Matrix samenwerking gemeente Goeree-Overflakkee en Samenwerkingsverband PO en VO Aanleiding Vanwege de invoering van passend onderwijs en de decentralisatie van de jeugdzorg, de AWBZ en de invoering van de participatiewet zijn de gemeente Goeree Overflakkee, het samenwerkingsverband passend onderwijs po en het samenwerkingsverband passend onderwijs vo gesprekspartners van elkaar geworden. De werkgroep passend onderwijs van de drie partijen was er al, maar na het in werking treden van de wetten qua samenstelling veranderd. Er wordt gewerkt vanuit de VPO-handreiking waardoor er al veel stappen zijn gezet, maar er ook nog veel stappen gezet moeten worden. Nu wordt opgemerkt dat er een concretiseringslag nodig is. Veel punten zijn in het abstracte uitgewerkt, maar nu is het tijd om concrete werkafspraken te maken inclusief een planning. In die werkafspraken dienen alle wettelijke taken terug te komen. Missie samenwerking: Bereiken van afstemming en integrale benadering tussen de gemeente en de samenwerkingsverbanden op de gemeenschappelijke onderwerpen. Visie op inrichting sociale domein: Alle kinderen kunnen gezond en veilig opgroeien, kunnen hun talenten ontwikkelen en kunnen naar vermogen meedoen in de maatschappij. Uitgangspunten samenwerking: 1. Inzetten op preventie en vroegtijdige ondersteuning van jeugdigen en hun ouders; 2. Snellere inzet van de juiste ondersteuning; 3. Afname van medicalisering; 4. Realiseren van een integrale benadering en ontschotting; 5. Eigen kracht van de cliënt staat centraal. Toelichting matrix In onderstaande matrix is op de verschillende domeinen een ontwikkelagenda ingericht. Op basis van visie en ambitie zijn doelstellingen uit de verschillende plannen gedistilleerd. Iedere doelstelling heeft een aantal indicatoren en acties onder zich. Om een doelstelling te kunnen bereiken en te monitoren zijn ook de investering en actoren beschreven. Het jaartal geeft aan wanneer de doelstelling bereikt moet zijn. Toelichting domeinen Hieronder volgt een korte omschrijving per domein, zodat het vertrekpunt en kader van waaruit de doelstellingen, indicatoren en actiepunten beschreven zijn, voor alle partijen die zich hebben verbonden aan deze ontwikkelagenda, helder zijn. Preventie en vroegtijdige ondersteuning van jeugdigen en hun ouders Op Goeree-Overflakkee zijn ouders en opvoeders in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen met uitzicht op maatschappelijke participatie. De gemeente wil ouders daarin ondersteunen door het versterken van de zogenaamde nuldelijn (= zorg die gegeven wordt door mantelzorgers, vrijwilligers en familie) of inzet van de pedagogische civil society. Met de inzet van preventieve voorzieningen beoogt de gemeente de kwaliteit van deze omgeving van kinderen en jongeren toe te laten nemen. Daardoor worden het gezin en de sociale netwerken versterkt om eerder en op een laagdrempelige wijze in gesignaleerde ondersteuningsbehoeften te kunnen voorzien. Snellere inzet van de juiste ondersteuning Eerder de juiste hulp op maat bieden om escalatie van problematiek te voorkomen en het beroep op (gespecialiseerde) hulp te verminderen. Om de jeugdhulp zo snel en zo goed mogelijk uit te voeren, is het van belang dat er een snelle doorlooptijd is. Tussen aanmelding en lokaal behandelen mag niet meer dan enkele dagen zitten. Verwijzing naar regionaal ingekochte hulpverlening zal meer tijd in beslag nemen, maar ook daarin wenst de gemeente de regie in handen te nemen en te sturen op tijdige aanvang van de feitelijke hulpverlening. Aan de voorkant van het proces wordt zo gericht mogelijk ondersteuning ingezet. Indien nodig, wordt een gerichte diagnose gesteld waarin de verwijzings- en behandelingsdiagnose in een zo vroeg mogelijk stadium plaatsvindt. Afname medicalisering Taak van zowel onderwijs als gemeente is de-medicaliseren (zoveel mogelijk stoppen met etiketten plakken op en labeling van cliënten), ontzorgen en normaliseren door onder meer het opvoedkundig klimaat te versterken in gezinnen, wijken, scholen en in voorzieningen als kinderopvang en peuterspeelzalen en werken aan het herstel van het gewone leven. Ongewenste medicalisering van kinderen en jongeren kan verminderd of voorkomen worden door: Ø Samenwerking te zoeken tussen onderwijs en zorg: - Schoolartsen werken samen met de POH-GGZ jeugd in huisartsenpraktijken. - Binnen de omgeving van de school wordt zorg flexibel en vraaggestuurd aangeboden. 1
- Zorgverleners informeren scholen en ouders over mythen en feiten rond problemen bij kinderen. Ø Het ontwikkelen specifieke vaardigheden bij docenten: - Docenten leren in hun opleiding hoe om te gaan met diversiteit binnen de groep. - Docenten denken niet in diagnoses, maar vanuit onderwijsbehoeften - Docenten hebben ruimte om lichte problemen aan te pakken en zijn in staat om te voldoen aan de eisen die vastgesteld zijn binnen de basisondersteuning en zijn vastgelegd in de arrangementen. Realisering integrale benadering en ontschotting Integrale hulp aan gezinnen volgens het uitgangspunt één gezin, één plan, één regisseur. Door ontschotting van budgetten ontstaan meer mogelijkheden voor betere samenwerking en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen. Eigen kracht van cliënt staat centraal Met dit domein wordt uitgaan van eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden (eigen kracht) van jeugdigen en hun ouders beoogd, met inzet van hun sociale netwerk. De gemeente wil ondersteunend optreden in het versterken van de eigen kracht van jeugdigen en de kracht van het netwerk rondom jeugdigen. Het versterken en aanspreken van de eigen kracht moet ook geborgd worden in de werkwijzen die gehanteerd worden in het Jeugd Ondersteunings Team (JOT). Via de participatie van medewerkers die actief zijn op het gebied van de jeugdhulp / jeugdgezondheidszorg in de School Ondersteunings Teams (SOT s) in het voortgezet onderwijs respectievelijk het primair onderwijs zal eenzelfde beweging moeten plaatsvinden. Organisatie samenwerking gemeente en samenwerkingsverbanden Transparante en structureel inhoudelijk overleg zijn de kernwaarden van dit domein. Er is behoefte aan een gezamenlijk plan, waarin onder meer richtinggevende principes zijn vastgelegd en duidelijke lijnen zijn beschreven in de samenwerking tussen gemeente onderwijs en jeugdhulp. 2
Ontwikkelagenda 2015-2019 Domein: Preventie en vroegtijdige ondersteuning van jeugdigen en hun ouders Iedere reguliere school voor PO en VO heeft een School Ondersteunings Team (SOT) met de mogelijkheid tot een doorgeleiding naar het JOT SMW is structureel ingebed in de schoolondersteuning Er wordt één beleid gevoerd m.b.t. (de samenstelling van) het SOT Er wordt vroegtijdig gesignaleerd door de samenwerking in SOT Schoolmaatschappelijk werk heeft zitting in het SOT Er is duidelijkheid over de financiering van het SMW De samenstelling van het SOT is beschreven en in een overzicht weergegeven Duidelijke afspraken maken over taken en competenties in het SOT Ontwikkelen van werkproces binnen school tot het SOT Gestructureerd overleg plannen SOT/CvB Signaleringskader opstellen (verdeling: voor leerproblemen / opvoeden-opgroeien SMW opnemen in het SOT Onderzoeken of en zo ja hoe SMW structureel ingebed kan worden in de jeugdhulp Opnemen in het projectplan Esther / Annelies 1 juni 2016 Opnemen in het projectplan Esther / Annelies 1 juni 2016 Johan, Annelies, Niek, Henk 1 juni 2016? Anja, Simone, Annelies, Niek, bovenschoolse ib-ers SWV/ gemeente Onderzoeken hoe SMW op uniforme manier gefinancierd kan worden SWV/ gemeente Er is een projectplan Het projectplan wordt jaarlijks geëvalueerd SWV/ gemeente 3
Domein: Preventie en vroegtijdige ondersteuning van jeugdigen en hun ouders Er is preventief beleid voor vroegtijdige ondersteuning van jeugdigen en ouders Binnen het JOT is een vertegenwoordiging van het onderwijs aanwezig Alle geledingen en actoren zijn betrokken bij JOT en CDT en beschreven: wie, wat, waar, wanneer en hoe? Er wordt een gezamenlijke studiedag georganiseerd waarbij o.a. werkprocessen helder worden Gemeente / SWV Gemeente / SWV De jeugdhulp en het onderwijs maken gebruik van de Verwijsindex risicojongeren. Er is een koppeling tussen de gezinsregisseurs van de gemeente en het onderwijs. Alle scholen zijn aangesloten op de VIR en maken daar gebruik van De uitkomsten van het gebruik van de VIR worden besproken en indien nodig worden hier acties op geformuleerd Opstellen werkproces terugkoppeling ingezette zorg Gemeente Gemeente Er is een CDT beschikbaar voor jeugdzorg en passend onderwijspartijen Onderzoeken benodigde CDT-deskundigheid en inzetbaarheid Onderzoeken efficiënt organiseren expertise JOT Gemeente Gemeente Het CDT jaarlijks evalueren 4
Domein: Preventie en vroegtijdige ondersteuning van jeugdigen en hun ouders Preventieve producten worden efficiënt en effectief ingezet Er is een visie op preventieve producten ontwikkelt i.o.m. de gemeente een visie op de (door)ontwikkeling van preventieve producten Gemeente / SWV Het onderwijsveld heeft zicht op de aanwezige preventieve producten Overzicht maken van preventieve producten / voorzieningen: het onderwijsveld heeft zicht op de bestaande preventieve producten / voorzieningen Er zijn preventieve voorzieningen In kaart brengen aan welke preventieve producten onderwijs en jeugdzorg behoefte hebben partijen en gemeente evalueren de preventieve producten / voorzieningen op structurele basis De zorg wordt flexibel en vraag gestuurd aangeboden Zorgbudgetten (CED-gelden) worden efficiënt ingezet Plannen jaarlijks gezamenlijk overleg over de inkoop van producten (bijvoorbeeld producten JGZ) Zorgbudgetten van de scholen worden efficiënt/effectief ingezet conform gezamenlijke visie Gemeente / partijen 5
Domein: Snellere inzet van de juiste ondersteuning Op Goeree- Overflakkee zijn er geen thuiszitters Definitie van thuiszitter is duidelijk en vastgelegd. Definiëren begrip thuiszitter BLP, SWV VO/PO, SMW, JGZ, SOT Geven in gezamenlijkheid uitvoering aan het plan Maatwerktrajecten (in het geval er thuiszitters zijn) Opstellen plan maatwerktrajecten bij thuiszitters BLP, SWV VO/PO, SMW, JGZ, SOT Het is duidelijk hoe de nieuwe relatie tussen AWBZjongeren en het onderwijs loopt Protocollen die zowel onderwijszorg als jeugdhulp raken worden op elkaar afgestemd. Beschrijven werkproces AWBZ-zorg en JOT en JOT 6
Domein: Snellere inzet van de juiste ondersteuning Jeugdhulp en onderwijszorg zijn duidelijk op elkaar afgestemd De afbakening tussen onderwijs gerelateerde zorg en gemeentelijke zorg is duidelijk Afspraken maken over combinatie arrangementen (onderwijszorgarrangementen) en JOT Er is afstemming over gezamenlijke zorg inzet Afspraken maken over terugkoppeling hulpverlenings-trajecten en JOT Er is een koppeling tussen de gezinsregisseurs van de gemeente en het onderwijs Afspraken maken over samenwerking in gezinsplan Gemeente en onderwijs-partijen Partijen informeren elkaar structureel over lopende hulpverleningstrajecten Er wordt vanuit de ontwikkeling en ondersteuningsbehoefte van de jeugdige gearrangeerd (handelingsgericht werken) Afspraken maken over samenwerking in gezinsplan Formuleren benodigde hulp om specifieke groepen te bereiken Ontwikkelen werkproces / afspraken t.b.v. afname ongewenst beroep op jeugdhulp Gemeente en onderwijs-partijen SWV SWV 7
Domein: Snellere inzet van juiste ondersteuning Er wordt gewerkt vanuit een cyclus voor kwaliteitszorg Er is een cyclus voor kwaliteitszorg Ieder half jaar worden de aandachtspunten uit de cyclus aan de orde gesteld Evalueren ondersteuningsstructuren Beschrijven proces m.b.t. dataverzameling en analyse (wanneer willen we welke informatie hebben) Gemeente en onderwijs Gemeente en onderwijs Bureau Leerplicht werkt conform de afspraken die binnen Passend en jeugdhulp zijn vastgelegd De opdracht van bureau leerplicht is duidelijk i.r.t. jeugdhulp en thuiszitters Beschrijven opdracht Bureau Leerplicht Er komt een tweejaarlijkse update van het verzuimprotocol. BLP en SWV BLP en SWV Stand van zaken thuiszitters wordt gemonitord en bijgehouden BLP en SWV 8
Domein: Snellere inzet van de juiste ondersteuning Vervoersbewegingen voor leerlingenvervoer worden teruggebracht binnen de kaders voor maatwerk Er is beschreven wat maatwerk inhoudt In 2018 / 2019 is er een terugloop in het aantal vervoersbewegingen Er is beschreven wie verantwoordelijk is voor het maatwerk voor leerlingenvervoer Mogelijke scenario s van leerlingenvervoer zijn onderzocht. Er vindt een evaluatie plaats van de Verordening en beleidsregels (incl. financiering) Er is duidelijkheid over de financiering voor leerlingenvervoer Op basis van de mogelijke scenario s worden afspraken /doelstellingen gemaakt over leerlingenvervoer Er wordt in beeld gebracht het pakket van maatregelen dat nodig is om een leerling op GO te houden. Gemeente: beleidsmedewerker onderwijs, teamleider zorg, Gemeente: beleidsmedewerker onderwijs, teamleider zorg, Gemeente: beleidsmedewerker onderwijs, teamleider zorg, Gemeente: beleidsmedewerker onderwijs, teamleider zorg, Het kind staat centraal Er is structurele afstemming over de inzet van leerlingenvervoer Er wordt op toegezien dat de uitvoering maatwerk toepast. 9
Domein: Afname medicalisering De ondersteuningsen ontwikkelingsbehoefte staat centraal Er wordt vraag gestuurd gewerkt Er is een definitie m.b.t. vraag gestuurd werken Beleidsambtenaren gemeente en JOT Domein: Realiseren integrale benadering en ontschotting Ondersteuning wordt geboden vanuit integrale arrangementen en zorg stemmen proactief in één arrangement de noodzakelijke zorg af) Ontwikkelen beleid op integraal arrangeren. Onderdeel hiervan is een uitwerking van de klinische cyclus (De Bruyn e.a.) voor integraal arrangeren; deze wordt aangepast op de situatie van G-O Er wordt gewerkt vanuit een doorgaande lijn voor ondersteuning aan jeugdigen Er is een doorgaande lijn voor ondersteuning aan jeugdigen met betrekking tot opvoeden, opgroeien en onderwijs Beschrijven doorgaande lijn in ondersteuning aan jeugdigen Er is een warme overdracht tussen de verschillende betrokken sectoren Onderzoeken discrepanties en behoeften doorgaande lijn in ondersteuning aan jeugdigen Jeugdigen met uitstroomperspectief arbeid worden begeleid naar arbeid 80% van alle leerlingen met het uitstroomperspectief arbeid heeft uiterlijk een half jaar na uitstroom arbeid Monitoren uitstromende leerlingen Er is een beleidsdocument beschikbaar vanuit beleidsterrein aansluiting onderwijsarbeidsmarkt Afstemming zoeken met beleidsterrein aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt Er is een begeleidingstraject van onderwijs naar werk Ontwikkelen begeleidingstraject van onderwijs naar werk 10
Domein: Eigen kracht van cliënt staat centraal Combinatie professional en eigen netwerk cliënt Er zijn uitgangspunten opgesteld in relatie tot de daadkracht van een eigen netwerk van de cliënt Voor iedere laag binnen de zorgstructuur van de school is duidelijk op welke wijze eigen kracht ingezet kan worden Beschrijven definitie eigen kracht Opstellen kaders en competentieprofiel eigen kracht Voor iedere laag in de zorgstructuur een richtlijn / werkproces opstellen over inzet eigen kracht Eigen Kracht wordt tijdens gesprekken tussen professionals en jeugdigen / ouders over een ondersteuningsvraag altijd meegenomen in de weging alvorens men tot inzet van professionele ondersteuning overgaat De opgestelde richtlijnen / het werkproces inzet eigen kracht wordt breed gecommuniceerd en geïmplementeerd onder professionals Gezins-regisseurs en alle professionals binnen onderwijs en jeugdhulp 11
Domein: Organisatie samenwerking gemeente en samenwerkingsverbanden Er wordt transparant gecommuniceerd over de samenwerking tussen jeugdhulp en onderwijs Het plan is leidend in de samenwerking tussen gemeente onderwijs en jeugdhulp. Er is een plan opgesteld, met daarin de volgende aspecten: - er is een aantal richtinggevende principes vastgelegd; - er zijn duidelijke lijnen beschreven in de samenwerking tussen gemeente onderwijs en jeugdhulp; - er is een voorzitter aangewezen; - er zijn contactpersonen aangewezen. Jaarlijks evalueren plan Er wordt structureel samengewerkt i.r.t. Passend en jeugdzorg Er is structureel inhoudelijk overleg tussen gemeente en SWV-en Er is 2 keer per jaar overleg tussen gemeente en samenwerkingsverband 1 keer per jaar is er ketenpartneroverleg Gemeente en SWV Gemeente en SWV Z 13 07411 / 40955 12