>er Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland Bibliotheek Nr. W2010-29 ON
Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland Postbus 9070 6800 ED Arnhem Tel. 026-3688355 Bibliotheek naam afd. retour paraaf S.V.P. TIJDIG VERLENGEN
RWS Dir. Oojt-Nedertanri Bibltotheeknr.\ y a o^^ Overzicht verkeersonveiligheid provincie Gelderland en vervoerregio Achterhoek 1991-1993 Heerlen, 1 november 1994 Produkt B.V.01
Auteursrecht Bij publicatie van resultaten, verkregen door bewerking van gegevens van de Adviesdienst Verkeer & Vervoer (AVV), dient de bron te worden vermeld. In geval van doorlevering van informatie is vooraf schriftelijke toestemming van AVV / Hoofdafdeling Basisgegevens (BG) nodig. 2
INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 4 2. ONTWIKKELING VERKEERSONVEILIGHEID IN NEDERLAND, DE PROVINCES GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO 7 2.1 BELANGRIJKSTE CONCLUSffiS 7 2.2 SLACHTOFFERS EN LETSELONGEVALLEN 1991-1993 IN NEDERLAND EN DE PROVINCE GELDERLAND 8 2.3 SLACHTOFFERS EN LETSELONGEV ALLEN PER JAAR IN DE PROVINCIE GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO 9 2.4 TABELLEN BIJ HOOFDSTUK 2 10 3. ALGEMENE KENMERKEN VERKEERSONVEILIGHEID IN NEDER LAND, DE PROVINCIE GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO 12 3.1 BELANGRIJKSTE CONCLUSDES 12 3.2 SLACHTOFFERS, ALGEMENE KENMERKEN 13 3.3 LETSELONGEV ALLEN, ALGEMENE KENMERKEN 15 3.4 TABELLEN BIJ HOOFDSTUK 3 18 4. SPEERPUNTEN IN DE PROVINCIE GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO 22 4.1 BELANGRIJKSTE CONCLUSDZS 22 4.2 ALKOHOL 23 4.3 TE SNEL RIJDEN 26 4.4 ZWAAR VERKEER 27 4.5 BROMFTETSERS 32 4.6 FffiTSERS 37 4.7 JONGEREN 42 4.8 OUDEREN 45 4.9 BEVEILIGINGSMIDDELEN 48 4.10 GEVAARLIJKE LOKATDZS 49 3
1. INLEIDING Voorwoord Aan de Adviesdienst Verkeer en Vervoer, Hoofdafdeling Basisgegevens (AW7BG) is door Rijkswaterstaat, Regionale Direktie Gelderland de opdracht verstrekt om een overzicht van de verkeersonveiligheid samen te stellen van de hele provincie en van de vervoerregio Achterhoek. Het betreft een inventarisatie van gegevens over letselongevallen en verkeersslachtoffers van dit gebied. Met behulp van dit overzicht wordt het voor de gebruiker op provinciaal, regionaal en na raadpleging van de gemeentelijke verkeersongevallencijfers, op gemeentelijk niveau mogelijk om knelpunten in het verkeersonveiligheidsbeeld te signaleren. Bovendien geeft dit boekwerk vanwege haar specifieke opzet een handreiking voor het opstarten van effektieve akties om de gesignaleerde problemen in de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek op te lossen. Met name is daar waar mogelijk, een relatie gelegd tussen het speerpuntenbeleid en de problematiek in de provincie Gelderland. Opzet In hoofdstuk 2 wordt een vergelijking gemaakt tussen gegevens over verkeersslachtoffers en letselongevallen van Nederland, de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek. Het betreft hier algemene gegevens. In hoofdstuk 3 worden de gegevens uit hoofdstuk 2 verder uitgediept. Daarbij worden een aantal aspekten in verband gebracht met de verkeersslachtoffers en letselongevallen. In dit hoofdstuk zijn de tabellen zodanig van opzet, dat de gemeentelijke gebruiker de gegevens van zijn eigen gemeente kan toevoegen. Hierdoor ontstaat een overzicht van de verkeersonveiligheid dat vier niveaus omvat, namelijk Nederland, de provincie Gelderland, de vervoerregio Achterhoek en de gemeente. In hoofdstuk 4 worden de speerpunten uit het Meerjarenplan Verkeersveiligheid, daar waar mogelijk, nader bekeken voor de vervoerregio Achterhoek, rekening houdend met het feit, dat niet alle speerpunten met verkeersongvallengegevens kunnen worden toegelicht. Aan het begin van elk hoofdstuk worden de belangrijkste conciusies weergegeven. Basis van rapportage De gegevens die in de tabellen en grafieken worden gepresenteerd, gaan over de jaren 1991-1993. Het betreft hier uitsluitend de letselongevallen en de verkeersslachtoffers in die jaren. Een letselongeval is een verkeersongeval, geregistreerd door de politie of Koninklijke Marechaussee, waarbij sprake was van minimaal een verkeersslachtoffer. Een verkeersslachtoffer is een persoon die bij een verkeersongeval gewond is geraakt of overleden. 4
Toelichting bij het gebruik van de tabellen en grafieken De indeling van de tabellen en grafieken, de gehanteerde definities en afkortingen zijn zodanig, dat deze zo veel mogelijk aansluiten bij de indelingen die de AVV/BG hanteert in haar reguliere produkten. De meeste spreken voor zich. Hierna volgen de meest voorkomende afkortingen: DOD LZH LOV DLK GZH GOV AUTO ZV MTR BRF FTS VTG AND afloop ongeval: dodelijk afloop ongeval: letsel met ziekenhuisopname afloop ongeval: letsel overig aard letsel slachtoffer: dodelijk aard letsel slachtoffer: gewond met ziekenhuisopname aard letsel slachtoffer: gewond overig personenauto en bestelauto zwaar verkeer, nl. vrachtauto en bus motor bromfiets fiets voetganger andere (alle niet in voorgaande kolommen en rijen genoemde gegevens) Bij de presentatie van de toedrachten en de manoeuvres worden soms afgekorte termen gebruikt. Voor de volledige termen wordt verwezen naar de Referentietabel, uitgegeven door de AVV/BG. Onder jongeren wordt in dit overzicht bedoeld personen in de leeftijdsgroep 0-23 jaar, onder ouderen wordt verstaan de personen in de leeftijdsgroep 50 jaar en ouder. Wij wijzen u erop de tabellen goed te interpreteren. De inhoud van de verschillende tabellen is immers niet altijd onderling vergelijkbaar. De tabellen kunnen de volgende inhoud hebben: slachtoffers letselongevallen - bestuurders en voetgangers - betrokken objekten (voertuig, voetganger, voorwerp betrokken bij een verkeersongeval) - kruispunten/wegvakken De gegevens in de tabellen zijn weergegeven als absolute getallen en als procenten. De gegevens over geheel Nederland zijn alleen procentueel weergegeven. Dit volstaat om de gegevens over lagere niveaus met elkaar te kunnen vergelijken. De vergelijking van percentages van de diverse niveaus geschiedt in de gepresenteerde grafieken. 5
Regioindeling Bij de aanpak van de verkeersonveiligheid is de provincie Gelderland ingedeeld regio's. Elke regio is een verzameling van gehele gemeenten. De vervoerregio Achterhoek bestaat uit de volgende Gelderse gemeenten: Aalten Bergh Borcolu Dinxperlo Doetinchem Eibergen Gendringen Groenlo Hengelo Hummelo en Keppel Lichtenvoorde Ruurlo Steenderen Wehl Winterswijk Wisch Zelhem 6
2. ONTWIKKELING VERKEERSONVEILIGHEID IN NEDERLAND, DE PROVINCIE GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO 2.1 BELANGRIJKSTE CONCLUSffiS De daling van het aantal slachtoffers in Nederland is niet groot genoeg om de doelstelling van -25% ten opzichte van het gemiddelde van de jaren 1984-1986 in het jaar 2000 te halen. In Gelderland zijn de ontwikkelingen nog ongunstiger: het aantal slachtoffers is jaarlijks sinds die periode vrijwel uitsluitend hoger gebleven. Het aantal gewonden dat is opgenomen in het ziekenhuis in Gelderland is in 1993 ten opzichte van de voorgaande jaren gedaald. Het aantal overige slachtoffers is daarentegen gestegen. Het aantal slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek is de laatste drie jaar gestegen. Dit geldt voor zowel de doden, de in het ziekenhuis opgenomen gewonden en de overige gewonden. 7
2.2 SLACHTOFFERS EN LETSELONGEVALLEN 1991-1993 IN NEDERLAND EN DE PROVINCE GELDERLAND Allereerst volgt een globaal overzicht van de ontwikkeling van het aantal slachtoffers en letselongevallen in de afgelopen 10 jaren. De cijfers zijn geindexeerd. Het gemiddelde van de peiljaren 1984 t/m 1986 is gesteld op 100. Het betreft hier de peiljaren voor de Aktie -25%, geformuleerd in het Meerjarenplan Verkeersveiligheid. '990 '991 1992 1993 In deze grafiek staat een trendlijn opgenomen. Deze geeft aan hoe het verloop van het aantal slachtoffers in de jaren 1991-1993 behoort te zijn om de doelstelling, namelijk 25% minder slachtoffers in het jaar 2000, te realiseren. GELDEBLAWD Figuur B.1.01 Slachtoffers 1991-1993 (Index: gem. 1984-1986=100) 19W 1983 1988 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 Deze grafiek geeft een globaal overzicht van de ontwikkeling van het aantal letselongevallen in de afgelopen 10 jaren. Ook hier staat een trendlijn aangegeven gelijk aan de lijn met de vorige grafiek, maar met dit verschil dat het hier gaat om letselongevallen. Figuur B.1.02 Letselongevallen 1991-1993 (Index: gem. 1984-1986=100) 8
2.3 SLACHTOFFERS EN LETSELONGEVALLEN PER JAAR rn DE PROVINCIE GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO GELDeOLANO 3. 733, 771 5,943 0. 7sa 3,912.933 Hiernaast staat het aantal slachtoffers weergegeven in de provincie Gelderland en in de vervoerregio Achterhoek over de jaren 1991-1993. Hieruit is af te leiden hoe de vervoerregio er qua slachtoffers voor staat ten opzichte van de hele provincie. I GELOERLA* Figuur B.1.03 Slachtoffers naar jaar GELOERLAt* 4,887 0,624 4.B2 0,671 In de nevenstaande grafiek staat het aantal letselongevallen weergegeven in de provincie Gelderland en in de vervoerregio Achterhoek over de jaren 1991-1993. Hieruit is af te leiden hoe de vervoerregio er qua letselongevallen voor staat ten opzichte van de hele provincie. IGELDERLAM3 EH Figuur B.1.04 Letselongevallen naar jaar 9
2.4 TABELLEN BIJ HOOFDSTUK 2 Tabel B.1.01 Slachtoffers 1991-1993, gei'ndexeerd (gem. van 1984, 1985 en 1986 = 100) Jaar NEDER- LAND GELDERLAND 1984 101, 9 101, 5 1985 97,4 94, 6 1986 100, 8 103,9 1987 98,7 102, 0 1988 96,1 101, 7 1989 100, 9 105, 0 1990 103,7 109,3 1991 94, 6 99,7 1992 96, 1 103,4 1993 95,4 102, 8 Tabel B.1.02 Letselongevallen 1991-1993, geihdexeerd (gem. van 1984, 1985 en 1986 = 100) Jaar NEDER- LAND GELDERLAND 1984 102, 1 101, 0 1985 97,5 95, 7 1986 100,4 103,4 1987 98,3 101, 8 1988 96,4 101,9 1989 101, 5 104, 0 1990 103, 5 107, 3 1991 93, 8 98,1 1992 94,5 101,1 1993 92, 6 99, 8 10
Tabel B.1.03 Slachtoffers per jaar naar aard letsel GELDERLAND Jaar DLK GZH GOV TOT DLK GZH GOV TOT 1991 159 1566 4010 5735 28 216 527 771 1992 195 1593 4157 5945 26 247 515 788 1993 195 1503 4214 5912 32 252 549 833 Tabel B.1.04 Letselongevallen per jaar naar afloop GELDERLAND Jaar DOD LZH LOV TOT DOD LZH LOV TOT 1991 147 1392 3201 4740 26 189 413 628 1992 176 1388 3323 4887 25 218 381 624 1993 177 1264 3379 4820 29 213 429 671 11
3. ALGEMENE KENMERKEN VERKEERSONVEILIGHEID IN NEDERLAND, DE PROVINCIE GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO 3.1 BELANGRIJKSTE CONCLUSIES De slachtoffers van Nederland, Gelderland en de vervoerregio Achterhoek zijn over het algemeen gelijk verdeeld over de diverse leeftijdsklassen. In de vervoerregio Achterhoek is het aantal ouderen onder de slachtoffers licht hoger dan in de rest van het land. Het aantal slachtoffers onder automobilisten is in de vervoerregio Achterhoek relatief hoger dan in Gelderland (4,1%) en in Nederland (6,6%). Dit geldt, zij het in mindere mate, ook voor de motorrijders (resp. 1,2% en 2,2%). Het aantal slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek onder de zwakke verkeersdeelnemers, de bromfietsers, fietsers en voetgangers, is daarentegen relatief lager dan in Gelderland en heel Nederland. Indien we kijken naar de ernst van het letsel onder de slachtoffers, dan valt op dat de slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek relatief zwaarder gewond zijn dan in heel Gelderland. De slachtoffers in Gelderland zijn weer zwaarder gewond dan in heel Nederland. Er vinden in Gelderland relatief meer ongevallen plaats op de provinciale wegen dan in heel Nederland (8,1%). In de vervoerregio Achterhoek is dit 8,2% meer dan in Gelderland. Op de wegen van de overige wegbeheerders is het omgekeerde het geval: relatief meer ongevallen in Nederland op de rijkswegen en op de overige wegen, vergeleken met heel Gelderland. Op de overige wegen komen relatief meer ongevallen voor dan in de vervoerregio Achterhoek. Het aantal ongevallen in de maand augustus is in de vervoerregio Achterhoek lager dan in de rest van het land. In de maand februari is dit eveneens het geval, zij het in mindere mate. In de maanden januari en april is dit relatief hoger dan in de rest van het land. In Nederland vindt bijna tweederde (65,3%) van het aantal ongevallen plaats op wegen met een toegestane maximum snelheid van 50 km/u. In Gelderland in dit 53,6% en in de vervoerregio Achterhoek 44,2%. Op de 80 km/u-wegen is het omgekeerde het geval: hier bedraagt het landelijke percentage 21,6 en in Gelderland is dit 33,3%. In de vervoerregio Achterhoek vindt bijna de helft (48,3%) van de ongevallen plaats op de 80 km/u-wegen. Het aantal ongevallen naar weersgesteldheid en het aantal alkoholongevallen ligt in Gelderland en in de vervoerregio Achterhoek op het landelijk niveau, relatief gezien. Zoals in het hele land vinden ook in de vervoerregio Achterhoek de meeste ongevallen plaats naar aanleiding van geen voorrang verlenen. In Nederland vindt hierdoor bijna een kwart (24,4%) van de ongevallen plaats, in Gelderland 26,8% en in de vervoerregio eenderde (33%). 12
3.2 SLACHTOFFERS, ALGEMENE KENMERKEN 23-35 33-30 Deze grafiek geeft voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het percentage slachtoffers, verdeeld per leeftijdsklasse. 17, 1 23,9 13,8 9.6 9,1 GELDERLAND 3, e j. a 17,7 23,3 23,8 14,6 13.6 9,6 10,9 9,4 10,7 1,3 0.8 GELDERLAND ACHTERH3EK Figuur B.2.01 Percentage slachtoffers naar leeftijdsklasse AUTO De grafiek hiernaast geeft voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het percentage slachtoffers, verdeeld per type objekt. 40, 7 3. 6 24,4 0. z GELDERLAND 43, 2 6.6 23, 1 0,2 47. 3 22,7 0, 3!. -..J GELDI LZZZS Figuur B.2.02 Percentage slachtoffers naar type objekt 13
Grafiek B.2.03 geeft voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het percentage aantal slachtoffers, verdeeld per aard letsel. Figuur B.2.03 Percentage slachtoffers naar aard letsel 14
3.3 LETSELONGEVALLEN, ALGEMENE KENMERKEN GELDERLAND 5.9 5,3 11,7 19,8 GELDERLAND 80,3 Figuur B.2.04 Percentage letselongevallen naar wegbeheerder '3,2 S6.3 De grafiek geeft voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het percentage letselongevallen, verdeeld per wegbeheerder. De AW/BG onderscheidt slechts twee wegbeheerders, namelijk Rijk en Provincie. De gemeenten zijn ondergebracht bij de groep overige, waarvan ze het overgrote deel vormen. De grafiek hiernaast geeft voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het percentage letselongevallen, verdeeld per maand. 9.6 GELDERLAND 9,2 '0. 5 mm GELDERLAND ED, Figuur B.2.05 Percentage letselongevallen naar maand 15
o - 1, > 1 0-30 50 70 OVG/ 80 100 120 OVG/ 70 klvu kivu fctivu ONB km/u kuv Ll Cn/u knvu 0N6 NL 2,8 65,3 1,3 0,1.a 21.5 2.5 2.6 2.5 GELDERLAND 2.9 53.6 0,6 0.1 0,8 33.3 1,4 4.1 2,7 1,1 44.2 0.5 0,1 1 48,3 1,6 0,5 2,3 Binnen Deb. Kom 1 GEL0ERLAND M M Bu i ten Deo. tcom ACHTEF*CEK Figuur B.2.06 Percentage letselongevallen naar bebouwde kom en toegestane maximum snelheid Figuur B.2.06 toont voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het percentage letselongevallen. Deze ongevallen zijn verdeeld per toegestane maximum snelheid, binnen en buiten de bebouwde kom. De eerste vier kolommen hebben betrekking op letselongevallen binnen de bebouwde kom. De overige vijf op letselongevallen buiten de bebouwde kom. De meest voorkomende toegestane maximum snelheden zijn vermeld. Deze grafiek vermeldt voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en vervoerregio Achterhoek, het percentage letselongevallen, verdeeld per weersgesteldheid. GELOERLANO 13, 7 13,3 GELDERLAND E3 ACHTEBMDEC Figuur B.2.07 Percentage letselongevallen naar weersgesteldheid 16
Deze grafiek toont voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en vervoerregio Achterhoek, het percentage letselongevallen, verdeeld per alkoholgebruik. Dat betekent, dat minimaal een bestuurder of voetganger, betrokken bij een letselongeval, alkohol heeft gebruikt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen alkoholgebruik, art. 26 WvW en Percentage letselongevallen naar alkoholgebruik niet ait.26 WvW. In het eerste geval is een alkoholpromillage geconstateerd van minimaal 0,5. GELDERLAND rial GELDERLAND Figuur B.2.09 Percentage letselongevallen naar hoofdtoedracht (het toedrachtnummer op de x-as en de corresponderende hoofdtoedracht staan vermeld in tabel B.2.09 op pag. 21) Deze grafiek tenslotte geeft voor drie niveaus, Nederland, de provincie Gelderland en vervoerregio Achterhoek, het percentage letselongevallen, verdeeld per hoofdtoedracht. Bij een ongeval kan er echter sprake zijn van meerdere toedrachten. Per ongeval is er echter slechts een hoofdtoedracht; deze geeft aan wat de uiteindelijke toedracht van het ongeval is geweest. 17
3.4 TABELLEN BIJ HOOFDSTUK 3 In de volgende tabellen is ruimte vrijgelaten voor gemeentelijke verkeersongevallencijfers. Daarvoor kan gebruik worden gemaakt van de volgende AW/BG-produkten: M.2.11, W.1.04, T.2.01, T.4.04, O.3.01, T.3.05 en M.3.01. Tabel B.2.01 Slachtoffers per leeftijdsklasse NL GELDERLAND GEMEENTE Leef - tijdsklasse % ABS 1 o. ABS % ABS % 00-06 06-12 12-16 16-18 18-23 23-35 35-50 50-65 65 + Onbekend 1,7 4,2 6,0 11,2 17,1 23,9 15, 6 9,6 9,1 1,1 263 669 1056 2183 3123 4109 2580 1703 1668 238 1,4 3,8 6,0 12, 4 17, 7 23,3 14, 6 9,6 9,4 1,3 29 92 132 272 432 570 326 261 258 20 1,2 3,8 5,5 11, 3 18, 0 23, 8 13, 6 10, 9 10, 7 0,8 Totaal 100 17592 100 2392 100 Tabel B.2.02 Slachtoffers per type objekt NL GELDERLAND GEMEENTE Type objekt % ABS o, "5 ABS % ABS % Auto 4 0,7 Zwaar verkeer 0, 9 Motor 5,6 Bromfiets 20,5 Fiets 24,4 Voetganger 7,1 Andere 0,2 7609 191 1170 3704 4079 802 37 43,2 1,0 6,6 21,0 23, 1 4,5 0,2 1132 13 188 415 544 91 9 47,3 0,5 7,8 17,3 22, 7 3,8 0,3 Totaal 100 17592 100 2392 100 18
Tabel B.2.03 Slachtoffers per aard letsel NL GELDERLAND GEMEENTE Aard letsel o. "S ABS g, "S ABS I ABS o Dodelijk Gewond, met ZKH-opname Gewond, overig 2,5 23, 9 73,4 549 4662 12381 3,1 26, 5 70, 3 86 715 1591 3,5 29, 8 66, 5 Totaal 100 17592 100 2392 100 Tabel B.2.04 Letselongevallen per wegbeheerder NL GELDERLAND GEMEENTE Wegbeheerder % ABS % ABS 0, o ABS % Rijk 7,8 994 6, 8 103 5, 3 Provincie 11, 7 2867 19, 8 540 28,0 Overig 80, 3 10586 73, 2 1280 66, 5 Totaal 100 14447 100 1923 100 Tabel B.2.05 Letselongevallen per maand NL GELDERLAND GEMEENTE Maand I ABS o 0 ABS O. I ABS % Januari 7 3 1013 7 0 158 8 2 Februari 6 1 881 6 0 103 5 3 Maart 7 7 1090 7 5 155 8 0 April 8 6 1336 9 2 203 10 5 Mei 9 4 1365 9 4 186 9 6 Juni 9 5 1356 9 3 177 9 2 Juli 8 8 1268 8 7 164 8, 5 Augustus 8 1 1201 8,3 122 6, 3 September 9, 6 1340 9,2 177 9,2 Oktober 8,9 1340 9,2 185 9, 6 November 8,2 1177 8, 1 147 7,6 December 7,3 1080 7,4 146 7,5 Totaal 100 14447 100 1923 100
Tabel B.2.06 Letselongevallen per bebouwde kom en toegestane maximum snelheid Binnen/buiten NL GELDERLAND GEMEENTE kom Snelheid % ABS O, 0 ABS o, 1 ABS % BINNEN KOM 0-30 km/u 2,8 421 2,9 23 1,1 50 km/u 65,3 7749 53, 6 850 44, 2 70 km/u 1,3 93 0,6 10 0,5 Overig en onbekend 0,1 25 0,1 2 0,1 Totaal 69,6 8288 57,3 885 46, 0 BUITEN KOM 70 km/u 0,8 123 0,8 21 1,0 80 km/u 21, 6 4822 33,3 930 48, 3 100 km/u 2,5 215 1,4 31 1,6 120 km/u 2,6 606 4,1 11 0,5 Overig en onbekend 2,5 393 2,7 45 2,3 Totaal 30,3 6159 42, 6 1038 53,9 Binnen en Buiten Bebouwde kom Totaal 100 14447 100 1923 100 Tabel B.2.07 Letselongevallen per weersgesteldheid NL GELDERLAND GEMEENTE Weersgesteldheid o ABS q, "o ABS o, 1 ABS % Droog 83, 7 12002 83, 0 1596 82, 9 Regen 13, 0 1982 13,7 261 13,5 Mist 1,1 191 1,3 38 1,9 Sneeuw / hagel 0,5 71 0,4 9 0,4 Overig en onbekend 1,4 201 1,3 19 0,9 Totaal 100 14447 100 1923 100 20
Tabel B.2.0 8 Letselongevallen per alkoholgebruik NL GELDERLAND GEMEENTE Alkoholgebruik % ABS % ABS 0, 0 ABS % Geen alkohol 74, 0 10832 74,9 1429 74,3 Alkohol, zonder art. 26 WVW 2,0 276 Alkohol, 1,9 30 1,5 art.26 WVW 4,2 590 4,0 77 4,0 Onbekend 19,6 2749 19, 0 387 20, 1 Totaal 100 14447 100 1923 100 Tabel B.2.09 Letselongevallen per hoofdtoedracht NL GELDERLAND GEMEENTE Hoofdtoedracht o, 0 ABS o o ABS % ABS % 3 0 GEEN VOORRANG VERL 24,4 3878 26, 8 635 33, 0 31 GEEN DOORGANG VERL 13, 8 1824 12, 6 238 12,3 11 ONVOLD AFST BEWAREN 7,8 1060 7,3 121 6,2 77 VERLIES MACHT STUUR 6,4 987 6,8 131 6,8 39 FOUT BOCHT DOORRYDEN 4,5 767 5,3 117 6,0 26 TE VEEL RECHTS RYDEN 4,5 703 4,8 80 4,1 25 ONVOLD RECHTS RYDEN 3,8 602 4,1 88 4,5 18 INHALEN LINKS 3,1 570 3,9 81 4,2 01 STOP/ROOD LI NEGEREN 3,9 510 3,5 48 2,4 6 6 SLIP DOOR OLIE ED 1,9 320 2,2 30 1,5 AND ANDERE 25,2 3217 22, 2 354 18,4 Totaal 100 14447 100 1923 100 21
4. SPEERPUNTEN IN DE PROVINCIE GELDERLAND EN DE VERVOERREGIO 4.1 BELANGRIJKSTE CONCLUSDES 5,7% van alle slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek komt voor bij alkoholongevallen. Kijken we alleen naar de doden, dan bedraagt dit 10,5%, bijna het dubbele. De kans op ernstig letsel is bij alkoholongevallen hoger dan bij de overige ongevallen. 57% van de dronken bestuurders was automobilist, 20% was fietser. Het aantal alkoholongevallen varieert sterk gedurende het jaar. De meeste alkoholongevallen vinden plaats in de maand oktober, 14% van het totaal. Ook in de maanden januari, april en mei komen relatief meer alkoholongevallen voor (in elk meer dan 10%), dan in de overige maanden. In de vakantieperiode is het aantal alkoholongevallen daarentegen laag, met als 'beste' maand augustus met 3,7%. Verder verdient de zaterdagmorgen en -avond, alsmede de zondagavond en maandagmorgen speciale aandacht wat betreft alkoholongevallen. Ongeveer tweederde van alle alkoholongevallen vindt plaats in deze periode van de week. Het aantal slachtoffers onder de botspartners van zwaar verkeer is in de vervoerregio Achterhoek bijna tien maal hoger dan het aantal slachtoffers onder inzittenden van zwaar verkeer. Het aantal doden onder deze botspartners bedraagt 11,2% van het totaal aantal slachtoffers. Het percentage doden ten opzichte van alle slachtoffers bedraagt 3,6%. Dat betekent, dat de ernst van letsel bij de botspartners fors hoger ligt. Naar verhouding is het aantal dodelijke ongevallen met zwaar verkeer in de Achterhoek bijna 3% hoger dan in heel Gelderland. Bijna de helft van de chauffeurs van zware voertuigen die betrokken waren bij een ongeval, valt in de leeftijdsklasse 23-35 jaar. De meeste ongevallen met vrachtauto's en bussen vinden plaats in de maanden juli (12,9%), September (13,7%) en oktober (12,9%). De minste ongevallen vinden plaats in de wintermaanden januari (3%) en december (4%). 20,6% van de slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek was betrokken bij een ongeval met een bromfiets, 17,3% was bromfietser. Het aantal zware letselongevallen (dodelijk en met ziekenhuisopname) met bromfietsen is in de Achterhoek ca. 5,5% hoger dan in heel Gelderland. Met fietsen is dat bijna even hoog, namelijk 5%. 77,3% van de bij ongevallen betrokken bromfietsers valt in de leeftijdsklasse 16-23 jaar. Tweederde van de botspartners van bromfietsers waren auto's, 17,8% fietsen. De meeste ongevallen met bromfietsen vinden plaats in de maanden april en oktober (beide 10,7%), de minste in februari (4,7%). 22,7% van de slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek was fietser. Verder valt het relatief hoog aantal bij ongevallen betrokken fietsers op. 17,9% is ouder dan 65 jaar. 71% van de botspartners van fietsers zijn auto's, 13,4% zijn bromfietsen. De meeste ongevallen vinden plaats in het tweede kwartaal, namelijk 32,8%, de minste ongevallen in de maand februari (3,3%). 40% van de slachtoffers is jonger dan 23 jaar en 21,7% ouder dan 50 jaar. Eenderde van de bij ongevallen betrokken jongeren is automobilist. Eenderde is bromfietser en bijna een kwart fietser. Van de ouderen 63,9% automobilist en 26,1% fietser. 22
4.2 ALKOHOL In tabel en grafiek B.2.08, in het vorige hoofdstuk, staat het aantal letselongevallen weergegeven, waarbij sprake was van alkoholgebruik. Tabel B.3.01 geeft het aantal slachtoffers bij deze ongevallen voor de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek. De slachtoffers zijn verdeeld per aard letsel. De gemeente kan deze gegevens vergelijken met de gegevens, afkomstig van het produkt M.2.12. Tabel B.3.01 Slachtoffers bij alkoholongevallen per aard letsel Aard letsel GELDERLAND GEMEENTE ABS o. 0 ABS q, "o ABS % Dodelijk Gewond, met ZKH-opname Gewond, overig 38 367 699 3, 4 33, 2 63, 3 9 60 68 6,5 43,7 49, 6 Totaal 1104 100 137 100 In de volgende tabel staat het aantal bestuurders en voetgangers in de vervoerregio Achterhoek dat alkohol heeft gebruikt en letsel heeft opgelopen, verdeeld per leeftijdsklasse. Verder staat aangegeven op welke manier deze slachtoffers aan het verkeer deelnamen op het moment dat zij gewond raakten. Tabel B.3.02 Betrokken bestuurders en voetgangers die alkohol hebben gebruikt, bij letselongevallen, per leeftijdklasse naar type objekt Leef - tijdsklasse AUTO ZV MTR BRF FTS VTG AND TOTAAL 00-06 06-12 12-16 16-18 18-23 23-35 35-50 50-65 65 + Onbekend 1 14 19 7 6 7 3 2 1 2 1 2 4 4 4 2 2 1 1 1 6 22 32 13 7 2 Totaal 47 7 8 17 4 83 23
Deze tabel geeft een overzicht van de letselongevallen met alkoholgebruik en in welke maand deze plaatsvonden. Deze cijfers kunnen worden gelegd naast de cijfers uit tabel B.2.05, waarin het totaal aantal letselongevallen per maand staat opgenomen. Hieruit kan worden afgeleid in welke maanden relatief meer alkoholongevallen plaatsvinden. Tabel B.3.03 Letselongevallen met alkohol per maand Maand ABS % Januari 11 10, 2 Februari 6 5,6 Maart 10 9,3 April 11 10, 2 Mei 11 10, 2 Juni 9 8,4 Juli 6 5,6 Augustus 4 3,7 September 9 8,4 Oktober 15 14, 0 November 9 8,4 December 6 5,6 Totaal 107 100 24
Deze tabel geeft een overzicht van de letselongevallen met alkoholgebruik en op welke dag en op welk uur van de dag deze plaatsvonden. Tabel B.3.04 Letselongevallen met alkohol per uur naar dag Uur MA DI WO DO VR ZA ZO TOTAAL 00-01 2 1 3 4 10 01-02 3 1 2 4 2 12 02-03 1 1 2 8 12 03-04 1 2 3 04-05 1 1 3 5 05-06 1 1 06-07 07-08 1 1 08-09 09-10 1 1 10-11 11-12 1 1 2 12-13 13-14 1 1 2 14-15 1 1 2 15-16 1 1 1 1 4 16-17 1 1 2 4 17-18 2 1 1 1 5 18-19 1 1 1 3 2 8 19-20 1 1 3 2 7 20-21 1 3 3 7 21-22 1 2 2 2 7 22-23 2 2 4 23-24 2 1 2 1 2 1 9 Onbekend 1 1 Totaal 13 6 5 7 8 33 35 107 25
4.3 TE SNEL RLTDEN Uit onderzoek blijkt, dat met name te snel rijden de oorzaak is van het grote aantal ongevallen op wegen met een toegestane maximum snelheid van 50 km per uur of 80 km per uur. Dit wordt nog eens bevestigd door de gegevens uit tabel en grafiek B.2.06. Daardoor verdienen deze wegen speciale aandacht. De registratie van deze verkeersongevallen schept daarentegen geen goed beeld van het werkelijke aantal ongevallen naar aanleiding van te snel rijden. Dit komt doordat de politie dit in een relatief groot aantal gevallen niet kan onderkennen. Het is daarom niet zinvol om hier verdere uitsplitsingen in de vorm van tabellen en grafieken over het onderwerp te snel rijden op te nemen. 26
4.4 ZWAAR VERKEER In de volgende tabel staat in de eerste kolom het aantal slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek weergegeven, dat in een vrachtauto of bus (zwaar verkeer) zat. In de tweede kolom staan de slachtoffers ten gevolge van een ongeval met een vrachtauto of bus, maar die zelf niet in een vrachtauto of bus zaten. Tabel B.3.10 Slachtoffers per aard letsel naar vrachtauto's/bussen en de botspartners van vrachtauto's/bussen Aard Vrachtauto's/ Botsletsel Bussen partner Dodelijk 1 14 Gewond, met ZKH-opname 5 33 Gewond, overig 7 78 Totaal 13 125 In de volgende tabel staat voor de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het aantal letselongevallen in de vervoerregio Achterhoek weergegeven waarbij minimaal een vrachtauto of bus (zwaar verkeer) was betrokken. De ongevallen zijn verdeeld per afloop. De gemeente kan deze gegevens vergelijken met de gegevens, afkomstig van het produkt V.1.05. Tabel B.3.11 Letselongevallen waarbij minimaal afloop een vrachtauto/bus is betrokken, per GELDERLAND GEMEENTE Afloop ABS q, 0 ABS o. ABS % Dodelijk 94 10, 0 13 12, 8 Letsel, met ZKH-opname 281 30, 1 30 29, 7 Letsel, overig 556 59, 7 58 57,4 Totaal 931 100 101 100 27
Tabel B.3.12 geeft het aantal vrachtauto's en bussen, betrokken bij letselongevallen. Van deze voertuigen staat de leeftijd van de betreffende bestuurder vermeld. Tabel B.3.12 Betrokken vrachtauto's/bussen bij letselongevallen, per leeftijdsklasse bestuurder naar afloop Leef tijds klasse DOD LZH LOV TOTAAL 00-06 06-12 12-16 16-18 18-23 23-35 35-50 50-65 65 + Onbekend 2 7 4 2 12 10 5 1 1 30 17 3 8 5 49 31 8 9 Totaal 13 30 59 102 In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van vrachtauto's en bussen, bij letselongevallen. Tabel B.3.13 Betrokken vrachtauto's/bussen bij letselongevallen, per toedracht Toedracht Aantal GEEN VOORRANG VERL 16 GEEN DOORGANG VERL 14 ONVOLD AFST BEWAREN 5 FOUT BOCHT DOORRYDEN 4 VERLIEZEN VAN LADING 3 ONVERWACHT REMMEN 2 SNYDEN 2 ONVOLD RECHTS RYDEN 2 VERK RYBAAN/WEGHELFT 2 STOP/ROOD LI NEGEREN 1 ANDERE 8 GEEN TOEDRACHT 43 Totaal 102 28
In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van de botspartners van vrachtauto's en bussen, bij letselongevallen. De botspartners zijn verdeeld per type objekt. Uit deze tabel plus de vorige samen kan worden opgemaakt of aan de zware voertuigen bij letselongevallen relatief vaak de hoofdtoedracht kan worden toegeschreven. Tabel B.3.14 Betrokken botspartners van vrachtauto's/bussen bij letselongevallen, per toedracht naar type objekt Toedracht AUTO zv MTR BRF FTS VTG AND TOTAAL GEEN VOORRANG VERL 14 3 5 22 STOP/ROOD LI NEGEREN 1 1 19 21 INHALEN LINKS 6 6 TE VEEL RECHTS RYDEN 1 1 2 4 ONVOLD RECHTS RYDEN 3 3 VERK STOPTKN NEGEREN 1 1 26 ONVOLD AFST BEWAREN 1 1 2 ONVERWACHT REMMEN 2 2 TE SNEL RYDEN 2 2 MECHANISCH GEBREK 2 2 ANDERE 3 1 4 3 11 GEEN TOEDRACHT 39 3 5 11 1 59 Totaal 72 4 11 26 3 20 136 De tabel op de volgende pagina geeft een overzicht van de letselongevallen waarbij minimaal een vrachtauto of bus was betrokken en op welke dag en op welk uur van de dag deze plaatsvonden. 29
r)hlrlfmimj\rjml)*hhnhh HHH TJ c nj m e u rd rd a u 3 3 U <U ft a QJ > O 2 E- O Cm CN CN CN H rh Tj< O rl 4J 0) CN rh H H 01 3 -Q O JJ 3 rd JJ Xi u rd U > rd rd H c in U rd rd c OJ rd rh > CD m rji c o rh OJ rjj w Xi 4-1 rd OJ w o s a Eh a CJ CQ Cd PL, Vh 3 OOOOOOOOOrHrHrHrHrHrHrHrHrHrHCNCNCNCNCN 0) rd i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i OJ ro XI 4-1 OHnnfi/iioMcmorinrnfimiir-eomoHrimfi OOOOOOOOOOHHrHrHrHrHrHHrHrHCNCNCNCNO X o E-l
Hieronder staan alle letselongevallen waarbij minimaal een vrachtauto of bus was betrokken. De ongevallen zijn verdeeld per manoeuvreplaatje CBS. Hieruit kan globaal worden opgemaakt hoe deze ongevallen tot stand zijn gekomen. Tabel B.3.16 Letselongevallen waarbij minimaal een vrachtauto/bus is betrokken, per manoeuvreplaatje CBS S_ 4,1 t Op Ionising rochtdoor n den 30 Links afslaand voertulg mat recrrtdoorgaand voertukj 211 Frontal* Dotting zonder rljstrookverandering 312 3 Rechts afslaand voertukj wordt opzjj aangereden door reohtdoorgaand voertukj 121 641 Kop/staart met remmond voertulg Bij afslaan naar links voor van links naderend voertukj 911 2X 111 Met boom, hek, huls enz. (links of rechts van de weg) Kop/staart in vol verkeer 331 711 Botsing van omkerend voertulg met voertuig in dezelfde richting Met geparkeerd voertulg op dezelfde weg van achteren ANDERE 30 TOTAAL 101 31
4.5 BROMFIETSERS In de volgende tabel staat het aantal slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek weergegeven, dat met een bromfiets aan het verkeer deelnam. Daarnaast staat het aantal slachtoffers ten gevolge van een ongeval met bromfiets, maar dat zelf niet op een bromfiets zat. Tabel B.3.20 Slachtoffers per aard letsel naar bromfietsen en de botspartners van bromfietsen Aard letsel Bromfietsen Botspartner Dodelijk 3 Gewond, met ZKH-opname 108 18 Gewond, overig 304 60 Totaal 415 78 In de volgende tabel staat voor de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het aantal letselongevallen in de vervoerregio Achterhoek weergegeven waarbij miriimaal een bromfiets was betrokken. De ongevallen zijn verdeeld per afloop. De gemeente kan deze gegevens vergelijken met de gegevens, afkomstig van het produkt V.1.05. Tabel B.3.21 Letselongevallen waarbij minimaal e'en bromfiets is betrokken, per afloop GELDERLAND GEMEENTE Afloop ABS o, 0 ABS o, I ABS % Dodelijk 47 1,2 3 0, 6 Letsel, met ZKH-opname 925 23,6 123 28, 6 Letsel, overig 2932 75,1 304 70, 6 Totaal 3904 100 430 100 32
Tabel B.3.22 geeft het aantal bromfietsen, betrokken bij letselongevallen. Van deze voertuigen staat de leeftijd van de betreffende bestuurder vermeld. bestuur Tabel B.3.22 Betrokken bromfietsen bij letselongevallen, per leeftijdsklasse der naar afloop Leef- tijdsklasse DOD LZH LOV TOTAAL TOTAAL-% 00-06 06-12 12-16 1 3 4 0,8 16-18 1 62 172 235 51,3 18-23 2 38 79 119 26, 0 23-35 8 25 33 7,2 35-50 7 13 20 4,4 50-65 6 11 17 3,7 65 + 7 4 1 2,4 Onbekend 5 14 19 4,1 Totaal 3 134 321 458 100 In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van bromfietsen, bij letselongevallen. Tabel B.3.23 Betrokken bromfietsen bij letselongevallen, per toedracht Toedracht Aantal GEEN VOORRANG VERL 95 INHALEN LINKS 22 VERLIES MACHT STUUR 19 GEEN DOORGANG VERL 18 FOUT BOCHT DOORRYDEN 16 ONVOLD RECHTS RYDEN 15 STOP/ROOD LI NEGEREN 14 TE VEEL RECHTS RYDEN 11 ONVOLD AFST BEWAREN 10 GEEN RICHT AANGEVEN 5 ANDERE 39 GEEN TOEDRACHT 194 Totaal 458 33
In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van de botspartners van bromfietsen, bij letselongevallen. De botspartners zijn verdeeld per type objekt. Uit deze tabel plus de vorige samen kan worden opgemaakt of aan de bromfietsen bij letselongevallen relatief vaak de hoofdtoedracht kan worden toegeschreven. Tabel B.3.24 Betrokken botspartners van bromfietsen bij letselongevallen, per toedracht naar type objekt Toedracht AUTO ZV MTR BRF FTS VTG AND TOTAAL GEEN DOORGANG VERL 72 4 1 10 2 89 GEEN VOORRANG VERL 54 1 7 3 65 STOP/ROOD LI NEGEREN 5 27 32 ONVOLD RECHTS RYDEN 1 1 13 15 INHALEN LINKS 3 1 4 8 FOUT BOCHT DOORRYDEN 4 1 5 GEEN RICHT AANGEVEN 3 1 4 TE VEEL RECHTS RYDEN 3 1 4 FOUT VERLICHT VOEREN 2 1 1 4 GEDR LOSLOPEND DIER 4 4 ANDERE 16 1 3 4 3 27 GEEN TOEDRACHT 123 5 3 33 3 4 171 Totaal 283 11 6 76 7 45 428 De volgende tabel geeft een overzicht van de letselongevallen waarbij minimaal een bromfiets was betrokken en op welke dag en op welk uur van de dag deze plaatsvonden. 34
Eh o Eh ^J 4 ro ro H C N i o o o o r > ^ r ~ r > L n i n o c N o r o o < i < i r ) < 3 «o CN1, rhrirhcncnroro<3'''3, CNCNCNCN ro * U CN rh CN CN rh N M O * W M H rh rh ca Q CN > H ^ roro CN rh CN CN ro CN CNCN r> O CN 2 a ro ro 1 o rh r l O K N N H l C I H i n i H i n ^ rororh rh ID U (0 ( N H H ldcncnhrhm«q<cncncninror-r0in ro ro W in C CO H 3 3 u O CN rh n N H H <f n rh CN CN CN ID CN Oi C OJ X rh rh CN CO'^CNrOrOI'rOrH CN CTl X 5 CN 0 u 4J d) XI H ro rh CN m r l H U ) ri > H N n * ID in 5 ro -H CO 4-1 OJ -H <4-l e o rl X) M CNCO'S'CNincNrH^t'CNrOrHLn^'rH ro CN rh ro (0 Oi H rorhhcn^<rhr-'>l<ldcocncncnrhh ID P* < H e Eh ror- -OCNrH'3, in^<rorhrhcncn rh C ro H e -r-i H XI pa H rh HCNrHrHrHrHrHCNrO CN HCN o Vh w CN ro E 3 o C OJ CNOOrH CNrOCNrHiriCNCNrOCNHCNH rh PS r> rh W ro in ro CN > X CU ro tn u C rs CQ 0 H CN ro inior>cocrioricnro^iriior>cocriorhcnro'a< G rh o o o o O O O O O r H r H r H r i r H r H r H r i r i r i C N C N C N C N C N OJ rh rh OJ X ro rjj to 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0) ro XI 4J rl X! 4-1 (0 tt) 3 O rh CN ro ^inior>cdcnohcnro^inior>oocriorhcnro 0 E-< a rh- O O O o O O O O O O r i r i r i r i r i r i r i r i r i r i M M M M O Eh 5
Hieronder staan alle letselongevallen waarbij minimaal een bromfiets was betrokken. De ongevallen zijn verdeeld per manoeuvreplaatje CBS. Hieruit kan globaal worden opgemaakt hoe deze ongevallen tot stand zijn gekomen. Tabel B.3.26 Letselongevallen waarbij minimaal een bromfiets is betrokken, per manoeuvreplaatje CBS 511 411 Op kruising rechtdoor ri den 134 Links afslaand voertukj met recfitdoorgaand voertukj 40 211 312 Frontale botsing zonder rijstrookverandering 36 Rechts afslaand voertulg wordt opzij aangereden door rechtdoorgaand voertukj 30 322 134 Links afslaand voertulg wordt opzij aangereden door rechtdoorgaand voertuig 25 Bij schampen 18 011 641 Niet van de weg af (vallen, slippen enz.) 15 sfl. Bij afslaan naar links voor van links naderend voertuig 15 421 911 J2L Rechts afslaand voertulg met rechtdoorgaand voertuig 11 ZLT Met boom, hetc huls enz. (links of rechts van de weg) 11 ANDERE 95 TOTAAL 430 36
4.6 FIETSERS In de volgende tabel staat het aantal slachtoffers in de vervoerregio Achterhoek weergegeven, dat met een fiets aan het verkeer deelnam. Daarnaast staat het aantal slachtoffers ten gevolge van een ongeval met fiets, maar dat zelf niet op een fiets zat. Tabel B.3.3 0 Slachtoffers per aard letsel naar fietsen en de botspartners van fietsen Aard Fietsen Botsletsel partner Dodelijk 18 Gewond, met ZKH-opname 157 11 Gewond, overig 369 41 Totaal 544 52 In de volgende tabel staat voor de provincie Gelderland en de vervoerregio Achterhoek, het aantal letselongevallen in de vervoerregio Achterhoek weergegeven waarbij minimaal een fiets was betrokken. De ongevallen zijn verdeeld per afloop. De gemeente kan deze gegevens vergelijken met de gegevens, afkomstig van het produkt V.1.05. Tabel B.3.31 Letselongevallen waarbij minimaal een fiets is betrokken, per afloop GELDERLAND GEMEENTE Afloop ABS % ABS % ABS Dodelijk 101 2, 4 18 3,3 Letsel, met ZKH-opname 1093 26,5 166 30,6 Letsel, overig 2924 71,0 358 66, 0 Totaal 4118 100 542 100 37
Tabel B.3.32 geeft het aantal fietsen, betrokken bij letselongevallen. Van deze voertuigen staat de leeftijd van de betreffende bestuurder vermeld. Tabel B.3.32 Betrokken fietsen bij letselongevallen, per leeftijdsklasse bestuurder naar afloop Leef- tijdsklasse DOD LZH LOV TOTAAL TOTAAL-% 00-06 4 1 5 0,8 06-12 1 14 38 53 8,8 12-16 3 28 80 111 18,4 16-18 2 4 34 40 6,6 18-23 13 38 51 8,5 23-35 22 44 66 11, 0 35-50 2 22 46 70 11, 6 50-65 4 27 54 85 14,1 65 + 7 47 54 108 17, 9 Onbekend 3 10 13 2,2 Totaal 19 184 399 602 100 In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van fietsen, bij letselongevallen. Tabel B.3.3 3 Betrokken fietsen bij letselongevallen, per toedracht Toedracht Aantal GEEN VOORRANG VERL 150 GEEN DOORGANG VERL 62 ONVOLD RECHTS RYDEN 45 PLOTS OVERSTEKEN 19 TE VEEL RECHTS RYDEN 13 GEEN RICHT AANGEVEN 12 INHALEN LINKS 11 VERLIES MACHT STUUR 10 VERK RYBAAN/WEGHELFT 9 FOUT BOCHT DOORRYDEN 7 ANDERE 39 GEEN TOEDRACHT 225 Totaal 602 38
In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van de botspartners van fietsen, bij letselongevallen. De botspartners zijn verdeeld per type objekt. Uit deze tabel plus de vorige samen kan worden opgemaakt of aan de fietsen bij letselongevallen relatief vaak de hoofdtoedracht kan worden toegeschreven. Tabel B.3.34 Betrokken botspartners van fietsen bij letselongevallen, per toedracht naar type objekt Toedracht AUTO ZV MTR BRF FTS VTG AND TOTAAL GEEN VOORRANG VERL 57 1 4 1 63 GEEN DOORGANG VERL 26 2 4 1 33 TE VEEL RECHTS RYDEN 19 1 2 5 27 STOP/ROOD LI NEGEREN 3 19 22 INHALEN LINKS 1 16 17 ONVOLD AFST BEWAREN 10 6 16 ONVOLD RECHTS RYDEN 6 7 2 15 FOUT BOCHT DOORRYDEN 8 3 2 13 TE SNEL RYDEN 5 1 6 FOUT PORTIER OPENEN 6 6 ANDERE 10 4 2 5 3 9 33 GEEN TOEDRACHT 226 12 8 25 3 4 278 Totaal 377 22 12 71 6 41 529 De tabel op de volgende pagina geeft een overzicht van de letselongevallen waarbij minimaal een fiets was betrokken en op welke dag en op welk uur van de dag deze plaatsvonden. 39
rinulhh r < 1 0 H H O (» l t n M» l r O ( D M O e O C I I ^ O O ( S H Ol in i n c i r i H H I N Ol VO in Ol ^«Ol ro Hro^ro^mvo(N'5rr>r»iOrHrH(N r H H H C N O ) V > H r n c O C O i n ^ l O ( N r H CN Ol 1/1 W <f U! H Ol in r q r i M N n u i i o n i r i M M i o o i H H H r i i n n H r i n i N N H O l M i r i M H r i vo H n H N vo ro r> r> rh ro rp Ol "0 CO rh in Ol rh IN n H in Ol ri ro vo rh H H H Pl H (N Ol tn Ol rh ri ri 00 ri ri rh oi m H oi ro in oi rh m in in Ol ri rh o TJ rh Ol -1" ID vo O 00 Ol O H oi ro m vo r> oo cn O ri Ol ro T G O o m o o O o O O O H rh rh H rh rh rh H rh rh Ol Ol Ol Ol Ol OJ rh ro 1 1 I 1 1 1 1 1 t l I 1 1 l 1 1 1 1 I 1 1 1 I QJ (0 XI 4J O rh Ol pn in vo r> oo crv o H oi ro <r in vo r> CO Ol o ri Ol ro c 0 o O o o o o O O O O rh rh ri Ol Ol Ol Ol ri H ri H H ri ri o
Hieronder staan alle letselongevallen waarbij rninimaal een fiets was betrokken. De ongevallen zijn verdeeld per manoeuvreplaatje CBS. Hieruit kan globaal worden opgemaakt hoe deze ongevallen tot stand zijn gekomen. Tabel B.3.36 Letselongevallen waarbij minimaal een fiets is betrokken, per manoeuvreplaatje CBS 511 t zonder rijstrookverandering 411 322 Links afslaand voertulg met recntdoorgaand voertulg 50 Links afslaand voertulg wordt opzij aangereden door recntdoorgaand voertuig 45 111 134 "A Kop/staart in vol verkeer 31 j schampen 31 451 j afslaan naar links voor van links nadere nd voertulg 29 Botsing met dwars overstekend voertuig 19 011 312 Niet van de weg af (vallen, slippen enz.) 15 Rechts afslaand voertulg wordt opzij aangereden door recntdoorgaand voertuig 10 ANDERE 108 TOTAAL 542 41
4.7 JONGEREN In de volgende tabel staat het aantal slachtoffers onder jongeren in de vervoerregio Achterhoek weergegeven. Daarnaast staat het aantal overige slachtoffers weergegeven. De slachtoffers zijn verdeeld per aard letsel. Tabel B.3.40 Slachtoffers onder jongeren en overige slachtoffers per aard letsel Aard letsel Jongeren Overig Dodelijk 18 68 Gewond, met ZKH-opname 255 460 Gewond, overig 684 907 Totaal 957 1435 Hierna staat het aantal letselongevallen vermeld waarbij minimaal een jongere bestuurder of voetganger was betrokken. De gemeente kan deze gegevens vergelijken met de gegevens, afkomstig van het produkt M.2.04. Tabel B.3.41 Letselongevallen waarbij minimaal een jongere bestuurder/voetganger betrokken, per afloop GELDERLAND GEMEENTE Afloop ABS % ABS % ABS % Dodelijk 178 2,4 22 2,3 Letsel, met ZKH-opname 1890 26,0 274 29, 1 Letsel, overig 5177 71,4 643 68,4 Totaal 7245 100 939 100 42
In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van jongeren, bij letselongevallen. Tabel B.3.42 Betrokken jongeren bij letselongevallen, naar toedracht Toedracht Jongeren GEEN VOORRANG VERL 210 GEEN DOORGANG VERL 71 VERLIES MACHT STUUR 54 ONVOLD RECHTS RYDEN 43 FOUT BOCHT DOORRYDEN 40 INHALEN LINKS 36 TE VEEL RECHTS RYDEN 29 ONVOLD AFST BEWAREN 27 ONVOORZ WEG OVERST 21 SLIP DOOR SNEEUW ED 20 ANDERE 157 GEEN TOEDRACHT 374 Totaal 1082 In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van de botspartners van jongeren, bij letselongevallen. De botspartners zijn verdeeld per leeftijdsgroep. Uit deze tabel plus de vorige samen kan worden opgemaakt of aan de jongeren bij letselongevallen relatief vaak de hoofdtoedracht kan worden toegeschreven. Tabel B.3.43 Betrokken botspartners van jongeren bij letselongevallen,naar toedracht Toedracht Middengroep Ouderen Onbekend GEEN VOORRANG VERL 71 37 6 GEEN DOORGANG VERL 53 33 5 ONVOLD RECHTS RYDEN 6 8 6 TE VEEL RECHTS RYDEN 9 5 5 ONVOLD AFST BEWAREN 13 2 3 INHALEN LINKS 9 2 3 FOUT BOCHT DOORRYDEN 6 2 4 STOP/ROOD LI NEGEREN 6 4 FOUT VERLICHT VOEREN 1 5 GEEN RICHT AANGEVEN 5 ANDERE 31 11 7 GEEN TOEDRACHT 279 97 18 Totaal 488 202 62 43
Hier staat aangegeven op welke bijzondere plaatsen de letselongevallen hebben plaatsgevonden, waarbij minimaal een jongere bestuurder of voetganger was betrokken. Deze zijn verdeeld naar type objekt. Tabel B.3.44 Jongere bestuurders/voetgangers betrokken bij letselongevallen, per bi j - zonderheid van plaats, naar type objekt Bij zonderheid van plaats Bestuurders AUTO ZV JMTR BRF FTS AND VTG TOTAAL Voetgangersoversteekplaats 1 Overige 1 2 oversteekplaatsen 4 Bus / 19 14 2 39 tramhalte 1 3 4 Uitrit 24 6 35 25 4 3 97 Andere 11 1 3 17 7 1 40 Geen bijz. plaats 323 4 27 286 214 15 31 900 Totaal 363 5 36 358 260 19 41 1082 44
4.8 OUDEREN In de volgende tabel staat het aantal slachtoffers onder ouderen in de vervoerregio Achterhoek weergegeven. Daarnaast staat het aantal overige slachtoffers weergegeven. De slachtoffers zijn verdeeld per aard letsel. Tabel B.3.50 Slachtoffers onder ouderen en overige slachtoffers per aard letsel Aard letsel Ouderen Overig Dodelijk 32 54 Gewond, met ZKH-opname 191 524 Gewond, overig 296 1295 Totaal 519 1873 Hierna staat het aantal letselongevallen vermeld waarbij miriimaal een oudere bestuurder of voetganger was betrokken. De gemeente kan deze gegevens vergelijken met de gegevens, afkomstig van het produkt M.2.04. Tabel B.3.51 Letselongevallen waarbij minimaal e'e'n oudere bestuurder/voetganger is betrokken, per afloop GELDERLAND GEMEENTE Afloop ABS % ABS % ABS % Dodelijk 204 4,4 32 4,9 Letsel, met ZKH-opname 1403 30,4 227 34,7 Letsel, overig 2995 65,0 394 60, 3 Totaal 4602 100 653 100 45
In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van ouderen, bij letselongevallen. Tabel B.3.52 Betrokken ouderen bij letselongevallen, naar toedracht Toedracht Ouderen GEEN VOORRANG VERL 190 GEEN DOORGANG VERL 85 ONVOLD RECHTS RYDEN 20 VERLIES MACHT STUUR 18 TE VEEL RECHTS RYDEN 15 ONVOLD AFST BEWAREN 14 FOUT BOCHT DOORRYDEN 14 STOP/ROOD LI NEGEREN 12 ONVOORZ WEG OVERST 10 VERK RYBAAN/WEGHELFT 7 ANDERE 53 GEEN TOEDRACHT 301 Totaal 739 In deze tabel staan de 10 meest voorkomende toedrachten van de botspartners van ouderen, bij letselongevallen. De botspartners zijn verdeeld per leeftijdsgroep. Uit deze tabel plus de vorige samen kan worden opgemaakt of aan de ouderen bij letselongevallen relatief vaak de hoofdtoedracht kan worden toegeschreven. Tabel B.3.53 Betrokken botspartners van ouderen bij letselongevallen,naar toedracht Toedracht Jongeren Middengroep Onbekend GEEN VOORRANG VERL 40 53 1 ONVOLD AFST BEWAREN 4 30 GEEN DOORGANG VERL 12 13 INHALEN LINKS 12 11 1 TE VEEL RECHTS RYDEN 7 5 2 FOUT BOCHT DOORRYDEN 4 7 ONVOLD RECHTS RYDEN 4 4 1 STOP/ROOD LI NEGEREN 4 3 TE SNEL RYDEN 1 5 ONVOORZ WEG OVERST 5 ANDERE 25 17 3 GEEN TOEDRACHT 82 240 17 Totaal 200 388 25 46
Hier staat aangegeven op welke bijzondere plaatsen de letselongevallen hebben plaatsgevonden, waarbij minimaal een oudere bestuurder of voetganger was betrokken. Deze zijn verdeeld naar type objekt. Tabel B.3.54 Oudere bestuurders/voetgangers betrokken bij letselongevallen, per bijzonderheid van plaats, naar type objekt Bij zonderheid van plaats Bestuurders AUTO ZV MTR BRF FTS AND VTG TOTAAL Voetgangersoversteekplaats 1 1 1 3 6 Overige oversteekplaatsen 11 1 13 2 27 Bus / tramhalte 1 1 Uitrit 34 1 6 12 1 1 55 Andere 22 1 4 9 1 3 40 Geen bijz. plaats 403 7 5 16 158 3 18 610 Totaal 472 8 6 28 193 5 27 739 47
4.9 BEVEILIGINGSMroDELEN Bij de registratie van verkeersongevallen wordt het gebruik van beveiligingsmiddelen niet meegenomen. Op het politieregistratieformulier wordt niet gevraagd naar het gebruik van autogordels, valhelmen en kinderzitjes. Daardoor kan de AVV/BG hierover geen verkeersongevallengegevens leveren. 48
4.10 GEVAARLIJKE LOKATIES Tenslotte staat hier vermeld het aantal kruispunten en het aantal wegvakken in de vervoerregio Achterhoek, waarop in de jaren 1991-1993 minimaal 4 letselongevallen hebben plaatsgevonden. Tabel B.3.60 Kruispunten en wegvakken per aantal letselongevallen Aantal letselongevallen 4 5 6 7 8 9 10 > 10 Aantal kruispunten 16 6 7 3 Aantal wegvakken 6 3 Totaal 32 De kruispunten met tenminste 6 letselongevallen in de periode van 1991 t/m 1993 staan aangegeven op de volgende pagina. Er waren in dit tijdvak geen wegvakken met 6 of meer letselongevallen. 49