Leergang Agrarisch Omgevingsrecht In vier studiemiddagen bent u weer helemaal op de hoogte van het agrarisch omgevingsrecht. De onderwerpen zijn (achtereenvolgens): dinsdag 16 mei 2017 : geurhinder (klik hier voor meer informatie) dinsdag 23 mei 2017 : fijn stof en geluid (klik hier voor meer informatie) dinsdag 30 mei 2017 : ammoniak (klik hier voor meer informatie) donderdag 1 juni 2017 : volksgezondheid en spuitzones (klik hier voor meer informatie) De studiemiddagen vinden plaats in Hotel & Congrescentrum De ReeHorst te Ede (locatie nog onder voorbehoud). Bij elk onderwerp worden zowel de juridische als de meer technisch/ praktische aspecten behandeld. Doelgroep Vergunningverleners, agrarisch adviseurs, advocaten, notarissen, makelaars, rentmeesters, handhavers. Deelname en kosten U kunt zich opgeven voor één studiemiddag, maar ook voor meerdere. Het bijwonen van één enkele studiemiddag kost 350,00 exclusief 21% BTW; twee studiemiddagen 600,00 exclusief 21% BTW; drie studiemiddagen 800,00 exclusief 21% BTW; en schrijft u zich in voor alle vier studiemiddagen dan zijn de kosten 900,00 exclusief 21% BTW. Bij deze bedragen zijn inbegrepen studiemateriaal, broodjeslunch, koffie/thee. Aan de studiemiddagen kunnen maximaal 35 personen per studiemiddag deelnemen. In geval van overtekening is de volgorde van aanmelding bepalend voor deelname. Studiepunten De Nederlandse Vereniging van Rentmeesters, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie, de Vereniging Agrarische Bedrijfsadviseurs en de Vereniging voor Agrarisch Specialisten in het Notariaat kennen worden studiepunten aangevraagd. In het kader van de Verordening Permanente Opleiding van de Nederlandse Orde van Advocaten willen wij advocaten er op wijzen dat zij op grond van de Verordening op de vakbekwaamheid en meer in het bijzonder artikel 4 van de Regeling vakbekwaamheid zelf mogen beoordelen of het onderwijs hun vakbekwaamheid ten goede is gekomen, aan de voorwaarden uit de Regeling vakbekwaamheid voldoet en daarmee opleidingspunten kan opleveren.
Bewijs van deelname zal na de bijgewoonde studiemiddagen achteraf aan de deelnemers, die zowel bij aankomst als bij vertrek de intekenlijst getekend hebben, worden toegezonden. Informatie en aanmelding Instituut voor Agrarisch Recht Postbus 245 6700 AE WAGENINGEN T 0317 42 41 81 F 0317 42 43 13 M info@iar.nl www.iar.nl
Geurhinder dinsdag 16 mei 2017 Wet geurhinder geschikter om woningen tegen te houden dan om stankoverlast voor omwonenden te beperken, stond onlangs in de krant. Of dat waar is of niet: feit is dat geurhinder een rol speelt bij de vergunningverlening voor veehouderijen, maar ook bij ruimtelijke beslissingen, zoals de vaststelling van bestemmingsplannen. In het milieuspoor dienen veehouderijen, afhankelijk van het type inrichting, te voldoen aan de Wet geurhinder en veehouderij of het Activiteitenbesluit milieubeheer. Verder komen de (gemeentelijke) geurverordening en het programma V-Stacks om de hoek kijken. Over de band van het criterium van de goede ruimtelijke ordening spelen de geurnormen uit het milieuspoor ook een rol in het RO-spoor; gesproken wordt van omgekeerde werking. Als het aan de bestuurlijke werkgroep Evaluatie regelgeving geurhinder door veehouderijen ligt, gaat het huidige kader op de schop. Verder gaan waarschijnlijk per 2019 de Wet geurhinder veehouderij en het Activiteitenbesluit milieubeheer op in de Omgevingswet en het Besluit kwaliteit leefomgeving. De gemeentelijke geurverordening wordt vanaf dan geïntegreerd in het omgevingsplan. Tijdens de studiemiddag Geur komen zowel de juridische aspecten, als de technische aspecten van de geurhinderproblematiek aan de orde. Aandacht zal worden besteed aan het huidige en toekomstige juridische kader, maar ook aan praktische aspecten, zoals het programma V-Stacks, het opstellen van (geur)gebiedsvisies et cetera. De studiemiddag Geur is zodoende niet alleen interessant voor de agrarisch jurist, maar bijvoorbeeld ook voor de vergunningverlener, handhaver, rentmeester, makelaar en agrarisch adviseur. (Hekkelman Advocaten NV) drs. Henk Ullenbroeck (Pouderoyen Compagnons) 13.10 uur Geurhinder: juridische aspecten 15.15 uur Geurhinder: technische aspecten drs. Henk Ullenbroeck Fijn stof en geluid
dinsdag 23 mei 2017 Veehouderijen, met name pluimveehouderijen, veroorzaken fijn stof. In het kader van de beoordeling van aanvragen om omgevingsvergunning milieu en overigens ook in het ruimtelijk spoor dient getoetst te worden aan de luchtkwaliteitseisen van de Wet milieubeheer. Verder zijn de emissie-eisen van het Besluit emissiearme huisvesting (met normen voor huisvestingssystemen) van belang. De uitstoot van fijn stof wordt doorgaans berekend met behulp van het luchtkwaliteitsmodel ISL3a. Bij het gebruik van dat model zijn emissiefactoren nodig die per diercategorie en per huisvestingssysteem zijn weergegeven. Het thema geluid is ook voor veehouderijen van belang. In het Activiteitenbesluit milieubeheer en in vergunningvoorschriften zijn normen opgenomen die de geluidproductie van de bedrijfsactiviteiten (inclusief op het bedrijf aanwezige toestellen en installaties), maar bijvoorbeeld ook van de verkeersbewegingen van en naar de inrichting reguleren. Door middel van akoestisch onderzoek zal bijvoorbeeld het langtijdgemiddelde beoordelingsniveau dienen te worden bepaald. Tijdens de studiemiddag Fijn stof en geluid komt niet alleen het juridisch kader aan bod, maar zal met name ook op de praktische en technische uitvoeringsaspecten van de problematiek worden ingegaan. Juist de combinatie van juridische en meer technische kennis daarover is van grote meerwaarde voor de vergunningverlener en handhaver, agrarische jurist, advocaat, rentmeester, makelaar en adviseur. mr. Rachid Benhadi (Hekkelman Advocaten NV) (Hekkelman Advocaten NV) drs. Henk Ullenbroeck (Pouderoyen) 13.10 uur Geluidhinder en fijnstof: juridische aspecten mr. Rachid Benhadi 15.15 uur geluidhinder en fijnstof: technische aspecten drs. Henk Ullenbroeck
Ammoniak dinsdag 30 mei 2017 Ammoniak speelt een belangrijke rol bij de vergunningverlening voor veehouderijen. Van belang is de regelgeving de Wet ammoniak en veehouderij, Activiteitenbesluit milieubeheer en het Besluit emissiearme huisvesting maar vooral ook de jurisprudentie. Wat zijn zeer kwetsbare gebieden? Welke uitbreidingsmogelijkheden zijn er nog? Welk onderzoek moet worden gedaan en welke omgevingsfactoren spelen een rol? Hoe moet worden omgegaan met de best beschikbare technieken en de Beleidslijn IPPC? Ligt een veehouderij in de nabij van Natura 2000, dan is verder in beginsel een vergunning op grond van de Wet natuurbescherming (voorheen: Natuurbeschermingswet 1998, en in de toekomst wellicht de Omgevingswet) nodig. In dat verband is sinds 1 juli 2015 de tische Aanpak Stikfstof (PAS) van belang, op basis waarvan soms zelfs geen vergunningplicht geldt. De vraag is echter wat het lot van de PAS is, nu de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State prejudiciële vragen over de PAS heeft voorgelegd aan het Hof van Justitie van de Europese Unie. Voor bestemmingsplannen die voorzien in nieuwvestiging of uitbreiding van een bestaande veehouderij in de nabijheid van Natura 2000, zal doorgaans een passende beoordeling moeten worden gemaakt. Hoe kan enerzijds ontwikkeling mogelijk worden gemaakt, terwijl anderzijds schade aan Natura 2000 als gevolg van ammoniakdepositie wordt voorkomen? Tijdens de studiemiddag Ammoniak komen zowel juridische aspecten, als technische aspecten van de ammoniakproblematiek aan de orde. Kennis daarover is onmisbaar voor de vergunningverlener en handhaver, agrarische jurist, advocaat, rentmeester, makelaar en adviseur. (Hekkelman Advocaten NV) drs. Henk Ullenbroeck (Pouderoyen Compagnons) 13.10 uur Ammoniak: juridische aspecten 15.15 uur Ammoniak: technische aspecten drs. Henk Ullenbroeck
Volksgezondheid: emissies van veehouderijen en spuitzones donderdag 1 juni 2017 In de discussie over de veehouderij speelt de volksgezondheid een steeds grotere rol. Debet daaraan is de uitbraak van zoönosen, zoals Q-koorts en vogelgriep. In de groente- en fruitsector en de bollenteelt leidt de blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen tot zorgen over de volksgezondheid. Er is en wordt veel onderzoek gedaan naar de effecten van veehouderijen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor de volksgezondheid. Denk aan het RIVM-rapport Veehouderij en Gezondheid Omwonenden uit 2016 en het Onderzoek Bestrijdingsmiddelen en Omwonenden (OBO). Wat is nu de juridische betekenis van die onderzoeken? Kan er bij de vergunningverlening of bij bestemmingsplannen rekening mee worden gehouden? Wat is in dit verband verder de betekenis van het voorzorgsbeginsel? Van belang in dit verband is ook het voorstel van de Wet Veedichtheid, welk wetsvoorstel overigens, anders dan het wetsvoorstel dieraantallen en volksgezondheid, minder in de sleutel van de bescherming van de volksgezondheid staat. De Wet Veedichtheid zal naar verwachting opgaan in de Omgevingswet, waarin een prominentere rol voor het aspect volksgezondheid is weggelegd. Zo wordt het voorzorgsbeginsel in de Omgevingswet vastgelegd en kunnen aanvragen om omgevingsvergunning worden geweigerd vanwege (mogelijk) ernstige gezondheidsrisico s. Wenst men zogeheten gevoelige objecten (denk vooral, maar niet uitsluitend, aan woningen) in de nabijheid van bijvoorbeeld een bollenkwekerij te realiseren (of omgekeerd), dan wordt in ruimtelijke besluiten gewerkt met zogenaamde spuitzones. Welke afstanden moeten in dit verband in acht worden genomen, wil sprake zijn van een goede ruimtelijke ordening? Maakt het daarbij uit welk type gewas wordt geteeld? Hoe kan een en ander juridisch vorm krijgen? En hoe stelt men een deugdelijk en juridisch houdbaar locatiespecifiek onderzoek op? Tijdens de studiemiddag Volksgezondheid en spuitzones wordt stilgestaan bij de juridische (on)mogelijkheden om het aspect volksgezondheid een rol te laten spelen bij vergunningverlening en ruimtelijke besluiten. Maar ook is er bijzondere aandacht voor de technische aspecten van de gezondheidsproblematiek. Kennis daarover is onmisbaar voor de vergunningverlener en handhaver, agrarische jurist, advocaat, rentmeester, makelaar en adviseur. (Hekkelman Advocaten NV) prof. dr. ir. Dick Heederik (Universiteit Utrecht) Roel Henderickx (SPA WNP ingenieurs) 13.10 uur Gezondheid en emissies van veehouderijen prof. dr. ir. Dick Heederik 15.15 uur Gezondheid en spuitzones Roel Henderickx