Eindrapportage. Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem. SCA Hygiene Products Tilburg



Vergelijkbare documenten
Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv Versie 2.0 (summary)

ENERGIEMANAGEMENT ACTIEPLAN. 3 oktober 2013

3.B.2 Energie Management Actieplan

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv Versie 3.0 (Summary)

Energiemanagement Actieplan

De volgende stap naar certificering!

Communicatieplan m.b.t. CO2

Productgerichte MilieuZorg bij Duinrell: "bouwen aan de keten"

De volgende stap naar certificering!

Voorwoord Preview Voorbeeld

Energiemanagement actieplan. Baggerbedrijf West Friesland

Bedrijfsmilieuplan 2012

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid

De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?!

Energiemanagementprogramma HEVO B.V.

Energiemeetplan Inclusief kwaliteitsmanagementplan en energiemanagement actieplan. Criteria

Eindrapportage. Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem. Seerden Industriële Verpakkingen

CO 2 Managementplan. Verwaal Transport. Lia Noordergraaf-Verwaal Autorisatiedatum: Versie: 1.0

Energie management Actieplan

Checklist voor controle (audit) NEN 4000

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen

Een arbo en milieuzorgsysteem volgens ISO14001 en veilig werken op een ziekenhuislaboratorium

ISO 9000:2000 en ISO 9001:2000. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Communicatieplan Energie- & CO 2 beleid Heras

CO2 prestatieladder Managementverklaring

Energiemanagement actieplan. Van Schoonhoven Infra BV

Review CO2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.1

FUGRO GEOSERVICES B.V.

1. Waar staan we nu? (de nulmeting)

Kwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs

CO2-Prestatieladder. Energiemanagement actieplan. Rapportdatum 29 mei Autorisatie Naam Paraaf Datum. Auteur Wilma Melchers 29 mei 2015

Learnshop. EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg EA Loon op Zand

OHSAS certificaat voor het waarborgen van veiligheid

artikel SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL

Energiemanagementplan Carbon Footprint

Energiemanagementsysteem. Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV

ISO 14001:2015 Readiness Review

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018

2.A.2_1 Review CO 2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0

Communicatieplan Milieu CO2-footprint en reductie. Safety Service Steenstraat BK Oldenzaal. Oldenzaal, 15 augustus Auteur: H.

Beschrijving Energie Management Systeem

Communicatieplan. Energie- & CO 2 beleid. Van Gelder Groep

Review CO2 reductiesysteem ste half jaar Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2

CO₂ Prestatieladder - Communicatieplan

CO₂ Prestatieladder - Communicatieplan

Review(Interne audit) CO 2 reductiesysteem Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0

Energiemanagement Actieplan

Energie Management Actieplan Mei 2015 Versie 4

COMMUNICATIEPLAN code: B oktober 2013

MVIE Geluidssystemen B.V.

Energiemanagementsysteem

Energiezorgplan Van Dorp CO 2 Prestatieladder. Versie 4.0

Certificeren Waardevol?? KVGM B.V.

Ter certificering van de CO 2 -Prestatieladder. Status: Definitief versie 1.5 Datum opgesteld: 23 februari 2016 Auteur: M. Hoefsloot Handtekening:

CO 2 Managementplan. Ruigrok Nederland. Autorisatiedatum: Versie: 1.1. Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager:

Communicatieplan Energie- & CO2 beleid Arfman Hekwerk B.V. April 2019

Review CO2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2

CO 2 Managementplan. Den Breejen. Auteur Martin van Andel Autorisatiedatum Versie 2.0

Tevredenheid over ISO en OHSAS certificatie is hoog

Loon- en maaibedrijf De Struunhoeve BV

Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302

Energie Management Actieplan

OPENBARE SAMENVATTING

Energie Management Actieplan Mei 2016 Versie 5

Communicatieplan Milieu Inclusief CO 2 -footprint en reductie. Koninklijke Bammens

Review(Interne audit) CO2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO 2 prestatieladder 2.2

Handboek EnergieManagementSysteem

COMPLIANCE MANAGEMENT VOLDOEN AAN WET- EN REGELGEVING COMPLIANCE MANAGEMENT. Vereenvoudigde verantwoording aan in- en externe stakeholders

Energie Kwailteitsmanagement systeem

HANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM

Energie Management ACTIE Plan

Interne Audit Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2

Sector- en keteninitiatieven CO 2 -prestatie

CO2 managementplan. GWW Houtimport. Auteur: Bianca van den Berg, Margriet de Jong. Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager

CO 2 managementplan. Jan Knijnenburg B.V. Auteur: Adviseur MVO Consultants. Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager

CO2 prestatieladder Reductiebeleid en reductiedoelstellingen

Energie en emissiebeleid

Handboek Energiemanagementsysteem

Communicatieplan. Pagina 1 van 5. Inleiding

1. FORMAT PLAN VAN AANPAK

Communicatieplan Energie- & CO 2

CO2- communicatieplan

4.A.2 en 3.B.2 Kwaliteitsmanagement plan en Energiemanagement programma Prop Beplantingswerken v.o.f.

CO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring

Generieke systeemeisen

Workshop Lean en de nieuwe ISO normen

Review CO 2 reductiesysteem Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1

Beoordelingsrapport Construction Product Regulation* * CPR - REGULATION (EU) No 305/2011

De volgende stap naar certificering!

ISO9001:2015, in vogelvlucht. Door Tjarko Vrugt

Terug naar de bedoeling met ISO 9001:2015

Medewerker administratieve processen en systemen

Interne Audit Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2

energiemanagement & kwaliteitsmanagement

Sector- en keteninitiatieven CO 2 -prestatie

2015 [Energiemeetplan CO2- reductiesyteem ]

Interne Audit CO2 reductiesysteem. Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2

ENERGIEMANAGEMENTPROGRAMMA VDM-GROEP

JAARLIJKSE EMAS ONTMOETING

Transcriptie:

Eindrapportage Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem SCA Hygiene Products Tilburg Aan dit project is in het kader van het Besluit milieusubsidies, regeling milieugerichte technologie een subsidie verleend uit het programma Stimulering Productgerichte Milieuzorg 2002 dat gefinancierd wordt door het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. SenterNovem beheert dit programma. Projectnummer: 0366-03-05-01-013 i

Verkorte samenvatting SCA Zweden heeft in haar wereldwijde Organisatie visie opgenomen: SCA will remain at the forefront of sustainable development and will continue to conduct our activities with the highest possible economic and environmental standards. Deze lijn volgend heeft SCA Hygiene Products Tilburg in haar milieubeleidsverklaring (zie bijlage 1) opgenomen dat ze rekening houdt met de effecten op het milieu. Om een goede invulling aan de beleidsverklaring te geven miste SCA Hygiene Products Tilburg tot voor kort echter de juiste instrumenten. Eind 2003 heeft SCA Hygiene Products Tilburg een project geïnitieerd getiteld Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem. De doelstelling van het project was te komen tot een productgericht milieuzorgsysteem dat voor ISO 14001-2004 certificatie in aanmerking moest kunnen komen en dat zou kunnen worden ingebed in het bestaande managementsysteem. Zoals verwacht bleek een grote hoeveelheid milieugerichte informatie aanwezig te zijn binnen SCA Hygiene Products Tilburg maar deze was nog niet gestructureerd en verschillende interne partijen waren niet op de hoogte van de aanwezige informatie. Binnen het project is de aanwezige informatie in kaart gebracht, gestructureerd en gecommuniceerd. Een spreadsheet is ontwikkeld om een milieuaspectanalyse uit te voeren, de spreadsheet is specifiek aangepast op de bedrijfsvoering van SCA Hygiene Products Tilburg. Bij SCA Hygiene Products Tilburg heeft het hanteren van de spreadsheet geresulteerd in een beleidsplan (zie bijlage 2) met concrete verbeterpunten. Om het milieuzorgsysteem actief te houden zijn tijdens het project 33 procedures geschreven. De formele pre-audit heeft aangetoond dat het ontwikkelde milieuzorgsysteem gereed is voor ISO 14001-2004 certificering. Summary SCA Sweden states in her worldwide vision: SCA will remain at the forefront of sustainable development and will continue to conduct our activities with the ii

highest possible economic and environmental standards. SCA Hygiene Products Tilburg has in her turn declared in the environmental policy to take account of the effects on the environment. To do so SCA Hygiene Products Tilburg missed the right instruments until recently. At the end of 2003 SCA Hygiene Products Tilburg initiated a project titled Practical Product stewardship system. The purpose of the project was to come to a product aimed environmental system ready for ISO 14001-2004 certification and suited for integration in the current management system. As expected a massive amount of environmental information was available within SCA Hygiene Products Tilburg but it wasn t structured and various groups weren t clued up. During the project the available information has been structured and communicated. A spreadsheet is developed to perform environmental aspects analysis and is adjusted to the specific industry of SCA Hygiene Products Tilburg. At SCA Hygiene Products Tilburg, using the spreadsheet has resulted in a policy plan with tangible improvement activities. To keep the environmental system operational 33 procedures have been written during the project. The formal preaudit has proved that the developed system is ready for ISO 14001-2004 certification. Trefwoorden / key words Trefwoorden Key words Beleidsplan Policy ISO 14001 (2004) ISO 14001 (2004) Milieuaspecten Environmental aspects Milieubelasting Environmental impact iii

Productgerichte Milieuzorg Product stewardship Online tool On-line tool Papierproductie Paper production Praktijkgericht Practically focused iv

Samenvatting SCA Hygiene Products Tilburg heeft in haar milieubeleidsverklaring opgenomen dat ze rekening houdt met de effecten op het milieu. In onze activiteiten wegen we functionele, economische en milieutechnische eisen tegen elkaar af om zo verzekerd te zijn van klanttevredenheid en rekening te houden met de effecten op het milieu. Om een goede invulling aan dit beleid te geven miste SCA Hygiene Products Tilburg tot voor kort echter de juiste instrumenten. Eind 2003 heeft SCA Hygiene Products Tilburg een project geïnitieerd getiteld Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem. De doelstelling van het project was hierbij gelegen in het komen tot een productgericht milieuzorgsysteem dat voor ISO 14001-2004 certificatie in aanmerking moest kunnen komen en dat zou kunnen worden ingebed in het bestaande managementsysteem. In het project Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem is in een vroeg stadium een intensief afstemmingsoverleg gestart met het beoogde verificatiebureau, om de kans op onaangename verrassingen in een later stadium te minimaliseren. Zoals verwacht, bleek een grote hoeveelheid milieugerichte informatie aanwezig te zijn binnen SCA Hygiene Products Tilburg echter deze was nog niet gestructureerd en verschillende interne partijen waren niet op de hoogte van de aanwezige informatie. Binnen het project is de aanwezige informatie in kaart gebracht en gestructureerd. Hieruit bleek dat vanuit een financieel oogpunt al heel veel werd gemanaged op zaken als bijvoorbeeld grond- en hulpstof besparing, maar dat het besef dat milieubelang in grote lijnen overeenkomt met deze productiebelangen nog nauwelijks leefde in de onderneming. v

Om het milieubelang duidelijk te maken zijn de belangrijkste invloedsfactoren van SCA Hygiene Products Tilburg op het milieu in kaart gebracht. Deze invloedsfactoren lopen parallel aan de (productie)processen van SCA Hygiene Products Tilburg (zie pagina 16, figuur 1) zijnde een productieorganisatie met 25.000 ton gereed product per jaar, een energiegebruik meer dan 0,5 PJ door 2 papiermachines waarachter het papier wordt verwerkt op totaal 14 verwerkingslijnen. Doordat bijna alles wat zich afspeelt in de productie van SCA een invloed heeft op het milieu kan gesteld worden dat Milieu-efficiency binnen SCA Hygiene Products Tilburg hetzelfde is als Produktie-efficiency. Om een gedetailleerd milieuaspectanalyse uit te voeren is een spreadsheet ontwikkeld dat specifiek is aangepast op de bedrijfsvoering van SCA Hygiene Products Tilburg maar dat ook voor een breder kader gebruikt kan worden. De gemaakte spreadsheet gaat onder andere in op energieverbruik, grondstoffen, productie-efficiency, afvalverwerking, waterverbruik, afvalwater en transport zowel intern als extern. Bij SCA Hygiene Products Tilburg heeft het hanteren van de spreadsheet geresulteerd in een beleidsplan met concrete verbeterpunten inclusief vermelding van verantwoordelijken, prestatie-indicatoren, planning etc. De belangrijkste hulpmiddelen/ instrumenten om het milieuzorgsysteem actief te houden zijn de 33 procedures die geschreven zijn. Alle hulpmiddelen/ instrumenten en procedures zijn vanaf het allereerste begin zo opgezet dat ze goed aansluiten op het bij SCA Hygiene Products Tilburg aanwezige management informatie systeem en ook via intranet op te roepen zijn vanuit dit systeem. De ontwikkelde methodiek draagt binnen SCA Hygiene products Tilburg bij aan de ontwikkeling van een maatschappelijk verantwoordelijk beleid dat naast strategische en economische belangen ook op evenwichtige wijze de milieubelangen meeneemt. De formele pre-audit heeft aangetoond dat het ontwikkelde milieuzorgzysteem gereed is voor ISO 14001 certificering. Door een bedrijfsmatige aanpassing zal in de toekomst op andere wijze kunnen worden gecommuniceerd met belanghebbenden uit de keten of uit het maatschappelijke veld van de organisatie. vi

Inhoudsopgave 1. Inleiding 8 1.1 Aanleiding project 8 1.2 Opbouw rapport 10 2. Projectopzet 11 2.0 Inleiding 11 2.1 Doelstelling 11 2.2 Projectorganisatie 12 2.3 Activiteiten 12 3. Projectresultaten 16 3.1 Belangrijkste resultaten 16 3.2 Het PMZ-model beschreven en geplaatst in het grotere geheel 20 3.3 Vervolgacties en aanbevelingen voor vervolg en anderen. 22 4. Conclusies en aanbevelingen 23 4.1 Primaire conclusie 23 4.2 Conclusies t.a.v. het PMZ-model 23 4.3 Aanbevelingen t.a.v. PMZ binnen en buiten SCA 24 Bijlagen 26 Bijlage 1 Milieubeleid 27 Bijlage 2 Strategisch beleidsplan 28 Bijlage 3 Inhoudsopgave procedures 36 Bijlage 4 Procedure Milieuaspectenanalyse uitgewerkt 37 Bijlage 5 Beoordeling Pre-audit ISO 14001 40 7

1. Inleiding 1.1 Aanleiding project De laatste jaren zijn fabrikanten steeds meer onder druk gezet om milieuvriendelijker te gaan produceren (procesgericht), alsook om milieuvriendelijkere producten te gaan leveren (productgericht). Dit laatste geldt ook voor SCA Hygiene Products Tilburg. SCA Hygiene Products Tilburg, is een onderdeel van de Hygiene Products groep van het Zweedse concern SCA (Svenska Cellulosa Aktiebolaget). Bij de fabriek in Tilburg werken circa 170 mensen, waarvan een groot gedeelte in 3- of 5- ploegendienst. SCA Hygiene Products Tilburg verwerkt oud papier en cellulose tot tissue producten. Het productieproces is onder te verdelen in de bereiding van pulp uit oud papier en/of cellulose, de productie van tissue en de verwerking van tissue tot eindproducten. De eindproducten zijn poetsdoekrollen, papieren handdoekjes, toiletrollen en keukenrollen. De eindproducten worden naar het distributiecentrum vervoerd van waaruit ze voornamelijk worden afgezet op de AFH-markt (Away From Home) en in geringe mate op de consumentenmarkt. SCA Hygiene Products Tilburg produceert jaarlijks zo n 25.000 ton eindproduct waarvoor alleen energetisch al 0,5 PJ gevraagd wordt. SCA Hygiene Products Tilburg heeft in de loop der jaren al meerdere initiatieven ontplooid en uitgewerkt om de milieubelasting van haar processen en producten te reduceren. Zo is er al ruim twintig jaar ervaring met energiebesparingsprojecten en is het bedrijf nu betrokken bij de Benchmark energie voor bedrijven met een energiegebruik dat groter is dan 0,5 PJ per jaar. Door een gedegen projectmanagement is energiebesparing bij nieuwbouwprojecten gestructureerd doorgevoerd. Waardoor de stofbereiding 8

voor tissueproducten van SCA Hygiene Products Tilburg als een van de meest complexe en energie-efficiënste bekend staat binnen de papierbranche. En op basis van de objectieve beoordeling binnen de Benchmark is beoordeeld als behorend bij de top 10% van energie efficiënte papierfabrieken. SCA Hygiene Products Tilburg heeft in haar beleidsverklaring opgenomen dat ze rekening houdt met de effecten op het milieu. In onze activiteiten wegen we functionele, economische en milieutechnische eisen tegen elkaar af om zo verzekerd te zijn van klanttevredenheid en rekening te houden met de effecten op het milieu. Om een goede invulling aan dit beleid te geven mist SCA Hygiene Products Tilburg de juiste instrumenten. Het is hiervoor van belang dat er verder wordt gekeken dan slechts de eigen onderneming en dat de keten wordt benut om milieuverantwoorde keuzes te kunnen maken op basis van objectieve gegevens. Het voorgaande heeft ertoe geleid dat SCA Hygiene Products Tilburg een project heeft geïnitieerd getiteld Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem. De doelstelling van het project was hierbij gelegen in het komen tot een productgericht milieuzorgsysteem dat voor ISO 14001-2004 certificatie in aanmerking moest kunnen komen en dat zou kunnen worden ingebed in het bestaande managementsysteem. Omdat SCA Hygiene Products Tilburg zelf een beperkte invloed heeft op milieuaspecten en naar verwachting betere resultaten kunnen worden gehaald als er wordt samengewerkt met leveranciers en afnemers, is bij het opstellen van het projectplan reeds contact gezocht met de twee van voor haar belangrijkste ketenpartners, te weten: SCA Recycling Nederland SCA Nederland 9

SCA Recycling Nederland is verantwoordelijk voor de levering van 50% van het oud papier dat door SCA Hygiene Products Tilburg als grondstof wordt gebruikt voor haar eindproducten. SCA Nederland opereert juist aan de afname zijde van SCA Hygiene Products Tilburg. SCA Nederland treedt hierbij als linking pin tussen de afnemers van de eindproducten en SCA Hygiene Products Tilburg. 1.2 Opbouw rapport In hoofdstuk 2 wordt aandacht geschonken aan de wijze waarop het project is opgezet (doelstelling, organisatiestructuur, fasering, etc.). In hoofdstuk 3 worden de resultaten beschreven zoals deze binnen het project zijn behaald. Hierbij wordt onder meer aandacht geschonken aan de ontwikkelde hulpmiddelen, het productgericht milieuzorgsysteem, alsmede de knelpunten zoals deze zich hebben voorgedaan gedurende de uitvoering van het project. Het rapport wordt afgesloten in hoofdstuk 4 met conclusies en aanbevelingen n.a.v. het gehele project. 10

2. Projectopzet 2.0 Inleiding In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de wijze waarop het project is ingevuld, welke activiteiten zijn ontplooid, alsmede hoe de projectorganisatie eruit heeft gezien. 2.1 Doelstelling De hoofddoelstelling van het project is te komen tot een productgericht milieuzorgsysteem dat voor ISO 14001-2004 certificatie in aanmerking komt en kan worden ingebed in het bestaande managementsysteem. Een nevendoelstelling was het versnellen en optimaliseren van het milieugerichte kwaliteitsdenken binnen de eigen onderneming en bij de belangrijkste ketenpartners. De beide doelstellingen vormen eigenlijk één logisch geheel en kunnen niet los van elkaar worden gezien. Het versnellen en optimaliseren van het milieugericht kwaliteitsdenken past perfect bij wat met ISO 14001-2004 wordt beoogd. Indien gekeken wordt naar SCA Hygiene Products Tilburg, kan worden gesteld dat zij al sinds enkele jaren bezig is met het implementeren van ISO 14001. Door verschillende omstandigheden is het tot voor kort niet mogelijk geweest om tot een succesvolle implementatie van een milieumanagementsysteem te komen. Het moederconcern stelt echter als harde eis dat alle vestigingen de norm dienen te halen. Indien opgelegd worden er veelal systemen opgezet die wel het resultaat brengen van een certificaat maar jaarlijks additionele aandacht vragen om het certificaat te behouden. SCA Hygiene Products Tilburg wil dit voorkomen door het milieumanagementsysteem onderdeel van de dagelijkse gang van zaken te maken. 11

2.2 Projectorganisatie Het project is uitgevoerd onder de leiding van de QESH engineer van SCA Hygiene Products Tilburg. Wekelijks en op oproep is ondersteuning geboden aan de QESH engineer vanuit 2 consultants van Ploos van Amstel Milieu Consulting. De twee consultants en de QESH engineer vormden samen de werkgroep tijdens het project. Deze werkgroep heeft het eigenlijke systeem ontwikkeld en heeft afspraken en dergelijke uitgewerkt. De stuurgroep bestond uit leden van het MT en de leden van de werkgroep. Elk kwartaal is de stuurgroep samengekomen waarbij de werkgroep verantwoording heeft afgelegd naar de stuurgroep. Verder zijn de projectleden (veelal de ISO-coördinatoren) op afroep bij het project betrokken om zaken uit te voeren of toelichting te geven op het betreffende project. 2.3 Activiteiten Bij aanvang van het project waren de activiteiten voorzien zoals weergegeven in onderstaande tabel. Bij iedere activiteit staat weergegeven in welke periode deze was voorzien om te worden uitgevoerd en wat het eindresultaat diende te zijn. Start- en Activiteiten resultaat einddatum 1 Okt. 03 - Organiseren en coördineren van een Projectstart en Okt. 03 workshop voor alle betrokkenen betrokkenheid bij project 2 Nov. 03 In kaart brengen van de verschillende Inzicht in Jan. 04 informatiestromen en de inhoud van beschikbare deze informatie. informatie 3 Feb. 04 Apr. 04 Invullen hiaten in de informatiestromen Ingevuld processchema 12

4 Mei 04 Sept 04 Om tot een gedegen invulling van de eisen en wensen van ISO 14001 met de PMZ aanpak te komen zal er van de brandpunten uit het processchema een milieuaspectanalyse worden gemaakt. Inzicht in gevolgen voor het milieu bij wijzigingen en incidenten 5 Sept 04 Om borging van de gerealiseerde en nu Procedures en Nov 04 beschikbare kennis te realiseren worden hulpmiddelen procedures en hulpmiddelen ontwikkeld beschikbaar 6 Sept 04 In het bestaande managementsysteem Actueel Jan 05 zullen de procedures worden ingebracht management- onder begeleiding en coördinatie van systeem PvAMC. Om de kennis binnen de organisatie goed te verspreiden zal dit door SCA medewerkers worden uitgevoerd 7 Okt 04 Indien de beschikbare uren en tijd het Start ISO Nov 04 toelaten zal het PMZ systeem in overleg certificering met SCA worden getoetst op ISO 14001 certificering 8 Nov. 04 Presentatie VNP Presentatie Afhankelijk van de momenten waarop de dagen door de VNP worden georagniseerd zal de presentatie aan het einde van het project worden ingepland. 9 Jan. 05 Opstellen eindrapport Eindrapport Maart 05 13 Tabel 1: Activiteitentabel project.

Activiteit 1: Organiseren Workshop Als start van het project was een workshop voorzien. In deze workshop stond het verband tussen Productgerichte Milieuzorg, het bestaande managementsysteem en ISO 14001 centraal. Tijdens de workshop is tevens gezocht naar medewerkers binnen de projectstructuur die het project ook buiten de projectdeelnemers op een accurate en enthousiaste wijze zouden kunnen promoten waardoor er bij de daadwerkelijke implementatie een optimaal resultaat zou kunnen worden verwacht. Activiteit 2: In kaart brengen informatie De tweede activiteit betrof het in kaart brengen van informatiebronnen en informatie aangaande zaken die benodigd waren in het kader van de projectdoelstellingen. Het betrof hier veelal informatie omtrent proces en productgerelateerde zaken (materiaalstromen, energiestromen, bestaande procedures etc.). De beschikbare informatie zou hierbij zoveel mogelijk in processchema s worden verwerkt zodat de samenhang voor alle partijen helder zou zijn. Hier worden ook de ketenpartners direct gevraagd hun beschikbare informatie te delen maar ook de aanwezige hiaten te duiden. Activiteit 3: Invullen hiaten De derde activiteit voorzag in het invullen van witte vlekken in het processchema zoals opgesteld gedurende activiteit 2. Activiteit 4: Milieuaspectenanalyse Een zeer belangrijke activiteit binnen het project betrof de milieuaspectenanalyse. Doel van deze analyse was om van alle processen binnen SCA Hygiene Products na te gaan of en zo ja wat voor een impact deze hebben op de milieuprestatie. 14

Activiteit 5: Procedure en hulpmiddelen Samen met de voor ISO aangewezen medewerkers van SCA heeft PvAMC produceres en hulpmiddelen ontwikkeld. Om de taal van de medewerker te gebruiken was de capaciteitsbeschikking voor het schrijven van procedures en ontwikkelen van hulpmiddelen cruciaal. Activiteit 6: Inbedden managementsysteem Een goed kwaliteitssysteem is gebruiksvriendelijk en doeltreffend. Het bestaande systeem bij Mill Tilburg voldoet aan deze kenmerken en is als basis gebruikt voor het PMZ systeem. Activiteit 7: Toetsen ISO 14001 Gezien het beschikbare budget en de beschikbare tijd is het ontwikkelde PMZ systeem getoetst aan de ISO 14001 standaard. Activiteit 8: Opstellen eindrapport Het project wordt na een periode van circa 16 maanden afgesloten met een eindrapportage met daarin opgenomen de belangrijkste bevindingen en de ontwikkelde hulpmiddelen. 15

3. Projectresultaten 3.1 belangrijkste resultaten Hieronder zullen de belangrijkste resultaten van het project aan de hand van de activiteiten uit het oorspronkelijke plan van aanpak puntsgewijs beschreven worden in het licht van de gehanteerde projectdoelstelling namelijk: Te komen tot een productgericht milieuzorgsysteem dat voor ISO 14001 certificatie in aanmerking komt en dat kan worden ingebed in het bestaande managementsysteem. Workshop Als start van het project is er in een geselecteerde groep een workshop georganiseerd waarin het plan van aanpak verder is afgestemd op de beoogde doelen. Het belangrijkste resultaat hiervan was dat er in een vroeg stadium een intensief afstemmingsoverleg werd gestart met het beoogde verificatiebureau, om de kans op onaangename verrassingen in een later stadium te minimaliseren. Verzamelde informatie Zoals verwacht bleek een grote hoeveelheid informatie aanwezig te zijn binnen SCA Hygiene Products Tilburg maar deze was nog niet gestructureerd en verschillende interne partijen waren niet op de hoogte van de aanwezige informatie. Binnen het project is de aanwezige informatie in kaart gebracht en gestructureerd. Emissie gegevens; meldingen vergunningen; overzicht gevaarlijke stoffen; overzicht afvalstromen; overzicht energiestromen (Gas, elektra en water); overzicht grondstoffen; inzicht in recepturen; overzicht hulpmaterialen; overzicht onderhoud; overzicht processchema s en een overzicht productie zijn allen in kaart gebracht en opgenomen in het management informatiesysteem. Uit het verzamelen van informatie en de gesprekken daarover bleek daarnaast dat er veel aandacht was voor de economische en strategische belangen maar dat de milieubelangen onvoldoende helder waren. 16

Hiaten ingevuld Om het geconstateerde hiaat m.b.t. de milieubelangen te vullen zijn de belangrijkste invloedsfactoren van SCA Hygiene Products Tilburg in kaart gebracht. Deze invloedsfactoren lopen parallel aan de (productie)processen van SCA Hygiene Products Tilburg (zie figuur 1) zijnde een productieorganisatie met 25.000 ton gereed product per jaar, een energiegebruik meer dan 0,5 PJ en in totaal 14 verwerkingslijnen achter een tweetal papiermachines voor productie van het eindproduct. Doordat bijna alles wat er zich afspeelt binnen SCA een invloed heeft op het milieu kan gesteld worden dat hier Milieu-efficiency hetzelfde is als Produktie-efficiency. In een presentatie zijn de ISO coördinatoren geïnformeerd over het verloop van de PMZ aanpak en de tussentijdse resultaten. En is actieve deelname gevraagd om SCA Hygiene Products Tilburg op ISO 14001 (versie 2004) te brengen. Emissie Water (leiding en oppervlaktew ater Grondstoffen Energieconversie Stofbereiding PM 6 Stofbereiding PM 8 Papiermachine PM 6 Papiermachine PM 8 Verw erking Eindproduct Energie Facilitaire processen Afval Figuur 1: Processchema met de te beïnvloeden processen van SCA Hygiene Products Milieuaspectenanalyse Tilburg. 17

Voor het in kaart brengen van de milieuaspecten is in eerste instantie gebruik gemaakt van de zogenaamde eco-indicator, maar deze is door een auditor van het betreffende verificatiebureau als niet afdoende afgedaan. Omdat met de ecoindicator milieuaspecten per organisatieproces zijn weergegeven heeft de ecoindicator gefungeerd als checklist bij het opstellen van de procedures. Om de milieuaspectanalyse uit te voeren is daarom uiteindelijk een spreadsheet ontwikkeld dat specifiek is aangepast op de bedrijfsvoering van SCA Hygiene Products Tilburg maar dat ook voor een breder kader gebruikt kan worden. De gemaakte spreadsheet gaat onder andere in op energieverbruik, grondstoffen, productie-efficiency, afvalverwerking, waterverbruik, afvalwater en transport zowel intern als extern. Bij SCA Hygiene Products Tilburg heeft het hanteren van de spreadsheet geresulteerd in een beleidsplan met concrete verbeterpunten inclusief vermelding van verantwoordelijken, prestatie-indicatoren, planning etc. (zie bijlage 2 ). Verder heeft de milieuaspectenanalyse tot een verbeterd structureel inzicht in de belangrijkste milieugerelateerde bedrijfsrisico s geleid. Ontwikkelde hulpmiddelen/ instrumenten De belangrijkste hulpmiddelen/ instrumenten om het milieuzorgsysteem actief te houden zijn de 33 procedures die geschreven zijn door de ISO coördinatoren (zie bijlage 3). De meeste procedures zijn productiespecifiek echter de methodiek voor milieuaspectanalyse, beleidsplan, management review en andere procedures zijn voor alle organisaties bruikbaar voorzover er geen eigen aanpak beschikbaar is (zie bijlage 4). Andere ontwikkelde hulpmiddelen/ instrumenten zijn de informatiebladen voor bijvoorbeeld de leveranciersselectie (rekening houdend met de milieucomponent) de wet en regelgeving en het overzicht milieugerichte opleidingsbehoefte. Hulpmiddelen om het milieuzorgsysteem meer in te bedden in de menselijke organisatie (zowel het uitvoerend personeel als het top- en middel management) zijn ten slotte de gegeven presentaties omtrent het milieuzorgsysteem en de 18

SCA-productie poster met de slogan: Milieu efficiency = Productie efficiency; Doel is voorkomen van verkwisting van grondstoffen en hulpstoffen. Hulpmiddelen/ instrumenten ingebed in managementsysteem Alle hulpmiddelen/ instrumenten en procedures zijn vanaf het allereerste begin zo opgezet dat ze goed aansluiten op het bij SCA Hygiene Products Tilburg aanwezige management informatie systeem en ook via intranet op te roepen zijn vanuit dit systeem. Hierdoor is de inbedding al een gegeven voordat de hulpmiddelen c.q. procedures zijn geaccordeerd. Toetsing bij verificatiebureau Het periodiek in gesprekken toetsen van het milieuzorgsysteem bij een verificatiebureau is in een vroeg stadium reeds gestart. Hierdoor heeft zowel de eigen organisatie als het verificatiebureau gestaag de groei van het milieumanagementsysteem meegemaakt. Dit heeft als voordeel gehad dat het systeem bij alle partijen gemakkelijk is geaccepteerd. Door het milieuzorgsysteem te laten toetsen in een officiële pre-audit op ISO 14001 capaciteit is bovendien vastgesteld dat het ontwikkelde milieuzorgsysteem in aanmerking komt voor certificering (zie bijlage5). Primair resultaat van het project Het primaire resultaat van het project is een, specifiek voor, SCA Hygiene Products Tilburg ontwikkelde methodiek voor het verkrijgen en beheren van inzicht in de milieuaspecten en de vertaling hiervan naar concrete beleidsplannen. Het geheel is een serie van gekoppelde Excel bladen die kunnen worden benaderd vanuit het Management Informatie Systeem en dat voor iedereen in de organisatie benaderbaar is. Bij SCA Hygiene Products Tilburg heeft het hanteren van deze methodiek geresulteerd in een beheersbaar milieuzorgsysteem waaruit continu concrete verbeterpunten zullen rollen. 19

De eerste concrete milieuverdiensten zijn al behaald. Zo zijn er budgetten gedefinieerd, is er een actueel inzicht in de wet- en regelgeving, is het scholingsprogramma aangepast op milieuaspecten en heeft de QESH Engineer een gedelegeerde aanwijzing gekregen waarin hij zelfs de directeur kan aanspreken op milieuzaken. Verder is er ten aanzien van de productverbetering ook het een en ander gebeurd zo is de stofbereiding beter in kaart gebracht en staat in het beleid dat deze nog op verbetering wordt onderzocht, en in 2006 wil SCA een nieuwe stofbereiding hebben. Cruciaal bij het beschreven resultaat is dat de methodiek voldoet aan de doelstelling van het project, want een verificatiebureau heeft gesteld dat het milieuzorgsysteem voor ISO 14001 certificatie in aanmerking komt. Tevens sluit het systeem nauw aan bij het huidige management informatiesysteem en is het zo ver mogelijk ingebed in het betreffende systeem. 3.2 Het PMZ-model beschreven en geplaatst in het grotere geheel Beschrijving van het model: de ontwikkelde methodiek draagt binnen SCA Hygiene products Tilburg bij aan de ontwikkeling van een maatschappelijk verantwoordelijk beleid dat naast strategische en economische belangen ook de milieubelangen op evenwichtige wijze meeneemt. Door een bedrijfsmatige aanpassing zal in de toekomst op andere wijze kunnen worden gecommuniceerd met belanghebbenden uit de keten of uit het maatschappelijke veld van de organisatie. Van volgend naar leidend en zelfs initiërend door een vergroot bewustzijn op het gebied van milieuactiviteiten binnen SCA Hygiene products Tilburg. Door het continu verbeteren van het milieubewustzijn, het maatschappelijk verantwoord ondernemen en de milieuprestatie( middels het milieuzorgsysteem) streeft SCA Hygiene products Tilburg naar een optimaal milieubewust product. 20 Het door SCA Hygiene products Tilburg ontwikkelde productie, - en productgerichte milieuzorgsysteem (PMZ-model) wordt gekenmerkt door

de diepgaande verankering ervan in het gehanteerde management systeem en moet op lange termijn zorgen voor een zo (milieu)efficiënt mogelijk geproduceerd product. Op korte termijn moet het systeem zorgen voor bewustwording en verdere inbedding van milieu binnen SCA Hygiene Products Tilburg en daarbuiten bij de in dezelfde keten opererende partijen. Ten tijde van het betreffende PMZ-project is het milieuzorgsysteem alleen geïmplementeerd bij SCA Hygiene Products Tilburg. De SCA organisatie uit Zeist, welke optreedt als verkopende partij voor de productieplant SCA Hygiene Products Tilburg, en SCA Recycling Nederland zijn al gecertificeerd (weliswaar de 1996-versie) en hebben daardoor als projectpartner gefungeerd. Omdat SCA Hygiene Products Tilburg een echte productieorganisatie is zonder verantwoordelijkheid voor ontwerp, ontwikkeling, verkoop en marketing is productie-efficiency ontzettend belangrijk. Qua water en energiegebruik behoort SCA Hygiene Products Tilburg tot een van de grootste van Nederland, veel van de huidige financiële besparingen vloeien daarom al voort uit deze hulpbronnen. Milieubesparingen betekenen binnen SCA Hygiene Products Tilburg bijna altijd automatisch financiële besparingen. De PMZ aanpak heeft binnen SCA Hygiene Products Tilburg een belangrijk economisch aspect hierin ligt ook het succes van het project. Het economisch aspect heeft er namelijk aan bijgedragen dat de succesfactoren, zoals hierna omschreven, aanwezig waren. Succesfactoren in dit project waren de steun voor het project vanuit de directeur persoonlijk, de korte communicatielijnen en verder de actieve houding van de QESH engineer, ondersteund door Ploos van Amstel Milieu Consulting. Aanvankelijk is de beschikbare capaciteit om het milieuzorgsysteem te implementeren, een knelpunt geweest echter in het vrijmaken van capaciteit is het management het project ruimschoots tegemoet gekomen. 21

3.3 Vervolgacties en aanbevelingen voor vervolg en anderen Het ontwikkelde milieuzorgsysteem maakt het mogelijk het milieuaspect binnen SCA Hygiene Products Tilburg goed te managen. Echter een groot deel van het succes van het systeem blijft afhankelijk van de inzet van mensen om het milieuaspect continu te willen verbeteren. Door heel de organisatie zal dus het besef moeten groeien dat voor SCA Hygiene Products Tilburg, Milieu efficiency hetzelfde is als Productie efficiency en dat het doel is verkwisting van grondstoffen en hulpstoffen te voorkomen. Om dit besef te laten groeien zijn vervolgacties nodig waarin deze gedachte breed wordt uitgedragen. Voor elke organisatie die een PMZ-model wil hanteren/ invoeren is het draagvlak in de organisatie belangrijk, aan anderen is daarom aan te bevelen op zoek te gaan naar het financiële voordeel achter het milieubelang. In een persbericht binnen de VNP (Vereniging van Nederlandse papier en kartonfabrieken) zal het project met succesfactoren en aanbevelingen beschreven worden, zodat andere organisaties in de branche deze kennis kunnen gebruiken om toe te passen binnen het eigen bedrijf. In principe zijn de methodieken voor milieuaspectanalyse, beleidsplan, management review en andere procedures ook voor organisaties buiten de branche toe te passen voorzover er geen eigen aanpak beschikbaar is. Op aanvraag bij de afdeling Environment & Safety van SCA Hygiene Products Tilburg zijn de methodieken te verkrijgen. 22

4. Conclusies en aanbevelingen Hieronder zullen naar aanleiding van de resultaten uit Hoofdstuk 3 de conclusies en aanbevelingen van het project in drie paragrafen samengevat worden. 4.1 primaire conclusie De formele pre-audit heeft aangetoond dat het ontwikkelde milieuzorgzysteem gereed is voor ISO 14001 certificering. En alle hulpmiddelen/ instrumenten en procedures zijn vanaf het allereerste begin zo opgezet dat ze goed aansluiten op het bij SCA Hygiene Products Tilburg aanwezige management informatie systeem en ook via intranet op te roepen zijn vanuit dit systeem. Met andere woorden SCA Hygiene Products Tilburg voldoet aan de doelstelling van het project doordat ze gekomen is tot een productgericht milieuzorgsysteem dat is geslaagd voor de pre-audit voor ISO 14001 certificatie en dat is ingebed in het bestaande managementsysteem. 4.2 Conclusies t.a.v. het PMZ-model SCA Hygiene Products Tilburg kent buiten productie-efficiency geen verantwoordelijkheden voor bijvoorbeeld ontwerp, ontwikkeling, verkoop en marketing. SCA Hygiene Products Zeist B.V. bepaalt welk product geproduceerd moet worden en geeft daarvoor standaard productieeisen aan waarbinnen SCA beperkt kan manoeuvreren. Daardoor is de invloed van SCA Hygiene Products Tilburg op het product en diens milieuprestaties beperkt tot gedeeltes van de productie en stofbereiding (=receptuur) van het eindproduct, de afvalverwerking en de inkoop van de grondstoffen. De invloed van SCA Hygiene Products Tilburg op de keten is daardoor ook beperkt. Geconcludeerd kan worden dat de ketenaanpak binnen SCA Hygiene Products Tilburg hoofdzakelijk bestaat uit het beïnvloeden van de leveranciers aan de productieplant in Tilburg. 23

het geïmplementeerde milieuzorgsysteem werkt middels de aspectenanalyse en de koppeling met het beleidsplan aan continue milieuverbeteringen van de productie van SCA Hygiene Products Tilburg en leidt zo op zowel korte als lange termijn tot productverbetering. De eerste concrete milieuverdiensten zijn al behaald, geconcludeerd kan daarom worden dat het milieuzorgsysteem functioneert. Ten aanzien van de productverbetering is bijvoorbeeld de stofbereiding beter in kaart gebracht en staat in het beleid dat deze nog op verbetering wordt onderzocht, en in 2006 wil SCA een nieuwe stofbereiding hebben. Bij het begin van het project is geconcludeerd dat er veel aandacht was voor de economische en strategische belangen maar dat de milieubelangen onvoldoende helder waren. Tijdens het project is verankering/ inbedding van het milieuzorgsysteem in de organisatie is als belangrijk component van het project opgepakt. Achteraf kan geconcludeerd worden dat de verankering bewerkstelligd is door het systeem aan te laten sluiten bij het huidige Management Informatiesysteem en door intern presentaties en posters te verzorgen ter vergroting van het draagvlak. De ontwikkelde instrumenten zoals de spreadsheet milieuaspectanalyse, het beleidsplan en alle bijbehorende procedures blijken te werken want de eerste concrete verbeteracties zijn al geconstateerd en zijn reeds tot milieuverdiensten gebracht. Zo zijn er budgetten gedefinieerd, is er een actueel inzicht in de wet- en regelgeving, is het scholingsprogramma aangepast op milieuaspecten en heeft de QESH Engineer een gedelegeerde aanwijzing gekregen waarin hij zelfs de directeur kan aanspreken op milieuzaken. 4.3 Aanbevelingen t.a.v. PMZ binnen en buiten SCA Aanbeveling naar aanleiding van het project binnen SCA Hygiene Products Tilburg is, het plannen van vervolgacties om het besef te laten groeien dat voor SCA Hygiene Products Tilburg, Milieu efficiency hetzelfde is als 24

Productie efficiency en dat het doel is verkwisting van grondstoffen en hulpstoffen te voorkomen. Dit omdat een groot deel van het toekomstige succes van het systeem afhankelijk is van de wil van mensen om het milieuaspect continu te verbeteren. Voor elke organisatie die een PMZ-model wil hanteren/ invoeren is het draagvlak in de organisatie belangrijk. Omdat een financieel voordeel vaak zorgt voor succesfactoren, zoals steun in tijd en middelen en korte communicatielijnen, is ook aan anderen aan te bevelen op zoek te gaan naar het financiële voordeel achter het milieubelang. Tenslotte valt aan te bevelen een lobby op te zetten die bijdraagt aan de integratie van de ISO-normen 9000 en 14000. Voor SCA en andere gecertificeerde bedrijven betekent dit een kostenbesparing en efficiencyslag in implementatie en beheer. 25

26 Bijlagen

27 Bijlage 1

STRATEGISCH BELEIDSPLAN VOOR SCA HYGIENE PRODUCTS TILBURG B.V. 2004 de bedrijfsmiddelen succesthema's Organisatiedoelstellingen Voldoen aan de wettelijke vereisten; geen onnodige milieuemissies Geen ernstige tekortkomingen norm/prestatie functie/niveau (department) mate van behalen van doelen td Meldingensysteem invoeren Wmb kmo Meldingen procedure geimplementeerd Strategiën/maatregelen verantwoordelijke afdeling Prestatie-indicatoren planning Middelen/budget 2004 Procedure vastleggen status een veilige organisatie ARBO-Convenant allen Uitvoeren maatregelen convenant p&o Aantal geplande maatregelen -2006 Arbo-convenant loopt Implementatie managementsystemen Certificatie ISO- 14001:2004 Gecertificeerd zijn allen Interne audits en inspecties kmo Aantal gerapporteerde audits Periodieke besprekingen van mt Aantal vastgestelde beleidsplan op MT-niveau verbetermaatregelen Periodieke analyse milieuaspecten met MT 2004 Audits inplannen 2004 Bespreking beleidsplan inplannen mt Aantal analyses 2004 Bespreking analyse milieuaspecten inplannen 28 Invoering procedures ISO 14001 Gecertificeerd zijn td Utility Electricity productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven td Utility Natural gas productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven td Utility tap water productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven td Press-air productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven td Steam productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven td Fresh water productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven td Internal transport productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven

inkoop Auxilary goods inkoop Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven productie Stofbereiding PM6 productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven productie Stofbereiding PM8 productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven productie Papiermachine 6 productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven productie Papiermachine 8 productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven productie Water purification productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven productie Converting productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven kmo Laboratory kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven td Maintenance productie Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven kmo Afval kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure afval herzien kmo Gevaarlijke stoffen kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure gevaarlijke stoffen herzien mt Management review mt Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure Management Review herzien kmo Interne audit kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure interne audit herzien kmo Evaluatie Wet- & regelgeving kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure beheer wetten- en normen herzien p&o Training & Scholing p&o Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven kmo Communicatie kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure overleg en rapportage herzien kmo Documentbeheer kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure document- en gegevensbeheer herzien kmo Procedure verbetercyclus kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure managementsysteem herzien kmo Melding kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure externe meldingen herzien kmo Registraties kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure KPI's herzien kmo Corrigerende & preventieve kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven maatregelen kmo Monitoring & Meting kmo Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure KPI's herzien p&o Noodsituaties p&o Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure nog te schrijven p&o Milieuaspecten analyse p&o Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure inventarisatie milieuaspecten herzien engineering Duurzame goederen engineering Beschikbaarheid procedure 2004 Procedure projecten herzien 29

STRATEGISCH BELEIDSPLAN VOOR SCA HYGIENE PRODUCTS TILBURG B.V. 2005 succesthema's Organisatiedoelstellingen norm/prestatie functie/niveau (department) mate van behalen van doelen Strategiën/maatregelen verantwoordelijke afdeling Prestatie-indicatoren planning Middelen/budget status De continu verbeterende organisatie en preventie van de milieubelasting Reductie energieverbruik (CO2- emissie) Reductie inzet milieubelastende chemicalien Reductie CO2-, NOxemissie Bij 10% van de wereld top Geen/optimale milieubezwaarlijke stoffen ingezet Bij 10% van de wereld top productie Benchmark energie >0,5 PJ engineering Energie-consumptie, EEIindex productie Inventarisatie van chemicaliën kmo Aantal belastende chemicalien 2005 Jaarlijkse actualisatie EEP 2005 REACH nog implementeren en procedure nieuwe stoffen herzien productie Opstellen monitoringsprotocol engineering CO2-emissie, Nox-emissie 2005 Jaarlijkse actualisatie EEP en monitoringsprotocol vastleggen Beheersing legionella in leidingwater Opstellen Legionella beheersplan kmo Opstellen Legionella beheersplan engineering Aantal metingen en aantal incidenten 2005 Monitoringsprotocol opstellen Optimalisatie afvaltransport Minimale kosten inkoop Offertes en evaluatie afvalverwerkers inkoop Kosten per ton afval 2005 Offertes afvaltransport aangevraagd Reductie afvalstromen (niet productie) Reductie hoeveelheid afval allen Onderzoek afvalstromen kmo Kosten per ton afval 2005 Plan van Aanpak opstellen Informatie en communicatie Jaarlijks opmaken milieujaarverslag Voor 1 april en 1 juli kmo M-jaarverslag opgesteld kmo Jaarverslag goedgekeurd door MT en Or 2005 MJV wordt reeds opgesteld de processen Efficiente processen Geen lekkages van vloeistoffen; zorgvuldig gebruik van chemicalien 30 allen Periodieke metingen en analyses mt Oa. produktiviteit personeel in kg/manuur 2005 KPI implementeren

onze leveranciers de bedrijfsmiddelen Verhogen performances leveranciers Voldoen aan de wettelijke vereisten; geen onnodige milieuemissies Geen ernstige tekortkomingen inkoop Analyse inkoop vs milieu-issues inkoop Aantoonbaar bewijs van verbetering td Analyse Wmb en Wvo beschikking kmo Aantal cruciale tekortkomingen 2005 FSC beoordeling implementeren, verbeteren 2005 Aanvraag nieuwe vergunning ingediend ons personeel Verhogen vakbekwaamheid prodpersoneel Min. 1 opleiding per jaar p&o Inwerkprogramma's invoeren p&o Gevolgde training-opleiding 2005 Opleidingsplan nieuw personeel opstellen Verhogen bewustzijn van het personeel 1 x per jaar voorlichting over KAM-issues kmo Voorlichtingsplan opzetten p&o Implementatie 2005 Planning opstellen p&o Bekwaamheden personeel vaststellen p&o % personeelsbestand iom functie-omschrijving 2005 Opleiding nieuwe stralingsdeskundige Minimalisatie stofbelasting personeel Voldoen aan MAC-waarde productie Stofafzuiging Omroller engineering MAC-waarde 2005 Stofafzuiging wordt geinstalleerd Good Housekeeping Goede visuele uitstraling bedrijf allen Good Housekeeping implementeren mt Hoeveelheid signaleringen zwerfafval 2005 Plan van aanpak te actualiseren Opleidingsplan voor de verschillende functies Inzicht taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden personeel p&o Opstellen matrix taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden p&o Aantal beschreven taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden 2005 Matrix opstellen wettelijke en erkende vereisten een veilige organisatie Geen ernstige tekortkomingen inzake naleving wettelijke en andere vereisten Geen calamiteiten en incidenten met Nul tekortkomingen kmo Periodieke analyse wettelijke vereisten op naleving Tekortkomingen van bevoegde instanties Nul calamiteiten en incidenten Bewaking nieuwe wetgeving invoeren kmo kmo Aantal gecontroleerde aspecten Aantal relevante gewijzigde wet- en regelgeving 2005 Procedure vastleggen 2005 Procedure vastleggen Aantal nieuwe/ingevoerde wettelijke vereisten CPR versie 2004 analyseren kmo Cpr 2004 beschikbaar en geimplementeerd 2005 Nieuwe richtlijn nog niet beschikbaar kmo Periodieke veiligheidsinspecties p&o Aantal inspecties en scores 2005 Evalueren en actualiseren veiligheidsrondes 31

nadelige gevolgen voor mens en milieu Analyse opslag gevaarlijke stoffen en afvalstoffen kmo Alle opslag conform Wmb, aantal afwijkingen 2005 Plan van aanpak milieustraat opstellen Implementatie managementsystemen ARBO-Convenant allen Uitvoeren maatregelen convenant p&o Aantal geplande maatregelen Certificatie ISO- 14001:2004 Gecertificeerd zijn allen Periodieke beoordeling mms kmo Aantal positieve beoordelingen Jaarlijkse arbo-metingen p&o Aantal pago's per medewerker -2006 Arbo-convenant loopt 2005 Onderdeel van auditplanning maken 2005 Pago's inplannen STRATEGISCH BELEIDSPLAN VOOR SCA HYGIENE PRODUCTS TILBURG B.V. 2006 succesthema's Organisatiedoelstellingen norm/prestatie functie/niveau (department) mate van behalen van doelen Strategiën/maatregelen verantwoordelijke afdeling Prestatie-indicatoren planning Middelen/budget status De continu verbeterende organisatie en preventie van de milieubelasting Reductie inzet milieubelastende chemicalien Reductie emissies afvalwater kmo Evaluatie van de leveranciers inkoop Aantal goedgekeurde leveranciers Optimalisatie proces productie Masterplan afvalwater productie Debiet, czv, stikstof, onopgeloste bestanddelen, v.e., zware metalen 2006 Opstellen beoordelingsmethodiek 2006 Plan van Aanpak opstellen Reductie hoeveelheid water per ton papier IPPC-norm productie Onderzoek hergebruik afvalwater productie M3 water per ton gereed product 2006 Plan van Aanpak opstellen 32

Reductie gebruik leidingwater Leidingwater vervangen door kanaalwater productie Reiniging kanaalwater en toepassen gereinigd kanaalwater productie M3 water per ton gereed product 2006 Plan van Aanpak opstellen Optimalisatie afvaltransport Minimale kosten inkoop Onderzoek Klein Chemisch Afval kmo Kg kca 2006 Plan van Aanpak KCA Monitoringsplan BSB opstarten kmo Metingen uitvoeren mbt kwaliteit grondwater kmo Aantal metingen en aantal incidenten 2006 Onderzoeksresultaten beschikbaar, Monitoringsprotocol te ontwikkelen en plan van aanpak opstellen Plan van aanpak Bodemrisicodocument Minimale bodemverontreinigende activiteiten productie Uitvoeren maatregelen kmo Aantal afwijkingen 2006 Inplannen uit te voeren maatregelen Convenant verpakkingen Voldoen aan eisen inkoop kmo Verpakkingsgewicht per ton product 2006 Plan van Aanpak nog te schrijven Informatie en communicatie Interne communicatie structuur Duidelijke informatieoverdracht mt Interne communicatiestructuren opzetten Interne rapportages over KAMprestaties invoeren mt Beschikbaarheid 2006 Evalueren huidige communicatielijnen kmo Beschikbaarheid 2006 Hiaten in kaart brengen onze leveranciers Verhogen performances leveranciers inkoop Leveranciersbeoordeling inkoop Aantal beoordeelde leveranciers 2006-2008 Beoordelingsmethodiek vast te stellen de bedrijfsmiddelen een veilige organisatie Voldoen aan de wettelijke vereisten; geen onnodige milieuemissies Geen calamiteiten en incidenten met nadelige gevolgen voor mens en milieu Geen ernstige tekortkomingen Nul calamiteiten en incidenten td Projectplan oa 3140 en ATEX2005 engineering Geen onnodige milieu-emissies 2006 Investering nieuwe Stofbereiding aanvragen Normen geimplementeerd allen Uitvoeren maatregelen convenant p&o Aantal geplande maatregelen -2006 Arbo-convenant loopt 33

STRATEGISCH BELEIDSPLAN VOOR SCA HYGIENE PRODUCTS TILBURG B.V. 2007 De continu verbeterende organisatie en preventie van de milieubelasting succesthema's Reductie afval productie Afvalwater: voldoen aan eisen Wvo Organisatiedoelstellingen norm/prestatie functie/niveau (department) mate van behalen van doelen Max, waste PM en VW productie Preventie-onderzoek productie Afval per ton gereed product Temperatuur afvalwater < 30º C engineering Strategiën/maatregelen Onderzoek koeling afvalwater en gevolgen temperatuur van het afvalwater verantwoordelijke afdeling Prestatie-indicatoren planning Middelen/budget 2007 Plan van Aanpak opstellen kmo Aantal afwijkingen 2007 Plan van Aanpak opstellen status Voldoen aan geluidsnorm WVvergunning Geluidsemissie op rand industrieterrein < 45 db(a) engineering Uitvoeren geluidsmetingen en evt maatregelen toepassen kmo Aantal afwijkingen 2007 Geluidsonderzoek nog uitvoeren Informatie en communicatie Registratie externe milieuklachten Geregistreerde klachten kmo Klachtenregistratie milieu opstellen (extern) kmo Beschikbaarheid 2007 Klachtenregistratie milieuincidenten opstellen onze leveranciers Verhogen performances leveranciers inkoop Contractmanagement invoeren inkoop Recyclegraad afval bij leveranciers Leveranciersbeoordeling inkoop Aantal beoordeelde leveranciers 2007 Afhankelijk van evaluatie leveranciers 2006-2008 Beoordelingsmethodiek vast te stellen 34

STRATEGISCH BELEIDSPLAN VOOR SCA HYGIENE PRODUCTS TILBURG B.V. 2008 succesthema's Organisatiedoelstellingen norm/prestatie functie/niveau (department) mate van behalen van doelen Strategiën/maatregelen verantwoordelijke afdeling Prestatie-indicatoren planning Middelen/budget status De continu verbeterende organisatie en preventie van de milieubelasting onze leveranciers Controleren logboek vriesdrogers Verhogen performances leveranciers Jaarlijks td Controle engineering Aantal metingen en aantal incidenten inkoop Leveranciersbeoordeling inkoop Aantal beoordeelde leveranciers 2008 Onderzoek gebruik koelmiddelen 2006-2008 Beoordelingsmethodiek vast te stellen de bedrijfsmiddelen Voldoen aan de wettelijke vereisten; geen onnodige milieuemissies Geen ernstige tekortkomingen td Preventief onderhoud van middelen engineering Mate van halen van de planning 2008 Periodiek onderhoud herzien een veilige organisatie Geen calamiteiten en incidenten met nadelige gevolgen voor mens en milieu Nul calamiteiten en incidenten kmo Implementatie BHV-organisatie p&o Implementatie 2008 Herzien van de BHV-organisatie Oefening BNP-plan p&o Aantal oefeningen, 2x 2008 Herzien van de BHV-organisatie RI&E uitvoeren en plan opzetten p&o Aantal geplande 2008 Actualiseren RI&E (lpg en gasopslag) maatregelen 35