1
Wetenschap bestaat bij gratie van communicatie 2
Moeilijk? Vaardigheden, maar: emotioneel engagement discipline geduld 3
humane wetenschappen exacte wetenschappen 4
Basisvaardigheden o.a. mondeling een presentatie geven gespreksvoering en vergaderen schriftelijke taalvaardigheid (rapport, artikel, paper...) 5
in beroepsloopbaan en opleiding 6
Prestaties worden beoordeeld op basis van schriftelijke vaardigheden (verslagen, papers..) en mondelinge vaardigheden (presentaties, gesprekken...). 7
Constatering:...communicatieve vaardigheden van studenten zijn (waren?) een kritische factor voor het succes van hun projecten slechte presentaties en slechte rapportages 8
Accreditering: The program must include an engineering project or engineering research activity (...) resulting in a thesis or report that demonstrates both mastery of the subject matter, and a high level of written communication skills (ABET 1999: 10). 9
Vier manieren inzicht vergroten in communicatieve eisen diagnosevaardigheid vergroten kennis verwerven van oplossingsstrategieën ervaring opdoen 10
wens om communicatievaardigheden op geïntegreerde manier te geven/toetsen 11
Productieve vaardigheden ambachtelijke (tekst)vaardigheden toepassing van conventies strategisch-communicatieve vaardigheden vaardigheden in het geven van feedback 12
Ambachtelijke (tekst)vaardigheid Schrijvers/sprekers zijn in staat teksten te structureren, formuleren. Aandacht voor tekst, alinea-opbouw, stijl correct taalgebruik en foutloze spelling 13
Toepassing van conventies bij bepaalde genres horen bepaalde conventies/competenties. 14
Strategisch-communicatieve vaardigheden communicatiedoelen en informatiebehoeften van doelgroepen 15
Geven van feedback relevant 16
De transport-metafoor Zender 'pakt' de boodschap in (in woorden) en verstuurt dat 'pakket' via een transportmiddel ( kanaal ) naar een ontvanger, die het pakket uitpakt en er de boodschap 'uithaalt'. (Shannon & Weaver 1948) 17
Kritiek Dat beeld klopt niet voor natuurlijk taalgebruik, omdat woorden erg vaak contextueel verschillende betekenissen kunnen hebben. 18
Correctie Betekenis zit niet in woorden zelf maar wordt door mensen toegekend in een bepaalde context en binnen een bepaald medium. 19
who can think and say what to whom in what way, and who or what is excluded from discourse and knowledge". (Hodge 1990: 13). 20
Goede communicatie? effectiviteit (doeltreffendheid) efficiëntie (doelmatigheid) aanvaardbaarheid (normen) 21
Jansen e.a. (2004) 22
Vierzijdige communicatie referentiële aspecten inhoud, feiten, expressieve aspecten informatie over de zender 23
Expressieve boodschap Heden is door de dienstdoende ambtenaar geconstateerd dat de inhoud van uw huisvuilcontainer, in strijd met artikel 13 van de Gemeentelijke Verordening Huisvuilophaling, het max. vulgewicht van 75 kg te boven ging. Uit oogpunt van serviceverlening is de container niettemin geaccepteerd. In het vervolg zal het niet op correcte wijze aanbieden van containers echter tot gevolg hebben dat deze niet worden geledigd. 24
Expressieve boodschap Toen wij vandaag uw huisvuilcontainer leegmaakten, merkten wij dat die zwaarder was dan 75 kilo. Dat is niet de bedoeling, want te zware containers zijn slecht voor de gezondheid van de ophalers en ze vergroten de kans op storingen in de apparatuur. Om u niet te ontrieven, hebben we de container niettemin leeggemaakt. Maar wilt u er in het vervolg op letten? Als het opnieuw gebeurt, zullen we de container moeten laten staan. 25
Expressieve boodschap neutraal enthousiast opdringerig streng behulpzaam zelfverzekerd 26
Vierzijdige communicatie relationele aspecten houding van zender t.o.v. ontvanger 27
Relationele boodschap Een goede toekomst, een goede baan en een prima inkomen? Dan moet je beslist communicatiewetenschap studeren. 28
Relationele boodschap Communicatievormen maken een stormachtige ontwikkeling door. Internet en andere technologische nieuwigheden leiden steeds weer tot iets nieuws. Als jij daarin geïnteresseerd bent, is communicatiewetenschap echt iets voor jou. 29
Relationele boodschap CONTENT gebruikt moderne digitale technieken om het uiterste uit uw orgel te halen. De snelheid en de diepte van de tremulant kunnen bijvoorbeeld individueel per manuaal naar uw eigen voorkeur worden ingesteld. Desgewenst kunt u bovendien de stemming van uw instrument aanpassen, zodat u de oude en klassieke meesters op geheel authentieke wijze ten gehore kunt brengen. U kunt kiezen uit gelijkzwevend, middentoon, Pythagoreaans, Werckmeister, Kirnberger en Valotti & Yong. 30
Vierzijdige communicatie appellerende aspecten invloed zender op ontvanger 31
Appellerende boodschap doelen van zenders beleidsdoelen doelen van ontvangers onduidelijke doelen 32
Doelen van zenders informatief informeren kennis instructief instrueren vaardigheden persuasief overtuigen mening, houding motiverend aanzetten gedragswijz. affectief gevoelens opwekk. emoties 33
Beleidsdoelen Directe en indirecte: individu organisatie 34
Doelen van ontvangers Zenderdoelen Symmetr. ontvangerdoelen informeren instrueren overtuigen aanzetten gevoel. opwek. kennis verwerven, iets weten vaardigheid verwerven, kunnen standpunt bepalen, iets vinden beslissing nemen, iets doen iets voelen, geëmotioneerd raken 35
Onduidelijke doelen Geconstateerd werd dat er geen overzicht bestaat van personen die gerechtigd zijn betalingen van meer dan 10000 te verrichten. 36
Leren communiceren: structureren formuleren (argumenteren) 37
Leren communiceren rapporteren tekstsoorten mondeling presenteren 38
Leren communiceren gespreksvoering vergaderen notuleren corresponderen 39
CURSUS: http://minerva.ugent.be/ Jansen, C., Steehouder, M. en M. Gijsen (red) (2004), Professioneel communiceren. Taal en communicatiegids. Houten: Martinus Nijhoff. Steehouder, M. e.a. (1999), Leren communiceren. Handboek voor mondelinge en schriftelijke communicatie. Groningen: Wolters-Noordhoff Elling, R. e.a. (1999), Rapportagetechniek. Groningen: Wolters- Noordhoff. Willockx, C. (1998), Citeren & refereren. Schriftelijke, mondelinge, audiovisuele en elektronische bronnen. Leuven: Garant. Elling, M.G.M. (1984), De techniek van het schriftelijk rapporteren. Groningen: Wolters-Noordhoff. 40
Lesoverzicht 4 oktober Inleiding + organisatie cursus 11 oktober Structureren/Mondeling presenteren (dl.1) (opgave taak 1 & 3) 18 oktober Formuleren 25 oktober Formuleren (opgave taak 2) 8 november Rapporteren 22 november Tekstsoorten (+ opgave taak 4) 41
Lesoverzicht 29 november Afwerken + Mondelinge presentaties (dl 2) 6 december Opdracht 3: mondelinge presentaties 13 december Opdracht 3: mondelinge presentaties 20 december Opdracht 3: mondelinge presentaties 10 januari (inhaaldag mondelinge presentaties) 42