Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015

Transcriptie

1 Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015

2 Inhoud 1. Inleiding Dienstverlening en deelnemers in de Bibliotheek [voorbeeld] Dienstverlening Deelnemers Bekendheid, motivatie en duur van de deelname Activering van de deelnemers Stimulans door de dienstverlening in de bibliotheek Thuis oefenen en zelfstandig gebruik internet en toepassingen Effect op vaardigheden Operationele vaardigheden (knoppenkennis) Formele vaardigheden (oriëntatie behouden) Operationele vaardigheden op sociale media Effect op attitudes Houding tegenover internet Angst bij het gebruik van internet en de computer Tevredenheid Tevredenheid met het Klik & Tik-aanbod...14 Wat is de waarde van de bevindingen in de individuele rapportage? De resultaten die in deze individuele tussenrapportage gepresenteerd worden hebben alleen betrekking op de groep deelnemers die aan deze meting heeft deelgenomen. De resultaten kunnen niet gegeneraliseerd worden naar de dienstverlening in bibliotheken rondom Klik & Tik in het algemeen. Ook kunnen op basis van deze bevindingen geen uitspraken worden gedaan over de exacte effecten van toekomstige dienstverlening rondom Klik & Tik in de Bibliotheek [voorbeeld]. Voor dit laatste zijn de bevindingen echter wel indicatief. De bevindingen geven een beeld van wat de bibliotheek op basis van de huidige opzet van de dienstverlening aan effecten kan verwachten. De resultaten zijn daarmee ook een indicatie van onderwerpen die mogelijk meer aandacht behoeven in de dienstverlening rondom Klik & Tik in de Bibliotheek [voorbeeld].

3 1. Inleiding MONITOR KLIK & TIK Bibliotheken willen steeds meer resultaatgericht werken en effecten en opbrengsten van dienstverlening in beeld brengen. De Koninklijke Bibliotheek (KB) regisseert en coördineert de activiteiten hieromheen en streeft naar centrale innovatie en ontwikkeling hiervan. Om inzicht te krijgen in resultaten bij eindgebruikers van de dienstverlening rondom Klik & Tik in bibliotheken heeft NextValue Research een monitor ontwikkeld waarmee de resultaten onder de eindgebruikers van Klik & Tik in beeld kunnen worden gebracht. Bibliotheken die deelnemen aan de Klik & Tik-monitor ontvangen twee rapportages: Een landelijk rapportage met daarin geanonimiseerd en gemiddeld de resultaten van alle bibliotheken tezamen. Een individuele rapportage met daarin de bevindingen op het niveau van de deelnemende bibliotheek. De individuele rapportages zullen alleen aan de betreffende bibliotheek worden gegeven. De Bibliotheek [voorbeeld] is één van de bibliotheken die hebben deelgenomen aan de Klik & Tikmonitor. In deze rapportage doen wij verslag van de bevindingen van de afzonderlijke resultaten van de Bibliotheek [voorbeeld] met het aanbod van dienstverlening rondom Klik & Tik in de periode september 2014 tot en met augustus LEESWIJZER In hoofdstuk 2 beschrijven we de opzet van de dienstverlening rondom Klik & Tik en de achtergrondkenmerken van de cursisten die hebben deelgenomen aan de meting in de Bibliotheek [voorbeeld]. Hoofdstuk 3 laat zien in hoeverre de deelnemers actiever zijn geworden op internet na het deelnemen aan de Klik & Tik-dienstverlening in de Bibliotheek [voorbeeld]. In hoofdstuk 4 beoordelen de deelnemers hun internetvaardigheden voor en na deelname aan de dienstverlening in de Bibliotheek [voorbeeld]. Hoofdstuk 5 geeft weer hoe deelnemers voor en na deelname aan de dienstverlening in de Bibliotheek [voorbeeld] denken over internet en het gebruik van de computer. In hoofdstuk 6 beschrijven we de tevredenheid van de deelnemers met Klik & Tik en de dienstverlening van de Bibliotheek [voorbeeld]. 1

4 2. Dienstverlening en deelnemers in de Bibliotheek [voorbeeld] 2.1 Dienstverlening De Bibliotheek [voorbeeld] biedt een cursus met de Klik & Tik delen Het internet op en de Basis, of met Samen op t web. De cursus heeft zeven bijeenkomsten. De begeleiding wordt verzorgd door een vrijwilliger. De cursus is gratis voor zowel leden als niet-leden. 2.2 Deelnemers AANTAL DEELNEMERS Er zijn 15 deelnemers in de voormeting en 15 deelnemers in de nameting. Naam van de bibliotheek Voormeting Nametin g N N De Bibliotheek [voorbeeld] Tabel 1: Aantal deelnemers per meting. GESLACHT Onder de deelnemers zijn meer vrouwen dan mannen. Geslacht Voormeting Nameting Man 4 27% 4 29% Vrouw 11 73% 10 71% Tabel 2: Verdeling geslacht in voor- en nameting. LEEFTIJD Alle deelnemers zijn 55 jaar of ouder. Leeftijd Voormeting Nameting 18 jaar of jonger 0 0% 0 0% 19 tot 35 jaar 0 0% 0 0% 36 tot 54 jaar 0 0% 0 0% 55 jaar of ouder % % 2

5 Tabel 3: Verdeling leeftijd in voor- en nameting. OPLEIDINGSNIVEAU Bijna alle deelnemers zijn lager of middelbaar opgeleid. Hoogst afgeronde opleiding Voormeting Nameting Basisonderwijs 2 13% 2 14% (M)ULO/MAVO/VMBO 6 40% 5 36% MBO 5 33% 5 36% HAVO/VWO 0 0% 0 0% HBO/WO 1 7% 1 7% Anders (Lhno) 1 7% 1 7% Tabel 4: Verdeling opleidingsniveau in voor- en nameting. 2.3 Bekendheid, motivatie en duur van de deelname WIJZE WAAROP DEELNEMERS BEKEND ZIJN MET DE DIENSTVERLENING RONDOM KLIK & TIK Deelnemers zijn vooral bekend met de cursus via de krant. Hoe gehoord over het Klik & Tik aanbod in de bibliotheek? N % Via UWV 0 0% Via een krant. 7 47% Via de bibliotheek (bijvoorbeeld van een medewerker, of folder). 3 20% Via vrienden/bekenden. 4 27% Tabel 5: Hoe hebben deelnemers van het Klik & Tik-aanbod gehoord? MOTIVATIE VAN DE DEELNEMERS De meeste deelnemers oefenen voor privégebruik thuis. Waarom internetvaardigheden verbeteren? N % Voor gebruik op mijn werk. 0 0% Voor privégebruik thuis % Om beter een baan te kunnen zoeken. 1 7% Voor het onderhouden/krijgen van sociale contacten via internet. 2 13% Ik wil het niet zelf maar ben verplicht. (Bijvoorbeeld door het UWV of uw werkgever.) Tabel 6: Waarom willen deelnemers de internetvaardigheden verbeteren? 1 7% 3

6 DUUR EN FREQUENTIE VAN DEELNAME AAN KLIK & TIK Bijna de helft van de meeste deelnemers heeft na afloop tussen een week en een maand geoefend. Wanneer voor het eerst gebruik gemaakt van de begeleiding? N % Een week geleden of korter. 1 7% Langer dan een week maar korter dan een maand geleden. 6 43% Langer dan een maand geleden, maar korter dan 3 maanden geleden. 5 36% Langer dan 3 maanden geleden. 2 14% Tabel 7: Duur deelname aan Klik & Tik-dienstverlening op moment van de nameting. De helft van de deelnemers heeft na deelname vier- of vijfmaal in de bibliotheek geoefend. Hoe vaak in de bibliotheek geweest voor de begeleiding? N % Eenmaal 2 14% Tweemaal 2 14% Driemaal 3 21% Vier- of vijfmaal 7 50% Zesmaal of meer 0 0% Tabel 8: Frequentie gebruik Klik & Tik-aanbod op moment van de nameting. 4

7 3. Activering van de deelnemers 3.1 Stimulans door de dienstverlening in de bibliotheek Ruim twee derde van de deelnemers in de Bibliotheek [voorbeeld] denkt zonder de dienstverlening rondom Klik & Tik niet te zijn gaan oefenen met internet. Een derde van de deelnemers gebruikt de bibliotheek vaker voor andere dingen door de dienstverlening rondom Klik & Tik. Bijna alle deelnemers hebben door deelname aan Klik & Tik zin om meer te leren met internet. 1. Ik zou zonder de bibliotheek waarschijnlijk niet zijn gaan oefenen met internet. 2. Door de begeleiding in de bibliotheek bij Klik en Tik gebruik ik de bibliotheek vaker voor andere dingen. 3. Door mijn ervaringen met Klik & Tik krijg ik zin om nog meer te leren met internet. N % Eens 9 69% Oneens 4 31% Ik twijfel 0 0% Eens 4 31% Oneens 6 46% Ik twijfel 3 23% Eens 12 86% Oneens 0 0% Ik twijfel 2 14% Tabel 9: Stimulerende werking die van het aanbod in de bibliotheek uit gaat Thuis oefenen en zelfstandig gebruik internet en toepassingen THUIS OEFENEN Ruim de helft van de deelnemers heeft ook thuis geoefend. Heeft u ook thuis geoefend met Klik & Tik? N % Ja, 1 x per week op vaker 4 29% Ja, minder dan 1 x per week 4 29% Nee / Ik heb thuis geen computer 6 43% Tabel 10: Thuis oefenen. 5

8 ZELFSTANDIG GEBRUIK INTERNET Er is sprake van een lichte toename in frequentie van het internetgebruik na deelname. Hoe vaak heeft u in de afgelopen 3 weken zelfstandig het internet gebruikt? Voormeting Nameting Dagelijks 5 36% 3 20% Niet dagelijks maar minstens 1 x per week 5 36% 11 73% Minder dan 1 x per week 4 29% 1 7% Niet 0 0% 0 0% Tabel 11: Frequentie zelfstandig gebruik internet. GEMIDDELD AANTAL GEBRUIKTE INTERNETTOEPASSINGEN Er is sprake van een zeer lichte toename van het gemiddeld aantal gebruikte internettoepassingen. Gemiddeld aantal gebruikte internettoepassingen (van 17 voorgelegde) Voormeting 4,8 15 Nameting 5,4 15 Tabel 13: Gemiddeld aantal gebruikte internettoepassingen per deelnemer. N 6

9 GEBRUIK VAN SOORTEN INTERNETTOEPASSINGEN Deelnemers gaan internet vooral meer gebruiken voor informatieve en sociale toepassingen. Internettoepassingen Aantal en % dat toepassing gebruikt Voormeting Nameting ALGEMEEN GEBRUIK /SURFEN Zomaar wat rondkijken. 8 53% 9 60% Websites bekijken voor een hobby of vrijetijdsbesteding. 7 47% 8 53% Spelletjes spelen. 6 40% 6 40% INFORMATIEF GEBRUIK Nieuwsberichten lezen op internet. 7 47% 7 47% Informatie zoeken. (Bijvoorbeeld van de gemeente, openbaar vervoer of producten die u wilt kopen.) 10 67% 12 80% DEELNAME ONTWIKKELINGEN Bankzaken regelen (internetbankieren). 6 40% 6 40% Inloggen met DigiD. (Bijvoorbeeld op websites van de overheid of uw zorgverzekeraar.) 3 20% 4 27% Bestanden opslaan (downloaden). (Bijvoorbeeld muziek of afbeeldingen.) 1 7% 3 20% Producten kopen. 5 33% 3 20% Ingevulde documenten versturen. (Bijvoorbeeld naar de overheid of de belastingdienst.) 3 20% 3 20% Officiële documenten downloaden. (Bijvoorbeeld van de overheid of de belastingdienst.) 4 27% 4 27% STRATEGISCH GEBRUIK Vacatures zoeken of reageren op vacatures. 1 7% 2 13% Informatie over cursussen of opleidingen zoeken. 6 40% 5 33% SOCIAAL GEBRUIK Contact hebben met (nieuwe) vrienden of bekenden. (Bijvoorbeeld via of sociale media.) 5 33% 6 40% Vragen stellen of reageren op een forum. 0 0% 1 7% Activiteiten zoeken waarbij u andere mensen kunt ontmoeten. (Bijvoorbeeld bij een vereniging.) 0 0% 1 7% Foto's of filmpjes delen met bekenden. 0 0% 1 7% Tabel 12: Gebruik van verschillende internettoepassingen. 7

10 4. Effect op vaardigheden 4.1 Operationele vaardigheden (knoppenkennis) TYPEN EN KLIKKEN De meest deelnemers kunnen na deelname veel vaker goed typen op de computer. De meeste deelnemers kunnen na deelname wat vaker goed klikken op de computer. 1. Typen op de computer. Ik kan dat nog niet / weet 2. Met de muis klikken op de computer. Voormeting Nameting 0 0% 0 0% Ik kan dat al een beetje. 8 89% 3 30% Ik kan dat al goed. 1 11% 7 70% Ik kan dat nog niet / weet 0 0% 0 0% Ik kan dat al een beetje. 3 30% 2 20% Ik kan dat al goed. 7 70% 8 80% Tabel 14: Zelfbeoordeling vaardigheden klikken en typen. DE INTERNETBROWSER EN DE ZOEKMACHINE BEDIENEN Deelnemers zijn na deelname vaker positief over eigen vaardigheden bij het bedienen van de internetbrowser. Zij vinden dat vaker goed te kunnen. Deelnemers zijn na deelname vaker positief over eigen vaardigheden bij het gebruik van een zoekmachine. Zij vinden dat vaker goed te kunnen. 1. De internetbrowser gebruiken. (Websites openen en de knoppen van de browser bedienen.) 2. Op internet zoeken met een zoekmachine. (Zoekwoorden invullen en de resultaten bekijken, bijvoorbeeld in Google.) Ik kan dat nog niet / weet Voormeting Nameting 2 18% 0 0% Ik kan dat al een beetje. 8 73% 5 45% Ik kan dat al goed. 1 9% 6 55% Ik kan dat nog niet / weet 3 27% 1 9% Ik kan dat al een beetje. 5 45% 4 36% Ik kan dat al goed. 3 27% 6 55% Tabel 15: Zelfbeoordeling vaardigheden internetbrowser en zoekmachine bedienen. 8

11 INVOERVELDEN GEBRUIKEN Deelnemers zijn na deelname vaker positief over eigen vaardigheden bij het zoeken van informatie met de zoekbalk of het menu. Deelnemers zijn na deelname vaker positief over de eigen vaardigheden bij het gebruik van formulieren. De meeste deelnemers kunnen dat dan een beetje. Deelnemers zijn na deelname vaker positief over de eigen vaardigheden bij het aanmelden met een gebruikersnaam en wachtwoord. De meeste deelnemers kunnen dat dan een beetje. 1. Informatie op een website zoeken. (Bijvoorbeeld met een zoekopdracht in de zoek balk, of met het menu.) 2. Formulieren invullen. (Bijvoorbeeld een reis plannen, of u ergens voor aanmelden.) 3. Aanmelden met een gebruikersnaam en een wachtwoord. (Bijvoorbeeld op Facebook of uw .) Voormeting Nameting 2 20% 1 9% Ik kan dat al een beetje. 6 60% 5 45% Ik kan dat al goed. 2 20% 5 45% 5 50% 1 9% Ik kan dat al een beetje. 4 40% 7 64% Ik kan dat al goed. 1 10% 3 27% 5 50% 1 9% Ik kan dat al een beetje. 5 50% 7 64% Ik kan dat al goed. 0 0% 3 27% Tabel 16: Zelfbeoordeling vaardigheden invoervelden gebruiken. VAARDIGHEDEN Deelnemers zijn na deelname wat vaker positief over eigen vaardigheden bij het gebruik van e- mail. Deelnemers zijn na deelname veel vaker positief over eigen vaardigheden bij het gebruik van bijlagen in . 36% kan dat nog niet na deelname. Niemand zegt dat al goed te kunnen. Voormeting Nameting 1. gebruiken. 1 10% 1 9% Ik kan dat al een beetje. 5 50% 4 36% 2. Bijlagen toevoegen aan een . (Bijvoorbeeld tekstbestanden of foto's versturen.) Tabel 17: Zelfbeoordeling vaardigheden. Ik kan dat al goed. 4 40% 6 55% 9 100% 4 36% Ik kan dat al een beetje. 0 0% 7 64% Ik kan dat al goed. 0 0% 0 0% 9

12 BESTANDEN OPSLAAN EN WEER OPENEN Deelnemers zijn na deelname vaker positief over eigen vaardigheden bij het opslaan van bestanden. De meeste deelnemers kunnen dat dan een beetje. Deelnemers zijn na deelname iets vaker positief over eigen vaardigheden bij het weer openen van bestanden. De meeste deelnemers kunnen dat dan een beetje. 1. Een tekstbestand of plaatje van internet opslaan op de computer. 2. Een opgeslagen bestand terugvinden en weer openen op de computer. Ik kan dat nog niet / weet Voormeting Nameting 8 73% 2 18% Ik kan dat al een beetje. 3 27% 8 73% Ik kan dat al goed. 0 0% 1 9% Ik kan dat nog niet / weet 4 36% 4 36% Ik kan dat al een beetje. 7 64% 6 55% Ik kan dat al goed. 0 0% 1 9% Tabel 18: Zelfbeoordeling vaardigheden bestanden opslaan en weer openen. 4.2 Formele vaardigheden (oriëntatie behouden) Deelnemers zijn na deelname vaker positief over het met meerdere vensters tegelijk werken. De meeste deelnemers kunnen dat na deelname een beetje. 1. Op internet met meerdere vensters tegelijk werken. (U heeft bijvoorbeeld twee websites geopend.) Voormeting Nameting 7 70% 2 18% Ik kan dat al een beetje. 3 30% 8 73% Ik kan dat al goed. 0 0% 1 9% Tabel 19: Zelfbeoordeling overige vaardigheden. 10

13 4.3 Operationele vaardigheden op sociale media AANMELDEN EN EEN PROFIEL MAKEN OP SOCIALE MEDIA Deelnemers zijn na deelname wat vaker positief over de eigen vaardigheden voor het aanmelden en aanmaken van een profiel op sociale media. 50% kan nog geen foto s of filmpjes toevoegen aan het eigen profiel. 1. Met een gebruikersnaam en wachtwoord aanmelden op sociale media 2. Een persoonlijk profiel of een account maken op sociale media. 3. Foto's of filmpjes toevoegen aan uw persoonlijk profiel. 4. Om hulp vragen op sociale media. (Bijvoorbeeld met 'Help' op Facebook.) Voormeting Nameting 2 67% 0 0% Ik kan dat al een beetje. 0 0% 2 50% Ik kan dat al goed. 1 33% 2 50% 2 50% 1 25% Ik kan dat al een beetje. 2 50% 2 50% Ik kan dat al goed. 0 0% 1 25% 4 100% 2 50% Ik kan dat al een beetje. 0 0% 2 50% Ik kan dat al goed. 0 0% 0 0% 4 100% 2 50% Ik kan dat al een beetje. 0 0% 2 50% Ik kan dat al goed. 0 0% 0 0% Tabel 20: Zelfbeoordeling vaardigheden aanmelden sociale media. 11

14 CONTACTEN ONDERHOUDEN OP SOCIALE MEDIA Deelnemers zijn na deelname wat vaker positief over de eigen vaardigheden voor het onderhouden van contacten op sociale media. 1. Vrienden vinden op sociale media. 2. Berichtjes plaatsen op sociale media. (Bijvoorbeeld op uw eigen of iemand anders zijn profiel.) 3. Privéberichten sturen via sociale media. (Bijvoorbeeld via Facebook of WhatsApp.) 4. Vrienden of berichten verwijderen. nog niet wat dat is. Voormeting Nameting 3 75% 2 50% Ik kan dat al een beetje. 0 0% 2 50% Ik kan dat al goed. 1 25% 0 0% nog niet wat dat is. 3 75% 0 0% Ik kan dat al een beetje. 1 25% 3 75% Ik kan dat al goed. nog niet wat dat is. 0 0% 1 25% 3 75% 0 0% Ik kan dat al een beetje. 1 25% 4 100% Ik kan dat al goed. 0 0% 0 0% nog niet wat dat is % 1 25% Ik kan dat al een beetje. 0 0% 3 75% Ik kan dat al goed. 0 0% 0 0% Tabel 21: Zelfbeoordeling vaardigheden sociale contacten hebben sociale media. 12

15 5. Effect op attitudes 5.1 Houding tegenover internet Deelnemers vinden het na deelname nog leuker om internet te leren gebruiken. Deelnemers vinden het na deelname niet handiger dat steeds meer dingen via internet kunnen. Deelnemers vinden na deelname nauwelijks vaker dat zij goed kunnen leren omgaan met internet. 1. Ik vind het leuk om internet te leren gebruiken. 2. Ik vind het handig dat steeds meer zaken via internet kunnen. 3. Ook ik kan goed leren omgaan met internet. Voormeting Nameting Eens 12 86% % Oneens 1 7% 0 0% Ik twijfel 1 7% 0 0% Eens 10 71% 10 71% Oneens 0 0% 0 0% Ik twijfel 4 29% 4 29% Eens 10 71% 10 71% Oneens 1 7% 0 0% Ik twijfel 3 21% 4 29% Tabel 22: Algemene houding tegenover het leren gebruiken van internet. 5.2 Angst bij het gebruik van internet en de computer Deelnemers zijn na deelname wat minder vaak angstig bij het gebruik van de computer deze kapot te maken en dat persoonlijke gegevens niet veilig zijn op internet. Deelnemers zijn na deelname vaker angstig dat er virussen op de computer komen als zij internet gebruiken. 1. Als ik met de computer werk, ben ik bang dat ik hem kapot maak. 2. Ik ben bang dat mijn persoonlijke gegevens niet veilig zijn op internet. 3. Ik ben bang dat er virussen op de computer komen als ik internet gebruik. Tabel 23: Angst bij het gebruik van internet. Voormeting Nameting Eens 5 36% 2 14% Oneens 7 50% 7 50% Ik twijfel 2 14% 5 36% Eens 7 50% 3 21% Oneens 0 0% 2 14% Ik twijfel 7 50% 9 64% Eens 5 36% 7 50% Oneens 7 50% 3 21% Ik twijfel 2 14% 4 29% 13

16 6. Tevredenheid 6.1 Tevredenheid met het Klik & Tik-aanbod Alle deelnemers in de Bibliotheek [voorbeeld] zijn tevreden met de begeleiding en uitleg bij het programma Klik & Tik. Drie kwart van deelnemers denkt de vaardigheden zelfstandig toe te kunnen passen op internet. 1. Ik vind de uitleg door de begeleider of docent in de bibliotheek duidelijk. 2. Ik vind de voorzieningen tijdens de begeleiding in de bibliotheek goed. 3. Ik kan de vaardigheden die in Klik & Tik besproken worden zelfstandig toepassen op het internet. 4. Ik ben over het algemeen tevreden over het Klik & Tikaanbod in de bibliotheek. Tabel 24: Tevredenheid met Klik & Tik-aanbod. N % Eens % Oneens 0 0% Ik twijfel 0 0% Eens % Oneens 0 0% Ik twijfel 0 0% Eens 10 77% Oneens 0 0% Ik twijfel 3 23% Eens % Oneens 0 0% Ik twijfel 0 0% 14

17 COLOFON Titel Auteur : Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld]. Periode september 2014 augustus : Sander Smit & Dzenita Camo. Deze Klik & Tik-monitor is uitgevoerd door NextValue Research, in opdracht van de Koninklijke Bibliotheek. Lloydstraat 5 Prins Willem-Alexanderhof EA Rotterdam 2595 BE Den Haag Telefoon: Telefoon: info@nextvalue.nl info@kb.nl