Samen werken aan nieuwe dienstverlening Evaluatie en resultaten van het P-team 2015
Gemeente Ede & Permar December 2015 Concept, 1 december 2015 2
1. Wat was de aanleiding? Met de komst van de Participatiewet per 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de arbeidstoeleiding van mensen die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kunnen verdienen en voor de mensen op de Wsw-wachtlijst die op 1 januari 2015 geen dienstverband hebben bij het SW-bedrijf Permar. Voor deze groep geldt de banenafspraak vanuit het sociaal akkoord. Dit is voor de gemeente een nieuwe doelgroep. Er is gekozen om voor de nieuwe doelgroep gebruik te maken van de expertise en kennis van de SW-sector. Binnen het uitvoeringscluster van Werk, Participatie en Inkomen (WPI) is daarvoor een apart team in het leven geroepen, het zogenaamde P-team. Dit team is verantwoordelijk voor het primaire proces om mensen met een arbeidsbeperking toe te leiden naar regulier werk. Om de benodigde kennis en expertise in dit team in te brengen is een contract met de Permar afgesloten voor 2015. Het doel van deze samenwerking is de ondersteuning van de doelgroep met loonwaarde naar regulier werk dan wel het hoogst haalbare niveau van participatie en maatschappelijke deelname. Het P-team levert daarbij een bijdrage aan de werkzoekendendienstverlening binnen WPI voor de nieuwe doelgroep en sluit voor wat betreft de plaatsing van deze doelgroep aan op de regionale afspraken van het Regionaal Werkbedrijf (RWB) voor de realisatie van de banenafspraak. De basis van het P-team is vanuit samenwerking met elkaar leren en ontwikkelen/innoveren. Om het proces van samenwerking te faciliteren en met elkaar een lerende omgeving te creëren is het P-team gehuisvest binnen WPI. 2. Wat was de ambitie? Afgesproken is dat de dienstverlening aan de nieuwe doelgroep past binnen het volgende kader: de lokale oplossingen zijn inpasbaar in regionale afspraken werkgeversdienstverlening en banenafspraak; de focus ligt op regulier werk en aansluiten bij de vraag van werkgevers; de dienstverlening sluit aan op de integrale werkwijze vanuit de drie decentralisaties; het met elkaar leren en ontwikkelen vindt al doende plaats binnen dit vastgestelde kader. De ambitie is om vanuit de arbeidsontwikkeling van de nieuwe doelgroep zo veel mogelijk plaatsingen bij werkgevers te realiseren. Daarmee levert het P-team een bijdrage aan de realisatie van de banenafspraak in de arbeidsmarktregio FoodValley en doen we met elkaar ervaring op wat nodig is om deze doelgroep arbeidsfit te maken. Een andere ambitie is het met elkaar leren en overdracht van kennis en expertise. Dus leren van elkaar, ervaring opdoen, samen zicht krijgen op nieuwe oplossingen voor de doelgroep. Niet op voorhand alles vastleggen, maar met elkaar transparant zijn in het proces. Binnen het gestelde kader is er ruimte om te ontwikkelen en te leren om met elkaar de beste werkwijze voor de doelgroep te vinden. Zoals gezegd ligt de focus daarbij op werk bij reguliere werkgevers. Concept, 1 december 2015 3
3. Hoe is hieraan gewerkt? Vanaf januari 2015 is het P-team van start gegaan. De samenwerking in het P-team is vanuit Permar vormgegeven door twee medewerkers toe te voegen aan het team. Deze medewerkers werken vanuit het Werkplein. Hierdoor zijn zij direct aangesloten op de reguliere werkprocessen van de gemeente Ede en op het regionaal WerkgeversServicePunt (WSP). Binnen het P-team is kennis en ervaring aanwezig over de nieuwe doelgroep van de Participatiewet. Er is gestart met het oproepen van de klanten van de Wsw-wachtlijst. Gaandeweg het jaar zijn er via de intakers van WPI, PRO/VSO-scholen en UWV mensen aangemeld voor het P-team. Ook voor deze groep zijn maatwerktrajecten ingezet, gebaseerd op de intake en diagnose. Wat betreft de nieuwe instroom vanuit de scholen heeft het P-team actief contact gezocht met de scholen om te zorgen voor een sluitende aanpak van de uitstroomleerlingen. Dit in het kader van de regionale afspraken over de overname van het scholennetwerk van UWV. De gekozen aanpak sluit aan bij de Edese werkwijze en begint met het maatwerktraject van intake, diagnose, arbeidsontwikkeling. Het doel van de intake is om een eerste inschatting te maken of de klant binnen het P-team hoort en het verduidelijken van het profiel van de klant. Mocht uit het intakegesprek blijken dat de klant niet tot het P-team behoort, dan wordt deze warm overgedragen naar een consulent van WPI of het UWV. In de diagnose wordt een verdere verdieping gemaakt van het mogelijk functioneren van de klant in een werksituatie. Voor het arbeidsfit maken van de klant wordt gebruik gemaakt van het instrument werk en training met als doel om in beeld te brengen hoe iemand presteert in werk en/of om werkervaring op te doen. Voor deze arbeidsontwikkeling is gebruik gemaakt van de bestaande projecten van gemeente Ede, Permar en reguliere werkgevers. Per klant zijn individuele afspraken gemaakt over doel en duur van het traject. De arbeidsfitte klanten worden in beeld gebracht voor bemiddeling en plaatsing. De klant wordt actief bemiddeld richting een reguliere werkplek op basis van een bemiddelingsprofiel. Voor de bemiddeling wordt samengewerkt met de accountmanagers in het WSP. Het P-team draagt hieraan bij doordat zij kennis hebben van de doelgroep en weten wat passend werk is. Dit is behulpzaam bij het creëren van de vraag van werkgevers. Daarnaast loopt in Ede een pilot waarbij alle werkfitte kandidaten gepresenteerd worden via Werken&Jij. Zodra de klant geplaatst is op een garantiebaan, wordt beoordeeld welke begeleiding er nodig is voor dan de medewerker en de werkgever. De begeleiding kan verzorgd worden door het P-team, maar de werkgever kan ook kiezen voor eigen oplossingen, zoals interne jobcoaching. De begeleiding en/of jobcoaching wordt afgestemd met de werkgever en is erop gericht om de klant duurzaam aan het werk te houden en de relatie met de werkgever te bestendigen. Tijdens de eerste periode van de plaatsing wordt de loonwaarde van de medewerker bepaald door het UWV. Op basis hiervan wordt de loonkostensubsidie vastgesteld en zorgt het P-team dat de werkgever de beschikking loonkostensubsidie ontvangt en dat de loonkostensubsidie wordt betaald door de afdeling inkomen van WPI. Wat valt op in de dienstverlening van het P-team? De stappen die met de klanten van het P-team gezet worden, zijn niet anders dan voor de overige klanten binnen WPI. De ondersteuning die nodig is voor deze doelgroep is echter intensiever. Deze doelgroep is minder zelfredzaam en vraagt meer persoonlijke aandacht in het opbouwen van een vertrouwensrelatie om tot succes te komen. Een succesvolle afronding van het traject is bijvoorbeeld een plaatsing op een garantiebaan, maar kan ook arbeidsmatige dagbesteding of Concept, 1 december 2015 4
beschut werk zijn. Dit betekent dat specifieke kennis en ervaring nodig is van de aard van de beperking (zoals van ziektebeelden of bij licht verstandelijke beperkingen) om deze doelgroep goed te kunnen ondersteunen. Kennis van de klant is bovendien zeer behulpzaam bij de bemiddeling naar werk. De kennis die nodig is om deze doelgroep te ondersteunen is nog onvoldoende aanwezig binnen WPI. Daarom is er veel tijd geïnvesteerd in het overdragen van kennis. Zo zijn er onder andere casuïstiekbesprekingen geweest met intakers, accountmanagers en (jongeren)consulenten. Ook zijn er presentaties gegeven aan verschillende afdelingen over de nieuwe doelgroep en de aanpak van het P-team. Ook heeft het P-team een sessie verzorgd tijdens de twee kenniscarrousels van WPI. Uit de ervaringen van het P-team tot nu toe is het wenselijk dat er ook voor de doelgroep die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kan verdienen een methodische aanpak is. Deze is in ontwikkeling zodat er meer structuur komt in de aanpak, deze overdraagbaar is en meetbaar is wat wel en niet werkt voor deze doelgroep. Daarnaast is ook een start gemaakt met het inrichten van de werkprocessen in GWS4all zodat we eenduidig de voortgang en de resultaten van de klanten in het P-team kunnen monitoren. Het P-team heeft zich het afgelopen jaar ontwikkeld in de context van een omgeving die in beweging is. De gemeente Ede is met de drie decentralisaties overgegaan naar een nieuwe werkwijze van zoveel mogelijk uitgaan van zelfredzaamheid en het bieden van ondersteuning waar nodig, de Edese werkwijze. Vanuit het P-team is een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de werkprocessen aan de kop van het proces (regisseursmodel). In de arbeidsmarktregio FoodValley zijn de regionale afspraken over het doelgroepregister, werkgeversdienstverlening & WSP en het scholennetwerk ook nog in ontwikkeling. Deze context maakt dat er veel overleg en afstemming nodig is, zowel intern als met de regio. Concept, 1 december 2015 5
4. Welke resultaten zijn er geboekt? In het contract is een inschatting van de instroom gemaakt van 150 mensen. Op dit moment zijn er 74 mensen opgenomen in het doelgroepregister vanuit gemeente Ede (tot en met november 2015). De achterblijvende instroom vergeleken met de prognose is in lijn met de landelijke ontwikkeling. In onderstaande tabel staan de opname doelgroepregister en herkomst, de huidige status, en de resultaten van het P-team. Doelgroepregister Opname of aanvraag doelgroepenregister 74 - Wsw-wachtlijst 31 - Nieuwe instroom vanuit scholen 11 - Nieuwe instroom vanuit afwijzing Wajong 28 - Aanmelding door inwoner zelf 4 Huidige status Caseload P-team 57 Overgedragen naar UWV (WW, WIA, Wajong) 8 Terug naar school 2 Zelfstandig baan gevonden/dagbesteding (Wmo) 4 Aanvraag afgewezen en overgedragen aan WPI 3 Resultaten P-team Fase intake 19 Plaatsing op garantiebanen 15 Proefplaatsingen 2 Fase bemiddeling (klaar om te werken) 5 Fase arbeidsontwikkeling 14 Aanvraag Beschut Werk (tijdelijk op een arbeidsontwikkelplaats) 2 In 2015 zijn er 15 mensen geplaatst op een garantiebaan bij reguliere werkgevers en 2 mensen zitten nog in een proefplaatsing. De gemiddelde loonwaarde tot nu toe is 65%. In bijlage 1 staat een overzicht van alle plaatsingen inclusief de gemeten loonwaarde. 5. Wat zijn de ervaringen met de werkwijze van het P-team? In de gesprekken met de werkgevers vragen we ook feedback op onze werkwijze. Samenvattend komen daar de volgende punten uit. Informatievoorziening De werkgevers waar tot nu toe mensen zijn geplaatst, geven aan blij te zijn met de informatie over de Participatiewet en de banenafspraak. Waar ook behoefte aan is bij werkgevers is hen te ontzorgen bij het inzetten van instrumenten zoals loonkostensubsidie, proefplaatsing en begeleiding. Door de werkgever te ontzorgen in het proces rondom de plaatsing heeft het P-team zich kunnen onderscheiden. Profiel van de kandidaat De werkgever wil graag vooraf een duidelijk profiel van de kandidaat waarin de vaardigheden en competenties van de kandidaat beschreven staan. Maar daarnaast wil hij ook een realistisch beeld van de mogelijkheden van de kandidaat en welke begeleiding nodig is. Het P-team zorgt voor dit profiel en de benodigde kennisoverdracht om van de plaatsing een succes te maken. Geen gedoe Concept, 1 december 2015 6
Werkgevers geven aan een grote betrokkenheid te zien bij het P-team, zij schakelen snel en zorgen voor de juiste informatie en inzet van middelen. Er is altijd een vast aanspreekpunt waar zij op terug kunnen vallen bij vragen of onduidelijkheden. Werkgevers vinden het prettig dat zij op deze manier ontzorgd worden en snel zaken kunnen doen zonder al te veel gedoe. Ook in de gesprekken met de klanten komt de manier van werken van het P-team aan bod. Wat hierin opvalt zijn de volgende opmerkingen. Informatievoorziening Net als voor de werkgever is het ook voor de klanten van belang dat zij de juiste informatie hebben over de mogelijkheden binnen de Participatiewet. Zij vinden het belangrijk om te weten wat het P-team voor hen kan betekenen. Hiervoor is er binnen de werkwijze van het P-team tijd en aandacht omdat het van groot belang is dat de klanten zelf ook weten en kunnen begrijpen wat dit voor hen betekent. Veel klanten vinden het moeilijk om met veranderingen om te gaan en dan is het opbouwen van een vertrouwensrelatie nodig om met de klant samen de stappen te kunnen zetten op weg naar werk. Luisterend oor en aandacht Vanaf het begin van het traject wordt met de klant duidelijk de werkwijze van het P-team doorgesproken. Er wordt samen gekeken naar de mogelijkheden van de klant en stimuleren de klant om ook zelf actie te ondernemen, waar mogelijk. Dit wordt door klanten als prettig ervaren omdat er niet over hen beslist wordt, maar met hen. De klant wordt in zijn kracht gezet en daardoor is veel meer mogelijk dan in eerste instantie gedacht zou worden. Regelmatige contactmomenten Door klanten wordt het als prettig ervaren dat er snel doorgepakt wordt en dat er regelmatig contact is over de voortgang, hoe het gaat en hoe de klant zich voelt. Dit maakt dat klanten die snel geplaatst zijn, maar ook klanten waar dit langer duurt, er een gevoel is van waardering omdat er aandacht is voor de fase waarin de klant zich bevindt. Dit geeft ook vertrouwen in de voortgang van het traject zoals deze met de klant is afgesproken. Ook als gaandeweg blijkt dat er een andere route gekozen moet worden, dan is er ruimte voor flexibiliteit. Het blijft altijd maatwerk. Een werkgever aan het woord Hendrik-Jan is een trouwe, gemotiveerde en harde werker die moeite heeft met het begrijpen van een opdracht. Een voorman begeleidt hem zowel in zijn dagelijkse werkzaamheden, als op het sociale vlak. In het begin vroeg Hendrik-Jan bijvoorbeeld niet om duidelijkheid, dus wist hij niet wat hij moest doen en liep hij met zijn ziel onder zijn arm. Nu zeggen we: Geef het aan als je het niet begrijpt en dat gaat steeds beter. En soms moet je het dan nog een paar keer uitleggen, maar we weten ook: dit is dan ook zijn beperking, hiermee moeten we dealen. Hendrik-Jan is altijd op tijd, werkt hard en als hij het eenmaal doorheeft, dan is hij niet meer te stoppen. In het begin had Hendrik-Jan nogal de neiging om te vertellen dat hij vanuit de doelgroep bij ons aan de slag was, maar daarvan zeiden we: dat moet je niet meer doen, je bent onze collega en daarom word je ook gewaardeerd, niet omdat je toevallig iemand uit de doelgroep bent. Je kunt van alles bedenken waarom je iemand uit de doelgroep kunt aannemen, maar zij willen er vooral bij horen en er toe doen. Juist door ze de verantwoordelijkheid te geven van een betaalde baan, verrijk je je organisatie met een trouwe, loyale en vooral gelukkige medewerker. Je moet iemand vooral een kans willen geven en vooraf onderzoeken welke Concept, inspanning 1 december er 2015 nodig is binnen jouw organisatie. Maar ik denk dat het vooral een 7 kwestie is van gunnen, iemand een kans willen geven en vooraf inventariseren
6. Wat zijn de belangrijkste successen van het P-team? Plaatsingen Er zijn 17 plaatsingen gerealiseerd op garantiebanen bij reguliere werkgevers. Dit is ook in vergelijking met andere aanpakken zeer succesvol. Dit succes is vooral toe te schrijven aan de intensieve en persoonlijke aanpak voor klant en werkgever. Hierbij is het behulpzaam dat het P-team een apart team is, dat alleen de focus heeft op de klanten met een arbeidsbeperking die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kunnen verdienen. Iedereen doet mee Naast de plaatsingen op de garantiebanen zijn nagenoeg alle klanten geplaatst op een werkervaringsplaats waardoor zij niet thuis hoeven te zitten om te wachten op een passende baan, maar meedoen en tegelijkertijd werkervaring en werkritme opdoen. Voor een aantal klanten is dit bedoeld om arbeidsfit te worden, voor anderen is dit een tussenstation tot het moment dat er een passende baan gevonden is. Sluitende aanpak Succes is ook dat iedereen in beeld is en er een sluitende aanpak gerealiseerd is. Dit geldt voor de Wsw-wachtlijst die per 1 januari 2015 onder de verantwoordelijkheid van de gemeente is komen te vallen. In juni is er vanuit het UWV een lijst gekomen met afgewezen Wajongeren die we in beeld hebben en voor zover ze onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid vallen ook opgepakt hebben. Met de scholen hebben we samen met het UWV het scholennetwerk verder vormgegeven zodat we goed zicht hebben op de uitstroom en ook daar een sluitende aanpak tussen school en werk kunnen realiseren. Dit ook in het kader van de regionale afspraken. 7. Wat zien we als ontwikkelopgaven? Er is in januari 2015 gestart met een geheel nieuw project voor zowel gemeente Ede als Permar. Het werkproces is gaandeweg 2015 ontwikkeld. Door de opzet van het P-team is de juiste focus aangebracht voor deze specifieke doelgroep. Deze inspanning heeft geleid dat gemeente Ede een snelle en adequate oplossing biedt aan klanten uit deze doelgroep. Vanuit de pilot in 2015 is een aantal ontwikkelpunten naar voren gekomen. Methodische aanpak Dit betreft het verder uitwerken van de methodische aanpak en het verdiepen van de diagnostiek aan de voorkant van het proces. Vooral omdat de klanten die zich melden bij de gemeente niet ergens anders geïndiceerd zijn zoals eerder het geval was bij de Wsw en Wajong. Er is vooral behoefte aan informatie, kennis en expertise om de mogelijkheden van de klant voor werk of participatie goed in te kunnen schatten. Dit kan ook breder ingezet worden voor de klanten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Monitoring Een betere monitoring zowel intern als regionaal voor de opname in het doelgroepregister en de registratie van de aantallen werkfitte kandidaten en het aantal plaatsingen op de garantiebanen. Met elkaar moeten de definities helder en eenduidig worden opgesteld. Een begin is gemaakt door de werkprocessen in GWS4all in te richten, maar er is nog wel een slag nodig om hier vanuit te kunnen rapporteren over voortgang en resultaten. Werkgeversbenadering Een voorwaarde voor het succes van het P-team is dat er meer aandacht voor deze doelgroep komt binnen het WSP en bij werkgevers. Veel werkgevers zijn nog niet Concept, 1 december 2015 8
voldoende op de hoogte van de afspraken uit het sociaal akkoord en wat dit voor hen betekent. Binnen het WSP schakelt men vooral op de algemene vacatures en er zal meer aandacht moeten zijn om de vraag bij werkgevers te creëren voor deze specifieke doelgroep of om bestaande vacatures om te buigen zodat ze passend zijn. 8. Wat is het financieel resultaat? Voor de pilot is er in 2015 een budget beschikbaar gesteld van 500.000. De instroom is achter gebleven bij de prognose. Van de 150 klanten die we voorzien hadden hebben we feitelijk 74 klanten in dienstverlening gehad. Als financieel resultaat kunnen we op dit moment aangeven dat we ongeveer de helft van het beschikbare budget van 500.000 hebben ingezet voor deze dienstverlening. De definitieve eindafrekening vindt volgens het contract plaats voor 1 maart 2016. Concept, 1 december 2015 9
Bijlage 1 Overzicht geplaatste kandidaten Soort plaats Werkgever/ project/ overige opmerkingen Uren Arbeidsontwikkeling TPS Ede 12 - Arbeidsontwikkeling PostNL 16 - Arbeidsontwikkeling PostNL 16 Arbeidsontwikkeling Permar Verpakken 8 Arbeidsontwikkeling Werkschuur Leger des Heils 12 Arbeidsontwikkeling Gemeente Ede (groenvoorziening) 24 Arbeidsontwikkeling Vilente 8 Arbeidsontwikkeling PostNL 16 Arbeidsontwikkeling Road2Work 24 Arbeidsontwikkeling Welstede 8 Arbeidsontwikkeling Permar Schoon 8 Arbeidsontwikkeling PostNL 16 Arbeidsontwikkeling PostNL 16 Arbeidsontwikkeling PostNL Loonwaard e Aanvraag Beschut Werk Tijdelijk geplaatst bij Permar Verpakken 12 Aanvraag Beschut Werk Tijdelijk geplaatst bij Permar Verpakken 24 Garantiebaan Albert Heijn Ede 32 45% Garantiebaan Roseboom BV 40 52% Garantiebaan Asito 12,5 65% Garantiebaan Van Milt Restaurateurs 32 62% Garantiebaan Restaurant Rozenplein 16 100% Garantiebaan Noot Holding 20 100% Garantiebaan Permar WS (regulier dienstverband) 40 69% Garantiebaan Interim Transport Groep 40 n.t.b. Garantiebaan La Place Amersfoort 32 n.t.b. Garantiebaan Auke Tweewielers 32 47% Garantiebaan Packstore Ede 32 50% Garantiebaan La Cubanita Ede 24-3 2 59% 13-3 Garantiebaan Hoogvliet Supermarkt 2 n.t.b. Garantiebaan Verhoff Electro Veenendaal 32 n.t.b. Garantiebaan Persgroep 20 n.v.t. Proefplaatsing Restore Winkel 36 n.t.b. Proefplaatsing 3D Worknet 38 n.t.b. Concept, 1 december 2015 10