Onderwerp: Vervoerplannen 2018 Toelichting Datum: 10 mei 2017 Besluiten Bestuurscommissie Va 12 april 2017: 1. Vaststellen van de Nota van Reactie en de Toelichting. 2. Instemmen met de invoering van de vervoerplannen 2018 inclusief de Nota van Reactie en de toelichting per 21 augustus 2017. Toelichting De start van de metro Hoekse Lijn, de OV-voorstellen als resultaat van de onderhandse gunning van de concessies Rail van HTM en RET en de overige lijnvoeringaspecten van alle vervoerders betekenen veranderingen voor de reizigers. Voor de gemeenten aan de metro Hoekse Lijn zal het busnetwerk van RET en Connexxion Haaglanden ingrijpend wijzigen. Als uitgangspunt is aan de vervoerders budgetneutraliteit cq. de nullijn meegegeven bij het opstellen van de vervoerplannen. Voor de vervoerplannen 2018 worden geen bezuinigingen voorgesteld. In elke concessie zijn wijzigingen mogelijk, maar blijft het aantal dienstregelinguren cq. dienstregelingkilometers voor de railconcessies grosso modo gelijk. Te denken valt o.a. aan wijzigingen om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen, meer/minder rijtijden, betere aansluitingen op knooppunten, gebruikmaken van nieuwe infrastructuur. Naar aanleiding van de binnengekomen reacties volgen in deze toelichting de belangrijkste zaken die aandacht verdienen of die tot verandering van de vervoerplannen leiden. Inhoudelijk A. HTM Verbetervoorstellen HTM versus voorstel lijn 19 HTM is gevraagd voorstellen uit te werken voor het vervoerplan 2018. HTM heeft daar in de bieding van de nieuwe railconcessie 2016-2026 al voorstellen voor gedaan. Een deel daarvan (vooral toevoeging van extra ritten) is met een verkorte procedure in de dienstregeling van 2017 verwerkt. Een tweede deel is aangehouden voor het vervoerplan 2018 omdat daarbij sprake is van enerzijds verbetervoorstellen (extra ritten) en anderzijds voorstellen voor het verminderen van het aantal ritten waar dat op grond van de vervoervraag gerechtvaardigd is. Deze voorstellen zijn op advies van de MRDH toen aangehouden om deze de vervoerplanprocedure te laten doorlopen, omdat voor deze combinatie van voorstellen reacties van gemeenten en belanghebbenden kon worden verwacht. Dat vermoeden is juist gebleken. Het minimum productieniveau per jaar uitgedrukt in dienstregelingkilometers (dirks) is vastgelegd. Vervoerder mag voor eigen rekening meer bieden, maar niet minder. Het beschikbare huidige aantal voertuigen is begrensd. Vervoerder is gehouden aan vervoerplicht en moet zich ook houden aan eisen ten aanzien van inzetnormen. Er is geen uitbreiding van areaal afgesproken. Dat wil zeggen dat HTM is gevraagd voorstellen uit te 1
werken binnen de kwantiteiten die daarvoor beschikbaar zijn (voertuigen/dirks). Vervoerder is opbrengstverantwoordelijk. HTM heeft voorstellen gedaan voor het optimaal afstemmen van het vervoeraanbod op de vervoervraag. Dat leidt tot diverse voorstellen waarbij extra ritten worden toegevoegd aan de dienstregelingen van lijnen waar het erg druk is gedurende de spitsuren en op de dagdelen waar sprake is van een piek Haagse Markt; koopavond; koopzondag). Gedurende de zomermaanden wordt een betere dienstverlening voorgesteld op de lijnen van en naar Scheveningen. Daarnaast worden ook voorstellen gedaan om de dienstregeling wat te versoberen waar dat kan waardoor het geheel van voorstellen ongeveer budgettair neutraal kan worden uitgevoerd. Tenslotte heeft HTM een reserve gereserveerd om optimaal te kunnen inspelen op bijzondere omstandigheden als extra strandvervoer, extra inzet bij grote evenementen en voor omvangrijke omleidingen als gevolg van werkzaamheden op de route van de tram. Het geheel aan voorstellen voldoet aan de verwachtingen, maar leidt ten aanzien van de voorgestelde verlaging van de dienstverlening op tramlijn 19 tot (zeer) negatieve reacties van gemeenten en het Metrocov. Voor lijn 19 worden feitelijk twee voorstellen gedaan: Het eerste voorstel betreft het structureel verlagen van de avonddienstregeling na 20.00 uur van 4x/uur naar 2x/uur. Ook in de situatie dat tramlijn 19 is verlengd naar Station Delft verwacht HTM dat na 20.00 uur een halfuurdienst volstaat. De vrijkomende kwantiteiten worden besteed in het geheel van bovengenoemde verbetervoorstellen. Het tweede voorstel betreft het voorstel om de kosten van de verlenging van de tramlijn naar Delft Station te compenseren in het verlagen van de dienstregeling overdag. HTM stelt voor om op werkdagen (daluren) en in het weekend overdag 3x/uur te bieden (in plaats van huidig 4x/uur) en geeft aan te verwachten dat dit vervoeraanbod geen problemen geeft voor de vervoervraag. Ondanks dat de MRDH de Kadernota OV nog niet heeft kunnen vaststellen zijn intussen flinke stappen gezet, mede dankzij de ervaringen die worden opgedaan in het traject van de vervoerplanprocedure 2018. De MRDH wil heldere afspraken formuleren voor een minimum frequentie op de verbindende en ontsluitende lijnen of lijndelen, die zowel voor RET als voor HTM gaan gelden. In de concept Kadernota OV wordt voorgesteld om tramlijn 19 te beschouwen als een ontsluitende tramlijn waarvoor een minimumfrequentie wordt voorgeschreven van 4x/uur overdag en 3x/uur s avonds en op zaterdag/zondag. Dit voorstel betekent dat beide voorstellen van HTM hiermee in strijd zijn. Voorstel 1 kan deels worden gehonoreerd (instemmen met verlaging avondfrequentie van 4x/uur naar 3x/uur). Voorstel 2 kan deels worden gehonoreerd: wel akkoord met een voorstel voor een lagere frequentie op avond en zaterdag/zondag overdag, maar niet voor de werkdag daluren overdag. De MRDH heeft dit besproken met HTM. De MRDH heeft HTM verzocht voorstel 1 aan te passen. HTM heeft daarop een aangepast voorstel aangeboden uitgaande van het handhaven van een kwartierdienst overdag en het verlagen van de avondfrequentie tot 3x/uur. In het weekend wordt de huidige dienstregeling (4x/uur) gehandhaafd. Er komen aldus minder kwantiteiten vrij voor het inzetten van extra ritten op de overige lijnen. De MRDH heeft HTM tevens verzocht een voorstel te doen voor schrappen van enkele van de verbetervoorstellen. Dat voorstel is ontvangen. MRDH kan ermee instemmen. Voorgesteld wordt om het aangepaste voorstel 1 over te nemen. De MRDH stelt voor om de verlenging van tramlijn 19 naar Delft Station te zien als een uitbreiding van het areaal. HTM is verzocht om, gelet op de gewijzigde avonddienstregeling, het voorstel aan te passen en de extra kwantiteiten van dit aangepaste voorstel te bepalen. 2
HTM heeft het voorstel aangepast. Ten opzichte van het afgesproken productieniveau wordt de uitbreiding geraamd op 68.000 dirks. Voorgesteld wordt om dit structureel toe te voegen aan de productieomvang van HTM Rail. Overzicht van de wijzigingen van het Vervoerplan van HTM: Voorstel Omschrijving (deel-) voorstel Handhaven / vervallen 5.1 Wintermaanden 4 extra kort trajectritten lijn 2 Handhaven ochtend/middagspits Wintermaanden 2 extra kort trajectritten lijn 6 avondspits Vervallen 5.2 Verlagen frequentie lijn 19 avonduren naar 2x/uur > wordt Gewijzigd voorstel 3x/uur 5.3 Koppelen lijnen 15 en 17; lijn 17 in de spits van 8x/u naar Handhaven 6x/u 5.4 RR3k hogere frequentie op zondag Handhaven 5.5 Extra ritten op diverse lijnen op koopavond/koopzondagen Handhaven in december 5.6 Extra ritten lijn 6 op zaterdagen (Markt en Centrum) Vervallen 5.7 Extra ritten lijnen 6 en 16 op zaterdagen /zomerdienst Vervallen 5.8 Spitsondersteuning zomerdienst; koppelen van ritten RR3k Handhaven en RR4k 5.9 Verlagen frequentie enkele lijnen zomerdienst tot 4x/uur Handhaven 5.10 Extra ritten lijnen 1 en 9 na 24 uur vanaf Scheveningen Handhaven (don/vrij/zat) 5.11 Reservering ca 1% voor flexibele inzet evenementen en omleidingen Handhaven 8 Verlenging lijn 19 naar Delft station; 4x/uur overdag; 3x/uur s avonds Gewijzigd voorstel B.Connexxion Haaglanden Ontsluiting Rijswijk Buiten Gemeente Rijswijk heeft gevraagd: 1. Ontsluiting Rijswijk Buiten vanaf 2019 via brief 30 juni 2016. 2. Bestaande route lijn 51 te handhaven om wijk Pasgeld te ontsluiten tot einde concessie Connexxion Haaglanden. Vanwege het gering aantal instappers op de Lange Kleiweg is het onverstandig om voor de komende jaren de huidige route van lijn 51 te handhaven. De bewoners van Rijswijk Buiten (Sion en t Haantje) vragen om een OV ontsluiting voor o.a. bestemmingen van/naar station Rijswijk en station Delft. Analyse ontsluiting Rijswijk Buiten en wijk Pasgeld Rijswijk Buiten is de laatste wijk in Rijswijk waar grootschalig wordt gebouwd tussen 2012 en 2024. In 2017 zijn in Rijswijk Buiten: Sion/Haantje 1149 woningen en 2992 bewoners. In 2018 zijn in Rijswijk Buiten: Sion/Haantje 1456 woningen en 3798 bewoners. Voor de wijk Pasgeld geldt dat het aantal woningen en inwoners in de periode 2012 2014 stabiel is: 239 woningen en 550 inwoners. 3
Figuur: Telcijfers van de gemeente Rijswijk v.w.b. aantal woningen en bewoners De telcijfers van lijn 51 voor de corridor Lange Kleiweg van Connexxion Haaglanden over de afgelopen 3 jaar gaven elk jaar dezelfde trend aan: Maandag-vrijdag Zaterdag Zondag Halte In/dag ritten In/rit In/dag ritten In/rit In/dag ritten In/rit Delft, Wateringseweg 1 64 0,02 0 50 0,00 0 47 0,00 Rijswijk, t Haantje 13 64 0,20 4 50 0,08 7 47 0,15 Rijswijk, TNO/Lange Kleiweg 14 64 0,22 2 50 0,04 1 47 0,02 Rijswijk, Polakweg 8 64 0,13 4 50 0,08 4 47 0,09 Telcijfers instappers alle haltes Lange Kleiweg van lijn 51 per dag. In de 1 e kolom: het aantal instappers per dag. In de 2 e kolom: totaal aantal ritten heen en terug. In de 3 e kolom: aantal instappers per rit. Halte t Haantje is de halte voor wijk Pasgeld. Uit deze cijfers blijkt: dat op de halte t Haantje 13 reizigers per dag in 64 ritten instappen. Dat is 0,20 reizigers per rit doordeweeks en in het weekend nog minder reizigers per rit (praktisch 0). dat het aantal instappers zeer gering is voor alle haltes aan de Lange Kleiweg. Conclusie: Gezien het geringe aantal reizigers van de huidige buslijn op de corridor Lange Kleiweg is er geen reden deze buslijn te handhaven. Temeer daar verzoeken zijn gekomen van de bewoners van Sion/ t Haantje om een OV-ontsluiting, waar de reizigersvraag groter is. De huidige buslijn 51 zal via de Prinses Beatrixlaan rijden om de nieuwbouwwijken Sion/ t Haantje te onstluiten. Voorstel omklaproute buslijn 51 De omklaproute kent een regionaal belang van 3 gemeenten (Den Haag, Rijswijk, Delft), die worden verbonden met lijn 51. De gemeente Delft heeft aangegeven een voorstander te zijn voor de omklaproute lijn 51 vanwege de ontsluiting van haar wijk Hof van Delft en DSM (met 300 fte). 4
De nieuwe route lijn 51 wordt: Den Haag Grote Markt Den Haag Schilderswijk/Zuid-West Rijswijk In den Boogaard station Rijswijk Rijswijk Prinses Beatrixlaan Delft Ruys de Beerenbrouckstraat station Delft. Lijn 51 omklaproute en huidige route Nieuwe haltes voor omklaproute lijn 51 zijn Hof van Delftlaan, Westplantsoen, Persijnlaan (Delft) en Terras van Sion (Rijswijk). De haltes in de Ruys de Beerenbrouckstraat en Persijnlaan (Delft) zijn bestaande haltes, waar vroeger een buslijn heeft gereden. De halte Terras van Sion is een geheel nieuwe halte. Alternatieven Lange Kleiweg Gelet op de aantallen reizigers per dag in bus 51 voor de corridor Lange Kleiweg is de Regiotaxi Haaglanden een goed alternatief voor de wijk Pasgeld. Regiotaxi Haaglanden is 7 dagen per week beschikbaar tussen 06:00 01:00 uur en biedt een van deur-tot-deur service. De reiziger dient 1 uur van te voren de gevraagde rit te reserveren. De voertuigen zijn goed toegankelijk. Regiotaxi Haaglanden kent twee tarieven, nl. het standaard tarief of een door de gemeente zelf te bepalen lager (WMO-) tarief. De gemeente Rijswijk is momenteel in overleg met Connexxion Haaglanden voor nog een alternatief: een maatwerk oplossing voor de corridor Lange Kleiweg. De MRDH heeft gekeken naar mogelijkheden om vanuit het buurtbus/maatwerkbeleid tijdelijk te kunnen faciliteren. De MRDH biedt de gemeente Rijswijk voor 2 jaar (september 2017 september 2019 / einde huidige concessie Connexxion Haaglanden) een subsidie aan van maximaal 35.000,-- per jaar te dekken uit het budget maatwerkbeleid. De eigen investering van de gemeente Rijswijk gecombineerd met subsidie biedt de mogelijkheid om tot het einde van de concessie een tijdelijke vervoersvoorziening te bieden voor de wijk Pasgeld. Deze voorziening voor de wijk Pasgeld valt buiten de OV-concessie en wordt uitgevoerd in opdracht van de gemeente Rijswijk. 5