Inhoudsopgave 1 Wat is Klik & Tik. Het internet op? 2 Doelgroep 3 Opbouw van het programma 4 De bediening van het programma 5 De vaardigheden per hoofdstuk 6 Oefenvormen 7 Tips voor de docent 8 Instructiebladen 9 Tot slot
1 Wat is Klik & Tik. Het internet op? Klik & Tik. Het internet op is een oefenprogramma voor het basisgebruik van internet. Gebruikers leren met dit programma de eerste stappen op het internet te zetten. Het programma is volledig afgesloten van het echte internet. Gebruikers kunnen dus oefenen in een veilige omgeving. Zo wordt voorkomen dat ze verdwalen op het echte internet. Bij de drie Klik & Tik-programma s is ook een werkboek. Dat kunt u bestellen op www.etv.nl onder Bestellen. 2 Doelgroep Het programma Klik & Tik. Het internet op is ontwikkeld voor iedereen die moeite heeft om zelfstandig op internet zijn weg te vinden. In het programma Klik & Tik. Het internet op wordt eenvoudige taal gebruikt. Een leesvaardigheid op minimaal A2 niveau is wel vereist. Het programma is bedoeld voor beginnende internetgebruikers. Veel mensen zullen dus ook al hulp hebben gehad om de website van Klik & Tik. Het internet op op te starten. In principe is het programma helemaal zelfsturend, maar de ervaring leert dat internet voor veel mensen zo ingewikkeld is, dat er vaak toch wel enige begeleiding gewenst is. In het programma komen veel termen aan de orde die voor ervaren internetgebruikers heel gewoon zijn zoals: browsen, scrollen en vensters. Deze termen worden in de filmpjes bij het programma allemaal uitgelegd, maar voor veel mensen is een extra uitleg door een docent/ ondersteuner een goede aanvulling.
3 Opbouw van het programma Het programma Klik & Tik. Het internet op is opgebouwd rond Julika. Julika legt in een aantal filmpjes stapsgewijs de werking van internet uit. Ze vertelt dat ze met haar nichtje naar de dierentuin gaat en ter voorbereiding een aantal dingen op internet op wil zoeken. Ze bezoekt daarvoor een aantal websites. Een centrale website in het programma is de website van de dierentuin Dieren- Heuvel. DierenHeuvel is een fictieve dierentuin, bedacht voor het programma Klik & Tik. Het internet op. De website van DierenHeuvel is geïntegreerd in het programma. Op deze nagebouwde website zijn allerlei mogelijkheden ingebouwd om te oefenen met vaardigheden die op internet vereist worden. Door een website na te bouwen en te integreren in het programma, kunnen deelnemers in een veilige omgeving oefenen, zonder het risico te lopen op internet te verdwalen. Het programma Klik & Tik. Het internet op bestaat uit zes hoofdstukken. Elk hoofdstuk is onderverdeeld in meerdere modules. Elke module begint met een filmpje van Julika. Zij legt een aantal onderwerpen uit. Na een filmpje komt altijd een serie oefeningen waarin geoefend wordt met datgene wat in het filmpje aan de orde is geweest.
Het programma is niet lineair van opbouw. Gebruikers kunnen heen en weer gaan tussen de filmpjes en de oefeningen. Ze kunnen beslissen een filmpje met uitleg nog eens te bekijken of een blokje oefeningen over te doen. Ze kunnen ook besluiten om bepaalde hoofdstukken over te slaan. In de eerste hoofdstukken worden wel termen uitgelegd die later als bekend worden verondersteld (zoals internetadres, adresbalk, scrollen, vorige, volgende, de vensterknoppen). Indeling van de hoofdstukken: Hoofdstuk 1: de browser Module 1: het internet adres Module 2: scrollen en vensterknoppen Hoofdstuk 2: Navigeren Module 1: het menu Module 2: links in tekst Module 3: links in plaatjes Module 4: vensters en pop-ups Module 5: zoekopdracht geven Hoofdstuk 3: Zoeken Module 1: websites zoeken met Google Module 2: informatie zoeken Module 3: zoekresultaten Module 4: afbeeldingen zoeken Hoofdstuk 4: Invullen Module 1: invoervelden Module 2: NS planner Module 3: nieuwsbrief aanvragen Hoofdstuk 5: e-mail Module 1: e-mail ontvangen Moduel 2: e-mail versturen Module 3: e-mail beantwoorden Module 4: bijlagen openen en versturen Hoofdstuk 6: downloaden Module 1: PDF-bestand downloaden Module 2: Word-bestand downloaden Module 3: foto downloaden Module 4: programma downloaden
Tijdens alle oefeningen is links onder in beeld te zien waar iemand in het programma is. Sommige vragen bestaan uit meerdere opdrachten. Dan verschijnen er rechtsboven in beeld bolletjes voor elke opdracht. Als alle opdrachten gedaan zijn gaan de gebruikers naar de volgende vraag. 4 De bediening van het programma De bediening van Klik & Tik. Het internet op is eenvoudig. Het scherm is overzichtelijk opgebouwd en de knoppen zijn duidelijk weergegeven. Gebruikers moeten om kunnen gaan met de muis en moeten het toetsenbord kunnen gebruiken. Uitleg van de knoppen: Help: Als de gebruikers hier op klikken krijgen ze een duidelijke uitleg van de opdracht. Info: Onder deze knop zitten PDF-documenten met instructieteksten. Resultaten: Hier kunnen gebruikers hun resultaten per module bekijken. Terug: Deze knop is geactiveerd als een module klaar is. Je kunt dan terug naar het beginscherm om een andere les te kiezen. Verder: Deze knop is geactiveerd als gebruikers klaar zijn met een vraag en door moeten gaan. Er verschijnt een groene rand om de knop en hij beweegt. Stop: Stoppen met het programma.
Nog meer knoppen: www (naar de website) en antwoord geven. Voor sommige vragen moeten gebruikers het antwoord opzoeken op de website van DierenHeuvel. Ze zien dan dit scherm: De knop met website. www is actief en beweegt. Daarmee gaan ze naar de Als ze het antwoord gevonden hebben, moeten ze op antwoord geven klikken.
Dan kunnen ze het juiste antwoord kiezen. Gebruikers kunnen zo vaak ze willen heen en weer klikken tussen de website en antwoord geven. Pas als ze een antwoord gegeven hebben gaan ze naar de volgende vraag. 5 De vaardigheden per hoofdstuk In het eerste hoofdstuk komt het gebruik van de browser aan bod. Julika legt uit wat een internetadres is. Ze vertelt dat ze met haar nichtje naar de dierentuin wil en welke websites ze moet bezoeken om de informatie voor die reis te verzamelen. In de oefeningen leren de gebruikers een internetadres intypen en scrollen. Ook leren ze navigeren tussen verschillende websites en ze leren de vensterknoppen te gebruiken. In het tweede hoofdstuk gaat het om het navigeren in een website. Julika legt aan de hand van de website van DierenHeuvel uit wat een menu is en wat tekst- en plaatjeslinks zijn. Ook laat ze links naar nieuwe vensters en pop-ups zien. Tenslotte gebruikt ze de zoekfunctie om informatie op de website te zoeken. In de oefeningen bij dit hoofdstuk worden al deze onderwerpen geoefend.
In het derde hoofdstuk gaat Julika met de zoekmachine Google op zoek naar informatie. Eerst laat ze zien hoe je met hulp van Google internetadressen kunt vinden. Bijvoorbeeld met de zoekterm Rijksmuseum kun je het internetadres: www.rijksmuseum.nl vinden. Daarna gaat ze op zoek naar informatie. Ze leert gebruikers hoe ze hun weg moeten vinden in een resultatenlijst en tenslotte zoekt ze plaatjes met Google Afbeeldingen. De gebruikers oefenen met al deze onderwerpen in de oefeningen. Het vierde hoofdstuk gaat over invullen en aanvragen. Op de website van DierenHeuvel kan Julika een rondleiding aanvragen. Hiervoor moet ze online een formulier invullen. De serie oefeningen die volgen gaan allemaal over online formulieren invullen. Daarna wil Julika haar nichtje laten weten hoe laat ze met de trein gaan. Daarvoor bezoekt ze de site van de NS. De gebruikers leren een reis te plannen met de reisplanner. Tenslotte registreert Julika zich op Mijn DierenHeuvel. Daarvoor heeft ze een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. In de oefeningen die volgen, leren gebruikers hoe ze een gebruikersnaam en wachtwoord moeten kiezen. Het vijfde hoofdstuk gaat over e-mail. Julika e-mailt met haar nichtje over het bezoek aan DierenHeuvel. In dit hoofdstuk leren gebruikers hoe een e- mailadres in elkaar zit. Hoe ze een ontvangen e-mail kunnen openen, hoe ze een e-mail kunnen versturen, hoe ze een e-mail kunnen beantwoorden en hoe ze een e-mail kunnen verwijderen. Tenslotte leren ze hoe ze een tekst of een foto als bijlage kunnen openen en zelf als bijlage kunnen versturen. Het zesde hoofdstuk gaat over downloaden. Dit is een hoofdstuk voor iets meer gevorderden. Julika downloadt in dit hoofdstuk een kleurplaat van de DierenHeuvel website voor haar nichtje. Dit is een PDF-bestand. Ze drukt hem gelijk af. Ook downloadt ze een Worddocument (het bezoekersreglement). En tenslotte nog wat mooie foto s. Ze laat zien hoe de documenten opgeslagen worden. Daarna oefenen gebruikers met het downloaden, printen en opslaan in mappen van verschillende soorten bestanden (PDF, Word en een Afbeelding). Ook leren ze om deze bestanden later weer terug te vinden. Tenslotte leren ze een programma downloaden. Dit laatste gebeurt door het downloaden van het programma IrfanView dat op de site van DierenHeuvel staat. IrfanView is een programma voor het bewerken van foto s.
6 Oefenvormen Klik & Tik. Het internet op gebruikt de volgende oefenvormen: Klik op de juiste plek in de afbeelding Gebruikers zien direct of het goed is of niet. In dat laatste geval moeten ze het opnieuw proberen. Meerkeuzevragen Gebruikers moeten op het juiste antwoord klikken. Als feedback krijgen ze een krul of een kruisje. Als ze een meerkeuzevraag fout beantwoorden krijgen ze na afloop van de serie vragen een herkansing. Invullen Bij sommige oefeningen moeten gebruikers een internetadres intypen. Als ze een fout maken bij het intypen van een internetadres krijgen ze een herkansing. Na een tweede keer fout intypen moeten ze verder naar de volgende opdracht. In hoofdstuk 4 over invullen van online formulieren moeten soms persoonlijke gegevens ingevuld worden. Het gaat hier om het leren invullen van alle gevraagde gegevens. Een controle op de juistheid van de gegevens is uiteraard niet mogelijk. Dit is aan de docent. Zoeken op de website van DierenHeuvel Hier krijgen gebruikers een (meerkeuze-)vraag. Het antwoord moeten ze op de website van DierenHeuvel gaan zoeken. In principe kunnen ze de hele site doorlopen. Op het moment dat ze het antwoord gevonden hebben gaan ze terug naar de vraag en klikken het juiste antwoord aan. Op enkele plekken gaat het erom dat gebruikers een opdracht uitvoeren op DierenHeuvel. Er wordt dan geen vraag gesteld waarop een juist antwoord gegeven kan worden. Als controlevraag wordt dan gesteld: Is het gelukt? Met als antwoordmogelijkheden ja en nee. De docent kan er hier voor kiezen bij deze opdrachten met de gebruiker mee te kijken of hij de opdracht juist uitvoert. (Deze opdrachten zitten in hoofdstuk 2: module 5; hoofdstuk 4: module 1; hoofdstuk 6: modules 2, 3 en 4)
7 Tips voor de docent Handelingen als klik in het vak en Druk op Enter worden in het begin van het programma nog regelmatig genoemd. Later minder. Voor sommige gebruikers kan het nodig zijn om het vaker te horen. Voor het intypen van een naam van een website is precisie vereist. Het kan gebeuren dat het bij een gebruiker keer op keer niet lukt om een goed resultaat te krijgen bij deze oefeningen. Vaak is het dan een kwestie van een enkele letter vergeten of een komma gebruiken in plaats van een punt. Veel gebruikers zien dit soort dingen niet. Een docent kan ze helpen om het wel goed te doen. Extra mogelijkheden in een cursus: In hoofdstuk 5 leren gebruikers omgaan met Hotmail. Maar ze melden zich niet daadwerkelijk aan bij Hotmail en maken geen eigen e-mailadres. In een cursus is het een mooie aanvulling op Klik & Tik. Het internet op om dat wel te doen. Gebruikers kunnen dan daadwerkelijk met elkaar gaan mailen. In Klik & Tik. Het internet op gaan gebruikers niet buiten de Klik & Tikwebsite het internet op. Dit kan in een cursussituatie wel. Voor veel gebruikers kan dat een tussenstap zijn tussen de veiligheid van de serie oefeningen van Klik & Tik. Het internet op en thuis daadwerkelijk het internet opgaan. In hoofdstuk 6 wordt gebruik gemaakt van Windows Vista. Als gebruikers thuis of op de cursus gebruik maken van een andere versie van Windows kan dat verwarring opleveren. Het is belangrijk hier extra uitleg over te geven. In hoofdstuk 6 wordt uitgelegd hoe gebruikers bestanden in mappen kunnen bewaren en terugvinden. Ook hierbij zal het voor veel gebruikers nodig zijn er extra mee te oefenen, voordat ze thuis er daadwerkelijk mee aan de slag kunnen.
8 Instructiebladen Onder de knop Info zitten PDF-bestanden. Hierop wordt de belangrijkste informatie van een hoofdstuk nog eens behandeld. Geprint en gebundeld zijn deze instructiebladen een mooi naslagwerk voor gebruikers. Deze instructiebladen worden op twee manieren aangeboden: Per module Onder de knop info bij ieder hoofdstukonderdeel bevindt zich een PDFbestand van het instructieblad van dat onderdeel, bijvoorbeeld 2.1 Het menu of 5.2 E-mail versturen. Volledig Nadat je hebt ingelogd, kun je op de pagina waar je kunt kiezen uit de hoofdstukken onder de knop info een e-book vinden dat alle instructiebladen van Klik & Tik. Het internet op bevat. Je kunt dit hele boek ook printen, maar dat kan ook per hoofdstuk of per bladzijde.
9 Tot slot Het is mogelijk op uw website een banner van Klik & Tik. Het internet op te plaatsen. Gebruikers kunnen dan door daarop te klikken direct naar de online oefeningen. Wanneer u dat wilt, kunt u een e-mail sturen naar: expertisecentrum@etv.nl. Er zijn diverse banners in twee maten: 250 x 135 pixels en 220 x 157 pixels.