Lestip 'Hotel Tussentijd' Over het boek Stel dat je jezelf zo verschrikkelijk schaamt dat je je op de wc verstopt. En stel dat je dan ineens in een heel gek hotel terecht komt. Is dat spannend of vooral eng? Dat moeten we vragen aan Bibi, Melvin, de minister en mevrouw Kokkeltoren van Franecker. Zij blijven een dag in het hotel om moed te verzamelen. Maar durven ze wel terug? Auteur(s) Lisa Boersen, Lars Deltrap (illustrator) Uitgeverij Gottmer / 2011 Aantal pagina's 156 p. ISBN 978025750039 Genre Fictie Doelgroep 4de leerjaar, 5de leerjaar Trefwoorden Auteur lestip Nathalie Serraris, Raf De Smedt Aanzet Hou een klasgesprek over vakantie en reizen. Vraag waar ze logeren tijdens een reis (bijvoorbeeld: in een tent, caravan, mobilhome op de camping; in een bungalowpark; op hotel; in de jeugdherberg ) : Hoe ziet dat logement er doorgaans uit? Hoe werkt dat logement, welke service krijg je er? Zijn er activiteiten waaraan je kan deelnemen? Met de antwoorden maak je een tabel met de verschillende logeermogelijkheden en met de kenmerken. Daarna vertel je dat je een boek wil voorlezen over mensen die op hotel gaan. Dat hotel heet Hotel Tussentijd. Kennen ze het woord tussentijd? Gebruiken ze het? Zo ja, in welke context? En waarom zou een hotel zo heten? Verwerkingsactiviteiten Dit boek leest makkelijk voor. Lekker doorlezen en maar af en toe onderbreken voor een activiteit is de boodschap. Hieronder vind je enkele suggesties.
Deel 1 Hoofdstukken 1 t.e.m. 4 (p. 9-15) In elk hoofdstuk van Deel 1 van Hotel Tussentijd wordt één personage geïntroduceerd. Het gaat om de negenjarige Bibi, de twaalfjarige Melvin, de minister van Financiën en mevrouw Kokkeltoren van Franecker. Na elk hoofdstuk vat je op een flap samen wat je over elk personage te weten kwam: de naam, de leeftijd, het geslacht Deel 2 Hoofdstukken 1 t.e.m. 33 (p. 19-136) (*De hoofdstukken worden per deel opnieuw genummerd) Algemeen Naarmate je meer hoofdstukken uit Deel 2 voorleest, wordt duidelijk dat de personages die in Deel 1 zijn geïntroduceerd een evolutie doormaken. Pols bij de kinderen of ze die evolutie doorhebben : de personages zijn karikaturen, maar ze hebben meer om het lijf. Zo lijkt Melvin de dikkerd, Bibi de leugenaar, de minister onbetrouwbaar en mevrouw Kokkeltje oppervlakkig. Maar ze zijn meer dan die ene eigenschap. Elk van hen is op een andere manier kwetsbaar en eenzaam. In Deel 2 komen de kinderen ook te weten waarvoor elk van de personages zich schaamt. Vul die gegevens aan op de flappen die je in Deel 1 maakte. Lager - Nederlands - Lezen 3.5 Lager - Nederlands - Taalbeschouwing (overkoepelende attitudes) 6.1 Hoofdstuk 15 (p. 70) De gasten krijgen een rondleiding in het hotel. De sfeer zit er goed in, ze hebben een heleboel leuke dingen ondernomen. En dan komen ze bij een plekje waar ze kunnen zwemmen Lees volgend fragment opnieuw voor : Ik hoef ook niet te zwemmen, zei Melvin. Ik wil hier even rustig zitten. Mevrouw Kokkeltje keek Melvin verrast aan. Toen zei ze : Een jongen van jouw leeftijd moet gaan zwemmen, niet rustig gaan zitten. Melvin zei niets. Wil je echt niet zwemmen? vroeg de minister. Nee, zei Melvin. Hij deed zijn handen in zijn zakken. Als hij nou niet wil, zei de minister, maar mevrouw Kokkeltje zei : Melvin, ga zwemmen. Het water is vast heerlijk. Hij wil niet, zei de minister. Hij wil wel, maar hij schaamt zich. Hij vindt zichzelf te dik. Melvin, dat hoeft niet, zei mevrouw Kokkeltje. Ik ben niet blind, ik kan moeilijk zeggen dat je dun bent. Maar ik ken je nu een paar uur, en als ik naar je kijk denk ik : Melvin. Niet meer : die dikke jongen. Ook niet als je in je onderbroek bent. Melvin knipperde zenuwachtig met zijn ogen. Oké, zei hij toen. Geef een kopie van het fragment. Bezorg hen ook een tabel met twee kolommen. In kolom 1 herneem je enkele uitspraken uit het fragment. In kolom 2 kunnen de kinderen beoordelen of wat de personages zeggen waar is of niet waar (d.w.z.: of ze menen wat ze zeggen of niet). Ik wil hier even rustig zitten. (Melvin heeft wél zin om te zwemmen) Niet waar
Een jongen van jouw leeftijd moet gaan zwemmen, niet rustig gaan zitten. Nee als antwoord op Wil je echt niet zwemmen? waar (Hij wil wél zwemmen) Het water is vast heerlijk. Hij wil niet. Hij wil wel, maar hij schaamt zich. Hij vindt zichzelf te dik. Waar Niet Waar Niet waar Waar Melvin verzon met andere woorden maar een uitvlucht omdat hij zich schaamt over zijn dikke lijf. Is dat de kinderen ook al eens overkomen : iets niet durven omdat ze zich schamen? Noteer op bord : Ik wil wel [ ], maar ik durf niet, omdat [ ]. Vraag hen nu de zin aan te vullen. Geef enkele voorbeelden als dat moeilijk loopt : Ik wil wel gezelschapsspelletjes spelen, maar ik durf niet, omdat ik niet goed tegen mijn verlies kan. Laat zoveel mogelijk kinderen aan het woord. Je kan tot de slotsom komen dat iedereen wel iets heeft dat hij of zij niet durft uit schaamte. Daarna analyseer je het antwoord van mevrouw Kokkeltje : Is Melvin dik? Ziet mevrouw Kokkeltje dat? Vindt ze dat (nog) erg? Waarom (niet)? Hoofdstuk 25 (p. 102) Na dit hoofdstuk komen we te weten waarvoor elk personage zich schaamt. Giovanni uitbater van hotel Tussentijd en onderzoeker van het fenomeen schaamte deelt de dingen waarvoor je je kan schamen in 53 categorieën in. Je komt in het boek wel niet alle categorieën te weten. Kunnen de kinderen enkele categorieën bedenken? Laat hen daarvoor individueel nadenken aan schaamtevolle situaties waarvan ze al dan niet fictieve voorbeelden noteren. Alle suggesties van de kinderen verzamel je daarna klassikaal op een flap. Situaties die herkenbaar zijn voor de hele klas, zet je in een kleurtje. Lager - Wereldoriëntatie - Mens (ik en mezelf) 3.2 Kleuter - Wereldoriëntatie - Mens (ik en mezelf) 3.3 Hoofdstuk 30 (p. 121) Wanneer de personages naar de echte wereld teruggaan, zullen ze zich niets meer herinneren van hotel Tussentijd, op één prettige gedachte na die ze mogen uitkiezen. Giovanni zal dievervolgens met één van zijn uitvindingen projecteren. In De griezels legt Roald Dahl de link tussen lelijke gedachten hebben en er lelijk uitzien, tussen goede gedachten hebben en er goed uitzien. Lees volgend fragment uit De Griezels (zie : Bibliografie) voor en koppel terug naar wat je met de klas besprak na Hoofdstuk 15 : Als iemand lelijke gedachten heeft, ga je dat aan zijn gezicht zien. En wanneer die iemand aldoor lelijke gedachten heeft, elke dag, elke week en elk jaar, dan wordt dat gezicht lelijker en lelijker tot het zo lelijk wordt dat het niet meer om aan te zien is. Iemand die mooie gedachten heeft, kan nooit lelijk zijn. Al heb je een knobbelneus, een scheve mond, een onderkin en konijnentanden ; als je mooie gedachten hebt, schijnen ze uit je gezicht als zonnestralen en zul je
er altijd even mooi uitzien. Het wordt helemaal mooi als je er de tekeningen van illustrator Quinten Blake bij dit fragment bijneemt. Zien de kinderen overigens de parallellen tussen de tekenstijl van Quinten Blake in De griezels en Lars Deltrap in Hotel Tussentijd? Lager - Wereldoriëntatie - Mens (ik en mezelf) 3.2 Lager - Wereldoriëntatie - Mens (ik en mezelf) 3.3 Deel 3 Hoofdstukken 1 t.e.m. 4 (p. 139-148) Rollenspel In Deel 3 keren de vier personages terug naar het toilet en pakken ze de vervelende situatie aan waarin ze terechtgekomen zijn. Dat leent zich uitstekend tot een rollenspel. Verdeel de klas in vier groepjes. Elk groepje krijgt een personage negenjarige Bibi, de twaalfjarige Melvin, de minister van Financiën en mevrouw Kokkeltoren van Franecker en bedenkt een (positieve!) oplossing voor het probleem van dat personage. Bijvoorbeeld : Hoe kan Bibi aan haar vriendin uitleggen dat ze helemaal geen astma heeft? Hoe kan de minister uitleggen dat hij niet achter de nieuwe wet staat, maar dat hij z n bril niet wilde opzetten om indruk te maken op z n secretaresse? Hoe kan mevrouw Kokkeltje gepast omgaan met een ontsnapt windje op een pijnlijk stil en plechtig moment? Daarna spelen ze de oplossing na : één kind speelt het hoofdpersonage, de rest de nevenpersonages (Lydia, de klasgenootjes, mama, juffrouw Smitsman, barones van Blaet ). Na een eerste spelronde geven de andere kinderen eventueel suggesties voor een nog betere oplossing. Bedoeling is dat kinderen positieve tools aangereikt krijgen die ze kunnen gebruiken wanneer ze zelf eens in een vervelende situatie terechtkomen. Na de opdracht lees je Deel 3 helemaal voor. Lager - Muzische vorming - Drama 3.5 Schaamte Zit de sfeer goed in je klas? Heerst er voldoende vertrouwen? Dan kan je de kinderen die willen vragen om iets te vertellen over gênante situaties waarin ze zelf verzeild raakten. Hoe zijn ze de schaamte te lijf gegaan? Hebben ze de situatie goed aangepakt? Of zouden ze het een volgende keer anders oplossen? Lager - Muzische vorming - Drama 3.5 Lager - Wereldoriëntatie - Mens (ik en mezelf) 3.2 Lager - Wereldoriëntatie - Mens (ik en mezelf) 3.3
En verder Bonusdag De gasten van hotel Tussentijd krijgen een bonusdag cadeau waarin ze de gekste dingen mogen doen. Daag de kinderen uit om zelf zo n bonusdag bijeen te fantaseren geen praktische of financiële bezwaren mogen hen tegenhouden. The sky is the limit! Laat ze een affiche ontwerpen waarin ze hun bonusdag verkopen. Daarna is het tijd voor plan B : een realistische bonusdag. Elk kind denkt na over een bonusschooldag die op een fijne manier afwijkt van de dagelijkse routine, die voor iedereen leuk is. De activiteiten op die dag moeten natuurlijk mogen en kunnen op school. De kinderen hangen hun ideeën op het prikbord spreek af wanneer de inschrijvingen moeten binnen zijn. Verzamel alle ideeën op één groot stemformulier. Elk kind krijgt daar een kopie van, en stemt op zijn of haar favoriete bonusactiviteit. Daarmee puzzel je een programma samen voor een heuse bonusdag die je bijvoorbeeld laat doorgaan tijdens de laatste schoolweek. Lager - Nederlands - Taalbeschouwing (taalgebruik) 6.3 Hotels Hotel Tussentijd is een buitenissig hotel, maar wel een hotel dat tot de verbeelding spreekt. Giovanni en Sari zijn de uitbaters van het hotel. Giovanni is ook de uitvinder van allerlei machines die het leven aangenamer maken. Hij bestudeert ook het fenomeen schaamte. Sari ontvangt de gasten en staat in voor de leuke activiteiten. Vraag de kinderen welke activiteiten zij zouden organiseren als ze Sari of Giovanni zouden zijn? Laat de kinderen die activiteiten tekenen, knippen, plakken, schilderen, met lego nabouwen Lager - Muzische vorming - Beeld 1.6 Privacy Tegenwoordig geven mensen veel over zichzelf bloot op internet (bijvoorbeeld via Facebook). Soms gaan ze zich daar later voor schamen omdat dingen die ze liever privé wilden houden nu plots voor iedereen toegankelijk zijn. Hou een klasgesprek over veilig internettten en netiquette. Childfocus heeft daar uitstekend materiaal voor : www.clicksafe.be/kinderen en www.clicksafe.be/ouders/nl/downloads/affiche-veilig-chatten. Wc s Toilets of the world (zie : Bibliografie) is een kijkboek met toiletten in al z n verschijningsvormen. Gegniffel
verzekerd als je dit boek in de boekenhoek legt. Er hoort ook een leuke site bij waarop je veel kleinste kamertjes kan zien (cf. http://toiletsoftheworldbook.com/). Lager - ICT - 2 Lager - ICT - 8 Bibliografie De griezels Roald Dahl (De Fontein, 2010) Toilets of the world Morna E. Gregory