De grote lijnen - algemene tips Bewegen is belangrijk vooral voor de gezondheid. Een beweegbeleid dat gedragen wordt door de school draagt uiteraard bij aan de gezondheid van de leerlingen en de sportcultuur op school. Probeer jouw collega s en directie mee te krijgen in onze missie om jongeren te doen bewegen. Een positieve, geëngageerde en enthousiaste houding van de leerkracht(en) LO is de eerste stap! Een sport- en beweegcultuur op school is van groot belang als je leerlingen wil motiveren en engageren voor buitenschoolse sportactiviteiten. Organiseer activiteiten tussen, voor of na de lesuren en werk rond beweging (vb. wandelen op de speelplaats, aanmoediging om de trap te nemen, aanmoediging om na de schooluren te bewegen (stappenteller, app, ), enzovoort). Probeer je in te leven in de leefwereld van jouw leerlingen en maak gebruik van digitale tools (app s) om leerlingen te motiveren extra te sporten. Vergeet niet dat sport op school ook een belangrijk sociale dimensie heeft. Dit is enorm belangrijk voor onze doelgroep. Kies activiteiten waarbij praten, lachen en/of chillen ook nog kan, bvb. badminton voor meisjes, wandeling op de speelplaats, een stadswandeling, Zorg ervoor dat leerlingen met elkaar in interactie kunnen gaan en daar plezier aan beleven. Engageer leerlingen in het organisatie- en promotieproces en geef ze inspraak waar mogelijk. Om de minst actieve leerlingen aan het bewegen te krijgen moeten laagdrempelige activiteiten georganiseerd worden. Liefst activiteiten binnen de schoolmuren, zodat er een sportcultuur op de school zelf gecreëerd wordt. Kortom; gratis of goedkope activiteiten, laag vaardigheidsniveau, plezierbeleving moet voorop staan, gevarieerd aanbod, mogelijkheid aanbieden om te sporten zonder zich te hoeven meten met anderen, SVS heeft zowel een competitief als een recreatief aanbod. Voor meer informatie kan je terecht bij jouw provinciaal secretariaat. Communicatie over de sportactiviteiten naar de leerlingen toe moet via verschillende kanalen gebeuren. Persoonlijk contact werkt het best, maar vergeet ook niet aantrekkelijke posters en flyers te maken en gebruik te maken van nieuwe media, filmpjes en foto s. We zien als leerkracht de effecten van onze inspanningen niet altijd onmiddellijk. Dit betekent echter niet dat die effecten van onze inspanningen er niet zijn op een langere termijn (wanneer de leerlingen niet meer op school zitten). Geef zeker niet op, want elke leerling die we met plezier aan het bewegen krijgen (ookal is het maar even) is de moeite waard!!
Concrete acties die bijdragen tot de bevrediging van de drie basisbehoeften autonomie, verbondenheid en competentie of een combinatie Hier vind je een lijst van ideeën van leerkrachten die tijdens de vorming schoolsport voor en in samenwerking met de leerlingen naar boven kwamen Voornamelijk inspelend op de behoefte aan autonomie Laat de leerlingen zelf voorstellen doen. Interesse peilen a.d.h.v. enquête aan de leerlingen Communiceren met de leerlingen Leerlingen reclame laten maken Uitleendienst sportmateriaal Betrekking via leerlingenraad Sportraad (Regelmatig) nieuwe sporten aanbieden Leerlingen hun eigen sport laten introduceren of instrueren aan de andere leerlingen Leerlingen zelf verslagen laten maken. Leerlingen zelf affiches, video s, foto s of aankondigingen laten maken. Leerlingen van een ouder jaar (bij voorbeeld) één maal per jaar verantwoordelijk laten zijn voor een activiteit van het 1 ste of 2 de jaar. Ze mogen zelf de activiteit kiezen en verzorgen dan ook de PR hiervoor (vb.: affiches maken, reclame maken, ). Tijdens de middagsport helpen de oudere leerlingen om de les te geven. Vb: helpen bij toestelturnen onder toezicht van de verantwoordelijke leerkracht. Gratis aanbieden van activiteiten, zodat het laagdrempelig is.
Eén leerling per klas is verantwoordelijk voor communicatie over activiteiten buiten de lesuren, o.a. sportactiviteiten. Deze leerling wordt gekozen door de klasgenoten. De laatstejaars inschakelen als meters/peters van de eerste jaars. Zij doen dan samen een sportactiviteit tijdens de middag. Leerlingen van de hogere jaren een middagactiviteit mee laten begeleiden. Een (bestaande) app gebruiken waar leerlingen zelf kunnen aangeven en/of bijhouden hoeveel sport/beweging ze doen. Deze resultaten gebruiken in de les of hen extra punten geven voor goede resultaten. Om te voorkomen dat ze foute zaken aangeven ook regelmatig testen doen. Diegenen die dan vals gespeeld hebben vallen door de mand. Leerlingen hebben op die manier hun eigen vooruitgang in de hand. Voornamelijk inspelend op de behoefte aan verbondenheid Duidelijk maken dat je schoolsport kan doen met jouw vrienden en/of vriendinnen. Duidelijk maken dat tijdens schoolsport anderen kan leren kennen. Elke LO leerkracht maakt zelf reclame in zijn/haar les Duidelijk laten merken dat je ziet dat ze meervoudig aanwezig zijn positief reageren (leuk dat je er weer bent, we hebben je gemist vorige keer, ) in plaats van ze erop te wijzen als ze er niet waren. Promo door de sportverantwoordelijke in de klas Teamfoto s en collages verspreiden naar leerlingen en leerkrachten toe Verslagen van de sportactiviteiten (aan leerlingen en leerkrachten) Leerlingen zelf ervaringen laten delen. Ad valvas prikborden met foto s, videoverslagen en reclame voor de activiteiten Promo via sociale media en interne communicatie van de school Leerkrachten die meedoen Leerkrachten die komen supporteren (contact met leerkrachten op een meer ontspannen manier, gaat snel rond) leerkrachten kunnen op deze manier hun imago verbeteren (of opkrikken, indien nodig ) Leerkrachten vs leerlingen, vb.: op de opendeur de finale spelen Klassenstrijd/interklassen competitie: elke klas probeert zoveel mogelijk punten te behalen doorheen het jaar. Je behaalt punten voor jouw klas door deel te nemen aan sportactiviteiten doorheen het jaar. Op het einde van het jaar een sportapotheose waar de winnende klassen getoond worden en waar uitgepakt kan worden met de sportactiviteiten van dat jaar. Vakoverschrijdende activiteiten organiseren waar heel de school aan deelneemt. VB: godsdienst (een goed doel) koppelen aan een beweegmoment. Interesse tonen in de prestatie van de leerlingen. Voorstellen om met enkele leerlingen deel te nemen aan een activiteit buiten de school, vb.: survival run met een groepje leerlingen. Teamgevoel creëren door dezelfde kledij te laten dragen, dezelfde kleur t-shirt (vb.: van de H&M of Hema), dezelfde attributen (vb.: hoed, haarband, armbandje, ), De leerlingen zelf laten beslissen wat ze willen doen. Na een wedstrijd of sportactiviteit samen iets gaan drinken met de leerlingen.
Een cake meenemen op een buitenschoolse sportactiviteit. Beloon de leerlingen die meedoen met een sportactiviteit door spaghetti te maken of te gaan eten. Beloon de leerlingen die meedoen door geen toetsen te geven de volgende dag. Peter en meterschap van leerlingen van het laatste jaar voor leerlingen van het 1ste jaar bij de deelname aan sport op school. Voornamelijk inspelend op de behoefte aan competentie Duidelijk maken dat schoolsport recreatief is en dat iedereen welkom is Iedereen op hun eigen niveau laten sporten Omnisportlessen organiseren Foto s van de winnaars op smartschool plaatsen Zorg dat er zowel laagdrempelige als minder laagdrempelige activiteiten mogelijk zijn Differentiëren tussen jongens en meisjes: o Jongensactiviteiten en meisjesactiviteiten organiseren naargelang hun interesse o Bepaalde activiteiten enkel voor jongens of meisjes toegankelijk maken o De zaal in delen verdelen; in het ene deel kunnen de jongens apart sporten, in het andere deel kunnen de meisjes apart sporten en in het derde deel kan er gemengd gesport worden. o één maal per week middagsport aanbieden alleen voor meisjes. De meisjes mogen dan een sport kiezen. o Nodig ook de niet sportieve leerlingen uit. Ook al is het om andere taken te doen, vb. muziek te spelen, foto s te maken, affiche te maken, Voor sportief minder vaardige leerlingen; o Eventueel aparte activiteiten aanbieden. o Activiteiten organiseren in een afzonderlijke ruimte waar de andere leerlingen hen niet kunnen zien. o Een buddy zoeken waarmee ze samen op hun niveau kunnen sporten. o Veel variatie voorzien o Initiaties van verschillende sporten doorheen het jaar. X aantal weken die sport, vervolgens X aantal weken een andere sport, (Je kan de leerlingen zelf laten stemmen welke sporten ze willen doen). o Uitnodigen om andere taken te doen op een sportief evenement (vb.: affiches maken, foto s trekken, muziek spelen, interviewen van de deelnemers, ). o Voor leerlingen die moeite hebben met steeds opnieuw opdagen of timing is het belangrijk dat de activiteiten steeds op dezelfde locatie en tijd gebeuren. De minst competente leerlingen uitnodigen om een extra uurtje/half uurtje te komen oefenen/sporten/bewegen op een bepaalde moment. Vaardige leerlingen mengen in de groep. Vaardige leerlingen (in een bepaalde sport bij voorbeeld) vragen om mee te helpen bij het begeleiden of een initiatie te geven in de sport waar zij zelf goed in zijn.
Tijdens de sportactiviteiten op school kunnen de leerlingen zelf de opwarming geven. Leerlingen belonen voor deelname aan een sportactiviteit, vb.: met een extra 10 Een (bestaande) app gebruiken waar leerlingen zelf kunnen aangeven en/of bijhouden hoeveel sport/beweging ze doen. Deze resultaten gebruiken in de les of hen extra punten geven voor goede resultaten. Om te voorkomen dat ze foute zaken aangeven ook regelmatig testen doen. Diegenen die dan vals gespeeld hebben vallen door de mand. Maak gebruik van youtube filmpjes voor activiteiten waar je zelf niet voldoende van weet. Vb.: voor dans, fitness (groepslessen), yoga, Speel tijdens de pauzes muziek op de speelplaats waarop ze kunnen dansen. Laat de leerlingen zelf de muziek kiezen.
Promotie en informeren over sportactiviteiten Gebruik zoveel mogelijk kanalen om de informatie te verspreiden (posters, flyers, facebook, smartschool, persoonlijk, via klassenkapitein, ), want alleen briefjes werken niet altijd. Promofilmpjes gebruiken om leerlingen te motiveren voor nieuwe initiatieven (vb. SNS pas) Een vaste locatie voor informatie over het sportaanbod Reclame afwisselen met concrete informatie over wat er gebeurt (verslagen, resultaten, foto s, ) en eventueel ervaringen of interviews. Persoonlijke aanspreken van de leerlingen is zeer effectief. Als leerkracht geef je jouw enthousiasme door. Communicatie via een klassenverantwoordelijke ( klassenkapitein ) die de taak heeft om informatie van (sport)activiteiten buiten de lesuren aan alle leerlingen mee te delen. Zij kunnen ook in het begin van het schooljaar suggesties formuleren voor middagsport. Leerlingen betrekken bij het ontwerpen van promomateriaal Maak gebruik van media die de leerlingen aantrekken. Vb.: Facebook-pagina of groep, publiceer er niet alleen de aankondigingen/uitnodigingen, maar ook de foto s, het verslag of de resultaten, waarom sporten belangrijk is. Vb.: Foto s delen op Instagram? Schoolsportkalender voor alle leerkrachten (+ foto s verspreiden en kort verslag achteraf) Indien nodig en/of mogelijk contacteer of informeer ook de ouders. Vb.: standje op de ouderavond. Hoe een motiverende aankondiging opstellen? Visueel aantrekkelijk aan de hand van een foto of filmpje Het sociale aspect en plezierbeleving benadrukken Schuld- of schaamte-inducerend taalgebruik vermijden vb. Je hebt me ontgoocheld; ik had beter verwacht van jou vb. Jullie zouden zich moeten schamen voor jullie gedrag; jullie zitten nu al in het derde middelbaar vb. Het is nu aan jou om je te bewijzen. vb. Het wordt nu toch eens tijd dat je zelfstandig leert werken vb. Er wordt van jou verwacht dat je de regels respecteert versus Ik stel voor dat je een inspanning probeert te leveren om de regels te respecteren; wat denk je daar van? vb. Ik reken er op dat je iets aan je gedrag doet, begrepen? versus Ik vind het belangrijk dat we samen proberen te werken aan jouw situatie Probeer moeten en verwachten te vervangen door kunnen en willen Zinvolle uitleg Tijdstip en locatie duidelijk vermelden Inschrijven: duidelijk omschrijven hoe en tegen wanneer