Angst en onzekerheid bij erfelijke hartaandoeningen 1. Acute stress 2. Chronische stress 3. Angst en onzekerheid bij erfelijke hartaandoeningen 4. Omgaan met angst en onzekerheid Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep j.vanerp@hartstichting.nl
1. Acute stress
Het stressmechanisme is een overlevingsmechanisme Stressor
Het stressmechanisme: Een fysiologisch systeem dat functioneert via het zenuwstelsel en stresshormonen Fysiologische stressrespons Hartslag gaat omhoog Extra bloed naar de spieren Snellere ademhaling Extra zuurstof naar de hersenen Vernauwing bloedvaten in de huid Bloed stolt eerder Er komt extra glucose vrij Er komen endorfines vrij
De fysiologische stressrespons mobiliseert het lichaam voor het ondernemen van actie
Gedragsmatige stressrespons Deze energie wordt ingezet voor automatische gedragspatronen: vluchten of vechten
Acute stressreactie: Fysiologische reacties nemen af na het verdwijnen van de bedreiging
2. Chronische stress
Dieren kennen geen chronische psychologische stress, na de stressreactie verdwijnt de spanning. Einde stressreactie Bedreiging stressreactie Einde stressreactie
Mensen kennen chronische psychologische stress. Lang na een mededeling van een arts kan op basis van piekeren en malen de spanning blijven voortduren
Mensen kunnen op basis van gedachten of voorstellingen een stressreactie gaande houden
Chronische stress is schadelijk voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid
3. Angst en onzekerheid bij erfelijke hartaandoeningen
aanleiding onderzoek diagnose Angst en onzekerheid m.b.t. uitslag onderzoek Rampenscenario s Alertheid m.b.t. eventuele symptomen Kinderen / familie Behandeling Verwerking / aanpassing Angst en onzekerheid op basis van rampscenario s Reactie uit de omgeving Ontwikkelingen bij kinderen / pubers
Chronische stressreacties Gebeurtenissen Gedachten Stressmechanisme Gedrag en Gevoelens Ingrijpende diagnose Piekeren Lichamelijke reactie; Medische Behandeling Gevolgen voor kinderen Aanpassingen dagelijks leven Onzekerheid Rampenscenario s Adrenaline Cortisol Lichamelijke spanningsklachten Slaapproblemen Mentale reactie: Frustratie Angst Spanning Somberheid Irritatie Aandachtsvernauwing
4. Omgaan met angst en onzekerheid
Probleemgerichte stressmanagement; ingrijpen op gebeurtenissen 1. Aanpak directe probleem: regel informatie en communicatie met zorgverleners en behandelaars. 2. Aanpak bijkomende problematiek: werk, thuissituatie, financiën 3. Beweging: zoek tijd om te bewegen, zoals wandelen, fietsen of sportschool 4. Probeer een zo regelmatig mogelijk slaapritme te handhaven
Emotiegerichte stressmanagement: ingrijpen op gedachten Probeer bij jezelf te blijven, bij je eigen lichaamsgevoel en directe ervaringen Laat je niet meeslepen door je eigen gedachten Heb aandacht voor prettige en ontspannen momenten 1. Aandacht voor de eigen beleving 2. Lichaamsbewustwording en ontspanning 3. Aandacht voor de eigen mentale processen 4. Verwerking / acceptatie 5. Terug naar een gezondere, lagere, basisspanning 6. Zoeken naar plezierige, ontspannen momenten
Probeer bij jezelf te blijven: richt je op de directe ervaring
Laat je niet meeslepen door je eigen gedachten
Heb aandacht voor prettige, ontspannen momenten
Geef mij kalmte om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen Moed om te veranderen wat ik kan veranderen En wijsheid om tussen deze twee Onderscheid te maken
Meer informatie http://www.hartenvaatgroep.nl/stress Groepstraining: http://www.hartenvaatgroep.nl/stress (klikken op groepstraining) of telefoon 088-1111600 Groepstraining i.s.m. AMC in Amstelveen: 2, 9, 16, 30 mei en 13 juni 2017 van 13.00 tot 16.00 uur E-training: http://www.hartenvaatgroep.nl/stress (klikken op e-training)