Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Jaardocument 2011 Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Postbus 3006 1300 EH Almere 036-5398250 www.legerdesheils.nl
3 INHOUDSOPGAVE Pagina I. MAATSCHAPPELIJK VERSLAG De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg in één oogopslag 1. Uitgangspunten verslaggeving 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens 2.2 Structuur van het concern 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten 2.3.3 Werkgebieden 2.4 Belanghebbenden 3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Normen voor goed bestuur 3.2 Statutaire directie 3.3 Toezichthouders (bestuur) 3.4 Bedrijfsvoering 3.4.1 Sturing en beheersing 3.4.2 Interne controle 3.4.3 Risico analyse 3.5 Cliëntenraad 3.6 Ondernemingsraad 4. Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid 4.2 Algemeen beleid verslagjaar 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1 Personeelsbeleid 4.5.2 Beloningsbeleid 4.5.3 Kwaliteit van het werk Medewerkertevredenheid 4.6 Samenleving 4.7 Financieel beleid 4.8 Begroting 5 6 7 8 8 8 11 11 12 18 20 22 22 23 24 29 29 30 30 34 34 35 35 37 40 41 43 43 46 46 46 49 50 II Jaarrekening 2011 Geconsolideerde Balans per 31 december 2011 Geconsolideerde Resultatenrekening over 2011 Geconsolideerd Kasstroomoverzicht over 2011 Grondslagen voor de financiële verslaggeving Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening 51 52 53 54 55 60 78 JAARDOCUMENT 2011
4 III Overige gegevens Bestuursverklaring Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Controleverklaring 85 86 87 87 88 IV Bijlagen Bijlage 1: Exploitatierekening naar werkveld 91 93
5 I. MAATSCHAPPELIJK VERSLAG JAARDOCUMENT 2011
6 De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg in één oogopslag 2011 2010 2009 2008 2007 De hulpvragers: (in aantal cliënthulpverleningstrajecten) Maatschappelijke opvang 18.399 20.371 19.278 19.590 20.412 Geestelijke gezondheidszorg 3.060 2.699 2.423 2.112 1.578 Ouderen- en gezondheidszorg 1.941 2.003 1.888 1.770 1.910 Jeugdzorg 3.406 3.321 3.758 3.416 3.207 Preventie en maatschappelijk herstel 13.891 14.227 13.212 12.982 11.182 Reclassering 9.943 9.350 10.570 9.804 9.689 Verslavingszorg 968 1.012 851 638 655 Totaal cliënthulpverleningstrajecten alle werkvelden 51.608 52.983 51.980 50.312 48.633 Unieke cliënten* 35.582 36.719 36.795 35.506 33.893 De hulpverleningscapaciteit (op 31 december) Aantal plaatsen dagopvang 1.820 1.663 1.530 1.383 1.423 Aantal bedden intramurale voorzieningen 4.728 4.458 4.386 3.990 3.866 Ambulante hulpverlening (in arbeidsplaatsen van 36 uur/week) 1.238 1.179 1.103 1.040 915 De organisatie: Aantal werkeenheden op 31 december 12 12 13 14 14 Aantal vestigingen op 31 december 247 244 244 239 235 Aantal personeelsleden per 31 december 5.460 5.245 5.066 4.706 4.411 Bezette arbeidsplaatsen (gemiddeld, excl.stagiaires, in fte's van 36 uur/week) 3.816 3.715 3.511 3.279 3.185 De kosten: (bedragen x 1.000.000) in % in % in % in % in % Maatschappelijke opvang 64 22 66 22 65 23 62 25 67 31 Geestelijke gezondheidszorg 74 25 66 22 58 21 48 20 31 14 Ouderen- en gezondheidszorg 59 20 57 19 51 18 47 19 42 19 Jeugdzorg 38 13 40 13 43 15 43 18 39 18 Preventie en maatschappelijk herstel 31 11 28 9 25 9 22 9 18 8 Reclassering 22 7 21 7 20 7 17 7 15 7 Verslavingszorg 8 3 6 2 4 2 4 2 4 2 Totale kosten W&G 296 100 283 96 266 94 243 100 216 100 De bekostiging: (bedragen x 1.000.000) in % in % in % in % in % Subsidies van overheden 137 46 128 43 130 46 110 45 104 48 AWBZ, ZVW en Forensische zorg 132 45 131 44 116 41 110 45 92 43 Bijdragen hulpvragers 8 3 9 3 9 3 8 4 9 4 Overige 10 3 7 3 4 1 5 2 5 2 Subtotaal 288 97 274 93 259 92 233 96 210 97 Door Leger des Heils ontvangen giften, legaten, e.d. 8 3 8 3 7 2 10 4 6 3 Totale bekostiging W&G 296 100 283 96 266 94 243 100 216 100 *) Het Leger des Heils heeft een eigen registratiesysteem: Clever. In dit systeem wordt aan hulpvragers een unieke 'sleutelwaarde' toegekend. Op basis hiervan is het Leger des Heils in staat de registratie over alle afdelingen heen te ontdubbelen. Om bestandsvervuiling te voorkomen zijn alle hulpverleningstrajecten die langer dan één jaar openstaan zonder dat het Leger des Heils daadwerkelijk een hulpverleningsactiviteit heeft verricht, automatisch afgesloten. Hierdoor kunnen verschillen met eerdere jaarverslagen ontstaan. In het kader van de 1 e fase van het Plan van Aanpak Maatschappelijk Opvang van de rijksoverheid in samenwerking met grote gemeenten (2006-2010), zijn vanaf 2006 substantieel meer AWBZ middelen beschikbaar gesteld om dak- en thuislozen (die een GGZ/LVB indicatie hebben) de juiste zorg te kunnen bieden. Ook vanuit het Ministerie van Veiligheid en Justitie wordt voor dak- en thuislozen die regelmatig met Justitie in aanraking komen, en die kampen met GGZ/LVB problematiek, meer (forensische) zorg ingekocht. Hierdoor neemt het aantal cliënten dat door de stichting jaarlijks wordt geholpen niet toe, terwijl de kosten en opbrengsten van deze intensievere opvang en begeleiding wel toenemen.
7 1. Uitgangspunten verslaggeving Inleiding Dit jaardocument heeft betrekking op de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg statutair gevestigd te Amsterdam en kantoorhoudend te Almere. Dit verslag wordt opgesteld om zowel maatschappelijk als intern binnen de organisatie, verantwoording af te leggen over de activiteiten van de stichting en de inzet van de hiermee samenhangende middelen. Dit ook ter voldoening aan van toepassing zijnde wet- en regelgeving, statutaire bepalingen en subsidie- en financieringsregelingen. Vanwege de vele financieringsvormen heeft de Stichting Welzijn- en Gezondheidszorg te maken met veel (overheids)instanties, zoals de ministeries van Justitie en VWS, diverse provincies / annex stadsgewesten, diverse gemeenten en zorgkantoren en de Nederlandse Zorgautoriteit. Deze instanties hebben ieder hun specifieke eisen op het gebied van verantwoording en externe verslaggeving. Hierdoor is de verantwoording van de Stichting Welzijn- en Gezondheidszorg in administratief- en verslaggevingstechnische zin complex. De gegevens voor dit jaardocument zijn afkomstig uit interne rapportages binnen de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Deze rapportages worden geverifieerd door middel van interne controles en audits. Dit jaardocument is in maart 2012 opgesteld onder verantwoordelijkheid van de statutaire directie van Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg en betreft het gehele kalenderjaar (=boekjaar) 2011. Het jaardocument bestaat uit een maatschappelijk verslag, de jaarrekening, overige gegevens en bijlagen. De in het jaardocument opgenomen jaarrekening is opgesteld met in achtneming van BW Boek 2 titel 9 en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, met Richtlijn 655 Zorginstellingen in het bijzonder. Specifieke informatie ten behoeve van interne verslaggeving is opgenomen in de bijlagen van dit jaardocument. Het jaardocument wordt overeenkomstig de voorschriften gedeponeerd bij het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (www.jaarverslagenzorg.nl). Daarnaast worden kwantitatieve (branchespecifieke) gegevens aangeleverd via de webapplicatie DigiMV van het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg. Omdat het jaardocument in toenemende mate aan (verslaggevings)technische voorschriften dient te voldoen, brengt de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg separaat een jaarverslag uit. Dit jaarverslag heeft de lay-out van een magazine. Dit maakt het mogelijk onderwerpen aansprekender te presenteren en testimonials van cliënten, medewerkers en stakeholders toe te voegen. In het jaarmagazine worden ook gegevens opgenomen welke zijn ontleend aan dit jaardocument. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is onderdeel van het Leger des Heils in Nederland. Ten behoeve van het publiek wordt een (publieks) jaarverslag van het Leger des Heils in Nederland opgesteld. In dit (publieks) jaarverslag worden gegevens opgenomen welke zijn ontleend aan het jaardocument van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Het (publieks) jaarverslag van het Leger des Heils in Nederland wordt breed verspreid en gepubliceerd op de website www.legerdesheils.nl. JAARDOCUMENT 2011
8 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam rechtspersoon: Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Bezoekadres stichtingsbureau: Spoordreef 10 Postadres: Postbus 3006 Postcode: 1300 EH Plaats: Almere Telefoonnummer: 036-5398250 E-mailadres: cb.wg@legerdesheils.nl Internetpagina: www.legerdesheils.nl Nummer Kamer van Koophandel: 41208154 Profileringsstatement Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is een professionele, innovatieve en praktisch ingestelde organisatie, die zonder onderscheid des persoons, materiële en immateriële hulp verleent aan medemensen die om uiteenlopende redenen een beroep doen op (werkeenheden van) de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Het werk van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is geïnspireerd door het evangelie van Jezus Christus, waarin waarden als rechtvaardigheid, gerechtigheid en solidariteit centraal staan. Ook appelleert de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg aan de samenleving deze waarden te realiseren. De organisatie ontleent haar kracht zowel aan de medewerkers die zich gedreven, energiek en vasthoudend inzetten voor hun medemens als aan facilitaire middelen en samenwerkingsverbanden waarin zij participeert. 2.2 Structuur van het concern De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg coördineert en geeft leiding aan 12 werkeenheden die zich op geïnstitutionaliseerde basis met welzijnswerk en gezondheidszorg bezighouden. Deze werkeenheden bezitten geen zelfstandige rechtspersoonlijkheid. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg werkt volgens het Raad van Beheermodel. De stichting heeft een statutair bestuur en een statutaire directie. Zie ook hoofdstuk 3. Het bestuur stelt het beleid van de stichting vast en houdt toezicht op zowel de uitvoering van het vastgestelde beleid als op de algemene gang van zaken in de stichting. De statutaire directie is belast met de leiding van de dagelijkse gang van zaken in de stichting. De directie is belast met de voorbereiding van het beleid van de stichting en met de uitvoering van het door het bestuur vastgestelde beleid. De statutaire directie van de stichting bestaat per 31 december 2011 uit een eindverantwoordelijke directeur en een adjunct-directeur. De statutaire directie wordt ondersteund door het Stichtingsbureau. De ondersteuning van het Stichtingsbureau richt zich op de voorbereiding van strategie van de stichting en op het ontwikkelen en beheren van voorwaardenscheppend beleid op de gebieden van hulp- en zorgverlening, kwaliteit, identiteit, personeel, organisatie, communicatie, informatiemanagement, financiën en accommodatie. Verder coördineert het Stichtingsbureau binnen de stichting de productieafspraken met zorgkantoren en voert administratieve taken en interne controles uit. Daarnaast wordt onder verantwoordelijkheid van de manager stafdienst risicobeheersing en interne controle, onder andere door het uitvoeren van periodieke audits bij de werkeenheden, de naleving en implementatie van de beleidskaders getoetst. De werkeenheden van de stichting worden geleid door een directie bestaande uit een eindverantwoordelijke directeur en een directeur bedrijfsvoering. De directie van een werkeenheid is verantwoordelijk voor zowel de inhoudelijke als de financiële bedrijfsvoering van de werkeenheid. De directie van een werkeenheid geeft leiding aan een managementteam en wordt ondersteund door een bedrijfsbureau. Een managementteam van een werkeenheid is zodanig samengesteld dat er sprake is van integraal management en dat de onderscheiden portefeuilles zijn ingevuld.
9 De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg richt zich op cliënten die vaak niet in een enkelvoudige regeling passen. Een cliënt van de stichting kan meerdere typen zorg, hulp en steun tegelijkertijd ontvangen (bijvoorbeeld: opvang, begeleiding en reclasseringstoezicht). Dit resulteert in stapelfinanciering. Hiertoe beschikt de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg over diverse toelatingen, erkenningen en subsidietitels. Medezeggenschap Binnen de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is op concernniveau zowel een Centrale Ondernemingsraad als een Landelijke Cliëntenraad actief. Deze raden bestaan uit afgevaardigden van de (aan werkeenheden verbonden) ondernemingsraden respectievelijk cliëntenraden. De statutaire directie van de stichting heeft periodiek overlegvergaderingen met zowel de Landelijke Cliëntenraad als de Centrale Ondernemingsraad. Verbonden partijen De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is onderdeel van het Leger des Heils in Nederland. Het Leger des Heils in Nederland bestaat, naast voornoemde stichting uit de volgende juridische entiteiten: Kerkgenootschap Leger des Heils, Stichting Leger des Heils, Stichting Leger des Heils Fondsenwerving, Stichting Leger des Heils Dienstverlening. Organogram Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Bestuur Centrale Ondernemingsraad Statutaire Directie Landelijke Cliëntenraad Stichtingsbureau Expertisecentrum Werkeenheid Werkeenheid Medezeggenschap: - lokale cliëntenraad - lokale ondernemingsraad Directie Werkeenheid Staf - Kwaliteitsmanager - Informatiemanager - Geestelijk verzorger Werkeenheid Manager Primair Proces Manager Primair Proces Civiele dienst P&O Administratie Teamleider Teamleider Teamleider Afd. 1 Afd. 2 Afd. 3 Afd. 4 Afd. 5 Afd. 6 JAARDOCUMENT 2011
10 De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verricht zijn activiteiten binnen de volgende publieke bekostigingssystemen: AWBZ/ZVW De activiteiten op het gebied van gezondheids- en ouderenzorg, Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ), verslavingszorg en preventie en maatschappelijk herstel worden voornamelijk bekostigd vanuit AWBZ/ZVW-opbrengsten. In voorzieningen voor maatschappelijke opvang verblijven mensen die ook voor één of meer AWBZfuncties zijn geïndiceerd. Omdat de stichting over de vereiste toelating beschikt, kan aan deze mensen ook extramurale AWBZ-zorg worden geboden. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg beschikt op 31 december 2011 over de volgende WTZi-toelatingen: AWBZ-zorg zonder verblijf De toelating Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg AWBZ-zorg zonder verblijf wordt door de stichting landelijk gebruikt in de diverse afdelingen. GGZ Forensische GGZ kliniek Groot Batelaar ZVW/AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Verslavingskliniek De Wending ZVW/AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf 23 RIBW toelatingen (63 vestigingen) AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Verzorging en Verpleging Zorgcentra De Blinkert en Merenhoef AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Zorgcentrum De Linde AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Zorgcentrum Buitenhaeghe AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Verpleegzorg De Wending AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Gehandicaptenzorg Orthopedagogisch Centrum Middelveld AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Forensische zorg Het Ministerie van Veiligheid en Justitie is verantwoordelijk voor de bekostiging van de Geestelijke Gezondheidszorg (met inbegrip van verslavingszorg) die verleend wordt in een strafrechtelijk kader. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie koopt dergelijke zorg in bij de GGZ/verslavingszorg en RIBWvestigingen van de stichting. Gemeenten De voorzieningen voor maatschappelijke opvang van de stichting worden hoofdzakelijk gefinancierd vanuit bijdragen van centrumgemeenten voor Maatschappelijke Opvang. Daarnaast dragen gemeenten, via de WMO, bij in de kosten van activiteiten die zich richten op preventie en maatschappelijk herstel. Ook bekostigen gemeenten arbeidsre-integratie trajecten van cliënten. De stichting heeft één of meerdere subsidierelaties met 41 gemeenten. Ministerie van Veiligheid en Justitie De stichting is één van de drie reclasseringsorganisaties die in Nederland reclasseringstaken uitvoeren. Deze taken omvatten het geven van advies, het uitvoeren van toezicht, het uitvoeren van gedragsinterventies en het uitvoeren van werkstraffen. Het reclasseringswerk wordt bekostigd door het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Provincies De stichting biedt aan kinderen en jongeren die om bepaalde redenen niet meer (volledig) thuis kunnen verblijven, (dag-)opvang, begeleiding en behandeling. De kosten van deze jeugdzorg worden hoofdzakelijk betaald door provincies en stadsgewesten. Voorts begeleidt de stichting in de diverse provincies pleegouders. Onder mandaat van de bureaus jeugdzorg in de diverse provincies voert de stichting (justitiële) jeugdbeschermingsmaatregelen uit. Dit betreft de onder toezichtstelling en de voogdij maatregelen.
11 Private middelen De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verricht, met name in het kader van (gesubsidieerde) arbeid/dagbesteding van cliënten een aantal bedrijfsmatige activiteiten. Deze activiteiten liggen op het terrein van horeca/catering, groenvoorziening en outlet-/tweedehands stores. De verkoopopbrengsten van deze activiteiten worden in de jaarrekening van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verantwoord. Hoewel de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg als uitgangspunt hanteert dat de activiteiten in beginsel structureel gedekt worden via regelingen van overheidswege, is dit niet in alle gevallen mogelijk. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verricht dan ook tevens niet-geïndiceerde zorg respectievelijk niet-gesubsidieerde activiteiten. De exploitatietekorten die hierdoor worden veroorzaakt, worden uit private middelen bekostigd. Daartoe ontvangt de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg bijdragen van de Stichting Leger des Heils Fondsenwerving en de Stichting Leger des Heils. 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering Doelgroepen De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg richt zich op de onderlaag van de onderkant van de Nederlandse samenleving. Deze kwetsbare mensen (volwassenen en kinderen) kampen (bijna altijd) met combinaties van problemen op meerdere van de volgende leefgebieden: dagbesteding/werk- zingeving - huisvesting - financiën (inkomen/schulden) - woonvaardigheden - relaties/sociale vaardigheden - verslaving - problemen met justitie - psychische gesteldheid - lichamelijke gesteldheid. Het gaat (onder meer) om: kwetsbare huishoudens, dak- en thuislozen, psychiatrische patiënten, degenen die niet meer aan de arbeidsmarkt deelnemen, werkende armen; multiprobleem gezinnen, kinderen in crisis(volle)situaties, voortijdige schoolverlaters, zwerfjongeren, tienermoeders, jongeren/jong volwassenen die met justitie in aanraking (dreigen te) komen; Licht verstandelijk beperkte (LVB) (zwerf)jongeren, volwassenen en ouderen met dubbeldiagnose (LVB en verslaafd, LVB en psychiatrisch, LVB en veelpleger, LVB en dakloos, LVB en sterk gedragsgestoord); ex-gedetineerden/veelplegers zonder huisvesting/opvang, (ex)drugs- of alcoholverslaafden, ernstig zieke dak- en thuislozen; geïsoleerd levende zorgafhankelijke ouderen, zorgwekkende zorgmijders thuis of op straat, stille of verscholen mensen die vereenzaamd leven, afgewezen asielzoekers zonder enige status en zonder aanspraak op hulp. Hulp- en zorgaanbod De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is (eind 2011) vanuit 12 werkeenheden met in totaal 247 vestigingen in Nederland werkzaam in de volgende werkvelden: maatschappelijke opvang; jeugdzorg; geestelijke gezondheidszorg; ouderen- en gezondheidszorg; 1 reclassering; verslavingszorg; preventie en maatschappelijk herstel. 2 Jaarlijks verleent de stichting hulp en zorg aan ruim 35.000 mensen. Eind 2011 werken bij de stichting 5.460 betaalde medewerkers en zijn ruim 1.000 vrijwilligers actief. 1 Hieronder worden gerekend de verzorgings- en verpleeghuizen, de (kinder)hospices, de LVB-woonvoorziening voor jongeren, en de meerzorgafdelingen voor ernstig zieke dak- en thuislozen. 2 Hieronder worden gerekend de ambulante activiteiten gericht op multi-probleem gezinnen, zorgmijdende zelfstandig wonende ouderen en zelfstandig wonende voormalig dak- en thuislozen/verslaafden. JAARDOCUMENT 2011
12 De focus op de onderlaag van de onderkant van de samenleving heeft tot het inzicht geleid dat het al te zeer richten op verkokerde, sectorale eisen en voorschriften niet de oplossing brengt voor mensen die problemen hebben op meerdere gebieden. Daarom hanteert de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg als uitgangspunt dat wordt aangesloten bij de eerste behoeften van deze mensen, waarbij de gehele leefsituatie in ogenschouw wordt genomen. Dit is kenmerkend voor de benadering van het Leger des Heils. 2.3.2 Cliënten, capaciteit, opbrengsten, productie en personeel Cliënten Aantal cliënten dat door de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg werd geholpen: Capaciteit Aantal cliënttrajecten per w erkveld Unieke cliënten MO GEZ 2007 Aantal hulptrajecten op 1 januari 2007 7.997 1.079 1.900 582 5.180 4.777 254 21.769 Aantal nieuw e hulptrajecten 12.415 831 1.307 996 4.509 6.405 401 26.864 Aantal hulptrajecten in 2006 20.412 1.910 3.207 1.578 9.689 11.182 655 48.633 33.983 Aantal uitgeschreven hulptrajecten 12.391 904 1.439 787 4.194 5.096 415 25.226 2008 Aantal hulptrajecten op 31 december 2007 8.021 1.006 1.768 791 5.495 6.086 240 23.407 Aantal nieuw e hulptrajecten 11.569 764 1.648 1.321 4.309 6.896 398 26.905 Aantal hulptrajecten in 2008 19.590 1.770 3.416 2.112 9.804 12.982 638 50.312 35.506 Aantal uitgeschreven hulptrajecten 11.674 760 1.024 1.056 3.974 6.942 335 25.765 2009 Aantal hulptrajecten op 31 december 2008 7.916 1.010 2.392 1.056 5.830 6.040 303 24.547 Aantal nieuw e hulptrajecten 11.362 878 1.366 1.367 4.740 7.172 548 27.433 Aantal hulptrajecten in 2009 19.278 1.888 3.758 2.423 10.570 13.212 851 51.980 36.795 Aantal uitgeschreven hulptrajecten 10.305 851 1.730 1.165 5.350 6.637 602 26.640 2010 Aantal hulptrajecten op 31 december 2009 8.973 1.037 2.028 1.258 5.220 6.575 249 25.340 Aantal nieuw e hulptrajecten 11.398 966 1.293 1.441 4.130 7.652 763 27.643 Aantal hulptrajecten in 2010 20.371 2.003 3.321 2.699 9.350 14.227 1.012 52.983 36.719 Aantal uitgeschreven hulptrajecten 12.789 984 1.241 1.287 3.657 7.629 702 28.289 2011 Aantal hulptrajecten op 31 december 2010 7.582 1.019 2.080 1.412 5.693 6.598 310 24.694 Aantal nieuw e hulptrajecten 10.817 922 1.326 1.648 4.250 7.293 658 26.914 Aantal hulptrajecten in 2011 18.399 1.941 3.406 3.060 9.943 13.891 968 51.608 35.582 Aantal uitgeschreven hulptrajecten 10.849 887 1.117 1.368 4.299 7.143 740 26.403 Aantal hulptrajecten op 31 december 2011 7.550 1.054 2.289 1.692 5.644 6.748 228 25.205 JZ GGZ RECL PREV VSLZ Totaal alle werkvelden In dit overzicht zijn per w erkveld de hulp- en zorgtrajecten van cliënten gerubriceerd op basis van de afdeling w aarvan zij diensten hebben afgenomen. Eén cliënt kan meerdere trajecten, zow el gelijktijdig als volgtijdelijk doorlopen. Om bestandsvervuiling te voorkomen w orden alle hulpverleningstrajecten die langer dan één jaar openstaan zonder dat het Leger des Heils daadw erkelijk een hulpverleningsactiviteit heeft verricht, automatisch afgesloten. Dit met terugw erkende kracht vanaf de datum van de laatste hulpverleningsactiviteit. Hierdoor kunnen verschillen met eerdere jaarverslagen ontstaan. MO = Maatschappelijke Opvang GEZ = Ouderen- en Gezondheidszorg JZ = Jeugdzorg GGZ = Geestelijke gezondheidszorg RECL = Reclassering PREV = Preventie en Maatschapplijk Herstel VSLZ = Verslavingszorg
13 Uitbreiding en diversiteit hulpverleningscapaciteit 2011 2010 2009 2008 2007 Intramuraal (aantal plaatsen per 31/12) Nachtopvang 511 487 480 417 461 Sociale pensions 130 165 255 242 252 24-uurszorg 370 385 436 454 466 Vrouwenopvang 101 92 119 119 119 Woontraining voor zwerfjongeren 84 83 94 88 129 Begeleid wonen 823 672 646 532 435 Totaal maatschappelijke opvang 2.019 1.884 2.030 1.852 1.862 Ontwenningscentrum 30 30 30 20 20 Begeleid/Groepswonen 43 43 43 43 43 Totaal verslavingszorg 73 73 73 63 63 RIBW-woonvoorzieningen voor dak- en thuislozen 1101 985 841 663 578 RIBW-woonvoorzieningen voor zwerfjongeren 183 175 147 130 104 Forensische zorg voor jeugd en volwassenen 57 57 57 57 57 Totaal geestelijke gezondheidszorg 1341 1217 1045 850 739 Woonvoorzieningen voor LVB-jongeren 119 90 66 48 48 (Kinder)hospicezorg 19 19 19 19 19 Verpleeg- en verzorgingshuizen 370 370 369 355 355 Aanleunwoningen voor senioren 200 200 200 197 197 Meerzorg voor zieke dak- en thuislozen 156 169 167 175 175 Totaal ouderen- en gezondheidszorg 864 848 821 794 794 Woonvoorzieningen voor kinderen 241 246 224 236 218 Gezinshuizen en projectgezinnen 90 90 93 95 90 Totaal jeugdzorg 331 336 317 331 308 Hotel congrescentrum 100 100 100 100 100 Totaal preventie en maatschappelijk herstel 100 100 100 100 100 Totale intramurale capaciteit 4.728 4.458 4.386 3.990 3.866 Dagopvang, -activiteiten en -training (aantal plaatsen per 31/12) Dagopvang 713 686 643 668 680 Totaal Maatschappelijke opvang 713 686 643 668 680 Dagopvang voor ouderen 30 30 30 20 20 Totaal ouderen- en gezondheidszorg 30 30 30 20 20 (Medisch)Kinderdagopvang 47 53 61 49 49 Totaal Jeugdzorg 47 53 61 49 49 Dagtrainingscentra 56 56 56 40 66 Totaal Reclassering 56 56 56 40 66 Hotel congrescentrum 350 350 350 350 350 50 50 arbeidsreïntegratie 232 224 196 152 152 Bij Bosshardt buurtsteunpunten 392 264 194 104 44 Peuterspeelzalen 0 0 0 0 62 Totaal preventie en maatschappelijk herstel 974 838 740 606 608 Totale capaciteit dagopvang en -training 1.820 1.663 1.530 1.383 1.423 Ambulant (in arbeidsplaatsen van 36 uur per week per 31/12) Maatschappelijke opvang 261 267 249 236 206 Verslavingszorg 5 4 4 3 3 Geestelijke gezondheidszorg 6 4 4 4 3 Ouderen- en gezondheidszorg 61 51 48 45 40 Jeugdzorg 216 213 203 204 182 Reclassering 257 266 248 218 192 Preventie en maatschappelijk herstel 433 373 347 329 288 Totaal capaciteit ambulante hulpverlening 1.238 1.179 1.103 1.040 915 JAARDOCUMENT 2011
14 Opbrengsten In 2011 zijn de bedrijfsopbrengsten ten opzichte van het boekjaar 2010 gestegen met 16,4 miljoen (+ 6%) tot 290,9 miljoen. Deze stijging is hoofdzakelijk voortgekomen uit groei van de AWBZ en WMO gefinancierde activiteiten. De capaciteit van de RIBW woonvoorzieningen voor dak- en thuislozen en zwerfjongeren werd in 2011 uitgebreid waardoor het aantal bezettingsdagen ten opzichte van 2010 groeide met 16% (opbrengststijging 10,2 miljoen). Ook werd in 2011 het aantal plaatsen in de woonvoorzieningen voor LVB-jongeren uitgebreid waardoor het aantal bezettingsdagen groeide met 17% (opbrengststijging 1,2 miljoen) ten opzichte van 2010. Verder werd de capaciteit aan ambulante zorg en hulpverlening op het terrein van preventie en maatschappelijk herstel en LVB in 2011 uitgebreid met 5% (opbrengststijging 4,8 miljoen). Productie Intramuraal Verspreid over de onderscheiden werkvelden is de bezetting van de intramurale capaciteit, gemeten in verblijfsdagen, als volgt: Intramuraal (aantal plaatsen per 31/12) Gemiddelde capaciteit 2011 2010 Bezettings dagen Bezetting in % Gemiddelde capaciteit Bezettings dagen Bezetting in % Nachtopvang 498 143.456 79,0% 484 145.321 82,3% Sociale pensions 128 38.561 82,3% 200 40.285 55,3% 24-uurszorg 363 118.959 89,7% 411 138.270 92,3% Vrouwenopvang 101 30.539 82,8% 92 26.429 78,7% Woontraining voor zwerfjongeren 84 31.266 102,0% 89 30.039 93,0% Begeleid wonen 823 292.449 97,4% 659 244.889 101,8% Totaal maatschappelijke opvang 1.997 655.230 89,9% 1.933 625.233 88,6% Ontwenningscentrum 30 7.484 68,3% 30 7.831 71,5% Begeleid/Groepswonen 43 12.087 77,0% 43 15.700 100,0% Totaal verslavingszorg 73 19.571 73,5% 73 23.531 88,3% RIBW-woonvoorzieningen voor dak- en thuislozen 1.065 373.491 96,1% 913 321.309 96,4% RIBW-woonvoorzieningen voor zwerfjongeren 183 58.720 87,9% 161 46.911 79,8% Forensische zorg voor jeugd en volwassenen 57 20.247 97,3% 57 20.748 99,7% Totaal geestelijke gezondheidszorg 1.305 452.458 95,0% 1.131 388.968 94,2% Woonvoorzieningen voor LVB-jongeren 119 38.709 89,1% 90 33.201 101,1% (Kinder)hospicezorg 19 6.271 90,4% 19 3.359 48,4% Verpleeg- en verzorgingshuizen 370 132.644 98,2% 370 134.185 99,5% Aanleunwoningen voor senioren 200 70.218 96,2% 200 65.459 89,7% Meerzorg voor zieke dak- en thuislozen 156 55.793 98,0% 168 55.869 91,1% Totaal ouderen- en gezondheidszorg 864 303.635 96,3% 881 303.201 94,3% Woonvoorzieningen voor kinderen 246 69.123 77,0% 235 77.391 90,2% Gezinshuizen en projectgezinnen 90 28.215 85,9% 92 26.631 79,7% Totaal jeugdzorg 336 97.338 79,4% 327 104.022 87,3% Totale intramuraal (exclusief Hotel) 4.576 1.528.232 91,5% 4.344 1.444.955 91,1% Dagopvang, -activiteiten en -training De stichting beschikt over een aantal plaatsen dagopvang, -activiteiten en -training. In een aantal gevallen (met name dagopvang dak- en thuislozen en Bij Bosshardt buurtwerk) kunnen bezoekers gebruik maken van de inloopfunctie. In de overige gevallen wordt aan deelnemers een programma aangeboden. Het aantal bezoekers/deelnemers was als volgt: Werkveld 2011 2010 mutatie tov vorig jaar Maatschappelijke opvang Dagopvang dak- en thuislozen 7.023 7.864-11% Ouderen- en gezondheidszorg Dagopvang voor ouderen 110 114-4% Jeugdzorg (Medisch)Kinderdagopvang 178 184-3% Preventie en maatschappelijk herstel 50 50 arbeidsre-integratie 1.925 2.161-11% Preventie en maatschappelijk herstel Bij Bosshardt buurtwerk 702 650 8% Totaal 9.938 10.973-9%
15 Zorg zonder verblijf Er zijn cliënten die gebruik maken van intramurale capaciteit van de stichting (zoals afdelingen voor maatschappelijk opvang, begeleid wonen/groepswonen, (kinder)hospicezorg, aanleunwoningen voor senioren) waarvoor de verblijfskosten betaald worden vanuit gemeentelijke middelen, respectievelijk de cliënt zelf de kosten van verblijf betaalt, dan wel de stichting de kosten van verblijf voor haar rekening neemt. Onder hen zijn ook mensen die voor één of meer AWBZ-functies zijn geïndiceerd, respectievelijk extramurale zorg ontvangen op basis van een forensische titel dan wel extramurale WMO-zorg krijgen. De volgende zorgprestaties zijn door medewerkers vanuit intramurale- en extramurale afdelingen (bekostigd vanuit de AWBZ, Forensische zorg respectievelijk de WMO) geleverd: AWBZ, Forensische zorg en WMO Geleverde prestaties Soort prestatie 2011 2010 %-groei Begeleiding en Behandeling 586.333 568.713 3% Persoonlijke verzorging 64.495 59.571 8% Verpleegkundige hulp 16.825 14.614 15% Huishoudelijke verzorging 113.813 94.887 20% Totaal uren 781.466 737.786 6% Vanuit de extramurale afdelingen voor Jeugdzorg (met name Justitiële Jeugdbescherming) en Reclassering heeft de stichting de volgende productie geleverd: Justitiële Jeugdbescherming 12-maandsgemiddelden 2011 2010 %-groei Aantal pupillen (gezins) voogdij/jeugdbescherming 1.948 1.884 3% Pleegzorg Werkelijke bezetting in aantal pupillen 422 442-5% Bezettings percentage 94,8% 99,3% MTFC Werkelijke bezetting in aantal pupillen 12 11 8% Bezettings percentage 59,0% 43,6% Reclassering Gerealiseerde productie in aantal 2011 2010 %-groei Advies 5.727 5.513 4% Toezicht 3.029 3.589-16% Gedragsinterventies 277 202 37% Werkstraffen 274 468-41% Totaal aantal prestaties 2011 9.307 9.772-5% Personeel In 2011 groeide het aantal medewerkers in loondienst bij de stichting (per saldo) met 215 tot 5.460 medewerkers. In 2011 is de groei toe te schrijven aan uitbreiding van activiteiten. Het gaat dan hoofdzakelijk om intramurale (AWBZ) voorzieningen en extramurale (AWBZ en WMO) zorg. Jaar beginstand instroom uitstroom groei eindstand aantal aantal % aantal % aantal % aantal 2011 5.245 1.229 23,4% 1.014 19,3% 215 4,1% 5.460 2010 5.066 1.291 25,5% 1.112 22,0% 179 3,5% 5.245 2009 4.706 1.345 28,6% 985 20,9% 360 7,6% 5.066 2008 4.411 1.369 31,0% 1.074 24,3% 295 6,7% 4.706 2007 4.226 1.215 28,8% 1.030 24,4% 185 4,4% 4.411 Inclusief stagiaires en vakantiekrachten, exclusief interne doorstroom JAARDOCUMENT 2011
16 In 2011 is de gemiddelde leeftijd van de medewerkers vrijwel gelijk gebleven (gestegen van 39,9 naar 40,0 jaar). De gemiddelde leeftijd van de instroom lag lager dan die van de uitstroom (31,5 jaar versus 34,7 jaar) hetgeen de leeftijdsgroei van de blijvende medewerkers- populatie nagenoeg compenseerde. Eind 2011 is ruim 60% van de medewerkers jonger dan 45 jaar. Aan het eind van 2011 is het percentage vrouwelijke medewerkers binnen de organisatie 71,8%. Dit percentage (vrouwelijke medewerkers) beweegt zich al jaren tussen de 71,0% en 72,5%. Landelijk ligt dit percentage in de gezondheidszorg rond de 85% (Bron:PFZW). In relatie tot personeelsbeleid zijn in de komende jaren marktwerking in de zorg, afstemming van zorgaanbod op individuele zorgbehoefte van cliënten en vergrijzing van de beroepsbevolking belangrijk. Daarbij geldt eveneens dat W&G, vanwege de borging van de christelijke identiteit, cultuuraspecten en kennis, het uitgangspunt hanteert dat er zo min mogelijk gebruik wordt gemaakt van personeel niet in loondienst. Voor de stichting is dan ook van belang dat: het totale personeelsbestand zodanig is samengesteld dat de organisatie teruggang in subsidies respectievelijk productieafspraken kan opvangen. Zoveel mogelijk moet voorkomen worden dat het niet honoreren van ingediende offertes/subsidieaanvragen leidt tot gedwongen ontslagen, reorganisaties e.d; het totale personeelsbestand zodanig is samengesteld dat de organisatie fluctuaties in de individuele zorgvraag van cliënten kan opvangen; de interne mobiliteit/inzetbaarheid/employability van medewerkers wordt vergroot. Van het totaal aantal dienstverbanden per 31 december 2011 is 26% (31 december 2010: 24%) een dienstverband voor bepaalde tijd. Daarnaast betreft 10% van de dienstverbanden zogenaamde nuluren-contracten. Het aantal nul-uren-contracten nam in 2011 met 6% toe ten opzichte van 2010. Gedurende 2011 is er voor 111 FTE (2010: 102 FTE) een beroep gedaan op deze medewerkers. Een andere mate van flexibiliteit wordt verkregen door min-max contracten. Hier ligt de flexibiliteit in het verschil tussen de minimale en de maximale inzet. Ultimo 2011 is het totale verschil tussen min en max 103 FTE (2010: 95 FTE). Gedurende het jaar 2011 is van de beschikbare ruimte 79 FTE ingezet (2010: 74 FTE). Evenals in voorgaande jaren daalde in 2011 het aantal medewerkers dat op eigen initiatief het dienstverband met de stichting beëindigde. De beëindiging van het aantal dienstverbanden vanwege contractuele afspraken nam opnieuw toe. Reden einde dienstverband 2007 2008 2009 2010 2011 aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % pensioen/ OBU / VUT 30 25 22 30 42 arbeidsongeschikt 9 5 7 17 27 overlijden 3 4 3 5 6 beëindiging vanwege omstandigheden 42 4% 34 3% 32 3% 52 5% 75 7% ontslag dringende / dwingende reden 16 12 19 33 33 ongeschikt voor de functie 15 13 9 24 23 beëindiging op initiatief werkgever 31 3% 25 2% 28 3% 57 5% 56 6% einde contract bepaalde tijd 310 304 287 369 321 stage 151 183 209 242 259 beëindiging vanwege contractuele afspraak 461 45% 487 45% 496 50% 611 55% 580 57% beëindiging op initiatief werknemer 496 48% 528 49% 429 44% 392 35% 303 30% Totaal medewerkers uit dienst 1030 100% 1074 100% 985 100% 1112 100% 1014 100% Hoewel de stichting in toenemende mate belang hecht aan interne mobiliteit, neemt het aantal mensen dat in de achterliggende jaren een andere functie binnen de stichting is gaan vervullen af.
17 Interne mobiliteit 2007 2008 2009 2010 2011 Aantal medewerkers met nieuwe functie binnen stichting 344 369 409 402 278 Aantal medewerkers indienst ultimo jaar 4.411 4.706 5.066 5.245 5.460 % interne mobiliteit 7,8% 7,8% 8,1% 7,7% 5,1% Rekening houdend met 32 vacatures (31 december 2010: 28) telde de stichting eind 2011 3.867 arbeidsplaatsen van 36-uur per week. Personeelsformatie A. Personeel in loondienst Personeel patiënt- cq cliëntgebonden functies in loondienst Code Jaar document Aantal werkzame personen per 31 december 2010 Aantal fte's per 31 december 2010 Aantal werkzame personen per 31 december 2011 Aantal fte's per 31 december 2011 Management en staf patiënt- cq cliëntgebonden functies 413100 276 247 287 254 Personeel behandel- en behandelingsondersteuning 413400 12 9 12 9 Personeel psychosociale behandeling en begeleiding 413500 174 141 195 158 Verpleegkundige, opvoedkundig, verzorgend en sociaal (ped)agogisch personeel 413600 3.369 2.348 3.523 2.432 Medisch en sociaal wetenschappelijke functies 413700 53 37 56 37 Subtotaal 3.884 2.782 4.073 2.891 Management en ondersteunend personeel in loondienst Personeel algemene en administratieve functies 411000 705 537 742 568 Personeel terrein en gebouwgebonden functies 415000 431 262 393 235 Subtotaal 1.136 799 1.135 802 Totaal personeel in loondienst 5.020 3.582 5.208 3.693 Stagiaires patiënt- cq cliëntgebonden functies 416000 225 131 252 142 Totaal medewerkers in loondienst 5.245 3.713 5.460 3.835 B. Personeel niet in loondienst Uitzendkrachten patiënt- cq cliëntgebonden functies pm 196 pm 151 (Interim) leidinggevenden en extern advies pm 77 pm 66 Personeel externe beveiligingsdiensten pm 31 pm 61 Personeel externe schoonmaakdiensten pm 50 pm 42 Overige uitzendkrachten pm 33 pm 38 Vrijwilligers 960 pm 1.058 pm Subtotaal* 960 387 1.058 358 Totaal personeel in loondienst en personeel niet in loondienst (A+B) 6.205 4.100 6.518 4.193 *) het aantal FTE's van personeel niet in loondienst is berekend obv de gemiddelde loonkosten van W&G per FTE Hoewel het beleid van de stichting gericht is om zo min mogelijk gebruik te maken van personeel niet in loondienst, is de inzet hiervan niet geheel te vermijden. Belangrijke redenen voor het inzetten van personeel niet in loondienst zijn het waarborgen van de continuïteit van de hulp en zorg en het inzetten van specialistische kennis/vaardigheden. Gerelateerd aan de totaal ingezette personeelsformatie (medewerkers in loondienst + medewerkers niet in loondienst) daalde de inzet van personeel niet in loondienst (incl. externe adviseurs) in 2011 opnieuw. Het percentage in 2011 daalde naar 8,6% ten opzichte van 2010: 9,4%. Gespecificeerd naar functiegroep is de inzet van personeel niet in loondienst als volgt: JAARDOCUMENT 2011
18 Inzet van personeel niet in loondienst incl. externe adviseurs Het a antal FTE's van personeel niet in loondienst is berekend o bv de g emid delde loonkosten van een FTE in loondienst 2008 2009 2010 2011 Uitvoerend Verpleegkundig, opvoedkundig, verzorgend en sociaal 189 185 178 125 (Para) Medisch, sociaal wetenschappelijk, behandeling ed. 14 18 18 26 Subtotaal patiënt- cq cliëntgebonden functies 203 203 196 151 Uitvoerend terrein en gebouwgebonden* 79 86 100 116 Uitvoerend algemeen en administratief 36 22 14 25 Subtotaal overige functies 115 107 114 141 (Interim) Leidinggevenden en overig advies 85 65 49 44 Advies (ontwikkelingen) wet- en regelgeving 18 17 18 12 Juridisch advies en mediation 9 8 7 8 Advies ontwikkeling en beheer gebouwen 12 11 3 2 Subtotaal personeel niet in loondienst 124 102 77 66 Totaal personeel niet in loondienst 442 412 387 358 2.3.3 Werkgebieden Gevarieerd zorgaanbod De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg wil toegankelijk zijn voor mensen die met meerdere problemen tegelijkertijd kampen. Daarom kiest het Leger des Heils ervoor om activiteiten in een aantal door de overheid onderscheiden sectoren uit te voeren. Omdat hulpvragers soms ook met Justitie in aanraking zijn gekomen of dreigen te komen, is de stichting ook actief op de justitiële terreinen van jeugdbescherming en reclassering. Hierdoor kan een gevarieerd zorgaanbod gedaan worden. In 2011 vonden de activiteiten van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg plaats binnen de volgende werkvelden: Maatschappelijke Opvang De maatschappelijke opvang is het vangnet van de samenleving: als je nergens anders meer terecht kunt, kun je, voor zover de capaciteit toereikend is, een beroep doen op deze vorm van hulp. De maatschappelijke opvang kent geen indicatiestelling en voor de meeste opvangvoorzieningen gelden weinig tot geen contra-indicaties. De maatschappelijke opvang omvat verschillende vormen van hulpverlening zoals: voorzieningen voor nachtopvang en dagopvang voor al dan niet verslaafde dak- en thuislozen, postadres en inkomensbeheer voor daklozen, opvang van zwerfjongeren, vrouwenopvang, woonvoorzieningen voor dak- en thuislozen onder wie mensen met psychiatrische problematieken (sociale pensions), crisisopvang en begeleid wonen. In 2011 deden in totaal 18.399 mensen een beroep op één van de voorzieningen voor maatschappelijke opvang van het Leger des Heils. Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg heeft in Lunteren een forensische GGZkliniek voor jeugd en volwassenen. Daarnaast is er in Arnhem een deeltijd-/polikliniek. Dankzij de 1 e fase van het Plan van Aanpak voor Maatschappelijke Opvang (2006-2010) van de rijksoverheid en gemeenten, is het voor het Leger des Heils in de achterliggende jaren mogelijk geworden om woonvoorzieningen (RIBW s) te creëren voor voormalig dak- en thuislozen. De groep mensen die hiervan gebruik maakt kampt met psychische stoornissen en/of verslavingsproblematiek en een aantal van hen is met Justitie in aanraking gekomen. Zij redden het doorgaans niet op eigen kracht, zijn veelal niet plaatsbaar in reguliere hulp/zorginstellingen en hebben behoefte aan een rustpunt en structuur in hun leven. Hierbij wordt zoveel mogelijk samenwerking gezocht met andere disciplines in de hulp- en zorgverlening. Deze samenwerking vindt zowel binnen het Leger des Heils plaats (bijvoorbeeld met begeleiders van de Leger des Heils-reclassering) als met derde-organisaties (bijvoorbeeld ondersteuning van psychiaters, instellingen voor verslavingszorg, GGD-artsen e.d.). Binnen het werkveld van de GGZ werden in 2011 door het Leger des Heils in totaal 3.060 mensen geholpen.
19 Ouderen- en gezondheidszorg In de ouderen- en gezondheidszorg gaat het behalve om goede huisvesting vooral om goede zorg en de juiste behandeling. Het uitgangspunt daarbij is dat de zorg afgestemd moet zijn op de behoefte van de zorgvrager waarbij de wens om zo lang mogelijk in het eigen leefmilieu te blijven gerespecteerd wordt. In 2011 werden in totaal 1.941 mensen voor kortere of langere tijd verzorgd en verpleegd. Hierbij gaat het om zorgcentra voor ouderen, verpleeghuiszorg, (kinder)hospice-zorg en zorg voor licht verstandelijk beperkte jongeren. Ook de 8 over Nederland verspreide meerzorgafdelingen voor chronisch (bijvoorbeeld AIDS/HIV) of ernstige zieke, al dan niet verslaafde, dak- en thuislozen rekent het Leger des Heils tot dit werkveld. Jeugdzorg Het Leger des Heils is in een aantal provincies/stadsgewesten actief op het gebied van jeugdhulpverlening. Het Leger des Heils beschikt ook over een landelijk werkende organisatie voor pleegzorg. In sommige situaties is het noodzakelijk dat kinderen tijdelijk komen wonen in een van de verschillende woonvormen (jeugdhuis, gezinshuis, projectgezin). De begeleiding en behandeling zijn gericht op het inhalen van ontwikkelingsachterstanden, het verwerken van sociaal-emotionele problematiek en het bewerkstelligen van een positieve gedragsverandering. Thuiswonende kinderen die met dergelijke problematiek kampen, kunnen in dagvoorzieningen worden geholpen. Door de afdelingen voor jeugdhulpverlening van het Leger des Heils werden in 2011 in totaal 1.011 kinderen opgevangen en begeleid. De landelijk werkende jeugdbescherming van het Leger des Heils verleent hulp aan kinderen en hun gezinnen in een problematische opvoedingssituatie. Deze hulpverlening vindt plaats vanuit een justitieel kader. De jeugdbescherming van het Leger des Heils begeleidde in 2011 in totaal 2.395 kinderen. Preventie en Maatschappelijk Herstel Activiteiten als ambulante woonbegeleiding, 10 voor Toekomst en Grijs Genoeg(en), bijzondere schoonmaakprojecten, de buurtgerichte Bij Bosshardt-projecten en 50 50 arbeidsre-integratie richten zich op preventie van een dreigend zelfstandigheidverlies, maatschappelijk herstel voor degenen die meer zelfstandigheid nastreven en op het bevorderen van sociale cohesie in buurten en wijken. Het Leger des Heils biedt, voor mensen voor wie op vakantie gaan niet is weggelegd, in het eigen hotel en congrescentrum Belmont in Ede mensen de mogelijkheid om, tegen een geringe vergoeding, een vakantie door te brengen. Daarnaast gaan medewerkers gericht op zoek naar zorgmijdende daklozen, de buitenslapers (het zogeheten veldwerk ) en worden door inzet van soepbussen daklozen van voedsel, kleding en dekens voorzien. In 2011 konden 13.891 mensen in het kader van preventie en maatschappelijk herstel rekenen op ondersteuning en begeleiding. Reclassering Reclasseringsactiviteiten zijn er op gericht om (ex-)gedetineerden te helpen bij hun terugkeer in de maatschappij. De 9.943 cliënten die in 2011 begeleiding hebben ontvangen van de Leger des Heilsreclassering zijn veelal mensen met complexe problemen die hun mogelijkheden tot verbetering in negatieve zin beïnvloeden. Deze groep kent een hoog recidive ('veelplegers') en is door het ontbreken van een eigen netwerk langdurig aangewezen op professionele hulp en steun. Verslavingszorg Er zijn veel verslaafden die regelmatig aankloppen bij de verschillende voorzieningen voor maatschappelijke opvang van het Leger des Heils. Vaak kan (nog) niet veel meer hulp geboden worden dan iets te eten en te drinken en een slaapplaats voor de nacht en wachten totdat zij zelf aangeven dat zij aan de verslaving een einde willen maken. Het kan soms lange tijd duren voordat zij voldoende gemotiveerd zijn om ook daadwerkelijk iets aan de verslaving te doen. De Leger des Heils opvangvoorzieningen werken veel samen met de lokale instellingen voor verslavingszorg. Daarnaast beschikt het Leger des Heils zelf over een ontwenningscentrum in Apeldoorn. In 2011 deden 968 mensen een beroep op de afdelingen van deze voorziening. De meeste mensen die hier om hulp vragen hebben een zeer lange verslavingscarrière achter de rug, die in sociaal en fysiek opzicht allesverwoestend is, met vaak jarenlange mislukte interventies van de reguliere verslavingshulpverlening. JAARDOCUMENT 2011
20 2.4 Belanghebbenden De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg onderkent een aantal (groepen van) belanghebbenden. Het beleid voor de dialoog met hen is als volgt: Individuele cliënten De relatie met individuele cliënten wordt gelegd en onderhouden met hiervoor aangewezen medewerkers. Met behulp van klantindicatoren worden alle leefgebieden van een cliënt waarop zich mogelijk tekorten voordoen, geïnventariseerd. De cliënt wordt betrokken bij het in kaart brengen van zijn of haar mogelijkheden en onmogelijkheden en bij het stellen van de doelen van de hulp-/zorgverlening. Op basis hiervan wordt een individueel hulpverlenings/zorgplan opgesteld. Dit plan vormt de basis voor de uitvoering van de hulp-/zorgverlening en evaluatie hiervan. Evaluatie en bijstelling van het hulp-verlenings/zorgplan vindt in overleg met de cliënt plaats. Het hulpverlenings/zorgplan maakt deel uit van de zorgleveringsovereenkomst die met de cliënt wordt afgesloten. Zonodig geeft de medewerker een toelichting. Tevens ontvangt de cliënt een schriftelijke uitleg over het hoe en waarom van de overeenkomst, het hulpverlenings/zorgplan en regelingen op het gebied van cliëntenparticipatie en klachtrecht. Cliëntgroepen Met name binnen de woonvoorzieningen van de stichting fungeren bewonersoverleggen. In algemene zin geldt dat de teamleider van een dergelijke voorziening de relatie met het bewonersoverleg onderhoudt. In het bewonersoverleg komen zaken aan de orde als woonomstandigheden, hospitality, recreatiemogelijkheden etc. Verder zijn er binnen de werkeenheden van de stichting cliëntraden ingesteld. De directie van een werkeenheid voert het overleg met deze raad. Op stichtingsniveau fungeert een landelijke cliëntenraad die overlegt met de statutaire directie van de stichting. Medewerkers Leidinggevenden bespreken met individuele medewerkers de voortgang van de dagelijkse werkzaamheden en de omstandigheden waaronder dit gebeurt. Tijdens afdelingsoverleggen worden ontwikkelingen binnen de afdeling, de werkeenheid en/of de stichting besproken. Daarnaast zijn er binnen werkeenheden van de stichting ondernemingsraden ingesteld. De directie van een werkeenheid voert het overleg met deze raad. Op stichtingsniveau fungeert een centrale ondernemingsraad die overlegt met de statutaire directie van de stichting. Omwonenden Omwonenden van met name laagdrempelige (maatschappelijke opvang en RIBW) voorzieningen kunnen overlast ervaren van de cliënten van de stichting. In voorkomende gevallen participeert de teamleider van een dergelijke voorziening, eventueel samen met een lid van het managementteam van de werkeenheid, in een beheergroep/buurtoverleg die (in algemene zin) voorts is samengesteld uit vertegenwoordigers vanuit de buurt, gemeente, politie e.d. Financiers De stichting heeft te maken met 76 verschillende instanties die activiteiten van zorg-, hulp- en dienstverlening bekostigen. Het gaat om 24 zorgkantoren, 3 zorgverzekeraars, het college voor zorgverzekeringen, 5 provincies/stadsgewesten, 41 (centrum)gemeenten en 2 ministeries. In algemene zin geldt dat de directie van een werkeenheid de relatie met de betreffende instantie onderhoudt. Toezichthouders De stichting heeft te maken met een aantal toezichthoudende instanties (zoals Inspectie Jeugdzorg, Inspectie Gezondheidszorg, Voedsel- en Warenautoriteit, Arbeidsinspectie, Brandweer, Nederlandse ZorgAutoriteit en De Nederlandsche Bank). De directie van een werkeenheid is binnen de werkeenheid verantwoordelijk voor het naleven van de desbetreffende wet- en regelgeving. Zo nodig meldt de directie van een werkeenheid afwijkingen en/of incidenten rechtstreeks aan de betreffende instantie en de statutaire directie van de stichting. Indien een toezichthoudende instantie zelf afwijkingen constateert (bijvoorbeeld na inspectie/audit) wordt de statutaire directie van de stichting hiervan op de hoogte gesteld. Kapitaalverschaffers Ten behoeve van de financiering van accommodaties wordt door de stichting een beroep gedaan op externe financiers. Voor zover het grootschalige en meerjarige verplichtingen betreft, vindt het (finale) overleg met betreffende financier(s) plaats vanuit de statutaire directie van de stichting. Eventuele voorbereidende besprekingen worden gevoerd door de directie van de betreffende werkeenheid.