Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2016 Gemeente Zaltbommel Oktober 2012 VEILIGHEID MAKEN WE SAMEN
Inhoudsopgave 1 Strategisch kader p. 4 1.1 Inleiding p. 4 1.2 Bestuurlijke uitgangspunten p. 4 1.3 Strategische doelstelling p. 4 1.4 Veiligheidspartners p. 4 1.5 Flankerend beleid p. 4 2 Prioriteiten p. 5 2.1 Veilige en leefbare wijken en kernen p. 5 2.2 Aanpak vermogenscriminaliteit p. 8 2.3 Jeugd en veiligheid p. 10 3 Overige strategische thema s p. 13 3.1 Aanpak huiselijk geweld p. 13 3.2 Veilige bedrijventerreinen p. 14 3.3 Veilig winkelen, uitgaan en toerisme p. 15 3.4 Verkeersveiligheid p. 16 3.5 Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit p. 17 3.6 Ambtelijke en bestuurlijke integriteit p. 19 4. Dwarsverbanden in de aanpak p. 20 5. Organisatorische borging van het beleid p. 21 5.1 Ambtelijke coördinatie p. 21 5.2 Bestuurlijke coördinatie p. 21 5.3 Beleidscyclus p. 21 5.4 Begroting p. 21 Bijlagen Veiligheidsanalyse gemeente Zaltbommel 2
Voorwoord Deze nota bevat het integrale veiligheidsbeleid van de gemeente Zaltbommel voor de periode 2013-2016. Ingegaan wordt op uitgangspunten, strategische doelstellingen en de hoofdlijnen van de aanpak in de komende jaren. Ook wordt de organisatorische borging van het beleid behandeld. De aanleiding voor dit nieuwe veiligheidsbeleid is tweeledig: ten eerste loopt het oude veiligheidsbeleid Veiligheid, ook onze zorg! (2009 2012) dit jaar af. Daarnaast worden gemeenten met de invoering van de wijziging van de gemeentewet in verband met de versteviging van de regierol van gemeenten ten aanzien van het lokaal veiligheidsbeleid 1, in tegenstelling tot het verleden, verplicht om iedere vier jaar een gemeentelijk integraal veiligheidsbeleid vast te stellen. Zowel het proces dat doorlopen is voor de totstandkoming van deze kadernota, als de opbouw van de kadernota beantwoordt aan de VNG-methode Kernbeleid Veiligheid (ed. 2010). Voorafgaand aan het opstellen van dit nieuwe veiligheidsbeleid 2013-2016 is een veiligheidsanalyse uitgevoerd. De uitkomsten daarvan, inclusief voorstel voor prioriteiten, zijn met de raadsleden besproken tijdens de prioriteitensessie van 4 oktober 2012. Uit deze sessie kwam een top 3 van beleidsprioriteiten naar voren: Veilige en leefbare wijken en kernen, Aanpak vermogenscriminaliteit en Jeugd en veiligheid. De volledige veiligheidsanalyse is als bijlage aan dit document toegevoegd en kan als naslagwerk beschouwd worden en bevat naast alle beschikbare cijfers van de afgelopen 5 jaar ook een beschrijving van accenten in de huidige aanpak per veiligheidsveld. Op basis van deze selectie van prioriteiten, de overwegingen daarbij en het overige materiaal vanuit de veiligheidsanalyse, is deze nieuwe kadernota tot stand gekomen. Deze nota wordt jaarlijks doorvertaald in uitvoeringsprogramma s die worden vastgesteld door het college. Om het beleid optimaal meetbaar te maken noemen wij bij elk van onze thema s (hoofdstuk 2 en 3) onder meer effectindicatoren met streefwaarden voor 2016. De nadere concretisering van onze acties heeft plaats in de uitvoeringsprogramma s. Die bevatten ook de prestatie-indicatoren per thema. De opbouw van de nota is als volgt: het eerste hoofdstuk bevat onze strategische uitgangspunten en doelstellingen, hoofdstuk 2 de uitwerking van de drie prioriteiten, hoofdstuk 3 de overige, going concern -thema s, hoofdstuk 4 een overzicht van dwarsverbanden tussen thema s en hoofdstuk 5 een uitwerking van belangrijke aspecten van de organisatorische borging. NB: Zoals ook in de veiligheidsanalyse is beschreven werd het hoofdstuk fysieke veiligheid voor de volledigheid in de veiligheidsanalyse opgenomen. Het beleid wordt echter niet opgenomen in de kadernota Integrale Veiligheid. In de prioriteitensessie is dit onderwerp dan ook niet besproken. De prioriteiten uit de analyse worden wel gebruikt voor beleidsprocessen rond fysieke veiligheid, zoals de Omgevings Dienst Rivierenland, de Veiligheidsregio en de beleidsvisie Externe Veiligheid. 1 De bedoeling van dit wetsvoorstel is met twee maatregelen de regierol van gemeenten op het terrein van lokale veiligheid te verstevigen. Zo wordt de gemeenteraad verplicht een integraal veiligheidsplan vast te stellen én komt er een specifieke rol (zorgplicht) voor de burgemeester om de natuurlijke gezagspositie van de burgemeester te versterken. De wijziging ligt ter behandeling bij de Tweede Kamer. De wijziging hangt nauw samen met de invoering van de Wet Nationale Politie op 1 januari 2013. 3
1. Strategisch kader 1.1 Inleiding Over het geheel genomen kan worden vastgesteld dat geïntensiveerde aanpak op het gebied van veiligheid van de afgelopen jaren vruchten heeft afgeworpen. Het is nu belang onze aanpak verder te borgen wat betreft regie en organisatie en ook wat betreft afschaling naar preventie om daarmee de balans tussen preventie en repressie te optimaliseren. Over het algemeen kan gesteld worden dat de veiligheidsituatie van de gemeente Zaltbommel in de afgelopen jaren is verbeterd. Met uitzondering van vermogenscriminaliteit (diefstal motorvoertuigen) en meldingen jeugdoverlast, die nog een stijgende lijn vertonen. Een aandachtspunt wat bij alle veiligheidsgerelateerde onderwerpen naar voren komt is subjectieve veiligheid; het veiligheidsgevoel van bewoners. 1.2 Bestuurlijke uitgangspunten Voor de ontwikkeling van het nieuwe integraal veiligheidsbeleid worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: De regierol ligt bij de gemeente Zaltbommel; Het integraal veiligheidsbeleid wordt door alle partners (zowel intern als extern) gedragen; Er is een integrale aanpak op het gehele gebied van veiligheid; Jaarlijks wordt een uitvoeringsprogramma met concrete acties geformuleerd op basis van de speerpunten van deze kadernota, welke aan het eind van het jaar wordt geëvalueerd. Effectieve en solide samenwerking van alle verantwoordelijke (lokale) partners, bewoners van de gemeente en ondernemers is van groot belang, zodat publiek en private partijen elkaar bijstaan in het versterken en het op peil houden van subjectieve en objectieve veiligheid. 1.3 Strategische doelstelling De hoofddoelstelling van het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Zaltbommel is het creëren en onderhouden van veilige en leefbare kernen en wijken. We willen streven naar sociale en fysieke veiligheid op de terreinen van wonen, werken en recreëren. 1.4 Strategische partners Belangrijke externe partners in het veiligheidsbeleid zijn onder andere: Bewoners (wijk en dorpsplatforms) en ondernemers Welzijnsinstellingen GGD, STMR, Reinier van Arkelgroep, CJG Veiligheidshuis Woningcorporaties Woonlinie en de Kernen Onderwijsinstellingen Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Politieregio Oost Openbaar Ministerie Arrondissementsparket Arnhem Reclassering Buurgemeenten Gezien het brede veiligheidsveld is direct of indirect de gemeentelijke organisatie met al haar afdelingen, gemeenteraad, portefeuillehouders betrokken bij de kadernota. 1.5 Flankerend beleid Er zijn een aantal beleidsprocessen dat doorwerkt in het integraal veiligheidsbeleid of daardoor wordt beïnvloed. Allereerst zijn natuurlijk de veiligheidsprioriteiten van het rijk, de provincie of de regio Rivierenland mede richtinggevend voor het gemeentelijk beleid. Op lokaal niveau heeft het integraal veiligheidsbeleid raakvlakken met onder meer het jeugdbeleid, het onderwijsbeleid, het sportbeleid, het Kleine Stedenbeleid, handhavingsbeleid, de Algemeen Plaatselijke Verordening, horecabeleid, evenementenbeleid, beleidsvisie externe veiligheid en het verkeersbeleid. Ook het teamwerkplan van de politie en de beleidsplannen van de politie, zijn leidend voor het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Zaltbommel. 4
2. Prioriteiten In de Veiligheidsanalyse gemeente Zaltbommel, september 2012 zijn de veiligheidsvelden uitgebreid uitgewerkt. Dit document bevat de uitkomsten van de veiligheidsanalyse die in de periode juni tot augustus 2012 heeft plaatsgevonden in het kader van de ontwikkeling van het nieuwe integraal veiligheidsbeleid en is als bijlage aan deze kadernota bijgevoegd. De uitkomsten van de analyse waren de basis voor de prioriteitensessie met de gemeenteraad, die op 4 oktober 2012 heeft plaatsgevonden. In vervolg daarop is het nieuwe veiligheidsbeleid uitgewerkt en vastgelegd in de Kadernota Integraal veiligheidsbeleid 2013-2016. Tijdens de prioriteitensessie met de Raadsleden op 4 oktober j.l. zijn de volgende drie prioriteiten naar voren gekomen: 1. Veilige en leefbare wijken en kernen 2. Aanpak vermogenscriminaliteit 3. Jeugd en veiligheid In dit hoofdstuk worden deze prioriteiten uitgewerkt. Aangegeven wordt wat de hoofdlijnen van onze aanpak zijn, wie de belangrijkste partners zijn, in welke programma s van de begroting de aanpak geborgd wordt en welke doelen wij ons stellen. 2.1 Veilige en leefbare wijken en kernen Beschrijving thema Deze prioriteit omvat het hele veiligheidsveld veilige woon- en leefomgeving. De veiligheidsproblematiek op dit veiligheidsveld kan het beste worden beschreven aan de hand van vijf kernindicatoren, namelijk sociale kwaliteit van de woonomgeving, fysieke kwaliteit van de woonomgeving, objectieve veiligheid (veel voorkomende criminaliteit), subjectieve veiligheid (veiligheidsgevoel) en toezicht en handhaving. Op belangrijke indicatoren ten aanzien van fysieke en sociale kwaliteit evenals objectieve veiligheid komt gemeente Zaltbommel als geheel verhoudingsgewijs positief uit de bus; het aantal bij de politie bekende incidenten en aangiften van bijvoorbeeld woonoverlast, drugsoverlast, vernieling, woninginbraak en geweld is van een gemiddeld niveau, in vergelijking met andere gemeenten in de regio. Gezien de prioriteit van dit veiligheidsveld en de omvang hiervan worden de genoemde kernindicatoren apart beschreven. Sociale kwaliteit van de woonomgeving De sociale kwaliteit van een buurt, wijk, kern heeft betrekking op de intermenselijke relaties in een buurt, dat wil zeggen: tussen bewoners en eventueel andere aanwezige personen. Belangrijke aspecten van de sociale kwaliteit zijn betrokkenheid van bewoners bij de buurt, de kwaliteit van sociale netwerken, de mate van informele sociale controle, e.d. De sociale kwaliteit kan onder druk komen te staan door verschijnselen als woonoverlast, burengerucht, drank- en drugsoverlast, overlast van prostitutie en overlast van zwervers. De wijk De Vergt binnen de kern Zaltbommel staat bekend om sociale en veiligheidsproblematiek. Dit speelt al langere tijd; hierop wordt gescheiden en geconcentreerd ingezet via meerdere trajecten (zie veiligheidsanalyse blz. 8) Fysieke kwaliteit van de woonomgeving De fysieke kwaliteit van een buurt, wijk of kern heeft logischerwijs betrekking op de fysieke kenmerken van de woon- en leefomgeving, in het bijzonder de inrichting, het onderhoud en het beheer van de openbare ruimte. Belangrijke aspecten zijn dan achterstallig onderhoud van groen, zwerfvuil, slechte verlichting van achterpaden en andere tekenen van verloedering. Verloedering genereert een algemeen gevoel van onveiligheid, leidt tot een afnemende betrokkenheid van bewoners en ondernemers (sociale cohesie) en tot nieuwe criminaliteit. Tegenover de als geheel positieve objectieve veiligheidsscore van de gemeente staan min of meer negatieve oordelen van bewoners over diverse aspecten van veiligheid en leefbaarheid; er lijkt een negatieve stemming te hangen; dit manifesteert zich in relatief ongunstige oordelen over de fysieke kwaliteit van de woonomgeving (diverse indicatoren), de kwaliteit van het gemeentelijk optreden ten aanzien van veiligheid en leefbaarheid, overlast van criminaliteit en het veiligheidsgevoel. 5
Objectieve veiligheid Objectieve veiligheid heeft betrekking op de harde cijfers over een buurt, wijk of kern. Factoren die hierbij een rol spelen zijn de meldingsbereidheid, aangiftebereidheid maar ook de beschikbaarheid van gegevens. De objectieve cijfers van de gemeente Zaltbommel zijn in vergelijking met omliggende gemeenten positief, enkel de score op diefstal motorvoertuigen valt in negatieve zin op. Daarnaast is het aantal meldingen van huiselijk geweld weliswaar min of meer in overeenstemming met andere gemeenten, maar valt wel het lage aantal huisverboden op (15x recidive, 3x huisverbod in 2011). Het aantal woninginbraken daalt de laatste jaren, maar elke gepleegde woninginbraak heeft veel impact op de slachtoffers. Het onderwerp woninginbraken is in de regio een speerpunt, waar door politie en gemeente veel op wordt geïnvesteerd met een gestructureerde aanpak. Minder is er geïnvesteerd in autokraken, terwijl de cijfers echter zijn gestegen. Dit onderwerp behoeft dan ook extra aandacht. Subjectieve veiligheid (veiligheidsgevoel) In dit veiligheidsthema gaat het enerzijds om het algemene veiligheidsgevoel van bewoners (hoe vaak voelt men zich onveilig, in hoeverre mijdt men bepaalde plekken in de gemeente e.d.) en anderzijds om het veiligheidsgevoel van bewoners op bepaalde plekken binnen de gemeente (station, winkelgebied, uitgaansgebied e.d.). Verloedering van de openbare ruimte wordt beschouwd als de belangrijkste oorzaak van een gevoel van onveiligheid en de beleving dat criminaliteit en de kans op slachtofferschap toeneemt. Het gevoel van onveiligheid hangt ook nauw samen met de sociale kwaliteit. Daarnaast speelt de zichtbaarheid en opvolging van meldingen door de politie een belangrijke rol, evenals de wijze waarop gecommuniceerd wordt over behaalde resultaten in het veiligheidsbeleid en op welke manier die zijn bereikt. Opvallend is de ongunstige score op het veiligheidsgevoel van de inwoners van Zaltbommel. Weliswaar is de score van de kern Zaltbommel (LEMON-meting 2012) verbeterd. De gemeente als geheel scoort nog steeds niet positief (wsjg.nl 2012). Wel moet als opmerking hierbij gemaakt worden dat het twee verschillende metingen zijn. Bekend uit de literatuur is dat een verloederende omgeving negatief doorwerkt in het veiligheidsgevoel, hier kan dus een gedeelte van de verklaring liggen. Professionals geven aan dat zwerfvuil en vandalisme inderdaad een groeiend probleem vormen. Daarnaast is bekend dat het veiligheidsgevoel beïnvloed wordt door de kwaliteit van sociale netwerken van bewoners en het als bewoner betrokken zijn in de lokale gemeenschap. Professionals geven aan dat de sociale netwerken in Zaltbommel niet sterk zijn. Bewoners schrijven liever een brief naar de burgemeester over hun lastige buurman dan dat ze die eens aanspreken. Ook wordt aangegeven dat verschillende groepen bewoners binnen de gemeente nogal op zichzelf staan (zekere mate van segregatie). Deze beperkte betrokkenheid/zelfredzaamheid gaat gepaard met een relatief kritische houding tegenover het overheidsoptreden. Toezicht en handhaving Een van de grootste pijnpunten in de strijd tegen de leefbaarheids- en veiligheidsproblemen is het tekort aan toezicht op straat. De reguliere capaciteit van de politie is onvoldoende om aan de eisen te voldoen, die de samenleving, of meer specifiek de bewoners, aan het niveau van toezicht stellen. Een verhoogd toezicht levert een wezenlijke bijdrage aan het verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid. Door de invoering van een zogenaamde multidisciplinaire Veiliger Wijk Team (VWT) in de wijk De Vergt wil de gemeente dit bereiken. Daarnaast is er sinds eind 2011 één buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) het gezicht van de dorpen en één van de wijken. De boa s pakken veiligheids- en leefbaarheidsmeldingen op die vaak gerelateerd zijn aan de algemeen plaatselijke verordening (APV). Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 Integraliteit van verschillende aanpakken versterken De integraliteit van verschillende aanpakken dient versterkt te worden. In de hele gemeente zijn verschillende aanpakken die elkaar overlappen. Bijvoorbeeld in de wijk De Vergt, waar veel aanpakken samen komen zoals: Dorps- en wijkgericht werken, Wijkgerichte aanpak (WGA), Veiliger Wijkteam (VWT) en Zo doen we het in De Vergt!. Er vindt afstemming plaats tussen de verschillende 6
aanpakken, maar zij hebben nog niet de optimale synergie; de balans preventie en repressie moet goed bewaakt worden; insteek is bij voorkeur primair preventief. Kernbegrippen daarbij: stabiel, bereikbaar, betrouwbaar, bindend: de 1 e linie van gemeente en partners in de wijk is cruciaal voor veiligheid en leefbaarheid (objectief en subjectief). Deze 1 e linie, met die kwaliteiten, is niet alleen in De Vergt, maar ook in andere wijken en kernen nodig. Dit wordt onder andere gerealiseerd door een effectieve positionering van het dorps- en wijkgericht werken en integrale regievoering. Verdere uitrol/installatie van dorps- en wijkgericht werken is hier een cruciaal onderdeel van waarbij de mogelijkheid tot het integreren van het instrument buurtpreventie meegenomen kan worden. Effectievere inzet communicatie-instrument Als gemeente hebben we de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in veiligheid en leefbaarheid. De successen, maar ook de aanpak voor een veilige en leefbare gemeente moeten worden gecommuniceerd. Daarmee kan het verwachtingspatroon jegens overheid en het besef over de eigen rol en verantwoordelijkheid van elke bewoner van de gemeente bijgesteld worden. Veiligheidsinformatie optimaliseren Veiligheidsinformatie (stuurinformatie) wordt op gemeentelijk niveau verder geoptimaliseerd/verder gestandaardiseerd; De LEMON-meting beperkt zich tot de kern Zaltbommel, omdat deze is uitgevoerd vanuit het Gelderse Kleine Stedenbeleid; wsjg.nl kent beperkingen wat betreft aantal indicatoren; aansluiting bij de (landelijke) integrale veiligheidsmonitor geeft sturingsinformatie over de hele gemeente. Daarnaast is er een veiligheidsmonitor beschikbaar, welke aansluit op de methode Kernbeleid Veiligheid, waarmee de kadernota tot stand is gekomen. Verdere inzet op de sociale kwaliteit Waar dat nodig is, wordt ingezet op de sociale kwaliteit van een dorp of wijk. De inzet is gericht, naar aanleiding de specifieke problematiek die zich voor doet in de wijk of kern en met gepaste instrumenten. Met name ook instrumenten als Integrale aanpak problematische gezinnen, boa s en Buurtbemiddeling worden hierbij maximaal benut. Fysieke kwaliteit van de woonomgeving De oorzaken van negatieve oordelen van bewoners over fysieke kwaliteit worden geanalyseerd; daarop volgend eventueel: intensivering bepaalde acties/instrumenten. De wisselwerking tussen boa s en Team Infrabeheer wordt versterkt. Meer en gestructureerde uitwisseling van signalen en voorgenomen acties. Daarnaast worden bewoners actiever betrokken bij de kwaliteit fysieke woonomgeving (landelijke Opschoondagen e.d.) en wordt nagaan of intake meldingen/klachten over woonomgeving nu optimaal verloopt, welke verbeterpunten er zijn. Objectieve veiligheid (veel voorkomende criminaliteit) Gestructureerde aanpak veel voorkomende criminaliteit (VVC) verder voortzetten, met veel aandacht voor integrale aanpak en balans preventie en repressie, zie hoofdstuk 3.2. Subjectieve veiligheid (veiligheidsgevoel) Investeren op het veiligheidsgevoel van bewoners (met name kinderen en ouderen) en de negatieve sfeer doorbreken. Dit doen wij primair via: Het zichtbaar aanwezig zijn als overheid en partners in de wijken en kernen Inzet op het binden en betrekken van bewoners; dit is bevorderlijk voor subjectieve veiligheid, zelfredzaamheid; binden betekent: sociale netwerken versterken, betrekken betekent: bevorderen dat bewoners een actieve rol hebben in de aanpak; Daartoe ook bijzondere aandacht voor de communicatie met bewoners en naar bewoners. Communiceren over de aanpak m.b.t. leefbaarheid en veiligheid, maar ook over successen. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate 7
van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: Bewoners, dorps- en wijkplatforms, ondernemers (MKB, horeca), woningcorporatie Woonlinie en de Kernen, politie, Openbaar Ministerie, gemeente Zaltbommel (afdeling Bestuur, Vergunning en Handhaving, afdeling Samenleving en Ontwikkeling en afdeling Realisatie en Beheer) Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: investeren in fysieke kwaliteit en sociale kwaliteit, betrekken bewoners voor een veilige en leefbare gemeente Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) streefwaarde 2016 Veiligheidsgevoel (gemiddeld rapportcijfer) Lemonmeting % inwoners dat zich vaak onveilig voelt in eigen buurt Wsjg.nl Gemeentelijk handelen op terrein van veiligheid en leefbaarheid (gemiddeld rapportcijfer) Oordeel inwoners over veiligheid in de buurt Oordeel burger onderhoud buurt * Geldt voor de kern Zaltbommel, niet voor de hele gemeente Wsjg.nl Wsjg.nl Wsjg.nl 7,6* (2012) 3% (2012) 6,0 (2012) 6,8 (2012) 6,5 (2012) 7,7 2% 6,5 7,0 7,0 2.2 Aanpak vermogenscriminaliteit Beschrijving thema Bij dit veiligheidsthema gaat het om de diverse, veelvoorkomende vormen van criminaliteit in de buurt, wijk of gemeente. Dit betreft o.a. winkeldiefstal, woninginbraak, overvallen en voertuigcriminaliteit. De objectieve veiligheid is over het geheel genomen van een goed niveau in Zaltbommel, met uitzondering van bepaalde vermogensdelicten. Deze delicten worden deels door lokale daders en deels door anderen gepleegd. De ligging van de gemeente Zaltbommel aan de A2 en de provinciale ontsluitingswegen, zorgen voor goede vluchtwegen voor daders. Cruciaal in de aanpak is integraliteit, wat betekent dat we zowel aan de kant van preventie als aan de kant van repressie optimale combinaties smeden en ook de samenhang tussen preventie en repressie bewaken. Ten aanzien van repressie hebben politie en OM de lead ; de gemeente participeert via het veiligheidshuis en specifiek nazorg. Ten aanzien van de preventie heeft de gemeente de regie we zetten in op samenwerking met en tussen bewoners, corporaties, ondernemers en politie, bewaken de totstandkoming en nakoming van afspraken en geven onze eigen operationele taken, zoals communicatie, gestalte. Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 Aanpak woninginbraken Gestructureerde aanpak woninginbraak wordt verder voortgezet en geïntensiveerd, met veel aandacht voor een integrale aanpak en balans tussen preventie en repressie. Deze integrale aanpak wordt in samenwerking met politie, OM en gemeenten uitgewerkt. Preventieve maatregelen worden uitgewerkt onder regie van gemeenten en repressieve maatregelen onder regie van de politie. 8
Samengevoegd wordt dit een regionale preventieve aanpak van woninginbraken, waarbij gebruik wordt gemaakt van de landelijk als best practices geldende methoden. Centraal in de aanpak staat het bevorderen van de bewustwording van de burger door het verstrekken van gerichte (preventie)adviezen. Uiteindelijk gevolgd, door het treffen van preventieve maatregelen in en rond de woning, met name in de meest getroffen wijken en buurten. Op basis van informatie worden gebieden in beeld gebracht waar woninginbraken zich concentreren, zogenaamde hot spots. Onder lokale regie van gemeente wordt per gebied een plan van aanpak gemaakt voor het terugdringen van de kans op woninginbraken door voorlichting en toezicht. Bewoners worden zoveel mogelijk aan de voorzijde betrokken bij de aanpak (actieve burgerparticipatie) Door beschikbare (politie)informatie over omvang aard en concentratie van woninginbraken actief via de nieuwe media (twitter/ internet) te delen met de bewoners, wordt de sense of urgency om preventieve maatregelen te nemen verhoogd. Dit toegenomen bewustzijn activeert de bewoners om maatregelen te nemen rondom woning en of buurt. Oplettende, goed geïnformeerde bewoners die actief informatie delen met politie en vertrouwen hebben in hun politie maken dat de pakkans van daders wordt vergroot. Het Keurmerk Veilig Wonen wordt consequent toegepast bij nieuwbouw- en herinrichtingprojecten. In samenwerking met de woningcorporatie worden particuliere eigenaren/huurders bewust gemaakt van het gebruik van het Keurmerk Veilig Wonen voor bestaande bouw en gestimuleerd tot toepassing ervan. Ook de inrichting van de openbare ruimte volgens het certificaat Veilige Omgeving levert een bijdrage aan het terugdringen van het aantal woninginbraken. Aanpak voertuigcriminaliteit De vernieling en diefstal van/uit auto s is gestegen. Volgens de meest recente cijfers die ons ten behoeve van de vorming van de landelijke politie zijn toegestuurd is er een stijgende trend. De diefstal van fietsen daalt. Hierbij blijft het aantal (brom)fietsendiefstallen relatief hoog met 122 meldingen in 2011 en is de diefstal af/uit auto s weliswaar gedaald. Maar in 2011 zijn er 187 aangiften gedaan. Voertuigcriminaliteit dient over het algemeen als een speerpunt te worden beschouwd. De diefstallen uit auto s zijn door het nationale en internationale karakter vrij ongrijpbaar. Door de politie wordt op interregionaal en Europees niveau onderzoek gedaan naar het aanpakken en terugdringen van deze vorm van criminaliteit. Gezien de nieuwste cijfers zal geanalyseerd moeten worden over het item voertuigcriminaliteit daadwerkelijk urgentie heeft en welke aanpak past. Dwarsverbanden Nagegaan wordt of en hoe verbreding in planvorming/aanpak met betrekking tot woninginbraak naar andere vormen van vermogenscriminaliteit (overvallen, diefstal motorvoertuigen, inbraak in bedrijven en kantoren) kan worden vormgegeven. Op het gebied van daders en betrokken instanties/maatregelen liggen hier duidelijke dwarsverbanden. Wisselwerking met het Veiligheidshuis wordt verder versterkt. Integrale daderregie bij veelplegers (en JOR-jongeren: zie veiligheidsveld 3) kan slechts effectief zijn op schaalniveau van het Veiligheidshuis; NB: lichtere gevallen lokaal houden in het casusoverleg risicojongeren. Meer generiek, in het verlengde van vorige punt: bij aanpak van diverse vormen van criminaliteit moet optimaal gebruik worden gemaakt van bestaande systemen en netwerken daarvoor. De focus als gemeente moet zich primair richten op beleidsregie. Uitvoeringsregie wordt eventueel bij uitvoeringspartners belegd of vormgeven in het casusoverleg risicojongeren. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: Bewoners, dorps- en wijkplatforms, ondernemers, woningcorporatie Woonlinie en de Kernen, politie, Veiliger Wijk Team, Openbaar Ministerie, gemeente Zaltbommel (afdeling Bestuur, Vergunning en Handhaving) 9
Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: Beheersing en terugdringing van de omvang van de vermogenscriminaliteit in Zaltbommel via een integrale inzet op preventie en repressie met een actieve en belangrijke rol van onze maatschappelijke partners in veiligheid: ondernemers en bewoners Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) Woninginbraak Diefstal motorvoertuigen Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Aangiften diefstal brom-, snor-, fietsen Aangiften overval streefwaarde 2016 (bron) 123 70 38 20 187 120 122 80 1 1 2.3 Jeugd en veiligheid Beschrijving thema In de gemeente Zaltbommel is maar liefst een derde van de inwoners jonger dan 20 jaar. Dat ligt ruim boven het landelijk gemiddelde. De basis voor Jeugdbeleid is weergegeven in de nota Jeugdbeleid 20012-2015 Opvoeding, Onderwijs en Ontspanning, de drie O s. Deze nota begeeft zich ondermeer op het gebied van preventie en zorg terwijl de voorliggende nota zich vooral richt op het gebied van repressie en de overgang van preventie naar repressie. Dit betekent dat de integrale nota Jeugdbeleid de basis vormt voor de kadernota veiligheidsbeleid op het gebied van jeugd en veiligheid. Samen vormen zij een sluitende veiligheidsketen op het gebied van jeugd en veiligheid. Voorop gesteld dient dat het met een grote meerderheid van de jeugd van Zaltbommel prima gaat. Jeugd kan voor het veiligheidsbeleid ook een minder positieve betekenis hebben. Dan komen we op de gebruikelijke accenten in het jeugd en veiligheidsbeleid; zoals overlast, waar de gemeente Zaltbommel ongunstig op scoort. Ook individuele probleemjongeren, want Zaltbommel kent een groep criminele jongeren; dit blijkt onder meer ook uit het stabiele aantal JOR-zaken bij het Veiligheidshuis en de forse stijging van het aantal meldingen jeugd bij het Veiligheidshuis. Deze criminele groep is manifest aanwezig in de gemeente en is daardoor, behalve actief in de criminaliteit, ook veroorzaker van overlast en onveiligheidsgevoelens En daarnaast jeugd, alcohol en drugs. Het alcoholgebruik onder jongeren is volgens de beschikbare cijfers op een aantal indicatoren hoger in Zaltbommel dan in de rest van regio Rivierenland; over het algemeen is het oordeel van betrokkenen dat overmatig alcoholgebruik door jongeren relatief veel voorkomt in Zaltbommel en aanpak behoeft; dit beeld is in mindere mate aan de orde ten aanzien van drugsgebruik; de beschikbare cijfers lijken echter aan te geven dat ook dit punt aandacht behoeft. Net als andere gemeenten heeft ook Zaltbommel met deze kant te maken. Van belang in de benadering van deze andere kant is echter de verbinding met de positieve kant, welke vooral verloopt via een goede combinatie van preventie en repressie. Wij richten ons nadrukkelijk op die integraliteit, en betrekken daarin de partners die in de diverse schakels van de veiligheidsketen een rol hebben. We zoeken daarbij het maatwerk dat nodig is, en nemen daarin de lessen uit voorafgaande jaren mee. Een rode draad daarbij is het belang van regievoering en instrumenten op maat en die zijn geborgd. Vastgesteld is dat daar een verbeterpunt zit. We nemen daar nu al actie op, en zetten dit voort en ontwikkelen dit verder in de komende tijd. Een andere, daarmee samenhangende rode draad in onze aanpak is het belang van een goede informatiepositie: een gedegen en geborgde 10
informatiepositie over aard en omvang van de problematiek is het startpunt van een effectieve aanpak. Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 Integrale aanpak rondom jeugd en veiligheid Integraliteit van de aanpak rond jeugd en veiligheid wordt versterkt. De preventieve en repressieve insteek worden beleidsmatig en operationeel goed op elkaar afgestemd, zodoende duurzaam aan de voorkant komen, maar waar het verkeerd gaat de juiste en effectieve repressie te kunnen voeren. Hetzelfde geldt voor groepsgerichte en persoonsgerichte aanpak; om op deze manier meer en duurzaam aan de voorkant van problemen komen. Jeugdbeleid en veiligheidsbeleid wordt op elkaar afgestemd; er is gezamenlijke sturing op de raakvlakken ; hiervoor is zowel ambtelijk als bestuurlijk draagvlak nodig. Om deze reden wordt een Plan van aanpak jeugd & veiligheid geformuleerd; waarin preventieve en repressieve instrumenten worden geordend en op elkaar afgestemd. Aanpak jeugdgroepen Twee keer per jaar worden de shortlisten opgesteld aan de hand van de Beke/Ferweda methode. Dit opstellen gebeurt in overleg tussen jongerenuitvoerder, straatcoaches, gemeente en politie. Uit de shortlist van 2011 is gebleken dat er binnen de gemeente Zaltbommel in 2011, 2 hinderlijke jeugdgroepen en 1 criminele jeugdgroep aanwezig zijn. Deze groepen zijn verspreid over de stad Zaltbommel. De gemeente participeert bij de aanpak van de criminele jeugdgroep samen met het Openbaar Ministerie en de politie. Doelstelling is dat in 2016 beide hinderlijke jeugdgroepen weg zijn en de criminele jeugdgroep is afgeschaald naar een overlastgevende jeugdgroep. De gemeente pakt leden van deze jeugdgroepen op individueel- of gezinsniveau aan met het gepast instrument. U kunt hierbij denken aan het JPN 12+ (CJG), Casusoverleg Risicojongeren, de Wijkgerichte Aanpak de Vergt en het Veiligheidshuis Rivierenland. De aanpak van hinderlijke en overlastgevende jeugd en het realiseren van JOP s/accommodaties ligt bij de portefeuillehouder Jeugd, die hiervoor in oktober 2012 een plan van aanpak heeft vastgesteld bij de gemeenteraad. Versterking preventieve aanpak De preventieve aanpak wordt versterkt via jongerenuitvoerder, goede inbedding en aansturing, preventieve aanpak via straatcoaches, realisatie JOP s/accommodaties zodat jongeren een plek hebben om te hangen. Aandachtspunt is beleidsvoering op jeugdhonken en speelplekken. Casusoverleg risicojongeren De sterke punten uit de huidige aanpak moeten worden vastgehouden en waar nodig doorontwikkeld. In het casusoverleg worden namen en rugnummers van risicojongeren bekend en er wordt nagegaan of en hoe onderlinge aansluiting met repressieve en zorgnetwerken (beide lokaal) rond probleemjongeren versterkt kan worden. Om de samenhang tussen deze netwerken te borgen is er een ketenregisseur aangesteld. Daarnaast is er alertheid op te zware justitiële profielen in casusoverleg, deze worden overgeheveld naar het Veiligheidshuis. Op deze wijze wordt optimaal gebruik gemaakt van bestaande structuren voor persoonsgerichte aanpak zoals het Veiligheidshuis. In het casusoverleg moeten maatwerkinstrumenten worden doorgevoerd, zoals de Integrale gezinsaanpak (geschikte cases worden geselecteerd). Cruciaal is het betrekken van jongeren zelf en hun ouders in de aanpak. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: 11
Jongerenuitvoerder, straatcoaches, welzijnsinstanties, onderwijs, bewoners, dorps- en wijkplatforms, ondernemers, woningcorporatie Woonlinie en de Kernen, politie, Openbaar Ministerie, gemeente Zaltbommel (afdeling Bestuur, Vergunning en Handhaving en afdeling Samenleving en Ontwikkeling) Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: Een dusdanige inzet op de jeugd en veiligheid, inclusief overall regievoering, dat zowel de subjectieve als objectieve overlast, criminaliteit en andere problematiek (verder) afnemen Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) Aantal hinderlijke jeugdgroepen Aantal overlastgevende jeugdgroepen Aantal criminele jeugdgroepen Incidenten overlast jeugd streefwaarde 2016 (bron) 2 0 0 1* 1 0 243 * De streefwaarde 1, wanneer de nulmeting 0 overlastgevende groepen aangeeft lijkt vreemd, maar is het gevolg van de aanpak van de criminele jeugdgroep. We zetten in op de aanpak van de criminele jeugdgroep, om deze af te schalen naar overlastgevend, hinderlijk en ten slotte aanvaardbaar. 140 12
3. Overige strategische thema's Naast de drie prioritaire thema s onderscheiden wij zes overige strategische thema s voor de periode 2013-2016. Deze thema s hebben meer het karakter van going concern. Het gaat om de volgende thema s: 1. Aanpak huiselijk geweld 2. Veilige bedrijventerreinen 3. Veilig winkelen, uitgaan en toerisme 4. Verkeersveiligheid 5. Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit 6. Ambtelijke en bestuurlijke integriteit In dit hoofdstuk worden deze thema s uitgewerkt: benoemd worden de hoofdlijnen van de aanpak, de belangrijkste partners zijn, de relevante hoofdstukken van de programmabegroting en de doelen die wij ons stellen. 3.1 Aanpak huiselijk geweld Beschrijving thema Ook in Zaltbommel doen zich gevallen van huiselijk geweld voor, net als in alle andere gemeenten. De omvang van dit verschijnsel is lastig te bepalen door de veelal beperkte meldings- en/of aangiftebereidheid. Inspanningen van overheden en partners zijn er dan ook consequent op gericht deze bereidheid te vergroten en de nazorg voor slachtoffers te versterken. Daarnaast proberen we aan de voorkant te komen via het instrument tijdelijk huisverbod. In de aanpak kunnen drie accenten worden onderscheiden, namelijk (1) de reguliere aanpak bij gevallen van huiselijk geweld via politie, justitie en zorgverlening; (2) opleggen van tijdelijk huisverbod in dreigende situaties; (3) informatie en voorlichting. Belangrijke partijen in de aanpak die gemeente Zaltbommel samen met buurgemeenten voert, zijn politie, justitie en welzijnsorganisaties GGD en Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG). Voor het tijdelijk huisverbod maken wij gebruik van juridische ondersteuning van de gemeente Culemborg. Het aantal meldingen van huiselijk geweld is weliswaar min of meer in overeenstemming met andere gemeenten, maar het lage aantal huisverboden valt wel op (15x recidive, 3x huisverbod in 2011); enkele gevallen van huiselijk geweld in Zaltbommel waren te kwalificeren als eergerelateerd geweld. Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 De aanpak van huiselijk geweld vraagt om een nadrukkelijkere samenwerking in de veiligheidsketen. Om te kunnen komen tot een effectieve aanpak worden allereerst aard en oorzaak van de toename in geweldsdelicten nader geanalyseerd. Huiselijk geweld wordt daarbij in het bijzonder gespecificeerd. De aangiftebereidheid wordt vergroot en waar mogelijk wordt het huisverbod ook preventief toegepast om escalatie van geweld te voorkomen. Met een verbetering van de informatiepositie en meer verbinding met de sociaal-maatschappelijke (zorg) kant van geweld wordt een vroegtijdigere interventie en ketensamenwerking tot stand gebracht in het veiligheidshuis. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: Politie, Openbaar Ministerie, GGD, SHG, veiligheidshuis, gemeente Culemborg, gemeente Zaltbommel (afdeling Bestuur, Vergunning en Handhaving en afdeling Samenleving en Ontwikkeling) Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: Via voorlichting en preventieve interventies het aantal gevallen van huiselijk geweld zo klein mogelijk houden en bij voorkomende gevallen een dusdanige aanpak inclusief nazorg realiseren dat de kans op herhaling geminimaliseerd wordt. 13
Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) Aantal meldingen huiselijk geweld Waarvan recidive streefwaarde 2016 (bron) 79 60 15 8 Aantal huisverboden 3 3 3.2 Veilige bedrijventerreinen Beschrijving thema Onveiligheid binnen het thema bedrijventerreinen kent zowel sociale als fysieke aspecten. Enerzijds is er sprake van bedrijfsinbraak, diefstal en vernieling en anderzijds inrichting en onderhoud van de terreinen, verkeersveiligheid en brandveiligheid. De externe veiligheid op bedrijventerreinen (opslag en verwerking van gevaarlijke stoffen) is onderdeel van het veiligheidsveld Fysiek Veiligheid, wat niet wordt meegenomen in de Kadernota Integrale Veiligheid. De veiligheid op de bedrijventerreinen is de laatste jaren fors verbeterd, vooral als gevolg van onderlinge samenwerking tussen de ondernemers, de hoeveelheid Keurmerken Veilig Ondernemen (KVO s) en betere beveiliging. In objectieve zin scoort de veiligheid van het winkelgebied van Zaltbommel gunstig: het aantal bekende incidenten is relatief laag in Zaltbommel. Weliswaar zijn er enkele geruchtmakende overvallen geweest in de afgelopen jaren die veel invloed hebben op het veiligheidsgevoel, maar deze vinden door de hele regio plaats. Ook de beschikbare bronnen voor subjectieve gegevens (wsjg.nl en LEMON) geven geen ongunstig beeld op dit punt. Professionals geven aan dat de meldingsbereidheid van ondernemers een vertekenende werking zou kunnen hebben deze bereidheid wordt laag ingeschat, maar is nooit onderzocht. Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 Keurmerk Veilig Ondernemen De veiligheid op bedrijventerreinen wordt op een meer structurele basis en vanuit een daadkrachtig samenwerkingsverband vergroot. Hiertoe wordt het Keurmerk Veilig Ondernemen op de verschillende bedrijventerreinen toegepast. Kritieke voorwaarde hiervoor is het draagvlak en de motivatie bij de ondernemers zelf. In het bijzonder wordt daarbij aandacht besteed aan de samenwerking en sociale controle van de ondernemers onderling. Binnen het KVO wordt bijvoorbeeld de noodzaak en haalbaarheid van het fysiek afsluiten van bedrijventerreinen of het toepassen van cameratoezicht nader onderzocht. De KVO-systematiek op bedrijventerreinen wordt voortgezet, onder benutting van landelijk beschikbare kennis, onder meer vanuit MKB Nederland. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: Ondernemers, bewoners, KVO s, MKB Nederland, Brandweer, woningcorporatie Woonlinie en de Kernen, politie, Openbaar Ministerie, gemeente Zaltbommel. 14
Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: Duurzame borging van de sociale en fysieke veiligheid op bedrijventerreinen met gebruikmaking van bestaande en beproefde instrumenten op dat gebied. Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) Diefstal/inbraak bedrijven en Instellingen (aantal aangiften) Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen (aantal incidenten) Aantal KVO s voor bedrijventerreinen Certificering KIWA /MKB Gemeente Zaltbommel 51 61 6 streefwaarde 2016 (bron) 25 30 8 3.3 Veilig winkelen, uitgaan en toerisme Beschrijving thema Gemeente Zaltbommel heeft een vitaal winkel- en uitgaansaanbod dat diverse doelgroepen bedient. Samen met onze partners werken we aan het op peil houden van dit aanbod en aan de beheersing van negatieve bijverschijnselen zoals overlast. Voor dit laatste hebben wij, wat betreft de horeca, een convenant gesloten met horecaondernemers. Gebleken is dat de regievoering op gemaakte afspraken beter kan. Ten aanzien van evenementen zetten we eveneens in op een aantrekkelijk maar veilig aanbod. Van belang zijn heldere procedures en afspraken met betrokken ondernemers en organisatoren. Daarnaast is aandacht nodig voor de positieve uitstraling van onze toeristische sights en aanpak van bedreigingen die zich op betreffende locaties voordoen. Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 Integraliteit Door integraal investeren wordt veiligheid rond winkelen, uitgaan en toerisme op peil gehouden, in zowel voorkoming van overlast en criminaliteit als het gericht terugdringen daarvan. Daarbij vragen we actieve betrokkenheid van de betreffende ondernemers, waarbij de rollen van publieke en private partijen in balans zijn. De samenwerking met horecaondernemers wordt aangetrokken en krijgt een structureel karakter. Dit samenwerkingsverband ontstaat primair vanuit een sociaaleconomische perspectief bij horecaondernemers en kan secundair ook als platform dienen om horeca gerelateerde veiligheidsvraagstukken aan te pakken. Waar het de problematiek met jongeren betreft, wordt vooral verbinding gezocht met de aanpak vanuit de prioriteit jeugd en veiligheid (zie onder 2.3). Handhaving camping en jachthavens Inbedding van een integrale aanpak zal worden uitgevoerd in breder beleid, mede door middel van Plan van Aanpak integrale handhaving campings en jachthavens. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: Ondernemers, bewoners, KVO s, MKB Nederland, Koninklijke Horeca Nederland, Brandweer, woningcorporatie Woonlinie en de Kernen, politie, Openbaar Ministerie, gemeente Zaltbommel. 15
Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: Borging van de veiligheid rond winkelen, uitgaan en toerisme door een maximaal effectieve samenwerking met publieke en private partners en een gedegen invulling van onze regierol en uitvoeringstaken. Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) Aangiften winkeldiefstal 11 streefwaarde 2016 (bron) 10 Aangiften inbraak winkel Aangiften overval Incidenten overlast horeca 6 4 1 1 10 6 Incidenten overlast evenementen 4 4 3.4 Verkeersveiligheid Beschrijving thema De objectieve verkeersveiligheid is van een goed niveau in de gemeente Zaltbommel. De in afgelopen jaren getroffen verkeerskundige maatregelen werpen vruchten af. Daar staat tegenover dat de beleving van de verkeersveiligheid beter kan. Dit duidt op het belang van goede communicatie over verkeersmaatregelen en een goede registratie van meldingen en klachten van bewoners, zodat we het juiste beeld van verbeterpunten hebben. Deze elementen voegen we toe aan de staande verkeersveiligheidaanpak, waarin belangrijke partners politie, provincie en het regionaal orgaan verkeersveiligheid zijn. Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 Zwaartepunten in onze aanpak zijn inrichting, handhaving en educatie. Ten aanzien van inrichting is het principe duurzaam veilig leidend. Functie en inrichting van wegen worden hierbij zo goed mogelijk op elkaar afgestemd. Dit heeft onder meer betrekking op de realisatie van 30 kilometerzones. Handhaving geschiedt door de politie. Voor effectieve handhaving is zicht op de locaties waar vaak overtredingen plaatsvinden, nodig. We zetten in op een goede informatiepositie en uitwisseling van gegevens met de politie. Onze verkeerseducatie richt zich primair op bepaalde doelgroepen, vooral kinderen en ouderen. We continueren onze inzet op dit aspect. We borgen en versterken onze aanpak en regievoering verder via effectieve communicatie met bewoners (onder andere over handhaving van 30 kilometerzones) en systematische registratie van meldingen en klachten. Afstemming met interne en externe partners geschiedt via de medewerkers Verkeer. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate 16
van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: Politie, bewoners, provincie en gemeente Zaltbommel. Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: Verdere verbetering van de objectieve* en subjectieve verkeersveiligheid via onze drie sporenaanpak. * Zoals in de veiligheidsanalyse is aangegeven geven als gevolg van wijzigingen in verkeersongevallenregistratie door politie per 2010 beschikbare cijfers geen betrouwbaar beeld; om die reden zijn zij hier niet opgenomen; in figuur 4.1 van de veiligheidsanalyse zijn voor globale beeldvorming wel benchmarkgegevens over het jaar 2011 opgenomen. Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) Oordeel burger verkeersveiligheid gemeente Wsjg.nl 6,5 (2012) Oordeel burger verkeersveiligheid buurt Wsjg.nl 6,3 (2012) streefwaarde 2016 (bron) 7.0 7,0 3.5 Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit Beschrijving thema Georganiseerde criminaliteit manifesteert zich op verschillende manieren in gemeenten. Er kan sprake zijn van georganiseerde hennepteelt, vrouwen-/mensenhandel, drugshandel, witwaspraktijken via de bovenwereld. Het gaat om vormen van georganiseerde criminaliteit die in bepaalde mate gebruik (misbruik) maken van gemeentelijke voorzieningen en beschikkingen (waaronder vergunningen, subsidies en aanbestedingen). Sprake is van verwerving van onder- en bovenwereld en vaak ook van witwassen. Ook onze gemeente kan te maken hebben met deze vormen van criminaliteit. Van belang in de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit is een consequente inzet van het beschikbare instrumentarium op dit terrein, in combinatie met een effectieve en robuuste communicatie over het beleid. Zodoende kan de gemeente haar deel doen in de aanpak. Een cruciaal instrument is natuurlijk de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (BIBOB). Daarnaast is er Artikel 13b van de Opiumwet, op basis voor de aanpak van drugspanden. Ook kan een bredere oriëntatie op en aanpak van vormen van criminaliteit worden uitgevoerd bijvoorbeeld op thema s als drugshandel of mensenhandel. Voor de gemeente is het van belang de informatiehuishouding goed op orde te hebben. Het voeren van regie door de gemeente speelt hierbij een cruciale rol. Daarnaast heeft de overheid op basis van het project Veiligheid begint bij voorkomen 5 en het Plan Versterking Aanpak Georganiseerde Misdaad (PVAGM) prioriteit gegeven aan de aanpak van georganiseerde criminaliteit. In dit plan is de focus in het bijzonder gericht op de versterking van de bestuurlijke- en integrale aanpak. Vanuit deze focus zijn ook de Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC) ontwikkeld, zo ook voor onze regio. Hoofdlijnen aanpak 2013-2016 Samenwerking RIEC Vanuit de samenwerking met het RIEC worden criminele organisatiestructuren bloot gelegd die voorheen verborgen bleven. Het doel is voorkomen dat criminelen of criminele organisaties bewust of onbewust door de overheid worden gefaciliteerd. Om te voorkomen dat georganiseerde criminaliteit wordt gefaciliteerd, zullen de daartoe beschikbare bestuurlijke instrumenten consequent worden 17
gebruikt. Bij (vermoedens van) georganiseerde criminaliteit wordt, eventueel met ondersteuning van het RIEC, daadkrachtig opgetreden en bestuurlijk gehandhaafd. In de samenwerking met het RIEC zal de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit vooral worden vormgegeven door (intergemeentelijke) voorbereidingen te treffen, informatie-uitwisseling te organiseren en de bestuurlijke handhaving casusgericht te organiseren. Lokaal wordt het netwerk van interne en externe partners actief onderhouden om kenmerken van georganiseerde criminaliteit vroegtijdig te signaleren en om te voorkomen dat georganiseerde criminaliteit zich kan vestigen. In het daartoe nog op te zetten samenwerkingsverband wordt relevante casuïstiek opgepakt, waarbij alle beschikbare informatie ter beschikking wordt gesteld aan het RIEC. Wet BIBOB Door het verbeteren van de informatiepositie van de gemeente wordt de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit versterkt en geïntensiveerd. Voorop staat dat het ongewild en onbewust faciliteren van criminele activiteiten door de gemeente wordt voorkomen. Het RIEC ondersteunt de gemeente bij kennisontwikkeling en het toepassen van de BIBOB. Er wordt deugdelijk BIBOB-beleid opgesteld en geïmplementeerd. Dit wordt consequent toegepast bij vergunningverlening (in het bijzonder bij horecagelegenheden), subsidieverstrekking en aanbestedingen in de bouw. De gemeente is zelfstandig in staat deze BIBOB aanvragen te doen. Daarnaast is het van belang om over het BIBOB beleid te communiceren, hier kan een preventieve werking van uit gaan. Partners in de aanpak Gezien de strategische uitgangspunten worden alle partners, zowel intern als extern, ook geacht integraal betrokken te zijn bij alle facetten van het veiligheidsbeleid. Vanzelfsprekend varieert de mate van betrokkenheid afhankelijk van de raakvlakken per veiligheidsthema. De voor dit veiligheidsthema meest relevante partners zijn: Politie, Openbaar Ministerie, RIEC, ondernemers, gemeente Zaltbommel (afdeling Bestuur) Doelstelling 2016 De algemene doelstelling op dit thema luidt: Voorkomen dat de georganiseerde criminaliteit misbruik maakt van de gemeentelijke dienstverlening. Het bestuurlijke instrumentarium inzetten om de bewegingsruimte voor georganiseerde criminaliteit te minimaliseren. Effectindicatoren en streefwaarden voor 2016 daarop zijn: effectindicator bron nulmeting (jaar) Incidenten drugshandel Aangiften overige georganiseerde criminaliteit Incidenten overige georganiseerde criminaliteit BIBOB-beleid opgesteld en geïmplementeerd Afdelingsplan afdeling Bestuur streefwaarde 2016 (bron) 20 10 39 69 - (2012) 20 25 100% 18