Doelstellingen en beschrijving van het surveillancenetwerk 1. Doelstellingen schatting trends van infecties met R.S.V. (1996-1), schatting incidentie op nationaal en arrondissementsniveau, voorstelling van de voornaamste epidemiologische kenmerken van de patiënten, vergelijking tussen de evolutie van het aantal geregistreerde R.S.V. en het aantal niet-griepale A.L.I. (cf. Methoden).. Representativiteit in 1 registratie van ten minste 1 infectie door 78 laboratoria, dit is 61% van alle peillaboratoria, verspreiding van de 78 laboratoria over 3/3 arrondissementen : 3 in Vlaanderen, 6 in Wallonië en 9 in Brussel (tabel 1). Tabel 1 : R.S.V. : verspreiding van de laboratoria per arrondissement (N, %; 1998-1) 1998 1999 1 1998 1999 1 Arrondissement N % N % N % N % Arrondissement N % N % N % N % Antwerpen 7 58 6 5 7 6 6 55 Brussel 8 53 6 6 7 5 9 56 Mechelen 33 67 67 67 Nivelles 1 1 1 1 Turnhout 5 83 5 83 6 1 67 Ath 1 1 1 1 1 1 1 1 Halle-Vilvoorde 1 1 1 1 1 Charleroi 3 6 Leuven 8 Mons 67 67 3 1 67 Brugge 3 75 3 75 3 75 3 75 Mouscron 1 5 1 5 1 1 5 Diksmuide -- -- -- -- Soignies 5 5 5 1 33 Ieper 67 67 1 33 1 1 Thuin 3 75 3 75 3 75 5 Kortrijk 33 1 8 3 6 Tournai 1 5 1 33 1 5 1 5 Oostende 67 1 33 1 33 1 33 Huy 1 1 1 1 1 1 1 1 Roeselare 67 1 1 1 Liège 33 3 6 3 6 3 6 Tielt 1 1 1 1 1 1 Verviers 1 1 1 1 Veurne 1 1 1 1 1 1 -- Waremme -- -- -- -- Aalst 5 5 5 5 Arlon 1 1 1 1 1 1 1 1 Dendermonde 1 5 1 1 5 1 5 Bastogne -- -- -- Eeklo 1 1 1 1 1 1 1 1 Marche-en-Fam. -- -- -- -- Gent 3 5 9 9 3 3 Neufchâteau 1 1 1 1 1 1 1 1 Oudenaarde -- -- -- -- Virton -- -- -- -- St.-Niklaas 67 67 67 67 Dinant 1 1 1 1 Hasselt 57 67 67 67 Namur 1 33 67 3 1 67 Maaseik 1 5 1 5 1 5 1 5 Philippeville -- -- -- -- Tongeren -- -- -- -- Wallonië 6 6 9 71 31 78 6 67 Vlaanderen 5 59 59 7 6 3 6 België 79 59 79 61 85 67 78 61 N : aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden % : (aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden/ totaal aantal peillaboratoria) x 1 W.I.V. - Epidemiologie K85 3. Evolutie van het aantal deelnemende laboratoria in vergelijking met, lichte daling van het aantal laboratoria die ten minste 1 infectie registreerden (tabel ). Tabel : R.S.V. : evolutie van het aantal deelnemende laboratoria (1996-1) Jaar Laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden Jaar Laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden N % N % 1996 7 19 1999 79 61 1997 6 6 85 67 1998 79 59 1 78 61 Voornaamste epidemiologische kenmerken 1. Incidentie in 1 nationale incidentie van 39,6/1 5 inwoners; opmerkelijk zijn de 753 gediagnosticeerde gevallen in Brussel en de 539 gevallen gelokaliseerd in het arrondissement Antwerpen (figuur 1). 1
Figuur 1 : R.S.V. : incidentie per arrondissement (N/1 5 inw., 1) AL : Aalst AR : Arlon AT: Ath AW : Antwerpen B : Brussel BG : Brugge BS : Bastogne CR : Charleroi DK : Diksmuide DM: Dendermonde DN: Dinant EK : Eeklo GT: Gent HS : Hasselt HV: Halle-Vilvoorde HY : Huy IP : Ieper KR : Kortrijk LG: Liège LV: Leuven MC: Mouscron MH: Mechelen MN: Mons MR: Marche-en-Fam. MS: Maaseik NC : Neufchâteau NM : Namur NV: Nivelles OD: Oudenaarde OS : Oostende PV: Philippeville RS : Roeselare SG : Soignies SN: St.-Niklaas TG: Tongeren TH: Turnhout TL : Tielt TN: Thuin TR : Tournai VR : Veurne VT: Virton VV: Verviers WR: Waremme AW OS BG EK SN VR DK TL GT DM MH RS IP KR OD AL B HV MC TR AT MN NV SG CR TN PV incidentie/1. inwoners > - > - > - 6 > 6 TH MS HS LV TG TG WR LG NM HY DN MR NC VT VV BS AR Peillaboratoria. Evolutie van de incidentie en registratiefrequentie in vergelijking met, stijging van de incidentie in Vlaanderen en vooral in de arrondissementen Mechelen en Turnhout; opmerkelijk is het feit dat één van de laboratoria in Brussel 539 gevallen heeft gediagnosticeerd, terwijl het 771 gevallen had gediagnosticeerd in, 359 in 1999, 63 in 1998 en 53 in 1997 (tabel 3). Tabel 3 : R.S.V. : evolutie van de incidentie per arrondissement (N/1 5 inw., 1997-1) Arrondissement 1997 1998 1999 1 Arrondissement 1997 1998 1999 1 Antwerpen 15,, 19,5 7,7 57,8 Brussel 5,3 69,6 1,9 9, 78,5 Mechelen 3,1 1, 7, 8,1 63,5 N totaal 78 66 9 753 Turnhout 9,3 53,3, 9,5 79,8 Nivelles 5,5 1,9 3,3 6,9 5,7 Halle-Vilvoorde 1,3 17,9 11,3,6, Ath 11,5 5,3 35,6 1,6, Leuven 19, 1, 5,9 1,3 17,5 Charleroi 19,3,6 7,5 3,9,7 Brugge 6,8 87,5 6,7 63,1 6, Mons 11,1 17,9 38, 9,3 3,5 Diksmuide 8, 71,3 9,1 5,1 5, Mouscron 15,6 19,9,8 35,7 3,3 Ieper 3, 39,3 3,1 5,1, Soignies 7, 1, 19,7 3, 3,1 Kortrijk 5, 6, 1, 3,8 8,7 Thuin, 31,6 6,7 9, 8,8 Oostende 6, 77,1 5,9 5, 57,6 Tournai 5,7 7,8 5, 13,5 1, Roeselare 36,5 65,9,7 73,3,9 Huy 7,, 16,1 1, 7, Tielt 1,3 7, 5,1 8, 56,8 Liège 7,6 13,6 15, 1,7 15,5 Veurne 3, 15,6 67,7 81,6 3, Verviers 5,3 3,9 17, 8,6,1 Aalst 3,1 9,,,6 8, Waremme 9,1 8,7 11,8,5 11,7 Dendermonde 5, 11,3 5,9 11,8,8 Arlon 15, 16,8 65,9 73, 8,8 Eeklo 3,8 7,6 1, 35, 6, Bastogne 3, 55,7 37, 6,1 7,1 Gent 8,9 15, 13,,6 1,6 Marche-en-Fam.,1 1, 6,,, Oudenaarde, 11,,6 7,9, Neufchâteau 3,5 58,1 3,7 57,6 36, St.-Niklaas 3,6 19, 1,8 6,8, Virton, 1,,9 59,9 8,6 Hasselt 8,1 73,1 31,,3 57, Dinant 5,1 7,5 7,3 5, 69, Maaseik 1,9 5, 13,3 19, 8,8 Namur 1, 17, 15,3 36,8 18,8 Tongeren 1, 7,7 11,6 9, 9,6 Philippeville 31,3 39,5 7,8 3,9 8,8 Vlaanderen 15, 33,9 19,5 3,9 38,9 Wallonië 16,3 8, 3, 33,6 8,9 N totaal 99 1157 195 31 N totaal 5 99 779 113 96 Onbekend België, 36,5 3, 39,5 39,6 N totaal 1 13 3 67 6 N totaal 9 371 368 6 55 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + S.A.) voor het beschouwde jaar 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + 1 S.A.) voor het beschouwde jaar W.I.V.-Epidemiologie K85
55 gevallen in 1, dit is een stabilisatie in vergelijking met (tabel, figuur ). Tabel : R.S.V. : evolutie van de registratiefrequentie (1996-1) Jaar Aantal gevallen Gemiddeld aantal Jaar Aantal gevallen Gemiddeld aantal gevallen/lab/jaar gevallen/lab/jaar 1996 195 8,3 1999 368 19, 1997 9 15,7 6 31,7 1998 371 9,1 1 55 31,9 Figuur : R.S.V. : verspreiding (1) en evolutie (1997-) van de registratiefrequentie per arrondissement R M = 788 / N = 9 539 3 193 17 16 11 8 6 5 8 8 63 5 17 1 9 1 17 5 5 63 56 75 16 16 15 87 39 3 1 7 91 6 8 11 19 7 53 3 Aw Mh Th HV Lv Bg Dk Ip Kr Os Rs Tl Vr Al Dm Ek Gt Od SN Hs Ms Tg B Nv At Cr Mn Mc Sg Tn Tr Hy Lg Vv Wr Ar Bs Mr Nc Vt Dn Nm Pv Voor het land N : aantal geregistreerde gevallen in 1 M : gemiddelde waarde van het aantal geregistreerde gevallen in 1997- Per arrondissement, R = (n/m) - 1 indien n > m met n : aantal geregistreerde gevallen in 1 m : gemiddelde waarde van het aantal geregistreerde gevallen in 1997-3. Verdeling volgens geslacht en leeftijd 5% van de gevallen is gediagnosticeerd bij personen van het mannelijke geslacht (geslachtsverhouding M/V : 1,); 7% van de gevallen is gediagnosticeerd bij baby s < 1 jaar en 5% bij kinderen tussen 1 en jaar (figuur 3, tabel 5). Figuur 3 : R.S.V. : verdeling volgens leeftijd (N; 1) N 3 5 15 1 Tabel 5 : R.S.V. : verdeling volgens geslacht en leeftijdsgroep (N; 1) Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen (jaar) (N=31) (N=17) < 1 185 11 1 76 5 5 1 35 6 15 1 7 5 6 5 5 6 8 1 65 11 8 5 1 3 5 6 7 8 9 1 leeftijd (jaar) 3
Peillaboratoria. Seizoensevolutie R.S.V.-infecties worden voornamelijk op het einde van de herfst en in de winter waargenomen met een piek in december (figuur ). Figuur : R.S.V. : evolutie van het aantal diagnoses per weken (1996-1) N / weken 18 15 1 9 6 3 1996 1997 1998 1999 1 opmerkelijk is het verband tussen de evolutie van het aantal R.S.V. en de evolutie van het aantal niet-griepale A.L.I. (figuur 5). Figuur 5 : vergelijking tussen de evolutie van het aantal R.S.V. en niet-griepale A.L.I. (1996-1) N R.S.V. / week 6 5 3 1 R.S.V. niet-griepale ALI 5 15 1 5 N niet-griepale ALI / 1 patiëntcontacten 1996 1997 1998 1999 1 op basis van de beschikbare gegevens lijkt de piek van infecties met R.S.V. de piek van de griepale A.L.I. vooraf te gaan (figuur 6). Figuur 6 : vergelijking tussen de evolutie van het aantal R.S.V. en griepale A.L.I. (1996-1) 5 R.S.V. griepale ALI 1 N R.S.V. / week 3 1 1 8 6 N griepale ALI / 1 patiëntcontacten 1996 1997 1998 1999 1
Besluit R.S.V.-infecties worden voornamelijk bij baby s < 1 jaar waargenomen. Het is bijgevolg raadzaam om per provincie of zelfs per arrondissement de evolutie van de verschillende acute luchtweginfecties op te volgen zodat huisartsen hun behandeling kunnen aanpassen in functie van de in omloop zijnde bacteriën en/of virussen. 5