BEDRIJFSECONOMISCHE BEOORDELING VAN TWEE CO 2 -VRIJE OPTIES VOOR ELEKTRICITEITSPRODUCTIE VOOR DE MIDDELLANGE TERMIJN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BEDRIJFSECONOMISCHE BEOORDELING VAN TWEE CO 2 -VRIJE OPTIES VOOR ELEKTRICITEITSPRODUCTIE VOOR DE MIDDELLANGE TERMIJN"

Transcriptie

1 Januari 3 ECN-C---55A BEDRIJFSECONOMISCHE BEOORDELING VAN TWEE CO -VRIJE OPTIES VOOR ELEKTRICITEITSPRODUCTIE VOOR DE MIDDELLANGE TERMIJN Notitie Herziening bedrijfseconomische beoordeling offshore windenergie M.J.J. Scheepers

2 Herziening bedrijfseconomische beoordeling offshore windenergie In heeft ECN Beleidsstudies in opdracht van Greenpeace Nederland een rapport opgesteld over de bedrijfseconomische aspecten van het openhouden van de Kerncentrale Borssele en een 5 MW offshore windpark op de Noordzee 1. Vanwege een wijziging in de ondersteuningsregelingen voor duurzame energie, waartoe de Nederlandse overheid eind heeft besloten, is een herberekening uitgevoerd voor het offshore windpark teneinde het effect op de te verwachten bedrijfseconomische resultaten te kunnen beoordelen. De nieuwe ondersteuningsregelingen houdt het volgende in: In kader van de nieuwe wet Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie (MEP) zal offshore wind een voor 1 jaar gegarandeerde productiesubsidie ontvangen van, ct/kwh. Groene Stroom zal niet langer volledig vrijgesteld zijn van een REB heffing. De heffing voor groene stroom zal 5% bedragen van die voor grijze stroom. De stimulering voor groene stroom vanuit de REB-regeling bedraagt daardoor thans,9 ct/kwh. De VAMIL-regeling is niet langer van toepassing en het plafond voor IEA is verlaagd naar 55 miljoen. In de berekeningen zijn deze wijzigingen als volgt verwerkt: De groenwaarde wordt bepaald door de MEP offshore wind (voor 3:, ct/kwh) + de resterende REB-vrijstelling (voor 3:,9 ct/kwh); tezamen is dit 9,7 ct/kwh. Dit betekent dat wanneer een offshore windpark in 3 wordt gerealiseerd dit park deze groenwaarde ontvangt gedurende de 1 jaar daaropvolgend. Het is evenwel onzeker of de resterende REB-vrijstelling door de energieleverancier geheel zal worden doorgesluisd naar de producent. Derhalve is voor de groenwaarde uitgegaan van een bandbreedte van,7 tot 9,7 ct/kwh. Voorts wordt ervan uitgegaan dat de MEP-vergoeding in de komende jaren voor nieuwe offshore windparken lager is dan die in 3 aangezien ook de verwachte investeringskosten zullen dalen. In de berekeningen wordt uitgegaan van een daling over een periode van 1 jaar van, naar 5 ct/kwh. Tezamen met de gehele of gedeeltelijke doorsluis van de REB-vrijstelling resulteert dit in een groenwaarde voor nieuwe offshore windparken in 13 van,9 (laag) tot 7,9 ct/kwh (hoog). In de berekening was rekening gehouden met een korting op de commodityprijs van,3 ct/kwh vanwege de onzekerheid in het aanbod. Dit is waarschijnlijk een te optimistische inschatting. Bij berekeningen die door ECN in opdracht van Ministerie van Economische Zaken voor het bepalen van de MEP vergoedingen is uitgegaan van een korting van, ct./kwh. Dit is in de nieuwe berekening overgenomen. In de berekening was rekening gehouden met de VAMIL door een verlaging van de investeringskosten van %. Deze verlaging is ongedaan gemaakt. Voorts is het plafond voor de IEA-regeling verlaagd van 9 naar 55 miljoen. De resultaten van de herziene berekeningen worden in de navolgende tabellen en figuren weergegeven. 1 ECN-C---55 ECN-C---55A

3 1 1 groenwaarde OWP; eerste 1 exploitatiejaren is groenwaarde gelijk aan aan die van het eerste exploitatiejaar baseload CO-credits Figuur 5.1 Verwachte marktwaarde voor elektriciteit: de commodityprijs (base load), de groenwaarde en de waarde van CO -credits Tabel 5.3 Kostprijsberekening 5 MW offshore windpark bij verschillende bouwjaren (euro s 1) Eenheid OWP A OWP B OWP C OWP D Bouwjaar [Jaar] Jaar volledig in bedrijf [Jaar] 1 1 Aantal turbines [Aantal] Turbinevermogen [MW/turbine] 3,, 5,, Laag Investering [mln ] Kapitaalskosten [mln /jaar] O&M-kosten [mln /jaar] Jaarlijkse kosten [mln /jaar] Opbrengst [GWh] Kostprijs [ ct/kwh],7 5,73 5,, Hoog Investering [mln ] Kapitaalskosten [mln /jaar] O&M-kosten [mln /jaar] Jaarlijkse kosten [mln /jaar] Opbrengst [GWh] Kostprijs [ ct/kwh] 9,9,53 7,53,5 ECN-C---55A 3

4 - 7 1 OWP A OWP B OWP C OWP D Figuur 5.5 Verwachte marges voor het 5 MW offshore windpark in 7, 1 en 13 bij verschillende bouwjaren (OWP A: 5; OWP B: 7; OWP C: 9; OWP D: 11), wanneer de geproduceerde elektriciteit, naast een commodityprijs, een additionele groenwaarde heeft [ ct/kwh] OWP A OWP B OWP C OWP D Figuur 5. Verwachte marges voor het 5 MW offshore windpark in 7, 1 en 13 bij verschillende bouwjaren (OWP A: 5; OWP B: 7; OWP C: 9; OWP D: 11), bij het wegvallen van de fiscale investeringssteun en groenwaarde ECN-C---55A

5 Offshore windpark Bouwjaar 5 Bouwjaar 7 Bouwjaar 9 Bouwjaar 11 Figuur S. Bandbreedte van de verwachte marges tussen marktwaarde en kostprijs voor het 5 MW offshore windpark in 7, 1 en 13 bij verschillende bouwjaren, wanneer de geproduceerde elektriciteit, naast een commodityprijs, een additionele groenwaarde heeft. De hierbij veronderstelde kostendaling van offshore windtechnologie kan alleen worden gerealiseerd wanneer met deze technologie ervaring wordt opgedaan. De kostprijs voor windparken met bouwjaren 7, 9 en 11 kan niet voor alle drie de jaren worden berekend aangezien deze windparken dan nog niet operationeel zijn ECN-C---55A 5

Financiële baten van windenergie

Financiële baten van windenergie Financiële baten van windenergie Grootschalige toepassing van 500 MW in 2010 en 2020 Opdrachtgever Ministerie van VROM i.s.m. Islant Auteurs Drs. Ruud van Rijn Drs. Foreno van der Hulst Drs. Ing. Jeroen

Nadere informatie

Windenergie op zee: groen en rendabel

Windenergie op zee: groen en rendabel Windenergie op zee: groen en rendabel Inleiding Onderzoek van het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) 1 toont aan dat vanaf 1 juli het tot nu toe grootste knelpunt bij de ontwikkeling van offshore

Nadere informatie

1 Inleiding. 2 Uitgangspunten. Notitie Petten, 15 oktober 2014

1 Inleiding. 2 Uitgangspunten. Notitie Petten, 15 oktober 2014 Notitie Petten, 15 oktober 2014 Afdeling Policy Studies Van Aan Sander Lensink Marc Streefkerk (Ministerie van Economische Zaken) Kopie Onderwerp Update kosten windenergie op zee, fase II (openbaar) 1

Nadere informatie

Schatting van de kostenontwikkeling van offshore windenergie in Nederland en de benodigde Rijksbijdrage voor het behalen van 6.

Schatting van de kostenontwikkeling van offshore windenergie in Nederland en de benodigde Rijksbijdrage voor het behalen van 6. April 2004 ECN-C--04-045 Schatting van de kostenontwikkeling van offshore windenergie in Nederland en de benodigde Rijksbijdrage voor het behalen van 6.000 MW in 2020 H.J. de Vries E.J.W. van Sambeek Verantwoording

Nadere informatie

ECN Beleidsstudies. 1. Inleiding. ECN-N maart Notitie Basisbedragen SDE 2011, appendix bij ECN

ECN Beleidsstudies. 1. Inleiding. ECN-N maart Notitie Basisbedragen SDE 2011, appendix bij ECN ECN Beleidsstudies Notitie Basisbedragen SDE 2011, appendix bij ECN--10-082 ECN-N--11-012 28 maart 2011 Aan : Ministerie EL&I Kopie aan : Van : Sander Lensink ECN 1. Inleiding In september 2010 hebben

Nadere informatie

BEDRIJFSECONOMISCHE BEOORDELING VAN TWEE CO 2 -VRIJE OPTIES VOOR ELEKTRICITEITSPRODUCTIE VOOR DE MIDDELLANGE TERMIJN

BEDRIJFSECONOMISCHE BEOORDELING VAN TWEE CO 2 -VRIJE OPTIES VOOR ELEKTRICITEITSPRODUCTIE VOOR DE MIDDELLANGE TERMIJN Juni 2002 ECN-C--02-055 BEDRIJFSECONOMISCHE BEOORDELING VAN TWEE CO 2 -VRIJE OPTIES VOOR ELEKTRICITEITSPRODUCTIE VOOR DE MIDDELLANGE TERMIJN Exploitatieverlenging kerncentrale Borssele en offshore windenergie

Nadere informatie

Windenergie goedkoper dan kernenergie!

Windenergie goedkoper dan kernenergie! Go Wind - Stop nuclear Briefing 1 26 june 2002 Windenergie goedkoper dan kernenergie! Electrabel geeft verkeerde informatie over kostprijs van kernenergie en windenergie. Electrabel beweert dat windenergie

Nadere informatie

Economische aspecten van kernenergie

Economische aspecten van kernenergie Factsheet ten behoeve van de werkbijeenkomst Kernenergie op 25 februari 2005. Rathenau Instituut, Den Haag. Economische aspecten van kernenergie Bij de economische aspecten van kernenergie gaat het om

Nadere informatie

De kleur van stroom: de milieukwaliteit van in Nederland geleverde elektriciteit

De kleur van stroom: de milieukwaliteit van in Nederland geleverde elektriciteit De kleur van stroom: de milieukwaliteit van in geleverde elektriciteit Feiten en conclusies uit de notitie van ECN Beleidsstudies Sinds 1999 is de se elektriciteitsmarkt gedeeltelijk geliberaliseerd. In

Nadere informatie

Bijlage 1: Berekening realisatie 9% duurzaam in 2010

Bijlage 1: Berekening realisatie 9% duurzaam in 2010 Bijlage 1: Berekening realisatie 9% duurzaam in 2010 Toelichting bij de doelstelling van 9% duurzame elektriciteit: - De definitie van de 9% doelstelling is conform de EU richtlijn duurzame elektriciteit

Nadere informatie

Duurzame liberalisering in Nederland?

Duurzame liberalisering in Nederland? Duurzame liberalisering in Nederland? Inleiding De afgelopen jaren is de vraag naar groene stroom enorm gestegen. Maar er is in Nederland onvoldoende aanbod aan duurzaam elektriciteitsvermogen zoals windmolens,

Nadere informatie

Wind in de SDE. Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma. 13 juni 2014

Wind in de SDE. Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma. 13 juni 2014 Wind in de SDE Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma 13 juni 2014 Inleiding SDE algemeen Wind in de SDE SDE aanvragen en dan SDE Resultaten Nieuwe ontwikkelingen Handboek risicozonering (mededeling) 2 Stimulering

Nadere informatie

Externe notitie Amsterdam, 29 augustus Bevindingen

Externe notitie Amsterdam, 29 augustus Bevindingen Externe notitie Amsterdam, 29 augustus 2017 Kenmerk Afdeling Van Voor ECN-N--17-022 S.M. Lensink, L.W.M. Beurskens Ministerie van Economische Zaken Onderwerp Kosten wind op zee 2017 (versie 2 met update

Nadere informatie

Subsidie-aanvragen 950 MW tender (openbaar)

Subsidie-aanvragen 950 MW tender (openbaar) ECN Beleidsstudies Notitie Aan Kopie aan Subsidie-aanvragen 950 MW tender (openbaar) Ed Buddenbaum Herman Bijmans Mariëlle Homans EZ EZ EZ ECN-BS--09-037 1 december 2009 Van Sander Lensink Joost van Stralen

Nadere informatie

Aannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid. Nordex N100 Nordex N100

Aannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid. Nordex N100 Nordex N100 Vergelijking aannames Energie-U, Bosch & van Rijn, BvLW Aannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid Windturbine type Nordex N100 Nordex N100 Nordex N100 Vermogen 2,5 2,5 2,5 MW Aantal

Nadere informatie

Opbouw van huidige en toekomstige energieprijzen

Opbouw van huidige en toekomstige energieprijzen ECN Beleidsstudies ENERGIE MARKT TRENDS 2001 Energieprijzen Opbouw van huidige en toekomstige energieprijzen Fieke Rijkers Opbouw van huidige en toekomstige energieprijzen De eindverbruikersprijzen voor

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 28 665 Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 ten behoeve van de stimulering van de milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie Nr. 41 BRIEF

Nadere informatie

Profiel- en onbalans kosten (gemiddelde 2015-2029) [ /kwh]

Profiel- en onbalans kosten (gemiddelde 2015-2029) [ /kwh] Notitie Petten, 15 december 2014 Afdeling Policy Studies Van Aan Carolien Kraan, Sander Lensink S. Breman-Vrijmoed (Ministerie van Economische Zaken) Kopie Onderwerp Basisprijzen SDE+ 2015 Samenvatting

Nadere informatie

Nordex Windturbine type

Nordex Windturbine type Vergelijking aannames Energie-U, Bosch & van Rijn, BvLW Aannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid Nordex Nordex Windturbine type N100 N100 Vermogen 2,5 2,5 2,5 MW Aantal 8 8 8 Totaal

Nadere informatie

ook voor de MEP-subsidie voor WKK Voorlichtingsbijeenkomst Meetvoorschriften WKK onder de MEP 5 juni 2003

ook voor de MEP-subsidie voor WKK Voorlichtingsbijeenkomst Meetvoorschriften WKK onder de MEP 5 juni 2003 METEN IS WETEN ook voor de MEP-subsidie voor WKK Voorlichtingsbijeenkomst Meetvoorschriften WKK onder de MEP 5 juni 2003 door Frits Otte, Ministerie van Economische Zaken Opzet presentatie Inleiding, achtergrond

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 561 Structuurvisie Windenergie op Zee (SV WoZ) Nr. 25 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Opschalen, saneren of vervangen

Opschalen, saneren of vervangen Opschalen, saneren of vervangen Veel te sober ingerichte één op één vervangingsregeling SDE+ 2015 onderzoek Bosch &van Rijn i.o.v. NWEA 1000-1800 MW MEP en oudere turbines Lage energieprijzen -> geen rendabele

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken. Windenergie op zee. Stakeholderbijeenkomst 6 september 2016

Ministerie van Economische Zaken. Windenergie op zee. Stakeholderbijeenkomst 6 september 2016 Ministerie van Economische Zaken Windenergie op zee Stakeholderbijeenkomst 6 september 2016 Inhoud presentaties Inhoudelijke toelichting: 1. Kader en besluitvorming: Bert Wilbrink (Economische Zaken) 2.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 561 Structuurvisie Windenergie op Zee (SV WoZ) 34 508 Regels omtrent windenergie op zee (Wet windenergie op zee) Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER

Nadere informatie

KOSTEN DUURZAME ELEKTRICITEIT. Windenergie op zee. H.J.T. Kooijman E.J.W. van Sambeek

KOSTEN DUURZAME ELEKTRICITEIT. Windenergie op zee. H.J.T. Kooijman E.J.W. van Sambeek Augustus 2003 KOSTEN DUURZAME ELEKTRICITEIT Windenergie op zee H.J.T. Kooijman E.J.W. van Sambeek Verantwoording Deze publicatie is door ECN geschreven in het kader van een opdracht van het Ministerie

Nadere informatie

Lensink, S.M. en Beurskens, L.W.M. met medewerking van Decisio (Hoefsloot, N. en De Pater, M.)

Lensink, S.M. en Beurskens, L.W.M. met medewerking van Decisio (Hoefsloot, N. en De Pater, M.) Externe notitie Amsterdam, 28 oktober 2016 Afdeling Beleidsstudies ECN-N--16-017 Van Aan Lensink, S.M. en Beurskens, L.W.M. met medewerking van Decisio (Hoefsloot, N. en De Pater, M.) Ministerie van Economische

Nadere informatie

Plaats en datum Ons kenmerk Uw kenmerk Utrecht, 17 september 2007 Br-secr. 110N -

Plaats en datum Ons kenmerk Uw kenmerk Utrecht, 17 september 2007 Br-secr. 110N - Ministerie van Economische Zaken T.a.v. de heer Ir. E.C.R.H. Eijkelberg Postbus 20101 2500 EL DEN HAAG cc. Ministerie van Economische Zaken t.a.v. de heer Drs. M. Buys. Plaats en datum Ons kenmerk Uw kenmerk

Nadere informatie

CONCEPT 30 januari 2008

CONCEPT 30 januari 2008 CONCEPT 30 januari 2008 Regeling van de Minister van Economische Zaken van, nr. WJZ, houdende vaststelling van correcties ten behoeve van de voorschotverlening voor de stimulering van duurzame energieproductie

Nadere informatie

tot wijziging van het Besluit stimulering duurzame energieproductie in verband met bepalingen over de subsidiëring van innovatieve windenergie op zee

tot wijziging van het Besluit stimulering duurzame energieproductie in verband met bepalingen over de subsidiëring van innovatieve windenergie op zee Besluit van tot wijziging van het Besluit stimulering duurzame energieproductie in verband met bepalingen over de subsidiëring van innovatieve windenergie op zee Concept 14 december 2016 Wij Willem-Alexander,

Nadere informatie

Basisbedrag met aansluiting op het hoogspanningsnet op land

Basisbedrag met aansluiting op het hoogspanningsnet op land Externe notitie Petten, 24 april 2015 Afdeling ECN Beleidsstudies ECN-N 15-014 Van Aan S.M. Lensink, L.W.M. Beurskens Ministerie van Economische Zaken Onderwerp Kosten wind op zee 2015 Samenvatting Het

Nadere informatie

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2013/2. Deel 2: actualisatie OT/Bf voor projecten met een startdatum voor 1 januari 2014

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2013/2. Deel 2: actualisatie OT/Bf voor projecten met een startdatum voor 1 januari 2014 Vlaams Energieagentschap Rapport 2013/2 Deel 2: actualisatie OT/Bf voor projecten met een startdatum voor 1 januari 2014 Inhoud Actualisatie installaties met startdatum vanaf 1/1/2013... 2 1. PV-installaties

Nadere informatie

Business Case Windpark Lage Weide. Raadsinformatie avond 20 maart

Business Case Windpark Lage Weide. Raadsinformatie avond 20 maart Business Case Windpark Lage Weide Raadsinformatie avond 20 maart 1 Doelstelling presentatie Aspecten het sociaal ondernemen Energie-U Inzicht in de algemene financiële haalbaarheid van een windpark Inzicht

Nadere informatie

Onrendabele top berekeningen voor bestaande WKK 2008. J.S. Hers W. Wetzels A.J. Seebregts A.J. van der Welle

Onrendabele top berekeningen voor bestaande WKK 2008. J.S. Hers W. Wetzels A.J. Seebregts A.J. van der Welle Onrendabele top berekeningen voor bestaande WKK 2008 J.S. Hers W. Wetzels A.J. Seebregts A.J. van der Welle ECN-E--08-022 Mei 2008 Verantwoording ECN heeft van het Ministerie van Economische Zaken opdracht

Nadere informatie

slibvergisting, wordt omgezet in elektric iteit 0,029 per kwh. slibvergisting, wordt omgezet in elektriciteit 0,029 per kwh.

slibvergisting, wordt omgezet in elektric iteit 0,029 per kwh. slibvergisting, wordt omgezet in elektriciteit 0,029 per kwh. Regeling van de Minister van Economische Zaken van.., nr. WJZ, houdende vaststelling van de vaste bedragen per kwh ter stimulering van de milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie voor het jaar 2005

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1996 1997 25 026 Reductie CO 2 -emissies Nr. 3 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage,

Nadere informatie

Bijlage 1 Meerjarenoverzicht SDE+

Bijlage 1 Meerjarenoverzicht SDE+ Bijlage 1 Meerjarenoverzicht SDE+ Hoe werkt de SDE+? De SDE+ is een exploitatiesubsidie. Dat wil zeggen dat producenten subsidie ontvangen voor de duurzame energie die zij opwekken. Omdat de kostprijs

Nadere informatie

De helft van de elektriciteit duurzaam in 2025? En

De helft van de elektriciteit duurzaam in 2025? En 1 van 14 10-1-2019 16:38 Energieblog van Jasper Vis Ik hou van feiten over onze energievoorziening. Ik schrijf deze blog op persoonlijke titel. Tot 1 oktober 2018 was ik directeur Nederland bij Ørsted

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

TKI Wind op Zee Workshop Financiering

TKI Wind op Zee Workshop Financiering TKI Wind op Zee Workshop Financiering Met welk support regime worden ambities offshore wind NL bereikt? 7 mei 2013 Amersfoort Marco Karremans Wind op Zee cruciaal voor 16% duurzame energie in 2020 Doelstelling:

Nadere informatie

EUROPESE COMMISSIE. Brussel, 15.VI.2006 C(2006)2415. Steunmaatregel nr. N 543/2005 - Nederland "Stimulering van WKK onder de MEP" Excellentie,

EUROPESE COMMISSIE. Brussel, 15.VI.2006 C(2006)2415. Steunmaatregel nr. N 543/2005 - Nederland Stimulering van WKK onder de MEP Excellentie, EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.VI.2006 C(2006)2415 Betreft: Steunmaatregel nr. N 543/2005 - Nederland "Stimulering van WKK onder de MEP" Excellentie, De Commissie deelt de Nederlandse autoriteiten mee

Nadere informatie

Notitie Amsterdam, 20 november Samenvatting. 1 Langetermijnenergieprijs

Notitie Amsterdam, 20 november Samenvatting. 1 Langetermijnenergieprijs Notitie Amsterdam, 20 november 2017 ECN-N--17-026 Kenmerk Afdeling Van Voor Beleidsstudies Sander Lensink, Adriaan van der Welle Ministerie van Economische Zaken Onderwerp Basisprijzen en basisprijspremies

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 17 juli 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De productie van hernieuwbare elektriciteit

Nadere informatie

Auteurs:E. Benz, C. Hewicker, N. Moldovan, G. Stienstra, W. van der Veen

Auteurs:E. Benz, C. Hewicker, N. Moldovan, G. Stienstra, W. van der Veen 30920572-Consulting 10-0198 Integratie van windenergie in het Nederlandse elektriciteitsysteem in de context van de Noordwest Europese elektriciteitmarkt Eindrapport Arnhem, 12 april 2010 Auteurs:E. Benz,

Nadere informatie

Onderzoek. Wie is de grootste producent van duurzame elektriciteit in Nederland 2012. Auteur: C. J. Arthers, afd. Corporate Responsibility, Essent

Onderzoek. Wie is de grootste producent van duurzame elektriciteit in Nederland 2012. Auteur: C. J. Arthers, afd. Corporate Responsibility, Essent Onderzoek Wie is de grootste producent van duurzame elektriciteit in Nederland 2012 Auteur: C. J. Arthers, afd. Corporate Responsibility, Essent Datum: 9 september 2013 Vragen of reacties kunt u sturen

Nadere informatie

Vragen en Antwoorden. SDE+ categorie wind op zee

Vragen en Antwoorden. SDE+ categorie wind op zee Vragen en Antwoorden SDE+ categorie wind op zee Aan welke type certificering moet een windturbine voldoen? In artikel 6.16g van het Waterbesluit is vastgelegd dat ten minste vier weken voor ingebruikname

Nadere informatie

Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016

Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016 PV Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016 Technische stand van zaken Kostprijzen Marktevoluties Volumes - Vlaanderen Content Soltech 2 Technische stand

Nadere informatie

Certificering budgettaire raming Wet minimum CO₂prijs

Certificering budgettaire raming Wet minimum CO₂prijs Certificering budgettaire raming Wet minimum CO₂prijs elektriciteitsopwekking Deze publicatie certificeert de raming van de opbrengst van een nationale CO₂minimumprijs voor elektriciteitsopwekking in de

Nadere informatie

ECN Beleidsstudies ECN-BS--08-028 17 september 2008. Kosten van elektriciteitsopwekking

ECN Beleidsstudies ECN-BS--08-028 17 september 2008. Kosten van elektriciteitsopwekking ECN Beleidsstudies ECN-BS--08-028 17 september 2008 Notitie: Kosten van elektriciteitsopwekking De kosten en onzekerheden van kernenergie en andere CO 2 -emissiereducerende technieken voor grootschalige

Nadere informatie

Windenergie. 1. Wat is windenergie? 3. Wat zijn voordelen, nadelen en risico s van windenergie?

Windenergie. 1. Wat is windenergie? 3. Wat zijn voordelen, nadelen en risico s van windenergie? Windenergie ECN-facts 1. Wat is windenergie? Windenergie is de verzamelnaam voor technieken waarbij de bewegingsenergie die in wind zit, wordt omgezet in andere bewegingsenergie of in elektrische energie.

Nadere informatie

16% Energie van eigen bodem. 17 januari 2013

16% Energie van eigen bodem. 17 januari 2013 16% Energie van eigen bodem 17 januari 2013 Inhoud Klimaatverandering Energie in Nederland Duurzame doelen Wind in ontwikkeling Northsea Nearshore Wind Klimaatverandering Conclusie van het IPCC (AR4, 2007)

Nadere informatie

Ontwerpregeling subsidiebedragen WKK 2006

Ontwerpregeling subsidiebedragen WKK 2006 Handelend na overleg met de Minister van Financiën en de Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer; Gelet op artikel 72p, tweede lid, van de Elektriciteitswet 1998; Besluit:

Nadere informatie

Voortgangsrapport windenergie op zee. Programma windenergie op zee

Voortgangsrapport windenergie op zee. Programma windenergie op zee Voortgangsrapport windenergie op zee Programma windenergie op zee 11 december 2014 Inhoud Wat moeten we doen? Waar staan we nu? Randvoorwaarden Waar staan we nu? Voorbereiding tender Borssele SDE+ tendersysteem

Nadere informatie

Review van rapportage "MEP-vergoeding voor windenergie op land"

Review van rapportage MEP-vergoeding voor windenergie op land Review van rapportage "MEP-vergoeding voor windenergie op land" Utrecht, 19 mei 2003 PricewaterhouseCoopers is de handelsnaam van onder meer de volgende vennootschappen: PricewaterhouseCoopers Accountants

Nadere informatie

Windvermogen in Nederland,

Windvermogen in Nederland, Indicator 11 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De elektriciteitsproductie van

Nadere informatie

Stand van zaken offshore windenergie in Nederland

Stand van zaken offshore windenergie in Nederland Stand van zaken offshore windenergie in Nederland Chris Westra (We@Sea) met dank aan Sander de Jong (Rijkswaterstaat Noordzee) Offshore windturbineparken in NL Ronde 1 2 windturbineparken operationeel

Nadere informatie

2 Producenten grijze stroom laten betalen voor transport?

2 Producenten grijze stroom laten betalen voor transport? ECN Beleidsstudies ECN-BS-10-016 29 april 2010 Producenten van grijze stroom laten betalen voor transport? Notitie aan : Werkgroep Heroverweging Energie en Klimaat Kopie aan : A.W.N. van Dril Van : F.D.J.

Nadere informatie

Windvermogen in Nederland,

Windvermogen in Nederland, Indicator 19 juli 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De elektriciteitsproductie van

Nadere informatie

Position Paper Contact Datum Omschrijving

Position Paper Contact Datum Omschrijving Position Paper: Meerkosten op elektriciteit: toestand 2011 Contact: Emilie Butaye (Fédération de l Industrie du Verre) +32 2 542 61 29 emilie.butaye@vgi-fiv.be Datum: 7/04/2011 Omschrijving De prijs die

Nadere informatie

Staatssteun N 265/ Nederland Near Shore Windpark - Wijziging van besluit N 578/1999

Staatssteun N 265/ Nederland Near Shore Windpark - Wijziging van besluit N 578/1999 EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.I.2006 C(2006)119 Betreft: Staatssteun N 265/2005 - Nederland Near Shore Windpark - Wijziging van besluit N 578/1999 Excellentie, Hierbij deelt de Commissie Nederland mede

Nadere informatie

CONCEPT. Besluit: 1 Stcrt. 2003, 249; gewijzigd bij ministeriële regeling van 27 januari 2005 (Stcrt. 25). 2 Stcrt. 2004, 126.

CONCEPT. Besluit: 1 Stcrt. 2003, 249; gewijzigd bij ministeriële regeling van 27 januari 2005 (Stcrt. 25). 2 Stcrt. 2004, 126. Regeling van de Minister van Economische Zaken van., nr..., houdende wijziging van de Regeling subsidiebedragen milieukwaliteit elektriciteitsproductie 2005, de Regeling subsidiebedragen milieukwaliteit

Nadere informatie

Informatie over het project

Informatie over het project Informatie over het project Op de sporthal Mondriaan in Oss legt Energiecoöperatie Oss een installatie voor het opwekken van elektriciteit uit zonlicht (PV-panelen). Deelnemers kopen er delen van en worden

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 28 665 Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 ten behoeve van de stimulering van de milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie Nr. 27 BRIEF

Nadere informatie

Windvermogen in Nederland,

Windvermogen in Nederland, Indicator 15 juli 2008 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2007 is het windvermogen toegenomen

Nadere informatie

c.c. het Ministerie van EZ t.a.v. dhr. P. Silvertant

c.c. het Ministerie van EZ t.a.v. dhr. P. Silvertant VAN Algemene Rekenkamer, team SDE+ DATUM 12 mei 2015 AAN De Vaste Kamercommissie EZ t.a.v. mw. M. Franke c.c. het Ministerie van EZ t.a.v. dhr. P. Silvertant BETREFT Uitgaven SDE+ en ODE Tijdens de briefing

Nadere informatie

Emissiekentallen elektriciteit. Kentallen voor grijze en niet-geoormerkte stroom inclusief upstream-emissies

Emissiekentallen elektriciteit. Kentallen voor grijze en niet-geoormerkte stroom inclusief upstream-emissies Emissiekentallen elektriciteit Kentallen voor grijze en niet-geoormerkte stroom inclusief upstream-emissies Notitie: Delft, januari 2015 Opgesteld door: M.B.J. (Matthijs) Otten M.R. (Maarten) Afman 2 Januari

Nadere informatie

Introductie windenergiesector

Introductie windenergiesector Introductie windenergiesector Blok 2 Sander Lagerveld Dag 10 Windenergie 1 Duurzaam werken op Zee Toepassing van windenergie in Nederland Duurzaam werken op zee 2 Windmolens verschijnen vanaf 12e eeuw

Nadere informatie

Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5

Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5 Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 1/5 Bijlage 2 Potentieelberekening energiestrategie 2/5 Toelichting bij scenario-analyse energiebeleid Beesel Venlo Venray Deze toelichting beschrijft wat

Nadere informatie

Tijdelijke duurzame energie

Tijdelijke duurzame energie Tijdelijke duurzame energie Tijdelijk Uitgewerkte businesscases voor windenergie, zonne-energie en biomassa Anders Bestemmen Tijdelijke duurzame energie Inleiding In het Corporate Innovatieprogramma van

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken. Windenergie op zee. Raadsinformatiebijeenkomst Commissie Leefomgeving Gemeente Den Haag

Ministerie van Economische Zaken. Windenergie op zee. Raadsinformatiebijeenkomst Commissie Leefomgeving Gemeente Den Haag Ministerie van Economische Zaken Windenergie op zee Raadsinformatiebijeenkomst Commissie Leefomgeving Gemeente Den Haag Inhoud presentaties Technisch inhoudelijke toelichting t.a.v.: 1. Kader en besluitvorming:

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 68 68 88april 2009 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 27 maart 2009, nr. WJZ/9058635, houdende vaststelling

Nadere informatie

Fiscale faciliteiten op milieugebied,

Fiscale faciliteiten op milieugebied, Indicator 14 november 2008 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Er bestaan verschillende fiscale

Nadere informatie

Financiële overzichten en risico s windpark Elzenburg de Geer

Financiële overzichten en risico s windpark Elzenburg de Geer Titel Financiële overzichten en risico s windpark Elzenburg de Geer Datum 26 januari 2015 Auteur Ruud van Rijn Inleiding Dit document geeft op hoofdlijnen inzicht in de kosten/baten en de risico s van

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

EUROPESE COMMISSIE. Brussel, C(2003)2513 fin. Steunmaatregel N 266/ Nederland Project Offshore Windpark Q7. Excellentie, 1.

EUROPESE COMMISSIE. Brussel, C(2003)2513 fin. Steunmaatregel N 266/ Nederland Project Offshore Windpark Q7. Excellentie, 1. EUROPESE COMMISSIE Brussel, 23.07.2003 C(2003)2513 fin Subject: Steunmaatregel N 266/2003 - Nederland Project Offshore Windpark Q7 Excellentie, 1. PROCEDURE Bij brief van 26 juni 2003 (bij de Commissie

Nadere informatie

Karakteristieken van duurzame energie in relatie tot de Afsluitdijk

Karakteristieken van duurzame energie in relatie tot de Afsluitdijk Karakteristieken van duurzame energie in relatie tot de Afsluitdijk Kostendata en andere parameters voor de evaluatie van duurzame energieopties in verband met integrale verbetering van de Afsluitdijk

Nadere informatie

Windparken op zee, risico s tijdens ontwikkeling en bouwfase. Jaap Olthoff. head of technology Vattenfall Benelux 24/11/09

Windparken op zee, risico s tijdens ontwikkeling en bouwfase. Jaap Olthoff. head of technology Vattenfall Benelux 24/11/09 financie Windparken op zee, risico s tijdens ontwikkeling en bouwfase of: wie gooit zijn geld in zee Jaap Olthoff head of technology Vattenfall Benelux 24/11/09 Inhoud financie Waarom projectfinanciering

Nadere informatie

Integratie van grootschalig windvermogen in het Nederlandse elektriciteitssysteem

Integratie van grootschalig windvermogen in het Nederlandse elektriciteitssysteem Integratie van grootschalig windvermogen in het Nederlandse elektriciteitssysteem Consequenties voor de balanshandhaving en oplossingsrichtingen Engbert Pelgrum, TenneT TSO B.V. Symposium Cogen Nederland

Nadere informatie

Datum 10 januari 2015 Betreft Beantwoording vragen over de energierekening huishoudens cf. de NEV 2014

Datum 10 januari 2015 Betreft Beantwoording vragen over de energierekening huishoudens cf. de NEV 2014 >Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

Groei duurzame energieaanbod afhankelijk van succes offshore windenergie

Groei duurzame energieaanbod afhankelijk van succes offshore windenergie ECN Beleidsstudies ENERGIE MARKT TRENDS 2001 Technologiekeuze en milieugevolgen Groei duurzame energieaanbod afhankelijk van succes offshore windenergie Manuel de Noord Groei duurzame energieaanbod afhankelijk

Nadere informatie

Presentatie van het onderzoek: Windenergie in Dordrecht? Verkenning van kansen

Presentatie van het onderzoek: Windenergie in Dordrecht? Verkenning van kansen Presentatie van het onderzoek: Windenergie in Dordrecht? Verkenning van kansen 1 Doelstelling Dordrecht 2015 Routekaart Duurzaamheidsdoelstellingen 2010-2015: Doelstelling 2015 Duurzame energie 132 TJ

Nadere informatie

WINDFO. Nieuwsbrief van de. westfriese WINDMOLEN coöperatie. 17e jaargang nummer 2 april 2003

WINDFO. Nieuwsbrief van de. westfriese WINDMOLEN coöperatie. 17e jaargang nummer 2 april 2003 WINDFO Nieuwsbrief van de westfriese WINDMOLEN coöperatie 17e jaargang nummer 2 april 2003 COLOFON De WINDFO is de nieuwsbrief van de Westfriese Windmolen Coöperatie UA. Papiermolen 30 1622 KV Hoorn 0229-244121

Nadere informatie

Factsheet: Dong Energy

Factsheet: Dong Energy Factsheet: Dong Energy Holding/bestuurder Type bedrijf Actief in Markt Bedrijfsprofiel Dong Energy Producent/leverancier elektriciteit (en aardgas) Europa Consumenten/zakelijk - Omzet 900 miljoen (NL)/9

Nadere informatie

Gegevens stroometikettering 2004

Gegevens stroometikettering 2004 CE CE Oplossingen voor Oplossingen voor milieu, economie milieu, economie en technologie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft tel: 015 2 150 150 fax: fax: 015 015 2 150 150 151 151

Nadere informatie

Geluid. De norm: 47 db L den

Geluid. De norm: 47 db L den Geluid De norm: 47 db L den Elk windenergieproject moet voldoen aan de wettelijke norm: 47 db L den bij alle geluidsgevoelige objecten in de buurt. Dit is de maximaal toegestane gemiddelde jaarlijkse geluidsdruk

Nadere informatie

Windvermogen in Nederland,

Windvermogen in Nederland, Indicator 13 oktober 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De elektriciteitsproductie van

Nadere informatie

MKBA Lokaal Energiek. Frequently Asked Questions. eerste versie 29 januari 2013 tweede versie 14 februari 2013

MKBA Lokaal Energiek. Frequently Asked Questions. eerste versie 29 januari 2013 tweede versie 14 februari 2013 MKBA Lokaal Energiek Frequently Asked Questions eerste versie 29 januari 2013 tweede versie 14 februari 2013 Wat is een MKBA? Een MKBA is een methode waarmee op gestructureerde wijze de maatschappelijke

Nadere informatie

RAMINGSTOELICHTINGEN. Toelichting op de ramingen van de budgettaire effecten van de maatregelen in de nota van wijziging bij het Belastingplan 2018.

RAMINGSTOELICHTINGEN. Toelichting op de ramingen van de budgettaire effecten van de maatregelen in de nota van wijziging bij het Belastingplan 2018. RAMINGSTOELICHTINGEN Toelichting op de ramingen van de budgettaire effecten van de maatregelen in de nota van wijziging bij het Belastingplan 2018. Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Ramingstoelichtingen...

Nadere informatie

Status Windenergie op land in Nederland. Transitieplatform Duurzame Elektriciteitsvoorziening TP DEV

Status Windenergie op land in Nederland. Transitieplatform Duurzame Elektriciteitsvoorziening TP DEV Status Windenergie op land in Nederland Transitieplatform Duurzame Elektriciteitsvoorziening TP DEV Datum maandag 27 november 2006 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 1.1 Toename vermogen...3 1.2 Daling kosten...4

Nadere informatie

Aanvullende informatie Obligatielening Nuon Samen in Zon Eemshaven Nuon Samen in Zon B.V.

Aanvullende informatie Obligatielening Nuon Samen in Zon Eemshaven Nuon Samen in Zon B.V. Aanvullende informatie Obligatielening Nuon Samen in Zon Eemshaven Nuon Samen in Zon B.V. 13 februari 2019 Foto: Zonnepark Eemshaven INHOUDSOPGAVE 1 WIJZIGING ZONNEPARK EEMSHAVEN 3 2 ZONNEPARK EEMSHAVEN

Nadere informatie

Technische onderbouwing themapagina s GasTerra Jaarverslag 2012. Gas. Gas. Volume (mrd. m 3 ) 83. Calorische waarde (Hi) (MJ/m 3 ) 31,65

Technische onderbouwing themapagina s GasTerra Jaarverslag 2012. Gas. Gas. Volume (mrd. m 3 ) 83. Calorische waarde (Hi) (MJ/m 3 ) 31,65 Technische onderbouwing themapagina s GasTerra Jaarverslag 2012 Gas Gas Volume (mrd. m 3 ) 83 Calorische waarde (Hi) (MJ/m 3 ) 31,65 Calorische waarde (Hs) (MJ/m 3 ) 35,17 Energie-inhoud op onderwaarde

Nadere informatie

Besluit houdende regels met betrekking tot een net op zee (Besluit schadevergoeding net op zee) NOTA VAN TOELICHTING. 1. Algemeen

Besluit houdende regels met betrekking tot een net op zee (Besluit schadevergoeding net op zee) NOTA VAN TOELICHTING. 1. Algemeen Besluit houdende regels met betrekking tot een net op zee (Besluit schadevergoeding net op zee) NOTA VAN TOELICHTING 1. Algemeen 1. Doel en aanleiding Aanleiding voor dit besluit is de wijziging van de

Nadere informatie

MKBA Windenergie binnen de 12-mijlszone

MKBA Windenergie binnen de 12-mijlszone MKBA Windenergie binnen de 12-mijlszone Den Haag, 3 november 2014 Niels Hoefsloot Ruben Abma Inhoud presentatie 1. Onderzoeksmethode en uitgangspunten 2. Directe effecten 3. Indirecte/externe effecten

Nadere informatie

Wind experience innogy windpark Kattenberg Reedijk. 4 oktober 2018

Wind experience innogy windpark Kattenberg Reedijk. 4 oktober 2018 Wind experience innogy windpark Kattenberg Reedijk 4 oktober 2018 Agenda 13:30 14:15 uur 14:15 14:30 uur 14:30 15:30 uur 15:45 uur Presentatie innogy Busreis naar windpark Bezoek Windpark Kattenberg Reedijk

Nadere informatie

Ketenemissies hernieuwbare elektriciteit

Ketenemissies hernieuwbare elektriciteit Ketenemissies hernieuwbare elektriciteit Notitie Delft, april 2010 Opgesteld door: G.J. (Gerdien) van de Vreede M.I. (Margret) Groot 1 April 2010 3.150.1 Ketenemissies hernieuwbare elektriciteit 1 Inleiding

Nadere informatie

DE NIEUWE GROENESTROOMCERTIFICATEN...en wat met de netvergoeding?

DE NIEUWE GROENESTROOMCERTIFICATEN...en wat met de netvergoeding? DE NIEUWE GROENESTROOMCERTIFICATEN...en wat met de netvergoeding? Jo Neyens, PV-Vlaanderen Intersolution conference 15-17 januari 2014 1 PV GSC en netvergoeding Intersolution 2014 1 ODE Structuur platformen

Nadere informatie

Fiscale faciliteiten op milieugebied,

Fiscale faciliteiten op milieugebied, Indicator 16 mei 2008 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Er bestaan verschillende fiscale

Nadere informatie

Effect Groene Investeringsmaatschappij op SDE

Effect Groene Investeringsmaatschappij op SDE ECN Beleidsstudies Notitie Effect Groene Investeringsmaatschappij op SDE ECN-N--12-029 27 november 2012 Aan : Robin Fransman HFC Kopie aan : Van : S.M. Lensink J. van Stralen ECN ECN Samenvatting Op verzoek

Nadere informatie

AYOP IN DE ENERGIETRANSITIE

AYOP IN DE ENERGIETRANSITIE AYOP IN DE ENERGIETRANSITIE OP WEG NAAR MEER WIND OP ZEE & NIEUWE BUSINESS KANSEN AYOP.COM URGENTIE - ENERGIETRANSITIE Monday 8 th of October 2018, the UN Climate Scientists have alarming news for the

Nadere informatie

Kosten van windenergie wat zijn gevolgen voor de electriciteitsvoorziening?

Kosten van windenergie wat zijn gevolgen voor de electriciteitsvoorziening? 1 Kosten van windenergie wat zijn gevolgen voor de electriciteitsvoorziening? Prof. dr. Machiel Mulder Faculteit Economie en Bedrijfskunde, RUG Economisch Bureau, Autoriteit Consument en Markt 2 e NLVOW

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 9 april 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2014 (voorlopige cijfers) bedroeg

Nadere informatie