Rapportage audit Afasiecentrum Zeeland De Afasie Vereniging Nederland wil kwalitatief sterke afasiecentra met als doel optimale nazorg voor mensen met afasie. In 2009 is daarom in nauwe samenwerking met de bestaande afasiecentra een kwaliteitsproject gestart met als doel de geboden zorg in afasiecentra zichtbaar te maken vanuit cliëntenperspectief. Sinds 2010 doet de AVN dit door de afasiecentra te bezoeken en te beoordelen op hun werkwijze. Bij een beoordeling die tenminste voldoende is, ontvangt het betreffende afasiecentrum het AVN-keurmerk voor een periode van 3 jaar*. Op die manier wordt de zorg transparant en worden eventuele verbetertrajecten inzichtelijk. De AVN heef een audit in de vorm van een werkbezoek afgenomen bij Afasiecentrum Zeeland op 10 september 2012. Afasiecentrum Zeeland is een samenwerking tussen SVRZ en GORS. De geauditeerden zijn: mevr. H. Aarts, afasietherapeut, mevr. J. Dieudonné, logopediste mevr. P. Molkenboer, logopediste mevr. J. van Hil, locatiemanager SVRZ Daarnaast zijn cliënten, mantelzorgers en vrijwilligers van het Afasiecentrum bevraagd. Uitgangspunt zijn de door de Afasiecentra en de AVN gezamenlijk vastgestelde kwaliteitscriteria d.d. 8 juni 2012. Vanuit drie perspectieven is er gekeken naar de kwaliteit binnen het Afasiecentrum: vanuit de processen en procedures vanuit het cliëntenperspectief en vanuit het medewerkersperspectief. De auditoren hebben geconstateerd dat: De processen en procedures in overwegend ruim voldoende mate** worden uitgevoerd. Vanuit cliëntenperspectief blijkt dat de cliënten en zijn/haar cliëntensysteem in overwegend ruim voldoende mate tevreden zijn over de inhoudelijke zorg en bejegening. Vanuit medewerkersperspectief blijkt dat zij in overwegend ruim voldoende mate tevreden zijn over de begeleiding en het inhoudelijke werk in het Afasiecentrum. *Uitleg keurmerk Afasie Vereniging Nederland Dit keurmerk van de AVN heeft een geldigheidsduur van 3 jaar, tenzij zich gedurende die periode belangrijke wijzigingen voordoen bij het Afasiecentrum. Belangrijke wijzigingen zijn bijvoorbeeld een wijziging in de inhoudelijke aansturing, coördinatie of het management van een Afasiecentrum. **Uitleg gehanteerde termen: Uitstekende mate :9 en hoger Hoge mate :8-9 Ruim voldoende mate :7-7,9 Voldoende mate :6-6,9 Onvoldoende mate : onder de 6 De eerste rapportage is opgesteld in september 2012 door mevrouw Brouwer en mevrouw Lindhout. Op dat moment voldeed het centrum niet aan de norm met betrekking tot de uren afasietherapeut. In mei 2013 voldeed het centrum hier wel aan en is het verslag aangepast door de nieuwe landelijke coordinor Karen Schipper en definitief vastgesteld. Mevr. M. Lindhout, directeur Afasie Vereniging Nederland Mevr. T. Brouwer, beleidsmedewerker Afasie Vereniging Nederland (ten tijde van de audit) Mevr. K. Schipper, landelijk coördinator afasiecentra Afasie Vereniging Nederland (bij vaststellen verslag mei 2013)
1. Perspectief : Procedures en Processen Gesprek over primaire proces, verbeterproces en ondersteunend proces Auditee s: Auditoren: één afasietherapeut, één lid van de stuurgroep Afasiecentrum Zeeland tevens locatiemanager van SVRZ directeur en beleidsmedewerker van de AVN In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken: Vraaggestuurd handelingsplan Het intakegesprek vindt plaats met de potentiële cliënt van het Afasiecentrum en de mantelzorger. Met de potentiële cliënt van het Afasiecentrum en met de mantelzorger wordt er kennis gemaakt en een algemeen idee gevormd over plaatsing binnen het Afasiecentrum. De potentiële cliënt kijkt dan mee in een groep. Na de eerste dag vindt er een evaluatie plaats met de cliënt. De hulpvraag en het formuleren van een concrete hulpvraag en doelen komen aan de orde binnen 4 tot 6 weken. Het handelingsplan bevat concrete functionele leerdoelen op het gebied van afasie. Registratie exit- formulier/evaluatieverslag Afhankelijk van de fase vindt er na maximaal 1 jaar een evaluatie plaats. Het handelingsplan wordt zo nodig aangepast. Tevens wordt er indien er sprake is van een exitgesprek geëvalueerd en indien gewenst een doorverwijzing geadviseerd. Documentatie verwijzing van cliënten en andere afatici naar welzijnsactiviteiten in de regio Er is documentatie met betrekking tot de verwijzingen of beëindiging dienstverlening binnen het Afasiecentrum. Evaluatie handelingsplannen Er zijn geen afasievriendelijke standaardformulieren met betrekking tot het handelingsplan en de evaluaties. De evaluatie wordt individueel besproken. De communicatie wordt (met pen en papier) aangepast en er wordt nagegaan of deelnemers de inhoud begrijpen en of zij akkoord gaan met de inhoud van het handelingsplan en de doelen. Twee keer per jaar vindt er een multidisciplinair overleg plaats. Tevredenheidsgraad cliënten Het klanttevredenheidsonderzoek, ontwikkeld door de werkgroep klanttevredenheid, is begin juli 2012 afgenomen. De cliënten waren tevreden. Er zijn geen verbeteracties geformuleerd Flexibiliteit Afasiecentrum Er zijn een aantal nieuwe vraag gestuurde activiteiten gestart in 2011/2012 namelijk: afasiekoor, boek lezen, afasie en schilderen. Inbreng van cliënten Cliënten hebben inbreng over de eigen doelstellingen en over hoe aan een doelstelling gewerkt wordt. Zij ondertekenen het handelingsplan.
Verscheidenheid activiteiten Er is een aanbod van 9 verschillende groepen. Van de 9 groepen zijn er 7 direct op communicatie/talige activiteiten gericht. Er zijn op projectbasis in 2011/2012 2 niet primair op communicatie gerichte activiteiten georganiseerd. Huisvesting gebaseerd op sociale model Het Afasiecentrum Zeeland; zowel locatie Goes als Terneuzen is gehuisvest in een activiteitencentrum. Rooster medewerkers met tijdsverdeling en classificatie Er is een overzicht van medewerkers met tijdsverdeling en classificatie. Ten tijde van de audit was de inzet afasietherapeut onvoldoende op één van beide locaties. Dit is nu (ten tijde van de definitieve rapportage in mei 2013) opgelost waardoor er nu aan de norm wordt voldaan. Deskundige medewerkers en vrijwilligers Er is een scholingsplan. Er vindt jaarlijks een scholingsbijeenkomst plaats ten behoeve van de medewerkers en de vrijwilligers. Indien gewenst, is er ook tussendoor aandacht voor specifieke scholing. Onderhouden van relevante contacten in de keten en actief deelnemen aan ketenoverleg in de regio Het Afasiecentrum onderhoudt contacten met logopedisten in de regio, CVA-ketenzorg, CVA-café en de regionale afdeling van de AVN. Er is een sociale kaart aanwezig. Afasiecentrum fungeert als expertisecentrum Het Afasiecentrum Zeeland krijgt regelmatig vragen vanuit het werkveld van logopedisten. Het Afasiecentrum heeft een aantal informatiebijeenkomsten gehouden en een bijdrage geleverd aan de regionale radiozender. Algemene indruk auditoren: Het Afasiecentrum Zeeland heeft naast de locatie in Goes, een locatie in Terneuzen geopend in september 2011. Bij de start bedroeg het aantal deelnemers 4. In september 2012 waren er 5 cliënten die het Afasiecentrum Zeeland, locatie Terneuzen bezochten. Op de locatie in Goes waren er 11 cliënten. Ten opzichte van 2 jaar geleden heeft er geen groei van cliënten plaatsgevonden. In het activiteitencentrum zijn er voor mensen met afasie activiteiten in de vorm van afasiegroepen. Deze afasiegroepen worden ondersteund door een logopedist, die apart functioneert van de logopedisten van het Afasiecentrum. De afasietherapeut geeft duidelijk aan dat er een verschil is in de werkwijze en de doelstellingen bij een groep mensen met afasie in het activiteitencentrum en deelname aan het afasiecentrum Zeeland. Aangegeven verbeterpunten door afasietherapeut en coördinator: Uitbreiding aantal deelnemers afasiecentrum; P.R. met als doel potentiële doelgroep te bereiken met de verwachting dat daardoor inhoudelijke differentiatie verder vorm gegeven kan worden Aantal uren afasietherapeut/coördinator t.o.v. aantal uren logopedisten inventariseren en zo nodig aanpassen.
2. Cliëntenperspectief Vanuit het cliëntenperspectief hebben 2 gesprekken plaatsgevonden. Gesprek 1 Auditee s Auditoren : 7 cliënten, verdeeld over 2 groepen : directeur en beleidsmedewerker van de AVN, In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken: Vraaggestuurd handelingsplan De cliënten geven aan dat zij goed op de hoogte zijn van de doelen waar zij aan werken. Flexibiliteit Afasiecentrum De cliënten geven aan dat indien een hulpvraag verandert er naar oplossingen wordt gezocht om de hulpvraag te beantwoorden. Initiëren van nieuwe vraag gestuurde activiteit Cliënten geven aan dat hun hulpvragen uitstekend beantwoord worden. Evaluatie van handelingsplan De cliënten geven aan dat het handelingsplan wordt geëvalueerd. Antwoord aan de cliënt m.b.t. zijn hulpvraag De cliënten geven aan dat aan hun hulpvraag wordt beantwoord. Inbreng van cliënten De cliënten geven aan dat zij terecht kunnen bij de afasietherapeut, de logopedisten, de begeleiders van de groepen. Tevredenheid cliënt met doelstelling en deelname in groepen De cliënten geven aan dat zij tevreden zijn met deelname aan de groepen. Algemene indruk auditoren: De cliënten zijn tevreden in het Afasiecentrum. Zij geven aan vooruit te gaan in taalvaardigheden en/of hoe om te gaan met de afasie. Het Afasiecentrum wordt als een prettige, veilige plek ervaren waar zij bij de afasietherapeut en de begeleiders van de groepen veel persoonlijke aandacht en deskundigheid ervaren. Daarnaast wordt het lotgenotencontact als belangrijk ervaren om zichzelf te blijven ontwikkelen. De inspanningen die worden verricht door de afasietherapeut en de begeleiders van de groepen worden zeer gewaardeerd.
Gesprek 2 Auditee s Auditoren : 2 partners van cliënten van het Afasiecentrum : directeur en beleidsmedewerker van de AVN In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken en geconstateerd: Vraag gestuurd handelingsplan De partners van cliënten geven aan dat de partner een handelingsplan ondertekent. De partners weten zelf niet aan welke specifieke doelstellingen gewerkt wordt Evaluatie van handelingsplan De partners van de cliënten geven aan dat het handelingsplan eens per jaar wordt geëvalueerd en dat doelen dan worden aangepast. Antwoord aan de cliënt m.b.t. zijn hulpvraag De partners van de cliënten geven aan dat zij en hun partners snel antwoord krijgen op de hulpvraag van de cliënt of henzelf als mantelzorger. De afasietherapeut of de logopedisten, begeleiders van de groepen zijn toegankelijk en reageren snel. Inbreng van cliënten De partners geven aan dat de partner en ook zijzelf inbreng hebben bij het tot stand komen van een handelingsplan. Tevredenheid cliënt met doelstelling en deelname in groepen De partners van de cliënten geven aan dat de partner zeer tevreden is met de deelname in de groepen. Algemene indruk auditoren: De partners van de cliënten zijn tevreden over het Afasiecentrum. Het Afasiecentrum Zeeland draagt bij aan een meerwaarde in het leven van de cliënt en de partner door de deskundigheid, houding en attitude van de afasietherapeut, logopedisten en begeleiders van het Afasiecentrum.
3. Medewerkers perspectief Auditee s Auditoren : 2 logopedisten, 2 vrijwilligers : directeur en beleidsmedewerker afasiecentra van de AVN In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken en geconstateerd: Werving Locatie Goes: in 2011 zijn er 2 vrijwilligers gestart. Één vrijwilliger heeft via de website zelf contact gezocht met het Afasiecentrum. Via het netwerk van die vrijwilliger is er in het najaar van 2011 nog een vrijwilliger gestart. Opvang en deskundigheidsbevordering, evaluatie en communicatie Locatie Goes: De begeleiders en vrijwilligers worden begeleid door de afasietherapeut van het Afasiecentrum. Al naar gelang de ervaring en wens van de begeleiders van de groepen heeft de afasietherapeut de competenties om de begeleiders inhoudelijk te sturen m.b.t. de begeleiding van de verschillende afasiegroepen. De afasietherapeut is zeer toegankelijk en de begeleider/vrijwilligers ervaren goede ondersteuning. Locatie Terneuzen: daar werken 2 logopedisten en een activiteitenbegeleider. Deze locatie werkt zelfstandig. Er is nauwelijks tot geen ondersteuning van de afasietherapeut/coördinator. Algemene indruk van de auditoren: Medewerkers zijn tevreden over het werken in het Afasiecentrum. De onderlinge samenwerking ervaren zij als zeer prettig en deskundig. Sterke punten en advies aan Afasiecentrum Zeeland Het ruim voldoende functioneren van het Afasiecentrum Zeeland, locatie Goes heeft de volgende redenen: Uitleg: De auditoren hebben geconstateerd dat het concept Afasiecentrum zuiver wordt uitgevoerd in dit Afasiecentrum Zeeland, locatie Goes. Hiermee wordt bedoeld dat zowel de cliënten als de medewerkers bekend zijn met het concept Afasiecentrum. De afasietherapeut heeft een duidelijke visie en regie in de uitvoering van het product Afasiecentrum op de locatie Goes. Binnen het Afasiecentrum heerst een goede sfeer waar professionele aandacht is voor de cliënten, partners van cliënten, mantelzorgers en de medewerkers. De auditoren hebben onvoldoende beeld over het functioneren van het afasiecentrum Zeeland, locatie Terneuzen. Deze dependance van het afasiecentrum Zeeland is in september 2011 gestart. Subjectieve waarneming: Locatie Goes: De auditoren constateren dat ondanks de geringe omvang van het afasiecentrum en het geringe aantal uren van de afasietherapeut/coördinator, het afasiecentrum het concept in ruim voldoende mate uitvoert. Dit is alleen mogelijk indien de afasietherapeut en de begeleiders, vrijwilligers van het afasiecentrum een uitzonderlijke prestatie neerzetten. Advies: Het gegeven advies (september 2012) om het aantal uren van de afasietherapeut op te voeren, is opgevolgd en in mei 2013 voldeed het centrum aan de vorm.