeholders en ambassadeurs From zero to hero in 2,5 jaar

4

5

6 Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Waarom energietransitie? Fossiele energiebronnen raken op CO2-uitstoot verandert het klimaat Geopolitieke situatie: afhankelijkheid van (instabiele) regio s En vooral omdat! Energietransitie kansen biedt voor de werkgelegenheid en economie In Parkstad jaarlijks 500 miljoen aan energiekosten wordt betaald Energietransitie gaat over besteedbaar inkomen van inwoners Energie = ruimte

7

8 ?

9 Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Centraal uitgangspunt: Een onderbouwde ambitie, we roepen niet zomaar iets! Doelstelling: De regionale potenties voor energiebesparing én duurzame energieopwekking en op basis daarvan een onderbouwde ambitie uitspreken over de toekomstige energiehuishouding in Parkstad Limburg vanuit de context gekeken wat mogelijk, passend en gewenst is, géén doorvertaling van abstracte, top-down opgelegde doelstellingen

10

11

12 energie Energiebesparing Duurzame energieopwekking tijd

13 + 29,6 PJ primair 22,4 PJ +

14 37% Woningen 29% Publieke & Commerciële Dienstverlening 16% Verkeer en vervoer 16% Industrie en energie <1% Landbouw <2% Overig

15

16 Energiebesparing: 10,1 PJ (33%)

17

18 Twee scenario s: voorbeeld zon-pv Technisch ha 70 PJ Integraal ha ha 11,5 PJ

19 Zonne-energie integraal scenario

20 Biomassa integraal scenario

21 Warmte-koude opslag integraal scenario

22 Waterkracht integraal scenario

23 Grote windturbines technisch scenario

24 Grote windturbines integraal scenario

25 Duurzame energieopwekking: 20,8 PJ

26

27 13,0 PJ

28

29 Regionaal Ambitiedocument PALET 1.0 Conclusies 29,6 PJ fossiel energiegebruik waarvan 45% verlies We kunnen 10,1 PJ besparen tot 2040 We kunnen 20,8 PJ opwekken, maar hebben maar 13 PJ nodig We hebben dus iets te kiezen en kunnen aan knoppen draaien We kunnen in 2040 energieneutraal zijn 66% energiegebruik in gebouwde omgeving 500 miljoen energierekeningen waarvan 224 miljoen huishoudens 98% verdwijnt uit de regio Energietransitie is economie

30 PALET 1.0

31 PALET 2.0

32 PALET 2.0: Energiepotenties per gemeente Volgens dezelfde methode als PALET 1.0: 1. Nulmeting: huidige energievoorziening 2. Besparingspotentie in de diverse sectoren (wonen, publieke dienstverlening, commerciële dienstverlening, industrie, verkeer en vervoer, landbouw etc.) 3. Duurzame opwekkingspotentie (zonne-energie, windenergie, biomassa, warmte-koude opslag) Aangevuld met: Een onderbouwd perspectief per gemeente, waarin op basis van gemeentespecifieke potenties aanbevelingen worden gedaan voor de uitvoering.

33 PALET 2.0: Gemeente Heerlen Nulmeting: het huidige energiegebruik Gemeente Heerlen Parkstad Limburg

34

35 PALET 2.0: Heerlen Nulmeting: jaarlijkse energiekosten in Heerlen = 193 miljoen

36 PALET 2.0: Heerlen Het energiegebruik in de sector woningen: TJ

37 PALET 2.0: Heerlen Het energiegebruik in de publieke dienstverlening: TJ

38 PALET 2.0: Heerlen Het energiegebruik in de commerciële dienstverlening: TJ

39 PALET 2.0: Heerlen Het energiegebruik in de industrie: TJ

40 PALET 2.0: Heerlen Besparingspotentieel: TJ op TJ (33%)

41 Twee scenario s: technisch en integraal Technisch maximale capaciteit voor hernieuwbare energie opwekking in de regio Integraal capaciteit voor hernieuwbare energie vanuit ruimtelijk realistisch perspectief

42

43

44

45

46

47

48

49 PALET 2.0: richting uitvoering (besparen én opwekken) Morgen beginnen, snel resultaat: - Verduurzaam het publieke vastgoed - Begin met de particuliere woningvoorraad Morgen beginnen, later resultaat: - Versnel het gesprek met de woningcorporaties - Ga het gesprek aan met de commerciële dienstverlening en industrie - Begin met analyse en onderzoek naar grootschalige opwekking - Enthousiasmeer, activeer en betrek mensen: communicatie

50

51 PALET 3.0

52 Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET 3.0) Uitgangspunten PALET 3.0: Uitvoeringsprogramma Gefundeerd en gestructureerd Herleidbaar en meetbaar Afgestemd en samenhangend voor acht gemeenten en dus één regio In 6 stappen van 4 jaren met tussen-evaluaties naar 2040 Realistisch: Parkstad loopt achter (1,5% tegen 5,6% landelijk) Ambitie is 8% besparing en 8% duurzame energieopwekking voor Van 10,1 PJ besparing en 13 PJ duurzame opwekking tot 2040 Kwalitatief (wat), kwantitatief (hoeveel) en locatief (waar) Ruimte voor lerend netwerk (systeemverandering)

53

54

55

56

57 Wat moet PALET 3.0 (bv. deel Brunssum) opleveren tot 2020? In 2020 kan dit (8%) in Brunssum bespaard en duurzaam opgewekt worden: 87 ha oppervlak 0,66% van ha oppervlak Parkstad Limburg Potentie besparing Totaal Woningen Publieke dienstverlening Commerciële dienstverlening, industrie en energie Infrastructuur, verkeer en vervoer Overig (o.a. landbouw) TOTAAL (TJ) 65,36 21,84 19,04 16,88 7,60 0,00 Potentie opwekking Totaal Toepassing ha TJ ha TJ ha TJ ha TJ ha TJ ha TJ PV 2,46 20,86 0,77 6,53 0,59 5,00 1,07 9,12 0,03 0,21 PV grondgebonden 3,25 27,61 2,21 18,74 1,04 8,87 Zonnecollectoren 0,14 2,31 0,14 2,31 Asfaltcollectoren 1,00 9,39 1,00 9,39 Totaal ZON 6,85 60,16 0,90 8,84 0,59 5,00 3,28 27,86 1,03 9,60 1,04 8,87 Potentie opwekking Totaal Toepassing # TJ # TJ # TJ # TJ # TJ # TJ Windturbines (3MW) 0,65 10,55 n.v.t. n.v.t. 0,15 2,43 0,08 1,22 n.v.t. n.v.t. 0,43 6,90 Gebouwgebonden windturbines 31,76 0,13 17,93 0,07 4,90 0,02 8,93 0,04 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Totaal WIND 10,68 17,93 0,07 5,05 2,45 9,01 1,25 0,00 0,00 0,43 6,90 Potentie opwekking Totaal Toepassing ha TJ ha TJ ha TJ ha TJ ha TJ ha TJ Open/gesloten systeem 24,10 26,11 16,14 17,49 3,20 3,47 4,76 5,16 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Bodemwarmtewisselaar 24,10 26,93 16,14 18,04 3,20 3,57 4,76 5,32 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Totaal WKO 48,21 53,05 32,28 35,52 6,40 7,04 9,53 10,48 0,00 0,00 0,00 0,00 Potentie opwekking Totaal Woningen Publieke dienstverlening Commerciële dienstverlening, industrie en energie Woningen Publieke dienstverlening Commerciële dienstverlening, industrie en energie Woningen Publieke dienstverlening Commerciële dienstverlening, industrie en energie Woningen Publieke dienstverlening Commerciële dienstverlening, industrie en energie Infrastructuur, verkeer en vervoer Infrastructuur, verkeer en vervoer Infrastructuur, verkeer en vervoer Infrastructuur, verkeer en vervoer Overig (o.a. landbouw) Overig (o.a. landbouw) Overig (o.a. landbouw) Overig (o.a. landbouw) Toepassing ton TJ ton TJ ton TJ ton TJ ton TJ ton TJ stortplaatsgas n.v.t. 0,00 mest 24,50 0,01 24,50 0,01 bermmaaisel 10,56 0,06 10,56 0,06 houtige biomassa 54,76 0,62 54,76 0,62 stro 10,40 0,16 10,40 0,16 snoeihout 3,36 0,23 3,36 0,23 GFT 97,26 0,06 97,26 0,06 Totaal BIOMASSA 200,85 1,15 100,62 0,30 54,76 0,62 0,00 0,00 10,56 0,06 34,90 0,17 TOTAAL (TJ) 125,04 44,73 15,12 39,60 9,66 15,93

58

59 8% Energiebesparing: 10,9 % Duurzame energieopwekking: 8,3 %

60

61 Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Wat heeft PALET tot dusverre opgeleverd? From zero to hero. In 2013 wisten we niets, nu zijn wij koploperregio in Nederland (Urgenda, VNG, uitnodigingen binnen- en buitenland) Kaderstellend energiebeleid van 8 gemeenten Gefundeerd, afgestemd, samenhangend, niet vrijblijvend Randvoorwaarden scheppend Stip op de horizon Massa Lerend netwerk Enorme economische kans: +/- 750 miljoen investering

62

63 Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Waar staan wij nu? Zoeken naar de juiste weg: implementatie en proces Broedkamer is regiekamer: kwalitatieve monitoring Organiseren van regionale én (8x) gemeentelijke uitvoering Noodzakelijke procesmiddelen: aanjaag- en uitwerkgeld (+/- 1,5 miljoen) Want: in beweging brengen investeringsvolume 750 miljoen Samenwerking met EU, Rijk, Provincie, stakeholders/ambassadeurs en inwoners Concreet aan de slag met projecten: Zonnepanelenproject Parkstad

64 Zonnepanelenproject Parkstad Peildatum: 21 juni 2016 Interesse Richtlijn 1 e tranche % Brunssum: ,4% Heerlen: ,7% Kerkrade: ,2% Landgraaf: ,9% Nuth: ,8% Onderbanken: ,3% Simpelveld: ,7% Voerendaal: ,1% Totaal Parkstad: ,6%

65

66 PALET als Integraal Management Systeem evaluatie en verslaglegging visie: nulmeting, energiebesparing en duurzame opwekking (c.q. update): PALET 1.0 & 2.0 implementatie PALET 3.0 & monitoring PALET regionale ambitie 2.0 lokale potenties 3.0 uitvoeringsprogramma 4.0 monitoring bestuurlijke besluiten: PALET 1.0 & 2.0, en opdracht voor PALET 3.0 uitvoeringsprogramma (c.q. update): PALET 3.0 bestuurlijke besluiten: PALET 3.0

67 Kritische succesfactoren 1. Je moet massa hebben, regie kunnen voeren, proces kunnen sturen 2. Gemeente of niet-vrijblijvende samenwerking zoals een GR 3. Er moet een sense of urgency zijn: bedreiging en/of er is iets te halen 4. Passend bij het gebied: integraal ruimtelijk realistisch scenario 5. Weten waarover je het hebt: gefundeerd onderzoek 6. Er moet iets te kiezen zijn: knoppensysteem 7. Organiseer lange adem: integraal management systeem (cyclisch) 1. Visie en kader voor lange termijn (2040) 2. Uitvoeringsprogramma voor termijnen (kwantiteit, kwaliteit, locatie) 3. Monitoring voor voortgang, evaluatie en bijsturing (o.a. technologie) 8. Ambitie en lef

68

Raadsinformatieavond Parkstad. 4 juli 2016

Raadsinformatieavond Parkstad. 4 juli 2016 Raadsinformatieavond Parkstad 4 juli 2016 Raadsinformatieavond Parkstad Welkom de heer Raymond Vlecken, burgemeester gemeente Landgraaf Programma Welkom De Nieuwe Omgevingswet Pauze Uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

CoE Neber. Discussie en vragen

CoE Neber. Discussie en vragen CoE Neber Discussie en vragen Wat is energietransitie? Een fundamentele omslag of overgang van een bijna nog volledig fossiele energievoorziening (olie, kolen en gas) naar een hernieuwbare en schone energievoorziening

Nadere informatie

Parkstad Limburg Energy Transition Implementation Program PALET 3.0. Discussie en vragen

Parkstad Limburg Energy Transition Implementation Program PALET 3.0. Discussie en vragen Parkstad Limburg Energy Transition Implementation Program PALET 3.0 Discussie en vragen Ambition Document 1.0 2.0 Potention Research Parkstad Limburg Energy Transition (PALET 3.0) Basic principles PALET

Nadere informatie

CoE Neber. Discussie en vragen

CoE Neber. Discussie en vragen CoE Neber Discussie en vragen Wat is energietransitie? Een fundamentele omslag of overgang van een bijna nog volledig fossiele energievoorziening (olie, kolen en gas) naar een hernieuwbare en schone energievoorziening

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.18.0557 B.18.0557 Landgraaf, 13 augustus 2018 ONDERWERP: Beleidsregel PALET Energieopwekking Regionaal Afwegingskader Grootschalige

Nadere informatie

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Energie in de provincie Utrecht Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Doel van Onderzoek Dit onderzoek dient om: 1. Een nieuw overzicht samen te stellen van het energiegebruik

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 3.0

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 3.0 PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 3.0 II The greatest threat to our planet is the belief that someone else will save it. Robert Swan, poolreiziger III Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord

Nadere informatie

plannen volgens het boekje;

plannen volgens het boekje; Parkstad Limburg: plannen volgens het boekje; zo zou het overal moeten kunnen! 40 Bij het ontbreken van een dwingende Klimaatwet en sense of urgency bij bewoners en overheden moet er alles uit de kast

Nadere informatie

PaRkstaD limburg ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - HEERlEn

PaRkstaD limburg ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - HEERlEn PaRkstaD limburg ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - HEERlEn Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Energiehuishouding gemeente Heerlen 2.1 Nulmeting 2.2 De energievoorziening in beeld 3. Energiebesparing 3.1

Nadere informatie

Energievisie Borne 22 september 2011. Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC. www.twence.nl

Energievisie Borne 22 september 2011. Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC. www.twence.nl Energievisie Borne 22 september 2011 Michel Leermakers Linda Rutgers Twence Co Kuip HVC Inhoud van vanochtend Gemeente Borne Visie Twence Werkwijze Energievisie Resultaten Huidige energieconsumptie Bronpotentieel

Nadere informatie

\ Raadsvoorstel Zaak 14320

\ Raadsvoorstel Zaak 14320 \ Raadsvoorstel Zaak 14320 Onderwerp: Openbaarheid: Portefeuillehouder: duurzaamheid in Voerendaal Openbaar Wethouder Lipsch Datum Raad: 28-5-2015 Nummer: 2015/3/ \ Samenvatting Onze samenleving krijgt

Nadere informatie

Haarlemmermeers akkoord

Haarlemmermeers akkoord Haarlemmermeers akkoord of met regio? Pieter van der Ploeg Alliander 1 Alliander is van jou 2 Alliander is van jou 3 energietransitie 3 tenminste motieven 4 energietransitie onafhankelijk 5 energietransitie

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET NUTH

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET NUTH PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - NUTH Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Energiehuishouding gemeente Nuth 5 2.1 Nulmeting 5 2.2 De energievoorziening in beeld 6 3. Energiebesparing

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE PALET. ambitiedocument

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE PALET. ambitiedocument PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE PALET ambitiedocument II ILLUSTRATIE OMSLAG: ROEL MEERTENS Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Voorwoord 2 1. Energietransitie als regionale opgave 4 1.1 Motivatie 1.2 Identiteit

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE ambitiedocument PALET 1.0

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE ambitiedocument PALET 1.0 PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE ambitiedocument PALET 1.0 II ILLUSTRATIE OMSLAG: ROEL MEERTENS Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Voorwoord 2 1. Energietransitie als regionale opgave 4 1.1 Motivatie 1.2 Identiteit

Nadere informatie

Presentatie Duurzame Energie. Podiumbijeenkomst 17 maart

Presentatie Duurzame Energie. Podiumbijeenkomst 17 maart Presentatie Duurzame Energie Podiumbijeenkomst 17 maart Energie-opgave 2 Kader: Mondiaal Lokaal Klimaatakkoord Parijs (2015) Ministerie EZ/ NL Energie Neutraal 2050 Provinciaal uitvoeringsprogramma (2016)

Nadere informatie

Ontwikkelingen Zonne-energie

Ontwikkelingen Zonne-energie Ontwikkelingen Zonne-energie : Energieke Samenleving onderweg naar morgen Bert Bakker NIEUW: Bezuidenhoutseweg 50 2594 AW Den Haag 070 3040114 De oorsprong van (duurzame) energie De zon als energieleverancier

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Retail Parkstad Limburg

Uitvoeringsprogramma Retail Parkstad Limburg Uitvoeringsprogramma Retail Parkstad Limburg Revitalisering vastgoed, Nederland (ver)bouwt 10 september 2018 PARKSTAD LIMBURG Samenwerking (GR) van 8 gemeenten Stedelijk: Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf

Nadere informatie

Projectplan Zonnepanelenproject Parkstad Limburg

Projectplan Zonnepanelenproject Parkstad Limburg Projectplan Zonnepanelenproject Parkstad Limburg Ronald Bouwers, 29 oktober 2018 1 Inhoudsopgave 1. Randvoorwaarden 2. Ambitie 3. Financiën 4. Organisatie 5. Communicatie 2 1. Randvoorwaarden Parkstad

Nadere informatie

Beste griffiers van Parkstad Limburg,

Beste griffiers van Parkstad Limburg, Van: Onderwerp: Datum: Bijlagen: Renske Bouten Raadsinformatiebrief 13 aangaande raadsinformatieavond 4 juli 2016 dinsdag 21 juni 2016 11:20:17 Raadsinformatiebrief PL nummer 13 juni 2016 -.pdf Uitnodiging

Nadere informatie

Retailaanpak Parkstad Limburg

Retailaanpak Parkstad Limburg Retailaanpak Parkstad Limburg Martin de Beer, voorzitter Bestuurscommissie Economie & Toerisme 13 oktober 2016 POL-uitwerking: Ruimtelijke Economie Onder meer voor het thema Detailhandel: regionale samenwerking

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE

PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE 1 PARKSTAD LIMBURG ENERGIE TRANSITIE BIJEENKOMST 3 DECEMBER 2015 Programma Duurzaam Landgraaf TON ANCION WETHOUDER GEMEENTE LANDGRAAF RONALD BOUWERS PROJECTLEIDER DUURZAAMHEID WIE ZIJN WIJ? PROJECTTEAM

Nadere informatie

parkstad limburg energietransitie (Palet)

parkstad limburg energietransitie (Palet) parkstad limburg energietransitie (Palet) Palet 2.0 - LANDGRAAF Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Energiehuishouding gemeente Landgraaf 5 2.1 Nulmeting 5 2.2 De energievoorziening in beeld 6

Nadere informatie

Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân

Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân 28 november 2016 1 Context Procesgang Energiestrategie Fryslân Voorbereiding Proces ontwerpen Definiëren uitgangspunten Zoeken en committeren

Nadere informatie

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien? De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit

Nadere informatie

REGIO TOTAAL incl. Nuth

REGIO TOTAAL incl. Nuth REGIO TOTAAL incl. Nuth 4.977 Onttrekking door afname Bron: Progneff terugbrengen leegstand tot Leegstand Limburg, 5.007 mering, 1.452 11.436 Limburg zijn 2.134 'overige ': D/E en overige bij de d.d. 31-12-

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET SIMPELVELD

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET SIMPELVELD PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - SIMPELVELD Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Energiehuishouding gemeente Simpelveld 5 2.1 Nulmeting 5 2.2 De energievoorziening in beeld

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Willemien Veele Cor Kamminga 08-04-16 www.rijksmonumenten.nl Achtergrond en aanleiding Ambitie om in 2020 16% van de energie duurzaam op te wekken in Fryslân

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET BRUNSSUM

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET BRUNSSUM PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - BRUNSSUM Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Energiehuishouding gemeente Brunssum 5 2.1 Nulmeting 5 2.2 De energievoorziening in beeld 6 3.

Nadere informatie

Energiek Gelderland. Gelders debat. 12 februari 2014, 18.00-20.00 uur Hotel de Wageningsche Berg Wageningen. www.gelderland.

Energiek Gelderland. Gelders debat. 12 februari 2014, 18.00-20.00 uur Hotel de Wageningsche Berg Wageningen. www.gelderland. Uitnodiging Energiek Gelderland Gelders debat 12 februari 2014, 18.00-20.00 uur Hotel de Wageningsche Berg Wageningen www.gelderland.nl/geldersdebat Provinciale Staten van Gelderland gaan graag met u in

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015 Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET VOERENDAAL

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET VOERENDAAL PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - VOERENDAAL Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Energiehuishouding gemeente Voerendaal 5 2.1 Nulmeting 5 2.2 De energievoorziening in beeld

Nadere informatie

GEMEENTE NUTH Raad: 22 december 2015 Agendapunt: RTG: 8 december 2015

GEMEENTE NUTH Raad: 22 december 2015 Agendapunt: RTG: 8 december 2015 Reg.nr: Z.11643 INT.12150 Pagina 1 van 6 GEMEENTE NUTH Raad: 22 december 2015 Agendapunt: RTG: 8 december 2015 AAN DE RAAD Onderwerp: Zonnepanelenproject Parkstad. 1. Samenvatting In 2011 heeft het toenmalige

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Samenvatting

Raadsvoorstel. Samenvatting \--/7 Raadsvoorstel '5C7 (j) Agendapuntnummer : Documentnummer : Raadsvergadering d.d. : Raadscommissie Commissie d.d. Programma Onderwerp Portefeuillehouder Bijlagen 6 ir.n.rr 18 oo 000 25-01-2018 Commissie

Nadere informatie

Gemeente Reusel-De Mierden. Stand van zaken Klimaatvisie

Gemeente Reusel-De Mierden. Stand van zaken Klimaatvisie Gemeente Reusel-De Mierden Stand van zaken Klimaatvisie 20 juni 2017 Inhoudsopgave 1. Opening door wethouder 2. Tot stand koming Klimaatvisie 3. Wat is er bereikt? 4. Wat is er nog nodig? 5. Wat is de

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET ONDERBANKEN

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET ONDERBANKEN PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - ONDERBANKEN Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Energiehuishouding gemeente Onderbanken 5 2.1 Nulmeting 5 2.2 De energievoorziening in beeld

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.18.1926 *B.18.1926* Landgraaf, 6 november 2018 ONDERWERP: Zonnepanelenproject Parkstad - Gemeente Landgraaf (3e tranche) Verordening

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET HEERLEN

PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET HEERLEN PARKSTAD LIMBURG ENERGIETRANSITIE (PALET) PALET 2.0 - HEERLEN Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Inleiding 3 2. Energiehuishouding gemeente Heerlen 5 2.1 Nulmeting 5 2.2 De energievoorziening in beeld 6 3.

Nadere informatie

Route naar een Duurzame Energievoorziening

Route naar een Duurzame Energievoorziening Route naar een Duurzame Energievoorziening Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel Bijeenkomst: 25 november 2013, Power Lab 5 / USI & KIVI-NIRIA Inhoud Energie-transitie Energieakkoord voor duurzame groei

Nadere informatie

Aan: Regionale raadswerkgroep POL, thema s ruimte en economie Onderwerp: Analyse regionale energievisie Noord-Limburg Vergaderdatum: 22 oktober 2015

Aan: Regionale raadswerkgroep POL, thema s ruimte en economie Onderwerp: Analyse regionale energievisie Noord-Limburg Vergaderdatum: 22 oktober 2015 Aan: Regionale raadswerkgroep POL, thema s ruimte en economie Onderwerp: Analyse regionale energievisie Noord-Limburg Vergaderdatum: 22 oktober 2015 Inleiding Bij deze ontvangt u de analyse voor de regionale

Nadere informatie

Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5

Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5 Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5 Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 2/5 Toelichting bij scenario-analyse energiebeleid Beesel Venlo Venray Deze toelichting beschrijft wat

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Een energieneutrale regio in 2050, hoe gaan we dat met elkaar bereiken? Om de CO 2

Een energieneutrale regio in 2050, hoe gaan we dat met elkaar bereiken? Om de CO 2 Een energieneutrale regio in 2050, hoe gaan we dat met elkaar bereiken? Om de CO 2 -uitstoot te beperken zullen we anders met onze beschikbare energie om moeten gaan. Het vereist energiebesparingen, het

Nadere informatie

Zero Emission Solutions

Zero Emission Solutions Inspiratie BURGEMEESTERS- CONVENANT Minstens 20% vermindering CO 2 uitstoot tegen 2020 STAP 1: ondertekening STAP 2: nulmeting en actieplan STAP 3: monitoring iedere 2 jaar over uitvoering actieplan iedere

Nadere informatie

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH Agenda Rondje kennismaking Presentatie regionale energiestrategie Uitwisselen kennis en ervaringen Vragen aanpak EZ/belastingdienst Verdere samenwerking EnCo s Midden Holland Door Matthijs Kok, ODMH Aanpak

Nadere informatie

Regio-overleg milieu. HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding. Ingelmunster 14 maart 2013. Dominiek Vandewiele

Regio-overleg milieu. HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding. Ingelmunster 14 maart 2013. Dominiek Vandewiele Regio-overleg milieu HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding Ingelmunster 14 maart 2013 Dominiek Vandewiele agenda 8:30 onthaal en inleiding 8:45 Inleiding: Europese, Vlaamse en lokale beleidsprioriteiten

Nadere informatie

PARKSTAD LIMBURG Living lab voor stedelijke transformatie. Haarzuilens 24 september 2015

PARKSTAD LIMBURG Living lab voor stedelijke transformatie. Haarzuilens 24 september 2015 PARKSTAD LIMBURG Living lab voor stedelijke transformatie Haarzuilens 24 september 2015 PARKSTAD LIMBURG 8 gemeenten: Ca. 247.000 inw. Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Nuth Onderbanken Simpelveld Voerendaal

Nadere informatie

GEMEENTE NUTH Raad: 22 december 2015 Agendapunt: RTG: 8 december 2015

GEMEENTE NUTH Raad: 22 december 2015 Agendapunt: RTG: 8 december 2015 Reg.nr: Z.11643 INT.12150 Pagina 1 van 6 GEMEENTE NUTH Raad: 22 december 2015 Agendapunt: RTG: 8 december 2015 AAN DE RAAD Onderwerp: Zonnepanelenproject Parkstad. 1. Samenvatting In 2011 heeft het toenmalige

Nadere informatie

Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas. Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015

Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas. Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015 Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015 1 Inhoud Duurzame energie in Weert POL en samenwerking Uitgangspunt

Nadere informatie

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening Wilfried Ivens (wilfried.ivens@ou.nl) Herman Eijdems (h.eijdems@mijnwater.com) René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com)

Nadere informatie

Kadernotitie duurzame energiebronnen (wind en zon)

Kadernotitie duurzame energiebronnen (wind en zon) Kadernotitie duurzame energiebronnen (wind en zon) Gemeente Tholen, 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding pag. 3 2. Ambitie gemeente Tholen pag. 4 3. Kleine windturbines pag. 8 4. Grote windturbines pag. 9 5.

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Voorloper Onderwerp Startnotitie Duurzaam Druten Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Portefeuillehouder A. Springveld Behandelend team Team strategie en beleid Behandelend

Nadere informatie

Raadsnotitie. Bijlagen

Raadsnotitie. Bijlagen Raadsnotitie GEMEENTEBESTUUR onderwerp Energiestrategie Venlo Beesel Venray team ROSEB Rn nummer 2013 1 collegevergadering d.d. raadsvergadering 11 december 2012 d.d. 23 januari 2013 programma Veelzijdige

Nadere informatie

Energietransitie in het Brabantse landschap. maart 2019

Energietransitie in het Brabantse landschap. maart 2019 Energietransitie in het Brabantse landschap maart 2019 Hoe ziet de avond eruit? 19:30 uur Kennismaken en energiequiz 19:45 uur Toelichting Energie in Brabant 20:00 uur Samen aan de slag 21:30 uur Afronding

Nadere informatie

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT Introductie Raad 6 juni 2018 Jack van t Ende Xandra van Lipzig Ineke Lijnema 7/6/18 Agenda Context duurzaamheid Energietransitie: waar hebben we het over in Apeldoorn?

Nadere informatie

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.

Nadere informatie

Routekaart Energietransitie procesafspraken

Routekaart Energietransitie procesafspraken Routekaart Energietransitie procesafspraken Energiebesparing en transformatie van gebouwde omgeving, mobiliteit, industrie en landbouw & landgebruik Samenwerking met inwoners(initiatieven), ondernemers

Nadere informatie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie 1 Alliander is van jou Wij staan voor een energievoorziening die iedereen onder gelijke condities toegang geeft

Nadere informatie

\ Raadsvoorstel Zaak 33280

\ Raadsvoorstel Zaak 33280 \ Raadsvoorstel Zaak 33280 Onderwerp: Openbaarheid: raadsvoorstel vaststellen verordening mbt kredietverstrekking tbv zonnepanelenproject Openbaar Portefeuillehouder: Wethouder Brauers Datum Raad: 22-12-2016

Nadere informatie

Inplanting van windmolens Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning vzw

Inplanting van windmolens Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning vzw Inplanting van windmolens Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning vzw Energie in België EHA! 8 mei 2008 Nieuwerkerken 25 oktober 2007 Dirk Knapen Projectmedewerker energie en klimaat Inplanting van

Nadere informatie

2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?

2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? Energieakkoord voor duurzame groei Juli 2014 WERK IN UITVOERING Ed Nijpels Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? 1 Waarom een Energieakkoord? Perspectief Consistentie Ambitie Realiteit Groei

Nadere informatie

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen Masterclass IV Energie op bedrijventerreinen Programma Tijd Onderwerp Wie 16.00 Welkom Aleida van den Akker / Margreet Verwaal (Provincie Zuid-Holland) 16.05 Context en urgentie Wiebe Brandsma (Provincie

Nadere informatie

VisieDuurzame Warmte/Koude

VisieDuurzame Warmte/Koude VisieDuurzame Warmte/Koude Teun Bokhoven Voorzitter Versterkingrolvan Duurzame Warmte/Koudealsonderdeelvan de EU doelstelling : De is de Nederlandse overkoepelende samenwerkingsorganisatie voor de duurzame

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.18.1844 *B.18.1844* Landgraaf, 23 oktober 2018 ONDERWERP: Zonnepanelenproject Parkstad - 3e tranche gemeente Landgraaf 1 PROGRAMMA

Nadere informatie

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,

Nadere informatie

Legenda water integraal scenario Legenda zon integraal scenario

Legenda water integraal scenario Legenda zon integraal scenario Zo is er tussen beide scenario s ook een groot verschil in de potentie van grote windturbines. Vanwege de publieke opinie is er voor gekozen om het Nationaal Landschap Zuid-Limburg en bosgebieden uit te

Nadere informatie

Nulmeting energiegebruik en duurzame energie

Nulmeting energiegebruik en duurzame energie Nulmeting energiegebruik en duurzame energie ten behoeve van gemeente Purmerend Juli 2012 2 Inhoudsopgave Pagina Inleiding 5 1 Energievraag en CO 2 -emissie 7 2 Duurzame energie 13 3 Opties ter versterking

Nadere informatie

Energievoorziening Rotterdam 2025

Energievoorziening Rotterdam 2025 Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,

Nadere informatie

Datum: Adviserend. 24 januari Feb/mrt 30 januari

Datum: Adviserend. 24 januari Feb/mrt 30 januari Oplegvel 1. Onderwerp Brief aan provincie over opwekking duurzame energie 2. Rol van het Platformtaak volgens gemeente samenwerkingsorgaan Holland Rijnland 3. Regionaal belang In het Energieakkoord Holland

Nadere informatie

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken Ingrid Giebels 1-11-2018 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing Hoe? Faciliteren, aanjagen en

Nadere informatie

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie Regio West Friesland 7-2-2019 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing

Nadere informatie

Duorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie

Duorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie Duorsume enerzjy yn Fryslân Energiegebruik en productie van duurzame energie 1 15 11 oktober 1 Inhoud Management Essay...3 1 Management Essay De conclusies op één A4 De provincie Fryslân heeft hoge ambities

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Gemeente Bergen. Ontwikkelingen energiegebruik en duurzame energieproductie tot Mark Valkering en Herman Verhagen 14 oktober 2016

Gemeente Bergen. Ontwikkelingen energiegebruik en duurzame energieproductie tot Mark Valkering en Herman Verhagen 14 oktober 2016 Gemeente Bergen Ontwikkelingen energiegebruik en duurzame energieproductie tot 2020 Mark Valkering en Herman Verhagen 14 oktober 2016 Energiegebruik 2010-2015 Energiegebruik Bergen (NH. (GWh) 2010 2011

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL 18/01/2018 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

Onderverdeeld naar sector bedraagt het energieverbruik procentueel: 32% 18%

Onderverdeeld naar sector bedraagt het energieverbruik procentueel: 32% 18% Aan: gemeenteraad Van: B&W Datum: 9 november 2009 Betreft: Motie 134 "Meetbare stappen Duurzame Energie" In de raadsvergadering van 22 april 2009 is naar aanleiding van het onderwerp Duurzaamheidsplan

Nadere informatie

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om COLLEGEVOORSTEL Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel Te besluiten om 1. De ambitie vast te stellen om in 2050 als Krimpen aan den IJssel energieneutraal te zijn. 2. Een stappenplan op te stellen

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Projectcode GEMEENTE 1 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen Doelstelling Het verbeteren van de energieprestatie van gemeentelijke gebouwen door 3%

Nadere informatie

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen

Nadere informatie

Regionale Energie- Strategieën

Regionale Energie- Strategieën Ontwerp van het Regionale Energie- Strategieën Woningen en gebouwen 7 februari 2019 Presentatie RES Kennisfestival Lokale Energie Zwolle 1 Klimaatakkoord: nationale opgave voor de RES-sen Tafel elektriciteit:

Nadere informatie

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Beleidsregel Regionaal Afwegingskader Grootschalige Duurzame Energieopwekking Definitief Bestuurscommissie d.d. 1 februari 2018 Gemeenteraad Heerlen d.d. XXXXXX

Nadere informatie

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft

Nadere informatie

Windenergie in Almere

Windenergie in Almere In dit boekje is te vinden: Ambitie: Almere energieneutraal in 2022 Waarom deze ambitie? Hoe bereiken we de ambitie? Energie Werkt! Vergelijking met ontwikkeling zonder beleid Ambitie: Almere energieneutraal

Nadere informatie

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen? SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Wat kunnen wij voor u betekenen? Van fossiel naar duurzaam Jeroen Besseling Beleidsmedewerker Duurzaamheid EEN GREEP UIT DE MEDIA DUURZAAMHEIDSAGENDA 2018-2022

Nadere informatie

Energietransitie: één van de nieuwe opgaven in Omgevingsvisies en Omgevingsplannen

Energietransitie: één van de nieuwe opgaven in Omgevingsvisies en Omgevingsplannen Energietransitie: één van de nieuwe opgaven in Omgevingsvisies en Omgevingsplannen cmer 1 december 2016 Opzet presentatie Energietransitie: waar hebben we over Omgevingswet Regionale energie strategieën

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE 06/12/2017 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

Betekenis Energieakkoord voor Duurzame Groei voor de Installatiebranche. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel 3 februari 2014 / VSK beurs

Betekenis Energieakkoord voor Duurzame Groei voor de Installatiebranche. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel 3 februari 2014 / VSK beurs Betekenis Energieakkoord voor Duurzame Groei voor de Installatiebranche Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel 3 februari 2014 / VSK beurs Inhoud Introductie Duurzame Energie Koepel en Sector beschrijving

Nadere informatie

FEITEN, CIJFERS EN KAARTEN

FEITEN, CIJFERS EN KAARTEN FEITEN, CIJFERS EN KAARTEN Een toekomstbestendig perspectief voor DTB vraagt om goed begrip van de ruimtelijke context en het huidige energiesysteem. Hoe is het (energie) landschap opgebouwd? Wat zijn

Nadere informatie

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven.

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven. 1 Inhoud Inleiding... 3 A. Gemeentelijke gebouwen en maatschappelijk vastgoed... 3 B. Woningen... 4 C. Commerciële dienstverlening (MKB)... 4 D. Industrie en bedrijven... 5 E. Verkeer en Vervoer... 5 F.

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN GERAARDSBERGEN

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN GERAARDSBERGEN WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN GERAARDSBERGEN 31/01/2018 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

VERSLAG OPENBAAR DEBAT 10 NOVEMBER 2011 NOORDELIJK KLIMAAT PERSPECTIEF

VERSLAG OPENBAAR DEBAT 10 NOVEMBER 2011 NOORDELIJK KLIMAAT PERSPECTIEF VERSLAG OPENBAAR DEBAT 10 NOVEMBER 2011 NOORDELIJK KLIMAAT PERSPECTIEF Inleiding en achtergronden Ruim 120 Groningers en Drenten kwamen op het debat af. Eric van Oosterhout, burgemeester van de gemeente

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN BRAKEL

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN BRAKEL WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN BRAKEL 29/11/2017 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

Regie op energie. Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen

Regie op energie. Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen Regie op energie Wij, de 22 gemeenten in de regio Arnhem- Nijmegen, maken ons sterk voor een versnelde transitie van fossiele

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen Notitie HaskoningDHV Nederland B.V. Planning & Strategy Aan: Els Rademacher, Walter van Doesem van de gemeente Heumen Van: Edward Pfeiffer, Ralf Speek, Claudia Algra Datum: 19 november 2015 Kopie: -- Ons

Nadere informatie

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Beleidsregel Regionaal Afwegingskader Grootschalige Duurzame Energieopwekking Definitief Bestuurscommissie d.d. 1 februari 2018 1 Kaderstellend beleid: Parkstad

Nadere informatie

Gemeente Nuth Bevolkingsopbouw en toekomstige ontwikkeling Bevolkingssamenstelling 2016 (gemeente en kernen) 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% < 20 jaar 20-35 jaar 35-55 jaar 55-75 jaar > 75 jaar Gemeente

Nadere informatie