Het bestemmingsplan en het Activiteitenbesluit. Supplement Leergang Op dezelfde leest

Transcriptie

1 Het bestemmingsplan en het Activiteitenbesluit Supplement Leergang Op dezelfde leest Den Haag, december 2013

2 Het bestemmingsplan en het Activiteitenbesluit Supplement Leergang Op dezelfde leest Met medewerking van: M. Braakensiek, S.G.M. Engbers, E.M. Hendriksen, A.J. Meeuwissen, W.L. Verweij en P.J. Woudstra Den Haag, december 2013 Ontwerp logo (leest): BügelHajema Adviseurs bv, Assen Deze uitgave is een publicatie van Platform31, platform voor professionals in de ruimtelijke, economische en sociale ontwikkeling van stad en regio. Koningin Julianaplein AA Den Haag tel fax www Deze uitgave is mogelijk gemaakt door: BügelHajema Adviseurs bv, Assen Ingenieursbureau Oranjewoud bv, Heerenveen Pouderoyen Compagnons bv, Nijmegen Rho adviseurs, Oenkerk 2013, Platform31 Alle rechten voorbehouden. Aan deelnemers van de leergang is toegestaan voor eigen gebruik delen uit de tekst op te nemen in bestemmingsplannen. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave verder is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 jº het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijke verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Voor het overnemen van een of meer gedeelten uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient u zich te richten tot Platform31, Postbus 30833, 2500 GV Den Haag.

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Aanleiding tot het onderwerp Doel Focus Leeswijzer 6 2 Wettelijk kader Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.1 Inleiding Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.2 Wet milieubeheer en Wabo Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.3 Activiteitenbesluit Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd Algemeen Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd Systematiek en inhoud van het Activiteitenbesluit Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd Ruimtelijk relevante voorschriften Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.4 Activiteitenbesluit en bestemmingsplan Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3 Jurisprudentieanalyse Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.1 Inleiding Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.2 Milieugevoelige functies nabij milieubelastende functies Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.3 Milieubelastende functies nabij milieugevoelige functies Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.4 Rol van maatregelen Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.5 Rol maatwerkvoorschriften Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.6 Andere geluidssoorten Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.7 Conclusies jurisprudentie Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3.8 Overige uitspraken (geurhinder en veehouderijen) Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4 Algemene principes Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.1 Inleiding Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.2 Omgekeerde werking normen Activiteitenbesluit Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.3 Rol Activiteitenbesluit bij bescherming woon- en leefklimaat Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.3 Rol bestemmingsplan bij bescherming woon- en leefklimaat Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.5 Rol bestemmingsplan bij voorkomen strijd ActiviteitenbesluitFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5 Specifieke onderwerpen Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.1 Inleiding Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.2 Bedrijventerrein en woningen daarop Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.3 Geluidzonering en zonebeheer Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.4 Rol melding bij ontwikkelingen Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.5 Omgevingsvergunning beperkte milieutoets Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.6 Mer-(beoordelings)plicht vergunningvrije activiteiten Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.7 IPPC-inrichtingen Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6 Studiemiddag en conclusie Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6.1 Verslag van de studiemiddag Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6.2 Conclusie Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6.3 Aanbeveling Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

4

5 1 Inleiding 1.1 Aanleiding tot het onderwerp De werkgroep van het bestemmingsplannetwerk Op dezelfde leest (ODL) van Platform31 heeft voor het tweede supplement van 2013, gekozen voor het onderwerp "Het bestemmingsplan en het Activiteitenbesluit". De aanleiding voor dit onderwerp is de ingrijpende wijziging van het Activiteitenbesluit per 1 januari Met deze wijziging zijn meer milieurelevante activiteiten onder de algemene regels van het Activiteitenbesluit gebracht. In de meeste gevallen is geen omgevingsvergunning milieu meer nodig en waar dit nog wel zo is, gelden nu eveneens vaak algemene regels. Dit betekent dat er in veel gevallen nu algemene milieunormen gelden, die voor ruimtelijk relevante milieuaspecten zijn te herleiden tot aan te houden afstanden voor milieubelastende activiteiten. Omdat in bestemmingsplannen een afweging moet plaatsvinden van het belang van het woon- en leefklimaat en het belang van de uitoefening van bedrijfsactiviteiten moet in bestemmingsplannen en omgevingsvergunningen rekening worden gehouden met het Activiteitenbesluit. Dit is op zich niet nieuw, maar met de wijziging van 1 januari 2013 neemt het belang hiervan wel toe. Tegelijkertijd spelen er nog steeds vragen over het recht van bedrijven op een bepaalde milieugebruiksruimte en de onderzoeksverplichtingen bij de ontwikkeling van zowel milieubelastende als milieugevoelige functies. In voorliggend supplement komen deze aan de orde. Recente en toekomstige wijzigingen Met de wijziging per 1 januari 2013 zijn agrarische activiteiten ook onder dit besluit gebracht en vallen een grote groep van vergunningplichtige bedrijven nu ook onder de algemene regels, zoals de voedingsmiddelenindustrie en betonindustrie. De recente wijzigingen van het Activiteitenbesluit maken onderdeel uit van een project om steeds meer bedrijfstakken onder algemene milieuregels te brengen. Binnenkort zijn ziekenhuizen, gieterijen en spoorwegemplacementen aan de beurt. Daar komt bij dat in de nabije toekomst nog meer milieuactiviteiten onder algemene regels worden gebracht. Dit past ook in de systematiek van de nieuwe Omgevingswet, waarbij meer algemene regels worden gegeven en waarbij de vergunningplicht wordt teruggebracht. Dit gebeurt nu eerst voor het milieu, straks mogelijk ook voor de ruimtelijke ordening. Ook in dit licht bezien is het wenselijk de werking van het Activiteitenbesluit in de ruimtelijke ordening nader te bezien Het supplement gaat uit van de situatie op dit moment. 1.2 Doel Het doel van dit supplement is kort gezegd een algemeen antwoord te geven op de vraag op welke wijze rekening moet worden gehouden met de regels van het Activiteitenbesluit bij het opstellen van bestemmingsplannen. In dit supplement kan geen uitgebreide beschrijving worden gegeven van de doorwerking van deze regels in alle voorkomende situaties. De variëteit is namelijk groot, van normen voor veehouderijen tot normen voor het geluid van dichtslaande portieren op parkeerterreinen bij supermarkten. In het supplement wordt getracht, mede aan de hand van de jurisprudentie, een aantal algemene principes te beschrijven en een aantal aanbevelingen te ontwikkelen, aan de hand waarvan de bestemmingsplanmaker of de ruimtelijk vergunningverlener in de zich voordoende situaties kan handelen.

6 1.3 Focus De leergang Op Dezelfde Leest heeft het bestemmingsplan als primair onderwerp, met in het verlengde daarvan andere juridisch-planologische instrumenten, zoals de omgevingsvergunning voor afwijken van het bestemmingsplan. De focus ligt hiermee op het ruimtelijk aspect van het Activiteitenbesluit. Behalve regels over de wijze waarop milieurelevante activiteiten moeten worden uitgevoerd, zoals eisen aan technische voorzieningen, geeft het Activiteitenbesluit ook regels over de milieubelasting van woningen en andere gevoelige objecten in de omgeving van de milieubelastende activiteit. Dit geldt vooral voor de aspecten geluid, geur en externe veiligheid. Deze normen zijn soms rechtstreeks in afstanden uitgedrukt, soms zijn deze met berekeningen te herleiden tot afstanden. Deze afstanden moeten bij het uitvoeren van milieubelastende activiteiten worden aangehouden tot milieugevoelige objecten. Daarom moet bij de ontwikkeling van nieuwe milieubelastende activiteiten rekening worden gehouden met deze afstanden. Uit de jurisprudentie over bestemmingsplannen lijkt echter ook een omgekeerde werking van deze afstanden uit te gaan bij de ontwikkeling van milieugevoelige functies. In voorliggend supplement wordt verkend hoe met deze omgekeerde werking moet worden omgegaan. De meeste jurisprudentie gaat over het geluidsaspect, dit krijgt daarmee automatisch het meeste gewicht. Voor de geurafstanden is de regelgeving in het Activiteitenbesluit per 1 januari 2013 ingrijpend veranderd, zodat de oudere jurisprudentie hierdoor minder relevant is geworden. Hier zal dan ook maar beperkt op worden ingegaan. Bij de beoordeling van de ruimtelijke aspecten van het Activiteitenbesluit speelt ook de brochure Bedrijven en milieuzonering van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) een belangrijke rol. Op de toepassing van de VNG brochure wordt in dit kader echter alleen ingegaan voor zover dat voor de bespreking van de gevolgen van het Activiteitenbesluit voor de ruimtelijke ordening van belang is. 1.4 Leeswijzer Na dit inleidende hoofdstuk geeft hoofdstuk 2 geeft een overzicht van de wettelijke kaders die een rol spelen. In hoofdstuk 3 is de jurisprudentieanalyse uitgeschreven. In hoofdstuk 4 zijn de algemene principes die hieruit zijn af te leiden verder uitgewerkt in een aantal aanbevelingen. Hoofdstuk 5 behandelt een aantal specifieke onderwerpen. Tot slot biedt hoofdstuk 6 een verslag van de studiemiddag op 19 november 2013 over het conceptsupplement. Tevens wordt in dit hoofdstuk een conclusie getrokken en een aanbeveling gedaan, mede naar aanleiding van de studiemiddag.

7 (Veel) gebruikte afkortingen in dit supplement: ABRS AMvB Awb Bevi Blm Bor Bro Chw IPPC Mer: OBM Wabo Wgh Wgv Wm Wro : Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State : Algemene Maatregel van Bestuur : Algemene wet bestuursrecht : Besluit externe veiligheid inrichtingen : Besluit landbouw milieubeheer : Besluit omgevingsrecht : Besluit ruimtelijke ordening : Crisis- en herstelwet : Integrated Pollution and Prevention Control : milieueffectrapport(age) : Omgevingsvergunning Beperkte Milieutoets : Wet algemene bepalingen omgevingsrecht : Wet geluidhinder : Wet geurhinder en veehouderij : Wet milieubeheer : Wet ruimtelijke ordening

8 Een uitgave in opdracht van Platform31. In samenwerking met: M. Braakensiek, S.G.M. Engbers, E.M. Hendriksen, A.J. Meeuwissen, W.L. Verweij en P.J. Woudstra Deze uitgave is mogelijk gemaakt door: BügelHajema Adviseurs bv, Assen Ingenieursbureau Oranjewoud bv, Heerenveen Pouderoyen Compagnons bv, Nijmegen Rho adviseurs, Oenkerk Rapport bestellen Het supplement is voor 299,- ex BTW als losse publicatie te koop (met een korting voor partners). Wij nodigen u uit om als abonnee in Op Dezelfde Leest actief betrokken te zijn bij de totstandkoming van en reflectie op deze reeks (via bijeenkomsten). Het supplement is te bestellen via