SISA-protocol PPO Rotterdam

Transcriptie

1 SISA-protocol PPO Rotterdam Auteurs: Sandy van Gageldonk Ingeborg Steenwinkel 1

2 WAAROM SISA? In de jeugdwet is het volgende doel aangegeven het bewerkstellingen van vroegtijdige en onderlinge afstemming opdat jeugdigen tijdig passende hulp, zorg of bijsturing wordt verleend om daadwerkelijke bedreigingen van de noodzakelijke condities voor een gezonde en veilige ontwikkeling naar volwassenheid te voorkomen, beperken of weg te nemen. De verwijsindex (SISA) is bedoeld is om preventief en vroegtijdig elkaars betrokkenheid kenbaar te maken bij hulp, zorg en/of traject. Het gaat hierbij dus niet om een escalatie of opschalingsprincipe maar om een betrokkenheidsbeginsel. Een gedachtegoed welke goed past bij de transitie van de jeugdzorg waarbij het belang van interventies aan de voorkant, preventie en een integrale aanpak wordt onderstreept. Voor de onderwijsprofessional is het belangrijk te weten dat de leerling bij andere instanties bekend is. Zo kan er veel sneller worden geschakeld en heeft de onderwijsprofessional maximale informatie over wie er allemaal bij zijn of haar leerling is betrokken. Met een signaal in SISA maak je duidelijk dat je zorgen hebt om een leerling en/of ondersteuning biedt. Je wilt eraan bijdragen dat de zorg rondom een leerling zo optimaal mogelijk wordt georganiseerd. Een signaal in SISA maakt het mogelijk om met alle betrokken instanties af te stemmen zodat vroegtijdig passende zorg geboden wordt, daar zijn ouders/verzorgers en leerling ook bij gebaat. WAT IS SISA? SISA is de verwijsindex van Rotterdam en dertien omliggende gemeenten. SISA is een afkorting van SIgnaleren en SAmenwerken en staat voor: SamenwerkingsInstrument Sluitende Aanpak. Het is een digitaal systeem dat inzichtelijk maakt welke organisaties betrokken zijn rondom een kind tot 23 jaar. Doel van SISA is eraan bijdragen dat alle kinderen van 0 tot 23 jaar zich optimaal kunnen ontplooien. Soms ondervindt een leerling problemen tijdens het opgroeien en is extra ondersteuning gewenst. Hierbij kunnen verschillende organisaties betrokken zijn waaronder de onderwijsinstelling. Dan is het belangrijk dat alle betrokken organisaties dit vroegtijdig van elkaar weten en samenwerken. De zorgfactoren over een leerling en/of begeleiding aan een leerling kan dan op elkaar worden afgestemd zodat sneller de juiste hulp wordt geboden. Tijdig gebruik maken van SISA en elkaar tijdig leren kennen maakt de kans op, een onvolledige analyse van de problematiek en escalaties kleiner en kan inzet van dubbele trajecten voorkomen. Een sluitende aanpak door middel van ketensamenwerking! Aangesloten zijn organisaties uit werk en inkomen, zorg en welzijn, onderwijs, politie/justitie en GGZ. Een volledige lijst van aangesloten organisaties is te vinden op HOE WERKT SISA? Door een signaal af te geven, geef je aan dat je een zorg/traject/actieve betrokkenheid hebt rondom een jeugdige. Wettelijk is bepaald dat een signaal maximaal 24 maanden en minimaal één maand geldig is. Na verloop van de geldigheidsdatum kan het signaal eventueel (voor maximaal 24 maanden) vernieuwd worden. 2

3 Na het afgeven van een signaal geeft het systeem direct inzage in alle partijen die ook (in het verleden) een signaal hebben afgegeven. Door middel van verkeer word je pro-actief gedurende het actief zijn van jouw signaal geïnformeerd. Dit kan gaan over nieuwe signalen die op dezelfde jeugdige zijn afgegeven, maar ook over signalen die op inactief zijn gezet. SISA is gekoppeld aan de landelijke Verwijsindex Risicojongeren (VIR). Een signaal in SISA wordt herkend door deze landelijke verwijsindex. Je afgegeven signaal kan dus matchen met organisaties van buiten Rotterdam, die in een andere verwijsindex hebben gesignaleerd op dezelfde jeugdige. ( Bij twee actieve signalen op een jeugdige ontstaat er een match in SISA. In SISA wordt ook gematcht op broers en zussen met minimaal een overeenkomende ouder. Wanneer een signaal wordt afgegeven op een jeugdige door PPO en er wordt een signaal afgegeven door een andere organisatie op een broer of zus, dan ontstaat er een match in SISA indien zij minimaal één overeenkomende ouder hebben. SISA bepaalt op basis van doorzettingsvermogen en wettelijke taak welke organisatie de regie heeft over de match (matchregie). De professional van de betrokken organisatie die het signaal heeft afgegeven is de matchregisseur. Als matchregisseur ben je verantwoordelijk voor het komen tot afstemming na een match (procesverantwoordelijkheid) en het invullen van het afstemmingsformulier in SISA zodat binnen SISA bekend is dat er al een samenwerkingsverband bestaat. Het kan zijn dat weten van elkaars betrokkenheid voldoende is en dat verdere inhoudelijke samenwerking niet nodig is. Wanneer er een match in SISA is ontstaan tussen twee organisaties en er komt een derde signalerende partij bij, dan worden de betrokken organisaties met een actief signaal, direct per hiervan op de hoogte gebracht. WAT ZIJN DE AFSPRAKEN MET BETREKKING TOT INFORMATIEDELING? De afspraken hierover zijn vastgelegd in het model privacy regelement van PPO Rotterdam. WAT LEVERT SISA OP VOOR MEDEWERKERS PPO? SISA is voor een PPO medewerker behulpzaam: om beter en sneller de sociale kaart van de betrokkenen te leren kennen; vroegtijdig zorgsignalen rondom een cliënt of het gezinssysteem te bundelen; in samenwerking met alle betrokken professionals sneller een brede vraagverheldering te doen (op verschillende leefdomeinen) en daar waar nodig ook eerder passende zorg in te zetten; beter samen te werken met alle (professioneel) betrokkenen rondom een huishouden/gezin; samen te werken met partijen buiten de reguliere samenwerkingsverbanden; indien noodzakelijk de casusregie beter (efficiënter en gerichter) uit te kunnen voeren en/of de partijen hierop aan te kunnen spreken HOE WERKT PPOROTTERDAM MET SISA? 3

4 Voor welke leerlingen signaleert PPO Rotterdam in SISA: De ondersteuning aan een leerling door een PPO medewerkers vindt altijd in gezamenlijkheid plaats met school. Er is bijvoorbeeld een multidisciplinair overleg (OZO) waar gezamenlijk de beslissing genomen wordt welke ondersteuning een leerling nodig heeft en wie er een betrokkenheid heeft in deze ondersteuning. De betrokken (onderwijs)professionals zullen afzonderlijk van elkaar in SISA signaleren. Vanuit school zal de intern begeleider meestal al in een eerder stadium gesignaleerd hebben in SISA aangezien zij al primair in het proces betrokken zijn bij de leerling. Het kan dus gebeuren dat op dezelfde leerling door verschillende onderwijsprofessionals gelijktijdig gesignaleerd worden. Het feit dat je al op de hoogte bent van elkaars betrokkenheid ontslaat je niet van de verplichting te signaleren in SISA. Je signaleert op basis van de eigen betrokkenheid bij de leerling, eigen criteria en eigen signaleringsprotocol. Je bent er van, totdat je er niet meer van bent. Preventie PPO Rotterdam acteert veelvuldig preventief als het gaat om leerlingen met aanvullende onderwijsbehoeften: In de preventie geldt dat een medewerker van PPO Rotterdam ALTIJD signaleert in SISA als hij/zij betrokken is bij een leerling:: die thuiszit; waarbij de Meldcode Huiselijk geweld: is ingezet en wordt overgegaan van stap 2 naar stap 3. Er zijn ook situaties waarbij een PPO medewerker betrokken is bij een leerling en waar een afweging moet worden gemaakt of een signaal in SISA aan de orde is. Dit gebeurt altijd in samenspraak met een collega (bij voorkeur de aandachtsfunctionaris). Situaties waar aan gedacht kan worden, zijn bijvoorbeeld: kinderen die geregeld verhuizen, geregeld schoolverzuim, dreigende schorsing en/of verwijdering. (OPTIE: LIJST VAN VOORBEELDEN OPNEMEN in de bijlagen). PPO Arrangementen PPO biedt diverse arrangementen aan voor leerlingen met aanvullende onderwijsbehoeften. Voor kinderen met een arrangement bij PPO Rotterdam geldt: PPO Rotterdam signaleert een kind dat is aangemeld voor een arrangement niet in SISA wanneer zij enkel betrokken is bij leerproblemen sec. Het gaat hierbij om leerlingen met leerproblemen die niet veroorzaakt worden door een achterliggende problematiek en leerlingen met leerproblematiek die geen gedragsproblemen veroorzaken. PPO Rotterdam signaleert een kind dat is aangemeld voor een arrangement wel in SISA als het gaat om: o sociaal-emotionele problemen (externaliserend en internaliserend) zowel op zichzelf staand als veroorzaakt door leerproblemen (bijv. arrangement AB+); o zorgen over de sociale context (opvoedings- en thuissituatie) waarin een leerling zich bevindt (ook als deze nog geen gedragsproblemen bij de leerling geven) (bijv. betrokkenheid ouderfunctionaris). Wie signaleert bij PPO Rotterdam; Alle PPO-medewerkers vanuit de OAT s (SCP, AB-er, ouderfunctionaris) die betrokken zijn bij de doelgroep leerlingen, zoals hierboven omschreven, signaleren zelf in SISA. Als meerdere medewerkers 4

5 betrokken zijn, signaleert degene die het eerst betrokken is en informeert hierover de eventueel andere betrokken collega s. Vaak zal dit de SCP zijn. De aandachtsfunctionaris van een OAT vervult de volgende rollen/taken: o instantiebeheerder: hij/zij monitort de signalen, geeft feedback aan collega s over het aantal afgegeven signalen en krijgt zelf feedback hierover vanuit SISA, o helpdesk voor collega s, Teamleden kunnen bij twijfel over een signalering in SISA een aandachtsfunctionaris raadplegen. o zorgt voor borging van SISA in het team. SISA staat als vast onderdeel op de agenda van een OAT: o signaleert de thuiszitters van het desbetreffende OAT. Informeren van ouders over het signaal Het informeren over het signaal in SISA dient in een zo vroeg mogelijk stadium te worden gedaan. Er is nooit toestemming nodig voor het afgeven van dit signaal. Dit is vastgelegd in de Jeugdwet. Het is niet nodig omdat in SISA geen inhoudelijke informatie verwerkt wordt. Dus ook als ouders/verzorgers of leerling het niet eens zijn met het afgeven van een signaal in SISA mag er (wettelijk gezien) gesignaleerd worden in SISA. Het is dan wel belangrijk om de weerstand van ouders/verzorgers/leerling in het eigen dossier vast te leggen. Indien het niet mogelijk is om ouders/verzorgers en/of leerling voortijdig te informeren over het af te geven signaal in SISA mag hiervan afgeweken worden en kan je een signaal afgeven zonder te informeren. Denk hierbij aan veiligheidsrisico s voor bijvoorbeeld leerling of onderwijsprofessional. Dit dient men goed vast te leggen in het eigen dossier. Zodra het mogelijk is om ouders/verzorgers of leerling alsnog te informeren over het SISA signaal dan informeer je hen alsnog zo snel mogelijk. Als in SISA blijkt dat er meerdere organisaties gelijktijdig betrokken zijn bij het kind (match), kan er behoefte zijn bij de organisaties om naast afstemming ook te komen tot een inhoudelijke informatiedeling en/of intensievere inhoudelijke samenwerking. Hierbij blijven de normaal geldende privacyreglementen van kracht, die al binnen de organisaties gelden. Uitgangspunt is altijd een open en transparante houding waarbij er gestreefd wordt in samenwerking met ouders/verzorgers en/of leerling de beste begeleiding en ondersteuning in te zetten. 5