Decentrale duurzame elektriciteitsproductie Business case en maatschappelijke kosten-batenanalyse Imagine the result
Wat komt aan de Aanleiding Afbakening en structurering onderzoek orde? Basisresultaat Gevoeligheidsanalyse En wat betekent dit nu? Enkele methodische noten Dia 2
Aanleiding Ruim 300 lokale initiatieven! Aandacht: lokaal en in Den Haag. Discussies gaan over techniek of juist veronderstelde intrinsieke waarde van lokaal energie opwekken. VNG: wat is maatschappelijke waarde LDE en hoe kunnen we initiatieven verder op weg helpen? Dia 3
Organisatie en proces Uitgevoerd door: ARCADIS, RebelGroup en Oprit Duurzaamheid Betaald door 12 gemeenten en 5 provincies Begeleiding: VNG, 17 overheden en prof. Carl Koopmans (UvA) Werkwijze: desk research, interviews stakeholders, planbureaus, werksessies rijksoverheid en lokale initiatieven. Producten: rapport, busines case model en presentatie op www.vng.nl Dia 4
Vraagstelling What-if: stel dat in 2020 50% van huishoudens voorzien wordt van decentraal duurzaam opgewekte elektriciteit? Business case: is decentraal duurzaam opwekken financieel profijtelijk? MKBA: wat is maatschappelijke waarde van (meer) decentraal opgewekte energie? Effecten op meerdere niveaus lokaal (decentraal) niveau en nationaal niveau Exploratief karakter: verkenning om de discussie verder helpen Dia 5
Afbakening Elektriciteit: opwekking, verkoop en levering Decentraal: invoeding op midden- of laagspanningsnet Duurzaam: zon-pv en wind Doelgroep: huishoudens Dia 6
Referentiealternatief Vraag en aanbod elektriciteit: Gebruik van scenariostudies; Productie en levering van elektriciteit, 85% grijs, 15% (centraal) duurzaam; Netwerken: Slimme meters en proeftuinen slimme netten (2012-2016); Aanpassing LS/MS netwerken voor inpassing duurzame en decentraal opgewekte stroom. Beleid, wet- en regelgeving tot 2020: Fiscaal; Stimulering duurzame energie. Dia 7
Projectalternatief Projectalternatief: in 2020 50% decentraal duurzaam opgewekte elektriciteit bij huishoudens: Marktaandeel te bereiken via: Wind Zon-pv: op individuele daken op publieke daken in een zonnepark Via financiële interventies: Verruimen salderingsregeling; Verruimen SDE+ regeling; Differentiatie energiebelasting; Verhogen feed-in tarief. Dia 8
Opzet business BUCA-model: schaalgrootte 5.000 huishoudens 50% duurzaam case Analyse casus: kostprijzen productievormen totale verbruikskosten inclusief fiscaliteiten Analyse effecten verandering op verbruikskosten door bijv.: Salderen toestaan Differentiatie EB-tarieven Verhogen SDE+ Dia 9
Analyse op twee schaalniveaus: lokaal en nationaal Opzet MKBA Kosten: Investering Onderhoud Leveringszekerheid / onbalans Verzwaring netwerken Baten: Vermeden opwekking centraal Vermeden netverliezen Verlaging elektriciteitsprijzen Energiebesparing Klimaat (CO2) Luchtkwaliteit (Nox, PM10, SO2) Gezondheid Geluid, zicht en natuur Sociaal kapitaal Apart: Werkgelegenheid Fiscale effecten Dia 10
Business case: basisresultaat Business case: Bij gelijkblijvend fiscaal regime: business case is financieel rendabel voor de Windenergie, Zon-PV eigen dak en Zonnepark. Fiscale regelgeving essentieel, vooral zon-pv. Concurrerend(er) door: (ruimer) salderen, differentiatie tarieven EB, verruimen SDE+ feed-in tarief Maar: hoe groot is de fiscale rek? Dia 11
MKBA: basisresultaat Basisresultaat positief (B/K 1,20) 16.000 arbeidsjaren 5 mln. ton CO2 besparing/jaar Wind Fiscale cheque: vooral SDE+ Negatieve score geluidbelasting, zichthinder en natuur. Op lokaal niveau effecten gunstiger dan op nationaal niveau: zwaarder meetellen effecten klimaat (ETS), luchtkwaliteit, Werkgelegenheid, en sociaal kapitaal. Dia 12
MKBA: basisresultaat Zon Basisresultaat niet positief (B/K 0,85 0,90) 45.000 arbeidsjaren 4 mln. ton CO2/jaar Betere score op RO dan wind (zicht, geluid) Fiscaal beeld per saldo sterk negatief, door SDE+ uitgaven en EB-derving, bij saldering. Bij differentiatie tariefstelling verschuift de rekening naar grijze stroom (hoe houdbaar?) Op lokaal niveau effecten minder ongunstig, maar niet voldoende om beeld wezenlijk te veranderen. Dia 13
Gevoeligheids analyses MKBA Prijs grijze stroom 2020 Prijsontwikkeling grijze stroom na 2020 Investeringskosten DDE Kosten onbalans Voorzieningszekerheid (risicotoeslag) Wind: Basis: B/K = 1,20 Optimistisch: B/K= 1,63 Pessimistisch: B/K = 0,91 Zon(park): Basis: B/K = 0,90 Optimistisch: B/K = 1,32 Pessimistisch: B/K = 0,64 Dia 14
En wat betekent dit Niet op 1 paard wedden: mix van technieken. Gefaseerd invoeren. nu? Goed nadenken over wijze van stimuleren duurzaam decentraal. Handreiking kabinet differentiatie EB mooi startpunt. Echter fiscaal instrument binnen groep kleinverbruikers of onbeperkt salderen op termijn niet houdbaar. Hoe belangrijk vind je de lokale en niet in geld uitgedrukte effecten? En wat heb je daar (als gemeente) voor over? Dia 15
Enkele methodische noten Terugkijkend: Prijsgevoeligheid elektriciteitsvormen bij consumenten nog lastig vast te stellen, daarom ook van achter naar voren geredeneerd (what-if) Voorzieningszekerheid verdisconteerd d.m.v. verlaging risicotoeslag baten Vooruitkijkend: Afbakening lokaal Ruimte fiscale stimulering kan niet beperkt blijven tot kleinverbruikers, ook andere groepen betrekken Dia 16
Dia 17 Imagine the result