Hondenbeleid Binnenmaas Juni 2010 1
1. Inleiding Honden zijn niet meer weg te denken uit onze samenleving. Honden zijn voor velen van onschatbare waarde en een onmisbare huisgenoot. Voor menigeen zorgt de hond dat het baasje contact houdt met de buitenwereld. Hondeneigenaren blijken gelukkiger, minder gestresst en minder depressief te zijn. (Bron: Universiteit Groningen) Het houden van een hond kan echter ook een groot nadeel met zich meebrengen. Hondenpoep veroorzaakt vervuiling, stankoverlast, irritatie en ziekten. Ook in onze gemeente blijkt hondenpoep één van de grootste irritaties te zijn van onze inwoners. Dit uit zich in diverse klachten, en kwam ook naar voren tijdens de inventarisatie van wat onze inwoners van onze gemeente vinden in het kader van het project Vitale Kernen. Met de voor u liggende nota beschrijven wij op welke wijze wij de overlast door honden willen verminderen. 2. Juridisch kader In de gemeentelijke Algemene Plaatselijke Verordening (A.P.V.) zijn onder hoofdstuk 2, afdeling 11, regels opgenomen waaraan elke hondenbezitter dient te voldoen. Deze luiden als volgt: Binnen de bebouwde kom dienen honden te zijn aangelijnd, behalve op die plaatsen waar een bord staat dat het een uitrengebied is. Buiten de bebouwde kom hoeft de hond niet aangelijnd, mits de hond geen schade aanricht. In de hele gemeente Binnenmaas, binnen de bebouwde kom, geldt een opruimplicht van hondenpoep. Dit houdt in dat iedereen die met een hond wandelt, zelf de hondenpoep moet opruimen. In de aangewezen uitlaatgebieden geldt geen opruimplicht. Op speelplaatsen, trapveldjes, zandbakken en dergelijke zijn honden verboden. In onze gemeente zijn in alle kernen uitrengebieden aangewezen. In bijlage 2 is een overzicht van deze locaties opgenomen. 3. Beleidsuitgangspunten Ondanks de in de APV opgestelde regels en de aangewezen uitrengebieden blijft er veel overlast van honden(poep) bestaan. In onze gemeente werd vooralsnog niet toegezien op de regels ten aanzien van hondenoverlast. Ten aanzien van loslopende honden is de enige mogelijkheid om er voor te zorgen dat hondeneigenaren zich aan de regels houden handhavend optreden. Voor hondenpoep overlast zijn er meer mogelijkheden: Voorzieningen aanbrengen om het hondeneigenaren gemakkelijker te maken hondenpoep op te ruimen: Maatregelen kunnen zijn het aanleggen van hondentoiletten en dispensers waar hondenbezitters een opruimmiddel (plastic zak) kunnen pakken. Nadeel van hondentoiletten is dat deze regelmatig gereinigd moeten worden. Voor dispenser geldt, dat ze vandalisme gevoelig zijn en dat de voorraad plastic zakjes in de dispensers bijgehouden moet worden. Hondenpoep opruimen: Door een hondenpoepzuiger aan te schaffen kan hondenpoep op de openbare weg verwijderd worden. De jaarlijkse exploitatiekosten van een hondenpoepzuiger bedragen ca 50.000,=. Handhaven regels: Door de regels uit de APV actief te handhaven zal de hondenbezitter geconfronteerd worden met de consequenties van het niet naleven van regels. Dit zal leiden tot verbeterd gedrag en daarmee minder overlast van honden(poep). 2
Het aanbieden van meer mogelijkheden om hondenpoep op te ruimen, dan wel het opruimen als gemeente zelf gaan uitvoeren betekent dat de hondeneigenaar niet op zijn gedrag wordt aangesproken. Als de gemeente actief hondenpoep gaat opruimen ontstaat er zelfs een excuus om hondenpoep niet op te ruimen. Immers er wordt opgeruimd en de hondeneigenaar betaalt hondenbelasting. Omdat vanuit het zelf als gemeente opruimen van de hondenpoep geen preventieve werking uitgaat, heeft deze aanpak niet onze voorkeur. Om het gedrag van de hondenbezitter te veranderen wordt gekozen voor een aanpak via vier punten: Uitrengebieden aanwijzen en voorzien van duidelijke bebording; Aanpassen APV teneinde ook het hebben van een deugdelijk opruimmiddel te verplichten; Actief communicatiebeleid Toezicht en handhaven regels hondenoverlast (APV); 4. Wijziging Algemene Plaatselijke Verordening Om te bewerkstelligen dat de hondenpoep wordt opgeruimd en er geen honden meer op plaatsen komen waar dat niet is toegestaan is, is een adequate controle op naleving van de regelgeving noodzakelijk. De controle op de opruimplicht moet actief gebeuren, omdat hier sprake moet zijn van een heterdaad. Geconstateerd moet worden dat iemand daadwerkelijk bij het uitlaten van zijn hond de achtergelaten behoefte van zijn/haar hond niet opruimt. Om het toezicht en de handhaving hierop te vergemakkelijken wordt voorgesteld een wijziging aan te brengen in de APV. Er wordt een extra lid toegevoegd aan artikel 2.58 APV waarin de verplichting wordt opgenomen voor hondenbezitters om bij het uitlaten van de hond een deugdelijk opruimmiddel bij zich te hebben. Meerdere gemeenten hebben deze bepaling in hun APV. opgenomen. Het niet bij zich hebben van een opruimmiddel is vervolgens strafbaar en bij overtreding van dit gebod kan handhavend worden opgetreden door middel van het opleggen van een boete. Voorgesteld wordt aan artikel 2.58 een 4 e lid toe te voegen. Het volledige artikel luidt dan als volgt: Artikel 2:58 Verontreiniging door honden 1. De eigenaar of houder van een hond is verplicht ervoor te zorgen dat die hond zich niet van uitwerpselen ontdoet: a. op een openbare plaats; b. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide; c. op een andere door het college aangewezen plaats. 2. Het college kan plaatsen aanwijzen waar het verbod genoemd in het eerste lid, onder a niet geldt. 3. De strafbaarheid wegens overtreding van het in het eerste lid, onder a en c, gestelde gebod wordt opgeheven indien de eigenaar of houder van de hond er zorg voor draagt dat de uitwerpselen onmiddellijk worden verwijderd. 4. Onverminderd het bepaalde in de leden 1 en 3 is een ieder die zich met een hond op de onder lid 1 a t/m c genoemde gebieden bevindt, verplicht een deugdelijk opruimmiddel bij zich te hebben ter onmiddellijke verwijdering van eventuele hondenuitwerpselen. Deugdelijk opruimmiddel Onder een deugdelijk opruimmiddel wordt verstaan alle middelen die een hondenbezitter mee kan nemen en gebruiken om de hondenpoep mee op te ruimen en weg te gooien in afvalbak. In de praktijk zou een (boterham)zakje prima kunnen werken om de poep in de daarvoor bestemde afvalbakken weg te gooien. In de APV zal dit worden omschreven als een middel dat gezien de vorm en constructie als zodanig geschikt is voor het verwijderen van uitwerpselen. Deze begripsbepalingen worden opgenomen in artikel 1:1 van de APV. 3
5. Toezicht en handhaving Zoals hiervoor al gezegd, is een controle op naleving van de regelgeving noodzakelijk om te bewerkstelligen dat in de bebouwde kommen van onze gemeente de honden aangelijnd zijn, hondenpoep wordt opgeruimd en geen honden meer komen op plaatsen waar dit niet is toegestaan. Dit toezicht gebeurt dan vanzelfsprekend naast het bieden van voldoende faciliteiten en een goede voorlichting. Buitengewoon opsporingsambtenaren Dit toezicht moet gebeuren door hiertoe aangewezen buitengewoon opsporingsambtenaren (Boa s). Binnen ons cluster Integrale Handhaving beschikken wij nog niet over medewerkers met deze aanwijzing. Daarbij komt dat binnen de beschikbare capaciteit gelet op de in het handhavingsbeleid bepaalde prioritering geen ruimte is om adequaat invulling te geven aan deze toezichttaak. Hierom is het gewenst om voor het toezicht en de handhaving op de hondenoverlast een extern bureau in te schakelen. De gemeenteraad heeft eerder reeds besloten hiervoor structureel 25.000,- op te nemen in de begroting. Hoogte van de boetes Om de hoogte van de boetes op de verschillende overtredingen te bepalen wordt aansluiting gezocht bij het Feitenboekje, uitgegeven door het Openbaar Ministerie. Hierin is een lijst van feiten betreffende misdrijven, overtredingen en Muldergedragingen -met daaraan gekoppeld een boetebedrag- opgenomen. Deze wordt landelijk gehanteerd en door deze te volgen is ook afstemming van de hoogte van de verschillende boetes in regionaal verband gewaarborgd. De hoogte van de boetes op de verschillende overtredingen zijn als volgt: het niet aanlijnen van de hond waar dit wel verplicht is 60,--; het verschijnen met de hond op een speelplaats, trapveld e.d. 90,--; het niet voorzien van de hond van een halsband of identificatiemerk dat de eigenaar of houder duidelijk doet kennen 60,--; het niet bij zich hebben c.q. het niet kunnen/willen tonen van een opruimmiddel op eerste vordering van een met toezicht belast ambtenaar 60,--; het niet opruimen van de hondenpoep op plaatsen waar dit niet achtergelaten mag worden 90,--. De Gemeentewet heeft aan de gemeenteraad de keuze gelaten op overtreding van verordeningen een geldboete te stellen van de eerste óf de tweede categorie. De gemeenteraad heeft gekozen voor een geldboete van de tweede categorie (max. 3.700 euro) zonder daarbij een onderscheid te maken naar APV-bepalingen. Het is aan de strafrechter om in een concreet geval de strafmaat te bepalen tot de grens die door raad is vastgesteld (tweede categorie dus). Deze straf of boete is geen bestuurlijke boete in de zin van de Awb. In de praktijk zal de strafrechter zich houden aan het Feitenboekje. 6. Communicatie Voor het welslagen van het beleid is goede communicatie over de nieuwe regels van essentieel belang. Dit om de houding en gedrag van de hondenbezitters te beïnvloeden. Handhaving speelt daarbij natuurlijk ook een grote rol, maar preventief gaat het er om de hondenbezitters bewuster te maken van hun maatschappelijke verantwoording om te voorkomen dat andere inwoners overlast ondervinden van de honden. Na vaststelling van het beleid zal in ieder geval op de volgende manieren hieraan aandacht worden besteed: De hondenbezitters die hondenbelasting betalen krijgen informatie over het nieuwe beleid thuisgestuurd; Het beleid zal op de website van de Gemeente Binnenmaas worden gepubliceerd. Tevens zal van het beleid in de lokale media en gemeentepagina (bij herhaling) melding worden gemaakt; 4
Aan de hondenbezitters zal in het begin een gewenningsperiode worden gegund. Overtreders van regelgeving zullen door de toezichthouders in eerste instantie worden aangesproken op hun gedrag. Ook in de preventieve sfeer kunnen zij een rol van betekenis spelen door hondenbezitters te informeren over de nieuwe regelgeving en te verwijzen naar locaties waar faciliteiten voorhanden zijn; Toezending van het beleid aan hondenverenigingen met het verzoek er tijdens (o.a.) cursussen aandacht aan te besteden. De gemeenteraad heeft voor deze communicatiecampagne éénmalig 25.000,= opgenomen in de begroting. 8. Samenvatting Kort samengevat nog eens de belangrijkste punten uit het beleid op een rij: hondenbezitters zijn binnen de bebouwde kom verplicht de hondenpoep op te ruimen én daartoe een opruimmiddel bij zich te hebben als zij hun hond uitlaten; het beleid wordt met een uitgebreide informatiecampagne geïntroduceerd. het toezicht en de handhaving wordt aangescherpt; 9. Citeertitel Deze nota kan aangehaald worden als Hondenbeleid Binnenmaas. Bijlagen 1. Wettelijk kader 2. Overzicht van de honden uitlaatgebieden 3. Voorgestelde APV wijziging om het hondenbeleid uit te kunnen voeren 5
Bijlage 3 Wijziging APV Aan artikel 2:58 wordt lid 4 toegevoegd: Artikel 2:58 Verontreiniging door honden 1. De eigenaar of houder van een hond is verplicht ervoor te zorgen dat die hond zich niet van uitwerpselen ontdoet: a. op een openbare plaats; b. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide; c. op een andere door het college aangewezen plaats. 2. Het college kan plaatsen aanwijzen waar het verbod genoemd in het eerste lid, onder a niet geldt. 3. De strafbaarheid wegens overtreding van het in het eerste lid, onder a en c, gestelde gebod wordt opgeheven indien de eigenaar of houder van de hond er zorg voor draagt dat de uitwerpselen onmiddellijk worden verwijderd. 4. Onverminderd het bepaalde in de leden 1 en 3 is een ieder die zich met een hond op de onder lid 1 a en c genoemde gebieden bevindt, verplicht een schepje of ander doeltreffend hulpmiddel ter onmiddellijke verwijdering van eventuele hondenuitwerpselen bij zich te hebben. 6
Bijlage 1 Artikel 2:57 Loslopende honden 1. Het is de eigenaar of houder van een hond verboden die hond te laten verblijven of te laten lopen: a. binnen de bebouwde kom op de weg zonder dat die hond aangelijnd is; b. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide of op een andere door het college aangewezen plaats; c. op de weg zonder voorzien te zijn van een halsband of een ander identificatiemerk dat de eigenaar of houder duidelijk doet kennen. 2. Het college kan plaatsen aanwijzen waar het verbod genoemd in het eerste lid onder a niet geldt. 3. De verboden genoemd in het eerste lid onder a en b gelden niet voorzover de eigenaar of houder van een hond zich vanwege zijn handicap door een geleidehond laat begeleiden of als een eigenaar of houder van een hond deze aantoonbaar gekwalificeerd opleidt tot geleidehond. Artikel 2:58 Verontreiniging door honden 1. De eigenaar of houder van een hond is verplicht ervoor te zorgen dat die hond zich niet van uitwerpselen ontdoet: a. op een gedeelte van de weg dat bestemd is of mede bestemd voor het verkeer van voetgangers; b. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide; c. op een andere door het college aangewezen plaats. 7
Bijlage 2 Hondenuitlaatgebieden Binnen de gemeente Binnenmaas zijn op dit moment een aantal gebieden aangewezen als hondenuitlaatgebied. De opruimplicht geldt niet bij deze uitlaatgebieden. De uitlaatgebieden bevinden zich in: Maasdam o Parkje achter de Merwedestraat (tevens uitrengebied) o Groenstrook langs de Parallelweg/Lageweg o Bermen schelpenpad langs de Boezemvliet vanaf ca. 200m vanaf Raadhuisstraat (tevens uitrengebied) o Grasveld/bospad achter de Grutto/Fazant (tevens uitrengebied) o Grasveld langs de noordzijde van parkje achter de Heul (tevens uitrengebied) o Eilandje bij haventje aan Polderdijk (tevens uitrengebied) Puttershoek o Gedeelte rivierzijde Weverseinde (tevens uitrengebied) o Schelpenpad Boezemvliet (tevens uitrengebied) o Bospad langs begraafplaats o Wandel-fietspad ten noorden en oosten van de Grienden o Maarten Bollesteeg o Groenstrook langs vijvergedeelte Nassaulaan (tevens uitrengebied) s-gravendeel o Maasdamseweg langs begraafplaats o Havenweg/Gorsdijk o Kildijk (tevens uitrengebied) o Groenstrook bovenop de dijk van het Schenkeltje o Groenstrook langs de N217, Dauwrootstraat tot H. Hamerstraat o Groenstrook Hendrik Hamerstraat Westmaas o Grasgedeelte Manhille ten westen van de begraafplaats o Bermgedeelte langs de ijsbaan Munnikendijk o Langs de Negentien Morgenvliet t.h.v. Waterweide Mijnsheerenland o Grasstrook langs begraafplaats Raadhuislaan o Grasgedeelte Laan van Moerkerken/Raadhuislaan o Parkgedeelte langs Binnenmaas achter Vijfschelpen (tevens uitrengebied) o Grasveld bij sporthal de Groene Olifant o Grasveld bij Beatrixplein o Groenstrook langs Hofwijk (tevens uitrengebied) Heinenoord o Gedeelte Kreekkade (tevens uitrengebied) o Verbindingspad naar Kreekkade o Groenstrook langs Tienvoet o Bermen Buitendijk (tevens uitrengebied) o Berm Molenweg o Veerdam Goidschalxoord (niet op kaartje) 8