4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen

Vergelijkbare documenten
ISO 14001:2015 Readiness Review

Hierbij informeren wij u graag over de introductie van de onlangs uitgebrachte 2015 versies van de NEN-EN-ISO 9001 en NEN-EN-ISO normen.

4.3 Het toepassingsgebied van het kwaliteitsmanagement systeem vaststellen. 4.4 Kwaliteitsmanagementsysteem en de processen ervan.

ISO 9001:2015 ISO 14001:2015

Vergelijking van de eisen in ISO 9001:2008 met die in ISO FDIS 9001:2015

De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?!

Veranderingen ISO 9001

Generieke systeemeisen

ISO 9001:2015 ReadinessReview

ISO9001:2015, in vogelvlucht. Door Tjarko Vrugt

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016

Informatieblad. N180103, versie 13 maart invoering van ISO en overgang van OHSAS 18001

ISO 9000:2000 en ISO 9001:2000. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

HOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement...

Page 1 of 14. Deel 1: Procedures 1. Algemeen. Milieuhandboek Versie april Page 1 of : Inhoud en structuur handboek

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 34

Beschrijving van de generieke norm: ISO 9001:2015. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016

Terug naar de bedoeling met ISO 9001:2015

ISO55000: Harde norm voor assetmanagement in de context van organisatiecultuur AMC Seminar 2014

AUDITVRAGENLIJST GECOMBINEERDE AUDITS

NTA 8620 en de relatie met andere normen voor managementsystemen

Introductie OHSAS 18001

Module Assetmanagement. Module XX / verkorte versie & ref. ISO 55002

NTA 8620 versus ISO-systemen. Mareille Konijn 20 april 2015

Informatieblad overgang naar ISO 14001:2015

Assetmanagement. Resultaten maturityscan. 14 januari 2015

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 42

Workshop Lean en de nieuwe ISO normen

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd

De nieuwe Nederlandse Technische Afspraak 8620 NTA Mareille Konijn 4 juni 2015

Kwaliteitslabel Sociaal Werk versus ISO 9001: 2015

Wie ben ik? WHY: Definitie audit. Effectief auditprogramma (opbouw) GoRisk. NEN Introductie-evenement ISO AUDITING IN BEWEGING

Kwaliteit en veiligheid binnen uw organisatie: NCK tekent er voor!

Inhoudsopgave. Inleiding... 9

Checklist voor controle (audit) NEN 4000

BRL-Onderhoud Versie 2016

Zorgsystemen Een geïntegreerd managementsysteem voor kwaliteit, veiligheid en milieu

JAARLIJKSE EMAS ONTMOETING

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018

De ISO High Level Structure (HLS) en de nieuwe ISO 22000

ISO 9000:2015 Kwaliteitsmanagementsystemen Grondbeginselen en verklarende woordenlijst

Certificatieschema Milieumanagementsystemen volgens ISO 14001:2015

Learnshop. EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg EA Loon op Zand

N150504, conceptversie 15 juli 2015

weer wat nieuws KEMA KEMA Reden van verandering KLANT- & PRESTATIEGERICHT! Oude norm was onvoldoende KEMA Quality B.V.

SAFER, SMARTER, GREENER. whitepaper auditvragenlijst iso 9001:2015. Hoe ver bent u met de nieuwe ISO normen?

EFFECT NIEUWE ISO-NORMEN MANAGEMENTSYSTEEM OP ISO 19011

Van VCA naar OHSAS 18001:2007 naar ISO/CD

ISO en andere managementsysteemnormen

Informatieblad Vergelijking ISO45001 en VCA N180522, 25 JUNI 2018 INFORMATIEBLAD VERGELIJKING ISO45001 EN VCA

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen!

Nieuwsbrief ISO 9001 & Kiwa Training BV

CO 2 Managementplan. Ruigrok Nederland. Autorisatiedatum: Versie: 1.1. Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager:

Energiemanagement actieplan. Van Schoonhoven Infra BV

FUGRO NL LAND B.V. CO2 Prestatieladder - Energiemanagement Aktieplan. Bijlage D - Participatie. Datum: 3 mei Versie 1.0. Versie 1.

Energiemanagement actieplan. Baggerbedrijf West Friesland

Gelijkwaardigheid van niet-geaccrediteerde laboratoria (conform NEN-EN ISO/IEC 17025)

Energiezorg in relatie tot uw zorgsysteem

CO 2 managementplan. Jan Knijnenburg B.V. Auteur: Adviseur MVO Consultants. Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager

Wel of niet certificatie? K. de Jongh

Energiezorg in relatie tot uw zorgsysteem. Linking List tussen de Referentie Energiezorg en ISO 14001:2004

CO 2 Managementplan. Verwaal Transport. Lia Noordergraaf-Verwaal Autorisatiedatum: Versie: 1.0

De wijzigingen in de ISO 9001: 2015

NEN-EN-ISO Energiemanagementsysteem

CO 2 management plan. Daallin B.V. CO 2 management plan 2.C.2 & 3.B.2 & 4.A.2 1

CO 2 Managementplan. Den Breejen. Auteur Martin van Andel Autorisatiedatum Versie 2.0

NEN-EN-ISO 14001:2015 (nl) Milieu managementsystemen

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid

N180301, 13 maart 2018

CO2 prestatieladder Energie management plan

FUGRO GEOSERVICES B.V.

NEN-EN-ISO (nl) Assetmanagement managementsystemen. Productinformatie. Bedrijfsleven Onderwijs Overheden Zorg

Vijf cultuurniveaus kunnen worden gerelateerd aan het veiligheidsmanagementsysteem volgens ISO (Jan Dillen)

Energiemanagement actieplan Klaver Giant Groep B.V. Op basis van de internationale norm ISO , 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, en 4.6.

CO2 managementplan. GWW Houtimport. Auteur: Bianca van den Berg, Margriet de Jong. Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager

Energiemanagement Actieplan

Procedure 07 CO 2 -prestatieladder. 24 februari 2013 (FKO)

Energiemanagement actieplan. Koninklijke Bammens

Energiemanagementsysteem

Informatieblad. N180802, versie 4 september ISO voor toezichthouders milieuwet- en regelgeving

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv Versie 3.0 (Summary)

FUGRO NL LAND B.V. CO2 Prestatieladder - Energiemanagement Aktieplan. Bijlage C - Transparantie. Datum: 3 mei Versie 1.0. Versie 1.

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Conform 3.B.2

OHSAS certificaat voor het waarborgen van veiligheid

Energiemeetplan Inclusief kwaliteitsmanagementplan en energiemanagement actieplan. Criteria

De effectieve directie

Energie management Actieplan

[3.B.2_2 Energie management actieplan]

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN

CO 2 -Prestatieladder

Energiezorg in relatie tot uw zorgsysteem. Linking List tussen de Referentie Energiezorg en ISO 9001:2000

CO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring

ISO norm voor milieumanagement

"Baselines: eigenwijsheid of wijsheid?"

ISO 9001: Business in Control 2.0

Opdrachtgeverschap 2.0. Toezien op de afspraken in de verwerkersovereenkomst

Transcriptie:

4 Context van de organisatie 4 Milieumanagementsysteemeisen 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context 4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen Geheel nieuwe eis: inzicht verkrijgen in de belangrijke punten of ontwikkelingen die zowel binnen als buiten de organisatie spelen en relevant zijn (dwz wanneer er op termijn voor het milieu en/of de organisatie relevante risico s of kansen aan verbonden zijn). Geheel nieuwe eis: Het vaststellen van relevante belanghebbenden en hun relevante behoeften en verwachtingen en vaststellen welke behoeften en verwachten compliance verplichtingen worden. 4.1 Algemene eisen Het toepassingsgebied vaststellen mede op grond van de context en belanghebbenden. In het toepassingsgebied moeten de grenzen en toepasbaarheid worden vastgelegd. Beschrijving van het toepassingsgebied moet aansluiten op de benadering van milieuaspecten vanuit het levenscyclus perspectief. 4.4 Milieumanagementsysteem 4.1 Algemene eisen Een milieumanagementsysteem moet worden ingericht, geïmplementeerd, onderhouden en continu verbeterd. Documenteren van het systeem is niet langer een vereiste. 5 Leiderschap 5.1 Leiderschap en betrokkenheid De betrokkenheid van de directie is expliciet gemaakt in negen punten. De directie moet verantwoordelijkheid nemen voor de effectiviteit van het MMS. Pro-actieve houding van de directie. Daarnaast is de directie verantwoordelijk voor de afstemming van het milieubeleid en de strategie van de organisatie. 5.2 Milieubeleid 4.2 Milieubeleid Toegevoegd is het begrip bescherming van het milieu waar preventie van milieuvervuiling uit de oude versie (slechts) een onderdeel van is.

5.3 Rollen, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen de organisatie 6 Planning 4.3 Planning 6.1 Acties om risico s en kansen op te pakken 6.1.1 Algemeen 4.4.1 Middelen, taakverdeling, verantwoordelijkheid en bevoegdheid Er wordt geen directievertegenwoordiger aangewezen. Begrippen risico en kansen zijn nieuw. In de vorige versie moesten belangrijke milieuaspecten worden geïdentificeerd. Daarmee werden potentiele risico s en kansen en compliance verplichtingen vastgesteld. Nieuw is dat niet alle belangrijke aspecten een risico of kans hoeven te zijn. Het gaat om het vaststellen welke belangrijke aspecten daadwerkelijk een risico of kans zijn. Ook de meer strategische risico s en kansen uit de context moeten worden meegenomen. 6.1.2 Milieuaspecten 4.3.1 Milieuaspecten De nieuwe versie is nog specifieker als het gaat om de identificatie van milieuaspecten vanuit het levenscyclusperspectief, dus zowel belangrijke milieuaspecten bij toeleveranciers als bij afnemers. Vervolgens moet worden bepaald of hier invloed op uit geoefend kan worden. Nieuw is dat ook de milieuaspecten als gevolg van mogelijke noodsituaties moeten worden meegenomen. 6.1.3 Compliance verplichtingen 4.3.2 Wettelijke en andere eisen In plaats van een procedure moet de organisatie gedocumenteerde informatie onderhouden van haar compliance verplichtingen. 6.1.4 Acties plannen Geheel nieuwe eis. Er moet expliciet worden gemaakt wat het vervolg is van geïdentificeerde risico s en kansen, belangrijke milieuaspecten en compliance verplichtingen. 6.2 Milieudoelstellingen en de planning om ze te bereiken 4.3.3 Doelstellingen, taakstellingen en programma ( s) De verplichtingen komen overeen. Er moet worden aangegeven hoe doelstellingen worden geëvalueerd. Nieuw is dat indicatoren

6.2.1 Milieudoelstellingen moeten worden bepaald om de voortgang te kunnen beoordelen. Daarnaast moeten de acties om de doelstellingen te realiseren kunnen worden geïntegreerd in andere bedrijfsprocessen. 6.2.2 Acties plannen om milieudoelstellingen te bereiken 7 Ondersteuning 4.4 Implementatie en uitvoering 7.1 Middelen 4.4.1 Middelen, taakverdeling, verantwoordelijkheid en bevoegdheid 7.2 Competentie 4.4.2 Bekwaamheid, training en bewustzijn Het is nu ook vereist om bekwaamheid te onderbouwen in de vorm van competenties. Eerst moeten competenties worden vastgelegd. Vervolgens kunnen opleiding, ervaring en training zorgen voor de benodigde competenties. 7.3 Bewustzijn Bevoegdheid en bewustzijn worden opgesplitst in verschillende 7.4 Communicatie 7.4.1 Algemeen 7.4.2 Interne communicatie 7.4.3 Externe communicatie 7.5 Gedocumenteerde informatie 7.5.1 Algemeen clausules om het belang ervan te benadrukken. 4.4.3 Communicatie Er moet een proces voor interne en externe communicatie worden geïmplementeerd. Communiceren is nodig wanneer het relevant is voor het MMS. De relevantie hangt samen met de belangrijke milieuaspecten, compliance verplichtingen en de behoeften van belanghebbenden. Er zijn specifiekere eisen aan het communicatieproces. Inhoud van communicatie moet consistent en betrouwbaar zijn. 4.4.4 Documentatie Documenten en registraties behoren nu tot dezelfde categorie gedocumenteerde informatie. De bepalingen van beide versies is gelijkwaardig. 7.5.2 Creëren en actualiseren 4.4.5 Beheersing van documentatie 4.5.4 Beheersing van registraties 7.5.3 Beheersing van 4.4.5 Beheersing van documentatie Beveiliging van gedocumenteerde informatie is toegevoegd.

gedocumenteerde 4.5.4 Beheersing van registraties informatie 8 Uitvoering 4.4 Implementatie en uitvoering 8.1 Operationele planning en beheersing 4.4.6 Beheersing van werkzaamheden Nieuw is de beheersing van geplande veranderingen/wijzigingen en de beoordeling van ongeplande veranderingen/wijzigingen met te ondernemen maatregelen. Toegevoegd is dat uitbestede processen moeten worden beheerst of beïnvloed in plaats van alleen het bekendmaken van procedures aan leveranciers. Vanuit de levenscyclus benadering moet er aandacht zijn voor beheersing in alle stadia van de levenscyclus. Overwegen informatie te verschaffen over belangrijke milieuaspecten tijdens levering, gebruik en 8.2 Voorbereid zijn en reageren op noodsituaties 4.4.7 Voorbereid zijn en reageren op noodsituaties 9 Evaluaties van de prestaties 4.5 Controle 9.1 Monitoren, meten, analyseren en evalueren 9.1.1 Algemeen afdanking. Nieuw is relevante belanghebbenden voorzien van relevante informatie en training. 4.5.1 Monitoring en meting Nieuw is dat de methode moet worden vastgesteld om te zorgen voor valide resultaten. Aansluiting bij 7.4.1. Monitoring blijft gericht op milieuprestaties en het behalen van doelstellingen met de toevoeging dat criteria op basis waarvan en indicatoren moeten worden vastgesteld om de milieuprestaties te evalueren. 9.1.2 Evalueren van compliance 4.5.2 Beoordeling van de naleving Toegevoegd is het onderhouden van kennis van en inzicht in de compliance status (nieuw begrip). Dit wordt beschouwd als een totaaloverzicht van de stand van zaken mbt de compliance met wettelijke en andere eisen. Deze beoordeling kan niet (meer) worden gedelegeerd, de organisatie zelf moet het actuele overzicht hebben.

9.2 Interne audit 9.2.1 Algemeen 9.2.2 Intern auditprogramma 4.5.5 Interne audit De eisen zijn gelijkwaardig. Het belangrijkste verschil is dat een gedocumenteerde procedure niet is vereist maar wel gedocumenteerde informatie als bewijs van de implementatie van het auditprogramma en de auditresultaten. 9.3 Directiebeoordeling 4.6 Directiebeoordeling In plaats van de input voor directiebeoordelingen is vastgelegd welke onderwerpen moeten worden overwogen. Nieuw zijn bijvoorbeeld de veranderingen in behoeften en verwachtingen van belanghebbenden, veranderingen in de context, risico s en kansen en de toereikendheid van middelen. Bij de output zijn de te nemen beslissingen verder gespecificeerd. De nadruk op de output (het overwegen van bepaalde onderwerpen door de directie, de te nemen beslissingen) onderschrijft de grotere betrokkenheid van de directie. 10 Verbetering 10.1 Algemeen 10.2 Afwijkingen en corrigerende maatregelen 10.3 Continue verbetering 4.5.3 Afwijking, corrigerende maatregelen en preventieve maatregelen Het onderwerp verbetering heeft meer nadruk gekregen. Een organisatie dient de mogelijkheden tot verbeteringen op korte en lange termijn vast te stellen.