Elektrisch, automatisch, altruistisch rijden: Een kwestie van gedrag! Caspar 7-7-2017 Chorus Delft University of Technology Challenge the future
Mobiliteit is het nieuwe rijden Een keynote over rijden, op een symposium over smart urban mobility?!? Niet zo gek als het klinkt. (grenzen tussen) Openbaar en privaat vervoer zullen verdwijnen. Veel aandacht voor Elektrisch rijden, Zelfrijdende (reizende?) auto s. Uitgangspunt van deze presentatie: alleen in combinatie, en aangevuld met Altruistisch rijden, komen ze tot hun recht. 2
Automatisch rijden als scharnier Elektrisch + automatisch centrale optimalisatie energie-grid (e.g. car as power plant) Automatisch + altruistisch centrale optimalisatie transportnetwerk (van UE naar SO) 3
It s the behavior, stupid! Technologie zorgt voor de revolutie. In toenemende mate, out of control voor overheid, en zelfs universiteit Maar: gedrag is de sleutel! - Lange termijn-effecten - Aansluiting bij beleidsdoelstellingen En hier heeft The Valley een blinde vlek (m.u.v. user adoption) Werk aan de winkel voor overheid en universiteit Deze presentatie: drie case studies, drie generieke inzichten. 4
Elektrisch Rick Wolbertus Promovendus HvA/TU Delft Invloed van laad-infrastructuur ( laadpalen ) en bijbehorend beleid op: - Gebruik van laadpalen (1 e orde) - Aankoopbereidheid van Elektrische auto s (2 e orde) Unieke combinatie van datasets, (econometrische) technieken. 5
Elektrisch Onverwacht natural experiment Den Haag (foutje van lokale ambtenaar) Resultaten (eerste orde): Occupancy rate (EVs) Beleid werkt : - Minder connected Evs gedurende de nacht - Meer intensief laden tijdens de dag - (Vervangt laden tijdens de avond/nacht) - Parkeerplek komt vrij voor overige auto s 6
Elektrisch Onverwacht natural experiment Den Haag + Gepland keuze-experiment in Delft Resultaten (tweede orde): Beleid echoot door: - Significant negatief effect op de kans op EV-aanschaf - Equivalente compensatie: 1000 euro tax-break, of 50 km range increase 7
Automatisch Baiba Pudane Promovenda TU Delft Effecten van automatisch rijden op mobiliteit, ruimtelijk gedrag ( waar doen mensen wat? ) - Reistijdwaardering, vervoerwijzekeuzes - Bestemmingskeuzes, wonen/werken Nieuwe theorie, nieuw model, van tijdbesteding - Microeconomisch fundament, besliskundige optimalisatie - Structureert, formaliseert de discussie 8
Automatisch Tijdbesteding aan activiteiten is als het vullen van een rugzak. ( knapsack problem ) Automatisch rijden zorgt dat activiteiten minder ruimte innemen (multi-tasken), anders gewaardeerd worden ( teleconference in auto ). Resultaat: andere opvulling van de rugzak. Lees: nieuwe inzichten in effecten van automatisering. Niet alleen lagere value of time, leidend tot meer auto-kilometers. Maar: re-shuffle activiteiten, leidend tot andere mobiliteit-, vestigingskeuzes. i y i S u i S + i i z m tr i u m tr i + y Om Om i u i m y i S t i S + y i Om t i Om y i S + m m m z tr i m i y i Om z m m tr i t tr i z m tr i max (9) T (10) m t tr i, m (11) = x i, i = x i y i S, i 9 (12) (13) x i = 0,1, i (14) y i S, y i Om 0,1, i, m (15) z m tr i 0,1, i, m (16)
Automatisch Effect van twee maal langere reistijd (bv door nieuwe baan die overwogen wordt) Conventionele auto: activiteitensubstitutie (out-of-home in-home) leidt tot minder meer rijden, forse daling in nut Automatisch rijden (in dit specifieke voorbeeld): - Activiteiten transfer van werk naar AV - Meer rijden - Minder daling nut - Grotere kans om baan te accepteren 10
Altruistisch Mariska van Essen Promovenda U Twente/TU Delft Zijn reizigers bereid om extra reistijd te ervaren, om optimalisatie van het transportsysteem mogelijk te maken? - Rol van persoonlijkheid ( social orientation ) - Rol van framing ( information vs. nudging ) (unieke) Combinatie van keuze-experiment, survey + veldexperiment 11
Altruistisch Resultaten: Stated Preference experiment: Sterke verschillen tussen frames (bv + effect van wijzen op sociale norm) En tussen doelen (congestievermindering + ; safety, emissions ) Hoe groter het reistijd-offer, hoe minder bereidheid (uiteraard?) 12
Altruistisch Resultaten: Revealed Preference experiment: (disclaimer: 25 ind., 116 obs.) Frames, doelen, grootte van het offer doen er niet toe Enkel persoonlijkheid (constante, die sterk varieert tussen deelnemers) Dus: geen beleid nodig? En: vraagtekens bij validiteit SP-onderzoek morele keuzes? 13
Generieke gedragsinzichten Elektrisch/Automatisch: richt je op 2 e,3 e orde effecten Wegen veel zwaarder dan 1 e orde effecten. Vereisen toekomstvisie van overheid (niet Google!). Altruïstisch: we zijn meer dan consumenten van mobiliteit Namelijk: ook burgers. Benader reizigers als zodanig. Bv: verhandelbare spitsrechten vormen risico. (ze framen mobiliteit als privaat, transactioneel goed) BigData heeft behoefte aan theorie no death of theory Beleid moet gestoeld zijn op betekenis. Niet (enkel) op data Bv: Tweets over vieze stoelen OV (Israel) reistijd telt niet? 14