Risicobeheersing en achtervang September / oktober 2014 Erik Terheggen
1. WSW in cijfers 1983 Borginstituut opgericht in 1983 De WSW-borging geldt voor nieuwbouw en renovatie van sociale woningen en maatschappelijk vastgoed 487 miljoen risicovermogen en obligoreserve van 3,2 miljard om eventuele betalingsverplichtingen van corporaties op te vangen WSW is een privaatrechtelijke stichting met 53,5 fte per ultimo 2013 2,4 miljoen sociale huurwoningen verhuurd door corporaties Triple-A rating van Moody s (stable) AA+ rating van Standard & Poors (stable) 86,2 mrd geborgde leningportefeuille ultimo 2013. WOZ-waarde ingezet onderpand 332,6 mrd. Maandelijks rentevoordeel is ca. 30 per woning 5,5 mrd overige langlopende leningen waarvan 3,7 mrd gemeenteleningen of leningen met gemeentegarantie Ca. 97% van alle woningcorporaties zijn deelnemer 3,8 mrd rekeningcourant ultimo 2013 2
2. Missie & Strategie Het WSW draagt als hoeder van de borg door objectief risicomanagement bij aan optimale financiering van de volkshuisvesting Risicomanagement als integraal onderdeel corporaties Eenduidig en transparant risicomanagement Geaccepteerde rol en positie WSW en WSWmedewerkers risicobewust Efficiënte en effectieve processen en procedures WSW oordeelt, disciplineert en spiegelt om te kunnen besparen 3
3. Solide zekerheidsstelsel Primaire garantie - Kasstromen corporaties - Sanering CFV Secundaire garantie Garantievermogen WSW - WSW risicovermogen 487 mln - Onderpand 332,6 mrd (WOZ) - Obligo 3,2 mrd Tertiaire garantie Achtervang - 50% Rijksoverheid - 50% Gemeenten* * In iedere geborgde leningovereenkomst is één gemeente vermeld als achtervang gemeente 4
4. Risicobeoordeling individuele corporaties Financial Risk Differentiatie Beoordelingsproces Risico score model Business Risk Borgbaarheid + Borgingsplafond Beheersmaatregelen WSW gebruikt risicobeoordelingsmethodiek van Standard & Poor s (S&P) 5
Financial Risk financiële kernratio s Eigen vermogen Balans Solvabiliteitsratio Maximale borg per corporatie = 3,5 mrd Vreemd vermogen Kasstromen Onderpand Interest Coverage Ratio Loan to Value Dekkingsratio Debt Service Coverage Ratio Financiële Ratio Norm ICR 1.4 DSCR 1.0 Loan-to- Value 75% Solvabiliteit 20% Dekkingsratio 50% WOZ 6
Business Risk Business Risk thema s leiden tot de 24 vragen Portefeuillestrategie Business Model Vastgoedvoorraad samenstelling, transitie en beheer Marktontwikkelingen Economische en politieke ontwikkelingen Financiële sturing en beheersing Management Model Governance Corporatie in control 7
Risicoclassificatie corporaties Impact van Aanspraak Categorie 1 Categorie 2 Categorie 3 Kans op Aanspraak (obv methode S&P) Hoog Midden Geborgde schuld Risico score b+ en lager Tussen bb+ en bb- Geborgde schuld 250 mln Geborgde schuld > 250 mln en 1 mrd Geborgde schuld > 1 mrd Laag bbb- en hoger 8
Vaststellen Borgingsplafond (BP) Vaststellen en registreren Risicoklasse Type financieringsbehoefte Ruimte Jaarlagen Aflossing + Groei leningportefeuille Ja Max. 3 jaar Aflossing Ja Max. 2 jaar Groei leningportefeuille Niet op Voorhand Geen Aflossing + Groei leningportefeuille Niet op Voorhand Geen Als geen ruimte op voorhand integrale beoordeling bij te borgen lening 9
Ontwikkeling Borgingsplafond (BP) 2014 t/m 2016 90% vd corporaties op voorhand BP voor al hun voor 2014 geplande activiteiten Trendanalyse WSW 2014 5-jaars investeringsprognose in 2014 13 mrd lager dan in 2012 (= 50.000 woningen) 10
5. WSW heeft een palet van beheersmaatregelen Schriftelijk (eenmalig / periodiek) Gesprek met bestuur / RvC Schriftelijk verzoek Aanwijzing Informatie- Verzoeken Herstel- Maatregelen Lager Borgingsplafond Borging onder voorwaarden Niet-kredietwaardigheid Beperking Borging Informeren Derden Informeren CFV / BZK / gemeenten CFV / Minister verzoeken om maatregelen (bv. extern toezichthouder) Boete 29-10-2014 11
6. Gemeente achtervang: constructie & risico (1) 1. Generieke achtervangovereenkomst Ongelimiteerd of gelimiteerd naar 1) corporatie, 2) looptijd, 3) bedrag B&W-besluit vereist bij ondertekenen overeenkomst Tekenvolgorde leningen: corporatie WSW financier 2. Meetekenen per lening B&W-besluit vereist bij ondertekenen lening Tekenvolgorde leningen: corporatie gemeente WSW financier Voordelen generiek: snelheid, administratieve lasten Nadeel(?): gemeente meer op afstand Maar prestatieafspraken, limitering, eindejaarsoverzicht, bericht bij lening 12
6. Gemeente achtervang: constructie & risico (2) Risicobereidheid WSW WSW wil een aanspraak op de borg vanuit minimaal 4 corporaties altijd kunnen opvangen zonder dat gemeenten en Rijk mee moeten betalen. M.u.v. situaties van zéér hevige stress mag het maximaal eens in de 100 jaar gebeuren dat gemeenten en Rijk mee moeten betalen aan de borg (maximaal 1% kans per jaar). Risicoprofiel huidige WSW-borg voldoet hieraan m.u.v. twee grootste corporaties (> 3,5 mrd geborgd) Sept 2013 Com. Risicoregelingen (MinFin): risicovermogen WSW volstaat April 2014 Regering wenst verdiepende analyse Heden doorlichting BZK / MinFin / VNG: streefdatum bevindingen eind 14 13
6. Gemeente achtervang: constructie & risico (3) KANS op moeten verstrekken van renteloze leningen is zeer klein: - WSW beoordeelt risico s en kredietwaardigheid corporaties - Niet-kredietwaardige corporaties worden gesaneerd - Borg geldt voor dienst der lening - Maximale borg = 50% WOZ van ingezet onderpand - Eigen vermogen WSW - Obligo corporaties - WSW is nog nooit aangesproken op de borg 14
6. Gemeente achtervang: constructie & risico (4) IMPACT van renteloze leningen is beperkt. Een rekenvoorbeeld: Totaal geborgde schuld = 86,2 mrd Veronderstellingen: - Geborgde schuld met voorbeeldgemeente in lening = 1,5 mrd - Aanspraak WSW = 5 mrd - Deel van aanspraak uit leningen met voorbeeldgemeente in lening = 1 mrd 1 WSW-risicovermogen ca. 300 mln Obligo corporaties ca. 3,2 mrd Totale renteloze leningen = 5 mrd - 300 mln - 3,2 mrd = 1,5 mrd 2 3 50% renteloze leningen van Rijksoverheid = 750 mln 25% renteloze leningen van alle gemeenten = 375 mln Aandeel voorbeeldgemeente = 1,5 / 86,2 x 375 mln = 6,5 mln 4 25% renteloze leningen van schadegemeenten = 375 mln Aandeel voorbeeldgemeente = 1 / 5 x 375 mln = 75,0 mln Renteloze leningen voorbeeldgemeente = 6,5 mln + 75,0 mln = 81,5 mln Rente (stel 5%) op financiering 81,5 mln = 4,1 mln per jaar 15
7. Nieuwe website WSW juli 2014 www.wsw.nl - Risicomanagement WSW - Informatieverstrekking - Achtervang incl. rekenmodel - Reactie consultatie Novelle (o.a. weglek, sanering, niet-daeb toets, toezicht) - Visie op 16
17